Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    213,481
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Everything posted by Deeq A.

  1. Wasaaradda Tamarta iyo Macdanta ee Jamhuuriyadda Somaliland ayaa maanta ku dhawaaqday in la dhimay qiimaha laydhka dhammaan magaalooyinka dalka, taasi oo ah tallaabo weyn oo lagu yareynayo culayska nolosha ee bulshada. Qiimaha laydhka dhammaan magaalooyinka dalka oo la jabiyay ida uu dhigayo go’aanka cusub ee wasiirka wasaaradda Tamarta iyo Macdantu soo saaray, qiimaha laydhka ee magaalooyinka Somaliland ayaa laga dhigay 0.59 cent halkii unit, halka magaalada Berbera uu noqonayo 0.20 cent halkii unit. Go’aankan cusub ayaa dhaqan gelaya 1-da December ee sannadkan 2025, kaasi oo qayb ka ah ballanqaadyadii ololaha doorashada ee Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland, Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi Cirro, oo shacabka u ballanqaaday in uu yareyn doono kharashaadka tamarta iyo in la helo adeeg koronto oo jaban. Wasaaradda Tamarta iyo Macdanta ayaa sheegtay in tallaabadan ay tahay mid istiraatiiji ah oo kor u qaadaysa koboca dhaqaalaha, warshadaha, iyo nolosha shacabka, isla markaana ay sii wadi doonaan qorshayaal lagu ballaadhinayo helitaanka tamar la awoodi karo oo waarta. Source
  2. Natiijada doorashadii duqa magaalada Minneapolis ayaa lagu dhawaaqay, waxaana ku guuleystay Jacob Frey. Frey ayaa ku guuleystay tirinta cododka doorashadii labaad iyo saddexaad, isagoo helay in ka badan 50%, halka Cumar Faatax uu helay 44.4%. Frey oo 44 sano jir ah ayaa markii saddexaad ku guuleysatay duqa Minneapolis. Cumar Faatax oo ka hadlay natiijada doorashada ayaa yiri “inkastoo tani aysan ahayn natiijadii aan rabnay, waxaan si weyn ugu mahadcelinayaa qof kasta oo taageeray ololahayga”. PUNTLAND POST The post Yaa ku guuleystay doorashadii duqa Minneapolis? appeared first on Puntland Post.
  3. Fadhigii 40-aad ee Shirka Golaha Wasiirrada Jammhuuriyadda Somaliland oo uu Shir-gudoominayey Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro), isla markaana uu wehelinayey Madaxweyne ku-xigeenka Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Maxamed Cali Aw Cabdi ayaa maanta ka qabsoomay Qasriga Madaxtooyada Somaliland. Fadhigii 40-aad ee Shirka Golaha Wasiirrada Jammhuuriyadda Somaliland waxa lagaga wada hadlay 11 qodob oo muhiim ah: ????. ???????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????? ???????????? ???????????????????????????????? ????????????????????-???????????????????????????????????????? ????????????????????????????????????????. Waxa ka war bixiyey Guddoomiyaha Hay’adda Shaqaalaha Dawladda, Mudane Cabdicasiis Xirsi Warsame. Guddoomiyaha ayaa Golaha Wasiirrada siiyey warbixin la xidhiidha nidaamka dib-habaynta, maamulka iyo maaraynta Shaqaalaha Dawladda, isaga faahfaahin ka bixiyey hanaanka xaqiijinta, sugidda iyo saxidda xogta shaqsiga ah ee xubinta Shaqaalaha Dawladda ee ku kaydsan Nidaamka loo yaqaan HRMIS. Guddoomiyuhu waxa uu sheegay in nidaamkan si buuxda loo tijaabiyey, wajigii kowaad ee dejinta, samaynta iyo hirgalinta nidaamka xaqiijinta iyo hubinta Shaqaalaha uu guul ku soo dhamaaday. Gudoomiyaha ayaa Golaha Wasiiradda ku wargeliyey in ay Shaqaalaha ay maamulaan ku diyaariyaan goobta iyo goorta loo cayimay in lagu xaqiijiyo xogta shaqsiga ah oo sugan. Ugu danbayn, Gudoomiyuhu waxa uu Golaha Wasiirada la socodsiiyey Wareegtada Madaxweyanaha ee nuxurkeedu yahay nidaamka shaqaalaysiinta Shaqaalaha Dawaladda, hadda wixii ka dambeeyana ay hogaamin doonto Hay’adda Shaqaalaha Dawaladdu, iyada oo loo raacayo Xeerka Shaqaalaha Dawladda iyo Xeer nidaamiyeyaasha ka farcama. ????. ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????? ???????????????????????? ????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Amniga Mudane Cabdalle Maxamed Carab, isaga oo sheegay in guud ahaanba Gobollada Dalka uu Amnigu sugan yahay, isla markaana aanay jirin wax qalalaase ama xasilooni darro ah nooc kasta oo ay tahayba oo ka jira lixda Gobol ee Dalka. Dhinaca kale, Wasiir Cabdalle waxa uu sheegay in ay dalka ka jirto degenaansho siyaasadeed, amni iyo xasillooni buuxda. ????. ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????? ????????????????????????????????????????, ???????????????????????????????????????? ???????????? ????????????????