Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    211,813
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Everything posted by Deeq A.

  1. Mogadishu (HOL) — In a modest classroom on the edge of Baidoa, 13-year-old Ifrah Mohamed stands confidently before the chalkboard, solving math problems with ease. Her transformation from a struggling student to a budding mentor is one example of how tailored instruction is reshaping education for displaced children across Somalia. Source: Hiiraan Online
  2. Mogadishu (HOL) — Turkey will deploy 500 additional special forces to Somalia in a significant escalation of its military support for the Horn of Africa nation, as international peacekeeping efforts face budget constraints and rising threats from Al-Shabaab. Source: Hiiraan Online
  3. Mogadishu (HOL) — Somalia has signed a memorandum of understanding with Azerbaijan to enhance cooperation in the field of renewable energy, marking the latest step in Somalia's efforts to reform its energy sector. Source: Hiiraan Online
  4. In ka badan 30 xubnood oo ka tirsan mileeshiyaadka Daacish ayaa lagu dilay weerar cir iyo dhul ah oo ay maanta ciidamada difaaca Puntland ka fuliyeen inta u dhexaysa Miraale iyo Baalade. Cutubyo gaashaaman oo kamid ah ciidamada difaaca Puntland, oo ay weheliyaan diyaaradaha dagaalka ee qumaatiga u kaca ayaa maanta godadka ugu daatay haraadigii firxadka Daacish, waxaana ay halkaasi ku dileen in ka badan 30 dagaallame oo ka tirsan kooxdaasi. Saraakiisha ciidamada ayaa isu ururiyay meydadka argagixisadii saaka lagu laayay hawlgalkan, waxaana la filayaa in saacadaha soo socda ciidamadu soo bandhigaan meydadka kooxda iyo hubkii laga furtay, sidaan ka soo xigannay sarkaal ku sugan furinta hore ee Miraale. “Saaka subaxnimadii hore ayay ciidanku godadka ugu daateen haraadigii Daacish ee ka firxaday Miraale, waxaan ku qaadnay weerar cir iyo dhul ah, oo ay is barbar socdeen duqeynta cirka iyo dagaalka dhulka, taasi oo keentay in aysan wax naf leh ka baxsan intii meeshaasi joogtay.” “ilaa iyo hadda waxaan ururinay meydadka ilaa 30 xubnood oo kamid ahaa haraadigii Daacish ee saaka ciidanku laayay, waxaana soo bandhigi doonaa saacadaha soo socda oo aad indhihiina ku arki doontaan insha Allah” ayuu yiri sarkaal ku sugan jiidda Miraale oo aan warkan ka xigannay. PUNTLAND POST The post Ciidamada Puntland oo maanta weerar qorshaysan ku dilay in ka badan 30 xubnood oo Daacish ah appeared first on Puntland Post.
  5. Hawlgalka Taageerada iyo Xasilinta Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) wuxuu xaqiijiyay in ciidamada Burundi ee ku sugnaa saldhigga hore ee Xawaadley, waqooyi-bari ee caasimadda Muqdisho, laga daadgureeyay kadib fatahaado ba’an oo ka dhacay deegaankaas. Daadgureynta oo dhacday Isniintii ayaa wajahday caqabado farsamo, iyadoo mid ka mid ah helikobtarrada ay cilad farsamo la kulantay. Si kastaba ha ahaatee, duuliyeyaasha ayaa si xirfad iyo taxaddar leh diyaarada u dejiyay si nabad ah. Dhammaan ciidamada iyo shaqaalaha kale ee la socday waxaa si nabad ah loogu wareejiyay saldhig milatari oo u dhow Xawaadley. Hawlgalka AUSSOM wuxuu ammaan u jeediyay ciidamada Burundi dadaalkooda iyo feejignaantooda, taasoo sahashay in hawlgalku u qabsoomo si habsami leh. Sida uu sheegay Kareem Adebayo, wakiilka ku meel gaarka ah ee Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya: “Waxaan bogaadinaynaa falcelinta degdegga ah ee ciidamada AUSSOM ee Burundi intii uu socday hawlgalkan khatarta lahaa, waxaana mar kale xaqiijinaynaa taageeradayada shacabka iyo Dowladda Federaalka ee Soomaaliya si loo yareeyo saameynta fatahaadaha.” Si kastaba ha ahaatee, isla maalintaas oo ay ciidamada Burundi ka baxeen deegaanka, wararka laga helay dadka deegaanka ayaa sheegay in dagaalyahanno ka tirsan kooxda Al-Shabaab ay gudaha u galeen tuulada Xawaadley. Tuuladan oo leh buundo istiraatiiji ah oo xiriirisa waqooyiga iyo koonfurta dalka, ayaa hadda u muuqata mid si buuxda gacanta ugu gashay kooxda Al-Shabaab. Source: goobjoog.com
  6. Booliiska Magaalada London ee dalka Ingiriiska ayaa faahfaahin ka bixiyay kiiska haweeney Soomaali ah oo lagu dilay toorrey, ayadoo falkaasi uu ka dhacday xaafadda Croydon. Gabadhan oo lagu magacaabi jirey Maryama Osman, da’deeduna ahayd 26 jir ayay Booliisku sheegeen in 31-kii May, lagu weeraray toorrey, ka dibna ay geeriyootay. Qeybta dembiyada culus ee booliiska Ingiriiska ayaa sheegay inay weli wadaan baaritaanno dheeri ah, ayagoo xaqiijiyay in goobta uu falku ka dhacay laga soo qabtay nin 33 jir oo ku luglahaanshaha dhacdadan la xariirinayo. Sidoo kale booliisku waxay 1-dii bishan June xireen nin kale oo 32 jir ah, kaas oo asagana loo haysta falkaas, waxaana Labada ninba hadda lagu sii daayay dammaanad ay dibedda ku joogi karaan inta uu socdo baaritaanku. Dhallinyarada Soomaaliyeed ee toorreyda lagu dilayo ayaa ku soo badanayay dalka Ingiriiska muddooyinkii la soo dhaafay, ayadoo waalidiinta iyo bulshada halkaas ku nooli ay arrintaas walaac xoogan ka muujinayeen. Source: goobjoog.com
  7. Dowladda Mareykanka ayaa xalay weerar ku qaaday godad dhaca togga Baalade, oo ay ku dhuumanayeen firxadkii Daacish, kuwaasi oo ay ku jiraan xubno sare oo la raadinayay. Diyaaradaha dagaalka Mareykanka oo hawlgalkan fuliyay ayaa duqeymo xoog badan ku garaacay afar goobood oo dhaca afka togga Baalade, halkaasi oo ay u baxsadeen firxadkii laga saaray Miraale, islamarkaana la rumaysan yahay in ay horay u joogeen xubno sare oo kamid ah kooxdaasi. Jug culus oo is daba joog ah iyo iftiin sida hillaacii uga baxay dhinaca togga Baalade ayay xalay soo sheegeen saraakiisha ciidamada difaaca Puntland ee ku sugan Taliska Miraale, kaddib markii Mareykanku duqeyn xooggan ku garaacay godadkii ay ku dhuumanayeen xubno sare oo kamid ah argagixisada. Xafiiska Warbaahinta u qaabilsan Hawlgalka Calmiskaad ee Puntland oo war kooban soo saaray ayaa sidoo kale xaqiijiyay duqeymaha Mareykanku xalay ka fuliyay togga Baalade, waxaana uu sheegay in lagu beegsaday godadkii ay ku dhuumanayeen firxadkii mileeshiyaadka Daacish. “Saaxiibada Dowladda Puntland ee Maraykanka ayaa duqeeyay 4 meelood oo ku yaalla inta u dhexeysa Togagga Baalade iyo Miiraale, waxaa la beegsaday firxadkii Argagixisada oo sii gelaya Godad ay ku dhuumanayeen” ayuu warkiisa ku sheegay Xafiiska Warbaahinta u qaabilsan Hawlgalka Calmiskaad ee Puntland. PUNTLAND POST The post Puntland: Dowladda Mareykanka oo xalay weerar ku qaaday godad ay ku dhuumanayeen xubno sare oo Daacish ah appeared first on Puntland Post.
