-
Content Count
212,135 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Ururka Al-Shabaab ayaa sheegtay mas’uuliyadda labo qarax oo galabta duleedka koonfureed ee magaalada Muqdisho loogu geystay kolonyo gaadiid ah oo ay wateen ciidamo ka tirsan militariga Soomaaliya, gaar ahaan kuwa Danab. War kasoo baxay Al-Shabaab ayaa lagu sheegay in qaraxyadaas oo ahaa kuwo is xigxigay ay ku dileen 16 askari kuna dhaawaceen 15 kale, sidoo kalana ay ku gubeen labo gaari oo sida ay sheegeen goobta ku bas-beeshay. Deegaanka Xaawo Cabdi ee dhaca inta u dhaxeysa Muqdisho iyo degmada Afgooye ee gobolka Shabeellada Hoose ayaa lagu sheegay warka Al-Shabaab in qaraxyadaas ay ka fuliyeen. “Qaraxyo is xigxigay ayey mujaahidiintu ciidamo uu tababaray Mareykanku kula beegsadeen deegaanka Xaawa Cabdi ee duleedka magaalada Muqdisho, waxaa ku dhintay ugu yaraan 16 karirsan maleeshiyaadka ay carbisay dowladda Mareykanka dhaawaca cadowga gaarayna waa 15 halka 2 gaari ay goobta ku basbeeleen” ayaa lagu yiri war ka soo baxay Al-Shabaab. Markii laga soo tago sheegashada Al-Shabaab majiro wali wax war ah oo kasoo baxay dowladda Soomaaliya iyo talisyadeeda ciidanka oo ku aadan qaraxyadii galabta lala beegsaday askar ka tirsan ciidamada ugu tayada badan dowladda ee Danab. Qaraxaas galabta lala eegtay ciidamadaas ayaa ku soo aadaya iyadoo todobaadkaan ay Al-Shabaab ku dhiiradeen in ay weeraraan saldhigga ku yaalla garoonka Ballidoogle oo ay daganyihiin ciidamo iskugu jira Soomaali, AMISOM iyo kuwo Ameerikaan ah, wallow saraakiisha ciidamada ku sugan saldhigaas ay sheegeen in gabi ahaanba la laayay Shabaab-kii weerarkaas qaaday iyagoo geysan wax khasaare ah. Caasimada Online Xaafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
-
Hargeysa (Caasimada Online) ― Xisbiga mucaaridka ah ee Ucid, ayaa eedeymo culus u jeediyay dowladda Jabuuti, isla markaana ku tilmaamay dowladda Jabuuti dal cadow ku ah horumarka Somaliland. Maxamuud Cali Saleeban “Ramaax”, Xoghayaha arrimaha gudaha ee xisbiga Ucid ayaa maanta si adag u weeraray dowladda Jabuuti, isagoona soo jeediyay in muddo dhan 24-saacadood gudahood looga saaro gudaha Somaliland Wakiilka dowladda Jabuuti u fadhiya caasimada Somaliland ee Hargeysa. Ramaax ayaa sidoo kale waxa uu dowladda Jabuuti ku sifeeyay mid la wareegtay ilihii dhaqaalaha, oo Somaliland ku ah cadowga koowaad ee ay wax ka qabsan laadahay. Xoghayaha arrimaha gudaha ee xisbiga Ucid, oo maanta warbaahinta kula hadlayey gudaha magaalada Hargeysa, ayaa waxa uu yiri “Waad ogtihiin xuduudku xageena wuu ka furan yahay oo way soo gali karaan, iyaga hal gaadhi oo aynu leenahay ma gali karo, habarta khudradda ku beertay halka 40Km u jirta magaalada Jabuuti kuma galin karto magaceeda iyada oo xuduuda Somaliland ka galinaysa”. “Dalka caynkaa inoola dhaqmaya, waxaanu leenahay xukuumada waajibaadkii ka saarnaa ilaalinta dadkeeda iyo dhaqaalaheeda may u saamixin, kalamanay hadlin, waxa ku haboon in cirka, dhulka iyo badda ka xidhno xabadda Kalluun ah ee Jabuuti laga cuno badda Somaliland ayaa laga qaadaa”. Wuxuuna intaas kusii daray “Waxa uu la wareegay hadana isaga oo sifayaal ganacsi oo kale usoo maraya, maanta dekedii Berberi inay xidhanto ayay ku dhawdahay, boqolkiiba shan iyo afartan Koonteenaradu waxay soo maraan Jabuuti, isagoo u maray hab kale oo diblomaasiyadeed iyo qaybin uu qaybinayo dadka reer Somaliland. Waxaan u aragnaa cadawgayaga koowaad, haday xaga dhaqaalaha tahay, taa gudoomiyuhu ka hadlayna runtii waan ayidayaa”. Hadalkan maanta ka soo yeeray Xoghayaha arrimaha gudaha ee xisbiga mucaaridka ah ee Ucid, ayaa waxa uu ku soo beegmaya xili uu maanta Wakiilka dowlada Jabuuti u fadhiya Somaliland uu si adag ugu hanjabay Guddoomiyaha xisbiga Ucid, kaasi oo uu xukuumada Biixi ugu baaqay in uu talaabo ka qaado. Caasimada Online Xafiiska Hargeysa Caasimada@live.com
-
Muqdisho (SMN) – Dhageystayaasha idaacada Shabelle ee ku taxan website-keena waxaan halkaan hoose idin kugu soo gudbineynaa warka Habeen. Hoos riix si aad udhageysato https://www.radioshabelle.com/wp-content/uploads/2019/10/Warka-Habeen-02092019.mp3 View the full article
-
MOSCOW (Reuters) - Russian President Vladimir Putin said on Wednesday that there was no evidence that Iran was responsible for an attack on Saudi oil infrastructure last month and that the United States had not presented any proof of Iran’s role. Source: Hiiraan Online
-
(SLT-Hargeysa)-Roobab Shalay illaa Xalay ka da’ayey Dalka Jabuuti ayaa laba Qof ku dhinteen. Laba hablood oo la sheegay inay ahaayeen Arday ayaa Geeriyooday, ka dib markii laydh ku qabsaday Magaalada Jabuuti, sida ay xaqiijiyeen Ciidammada Booliska ee Jamhuuriyadda Jabuuti. Booliska oo Maanta Saxaafadda kula hadlay Magaalada Jabuuti ayaa sheegay in Roobka oo muddo dheer da’ayey uu sababay Laydhka waxyeelo soo gaadho, waxyeelladaasina sababtay inuu qabsado labada Hablood ee Ardayda ah. Waxa jira khasaare fudud oo Roobabka muddada dheer da’ayey ka dhashay, sida Biyo badan oo fadhiistay meelo ka mid ah Faras-magaalaha Jabuuti. Bishii u dambaysay Roobab xidhiidh ah ayaa ka da’ayey Dalalka Geeska Afrika, sida Somaliland iyo Jabuuti Source
-
Guddoomiyaha Maxkamadda Rafcaanka ee Gobolka Maroodi-jeex, Dr. Cali Suudi Diiriye ayaa Shaqadii Qareennimo ka hakiyey Saddex Looyar oo dhawaan Warbaahinta ka sheegay in Cadaalad-darro ka jirto Maxkamadaha Somaliland. Guddoomiyaha Rafcaanka ee Gobolka Maroodi-jeex, Dr. Cali Suudi Diiriye ayaa Wareegto uu soo saaray ku sheegay in Looyarrada oo kala ah Cabdirisaaq Ismaaciil Xasan, Daahir Maxamed Faarax iyo Maxamed Cali Careef ay Warar borobagaando ah ka faafiyeen Garsoorka, sidaasi darteed laga hakiyey Qareennimadii ay kaga shaqaysan jireen Maxkamadaha hoose ee Gobolka Maroodi-jeex. Halkan Hoose Ka Akhriso Warqadda Guddoomiyaha Maxkamadda Rafcaanka ee Gobolka Maroodi-jeex Source
-
Somali Prime Minister, Hassan Ali Kheyre has officially closed the fourth Somali Partnership Forum in Mogadishu on Wednesday. The two days’ forum was attended by state officials from 50 countries, international communities’ representatives and more than 200 figures from interested companies. The conference deliberated on the progress made by the Federal government of Somalia in the key areas such as national development plan, inclusive politics, security, justice and among other areas. A communique issued after the two-day forum acknowledged the progress made by the leadership of the Federal government in various areas including politics, security as well as economic reforms. “International partners noted that despite advance on a number of key priorities, strengthened political cooperation between the FGS and some Federal Member States (FMS) would have accelerated progress,” the communique read in part. The admission by the international community that the faltering relations between Mogadishu and regional governments could not be overstated given the absence of two FMS leaders- Puntland’s Abdullahi Deni and his Jubbaland counterpart Ahmed Madobe. The Federal Government maintained it would not recognize the election of Madobe. Speaking during the closing ceremony, Somali Premier, Hassan Kheyre said his government is closely working with all stakeholders underlining that 70 percent of the Somali population which are below 35 years need to make political progress in order to eliminate exclusive political class in the country. View the full article