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiiru-Dawlaha Wasaaradda Maaliyadda iyo Horumarinta Dhaqaalaha JSL, Mudane Ismaaciil Mawliid Cabdilaahi, isaga oo Golaha u sheegay dedaal badan oo ay samaysay Wasaaraddu gashay kadib, in hawlaha Dakhli ururintu Jan-Octobar ay u socdaan sidii loogu talo galay, iyada oo ay soo baxeen dhammaan Dakhligii lagu odorosay 10-kaa bilood. Dhinaca kale, Wasiirku waxa uu sheegay in hawlaha Dakhli qabashada Qaranka ay Wasaaradda Maaliyaddu Qaranka JSL uga masuul tahay, sida ku cad Xeerka Dakhliga Guud iyo Cashuuraha (Xeer Lr. 72/2016) iyo Xeerka Maamulka Maaliyadda (Xeer Lr. 75/2016). Sidaa darteed, in loo baahan yahay in Dakhliga uu Sharcigu jideeyey ee ay Hay’adaha Dawladdu qabtaan si toos ah loogu shubo khasnadda Dawladda, kuwa kale ee aan sharci jidayna loo sameeyo sharciyaddii lagu xaqiijin lahaa. Ugu dambayntii, Wasiirku waxa uu Golaha la wadaagay in Wasaaraddu ay samaysay daraasado iyo sahanno lagu sugayo xogaha dhaqaalaha dalka, taasoo qayb ka ah dedaallada ay Wasaaraddu ugu jirto kobcinta dhaqaalaha Qaranka. ????. ???????????????????????????????? ???????????????? ???????????????????????? ???????????? ???????????????????????????????????? ????????????-???????????????????????????????????????????????????? ????????????’???????????????????? ???????????????????????????????????????? (???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????????????? ????????????????????????????????): Waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Madaxtooyada, Mudane Khadar Xuseen Cabdi, isaga oo sheegay in nidaamkani uu yahay hannaan casri ah oo lagu mideynayo laguna tayaynayoxogaha, wararka iyo dhacdooyinka maalinlaha ah ee lagama maarmaanka u ah hab-sami u-socodka xog wadaagga iyo war-is-gaadhsiinta dhammaan Hay’adaha Xukuumadda. Wasiirka Madaxtooyada JSL waxa uu Golaha la wadaagay; iyada oo laga duulayo saamaynta ay warbaahinta digitalka ahi ay ku leedahay nolosha bulshada; in ay daruuri tahay in la-isu-duwo, la qorsheeyo, la gorfeeyo, si joogto ahna loo wadaago xogaha Hay’adaha Xukuumadda, taasi oo horseedi karta in la helo Xukuumad hal ujeeddo leh, hal afna ku hadlaysa (A Government with ONE AIM, ONE VOICE!) ????. ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????? ???????????????????????????? ???????????? ???????????????????????????????????? ???????? ????????????????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Xannaanada Xoolaha iyo Horumarinta Reer Miyiga, Mudane Dr. Cumar Shucayb Maxamed. Wasiirku waxa uu Golaha u sheegay in Abaaraha soo noqnoqday ay si weyn u saameeyeen caafimaadka, tirada iyo awoodda wax-soo-saarka Xoolaha dalka, gaar ahaan gobollada bariga iyo hawdka ee Somaliland. Wasiirku waxa uu hoosta ka xarriiqay in Xoolaheenu ay yihiin laf-dhabarta dhaqaalaha dalka, balse nasiib darro isbeddelka cimilada iyo Abaarahu ay saamayn xun ku yeesheen nolosha Xoolaha. Waxa hoos u dhacay miisaankoodii iyo tarankoodii, halka cudurrada la xidhiidha nafaqo-darradu ay sii kordheen. Si kastaba ha ahaatee, Wasiirku waxa uu sheegay in ay daruuri tahay in Wasaaradda iyo Hay’adaha ay wada shaqeeynta leeyihiin ay hirgeliyaan Qorshe Qaran iyo barnaamijyo wax lagaga qabanayo nolosha Xoolaha ee sii adkaanaysa. ????. ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????? ???????????????? ???????? ????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasiirka Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka, Mudane Dr Xuseen Bashiir Xirsi, isaga oo Golaha Wasiirrada ugawarramay Xaaladda guud ee caafimaadka dalka, gaar ahaan saddexda cudur ee ugu sarreeya ee la soo sheegay; kuwaasi oo kala ah Gawracato (Diphtheria), Jadeecada (Measles) iyo Duumada (Malaria). Wasiirku waxa uu faahfaahiyey tallaabooyinka ay Wasaaraddu qaaday, sida ololaha wacyigelinta, tallaalka, daawaynta deg-degga ah iyo kordhinta adeegyada caafimaadka heer gobol iyo heer degmo, si wax looga qabto faafitaanka cudurradan iyo ilaalinta caafimaadka guud ee bulshada. Dhinaca kale, Wasiirku waxa uu sheegay in dhammaan Gobollada dalka laga bilaabay Tallaalka Big-Catchup oo ay ka hawl galeen 533 team, 2130 qof oo ah shaqaale caafimaad, iyada oo la tallaali doono 182,000 oo carruur ah. Ugu dambayntii, Wasiirku waxa uu Golaha u sheegay in Wasaaraddu ay horumar ka gaadhay adeegsiga Teknoolajiyadda Casriga ah sida: nidaamka la yidhaa: DHI2 HIV Tracker System iyo eIR Tracker System (electronic immunization registry). ????. ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????? ???????????????????????????????????????????? ????????????????????????