  8. Magaalada Nairobi ee caasimadda dalka Kenya, waxay dhawr iyo tobankii sano ee la soo dhaafay noqotay gabbaad muhiim ah oo ay siyaasiyiinta mucaaradka Soomaaliya shirarkooda, dhaqdhaqaaqyadooda siyaasadeed iyo is baheysiyadooda ka abaabulaan. Sidoo kale dhinacyada is diidan ama horay xurguftu uga dhexaysay ayay u noqatay madal ay ku wada hadlaan, islamarkaana dib ugu qaabeeyaan xariirkooda iyo sida ay dan wadaag cusub u noqan karaan. Haddaba arrintan ayaa loo arkaa inay sababeen dhawr qodob oo kamid ah duruufaha xilligan ay Soomaaliya wajahayso, kuwaas oo kala ah: 1. Ammaanka Soomaaliya weli waxay la tacaaleysaa amni xumo ay sabab u yihiin kooxaha hubeysan sida Al-Shabaab iyo loollanka siyaasadeed ee gudaha, Siyaasiyiinta mucaaradka ah, gaar ahaan marka ay dowladda talada haysa ka hortagto dhaqdhaqaaqyadooda ama ay cadaadis kala kulmayaan ayayna Nairobi u arkaan meel ammaan ah oo ay howlahooda ku fushan karaan. 2. Xorriyadda hadalka iyo shirarka siyaasadeed: Nairobi waxay siyaasiyiinta mucaaradka ahi ku dareemayaan xorriyad dheeraad ah oo ay ku abaabulaan shirar, warbaahin kula hadlaan, ama kulamo qabsadaan, ayagoo aan wajahayn wax cadaadis ah. 3. La wajiilaynta Kenya Dowladda Kenya waxay mararka qaar dowlad goboleedyada iyo Soomaaliland ula dhaqantaa sida dalal madax-bannaan, ayadoo xariirro gaar ah la yeelata, heshiisyo kala duwanna la gasha, taas oo keentay in siyaasiyiinta qaarkood ay Kenya u arkaan dal ay saaxiibnimo gaar ahi kala dhexayso oo danohooda laba geesoodka ay ka wada shaqayn karaan. 4. Meel dhexe u ah danaha caalamiga ah: Nairobi waxay xarun u tahay hay’ado badan oo caalami ah, sida Qaramada Midoobay, Midowga Yurub, iyo ururro kale oo deeq bixiyaal ah, Tanina waxay u sahashaa siyaasiyiinta mucaaradka inay helaan dhagaystayaal caalami ah si ay u gudbiyaan cabashooyinkooda ama taageero uga helaan beesha caalamka. 5. Qabyaalad iyo is aamin la’aan gudaha Soomaaliya: Siyaasadda Soomaaliya waxaa si weyn u saameeya qabyaalad iyo loollan beeleed, Marka siyaasiyiin gaar ah dareemaan in aysan dalka gudihiisa ka helayn garab ama fursad cadaalad ah, waxay doortaan inay dibadda kaga sii wataan dhaq-dhaqaaqooda siyaasadeed. Haddaba Nairobi waxay noqotay meel ay ku kulmaan siyaasiyiinta mucaaradka Soomaaliyeed maadaama ay ka helayaan amniga, xorriyadda, fursado caalami ah, iyo xiriirro bulsho iyo dhaqaale oo sahla in mucaaradku si xor ah isu abaabulaan, balse tani dhanka kale waxay sawir fool xun ka bixinaysaa dowladnimada Soomaaliya, ayadoo xoojinaysa faragelinta shisheeye oo ka mid ah waxyaabaha uu dalku ka dhis la’yahay. Source: goobjoog.com
  9. Cataash oo urur siyaasadeedkiisii Waaberi uga ololaynaya Caynaba 2022kii. Laascaanood ( Faallo) — Cabdirisaaq Ibraahim (oo loo yaqaanno Cataash) ayaa toddobaadkan bixiyay waraysi uu ku difaacay kaalintiisii siyaasadeed markuu ka tirsanaa maamulka Somaliland oo ka horjeeda qarannimada Soomaaliya. Cataash waraysiga uu bixiyay wuu dheer yahay hase ahaatee dhowr arrimmood oo uu ka hadlay ayaa mudan in la dul istaago. Kaalintiisii Siyaasadda ee maamulka goosasho-doonka ee Somaliland Cataash wuxuu sheegay inuu siyaasadda ku jiray isaga oo leh wax uu ku tilmaamay “falsafad” dhaafsiisan “mushaar la qaato”. Markii la su’aalay sababta uu maamul dadkiisu aysan taageersanayn ugu biiray, Cataash wuxuu ku jawaabay: “Dadkaygu ma mideysnayn.” Wariyuhu ma su’aalin sababta uu Cataash ugu arkayay maamulka aamminsan kala goynta Soomaaliya, ahaana maamul dhibaato ku hayay dadka Sool (dil iyo xarig), mid dadkiisa meteli kara. Cataash dano ganacsi ayuu ku lahaa Hargeysa. Waddada uu danahaas ganacsiga u maray waxay ahayd xil wasiirnimo muddo kooban, iyo kaddib in loo dhoodhoobay urur siyaasadeed la odhan jiray Waaberi. Cataash wuxuu sheegay in ka badan 140 qof lagu dilay Laascaanood, hase haatee ay taasi horseedday in dagaal uu dhaco kaddibna uu maamul la aqoonsan yahay dhismo (maamulka Sool, Sanaag, Cayn, iyo Khaatumo.) Intii maamulka Somaliland uu ka talinayay Laascaanood wuxuu ku tiirsanaa caaglayaashii uu hoggaamin jiray Mahad Cambaashe oo dambiyo badan galay. Cataash iyo Cabdirisaaq Khaliif, oo ahaa afhayeenka baarlamaanka maamulka Somaliland, waxay ka mid ahaayeen raggii difaaci jiray siyaasaddii maamulka Somaliland uu sanadkii 2021kii dad Soomaaliyeed si qasab ah uga barakiciyay Laascaanood iyo dagaalkii maamulka Somaliland 2012kii ku qaaday Kalshaale. Cataash, Xaglatoosiye iyo Cabdirissaq Khaliif waxay ahaayeen dadka loo yiqiin horgalayaal, inkastoo ay kala xilal duwanaayeen oo siyaasadda goosasho-doonka ku kala biireen muddooyin kala duduwan. Cataash wuxuu iskaga baxay siyaasadda goosasho-doonka Febraayo 2023kii intii uu socday dagaalkii Laascaanood; Xaglatoosiye iyo Cabdirisaaq Khaliid, sidoo kale. Midnimada Soomaaliya Cataash wuxuu ku dooday in dadka maamulka Sool, Sanaag, Cayn iyo Khaatumo ay ku khasaareen inay difaacaan midnimada Soomaaliya. Sababta maamulka goosasho-doonka ee Somaliland u duqaynayay Laascaaood 2023kii oo u laayay in ka badan 800 oo qof una dhaawacay ku dhowaad 3000 oo qof waa Muuse Biixi oo ku doodayay in Laascaanood aysan ka mid ahayn Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya. Cataash si dadban ayuu difaacay mabda’a Muuse Biixi ku duqeeyay Laascaanood 2023kii. Cataash wuxuu meel kaga dhacay jamaahiirtii u dhimatay halganka iyo jamaahiirtii dhaawacu soo gaaray, dadkii barakacay iyo dadkii ku hanti beelay duqeyntii ciidammadii goosasho-doonku u geysteen Laascaanood. Sida Wadahadal u dhexmari karo maamulka SSCK iyo maamulka Somaliland Cataash wuxuu is weyddiiyay haddii lala hadlayo maamulka goosasho-doonka ee Somaliland si colaadda loo soo afjaro, ma waxaa lagula hadlayaa magaca maamulkii Khaatumo oo 2017kii heshiiska la galay AUN Silaanyo, mise magaca maamulka hadda jira ee SSCK? Waxaa xusid mudan in “maamulkii Khaatumo” uu hoggaaminayay AUN Cali Khaliif Galaydh uu taageeray in la weeraro Puntland 2018kii dagaalkii Tukaraq, mana ahayn maamul dadka SSCK metelayay. Sanadkii 2018kii kulan dhexmaray Galaydh iyo Muuse Biixi wuxuu ku dhammaaday fashil kaddib markii Biixi ku dooday in Galaydh uusan metelin dadka Khaatumo iyo inuu si shaqsi ah heshiis ula galay xukuumaddii Siilaanyo 2017kii. Kulankaas kaddib Galadyh wuxuu u leexday wax loo bixiyay tabliiq siyaasadeed, oo isaga iyo Axmed Ismaaciil Samatar ay ku booqan jireen Boorame iyo Burco si ay uga qeybgalaan doodo siyaasadeed. Hanka siyaasadeed ee horgale Cataash wuxuu miiska soo saary dhibaato haysata maamulka SSCK oo ah: sida loola dhaqmayo horgalayaasha leh han siyaasadeed si ay ugu soo biiraan mamaulka SSCK. Dadkii ehelada ku waayay dagaalkii Laascaanood iyo dadkii dhibaatadu soo gaaray intii taliskii caagle sare Mahad Canbaashe ka amar-ku-taaglaynay Laascaanood waxay aamminsan yihiin in horgale uusan marnaba kaalin siyaasadeed ku yeelanin maamulka SSCK. Cataash waa siyaasi qarinaya gaboodfalka maamulka goosasho-doonku kula kacay dadka SSCK maadaama uu Cataash ku dooday in ay khasaare tahay in dadka SSCK u dhinteen midnimada Soomaaliya. Ilaalinta midnimada Soomaaliya waxaa looga soo gurmaday Caluula ilaa Gaalkacyo. Dadku waxay kale oo difaacayeen sharaftooda iyo xaqooda siyasadeed ku salaysan Soomaaliya midaysan siyaasad iyo dhul ahaan. Waraysiga uu bixiyay Cataash waa mid dadka baray wejiga dhabta ah ee horgale han siyaasadeed iyo dano ganacsi weli leh. © Siciid M. Sheekh Cali The post Cabdirisaaq Cataash: “Waa khasaare in Reer SSCK u dhintaan qarannimada Soomaaliya” appeared first on Puntland Post.