-
The United States announced on Wednesday it had re-opened its embassy in Somalia’s capital Mogadishu, nearly three decades after it was shut down, underscoring deepening ties between the two nations amid persisting threats from Islamist group al Shabaab. Somalia, in the Horn of Africa, has been gripped by widespread lawlessness and violence since 1991 when autocrat Mohamed Siad Barre was toppled by various warlords. The United States closed its embassy in January 1991. In a statement, the U.S. embassy to Somalia said the move was a milestone in the strengthening of relations between the two countries and would help advance stability and development in Somalia. “It is a significant and historic day that reflects Somalia’s progress in recent years,” the U.S. ambassador to Somalia, Donald Yamamoto, was quoted as saying. The embassy, he said, would act “to enhance cooperation, advance U.S. national strategic interests, and support our overall security, political, and economic development.” The re-opening of the embassy builds on the re-establishment of a permanent U.S. diplomatic presence in Mogadishu last year. A U.S. State Department official told Reuters on Wednesday the United States was already Somalia’s biggest donor. In 2018 Somalia received $730 million worth of aid from Washington, the official said. Al Qaeda-allied al Shabaab group remains a potent threat to Somalia’s internationally recognized central government, frequently carrying out bomb and gun attacks against Somali military and other targets. On Monday the group’s fighters mounted an ambitious attack on a base where U.S. special forces train Somali commandos and also hit an Italian military convoy in a separate blast in Mogadishu. On Wednesday two roadside bombs exploded at different locations in the outskirts of Mogadishu as convoys of Somali soldiers passed. “The earth was shaken by a big blast and gunfire followed,” shopkeeper Nur Abdullahi told Reuters from Elasha town northwest of Mogadishu, where one of the bombs went off. It was not clear whether any deaths had occurred in the two blasts as security officials could not be reached immediately for comment. Al Shabaab claimed responsibility for the two blasts and said it had killed 12 soldiers, although the group often states death tolls that are different from those by the government and other authorities. Al Shabaab says it is fighting to drive out of Somalia all foreign forces including the African Union AU-mandated AMISOM peacekeeping force and then establish its own government-run according to Islam’s sharia law. View the full article
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda Mareykanka ayaa maanta ku dhowaaqday inay si rasmi dib ugu furtay safaaraddeedii magaalada Muqdisho. Mareykanka wax safaarad ah kuma lahayn Soomaaliya tan iyo 5-tii January 1991-kii, hase yeeshee waxa uu xiriir lahaa Soomaaliya, wuxuuna bishii December ee 2018 dib usoo celiyey howl-galkii diblomaasiyeed ee Muqdisho. “Dib u furidda safaaradda Muqdisho waa tallaabo kale oo horey loogu qaaday dib u billaabidda xiriirka joogtada ah ee Mareykanka iyo Soomaaliya, waana astaan xoojineysa xiriirka labada dal iyo sare u qaadidda xasilloonida, horumarka, iyo nabadda Soomaaliya iyo gobolka.” Ayaa lagu yiri bayaan kasoo baxay howl-galka Mareykanka ee Soomaaliya. Isaga oo goobjoog ka ah is-beddelka dhacay, ayaa safiirka Mareykanka ee Soomaaliya Donald Yamamoto, waxa uu yiri “Maanta waxaan dib xaqiijineynaa xiriirka dadka Mareykanka iyo dadka Soomaaliyeed iyo kan labadeena dal. Waa maalin weyn oo taariikhi ah, oo ka tarjumaya horumarka ay Soomaaliya sameysay sanadihii dhowaa.” “Waa tallaabo kale oo horey loogu qaaday joogteynta xiriirka diblomaasiyadeed ee Mareykanka uu la leeyahay Muqdisho tan iyo markii uu aqoonsaday dowladda federaalka ah sanaddii 2013. Safaaradda Mareykanka ee Soomaaliya waxa ay ka shaqeyn doontaa sare u qaadidda wada-shaqeynta, horumarinta danaha qaranka Mareykanka iyo taageerada hadafyadeenna ammaanka guud, siyaasadda, dhaqaalaha iyo horumarka.” Ayuu yiri Yamamoto. Yamamoto ayaa sheegay in dowladda Mareykanka ay saaxiib xooggan usii ahaan doonto Soomaaliya, si loo dhiso dal xasiloon, la isku haleyn karo oo dimoqraadi ah. Go’aanka Mareykanka ayaa ka tarjumaya dadaalkii diblomaasiyadeed ee sanaddii 2013 uu sameeyey madaxweyne Xasan Sheekh, kaasi oo horseeday in Mareykanka si rasmi ah u aqoonsado dowladda Soomaaliya. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com
-
Muqdisho (Caasimadda Online) – Madaxweynayaashii hore ee dalka Soomaaliya Sheekh Shariif Sheekh Axmed iyo Xasan Sheekh Maxamuud oo Maanta si Sharaa’id oo wada jir ah ku qabtay Magaalada Muqdisho ee Caasimadda Soomaaliya ayaa ka hadlay xaaladihii ugu dambeeyey ee dalka iyo shirka ka furmay Muqdisho. Ugu horreyn Shiikh Shariif oo hadalka qaatay ayaa ka hadlay dhibaatadii laga soo maray dhisitaanka Dowladda Soomaaliya iyo ficilada ay hadda wado Dowladda Federaalka Soomaaliya oo uu ku tilmaamay inay yihiin kuwa aan dalka u rooneyn sida uu hadalka u dhigay. Waxaa uu sheegay Sheekh Shariif in aysan aheyn mid wanaagsan in Shir u dhaxeeya Dowladda Soomaaliya iyo Beesha Caalamka oo ay ka maqan yihiin Maamul Goboleedyada la qabto,wuxuuna sheegay in marnaba aysan ka hareyn ka hadalka waxyaabaha ay ku qaldan tahay Dowladda Federaalka. “Marnaba dalkan dhibaatada ka jirta ka hadaliiisa ugama hari doono Wiilal yar yar oo masaakiina oo qurbaha jooga ama lamarin habaabiyey ee caaytamaya,aana wadeynaa waxa aan xaqa u leeyahay ayuu yiri” Sheekh Shariif. Wuxuu sheegay inaysan aqbali doonin in dalkaan ay gacanta ku hayaan shakhsiyaad gaar ah, dowladnimada ay tahay mid ay tahay in la is gaarsiiyo oo aan la isku koobin. Wuxuu tilmaamay in Golaha Wasiirada aysan ka hadli karin xaqa iyo waxa ka dhacayo Soomaaliya, isagoo hadalka sii wado ayuu tilmaamay inay Soomaaliya ka jiraan laba Cadow oo kala ah Dowladda iyo Al-Shabaab sida uu hadalka u dhigay. Wuxuu sheegay in