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiirka Horumarinta Maalgashiga iyo Warshadaha, Siciid Maxamed Buraale, isaga oo Golaha Wasiirrada siiyey warbixin mug leh oo ku saabsan Shirweynihii Maalgashiga Somaliland (Somaliland Investment Summit). Wasiirku waxa uu xusay guulaha waaweyn ee ka soo baxay, sida xiisaha ay muujinayaan maalgashadayaasha Shirka ka soo qayb galay, heshiisyada is-fahamka cusub ee la saxeexay, iyo fursadaha dhaqaale ee Qaranka u furmay, kuwaas oo kor u qaadi doona maalgashiga, shaqo abuurka iyo koboca dhaqaalaha dalkeena. Wasiirku waxa uu Golaha u sheegay in Shirkii Maalgashiga Somaliland uu caddeeyey sida uu dalkeenu diyaarka ugu yahay maalgashi dhab ah iyo iskaashiga beesha caalamka, iyada oo Xukuumadda Wadajir iyo Waxqabad ay muujisay go’aankeeda ku aaddan Horumarinta Dhaqaalaha iyo fududaynta Maalgashiga. ????. ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????? ????????????????????????????????????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiirka Kalluumaysiga iyo Khayraadka Badda JSL, Muddane Cali Jaamac Faarax, isaga oo Golaha Wasiirrada uga xog warramay xaaladda guud ee Kalluumaysiga Somaliland, gaar ahaan Xarumaha Baraf-dhaliyayaasha ee ku yaala magaalooyinka xeebaha. Wasiirku waxa uu xusay in ay kiciyeen dhowr Xarumood oo Baraf-dhaliyaal iyo Qaboojiye ah oo ku yaala Goballadda Sanaag iyo Awdal.Wasiirku waxa kale oo ka war bixiyey wafti ka socday Wasaaradda Kalluumaysiga ee dalka Yemen oo booqasho ku yimid Somaliland, iyo Qobadadii wada-shaqayneed ee ay isla af-garteen labada Wasaaradood. Wadahadalladan waxa hogaaminayey Wasiir-ku-xigeenka Wasaaradda Mudane Sharmaarke Cabdi Muuse. ????. ???????????????? ???????????????????????? ???????????????????????????????????????????????? ???????????????????????????? ???????????? ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????? ???????? ???????????????????????????? ????????????: Waxa ka war bixisay Wasiirka Wasaaradda Qorshaynta iyo Horumarinta Qaranka, Marwo Kaltuun Sh. Xasan Cabdi, iyada oo Golaha warbixin mug leh ka siisay habka ugu habboon ee Qaran ahaan la iskugu xidhi karo Mashaariicda Nabadda iyo Siyaasadda Qaranka ee arrimaha Nabadda. Wasiirku waxa ay iftiimisay muhiimadda ay Qaranka u leedahay in la helo nidaam mideeya qorshayaasha nabadeynta, horumarinta iyo Ajendaha guud ee Xukuumaddu ka leedahay Siyaasadda Nabadda Qaranka iyo midnimada ummadda Somaliland. Wasiirku waxa ay dul istaagtay hadafka laga leeyahay Isku xidhka Mashaariicda Nabadda iyo Siyaasadda Nabadda ee Qaranka JSL: 1. In laga hortago khilaafaadka iyo rabshadaha. 2. In la xoojiyo kalsoonida bulshada iyo wada shaqaynta Dawlad iyo shacab. 3. In la abuuro nidaam caddaalad ah oo qof walba u siman yahay. 4. In la dhiso hay’ado awood u leh xallinta khilaafaadka. 5. In la dhiirrigeliyo waxbarashada iyo wacyigelinta nabadda. 6. In la xoojiyo xidhiidhka nabadeed ee dalalka jaarka ah iyo beesha caalamka. ????????. ???????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????????????????? ????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiirka Wasaaradda Dib u Dejinta iyo Arrimaha Bini’aadannimada, Mudane Saleebaan Ducaale, isaga oo Golaha Wasiirrada uga xog warramay xaaladda adag ee ay ku sugan yihiin barakacayaasha dalku, isaga oo xusay in abaarahuvay si weyn u saameeyeen noloshooda, gaar ahaan helitaanka biyo, cunto iyo hoy ku filan. Wasiirku waxa uu sheegay in Wasaaraddu inta itaalkeeda ah ay wado dedaallo isugu jira gargaar degdeg ah, si loo yareeyo culayska nololeed ee haysta bulshada barakacayaasha, balse loo baahan yahay in arrintan laga yeesho talo Qaran. ????????. ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????? ???????????????????????????????? ????????????????????: Waxa ka war bixiyey Wasiirka Diinta iyo Awqaafta JSL Sheekh Cabdullaahi-Baashe Daahir Jaamac oo ah Xubin ka tirsan Guddida Gurmadka Abaaraha Heer Qaran, waxana uu Golaha u sheegay in xaaladda Abaaraha ay sii adkaanayso, gaar Gobollada Bariga dalka oo ay jirto biyo yaraan aad baaxad weyn. Wasiirku waxa uu sheegay in Guddida Gurmadka Abaaruhu ay qorshaynayaan in gurmad iyo gargaarba loo fidiyo bulshada reer Somaliland ee ay abaaruhu saameeyeen. ???????????????????? ???????????????????? ???????????? ???????????????????????? ???????????????????? ???????????????? (????????????????), ???????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????? Source
  4. Danbi Baadhayaal u dhashay dalka Faransiiska ayaa bilaabay iney baadhis ku sameeyaan barta ay bulshada isticmaasho ee TikTok, kadib markii lagu eedeeyay Shirkadaasi iney ogolaatay in la baahin karo muuqaalada dhiirigelinaya isdilka, kaasi oo dhalinyarada u horseedi kara iney Naftooda halis galiyaan. Arintani ayaa daba socota kadib markii ay dacwad ka dhan ah barta Tiktok ay gudbiyeen dhowr qoys oo faransiis ahi, iyo sidoo kale baadhitaano ay baarlamaanka Faransiisku sameeyeen kuwaasi oo ku saabsan saameynta nafsiyeed ee TikTok ku leeyahay carruurta, iyo warbixino kale oo ay soo saareen Hay’da Amnesty International kuwaasi oo arimahani ka digaya. Shirkada TikTok oo soo saartay bayaan Salaasadii shalay, ayaa beenisay eedaha ku xusan warbixinta baarlamaanka ee horseeday baadhitaanka, iyagoo sheegay iney ka taxadaraan Amaanka iyo daryeelka dhalinyarada. Source