  10. Al-Shabaab ayaa la wareegay tuulada muhiimka ah ee Xawaadley oo ku taalla gobolka Shabeellaha Dhexe, qiyaastii 50 kiiloomitir waqooyi ka xigta magaalada Muqdisho. Tuuladan ayaa ah meel istiraatiiji ah maadaama ay ku taallo buundo muhiim ah oo xiriirisa Jowhar iyo Balcad gaar ahaan isu socodka ganacsiga, dadka safarka ah, iyo ciidamada dowladda. Sida ay sheegeen dadka deegaanka, dagaalyahannada Al-Shabaab ayaa bilaabay in muddo saddex maalmood ah ay si ula kac ah u fatahinaayeen Wabiga Shabeelle ee Xawaadley, iyaga oo biyaha ka sii daayay kaydka weyn ee Balcad. Fatahaaddaasi ayaa burburisay difaacyadii ciidanka Burundi iyo maleeshiyaadkii deegaanka, kuwaasoo ugu dambeyn lagu qasbay inay halkaas isaga baxaan. Wararka la helayo waxay sheegayaan in maanta la arkay dagaalyahanno ka tirsan Al-Shabaab oo dhex socda gudaha Xawaadley, taasoo muujinaysa in kooxdaasi hadda gacanta ku hayso buundadii muhiimka ahayd. Ma jirto wax hadal ah oo kasoo baxay saraakiisha dowladda ama ciidamada Midowga Afrika ee ATMIS, balse xaaladda ayaa weli ah mid cakiran oo laga cabsi qabo in ay sababto dhibaatooyin hor leh. La wareegidda Al-Shabaab ee Xawaadley waxay halis gelinaysaa amniga guud ee gobolka, waxayna si gaar ah u saameyn kartaa isu socodka gaadiidka, dhaqaalaha, iyo howlgallada militari ee dowladda. Source: goobjoog.com
  11. Madaxweynaha Siciid Deni oo ku sugan Nairobi ayaa ku wajahan magaalada Boosaaso, waxaana laga sugaya in uu ku dhawaaqo in wejigii saddexaad ee hawlgalka Calmiskaad uu si guul ah ku soo dhammaaday. Imaatinkiisa Boosaaso ayaa ku soo aaday, iyadoo Sabtidii todobaadkan Ciidamada difaaca Puntland ku guulaysteen in ay si buuxda argagixisada Daacish uga sifeeyaan togga Miraale, halkaasi oo uu ku eka wejiga saddexaad ee hawlgalka Calmiskaad. Hawlgalka Calmiskaad ee ciribtirka Daacish oo bilowday horraantii sannadkan 2025 ayaa loo qorsheeyay in uu socdo mudda sannad iyo lix bilood ah, waxaase ilo wareedyo amni oo ka tirsan Puntland tilmaamayaan in uu ka soo gaabtay wakhtigii hore loo qiyaasay. PUNTLAND POST The post Madaxweynaha Puntland oo ku sii jeeda Boosaaso kaddib Safarkiisi Kenya iyo Imaaraatiga Carbeed appeared first on Puntland Post.
  12. Hoggaamiyeyaasha Mucaaradka Soomaaliya oo maalmahan dhaqdhaaqyo siyaasadeed ka wada magaalada Muqdisho ayaa kulan muhiim ah la yeeshay wakiillada beesha caalamka ee ka howlgala dalka. Kulankan ayaa diiradda lagu saaray xaaladda siyaasadeed ee dalka, gaar ahaan arrimaha la xiriira doorashooyinka iyo hannaan siyaasadeed oo mideysan. Kulanka maanta ayaa daba socday shirweynihii dhawaan ay Madasha mucaaradka Soomaaliya ku qabatay caasimadda, kaasi oo ay qeybaha kala duwan ee bulshada la yeesheen talo-wadaag qaran, islamarkaana kasoo saareen war-murtiyeed xambaarsan aragti guud oo ku aaddan xalka siyaasadeed ee dalka. Intii uu socday kulanka, waxaa si qoto dheer looga wada-hadlay sidii dalka loogu hirgelin lahaa doorasho hufan, xor iyo xalaal ah, oo lagu wada heshiisan yahay, una dhacda waqtigeeda. Hoggaamiyeyaasha mucaaradka ayaa hoosta ka xarriiqay muhiimadda ay leedahay in la helo hannaan siyaasadeed oo loo dhan yahay, si looga fogaado qalalaaso siyaasadeed iyo jahwareer sharciyeed. Kulankan ayaa loo arkaa mid dhabbaha u xaaraya wada-shaqeyn dhexmarta mucaaradka iyo beesha caalamka, si loo helo xal waara oo ku saleysan wadatashi, wadajir iyo danta guud ee ummadda Soomaaliyeed. Source: goobjoog.com
  13. Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa kulan muhiim ah la yeeshay Madaxweynaha Jamhuuriyadda aan walaalaha nahay ee Jabuuti Mudane Ismaaciil Cumar Geelle. Ra’iisul Wasaaraha iyo Madaxweynaha, ayaa ka wada hadlay xiriirka ka dhaxeeya Soomaaliya iyo Jabuuti, arrimaha amniga, siyaasadda, dhaqaalaha xaaladda gobolka iyo sidii loo sii xoojin lahaa iskaashiga iyo walaalnimada labada shacab. Ra’iisul Wasaare Xamsa, ayaa sheegay in Xukuumadda DanQaran ay xaqiijisay muddadii ay shaqaynaysay guulo wax ku ool ah oo la xiriira dhinacyada horumarinta, amniga, dhaqaalaha, siyaasadda iyo dowlad-dhiska dalka, isaga oo hoosta ka xarriiqay in guulahaasi lagu gaaray iskaashiga iyo wada-shaqeynta hey’adaha kala duwan ee dowladda. Sidoo kale, Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre, ayaa uga mahadceliyey dowladda iyo shacabka Jabuuti sida walaalnimada ah ee ay u garab taagan yihiin dalkeenna, waxa uuna adkeeyey muhiimadda iskaashiga istaraatiijiga ah ee Soomaaliya iyo Jabuuti. isaga oo ku amaanay doorka muhiimka ah ee Madaxweyne Ismaaciil Cumar Geelle, ku leeyahay nabad iyo isku soo dhawaynta gobolka gaar ahaan ummadd Soomaaliyeed meel kasta oo ay joogaan. Dhankiisa, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Jabuuti Mudane Ismaaciil Cumar Geelle, ayaa tilmaamay in dowladda iyo shacabka Jabuuti ay sii wadayaan taageerada iyo garab istaagga dowladnimada Soomaaliya, isaga oo soo bandhigay dadaalka ay ku bixinayaan nabadda, amniga iyo xasilloonida dalka. Source: goobjoog.com
  14. Firxadkii Mileeshiyaadkii Daacish oo ku kala lumay hawlgalkii u danbeeyay ee Miraale ayaa bilaabay in ay si habqan ah isu soo dhiibaan, sida laga soo xigtay dowladda Puntland. Afar xubnood oo ka tirsanaa mileeshiyaadka Daacish, islamarkaana dhammaantood Soomaali ah ayaa iska dhiibay degaanka Timirshe oo hoostaga degmada Isku-shuban ee gobolka Bari, sida laga soo xigtay Af-hayeenka hawlgalka Calmiskaad ee ciidamada difaaca Puntland S/guuto Maxamuud Maxamed Axmed (Faadhigo). “Afar nin oo Soomaali ah oo Daacish ka tirsanaa baa shalay isa soo dhiibay, waxay iska soo dhiibeen degaanka Timirshe oo uu joogo wasiirkii Amniga Puntland Xaaji Bakiin, waxaana loo soo gudbin doonaa magaalada Boosaaso” ayuu yiri Af-hayeenka hawlgalka Calmiskaad ee ciidamada difaaca Puntland S/guuto Maxamuud Faadhigo oo wareysi bixiyay. “Goortay arkeen in Daacish iska geb-gabowday oo jabeen, waxay dan bideen in ay isa soo dhiibaan, maadaama aysan jirin meel danbe oo ay ku dhuuntaan, kaddib markii laga saaray goobtii u danbaysay ee ceelka Miraale, oo ay gabbaad ka dhiganayeeen, taasi ayaa keentay in ay is dhiibid bilaabaan” ayuu sii raaciyay S/guuto Maxamuud Faadhigo. Warkan ayaa imaanaya, iyadoo firxadkii mileeshiyaadka Daacish laga saaray godkii u danbeeyay, oo ay kaga jireen togga Miraale, halkaasi oo ahayd saldhig istiraatiiji ah oo ay ku yaallaan difaacyo adag iyo ceelal biyo leh oo mudda lagu dhuuman karo. PUNTLAND POST The post Mileeshiyaadkii jabay ee Daacish oo bilaabay in ay si habqan ah isugu soo dhiibaan ciidamada Puntland appeared first on Puntland Post.