mar kasta sababta loo caayo ay tahay inay iyaga ka hadlaan qaladaadka ay sameeneyso Dowladda. Dhanka kale Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud oo shirka jaraaid ka hadlay ayaa ka hadlay arrimaha Kismaayo waxana uu xusay in Shariif Sheekh Axmed uu safarkiisii Kismaayo ahaa mid lagu doonayay in lagu dhagaysto tabashada Jubbaland iyo shacabkeeda. Xasan Shiikh Maxamuud ayaa Dowladda Federaalka Soomaaliya ku eedeeyey inay isku koobtay siyaasadda Dalka. “Haddii dowlad goboleed xil ka banaanaado waxa ay u dirtaa wasiir taageersan xilalka kalena waxa ay u dirtaa dowladu shaqaalaha xafiisyadooda.”ayuu yiri Xasan Sheekh Maxamuud. Labada Madaxweyne ayaa hadalkaan sheegay kadib markii uu soo dhamaaday kulan maalintii Labaad Muqdisho uga socday madasha Xisbiyada Qaran ee Soomaaliyeed oo Maanta looga hadlayey Shirka Caalamiga ee Madasha Iskaashiga Soomaaliya oo Maanta Muqdisho lagu soo gabagabeeyey. Tan iyo markii Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Sheekh Shariif Sheekh Axmed laga celiyay in uu u duulo Magalada Kismaayo,waxaa uu kulamo siyaasadeed ka waday Magalada muqdisho, isaga oo dhaliil badan u jeedinayay Madaxda Dowladda Federaalka Soomaaliya. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com
-
(SLT-Lubnaan)-Raysal Wasaaraha Lubnaan Sacad Xariiri ayaa gabadh Model ah oo uu saaxiib la ahaa waxa uu siiyey lacag gaadhaysa $16 milyan. Haweenaydan oo ka soo jeeda Koonfur Afrika ayaa sheegtay inay Raysa Wasaaraha la lahayd xidhiidh jaceyl ka dib markii ay ku kulmeen goob lagu raaxaysto oo ku taala Seychelles, sida laga soo xigtay dukumiintiyada maxkamadda Koonfur Afrika oo ay heshay New York Times. Raysal Wasaaraha, Saad Hariri, ayaan xilka Raysal Wasaaraha haynin xiligaas uu lacagta siiyey haweenaydaasi waxaanu lacagta diray sanadkii 2013-kii, arintana uma muuqato inay jabisay wax sharci ah oo Lubnaan gudaheeda ah ama Koonfur Afrika ah. Hase yeeshee arintan ayaa muujinaysa kiis maxkamadeed oo Koonfur Afrika ka dhaca oo sannadkan hadiyado xad-dhaaf ah oo la siinayo hablaha moodalka da ‘yar, waxaanay ku soo beegantay xilli ay aad u adag tahay xaalada Mr. Hariri, siyaasiga ugu sareeya Muslimka Sunniyiinta ee Lubnaan iyo xulufada Maraykanka. Ganacsigiisa iyo boqortooyooyinkiisa siyaasadiisu waxay hoos u dhacday waqtiyo adag, iyagoo shaqaalaha badan ka joojiyey mushaharkoodii. Isku xidhka dhismaha qoyskiisa, Saudi Oger, wuxuu joojiyey howlihiisii sanadkii 2017. Source
-
Muqdisho (SMN) – Ra’iisul Wasaare Xasan Cali Khayre ayaa soo xiray shirka madasha iskaashiga Soomaaliya oo ay goob joog ka ahaayeen wakiillada beesha caalamka, wakiillo ka socda hey’ado caalami ah iyo in ka badan 50 dowladood. Shirka oo laba casho socday ayaa waxaa dhammaadkiisii laga soo saarey war-murtiyeed ay ku cad yihiin qodobadda la isla meel-dhigay. Hoos ka akhriso war-murtiyeedka Soomaaliya iyo saaxibadeeda caalamku waxay 1dii iyo 2dii bishan Octoobar 2019 kulan ku qaateen magaalada Muqdisho, kulankaasoo ka mid ahaa kulamadii Madasha Iskaashiga Soomaaliya iyo Caalamka. Ka soo qeybgalayaasha waxay aad uga hadleen horumarkii la sameeyay tan iyo kulankii ugu dambeeyay Madasha Iskaashiga Soomaaliya iyo Caalamka ee dhacay bishii Luulyo 2018 oo la isku raacay in si wadajir ah loo qaado tallaabooyinka mudnaanta leh ee lagu abbaarayo caqabadaha harsan. Saaxiibada Caalamka waxa ay qireen waxqabadka ay sameeyeen Soomaalidu, waxayna madaxda Soomaalida ku bogaadiyeen horumarkii weynaa ay ka sameeyeen dib u habeynta iyo kor u qaadista Maareynta Maaliyada Dowladda iyo kobcinta dakhliga canshuuraha, wada-tashigii laga sameeyay Qorshaha Horumarinta Qaranka, dib u habeyntii ballaarneyd ee laga sameeyay Amniga, guulihii laga gaaray howlgalladii dib u xureynta iyo xasilinta goobihii gacanta ugu jiray alshabaab, kor u qaadistii lagu sameeyay adeegyada bulshada iyo hormarkii laga gaaray dib u heshiisiinta meelaha qaarkood. Sidaa soo kale, waxaa harsan dhowr caqabadood oo ay ka mid yihiin baahida loo qabo shaqa abuurka, kobcinta dhaqaalaha, sii wadidda dagaalka ka dhanka ah Alshabaab, iyo u gurmashada dhibaatoyinka banii’aadam nimada, u diyaargarowga iyo u adkeysiga musiibooyinka, sameynta dhidhibada siyaasad loo dhanyahay, xoojinta ixitraamka xuquuqul insaanka, ka qeyb gelinta iyo matalaadda howeenka iyo beelaha laga tirada badanyahay. Soomaaliya iyo saaxibadooda caalamka waxay isku raaceen hannaanka la xisaabtan loo wada dhanyahay oo lagu soo koobayo si wadajir ahna diiradda lagu saarayo meelaha mudnaanta u leh tallaabada la rabo in la qaado iyo dhaqaalaha lagu qabanayo si loo xaqiijiyo mudnaanta lafdhabarka u ah natiijooyinka loo baahan yahay in la gaaro ka hor Bisha Diseembar 2020. Saaxiibada caalamku waxay hoos ka xariiqeen, marka laga reebo horumarka laga gaaray ahmiyado dhowr ah, in la xoojiyo wadashaqeynta dhanka siyaasadda ee Dowladda Federaalka iyo xubno ka mid Dowlad Goboleedyada. Madaxda Soomaalidu waxa ay isku raacday ahmiyadda gaarka ah ay leedahay wadashaqeyntaas si horumar looga gaaro arrimaha siyaasadda, arrimaha amniga, dib u habeynta dhaqaalaha, iyo in ay arrimahaas u baahanyihiin ka go’naansho adag ee madaxda labada dhan ee dowladda federaalka iyo dowladaha xubnaha ka ah. 2 Dowladda Federaalka Soomaaliya waxaa ka go’an in ay si guul ah ku soo afjarto howlgallada amniga ee socda, in ay qaaddo howlgallo kale oo ka dhan ah Alshabaab iyo in ay dhammeystirto dib u habeynta mudnaanta u leh amniga, caddaaladda iyo hay’adaha xuquuqda aadanaha. Iyadoo diiradda lagu hayo arrimaha kor ku xusan ayaa 2020 si wadajir ah la iskula aqoonsanayaa loona qorsheynayaa, si loo xaqiijiyo in dhammaan qeybaha ku shaqada leh ay mideeyaan dadaalladooda iyo dhaqaalaha ay haystaan inay ku bixiyaan meelihii lagu heshiiyay. Saaxiibada Caalamka ah ee Soomaaliya waxaa ka go’an in ay taageeraan sidii loo heli lahaa ciidammo amni oo u hoggaansan dhowrista xuquuqda aadanaha taas oo ay ka mid tahay xuquuqda dadku u leeyihiin helista caddaalad, kana shaqeeyaan xaslinta goobaha dhowaan laga xoreeyay argagixisada, iyo geeddi socodka dib u haybenta shaqaalaha iyo hagaajinta habka mushaar bixinta ciidammada. Soomaaliya iyo saaxiibbada caalamku waxa ay ku heshiiyeen in ay ka wada shaqeeyaan qaadista tallaabooyin dheeri ah oo lagu xaqiijinayo xaalad kala guur oo xasilloon oo ay AMISOM arrimaha amniga dalka ugu wareejineyso Ciidammada Amniga Soomaaliya. Sidoo kale waxaa la qaadi doonaa tallaabooyin wada jir ah oo ay hormuud ka tahay Dowladda Federaalka Soomaaliya, si loo xaqiijiyo geeddi socodka doorashooyinka federaalka iyo xoojinta amniga caasimadda. Dowladda Soomaaliya waxaa ka go’an in ay si buuxda u xaqiijiso halbeegyada barnaamijka deyn cafinta ee hay’adda lacagta adduunka ( SMP4) iyadoo saaxiibbda caalamkana ay ka go’an tahay in ay si firfircoon uga taageeraan Dowladda Federaalka Soomaaliya sidii ay u xaqiijin lahayd halbeegyadaas; iyadoo lagu dul dhisayo guulaha la gaaray iyo in la qaado talalabooyinka lagama maarmaanka ah, si loogu diyaar garoobo go’aannada muhiimka ah ee 2020 ee la xiriira deyn cafinta waddammada saboolka ah. Saaxiibbada caalamku waxa ay soo dhoweeyeen kulan howleedkii Addis Ababa ee ku saabsanaa geeddi socodka deyn cafinta, waxa ayna ku dhiirri geliyeen Dowladda Federaalka iyo Dowladaha xubnaha ka ah in ay sii wadaan dadaalladooda heerka siyaasadeed, si loo xoojiyo loona horumariyo hannaanka maaliyeed ee heerarka kala duwan ee dowladda. Si loo xaqiijiyo in dowladda Soomaaliya ay qabato doorasho qof iyo cod ah dhammaadka 2020 iyo horraanta 2021 waxaa ka go’an hay’daha fulinta iyo xeer dejinta dalka in ay meel mariyaan sharciga doorashooyinka bisha December 2019. Soomaaliya waxaa ka go’an in ay dhammeystirto dib u eegista dastuurka bisha June 2020, ansixinta dastuurka ka dib marka wax ka baddelis lagu sameeyo, in la dhiso Maxkamadda dastuuriga ah iyo Golaha Adeegga Garsoorka, sii wadista geeddi socodka dhab-u heshiinta Qaranka. iyo xaqiijinta ka qeybgalka dhammaan qeybaha bulshada oo ay ka mid yihiin haweenku gaarista go’aannada siyaasadeed ee dalka. Saaxiibbada caalamku waxa ay oggolaadeen in la dhiirri geliyo wada xaajoodka, ka qeybgalka siyaasadda iyo urururta dhaqaale dowladdu ku maalgeliso ansixinta shuruucda hortabinta leh si loo taageero howlaha la soo sheegay, iyo in laga caawiyo Soomaalia in howlahaasi ku qabsoomaan xilliyadii loo qorsheeyay. 3 Soomaaliya waxaa ka go’an in ay mudnaanta koowad siiso xoojinta dhallinayarada iyo in loo abuuro fursado shaqooyin. Iyadoo la dhisayo u adkeysiga, loona marayo badbaadinta bulshada, in loo helo xal waara arrimaha qaxootiga, dadka waddanka dib ugu noqonaya iyo barakacayaasha gudaha, iyadoo la xushmeynayo, mabaadi’da bani’aadamnimada iyo shuruucda caalamiga ah ee xuquuqda aadanaha; iyo in la kordhiyo adeegga bulshada. Taas oo noqonaysa in si wanaagsan isula jaanqaadaan taageeridda arimaha horumarinta mudnaanta la siinayo qorshaha horumarinta qaran ee 9aad, xoojinta awoodda dowladda si ay u bixiso adeegyada bulshada, si kor loogu qaado awoodda baniaadmnimo, gaar ahaan in la buuxiyo, inta ka dhiman kaalmada qorshaha baahida bani’aadamnimada ee 2019. Soomaaliya iyo saaxiibada caalamka waxaa ay isku raaceen in si wadajir ah ay wax uga qabtaan maareynta biyaha, horumarinta shirkadaha ganacsiga ee gaarka loo leeyahay, is-dhexgalka ganacsiga gobolka, iyo hagaajinta kaabayaasha adeegyada. Dowladda Federaalka Soomaaliya, waxa ay ku talo jirtaa in sameyso, siyaasad qaran oo lagu xallinayo is-beddelka cimilada iyo in ay sameyso shuruuc dhiirrigalineysa shaqo abuur . Soomaaliya waxaa ay sameysay horumar sanooyinkii la soo dhaafay taas oo ay mahadeeda leedahay iskaashigii xoogannaa ee u dhaxeeyey Soomaaliya iyo saaxiibada caalamka. Waxaa ay isku raaceen in ay xaqiijiyaan isna waafajiyaan dadaalladooda, iyada oo kor loo qaadayo isticmaalka nidaamyada dalka, in la meelmariyo lana hirgaliyo, hannaanka sharciga qaranka ee lagu maamulayo hey’adaha qaranka iyo hey’adaha caalamiga ah, taas oo ay ku jiraan in loo sameeyo shuruuc badbaadineysa hey’adaha aan dowliga aheyn, iyo sidoo kale in lagu daro, dastruurka ku meel gaarka ah iyo sharciga xuquuqal aadanaha, iyo in hey’adaha aan dowliga aheyn ay ku dhaqmaan shuruucda dalka. Madashu, waxaa ay xaqiijineysaa ballanqaadyada dhammaan ka qeybgalayaasha madasha iskaashiga saaxiibada caalamka iyo mabaad’ida ku saleysan hanaanka isla xisaabtan loo wada dhanyahay si kor loogu qaado dadaallada wada-jira ee ku aadan mustqabalka ifaya ee Soomaaliya. Ka qeybgalayaasha madashu waxaa ay bogaadiyeen ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed iyo dalalka ugu yaboohay ciidamada AMISOM sida geesinimda leh naftooda ugu huray soo celinta nabada Soomaaliya, Soomaaliya waxaa ay caddeyneysaa in ay Sharaf iyo qadarin u heyso dhammaan saaxiibada caalamka ee taageerada kula garab istaagay dib u dhiska dowladnimada, horumarka xasiloonida si ay ugu naaloodaan dhaan shacabka Soomaaliyeed. View the full article
-
Muqdisho (SMN) – Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya Qarax miino oo lala eegtay ciidamo ka tirsan dowladda federaalka Soomaaliya. Qaraxyadda oo saddex ahaa ayaa midka koowaad waxaa uu haleelay degmadda Afgooye ee gobolka Shabeellaha Hoose. Lix askar ayaana ku naf-weyday. Weerarka labaad ayaa waxa uu ku qabsaday degaanka Lafoole, waxaana kaga geeriyootay illaa iyo laba askari, xili ay ku dhaawacmeen tirro kale. Gulufka saddexaad ayaa waxa ay la kulmeen iyaga oo maraya Isbaarada Shabelle, halkaasi oo ay kaga dhimatay laba kale oo ciidanka xooga ah. Ciidamadan ku dhamaadey qaraxan ayaa ka tirsan kuwa sida gaarka ah u tababaran ee loo yaqaano Danab uuna tababaro Mareykanka. Ma jirto koox illaa iyo haatan dusha saaratay mas’uuliyadda falkan. Mana jiro wax war ah oo ku aadan dhacdadan oo kasoo baxay dowladda. View the full article
-
Muqdisho (SMN) – Ra’iisul Wasaaraha xukuumadda federaalka Soomaaliya (XFS), mudane Xasan Cali Khayre ayaa soo xiray shirka madasha iskaashiga Soomaaliya oo ay goob joog ka ahaayeen wakiillada beesha caalamka, wakiillo ka socda hey’ado caalami ah iyo in ka badan 50 dowladood. Shirka oo dhammaadkiisii l warmurtiyeed aga soo saaray ayaa intiisa badan looga hadlaya tubta siyaasadda loo dhanyahay, tubta horumarinta dhaqaalaha, tubta horumarinta arrimaha bulshada iyo tubta amniga iyo caddaaladda, horumarka la gaaray iyo ka wada shaqeynta horumarinta mustaqbalka dalka iyo dadka Soomaaliyeed iyada oo taageerada beesha caalamka lagu saleynayo tubaha qaranka. Mudane Xasan Cali Khayre ayaa shirka ka sheegay in wadashaqeynta madaxda dalka ay horseedday in horumar laga gaaro isbedelka, xasiloonida, dowladnimada iyo ajandaha dib-u-qaabeynta ee sida wadajirka ah ay u taageereen shacabka Soomaaliyeed iyo saaxiibada Soomaaliyeed ee caalamka, kuwaas ee soo celisay rejada ummadda Soomaaliyeeed. Dhammaan mas’uuliyiintii khudbadaha ka jeediyay kulanka ayaa isku raacay in horumar ballaaran lagu tillaabsaday tan iyo markii la qabtay shirkii shirkaan ka horreeyay ee sannadkii 2018, waxaana la isku raacay in wadajir loo shaqeeyo si horumarka loo joogteeyo. Saaxiibada caalamku oo qiray guulaha Soomaaliaya ay ku tilaabsatay,ayaa hoggaanka dalka ku ammaanay horumarka ay ka sameeyeen ajandayaasha dib-u-habeynta ee ay kamid yihiin hagaajinta maamulka maaliyadda dowladda, dakhliga, la tashiyada qorshaha cusub ee qaranka, dib-u-habeynta amniga, guulaha laga gaaray howl-galladda argagaxisada ka dhanka ah iyo sare u qaadidda adeegyada bulshada iyo dib-u-heshiisiinta. Ra’iisul Wasaaraha waxa uu caddeeyay in Dhallinyada Soomaaliyeed oo ah tirada ugu badan ee bulshadana ay diyaar u yihiin in ay ka qayb qaataan horumarinta dalka, haweenka iyo dadka baahiyaha gaarka ah qabana ay diyaar u yihiin ka qayb galka siyaasadda, taas oo meesha ka saareysa dhaqankii hore ee ahaa in siyaasadda dalka ay kooxa yari ay hoggaamiyaan. View the full article