  5. Hargeisa, Somaliland – The Governor of the Central Bank of the Republic of Somaliland, Mr. Abdinasir Ahmed Hirsi, today inaugurated a high-level awareness meeting on the nation’s Anti-Money Laundering (AML) framework and the associated financial crimes. The meeting, organized by the Central Bank’s Financial Intelligence Unit (FIU), brought together key stakeholders including the Deputy Minister of Finance, the Vice Governor of the Central Bank, the Attorney General, and the Deputy Commander of the Immigration and Naturalization Department. Participants received a comprehensive briefing on the new system for detecting and controlling money laundering. The discussions highlighted the critical role of this framework in safeguarding Somaliland’s financial stability and combating illicit financial flows. Officials emphasized the system’s importance for protecting the integrity of the national financial system and enhancing fiscal transparency. In his concluding remarks, Governor Hirsi reaffirmed the Central Bank’s commitment to continuing its public awareness programs focused on preventing money laundering and further strengthening the country’s financial infrastructure. Source Somalilandcurrent Qaran News
  6. Maayirka magaalada Minneapolis, Jacob Frey ayaa lagu dhawaaqay inuu ku guuleystay doorashadii duqa magaalada ee 2025, isagoo ku guuleystay muddo xileed saddexaad, wuxuuna ka adkaaday Omar Fateh oo Soomaali ah. Frey ayaa guuleystay kaddib markii dib loo tiriyay codadka doorashada oo ahayd midda kala-dookhashada (ranked-choice), taasoo soo jiidatay tiradii ugu badnayd ee codbixiyayaal ee doorasho magaalo, 55% codbixiyayaasha diiwaangashan, jabisayna rikoorkii 54% ee la dhigay 2021. Frey wuxuu iska difaacay loolan kaga yimid dhankiisa bidix, oo uu ugu horreeyay Fateh oo 35 jir Soomaali ah, ahna senatar gobol oo ku jira muddo xileedkiisii labaad. Source
  7. Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa sheegtay in lixdii bilood ee u dambeeyay ay dalka ka dhaceen 220 duqeymood oo lagu dilay 868 xubnood oo ka tirsanaa kooxaha Al-shaab iyo Daacish. Dowladda Soomaaliya waxay xustay in duqeymahaas oo ka dhacay inta u dhaxaysa Jubbada Hoose, Mudug, Sanaag iyo Bari xubnaha lagu dilay ay ku jireen 52 hoggaamiye. “Lixdii bilood ee la soo dhaafay waxaa la gaystay 220 duqeymood, kuwaas oo laga qaystay Jubbada Hoose, bariga Mudug iyo buuraha Sanaag & Bari” ayuu yiri Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya, Axmed Macallin Fiqi oo maanta hortagay Aqalka Sare ee Baarlamaanka. Wuxuu intaas ku daray “waxaa lagu dilay 868 xubnood oo kooxaha argagixisada ah, kuwaas oo ay ku jireen 52 hoggaamiye”. Wasiir Fiqi ayaa tilmaamay in duqeymaha sanadkan dhacay iyo tirada lagu dilay ay ka badan yihiin kuwii labada sano ee la soo dhacay. Hoos ka daawo muuqaalka Fiqi PUNTLAND POST The post Xogta duqeymihii Soomaaliya ka dhacay 2025 appeared first on Puntland Post.
  8. Garowe (HO) — Puntland regional state has implemented a self-imposed visa system, charging travelers $60, following the federal government’s introduction of a new electronic visa (E-Visa) aimed at modernizing immigration procedures. Source: Hiiraan Online
  9. Booliska Puntland ayaa maanta si rasmi ula wareegay Jaamac Cabdi Maxamuud oo dhawaan laga soo qabtay dalka Ruwanda, kaas oo ku eedeysan in uu magaalada Qardho ka sameeyay kufsi, duubis iyo baahin muuqaalo anshax-xumo ah. War-saxaafadeed ka soo baxay Booliska Puntland ayaa lagu yiri “Ciidanka Booliska Puntland ayaa maanta si rasmi ah ugala wareegay Hay’adda Booliska Caalamiga ah (INTERPOL) eedaysane Jaamac Cabdi Maxamuud, oo lagu eedeeyay in uu geystay fal anshax-darro ah, kaas oo ka dhacay magaalada Qardho ee gobolka Karkaar”. “Kala wareegidda eedaysanaha ayaa ka dhacday magaalada Garoowe, waxaana uu haatan ku jiraa gacanta Ciidanka Booliska Puntland, iyadoo baaritaan rasmi ah lagu wado si loo xaqiijiyo caddaalad buuxda iyo in sharciga si cadaalad ah loo mariyo” ayaa la raaciyay. Dowladda Federaalka Soomaaliya, gaar ahaan xafiiska xeer ilaaliyaha guud ee qaranka ayaa 19-kii bishii hore ee Oktoobar shaaciyay soo qabashada eedeysahan. PUNTLAND POST The post Puntland oo lagu wareejiyay eedeysane laga soo qabtay Ruwanda appeared first on Puntland Post.
