Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    213,668
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Everything posted by Deeq A.

  1. Foolkaanaha ka qarxay Itoobiya iyo cabsida laga qabo Folkaano ayaa ka qarxay gobolka Afdera ee Itoobiya gelinkii dambe ee sabtigii. Marka hore waxaa la arkay qiiq samada galay iyo qarax aad u weyn sidaasina waxaa BBC-da u sheegay Prof. Atalay Ayyele oo ah madaxa cilmibaarista hawada sare iyo xidiga ee jaamacadda Finfinnee. “Xogta dayax gacmeeedka waxay muujineysaa in folkaanaha uu ka qarxay meel 10 kiilmitir koonfur kaga began Fantaallee”. Qaraxa folkaanaha waxa uu socday ilaa galabtii oo dhan iyadoo dambastiisu ay gaartay 13716 oo mitir. Qaraxa folkaanaha ma uusan sababin dhulgariir sida uu sheegay Atalay oo intaas ku daray in aysan jirin wax cadeynaya in la diwaangeliyay cabirka heerka uu gaarsiisnaa folkaanaha. Folkaanaha noocaan oo kale ah wuxuu qarxaa marka xoogga dhulka uu sababo in uu kor u qaado cadaadiska. Sida lagu arkay qariidada muujineysa dambasta folkaanaha iyo heerka ay gaarsiisan tahay ayaa muujineysa in dhinaca Djibouti iyo Yemen uu u socday. Waxaa sidoo kale laga baqayaa in ay ilaa iyo Cumaan uu gaaro. Dambasta ka soo baxda qaraxa folkaanaha waxaa ka sameysma waxyaabo badan oo ku keeni kara bani’aadanka dhibaatooyin caafimaad. Sidoo kale waxay dambasta folkaanaha dhibaato caafimaad u geysan kartaa xoolaha. Si kasta ha ahaatee, waxyeelada ma ahan mid xadidan marka la eego ilaa inta ay duufaantu socon karto iyo goobta uu ka qarxay folkaanaha oo ah meel aad u sareysa. Goobta uu folkaanaha ka qarxay waa dhul sare. Maadama aysan dad iyo xoolo u dhaween goobta waxaa suuragal ah in taasi ay yareyso waxyeelada ka dhici karta dhulka uu ka qarxay folkaanaha. Qoraal ka soo baxay xafiiska caafimaadka gobolka Cafarta ayaa lagu sheegay in dadka ay muujiyaan taxadar si looga fogaado waxyeelo dheeri ah oo ay adag tahay in wax degdeg looga qabto. “Waa in la taxadaraa maadama dambasta iyo qiiqaha wada socda ee ka yimid folkaanaha markii uu qarxayay ay keeni karto dhibaato caafimaad”. Folkaanaha waxa uu ka qarxay degmada Afdera ee gobolka Kilbelti Raasuu sida ay sheegeen xafiiska caafimaadka gobolka oo intaas ku daray in qiiqa iyo dambasta folkaanaha ay gaartay jiho kasta. Marka uu qarxo folkaanaha waxaa suuragal ah in uu waxyeelo u geysto kaabayaasha, waxaana jira in qiiq sun ah oo uu soo daayo. Xigashada Sawirka,Wikipedia Xafiiska waxa uu u sheegay dadka deegaanka in ay afka iyo sanka xirtaan ilaa inta qiiqa iyo dambasta ka dhalatay folkaanaha ay meesha ka baxeyso. Xafiiska caafimaadka gobolka Cafarta waxay goobta geeyeen shaqaalo caafimaad oo xirfad leh si looga hortago dhibaatooyin hore leh oo ka dhashay halkaas. Hilaal Maxamed Cumar waa bare jaamacadeed oo khabiir ku ah isbaddelka cimilada iyo maareynta musiibooyinka. Wuxuu BBC-da u sheegay in saameyn weyn uu leeyahay folkaanahan. “Folkaanaha waa mid 10-kii sano ee u dambeeyay la saadaalinayay in uu dhacayo, walow la arkayay wajiyo kala duwan, waana folkaano aad u sareeyo oo niiciisa hore loo arag” Hilaal ayaa kulataliyay dadka u dhow goobaha uu falkaanahaka qarxay gaar ahaan xoolo dhaqatada in ay ka fogaadaan. Prof. Attaly waxa uu sidoo kale sheegay in qaraxa folkaano ee sidaan u dhaca in uu ka hortagi karo goobaha u nugul dhulgariirka. Ma ahan markii ugu horeysya ee gobolka ka qarxo folkaano. Goobta uu qarxay ayaa ka mid ah meelaha ugu kulul adduunka. Qaabka uu u qarxo folkaanaha waa uu kala duwan yahay, waxayna taasi ku xiran tahay nooca iyo lakabyada dhulka uu ka soo baxayo. Bbcsomali Qaran News