-
Muqdisho (Caasimada Online) – War iminka nasoo gaaray ayaa sheegaya in ciidamo ka tirsan kuwa Danab ee sida gaarka ah u tababaran qaraxyo xooggan lagula beegsaday gobolka Shabeellada Hoose. Wararka ayaa sheegaya in qaraxyadan oo ahaa laba ay ka dhaceen inta u dhaxaysa deegaanka Ceelsha Biyaha iyo degmada Afgooye. Waxaa qaraxyada lala eegtay kolonyo baabuur ah oo ay la socdeen ciidamada Dana boo waddada marayey. Labada qarax ayaa waxaa ku dhintay ugu yaraan toddoba askari oo ka mid ah ciidamada Danab. Waxaa sidoo kale jira tiro dhaawac ah oo aan si rasmi ah loo ogeyn, sida uu sarkaal sare u xaqiijiyey Caasimada Online. Dawladda Soomaaliya iyo taliska ciidamada weli wax war ah kama soo saarin qaraxyadan. Sidoo kale kooxda Al-Shabaab ayaan weli ka hadlin qaraxyada. Qaraxyadan ayaa imanaya laba maalmood kadib markii ciidamada Danab iyo kuwa Mareykanka ay iska caabiyeen weerar ay Al-Shabaab ku qaadday saldhigga garoonka Ballidoogle. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com
-
Waxaa goordhow la soo saaray war-murtiyeedka shirka Iskaashiga caalamiga ah ee Soomaaliya kaas oo muddo 2 maalin ah ka soconayey magaalada Muqdisho iyada oo la xusay in waxyaabo badan la qaban lahaa haddii aaney isku dhici laheyn dowladda federaalka ah iyo dowlad goboleedyada. Halkan Ka Akhriso: War-murtiyeedka Shirka Iskaashiga caalamiga ah ee Soomaaliya: Beesha caalamka waxaa ay dowladda Soomaaliya ku ammaantay horumarka laga gaaray maamulka maaliyadda, uruurinta canshuuraha, habeynta hey’adaha amniga, dhulalka muhiim ah oo laga qabsaday Al-shabaab, dib u heshiisiinta iyo arrimo kale. Waxaa la soo hadalqaaday caqabado badan oo ay ka mid yihiin shaqo abuur la’aanta jirta, koror la’aanta dhaqaalaha dalka, la dagaalanka Al-shabaab, ka jawaabista arrimaha banii’aadnimada iyo dhismaha siyaasadda loo dhan yahay oo ilaalisa xuquuqda dadka laga tirada badan yahay. Soomaalida iyo beesha caalamka waxaa ay ku heshiiyeen qorshe mideysan oo isla xisaabtan oo ah arrimaha ay muhiim tahay in xoogga la saaro ka hor December 2020, waxaa la isla qiray in wax badan la qaban lahaa haddii ay si fiican u wada shaqeyn lahaayeen dowladda federaalka ah iyo dowlad goboleedyada, waxaana hadda lagu heshiiyey in labada dhinac ka wada shaqeeyaan arrimaha amniga, siyaasadda, dib u habeynta iyo arrimo kale. Soomaaliya waxaa ay balanqaaday iney sii wadeyso howlgallada amni iyo dagaaladda ka dhanka Al-shabaab iyo dib u habeyn lagu sameeyo amniga, garsoorka, hey’adaha xuquuqul insaanka. 2020-ka waxaa higelinta howlahan ka wada shaqeyn doona Soomaalida iyo beesha caalamka oo taageeri-doonta, in la ilaaliyo xuquuqda aadanaha ee meelaha Al-shabaab laga qabsaday, in dib u habeyn lagu sameeyo ciidamada, lacag bixinta iyo tallaabooyin kale sida in ciidamada AMISOM u baxaan si aayar ah oo Soomaalida la wareegto ammmaanka iyo in dowladda federaalka ah ay gacanta ku dhigto amniga caasimadda Muqdisho. Soomaaliya waxaa ay balanqaaday iney ka soo bixi doonto shuruudaha ku xusan heerka 4-aad ee qiimeynta IMF si ay uga mid noqoto sanduuqa kabka horaanta 2020-ka, waxaa ay beesha caalamka soo dhoweysay shirkii dhowaa Adis Ababa, waxayna dhiirigelisay in la sii joogteeyo. Si ay u dhacdo doorasho qof iyo cod 2020/2021, baarlamaanka Soomaaliya waxaa uu balanqaaday in sharciga doorashada ay ka dhamaadaan December 2019 iyo in la dhameeyo dib u eegista dastuurka June 2020, si loo meelmariyo dastuurka, loo dhiso maxkamadda dastuuriga, guddiga adeegga garsoorka, waxaa kale oo la sii wadi-doonaa dib u heshiisiinta, in haweenka iyo qeybaha kale ee bulshada ka qeyb galaan arrimaha siyaasadda iyo arrimo kale. Waxaa kale oo dowladda Soomaaliya balanqaaday iney ahmiyad siiso shaqo abuurka dhalinyarada, xal iney u hesho barakacayaasha iyada oo la socodsiinayo qorshaha qaranka, waxay beesha caalamka balanqaaday iney arrimahaas ka taageerto dowladda iyo in laga jawaabo abaarta in ka hartay 2019-ka, waxaa kale oo lagu heshiiyey maamulka biyaha, horumarinta ganacsiga gaarka ah, horumarinta kaabayaasha dhaqaale. Dowladda Soomaaliya waxaa ay balanqaaday iney dhisto qorshe qaran oo wax looga qabanayo isbadalka cimilada iyo sharciyo badan. Waxaa lagu heshiiyey in NGO yada ay ku shaqeeyaan sida sharciga dhigayo, oo la meelmariyo qorshe qaran oo arrinkan la xiriira iyo in dastuurka uu ilaaliyaa NGO-ska iyo arrimaha la xiriira xuquuqda aadanaha. Waxaa kale oo la ammaanay ciidamada xoogga dalka iyo AMISOM sida geesinnimada leh ee ay naftooda ugu huraan dib u soo celinta nabadda Soomaaliya, waxaa kale oo ay Soomaaliya beesha caalamka uga mahadcelisay sida ay uga taageerto dhismaha dowladnimada, horumarka iyo degenaanshiyaha ay Soomaalida oo ka dhan ka faa’ideysato. Goobjoog News Source: goobjoog.com
-
War-saxaafadeed. Soomaaliya iyo saaxibadeeda caalamku waxay 1dii iyo 2dii bishan Octoobar 2019 kulan ku qaateen magaalada Muqdisho, kulan kaasoo ka mid ahaa kulamadii Madasha Iskaashiga Soomaaliya iyo Caalamka. Ka soo qeybgalayaasha waxay aad uga hadleen horumarkii la sameeyay tan iyo kulankii ugu dambeeyay Madasha Iskaashiga Soomaaliya iyo Caalamka ee dhacay bishii Luulyo 2018 oo la isku raacay in si wadajir ah loo qaado tallaabooyinka mudnaanta leh ee lagu abbaarayo caqabadaha harsan. Saaxiibada Caalamka waxa ay qireen waxqabadka ay sameeyeen Soomaalidu, waxayna madaxda Soomaalida ku bogaadiyeen horumarkii weynaa ay ka sameeyeen dib u habeynta iyo kor u qaadista Maareynta Maaliyada Dowladda iyo kobcinta dakhliga canshuuraha, wada-tashigii laga sameeyay Qorshaha Horumarinta Qaranka, dib u habeyntii ballaarneyd ee laga sameeyay Amniga, guulihii laga gaaray howlgalladii dib u xureynta iyo xasilinta goobihii gacanta ugu jiray alshabaab, kor u qaadistii lagu sameeyay adeegyada bulshada iyo hormarkii laga gaaray dib u heshiisiinta meelaha qaarkood. Sidaa soo kale, waxaa harsan dhowr caqabadood oo ay ka mid yihiin baahida loo qabo shaqa abuurka, kobcinta dhaqaalaha, sii wadidda dagaalka ka dhanka ah Alshabaab, iyo u gurmashada dhibaatoyinka banii’aadam nimada, u diyaargarowga iyo u adkeysiga musiibooyinka, sameynta dhidhibada siyaasad loo dhanyahay, xoojinta ixitraamka xuquuqul insaanka, ka qeyb gelinta iyo matalaadda howeenka iyo beelaha laga tirada badanyahay. Soomaaliya iyo saaxibadooda caalamka