  10. Mogadishu (HO) — Somali Prime Minister Hamza Abdi Barre has laid the foundation stone for the reconstruction of a key road in Wadajir District’s Buulo-Xuubey neighborhood, spanning nearly two kilometers. Source: Hiiraan Online
  11. Mogadishu (HOL) — Somali police have shut down an illegal abortion center operating in the Deyniile district of Mogadishu, where women with unwanted or unlawful pregnancies were being forced to terminate their pregnancies, officials said on Tuesday. Source: Hiiraan Online
  12. Bayern Munich and Liverpool won the blockbuster matchups in the Champions League on Tuesday. Micky van de Ven might have already scored the competition’s goal of the season. Source: Hiiraan Online
  13. The Palestinian group Hamas handed over the remains of another Israeli hostage to the International Committee of the Red Cross (ICRC) late Tuesday under its ceasefire agreement with Israel. Source: Hiiraan Online
  14. Kenya has launched an aggressive campaign to expand its footprint in the high-value UK and European tourism markets through its participation at the World Travel Market (WTM) in London. Source: Hiiraan Online
  15. Zohran Mamdani ayaa ku guuleystay tartanka lagu hoggaaminayo magaalada ugu weyn Mareykanka, sida ay sheegtay wakaaladda wararka ee AP, Zohran ayaa noqonaya muslimkii ugu horeeyay ee Maayir ka noqda Magaalada ay ku noolyihiin 8.4 milyan oo qof, taasoo ah xarun dhaqaale iyo dhaqan oo leh magac iyo miisaan caalami ah. Geesta kalena Haweenayda Ghazala Hashmi, oo ka tirsan xisbiga Dimuqraadiga ayaa loo doortay Gudoomiye ku-xigeenka gobolka Virginia, waxay noqonaysaa haweeneydii ugu horeysay ee Muslim ah ee loo doorto xil heer-gobol ah gudaha Maraykanka. Source
  16. Madaxweyne ku xigeenkii ugu awoodda badnaa dhammaanba Madaxweyne ku xigeennadii soo maray taariikhda Maraykanka Dick Cheney ayaa ku geeriday carriga Maraykanka isaga oo jira da’da 84 sano. Waxa uu Maraykanka Madaxweyne ku xigeen ka soo ahaa intii u dhaxaysay 2001-dii ilaa 2009-kii wakhtigaas oo ahayd xilligii madaxweynaha uu ahaa George W. Bush waana wakhtigii ay dhaceen duullaanadii uu Maraykanku ku qaaday waddamadii Ciraaq iyo Afghanistan. Dick Cheney waxa uu ka mid ahaa dadkii Bush ku qanciyey duullaankii Ciraaq ee 2003-dii isaga oo ku dooday in uu Saddaam ka dambeeyey qarxayadii 11 September. Qoyskiisu waxa ay sheegeen in uu u dhintay xanuun dhanka wadnaha ah isaga oo Wadnaha laga beddelay sannadkii 2012-kii. Source
  17. Muqdisho (Caasimada Online) – Xiisad culus ayaa ka dhalatay xilka qaadis lagu sameeyay taliyihii saldhigga booliska Dayniile, Axmed Yalaxow, kaas oo lagu bedday Gaashaanle Dhexe Liibaan Shidane oo horay usoo noqday taliyaha saldhigga Dharkenley. Xildhibaan Faa’isa Maxamed Jayte oo ka tirsan Baarlamaanka Soomaaliya ayaa si kulul uga hadashay isbeddalka lagu sameeyay taliska saldhigga booliska degmada Dayniile, waxayna ku eedeysay inuu ka dambeeyo taliyaha qaybta booliska gobolka Banaadir Macallin Mahdi. Faa’isa ayaa shaaca ka qaaday in ujeedka loo soo magcaabay taliyaha cusub uu yahay in lagu boobo dhulka dadka shacabka ah, uuna fuliyo amarrada la siinayo, sida ay hadalka u dhigtay. “Haddii magafe Macallin Mahdi uu sida dhaxal u heysan karo kursiga Taliyaha Gobalka Banaadir Taliyaha saldhiga Dayniilana xilka uga qaado dadka rayidka ah aan boobo ee ogolow waa la arkaa” ayaa qoraalkeeda ku tiri Fa’iiso Maxamed Jayte. Dhankiisa, Yaasiin Fiidshe oo kamid ah dhalinyarada deegaanka ayaa si adag uga falceliyay magacaabista taliyaha cusub, wuxuuna tilmaamay inuu yahay nin horay uga qayb qaatay barakicintii lagu sameeyay shacabkii ku dhaqnaa xaafadda Siinaay ee magaalada Muqdisho. “Taliyaha saldhigga Degmada Dayniile ayaa loo magacaabay G.dhexe Liibaan Shidane waa sarkaal Siinaay burburintiisa ka qey-qaatay jirdilna u geystay dad shacab ahaa” ayuu isna yiri Yaasiin Fiidshe. Dayniile ayaa waxaa indhowaanahan ka taagneyd xiisad culus oo ka dhalatay dhul ku yaalla degmadaasi oo ay dowladdu amartay in laga guuro, balse shacabka ay ka biyo diideen, waxayna sameeyeen dibadbaxayo sababay inay isku dhacaan iyaga iyo ciidanka amniga. Tani ayaa sidoo kale keentay in mucaaradku ay ka dhigtaan Dayniile, Tarabuunka iyo Siinaay in ay noqdaan meelihii ay qorsheeyeen inay ku qabtaan dibadbaxyadooda, balse aysan suuragelin, sababo la xiriira ammaanka iyo diidmo ka timid dhinaca Villa Soomaaliya. The post Xiisad culus oo ka dhalatay xilka qaadistii taliyaha saldhigga Dayniile appeared first on Caasimada Online.