  15. Aadan Yabaal (Caasimada Online) – Faah-faahinno dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa duqeymo diyaaradeed oo mar kale xalay laga fuliyay qaybo kamid ah degmada Aadan Yabaal ee gobolka Shabeellaha Dhexe, halkaas oo ay ku sugan yihiin maleeshyaad ka tirsan Al-Shabaab. Duqeynta ayaa lasoo wariyay in lala beegsaday goobo ay ku dhuumaaleysanayeen maleeshiyaada Al-Shabaab oo ku yaalla degmadaas iyo deegaannada hoos yimaada, waxaana jira khasaare loo gaystay argagixisada. Ilo dadka deegaanka aaa innoo sheegay inay maqlayeen jugta duqeymaha oo ahaa kuwa culus, waxayna sheegeen inay xigtay holac iyo uuro is qabsaday hawada sare, kadib markii ay gantaallada ku dheceen xarumo ay ku sugnaayeen Al-Shabaab. Wararka ayaa intaasi kusii daraya in goobaha la duqeeyay ay ku sugnaayeen horjoogayaal ka tirsan kooxda oo abaabul culus ka waday halkaasi Ma cadda khasaaraha rasmiga ah ee duqeymahan ka dhashay, mana jiro illaa iyo hadda wax hadal ah oo kasoo baxay dowladda Soomaaliya iyo saaxibada caalamiga ah oo ku aadan howlgalkaasi. Xaaladda ayaa kacsan, waxaana lasoo warinayaa in Al-Shabaab ay haatan dareemayaan culeyskii ugu xooganaa, waxaana sababay dagaallada ku qabsaday gobolka Hiiraan oo lagu jabiyay Khawaarijta. Sidoo kale ciidamada dowladda iyo kuwa dadka deegaanka ayaa kusii siqaya aagga demada Aadan Yabaal, iyaga oo ujeedkooda uu yahay inay ka xoreeyaan Al-Shabaab. Kooxda Al-Shabaab oo la isugu daray weerarro toos ah, iska caabinta weerarro ay soo qaadeen iyo weerarro jid gal ah ayaa lagu laayey xubno badan oo ka tirsanaa kooxda. Shabeellaha Dhexe ayaa waxaa weli ka soconayo dhaq-dhaqaaqyo culus, waxaana dowladda Soomaaliya ay sheegtay inay sii wadi doonto howlgallada ka socda gobolkaasi.
  16. Washington (Caasimada Online) – Maamulka madaxweyne Donald Trump ayaa diyaarinaya qorshe uu ku dhimo joogitaanka milatari iyo dhaqaale ee Maraykanku ku leeyahay gudaha Soomaaliya, tallaabadan oo qeyb ka ah isbeddel weyn oo ku wajahan siyaasadda guud ee Afrika, sida uu Axaddii weriyay The Washington Post. Qorshahan ayaa qeyb ka ah dib-u-habayn istaraatiijiyadeed oo ballaaran, kaas oo lagu yareynayo ku lug lahaanshaha Maraykanka ee qaaradda Afrika, si mudnaanta loo siiyo arrimo kale sida sugidda xuduudaha iyo casriyeynta awoodda nukliyeerka. Miisaaniyadda cusub ee ay soo jeedisay Wasaaradda Gaashaandhigga Maraykanka (Pentagon) ayaa si cad u muujinaysa jihada cusub, iyadoo hoos loo dhigay muhiimadda Taliska Maraykanka ee Afrika (Africom). Mas’uuliyiinta difaaca ayaa sheegay in siyaasaddan cusub ay xoogga saarayso “xoojinta iskaashi ka sarreeya ku-tiirsanaan,” iyadoo Maraykanku doonayo inuu dalalka Afrika taageero si uu ugu gudbiyo xogaha sirdoonka iyo teknoolajiyadda, halkii uu si toos ah uga qeyb qaadan lahaa hawlgallo milatari. Isbeddelkan ayaa durba laga dareemayaa Soomaaliya. Maraykanku wuxuu joojiyay maalgelintii uu siin jiray cutubka Danab – oo ah xoogga ugu tababaran ee Soomaaliya u qaabilsan dagaalka ka dhanka ah argagixisada – kadib sanado taageero dhaqaale ah oo lagu qiyaasay illaa $1.5 bilyan sanadkii. Dowladda Soomaaliya ayaa hadda raadinaysa ilo dhaqaale oo kale si ay u sii waddo hawlgallada cutubkaas oo ay u bixiso mushaharka ciidamadiisa. Sidoo kale, maamulka Trump ayaa hoos u dhigayey kaalmadii uu Maraykanku siin jiray howlgalka nabad-ilaalinta Midowga Afrika ee Soomaaliya (ATMIS), xilli ay kooxda Al-Shabaab sare u qaadayso weerarrada ay ka geysanayso dalka oo dhan. Al-Shabaab, oo xiriir la leh ururka Al-Qaacida, ayaa la sheegay in ay mar kale la wareegtay magaalooyin badan, iyadoo haatan ka howl-gasha qiyaastii saddex meelood meel dhulka Soomaaliya. Bilihii u dambeeyay, Al-Shabaab waxay billowday weerarro cusub, oo ay ku jiraan madaafiic lagu garaacay garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee Muqdisho, iyo hawlgallo ka dhacay gobolka Hirshabeelle oo ku yaalla meel qiyaastii 200 mayl waqooyi ka xigta caasimadda. Falanqeeyeyaasha amniga ayaa ka digaya in kooxdaasi ay ka faa’iideysan karto firaaqa amni ee ka dhasha hoos u dhaca taageerada shisheeye. Al-Shabaab ayaa horey u bartilmaameedsatay danaha Maraykanka. Sannadkii 2020, waxay weerareen saldhig ciidan oo Maraykanku ku lahaa Kenya, halkaasoo ay ku dileen saddex muwaadin Maraykan ah. Sirdoonka Maraykanka ayaa sidoo kale kooxda ku eedeeyay qorshe weerar oo la mid ah kii 11-kii September. Sannadkii 2020, Madaxweyne Trump ayaa amray in dalka laga saaro ku dhawaad 700 askari oo Maraykan ah oo ka howlgalayay gudaha Soomaaliya. In kasta oo maamulka Joe Biden uu dib u geeyay boqolaal ka mid ah ciidamadaas, haddana maamulka Trump wuxuu mar kale u muuqdaa mid doonaya inuu si weyn u yareeyo joogitaanka Maraykanka ee dalka. Soomaaliya waxay ku taallaa meel istaraatiiji ah oo muhiim u ah isu-socodka caalamiga ah ee badda, gaar ahaan marin-biyoodka muhiimka ah ee u dhexeeya Badda Cas iyo Badweynta Hindiya. Xasillooni darrada dalka ka jirta ayaa weli caqabad ku ah dadaallada nabadgelyo ee gobolka iyo kuwa caalamkaba.