waxay isku raaceen hannaanka la xisaabtan loo wada dhanyahay oo lagu soo koobayo si wadajir ahna diiradda lagu saarayo meelaha mudnaanta u leh tallaabada la rabo in la qaado iyo dhaqaalaha lagu qabanayo si loo xaqiijiyo mudnaanta lafdhabarka u ah natiijooyinka loo baahan yahay in la gaaro ka hor Bisha Diseembar 2020. Saaxiibada caalamku waxay hoos ka xariiqeen, marka laga reebo horumarka laga gaaray ahmiyado dhowr ah, in la xoojiyo wadashaqeynta dhanka siyaasadda ee Dowladda Federaalka iyo xubno ka mid Dowlad Goboleedyada. Madaxda Soomaalidu waxa ay isku raacday ahmiyadda gaarka ah ay leedahay wadashaqeyntaas si horumar looga gaaro arrimaha siyaasadda, arrimaha amniga, dib u habeynta dhaqaalaha, iyo in ay arrimahaas u baahanyihiin ka go’naansho adag ee madaxda labada dhan ee dowladda federaalka iyo dowladaha xubnaha ka ah. 2: Dowladda Federaalka Soomaaliya waxaa ka go’an in ay si guul ah ku soo afjarto howlgallada amniga ee socda, in ay qaaddo howlgallo kale oo ka dhan ah Alshabaab iyo in ay dhammeystirto dib u habeynta mudnaanta u leh amniga, caddaaladda iyo hay’adaha xuquuqda aadanaha. Iyadoo diiradda lagu hayo arrimaha kor ku xusan ayaa 2020 si wadajir ah la iskula aqoonsanayaa loona qorsheynayaa, si loo xaqiijiyo in dhammaan qeybaha ku shaqada leh ay mideeyaan dadaalladooda iyo dhaqaalaha ay haystaan inay ku bixiyaan meelihii lagu heshiiyay. Saaxiibada Caalamka ah ee Soomaaliya waxaa ka go’an in ay taageeraan sidii loo heli lahaa ciidammo amni oo u hoggaansan dhowrista xuquuqda aadanaha taas oo ay ka mid tahay xuquuqda dadku u leeyihiin helista caddaalad, kana shaqeeyaan xaslinta goobaha dhowaan laga xoreeyay argagixisada, iyo geeddi socodka dib u haybenta shaqaalaha iyo hagaajinta habka mushaar bixinta ciidammada. Soomaaliya iyo saaxiibbada caalamku waxa ay ku heshiiyeen in ay ka wada shaqeeyaan qaadista tallaabooyin dheeri ah oo lagu xaqiijinayo xaalad kala guur oo xasilloon oo ay AMISOM arrimaha amniga dalka ugu wareejineyso Ciidammada Amniga Soomaaliya. Sidoo kale waxaa la qaadi doonaa tallaabooyin wada jir ah oo ay hormuud ka tahay Dowladda Federaalka Soomaaliya, si loo xaqiijiyo geeddi socodka doorashooyinka federaalka iyo xoojinta amniga caasimadda. Dowladda Soomaaliya waxaa ka go’an in ay si buuxda u xaqiijiso halbeegyada barnaamijka deyn cafinta ee hay’adda lacagta adduunka ( SMP4) iyadoo saaxiibbda caalamkana ay ka go’an tahay in ay si firfircoon uga taageeraan Dowladda Federaalka Soomaaliya sidii ay u xaqiijin lahayd halbeegyadaas; iyadoo lagu dul dhisayo guulaha la gaaray iyo in la qaado talalabooyinka lagama maarmaanka ah, si loogu diyaar garoobo go’aannada muhiimka ah ee 2020 ee la xiriira deyn cafinta waddammada saboolka ah. Saaxiibbada caalamku waxa ay soo dhoweeyeen kulan howleedkii Addis Ababa ee ku saabsanaa geeddi socodka deyn cafinta, waxa ayna ku dhiirri geliyeen Dowladda Federaalka iyo Dowladaha xubnaha ka ah in ay sii wadaan dadaalladooda heerka siyaasadeed, si loo xoojiyo loona horumariyo hannaanka maaliyeed ee heerarka kala duwan ee dowladda. Si loo xaqiijiyo in dowladda Soomaaliya ay qabato doorasho qof iyo cod ah dhammaadka 2020 iyo horraanta 2021 waxaa ka go’an hay’daha fulinta iyo xeer dejinta dalka in ay meel mariyaan sharciga doorashooyinka bisha December 2019. Soomaaliya waxaa ka go’an in ay dhammeystirto dib u eegista dastuurka bisha June 2020, ansixinta dastuurka ka dib marka wax ka baddelis lagu sameeyo, in la dhiso Maxkamadda dastuuriga ah iyo Golaha Adeegga Garsoorka, sii wadista geeddi socodka dhab-u heshiinta Qaranka, iyo xaqiijinta ka qeybgalka dhammaan qeybaha bulshada oo ay ka mid yihiin haweenku gaarista go’aannada siyaasadeed ee dalka. Saaxiibbada caalamku waxa ay oggolaadeen in la dhiirri geliyo wada xaajoodka, ka qeybgalka siyaasadda iyo urururta dhaqaale dowladdu ku maalgeliso ansixinta shuruucda hortabinta leh si loo taageero howlaha la soo sheegay, iyo in laga caawiyo Soomaalia in howlahaasi ku qabsoomaan xilliyadii loo qorsheeyay. 3: Soomaaliya waxaa ka go’an in ay mudnaanta koowad siiso xoojinta dhallinayarada iyo in loo abuuro fursado shaqooyin. Iyadoo la dhisayo u adkeysiga, loona marayo badbaadinta bulshada, in loo helo xal waara arrimaha qaxootiga, dadka waddanka dib ugu noqonaya iyo barakacayaasha gudaha, iyadoo la xushmeynayo, mabaadi’da bani’aadamnimada iyo shuruucda caalamiga ah ee xuquuqda aadanaha; iyo in la kordhiyo adeegga bulshada. Taas oo noqonaysa in si wanaagsan isula jaanqaadaan taageeridda arimaha horumarinta mudnaanta la siinayo qorshaha horumarinta qaran ee 9aad, xoojinta awoodda dowladda si ay u bixiso adeegyada bulshada, si kor loogu qaado awoodda baniaadmnimo, gaar ahaan in la buuxiyo, inta ka dhiman kaalmada qorshaha baahida bani’aadamnimada ee 2019. Soomaaliya iyo saaxiibada caalamka waxaa ay isku raaceen in si wadajir ah ay wax uga qabtaan maareynta biyaha, horumarinta shirkadaha ganacsiga ee gaarka loo leeyahay, is-dhexgalka ganacsiga gobolka, iyo hagaajinta kaabayaasha adeegyada. Dowladda Federaalka Soomaaliya, waxa ay ku talo jirtaa in sameyso, siyaasad qaran oo lagu xallinayo is-beddelka cimilada iyo in ay sameyso shuruuc dhiirrigalineysa shaqo abuur . Soomaaliya waxaa ay sameysay horumar sanooyinkii la soo dhaafay taas oo ay mahadeeda leedahay iskaashigii xoogannaa ee u dhaxeeyey Soomaaliya iyo saaxiibada caalamka. Waxaa ay isku raaceen in ay xaqiijiyaan isna waafajiyaan dadaalladooda, iyada oo kor loo qaadayo isticmaalka nidaamyada dalka, in la meelmariyo lana hirgaliyo, hannaanka sharciga qaranka ee lagu maamulayo hey’adaha qaranka iyo hey’adaha caalamiga ah, taas oo ay ku jiraan in loo sameeyo shuruuc badbaadineysa hey’adaha aan dowliga aheyn, iyo sidoo kale in lagu daro, dastruurka ku meel gaarka ah iyo sharciga xuquuqal aadanaha, iyo in hey’adaha aan dowliga aheyn ay ku dhaqmaan shuruucda dalka. Madashu, waxaa ay xaqiijineysaa ballanqaadyada dhammaan ka qeybgalayaasha madasha iskaashiga saaxiibada caalamka iyo mabaad’ida ku saleysan hanaanka isla xisaabtan loo wada dhanyahay si kor loogu qaado dadaallada wada-jira ee ku aadan mustqabalka ifaya ee Soomaaliya. Ka qeybgalayaasha madashu waxaa ay bogaadiyeen ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed iyo dalalka ugu yaboohay ciidamada AMISOM sida geesinimda leh naftooda ugu huray soo celinta nabada Soomaaliya, Soomaaliya waxaa ay caddeyneysaa in ay Sharaf iyo qadarin u heyso dhammaan saaxiibada caalamka ee taageerada kula garab istaagay dib u dhiska dowladnimada, horumarka xasiloonida si ay ugu naaloodaan dhaan shacabka Soomaaliyeed. Puntland Post The post Shirkii Madasha iskaashiga Soomaaliya iyo deeq bixiyaasha oo Warmurtiyeed laga soo saaray appeared first on Puntland Post.