  18. Su’aashan ayaa si xoog leh uga dhex yeertay hool ku yaalla Muqdisho, iyadoo suxufiyiin, diblomaasiyiin, iyo u doodayaal xuquuqda aadanaha ay isugu yimaadeen aqoon-is-weydaarsi hal maalin ah oo cinwaankiisu ahaa “Badbaadada Dijitaalka iyo Caddaaladda Jinsiga: Soo Afjaridda Ciqaabla’aanta Dembiyada ka Dhanka ah Suxufiyiinta.” Aqoon-is-weydaarsigan waxaa soo qabanqaabiyay Ururka Haweenka Saxafiyiinta Soomaaliyeed (SOMWA), iyadoo taageero ka heshay UNESCO, waxaana lagu xusay Maalinta Caalamiga ah ee lagu Soo Afjarayo Ciqaabla’aanta Dambiyada ka Dhanka ah Suxufiyiinta, iyadoo lagu baaqay in la xoojiyo ilaalinta haweenka saxaafadda ee wajaha hanjabaado sii kordhaya — ha ahaadeen kuwo dijitaal ah ama jireed. Furitaanka shirka, Agaasimaha Fulinta ee SOMWA, Maryan Seylac, ayaa kulanka ku furtay farriin xoog leh: “Weerarka lagu qaado suxufiyiintu waa weerar lagu qaaday runta, isla xisaabtanka, iyo xaqa shacabka u leeyahay inay ogaadaan xaqiiqda.” Seylac waxay xustay xaaladda adag ee haweenka suxufiyiinta Soomaaliyeed, iyadoo sheegtay in warbixintii ugu dambeysay ee SOMWA ay diiwaangelisay koror aad u weyn oo ku yimid aflagaadada iyo hanjabaadaha onlaynka ah ee lagu beegsado haweenka warfidiyeennada ah. “Weeraradani waxa loogu talagalay in lagu aamusiiyo laguna tirtiro codadka haweenka ee goobaha bulshada,” ayay tiri, iyadoo ku dardaarantay in marka haweenka saxafiyiinta la aamusiiyo, dimuqraadiyaduna ay dhaawacanto. SOMWA waxay soo bandhigtay natiijooyin muujinaya in rabshadaha dijitaalka ah ee lagu hayo haweenka suxufiyiinta Soomaaliyeed ay yihiin kuwo baahsan, shakhsiyan ujeeddo leh – hanjabaado, aflagaado, iyo weerarro jinsiyeed oo inta badan lagu beegsado aqoonsigooda halkii laga beegsan lahaa shaqadooda. Sida laga soo xigtay UNESCO, in ka badan 73% haweenka suxufiyiinta adduunka ayaa la kulmay hanjabaado onlayn ah, kuwaas oo mararka qaar isu beddela weerarro jireed. Warbixinta SOMWA ee 2025 waxay muujisay in hal ka mid ah saddex haween saxafi Soomaaliyeed ay la kulmaan aflagaado dijitaal ah sanad walba — inta badan iyadoo loo marayo ololeyaal been abuur ah oo lagu dhaawacayo sumcaddooda shaqsiyeed. Seylac waxay ku baaqday iskaashi u dhexeeya dowladda, bulshada rayidka, iyo shirkadaha tiknoolajiyada si loo sugo meelaha dijitaalka ah: “Isla qalabka lagu faafiyo nacaybka ayaa noqon kara kuwa lagu mideeyo, lagu difaaco, laguna xoojiyo. Waa inaan tiknoolajiyada u adeegsannaa caddaalad iyo isgarabtag.” Farriinteeda waxa ku raacay Mr. Sam Thomas, Ku-xigeenka Safiirka Safaaradda Britain ee Muqdisho, kaas oo ammaanay SOMWA hoggaankeeda iyo dadaalkeeda. “Caddaalad dib u dhacday waa caddaalad la diiday, waana in la soo afjara ciqaabla’aanta,” ayuu yiri. Wuxuu xaqiijiyay in Dowladda UK ay sii wadi doonto taageerada xorriyadda saxaafadda iyo difaaca suxufiyiinta, iyadoo maalgelinaysa tababaro, wacyigelin iyo iskaashi. Wuxuu xusay suxufiyiin Soomaaliyeed oo la dilay, sida Amun Cabdullaahi, oo sanadkii hore lagu dilay sababo la xiriira warbixinteeda. “Magacyadooda iyo sheekooyinkooda waa in aan la illaawin,” ayuu yiri. Thomas wuxuu sidoo kale tilmaamay caqabadaha jira – laga bilaabo sharciyada xaddidan ilaa dhaqamada bulshada ee keenaya takoorka. “Haweenka saxafiyiintu waxay wajahan culays labajibbaaran: hanjabaad sababta shaqadooda iyo rabshado jinsiyeed sababta ay haween u yihiin,” ayuu yiri. Wakiilka UNESCO, Misako Ito, ayaa sheegtay in tan iyo 2006, in ka badan 1,800 suxufi lagu dilay caalamka, iyadoo 90% kiisaskaas aan weli la xallin. Waxay xustay in Soomaaliya weli tahay mid ka mid ah dalalka ugu khatarsan ee suxufiyiinta. Wakiilka OHCHR, Kirsten Young, ayaa tiri: “Marka suxufiyiinta la aamusiiyo, xadgudubyada xuquuqda aadanaha waa la qariyaa.” Waxay xustay in xiritaanka 75% xarumaha hal-meel ah ee taageera dhibbanayaasha rabshadaha jinsiyeed ay yareeyeen helitaanka caddaaladda iyo macluumaadka. Wakiilka UN Women, Rukaya Mohamed, ayaa sheegtay in dijitaalka uu yahay “seef laba af leh.” “Xorriyadda hadalka waa arrin xuquuqda haweenka ah,” ayay tiri. “Haweenka suxufiyiinta Soomaaliyeed waxay dib u qeexayaan hoggaanka, awoodda iyo sheekada bulshada.” Waxay ku baaqday in la xoojiyo iskaashiga dowladda, shirkadaha tiknoolajiyada, iyo bulshada rayidka si loo ciqaabo xadgudubyada onlaynka, loona kordhiyo wacyigelinta dijitaalka ee haweenka