  17. Muqdisho (Caasimada Online) – Dib-u-magacaabista Mahad Maxamed Salaad ee xilka Agaasimaha Hay’adda Sirdoonka iyo Nabad Sugidda Qaranka (NISA) ayaa astaan u ah isbeddel istaraatiijiyadeed oo ay dowladda federaalku ku doonayso inay dib ugu soo nooleyso dib-u-habeynta sirdoonka, una xoojiso dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab, xilli uu dalku galayo marxalad amni oo kala-guur ah. Go’aanka ayaa lagu ansixiyay kulan gaar ah oo ay Axaddii yeesheen golaha wasiirrada, kaasoo uu guddoomiyay Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre. Magacaabistan waxay dib u keenaysaa hoggaan khibrad leh oo dib-u-habeyn u heelan, xilli ay sii kordhayaan weerarrada argagixisada iyo baaqyada loo jeedinayo hay’adaha ammaanka ee la xisaabtanka leh. Soo noqoshada hoggaan isbeddel-doon ah Mahad Salaad wuxuu hore u ahaa agaasimaha NISA intii u dhexeysay Agoosto 2022 ilaa April 2023, muddadaas oo loo arko inay ahayd xilli xasillooni iyo dib-u-habeyn muhiim ah lagu sameeyay hay’adda sirdoonka. Intii uu xilka hayay, NISA waxay hirgelisay dib-u-habeyn dhismeed oo lagu xoojiyay maamulkeeda gudaha, iyadoo sidoo kale la ansixiyay Xeerka Sirdoonka Qaranka — sharci qeexaya waajibaadka hay’adda islamarkaana soo rogay hannaan sharciyeed iyo isla xisaabtan. Mas’uuliyiin dowladda ka tirsan iyo diblomaasiyiin ajaanib ahba waxay magacaabista Mahad u arkaan dadaal lagu soo celinayo xirfadda, kartida, iyo xasilloonida hay’adda. Waxa kale oo ay muujineysaa kalsoonida Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo tan iyo doorashadiisii 2022 dib ugu soo celinayay xilalka saraakiil uu aaminsan yahay. Mid ka mid ah guulihii ugu waaweynaa ee Mahad intii uu xilka hayay waxay ahayd xasillinta magaalada Muqdisho oo weerarro joogto ah ay ka fulin jireen Al-Shabaab. Isaga oo adeegsanaya hawlgallo sirdoon oo isku xiran, NISA waxay hoos u dhigtay weerarradii argagixisada, iyadoo xitaa qaar ka mid ah degmooyinka laga cirib-tiray khatartii Al-Shabaab. Ilo amni iyo la-taliyayaal madax-bannaan ayaa sheegay in hay’addu si weyn u ballaarisay ururinta xogta dadban (human intelligence), kordhisay kormeerka amniga, ayna xoojisay wada-shaqeynta kala dhaxeysa ciidamada milatariga iyo booliiska. Tallaabooyinkaas ayaa horseeday howlgallo ka-hor-tag ah, burburinta unugyo, iyo hirgelinta nidaam digniin hore ah oo waqti hore lagu ogaado weerarro waaweyn oo soo socda, taasoo muddo bilo ah ka hortagtay qaraxyo ka dhici lahaa bartamaha magaalada. “Intii uu xilka hayay, weerarrada ka dhaca caasimadda waxay gaareen heerkii ugu hooseeyay sanadihii la soo dhaafay,” ayuu yiri sarkaal reer galbeed ah oo Muqdisho jooga. “Farqiga ma ahayn oo kaliya istaraatiijiyad dagaal, balse wuxuu ahaa mid dhisme hay’adeed oo hagaagsan—hay’ad ka jawaabaysa xog, halkii ay uga falcelin lahayd musiibo.” Dardargelinta dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab Soo noqoshada Mahad waxay ku soo beegantay wajiga labaad ee dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab, kaasoo lagu doonayo in laga saaro deegaanada ay weli ku sugan tahay sida Hirshabeelle, Galmudug, iyo Koonfur Galbeed. Guushii uu ka gaaray xasilinta Muqdisho ayaa kor u qaaday filashada in Mahad uu guulo la mid ah ka gaari karo magaalooyinka kale, ama ugu yaraan uu dib u dhisi karo isku-duwidii sirdoonka si loo ilaaliyo horumarka milatari iyo badbaadada dadweynaha. Go’aanka lagu beddelay Agaasimihii hore ee NISA Cabdullaahi Maxamed Cali “Sanbaloolshe” ma ahayn mid loogu heshiiyay si sahlan. Sanbaloolshe, oo haystay taageero beeleed xooggan, ayaa la sheegay inuu ka biyo diidanaa in xilka laga qaado, isla markaana uu magacaabista Mahad u arkayay mid siyaasadeed. Si kastaba, dowladda federaalka ayaa difaacday isbeddelka, iyadoo ku tilmaamtay dib-u-habeyn hay’adaha amniga oo lagu kordhinayo waxqabadkooda. Tani waxay la jaanqaadaysaa hab-raaca Madaxweyne Xasan Sheekh, oo tan iyo markii uu xafiiska ku soo laabtay beddelay ama dib u magacaabay saraakiil hore si uu u dhiso koox amni oo la isku halleyn karo. Mahad ayaa hadda noqonaya mas’uulkii saddexaad ee dib loogu soo celiyo hoggaan muhiim ah. Taageero lama filaan ah oo siyaasadeed Arrin aan la filayn ayaa dhacday markii agaasimihii hore ee NISA Fahad Yaasiin — oo mar si kulul u dhaleeceeyay Mahad Salaad — uu baraha bulshada ku soo dhoweeyay magacaabistiisa. Wuxuu sidoo kale si ixtiraam leh u amaanay Sanbaloolshe, taasoo u muuqata astaamo muujinaya in xasilooni siyaasadeed laga yaabo inay ka dhex abuuranto hoggaamiyeyaasha sirdoonka ee horey isugu khilaafsanaa. Fahad, oo mar Mahad Salaad ku tilmaamay “halis qaran,” wuxuu isbeddelkiisa mowqifka ah u muuqdaa mid muujinaya dib-u-miisaamid siyaasadeed ama ugu yaraan wada-noolaansho ku-meel-gaar ah. Sanado badan, NISA waxaa lagu eedeeyay siyaasadeysan, kala qaybsanaan, iyo la’aan isla xisaabtan. Iyadoo Soomaaliya isu diyaarineyso inay si buuxda ula wareegto amniga dalka, waxaa si degdeg ah loo baahan yahay hay’ad sirdoon oo xirfad leh, madax-bannaan, kuna shaqeysa dan qaran. Taageerayaasha Mahad waxay tilmaamayaan in aqoontiisa sharci, hab-maamuuskiisa hoggaamineed, iyo waayo-aragnimadiisa Muqdisho ay yihiin sababaha uu ugu habboon yahay inuu horkaco hay’adda NISA. Soo laabashadiisa waxaa laga filayaa inay dardargeliso dib-u-habeyn lagu soo celinayo kalsoonida shacabka iyo taageerada beesha caalamka. “Mahad wuxuu keenay kala dambeyn iyo isku-duwid xilli dalka uu galay marxalad aad u adag,” ayuu yiri la-taliye dowladeed oo hore. “Hadda oo wajigii labaad ee amniga la bilaabay, hoggaamintiisa ayaa ah mid aad loogu baahan yahay.” Soo noqoshada Mahad Maxamed Salaad ee xilka Agaasimaha NISA ma ahan oo kaliya isbeddel shaqaale; waa go’aan istaraatiiji ah oo loogu talagalay in lagu xoojiyo xasilloonida caasimadda, dib loogu soo celiyo dib-u-habeyntii hakadka gashay, looguna diyaargaroobo Soomaaliya oo la wareegaysa amnigeeda marka uu dhammaado howlgalka AUSSOM. Iyada oo uu hore u muujiyay awood uu ku xasiliyo Muqdisho, isla markaana uu sare u qaado tayada sirdoonka, hoggaaminta Mahad Salaad ayaa muhiim u ah ilaalinta guulaha amni ee dalka iyo dhismaha hay’ad sirdoon qaran ah oo u adeega shacabka – kana madax bannaan loollan siyaasadeed.