-
Muqdisho (Caasimadda Online) – Shirka Caalamiga ee Madasha Iskaashiga Soomaaliya ee ka socday Muqdisho laba Maalin ayaa laga soo saaray war murtiyeed ka kooban dhawr qodob. Haddaba halkaan hoose ka akhriso war murtiyeedka oo dhameystiran 1 – Soomaaliya iyo saaxibadeeda caalamku waxay 1dii iyo 2dii bishan Octoobar 2019 kulan ku qaateen magaalada Muqdisho, kulankaasoo ka mid ahaa kulamadii Madasha Iskaashiga Soomaaliya iyo Caalamka. Ka soo qeybgalayaasha waxay aad uga hadleen horumarkii la sameeyay tan iyo kulankii ugu dambeeyay Madasha Iskaashiga Soomaaliya iyo Caalamka ee dhacay bishii Luulyo 2018 oo la isku raacay in si wadajir ah loo qaado tallaabooyinka mudnaanta leh ee lagu abbaarayo caqabadaha harsan. Saaxiibada Caalamka waxa ay qireen waxqabadka ay sameeyeen Soomaalidu, waxayna madaxda Soomaalida ku bogaadiyeen horumarkii weynaa ay ka sameeyeen dib u habeynta iyo kor u qaadista Maareynta Maaliyada Dowladda iyo kobcinta dakhliga canshuuraha, wada-tashigii laga sameeyay Qorshaha Horumarinta Qaranka, dib u habeyntii ballaarneyd ee laga sameeyay Amniga, guulihii laga gaaray howlgalladii dib u xureynta iyo xasilinta goobihii gacanta ugu jiray alshabaab, kor u qaadistii lagu sameeyay adeegyada bulshada iyo hormarkii laga gaaray dib u heshiisiinta meelaha qaarkood. Sidaa soo kale, waxaa harsan dhowr caqabadood oo ay ka mid yihiin baahida loo qabo shaqa abuurka, kobcinta dhaqaalaha, sii wadidda dagaalka ka dhanka ah Alshabaab, iyo u gurmashada dhibaatoyinka banii’aadam nimada, u diyaargarowga iyo u adkeysiga musiibooyinka, sameynta dhidhibada siyaasad loo dhanyahay, xoojinta ixitraamka xuquuqul insaanka, ka qeyb gelinta iyo matalaadda howeenka iyo beelaha laga tirada badanyahay. Soomaaliya iyo saaxibadooda caalamka waxay isku raaceen hannaanka la xisaabtan loo wada dhanyahay oo lagu soo koobayo si wadajir ahna diiradda lagu saarayo meelaha mudnaanta u leh tallaabada la rabo in la qaado iyo dhaqaalaha lagu qabanayo si loo xaqiijiyo mudnaanta lafdhabarka u ah natiijooyinka loo baahan yahay in la gaaro ka hor Bisha Diseembar 2020. Saaxiibada caalamku waxay hoos ka xariiqeen, marka laga reebo horumarka laga gaaray ahmiyado dhowr ah, in la xoojiyo wadashaqeynta dhanka siyaasadda ee Dowladda Federaalka iyo xubno ka mid Dowlad Goboleedyada. Madaxda Soomaalidu waxa ay isku raacday ahmiyadda gaarka ah ay leedahay wadashaqeyntaas si horumar looga gaaro arrimaha siyaasadda, arrimaha amniga, dib u habeynta dhaqaalaha, iyo in ay arrimahaas u baahanyihiin ka go’naansho adag ee madaxda labada dhan ee dowladda federaalka iyo dowladaha xubnaha ka ah. 2 – Dowladda Federaalka Soomaaliya waxaa ka go’an in ay si guul ah ku soo afjarto howlgallada amniga ee socda, in ay qaaddo howlgallo kale oo ka dhan ah Alshabaab iyo in ay dhammeystirto dib u habeynta mudnaanta u leh amniga, caddaaladda iyo hay’adaha xuquuqda aadanaha. Iyadoo diiradda lagu hayo arrimaha kor ku xusan ayaa 2020 si wadajir ah la iskula aqoonsanayaa loona qorsheynayaa, si loo xaqiijiyo in dhammaan qeybaha ku shaqada leh ay mideeyaan dadaalladooda iyo dhaqaalaha ay haystaan inay ku bixiyaan meelihii lagu heshiiyay. Saaxiibada Caalamka ah ee Soomaaliya waxaa ka go’an in ay taageeraan sidii loo heli lahaa ciidammo amni oo u hoggaansan dhowrista xuquuqda aadanaha taas oo ay ka mid tahay xuquuqda dadku u leeyihiin helista caddaalad, kana shaqeeyaan xaslinta goobaha dhowaan laga xoreeyay argagixisada, iyo geeddi socodka dib u haybenta shaqaalaha iyo hagaajinta habka mushaar bixinta ciidammada. Soomaaliya iyo saaxiibbada caalamku waxa ay ku heshiiyeen in ay ka wada shaqeeyaan qaadista tallaabooyin dheeri ah oo lagu xaqiijinayo xaalad kala guur oo xasilloon oo ay AMISOM arrimaha amniga dalka ugu wareejineyso Ciidammada Amniga Soomaaliya. Sidoo kale waxaa la qaadi doonaa tallaabooyin wada jir ah oo ay hormuud ka tahay Dowladda Federaalka Soomaaliya, si loo xaqiijiyo geeddi socodka doorashooyinka federaalka iyo xoojinta amniga caasimadda. Dowladda Soomaaliya waxaa ka go’an in ay si buuxda u xaqiijiso halbeegyada barnaamijka deyn cafinta ee hay’adda lacagta adduunka ( SMP4) iyadoo saaxiibbda caalamkana ay ka go’an tahay in ay si firfircoon uga taageeraan Dowladda Federaalka Soomaaliya sidii ay u xaqiijin lahayd halbeegyadaas; iyadoo lagu dul dhisayo guulaha la gaaray iyo in la qaado talalabooyinka lagama maarmaanka ah, si loogu diyaar garoobo go’aannada muhiimka ah ee 2020 ee la xiriira deyn cafinta waddammada saboolka ah. Saaxiibbada caalamku waxa ay soo dhoweeyeen kulan howleedkii Addis Ababa ee ku saabsanaa geeddi socodka deyn cafinta, waxa ayna ku dhiirri geliyeen Dowladda Federaalka iyo Dowladaha xubnaha ka ah in ay sii wadaan dadaalladooda heerka siyaasadeed, si loo xoojiyo loona horumariyo hannaanka maaliyeed ee heerarka kala duwan ee dowladda. Si loo xaqiijiyo in dowladda Soomaaliya ay qabato doorasho qof iyo cod ah dhammaadka 2020 iyo horraanta 2021 waxaa ka go’an hay’daha fulinta iyo xeer dejinta dalka in ay meel mariyaan sharciga doorashooyinka bisha December 2019. Soomaaliya waxaa ka go’an in ay dhammeystirto dib u eegista dastuurka bisha June 2020, ansixinta dastuurka ka dib marka wax ka baddelis lagu sameeyo, in la dhiso Maxkamadda dastuuriga ah iyo Golaha Adeegga Garsoorka, sii wadista geeddi socodka dhab-u heshiinta Qaranka. iyo xaqiijinta ka qeybgalka dhammaan qeybaha bulshada oo ay ka mid yihiin haweenku gaarista go’aannada siyaasadeed ee dalka. Saaxiibbada caalamku waxa ay oggolaadeen in la dhiirri geliyo wada xaajoodka, ka qeybgalka siyaasadda iyo urururta dhaqaale dowladdu ku maalgeliso ansixinta shuruucda hortabinta leh si loo taageero howlaha la soo sheegay, iyo in laga caawiyo Soomaalia in howlahaasi ku qabsoomaan xilliyadii loo qorsheeyay. 