iyo gabdhaha. “Aan ka dhigno tiknoolajiyada mid awood siineysa haweenka saxafiyiinta — waa inaanan mar dambe la aamusiin loona hanjabin,” ayay tiri. Soomaaliya weli waxay dib u dhiseysaa nidaamkeeda sharci iyo siyaasadeed. Xeerarka hadda jira sida Xeerka Ciqaabta ee 1962 iyo Xeerka Warbaahinta ee 2016 kama hadlaan dembiyada dijitaalka ama jinsiga ku saleysan. Si kastaba ha ahaatee, Xeerka Ilaalinta Xogta (Data Protection Act 2023) waa tallaabo wanaagsan oo mamnuucaya isticmaalka xun ee xogta shaqsiga. Khubaradu waxay ku taliyeen: in lagu daro qodobo sharciyeed oo si gaar ah u xusaya rabshadaha dijitaalka ah ee jinsiga ku saleysan, in la xoojiyo awoodda garsoorka iyo booliska ee kiisaskan noocan ah, iyo in la hubiyo in xeerka ilaalinta xogta lagu dabaqo si jinsiyad-u-janjeera leh. Haweenka suxufiyiinta marka ay la kulmaan hanjabaado onlayn ah, helitaanka caddaaladdu aad buu u kooban yahay. Waxaa la soo jeediyay in la dhiso unugyo gaar ah oo baaraya dambiyada dijitaalka ah, oo ka tirsan Wasaaradda Caddaaladda iyo Booliska, islamarkaana la tababaro garsoorayaasha iyo dacwad-oogayaasha si ay u maareeyaan caddaymaha dijitaalka ah. Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Warfaafinta, Dhaqanka iyo Dalxiiska, Cabdullaahi Xayir, ayaa sheegay in Soomaaliya mudnaanta siineyso xorriyadda saxaafadda iyo badbaadada suxufiyiinta. Wuxuu xusay in wasaaraddu diyaarisay hindise siyaasadeed oo lagu maareynayo isticmaalka baraha bulshada, kaas oo dhawaan la horgeyn doono Golaha Wasiirrada. Markii shirka la soo xirayay, Maryan Seylac waxay tiri: “Haweenka suxufiyiinta ma aha dhibanayaal la ilaalinayo – waa hoggaamiyeyaal mudan in la taageero. Waa sheekeyaal dhisaya mustaqbalka Soomaaliya.” Ereyadeedu waxay xambaarsanaayeen ruux adkeysi iyo rajo. Ilaalinta haweenka suxufiyiinta Soomaaliyeed waa waajib akhlaaqeed iyo shuruud dimuqraadi ah. Waxay ku soo gunaanadeen ereyadii saxafiga Kenyan-ka ah Salome Sakwe: “Aamusinta hal haweeney saxafi ah waxay la mid tahay aamusinta kumannaan haween ah.” Source: goobjoog.com
  19. Muqdisho (Caasimada Online) – Xubnihii mucaaradka ee dhawaan heshiiska la gaaray Madaxweynaha Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa maanta soo saaray warsaxaafadeed guud oo ay uga hadleen doorashooyinka iyo xaaladaha ku geedaaman. Xubnahan oo ka baxay Madasha Samatabixinta ayaa ku dhawaaqay Isbaheysiga Dimuqraadiga Soomaaliyeed oo ay ku mideysanyihiin Cumar Cabdirashiid, Shariif Xasan Sheekh Aadan, Maxamed Mursal, Daahir Maxamuud Geelle iyo siyaasiyiin kale ayaa ku taliyey in bil kale dib loo dhigo qabashadda doorashada Golaha Deegaanka ee gobolka Banaadir. Siyaasiyiintan oo qayb ka ah ololaha doorashooyinka ayaa soo jeediyay in doorashada gobolka Banaadir ee qof iyo codka ah la qabto 30-ka December 2025, si ay waqti u helaan ururrada siyaasadda ee is-diiwaangeliyay. “Kadib shirkiisii joogtada ahaa ee Isbaheysiga Dimuqraadiga Soomaaliyeed (SDA) waxaa lagu taliyay in doorashada gobolka Banaadir la qabto 30-ka December 2025” ayaa lagu yiri qoraalka. Sidoo kale waxa ay intaasi ku dareen inay u baahan yihiin waqti ku filan oo ay ku diyaariyaan liiska musharrixiinta uga qayb-galaya tartamada ka dhacaya degmooyinka gobolka Banaadir, si ay ugu diyaargaroobaan doorashooyinkaas oo ah kuwo adag. Guddiga doorashada ayay sidoo kale ugu baaqeen inuu soo saaro jadwal rasmi ah oo qeexaya ololaha iyo kaar qaadashada taageerayaasha xisbiyada ka qayb-galaya tartanka. Dhinaca kale, waxa ay ka hadleen is hortaagga lagu sameeyay urruraddooda, si ay u gaaraan xarumaha maamul-goboleedyada, iyaga oo guddiga ugu baaqay inuu jawaab deg-deg ah ka bixiyo arrintaasi, si wax looga qabto maamullada haatan hortaagn xisbiyada. “Isbaheysiga Dimuqraadiga Soomaaliyeed (SDA) wuxuu sidoo kale usoo jeediyay Guddiga Doorashooyinka Qaranku in uu jawaab ka bixiyo is hor-istaagga ay sameeyeen maamul goboleedyada qaarkood iyaga oo u diiday in ururrada siyaasaddu ka howl-gelaan, kana furaan xafiisyada xisbiyadooda degmooyinka ay maamulaan” ayaa mar kale lagu yiri. Ugu dambeyn Isbaheysiga Dimuqraadiga Soomaaliyeed oo ay ku mideysanyihiin 23 urur ayaa farriin u diray shacabka gobolka Banaadir iyo guud ahaan ummadda Soomaaliyeed, waxayna ugu baaqeen inay diyaargaroobaan kana qaybgalaan doorashooyinka bilaabanaya. The post Mucaaradkii la heshiiyay Xasan oo soo saaray dalab la xiriira doorashooyinka appeared first on Caasimada Online.