  18. Moscow (Caasimada Online) – Ciidamada Ukraine ayaa Axaddii si lama filaan ah u gilgilay milatariga Ruushka, kadib markii ay burburiyeen ama waxyeeleeyeen tobannaan diyaarado ku nukliyeerka xambaaro ah iyo kuwo kale, weerarro qorshaysan oo qarsoodi ahna ku qaadeen saldhigyo ciidan oo si weyn uga fog xuduudda kuna yaalla gudaha Ruushka, sida ay sheegtay Kyiv. Xitaa bogagga taageersan milatariga Ruushka ayaa weerarkan — oo loo adeegsaday diyaarado aan duuliye lahayn oo laga dhex bilaabay gaadiid xamuul ah — ku tilmaamay “Pearl Harbor-kii Ruushka.” Weerarkaasi ayaa dhacay maalin uun kahor kulanka la filayay in madaxweynayaasha Ruushka iyo Ukraine ku yeeshaan Istanbul, oo qeyb ka ah wadahadallo xabbad-joojin ah oo Mareykanku garwadeen ka yahay. Hawlgalka oo ay fuliyeen ciidamada sirdoonka gudaha ee Ukraine (SBU) ayaa lagu beegsaday 41 diyaaradood oo ah kuwa waaweyn ee dagaalka, waxaana loo adeegsaday diyaarado FPV ah oo lagu hago muuqaal toos ah. Saldhigyadan la weeraray ayaa ku kala yaallay afar meelood oo si weyn uga durugsan xuduudda Ukraine — kun iyo kun mayl u jira aagga dagaalka. Dowladda Ukraine ayaa sheegtay in diyaaradaha la burburiyay — kuwaasoo intooda badan uusan Ruushku hadda awood wax soo saar u lahayn — qiimahooda la qiyaasay ugu yaraan $7 bilyan. Diyaaradahan oo loogu talagalay in ay qaadaan gantaalaha nukliyeerka ayaa qeyb muhiim ah ka ah awoodda Ruushka ee hanjabaadda nukliyeerka, waxaana markii hore loogu talagalay in ay burburiyaan Mareykanka iyo Yurub haddii dagaal buuxa dhaco. Ukraine waxay sheegtay in diyaaradahaas hadda loo adeegsanayo weerarro gantaal oo ka dhan ah dalkaasi. Mas’uuliyiinta Kyiv waxay sheegayaan in weerarkan lagu burburiyay in ka badan saddex-meelood meel diyaaradaha istaraatiijiyadeed ee Ruushka. Warbixinnada ayaa sheegaya in diyaaradaha la beegsaday ay ka mid yihiin TU-95 “Bear” oo ah diyaarado nukliyeer qaada, TU-22 “Backfire” oo ah kuwo weerar degdeg ah fuliya, iyo A-50 “Mainstay” oo ah diyaarado talis iyo kormeer. Mid ka mid ah saldhigyada la weeraray ayaa ku yaalla gobolka Irkutsk ee Siberia, qiyaastii 2,500 mayl u jirta xuduudda Ukraine. Saldhigyada kale ee la beegsaday waxay ku kala yaallaan Murmansk oo ku yaalla Arctic-ga, Ryazan oo koonfur-bari kaga beegan Mosko, iyo Ivanovo oo waqooyi-bari kaga yaalla caasimadda Ruushka. Hawlgalka oo loo bixiyay magaca “Howlgalka Shabaq Caaro” (Operation Spider’s Web) ayaa la sheegay in la qorsheynayay muddo 18 bilood ah, wuxuuna, sida ay sheegtay Kyiv, dhabar-jab weyn ku yahay awoodda Ruushka ee weerarrada gantaalaha fog-fog ku qaada magaalooyinka Ukraine. Muuqaallo la faafiyay ayaa muujinaya diyaarado waaweyn oo holcaya oo dab qabsaday, kuwaasoo saf u yaalla mid ka mid ah saldhigyada weerarka lagu qaaday. Muuqaal kale oo lagu faafiyay baraha bulshada ayaa muujinaya diyaarado FPV ah oo hawada u kacaya, iyagoo kasoo duulaya baabuurro xamuul ah oo yaalla meel u dhow saldhigyada Ruushka. “Iyadoo SBU ay marki hore ku gudbisay drones-kan gudaha Ruushka, ayaa markii dambe lagu qariyay saqafka qolal alwaax ah oo lagu dhisay baabuurro. Waqtiga la qorsheeyay markii la gaaray, saqafyadii ayaa si fog looga furay, waxaana diyaaradahaasi si toos ah ugu duuleen bartilmaameedyadii Ruushka,” ayuu yiri ilo wareed u warramay Kyiv Independent. Ukraine waxay sheegtay in weerarku uu jawaab u ahaa duullaankii drone-ka ee ugu weynaa ee uu Ruushku ku qaaday dalkaasi tan iyo bilowgii dagaalka, iyadoo la sheegay in Ruushku adeegsaday 472 diyaaradood iyo toddobo gantaal oo iskugu jiray ballistic iyo cruise. Mas’uuliyiinta Ukraine waxay sheegeen inay ka hortageen 385 bartilmaameed oo cirka ah. Madaxweynaha Ukraine Volodymyr Zelensky ayaa si toos ah ula socday hawlgalkan, sida ay xaqiijiyeen ilo wareedyo u warramay Kyiv Independent. Zelensky ayaa ku faanay bartiisa Telegram in xarunta laga hagayay weerarka ay si aad ah ugu dhaweyd dhismaha ay degan yihiin sirdoonka Ruushka (FSB). “Falalkan ay Ukraine qaaday waa kuwo shaki la’aan ku geli doona buugaagta taariikhda,” ayuu yiri. “Hal sano, lix bilood iyo sagaal maalmood — intaas ayay nagu qaadatay in aan qorshayno hawlgalkan, ilaa aan si dhameystiran u hirgelinay. Waa weerarkeennii ugu fogaa. Dadkeennii qaybta ka ahaa diyaarinta howlgalka si nabad ah ayaa looga saaray gudaha Ruushka ka hor inta aan la bilaabin,” ayuu raaciyay. Ka hor weerarka, Andriy Yermak oo ah madaxa shaqaalaha Zelensky, ayaa bartiisa X soo dhigay astaanta (emoji) shabaq caaro ah. Kyiv kama aysan wargelin Aqalka Cad weerarka kahor, sida ay u sheegeen ilo wareedyo sugan oo ku sugan Kyiv iyo Washington, warbaahinta Axios. Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa ugu baaqay Moscow iyo Kyiv inay heshiis wada gaaraan si loo soo afjaro dagaalka saddexda sano socday, balse weerarkan ayaa laga yaabaa inuu sii adkeeyo wadadii nabadda. Ukraine waxay sheegtay in ay diyaar u tahay wadahadal nabadeed, balse ay sugaysay qoraal rasmi ah oo ka yimaada dhanka Ruushka, kaasoo qeexaya mowqifkiisa, kahor inta aysan oggolaan kulanka la qorsheeyay Isniinta maanta ah. “Si kulan u noqdo mid miro dhal ah, ajandihiisa waa inuu si cad u qeexan yahay, wadahadalladana waa in si dhab ah loogu diyaargaroobaa,” ayuu Zelensky ku qoray bartiisa X Jimcihii. “Nasiib darro, Ruushka wuxuu u muuqdaa mid ku dadaalaya in kulanka xiga uusan natiijo wax ku ool ah keeni doonin,” ayuu raaciyay. Zelensky wuxuu si cad u sheegay mowqifka Kyiv, isagoo dalbaday xabbad-joojin buuxda oo aan shuruud lahayn, sii daynta maxaabiista, iyo in carruurta la afduubay dib loo soo celiyo. Ruushka ilaa hadda wuxuu diidanaa xabbad-joojin buuxda, wuxuuna jeediyay shuruudo ay Ukraine si toos ah u diidday. Dhanka kale, weerarro kale oo ka dhacay xuduudda u dhow Ukraine ayaa sababay burburka laba buundo, waxaana weerarradaasi lagu eedeeyay falal curyaamin ah, iyadoo ugu yaraan toddobo qof ay ku dhinteen, sida ay sheegeen baarayaal Ruush ah.
  19. Ra’iisul Wasaaraha cusub ee dalka Suudaan, Kaamil Idiris, ayaa kala diray xukuumaddii ku-meel-gaarka ahayd ee dalkaasi, sida ay ku warrantay wakaaladda wararka dowladda ee SUNA. Go’aankan ayaa yimid xilli dalka uu wajahayo xaalado siyaasadeed iyo amni oo adag, islamarkaana ay socdaan dagaallo xooggan oo u dhexeeya militariga iyo fallaagada RSF. Kaamil Idiris ayaa si rasmi ah xilka ula wareegay Sabtidii la soo dhaafay, isagoo noqday Ra’iisul Wasaarihii ugu horreeya ee Suudaan tan iyo markii talada dalka la wareegay ciidamada militariga sannadkii 2021-kii. Afgambigaasi wuxuu meesha ka saaray dowladdii rayidka ahayd ee xilligaas jirtay ee hoggaaminayay Ra’iisul Wasaare Cabdalle Xamduug, taas oo horseedday dibadbaxyo baahsan iyo culeysyo caalami ah oo la saaray hoggaanka militariga. Go’aanka uu Idiris ku kala diray xukuumaddii KMG ahayd ayaa loo arkaa mid lagu doonayo in lagu dhiso xukuumad cusub oo ka tarjunta isbeddelka lagu sheegay heshiiskii siyaasadeed oo la gaaray bilihii u dambeeyay, Heshiiskaas oo qayb ka ah dadaallada caalamiga ah iyo kuwa gudaha ee lagu doonayo in lagu dhiso dowlad rayid ah oo buuxda, loogana baxo kala-guurka siyaasadeed ee jahawareerka dhaliyay. Source: goobjoog.com
  20. Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa war saxaafadeed ka soo saartay duqeymo uu howlgalka AFRICOM ee ciidanka Mareykanku ka fuliyay gobolka Bari 31-kii bishii may. War saxaafadeedka ay dowladdu soo saartay ayaa u dhignaa sidan ” Iyadoo la kaashanayo Dowladda Federaalka Soomaaliya, Taliska Ciidamada Mareykanka ee Afrika (AFRICOM) ayaa fuliyay laba duqeyn oo cirka ah oo lagu beegsaday kooxda ISIS-Somalia. Duqeyntii ugu horreysay waxay dhacday 31-kii May 2025, meel qiyaastii 75km koonfur kaga beegan magaalada Boosaaso, halka duqeyntii labaadna ay dhacday 1-da Juun 2025, meel qiyaastii 72km koonfur kaga beegan isla magaalada Boosaaso ee gobolka Bari. Howlgalladan ayaa qayb ka ah dadaallada wadajirka ah ee lagu wiiqayo awoodda kooxda Khawaarijta ISIS-Somalia ee ku aaddan qorsheynta iyo fulinta weerarada argagixiso ee khatar ku ah shacabka Soomaaliyeed, ciidamada qalabka sida iyo saaxiibada caalamiga ah. Dowladda Federaalka Soomaaliya waxay u mahadcelinaysaa Taliska AFRICOM, waxayna mar kale adkaynaysaa sida ay uga go’an tahay la dagaallanka kooxaha Khawaarijta ah, iyadoo kaashaneysa shacabka Soomaaliyeed iyo saaxiibada caalamiga ah, si loo xaqiijiyo nabadgelyada iyo xasilloonida dalka”. Source: goobjoog.com