3 – Soomaaliya waxaa ka go’an in ay mudnaanta koowad siiso xoojinta dhallinayarada iyo in loo abuuro fursado shaqooyin. Iyadoo la dhisayo u adkeysiga, loona marayo badbaadinta bulshada, in loo helo xal waara arrimaha qaxootiga, dadka waddanka dib ugu noqonaya iyo barakacayaasha gudaha, iyadoo la xushmeynayo, mabaadi’da bani’aadamnimada iyo shuruucda caalamiga ah ee xuquuqda aadanaha; iyo in la kordhiyo adeegga bulshada. Taas oo noqonaysa in si wanaagsan isula jaanqaadaan taageeridda arimaha horumarinta mudnaanta la siinayo qorshaha horumarinta qaran ee 9aad, xoojinta awoodda dowladda si ay u bixiso adeegyada bulshada, si kor loogu qaado awoodda baniaadmnimo, gaar ahaan in la buuxiyo, inta ka dhiman kaalmada qorshaha baahida bani’aadamnimada ee 2019. Soomaaliya iyo saaxiibada caalamka waxaa ay isku raaceen in si wadajir ah ay wax uga qabtaan maareynta biyaha, horumarinta shirkadaha ganacsiga ee gaarka loo leeyahay, is-dhexgalka ganacsiga gobolka, iyo hagaajinta kaabayaasha adeegyada. Dowladda Federaalka Soomaaliya, waxa ay ku talo jirtaa in sameyso, siyaasad qaran oo lagu xallinayo is-beddelka cimilada iyo in ay sameyso shuruuc dhiirrigalineysa shaqo abuur . Soomaaliya waxaa ay sameysay horumar sanooyinkii la soo dhaafay taas oo ay mahadeeda leedahay iskaashigii xoogannaa ee u dhaxeeyey Soomaaliya iyo saaxiibada caalamka. Waxaa ay isku raaceen in ay xaqiijiyaan isna waafajiyaan dadaalladooda, iyada oo kor loo qaadayo isticmaalka nidaamyada dalka, in la meelmariyo lana hirgaliyo, hannaanka sharciga qaranka ee lagu maamulayo hey’adaha qaranka iyo hey’adaha caalamiga ah, taas oo ay ku jiraan in loo sameeyo shuruuc badbaadineysa hey’adaha aan dowliga aheyn, iyo sidoo kale in lagu daro, dastruurka ku meel gaarka ah iyo sharciga xuquuqal aadanaha, iyo in hey’adaha aan dowliga aheyn ay ku dhaqmaan shuruucda dalka. Madashu, waxaa ay xaqiijineysaa ballanqaadyada dhammaan ka qeybgalayaasha madasha iskaashiga saaxiibada caalamka iyo mabaad’ida ku saleysan hanaanka isla xisaabtan loo wada dhanyahay si kor loogu qaado dadaallada wada-jira ee ku aadan mustqabalka ifaya ee Soomaaliya. Ka qeybgalayaasha madashu waxaa ay bogaadiyeen ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed iyo dalalka ugu yaboohay ciidamada AMISOM sida geesinimda leh naftooda ugu huray soo celinta nabada Soomaaliya, Soomaaliya waxaa ay caddeyneysaa in ay Sharaf iyo qadarin u heyso dhammaan saaxiibada caalamka ee taageerada kula garab istaagay dib u dhiska dowladnimada, horumarka xasiloonida si ay ugu naaloodaan dhaan shacabka Soomaaliyeed. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com
-
Dozens of farms in Somaliland’s Awdal region have been invaded by locusts, leaving farmers wondering how they will recoup their losses. Source: Hiiraan Online
-
Muqdisho (Caasimadda Online) – Safiirada Mareykanka iyo wakiilada dalalka Yurub ee ka hadlay Shirka Caalamiga ah ee Iskaashiga Soomaaliya ayaa dowladda Somalia ugu baaqay inay xal u hesho khilaafka ka dhashay maamulka Jubbaland iyo Doorashadii la isku khilaafay. Safiirka Mareykanka ee Somalia Donald Yamamoto ayaa khudbad uu ka jeediyey, wuxuuna ku soo qaaday in Maraykanka diyaar la yahay taageerada dowladda Soomaaliya, balse loo baahan yahay midnimo siyaasadeed iyo wadashaqeyn dhex martay Dowladda Federaalka iyo Dowlad Goboleedyada dalka, Wakiilka Xoghayaha gaarka ah ee Qaramada Midoobey u qaabilsan arrimaha Soomaaliya Ambassador James Swan oo khudbad ka jeediyay maanta Shirka Caalamiga ee Madasha Iskaashiga Soomaaliya ayaa ku baaqay in wadahadal lagu dhameeyo khilaafka ka dhexeeya Dowlada Federalka iyo Maamul Goboleedka Jubbaland. James Swan ayaa ka sheegay shirka caalamiga in ay muhiim tahay in xal loo helo Siyaasadda loo dhanyahay,isla markaana loo diyaar garoobo wadahadalo ay yeeshaan Dowladda iyo dhinacyada kale. “Waxaa loo baahan yahay in la dhameeyo khilaafka ka dhexeeya dowlada federalka iyo maamulka Jubbaland,lagana gudbo su’aalaha ka dhashay awood qeybsiga.”ayuu yiri Danjire Swan. Sidoo kale Wakiiladii ka socday dalalka UK, France iyo Germnay ayaa soo bogaadiyey qaaday horumarka ay dowlada federaalka arrimo dhowr ah, laakiin waxay ugu baaqeen in la helo iskaashi dowladda Federaalka iyo Dowlad Goboleedyada dhex mara, iyadoo si toos ah u soo qaaday khilaafka ka dhaxeeya dowladda Federaalka iyo maamulka Jubbaland. Go’aanka Beesha Caalamka iyo baaqa kasoo baxay ee ku aadan inay Dowladda la heshiiso Maamul Goboleedyada ayaa dhabar jab xoog leh ku noqon doono Dowladda uu hoggaamiyo Maxamed Cabdullaahi Farmaajo oo aan diyaar u aheyn inay la heshiiso Maamul Goboleedyada. Maamulada Jubbaland iyo Puntland ayaanan ka qeyb-galeyn Shirka Caalamiga ee Madasha Iskaashiga Soomaaliya ee ka socda Magalada muqdisho, iyada oo uu weli jiro khilaafka kala dhaxeeya Dowladda Federaalka. Waxaana kulankii goob joog ka ahaa qaar ka mid ah madaxda dowladaha xubnaha ka ah dowladda Fedraalka sida Madaxweynaha Koofur Galbeed, Madaxweynaha Horshabeelle, Madaxweynaha Galmudug iyo Guddoomiyaha gobolka Banaadir ahna Duqa Muqdisho. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com