  20. Dowladda Mareykanka ayaa soo jeedisay qaraar cusub oo ay u gudbisay Golaha Amaanka ee Qaramada Midoobay, kaas oo lagu doonayo in lagu qaado cunaqabatayntii saarneyd Madaxweynaha Suuriya, Axmed Al-Sharaa, kaas oo lagu wado inuu toddobaadkan booqdo Aqalka Cad si uu ula kulmo Madaxweynaha Mareykanka, Donald Trump. Qaraarkan oo ay heshay wakaaladda Reuters, ayaa sidoo kale ku talinaya in laga qaado cunaqabataynta Wasiirka Arrimaha Gudaha ee Suuriya, Anas Khattab. Inkasta oo aan la cayimin goorta la coddeyn doono, haddana si uu u dhaqan galo qaraarkani wuxuu u baahan yahay ugu yaraan sagaal cod oo oggolaansho ah iyo in aysan diidin midkoodna dalalka leh xuquuqda diidmada qayaxan (veto) ee kala ah Maraykanka, Ruushka, Shiinaha, Faransiiska iyo Britain. Maraykanka ayaa bilihii la soo dhaafay ku cadaadinayay Golaha Amaanka in la dabciso ama la qaado cunaqabataynta saaran Suuriya, si loo fududeeyo wada-hadallo siyaasadeed iyo xiriir diblomaasiyadeed oo cusub oo lagu dhisayo nabadda dalkaas. Isbeddelkan ayaa imaanaya kadib 13 sano oo dagaal sokeeye ah, waxaana bishii December ee sanadkii hore xilka laga tuuray madaxweynihii hore Bashar al-Assad, ka dib markii uu ku guuldareystay inuu iska difaaco weerar degdeg ah oo ay fuliyeen xoogagga mucaaradka ee uu hoggaaminayay Madaxweyne Axmed Al-Sharaa. Madaxweynaha cusub Axmed Al-Sharaa iyo Wasiirkiisa arrimaha dibadda Anas Khattab ayaa labaduba ka mid ahaa shaqsiyaadkaas la cunaqabateeyay, hase yeeshee sanadkan guddiga cunaqabataynta ee Qaramada Midoobay ayaa si joogto ah u siiyay rukhsado safar oo u sahlayay Al-Sharaa inuu safarro dibadeed sameeyo, taas oo ka dhigan in xitaa haddii qaraarka cusub aan la ansixin ka hor Isniinta, uu si sharci ah u booqan karo Washington. Bishii May ee sanadkan, Madaxweyne Donald Trump ayaa ku dhawaaqay isbeddel weyn oo ku yimid siyaasadda arrimaha dibadda ee Mareykanka, isagoo sheegay inuu qaadi doono cunaqabatayntii uu dalkiisu saaray Suuriya, taas oo calaamad u noqotay isbeddel ballaaran oo ku wajahan xiriirka Washington iyo Dimishiq. Source: goobjoog.com
  21. Wasaaradda Qoyska iyo Horumarinta Xuquuqul Insaanka ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ayaa si adag u cambaareysay falka naxdinta leh ee arxan darrada ah ee lagula kacay gabar yar oo lagu magacaabo Samiira Cabdikariim Maxamuud, oo 11 jir ah, kaas oo ka dhacay deegaanka Xingalool ee hoos yimaada gobolka Sanaag, taariikhdu markay ahayd 30-kii Oktoobar 2025. Falkaas foosha xun ayay Wasaaraddu ku tilmaamtay mid ka dhan ah bani’aadanimada iyo xaqa carruurta ee ay leeyihiin inay ku noolaadaan jawi nabad iyo xorriyad leh, sida lagu sheegay war-saxaafadeedka wasaaradda. Wasaaraddu waxay intaas ku dartay in falalka noocan ahi ay yihiin kuwo u baahan in si adag looga hortago, ayna tahay waajib diini ah iyo mid sharci in carruurta iyo haweenka Soomaaliyeed laga difaaco tacaddiyada noocaas ah. Wasaaradda ayaa u mahadcelisay maamulka iyo ciidanka booliska Puntland, kuwaas oo qaaday tallaabo degdeg ah oo lagu soo qabtay eedeysanayaasha la tuhunsan yahay inay ku lug lahaayeen falkaas. Sidoo kale, Wasaaraddu waxay ku baaqday in cadaaladda la marsiiyo dadkaas, si loo xaqiijiyo in dambiyada noocan ahi aysan soo noqon mustaqbalka. Dhanka kale, Wasaaradda Qoyska iyo Horumarinta Xuquuqul Insaanka XFS ayaa si adag u cambaareysay falal kale oo xadgudubyo ah oo lagula kacay hooyooyin iyo carruur Soomaaliyeed, kuwaas oo dhowaan ka dhacay deegaano ka tirsan Galmudug iyo Bartamaha dalka. Wasaaraddu waxay sheegtay in falalkaasi yihiin kuwa lid ku ah diinta Islaamka, dhaqanka suuban iyo xuquuqda aadanaha. Wasaaraddu waxay ugu baaqday dhammaan qaybaha kala duwan ee bulshada, gaar ahaan culimaa’udiinta, odayaasha dhaqanka, hay’adaha bulshada iyo warbaahinta, inay kaalin muuqata ka qaataan wacyi-gelinta bulshada, loogana hortago falalka xadgudubyada ah ee haweenka iyo carruurta lagu hayo. Sidoo kale, wasaaraddu waxay ugu baaqday hay’adaha garsoorka iyo kuwa amniga in ay si degdeg ah u qaadaan tallaabo sharci ah oo adag si loo ciqaabo dadka geysta dambiyada ka dhanka ah haweenka iyo carruurta, iyadoo carrabka lagu adkeeyay muhiimadda ay leedahay ilaalinta xuquuqda dadka nugul. Source: goobjoog.com
  22. Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland oo ay ku xoonsanyihiin oo ay garab yaacayaan badiba warbaahinta ka hawl gasha Afrika siiba Kiiniya xiligii uu ku sugnaa halkaasi. Mid ka mid ah wariyayaashaa ayaa sheegay in uu d ugu farxay in uu madaxweynaha Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi Cirro uu ka qaaday sawiro qiimo leh oo uu in badan u taagnaa Wariye cararaaya si uu sawir uga qaado madaxweyne Cirro Gabadh wariye ah oo sawir ka qaadaysa madaxweyne Cirro Qaran News
  23. Siyaasi Jaamac Shabeel oo ka mid ah siyaasiyiinta Somaliland ayaa maanta ka degay magaalada Laascaanood ee xarunta maamulka Waqooyi Bari. Siyaasi Shabeel oo maalmihii la soo dhaafay ku sugnaa magaalada Buuhoodle ee xarunta gobolka Cayn ayaa saaka halkaas ka soo raacay diyaarad qaad siday, wuxuuna ka soo degtay gegeda diyaaradaha Laascaanood, halkaas oo soo dhaweyn kooban loogu sameeyay. Jaamac Shabeel ayaa dhawaan sheegay in uu tegayo magaalada Laascaanood, si buu yiri loo siidaayo maxaabiista ciidamada Somaliland ee halkaas ku xiran. Siyaasi Jaamac Shabeel ayaa aad u taageeray qadiyadda Laascaanood, xilligii uu maamulka Somaliland duqeynta ka gaysanayay magaaladaas. PUNTLAND POST The post Jaamac Shabeel oo ka degay Laascaanood appeared first on Puntland Post.