  21. MOGADISHU, Somalia — Mahad Mohamed Salad’s reinstatement as Director of Somalia’s National Intelligence and Security Agency (NISA) signals a strategic shift by the federal government to revive intelligence reform and reinvigorate the fight against al-Shabaab as the country enters a pivotal security transition. Approved during an extraordinary cabinet session chaired by Prime Minister Hamza Abdi Barre, Salad’s return brings back a seasoned and reform-oriented leader at a time of escalating militant threats and growing demands for institutional accountability. Reform-minded leadership returns Salad served as NISA chief from August 2022 to April 2023, a period widely seen as a period of stabilization and recovery for Somalia’s intelligence sector. Under his leadership, NISA implemented structural reforms that improved internal oversight while advancing critical legislation — including the passage of the National Intelligence and Security Law — that clarified the agency’s mandate and introduced legal checks. Many within government and diplomatic circles view Salad’s return as a move to restore professionalism and continuity within the agency. It also reflects the confidence of President Hassan Sheikh Mohamud, who has steadily reappointed trusted figures across Somalia’s security apparatus since his re-election in 2022. One of Salad’s most notable achievements during his previous tenure was stabilizing Mogadishu, which had been rocked by near-daily al-Shabaab attacks. His leadership markedly improved the security situation in the capital, with coordinated intelligence operations disrupting militant networks and reducing attacks to near zero in certain districts. According to security sources and independent observers, NISA under Salad significantly enhanced human intelligence gathering, expanded surveillance operations, and improved coordination with city military and police units. These efforts led to preemptive raids, the dismantling of sleeper cells, and an improved early warning system that prevented large-scale bombings in downtown Mogadishu for months. “His tenure saw the most noticeable drop in attacks in the capital in recent years,” said a Western security official stationed in Mogadishu. “The difference was not just tactical but structural — a better-organized agency that acted on intelligence rather than reacting to crisis.” Renewed push against al-Shabaab Salad’s return coincides with the second phase of Somalia’s counterinsurgency campaign, which aims to expel al-Shabaab from remaining strongholds in Hirshabelle, Galmudug, and Southwest states. His prior success in Mogadishu has raised expectations that Salad can replicate similar gains in other urban centers — or at least bring intelligence coordination back to a level necessary for maintaining military momentum and public safety. The decision to replace outgoing NISA chief Abdullahi Mohamed Ali “Sanbaloolshe” was not without controversy. Backed by a politically influential clan, Sanbaloolshe had resisted efforts to remove him and reportedly viewed Salad’s appointment as a political slight. However, the federal government defended the reshuffle as part of an ongoing institutional realignment to improve operational effectiveness. This move is also consistent with President Mohamud’s broader pattern: since returning to power, he has replaced and, in some cases, reinstated former military and intelligence leaders to build a trusted and cohesive security team. Salad is now the third such figure to be reappointed. Unexpected political endorsements In a surprising twist, former NISA director Fahad Yasin — previously one of Salad’s most outspoken critics — publicly congratulated him on social media, calling his reappointment a “welcome return.” The message, including respectful praise for Sanbaloolshe, hints at a possible thaw among Somalia’s rival power factions. Fahad had once labeled Salad’s appointment a “national threat,” underscoring the dramatic reversal. Analysts see this as a sign of political recalibration or at least temporary coexistence among key figures in Somalia’s fractious intelligence and political spheres. Over the years, NISA has been criticized for politicization, internal divisions, and lapses in accountability. With Somalia preparing to take full responsibility for its security, the need for a credible, functional, and apolitical intelligence agency has never been more urgent. Supporters of Salad point to his legal background, structured management style, and track record in Mogadishu as proof of his ability to professionalize the agency. His return is expected to usher reforms to restore public trust and international confidence in Somalia’s intelligence sector. “Mahad brought order and coordination during a crisis,” said a former government advisor. “Now, with a new security phase underway, his leadership is needed more than ever.” Mahad Salad’s return as NISA director is not merely a personnel change—it is a strategic decision aimed at restoring security in the capital, revitalizing stalled reforms, and preparing Somalia for a post-ATMIS future. With a record of stabilizing Mogadishu and enhancing intelligence effectiveness, Salad’s leadership is critical to safeguarding Somalia’s fragile security gains and building an intelligence agency that serves the nation, not politics.
  22. WASHINGTON, DC – The Trump administration is preparing to scale back the U.S. military and financial presence in Somalia, marking a significant shift in its broader Africa policy, The Washington Post reported on Sunday. The plan is part of a broader strategic reorientation aimed at reducing U.S. engagement on the continent in favor of other priorities, including border security and nuclear modernization. The Pentagon’s latest budget proposal reflects this shift, with reduced emphasis on U.S. Africa Command (Africom). Defense officials say the new approach emphasizes “empowerment over dependency,” aiming to support African partners through intelligence-sharing and technology rather than direct military involvement. In Somalia, this shift is already taking effect. The U.S. has ended its financial support for the elite Danab Brigade—Somalia’s most capable counterterrorism force—after years of backing estimated at $1.5 billion annually. The Somali government seeks alternative funding to sustain the unit’s operations and pay its soldiers. The administration is also scaling back contributions to the African Union peacekeeping mission in Somalia (ATMIS) at a time when al-Shabab militants are intensifying attacks across the country. The group, which is affiliated with al-Qaeda, has reportedly regained control of multiple towns and now operates in roughly a third of Somalia. In recent months, al-Shabab has launched renewed offensives, including mortar attacks on the international airport in Mogadishu and operations in the Hirshabelle region, about 200 miles north of the capital. Analysts say the militants may exploit security gaps caused by reduced foreign support. Al-Shabab has a history of targeting U.S. interests. In 2020, the group attacked a U.S. airbase in Kenya, killing three Americans. U.S. intelligence has also linked the group to a plot involving a possible 9/11-style attack. The shift in U.S. policy continues a long and complicated relationship with Somalia. Somalia was a key U.S. ally under President Mohamed Siad Barre during the Cold War. However, relations were severed in 1991 following the collapse of his regime—a brief U.S. intervention in 1992 to address famine ended after the deadly 1993 Battle of Mogadishu. Following the September 11 attacks, the U.S. re-engaged in Somalia to counter the growing threat of al-Shabab. In 2020, President Trump ordered the withdrawal of approximately 700 U.S. troops from Somalia. While the Biden administration later redeployed several hundred personnel, the Trump administration now appears poised to reduce the U.S. footprint again. Somalia occupies a critical strategic location along the Gulf of Aden and the Indian Ocean, near vital global shipping lanes through the Red Sea. Its instability continues to pose challenges to regional and international security efforts.