  2. The President of the Republic of Somaliland, H.E. Abdirahman Abdillahi Ismail (Irro), today held a series of high-level diplomatic meetings with visiting delegations from the European Union and the United Kingdom, focusing on deepening cooperation and strengthening regional stability. In the first meeting, President Irro received EU Ambassador to Somaliland and Somalia, Madam Francesca Di Mauro, who led a senior delegation to Hargeisa on an official visit. The President briefed the Ambassador on the government’s key priorities, including national security, community engagement, democratic governance, and ongoing development programs. Ambassador Di Mauro commended the administration for the progress achieved in governance and development, reaffirming the EU’s commitment to enhancing its partnership with Somaliland. Both sides expressed a shared dedication to advancing peace, stability, and long-term cooperation. In a separate engagement, President Irro welcomed the UK Ambassador, Charles King, for substantive discussions centered on security, institutional development, and strengthening Somaliland–UK relations. The two parties reiterated their commitment to a deeper and forward-looking partnership aimed at supporting democratic institutions, bolstering security, and contributing to regional stability. Today’s meetings underscore Somaliland’s growing diplomatic outreach and its continued efforts to enhance international cooperation in support of peace, governance, and development. Somaliland Qaran News
  3. 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝 𝐨𝐨 𝐤𝐮𝐥𝐚𝐧 𝐥𝐚 𝐲𝐞𝐞𝐬𝐡𝐚𝐲 𝐒𝐚𝐟𝐢𝐢𝐫𝐤𝐚 𝐁𝐨𝐪𝐨𝐫𝐭𝐨𝐨𝐲𝐚𝐝𝐚 𝐈𝐧𝐠𝐢𝐫𝐢𝐢𝐬𝐤𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐖𝐞𝐟𝐭𝐢 𝐮𝐮 𝐡𝐨𝐠𝐠𝐚𝐚𝐦𝐢𝐧𝐚𝐲𝐞𝐲 Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland, Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro), ayaa maanta Qasriga Madaxtooyada JSL ku qaabilay Safiirka Boqortooyada Ingiriiska (UK), Mudane Charles King iyo Wefti uu hoggaaminayey oo booqasho rasmi ah ku yimid dalka si kor loogu qaado iskaashiga labada dhinac. Safiirka waxa kulanka ku wehelinayey Masuuliyiinta ugu sarraysa Xafiiska uu Ingiriisku ku leeyahay Jamhuuriyadda Somaliland. Kulankan oo ahaa mid muhimmad weyn u lahaa Qaranka JSL, waxa Madaxweynaha ku wehelinayey Wasiirro iyo Masuuliyiin sare oo ka tirsan Xukuumadda Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland ayaa si laab-furan u soo dhaweeyey Safiirka Boqortooyada Ingiriiska, isaga oo uga mahad naqay xidhiidhka taariikhiga ah, isfahamka soo jireenka ah iyo iskaashiga dhow ee ka dhexeeya Somaliland iyo Dawladda UK. Madaxweynuhu waxa uu hoosta ka xarriiqay taageerada xagga amniga iyo horumarinta kaabayaasha dhaqaalaha ee ay Boqortooyada Ingiriisku siiso Jamhuuriyadda Somaliland, isaga oo xusay in xidhiidhka Istaraatiijiga ah ee ka dhexeeya labada Dal uu yahay mid ku dhisan kalsooni taariikhi ah, is-qaddarin, wada shaqayn, iyo dano-wadaag midho-dhal ah. Madaxweynuhu waxa uu caddeeyey in Xukuumadda Somaliland ay ka go’an tahay sii xoojinta wada shaqaynta iyo iskaashiga labada dal, isaga oo xusay in UK ay tahay saaxiib dhow oo Jamhuuriyadda Somaliland la garab taagan horumar, amni iyo horumarka bulshada.Isaguna dhankiisa, Safiirka Boqortoyada Ingiriiska Charles King waxa uu Madaxweynaha Somaliland u xaqiijiyey