  23. The joint statement released by the Somali Salvation Forum (Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed) on May 31, 2025, levels serious allegations against President Hassan Sheikh Mohamud’s administration, including corruption, authoritarianism, and failure in national security. While political critique is essential in a democratic society, a closer analysis reveals that the opposition’s accusations are selective, politically motivated, and lacking in balance. Below is an analytical breakdown of the main points raised and why a more nuanced view is necessary. 1. Counter-terrorism efforts: A complex but ongoing fight The opposition accuses the government of failing to combat terrorism. However, this claim oversimplifies a highly complex and evolving security landscape. Somalia’s struggle against Al-Shabaab and ISIS-linked militants is not a challenge that can be resolved through military force alone. It requires consistent coordination between federal and regional forces, community mobilization, and international intelligence sharing. Under President Hassan Sheikh’s leadership, the government has implemented a multipronged strategy that includes: Reclaiming territory from insurgents, particularly in central and southern regions. Empowering local communities through Ma’awisley militias and clan-based resistance movements. Enhancing regional cooperation, particularly with neighboring Ethiopia and Kenya. Securing international support, including from the African Union Transition Mission (ATMIS) and the United States. While setbacks exist—as they do in any asymmetric conflict—the notion that the government has “failed” is not only misleading but ignores measurable gains made on the ground. 2. Corruption allegations: Real concerns, but not new Corruption remains a persistent challenge in Somalia, but it is disingenuous for the opposition—many of whom held power during some of the country’s most opaque administrations—to position themselves as reformers without accountability for past failures. The current administration has: Implemented biometric payroll systems to reduce ghost workers in the civil service. Digitized tax collection and connected it to the central bank to reduce leakages. Established partnerships with international anti-corruption agencies. Pushed for legal reforms, such as strengthening the Auditor General’s powers. While these reforms are not yet transformative, they mark a break from the systemic impunity that characterized previous governments. Thus, the opposition’s framing of corruption as a uniquely current phenomenon lacks historical honesty. 3. Political exclusion: A question of process or power? The opposition claims they are being excluded from political processes. In reality, the government has convened multiple national consultative forums, including federal member states and opposition-aligned leaders, to discuss electoral reforms, constitutional amendments, and national reconciliation. The real contention appears to be control over the process, not exclusion from it. Many of the current opposition figures seek a return to power and are using this narrative to delegitimize inclusive—but not always favorable—government-led processes. Moreover, Somalia’s fragmented political structure makes full consensus nearly impossible. The government’s role is to facilitate—not surrender to—every political demand. 4. Land privatization and economic mismanagement: A double standard The opposition’s claim of illegal land privatization and economic decline also warrants scrutiny. The Somali economy, like many post-conflict economies, faces major structural weaknesses: insecurity, climate shocks, limited infrastructure, and a large informal sector. Despite these constraints, the government has: Increased domestic revenue collection year over year. Negotiated debt relief milestones under the HIPC initiative. Began regulating land tenure and property rights, previously dominated by informal agreements and elite capture. Ironically, many controversial land deals and privatizations occurred under previous administrations, some led by the very signatories of the current opposition statement. Their sudden concern for transparency raises questions of political convenience rather than genuine reformist intent. 5. The role of the opposition: Critique or destabilization? Democracy thrives on dissent, but opposition must also be constructive and solutions oriented. The Somali Salvation Forum’s statement, while detailed in its criticisms, fails to offer a coherent alternative vision. It lacks policy proposals, timelines, or frameworks for national cooperation. Furthermore, holding a political summit while security forces are engaged in frontline battles against insurgents risks sending dangerous signals of disunity—something extremist groups could exploit. Conclusion: A moment for responsible leadership Somalia stands at a critical juncture. The need for reform, reconciliation, and institutional resilience is real. However, weaponizing political critique for electoral positioning, without acknowledging past failures or proposing viable solutions, weakens the democratic process. President Hassan Sheikh Mohamud’s government is not without fault, but it has shown a willingness to engage, reform, and respond to national challenges. The opposition must now decide whether it wishes to be part of the solution, or remain trapped in a cycle of blame without accountability. About the author: Abdi Hilowle (Coowle) is a political analyst specializing in political science. He has contributed to various publications and policy platforms on state building, democratic transition, and post conflict issues. He is also a lecturer at university. Disclaimer: The views and opinions expressed in this article are solely those of the author(s) and do not necessarily represent the official stance of Caasimada Online or its members.
  24. Muqdisho (Caasimada Online) – Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed ee siyaasiyiinta mucaaradka ah ay ku midoobeen ayaa war-saxaafadeed ka soo saartay gogoshii uu iclaamiyey Madaxweyne Xasan Sheekh. Madasha ayaa shuruudo ku xirtay ka qeybgalka gogosha uu fidiyay Madaxweyne Xasan Sheekh. “Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed waxay soo dhoweyneysaa gogosha wadatashi ee Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud uu ku dhawaaqay, kuna muddeeyay 15-ka Juun, 2025,” ayaa lagu bilaabay qoraalka Madasha. Mucaaradka ayaa sheegay in si looga miradhaliyo gogoshan, xalna looga gaaro hubanti la’aanta siyaasadeed iyo xaaladaha murugsan ee xag amni, siyaasadeed iyo mid dhaqaale ee dalku ku jiro, ay madashu ku baaqeyso qodobbada kala ah: In gogoshu noqoto mid wada hadal oo xal waara looga gaaro khilaafaadka siyaasadeed ee dalka oo ay ugu horreeyaan dib-u-eegista dastuurka iyo doorashooyinka labada heer ee Federaalka iyo Dowlad Goboleedyada, loogana wada hadlo sidii dalka looga ciribtiri lahaa kooxaha argagixisada ah. In ay noqoto gogol loo dhan yahay oo ay ka soo qeybgalaan dhammaan madada dowladaha xubinta ka ah Dowladda Federaalka iyo siyaasiyiinta mucaaradka. In la caddeeyo ajandaha iyo qodobada looga wada hadlayo gogosha. “Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed waxa ay u taagan tahay samata-bixinta dalka, dadka, iyo dowladnimada Soomaaliyeed, waxayna diyaar u tahay wada hadal dhab ah oo horseeda midnimo Qaran, dalkana looga saaro hubanti la aanta siyaasadeed,” ayaa lagu soo gabagabeeyey qoraalka Madasha.
  25. Riyadh (Caasimada Online) – Wasiirka Arrimaha Dibadda Sacuudi Carabiya, Amiir Faisal bin Farxaan, ayaa Axaddii sheegay in go’aanka Israa’iil ay ku hor istaagtay booqasho diblomaasiyiin Carbeed ku tagi lahaayeen Daanta Galbeed ee la haysto uu muujinayo “diidmo cad oo ku aaddan waddada diblomaasiyadda ee nabadda.” Wasiirro ka kala socday Sacuudiga, Masar, Urdun iyo Baxrayn, iyo sidoo kale Xoghayaha Guud ee Jaamacadda Carabta, ayaa qorsheeyay inay booqdaan dhulka Falastiiniyiinta. Laakiin Israa’iil ayaa Jimcihii sheegtay in aysan booqashadaas la shaqeyn doonin, taasoo si toos ah u carqaladeysay socdaalka maadaama Israa’iil ay maamusho xuduudaha iyo hawada Daanta Galbeed. Amiir Faisal oo warbaahinta kula hadlay magaalada Ammaan isagoo ay garab taagnaayeen dhiggiisa Masar, Urdun iyo Baxrayn, ayaa sheegay in go’aanka Israa’iil uu “ka tarjumayo xagjirnimo, isla markaana uu xaqiijinayo in aysan diyaar u ahayn wax dadaal dhab ah oo lagu gaaro xal diblomaasiyadeed. Waa muuqata in kaliya ay xiisaynayaan xalka rabshadaha ku saleysan.” Wuxuu intaas ku daray in dalalka Carbeed ay weli u taagan yihiin garab istaagga xal ku saleysan laba dal. “Haddii hal wax laga bartay dagaalka Gaza, waa in xal milatari uu yahay mid aan mira dhalin, kana fog inuu keeno amni labada dhinac midna. Waxaa loo baahan yahay xal siyaasadeed oo dhameystiran,” ayuu yiri. Wafdiga la filayay inuu booqdo Daanta Galbeed ayaa la qorsheeyay inuu la kulmo Madaxweynaha Falastiiniyiinta, Maxamuud Cabbaas, oo maamulkiisa uu xadidan yahay awoodiisa gudaha qaybo ka mid ah Daanta Galbeed. Haddii booqashadu ay qabsoomi lahayd, Amiir Faisal wuxuu noqon lahaa wasiirkii arrimaha dibadda ee Sacuudi ah ee ugu horreeyay ee si rasmi ah u taga Daanta Galbeed. “Gaza, waa dagaal baabi’in ah. Halka Daanta Galbeed laga wado talaabooyin xiriir ah oo si cad loogu wiiqayo Maamulka Falastiiniyiinta, taasoo si toos halis ugu ah dhismaha dowlad madax-bannaan oo Falastiini ah,” ayuu yiri Amiir Faisal. Sacuudi Carabiya ayaa la rumeysan yahay in ay ka hor dagaalka Gaza ku dhoweyd in ay aqoonsato Israa’iil, iyadoo madaxweynaha Mareykanka Donald Trump uu booqashadiisii dhaweyd ee Riyadh ku sheegay in “rajadiisa iyo riyadiisa ugu weyn ay tahay in la helo heshiis labada dal ah.” Si kastaba ha ahaatee, Dhaxal-suge Maxamed bin Salmaan, oo ah hoggaamiyaha dhabta ah ee Sacuudiga, ayaa marar badan ku celiyay in Sacuudi Carabiya aysan aqoonsan doonin Israa’iil illaa laga helo dowlad Falastiini ah oo madax-bannaan. Bishan Juun, Sacuudiga iyo Faransiiska ayaa si wadajir ah u shir-guddoomin doona shir caalami ah oo ka dhacaya xarunta Qaramada Midoobay, kaas oo loogu talagalay in dib loogu soo nooleeyo xalka laba dal ee lagu dhammeynayo khilaafka Israa’iil iyo Falastiin. Amiir Faisal ayaa sheegay in wasiirradu ay muuqaal-wicitaan kula hadleen Madaxweynaha Falastiiniyiinta Maxamuud Cabbaas, ayna ka wadahadleen dadaallada socda ee lagu doonayo in dowlad Falastiini ah ay aqoonsadaan dalal badan, laguna kiciyo ra’yul-caamka caalamka iyo go’aamiyeyaasha caalamiga ah si loo soo afjaro dagaalka Gaza. “Mar kale waxaan adkeynayaa: cid kasta oo sheegta in xalka laba dal uu yahay midka keliya ee suuragalka ah, waa inay sidoo kale qaataan mowqifyo dhab ah oo taageeraya xalkaas — gaar ahaan aqoonsiga dowlad madax-bannaan oo Falastiini ah,” ayuu yiri.