in Dawladdiisu ay si weyn u qiimaynayso xidhiidhka adag ee taariikhiga ah ee ay la leedahay Jamhuuriyadda Somaliland.Safiirka Boqortooyada Ingiriiska waxa uu Jamhuuriyadda Somaliland ku bogaadiyey, amniga iyo xasiloonida ka jira, hannaanka dimuqraadiyadda iyo doorashooyinka xorta ah, dedaallada nabadeed ee ay waddo Dawladda JSL, gaar ahaan xasilinta Gobollada Bariga, isaga oo Madaxweynaha ku bogaadiyey gogoshii nabadda ee Ceerigaabo. Sidoo kale, Safiirku waxa uu hoosta ka xarriiqay in la dhiirri-geliyo Maalgashiga gaarka loo leeyahay, maadaama uu yahay furaha koboca dhaqaalaha. Kulanka ayaa ku soo dhammaaday is-afgarad iyo in labada dhinac ay sii xoojiyaan wada-shaqaynta joogtada ah ee u dhaxaysa Somaliland iyo Boqortooyada Ingiriiska. 𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇 𝐗𝐮𝐬𝐞𝐞𝐧 𝐀𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐂𝐢𝐠𝐞 (𝐃𝐞𝐲𝐫), 𝐀𝐟𝐡𝐚𝐲𝐞𝐞𝐧𝐤𝐚 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝 Qaran News
  4. Ugu yaraanj 22 Falastiiniyiin ah ayaa lagu dilay weerarro cirka oo is daba joog ah oo ay Israa’iil ku qaadday waqooyiga iyo bartamaha Qasa, sida ay sheegeen saraakiisha difaaca rayidka iyo caafimaadka ee Xamaas. Waxay sheegeen in ilaa shan goobood la duqeeyay, waxaana ka mid ah guryo la deggan yahay. Taliye sare oo Xamaas ah ayaa ka mid ah dadka dhintay, sida laga soo xigtay ilo gudaha ah. Milatariga Israel ayaa sheegay inay Xamaas ku beegsadeen Qasa taasoo looga jawaabayay dhacdo goor hore shalay dhacday. Source
  5. Guddoomiyaha Maxkamadda Sare ee Jamhuuriyadda Somaliland, Garyaqaan Aadam Xaaji Cali Axmed, ayaa maanta Xafiiskiisa kulan kula qaatay mas’uuliyiin ka tirsan Hay’adda Qaramada Midoobay ee Horumarinta (UNDP), oo ay hoggaaminayeen Alisher Karimov, Rule of Law Coordinator ee UNDP, iyo Abdisalam Farah, Assistant UNDP Coordinator. Kulanka, oo ku qabsoomay Xafiiska Guddoomiyaha, ayaa diiradda lagu saaray wada-shaqaynta ka dhaxaysa Hay’adda Garsoorka iyo UNDP, Guddoomiyaha Maxkamadda Sare ayaa mas’uuliyiinta UNDP uga warbixiyay shaqada ballaadhan ee ay hay’adaha garsoorku dalku ka wadaan. Xafiiska Warbaahinta Maxkamadda Sare JSL Source
  6. Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa Jimcihii sheegay inuu si degdeg ah u baabi’inayo sharciga Temporary Protected Status (TPS) ee Soomaalida sharciga aan haysan ee Minnesota ka bad-baadinaya in la tarxiilo. “Kooxo burcad Soomaali ah ayaa argagax ku haya dadka Gobolkaas weyn, waxaana la la’yahay balaayiin doollar,” ayuu yidhi Trump oo qoraal soo dhigay barta Truth Social xilli dambe oo xalay ah, isagoon bixin faahfaahin dheeraad ah ama caddeymo. “Anigoo ah Madaxweynaha Mareykanka, waxaan halkan ku joojinayaa, laga billaabo hadda, badbaadada ay Soomaalida Minnesota ku haystaan Temporary Protected Status (TPS Program),” ayuu yidhi. Trump ayaa ku tilmaamay Minnesota “xarun laga sameeyo dhaq-dhaqaaqyo lacago lagu dhaqo oo been abuur ah.” Tallabada Trump ayaa u muuqatay jawaab ku socota warbixino aan la xaqiijin oo ay warbaahinta garabka midig qortay, kuwaas oo ay sii faafiyeen sharci-dejiyayaal Jamhuuri ah, taasoo sheegaysay in kooxda AS ee Soomaaliya ay ka faa’iideysteen wax-is-daba-marin lacag oo ka dhacday Minnesota. Barnaamijka TPS ee Soomaalida waxaa daahfuray Madaxweyne George H.W. Bush bishii Sebteembar 1991. Maamulka madaxweynihii Dimoqraadiga ahaa ee ka horreeyay Trump, Joe Biden, ayaa kordhiyay ogolaanshaha Soomaalida ilaa 17-ka Maarso, 2026. Inta badan Soomaalida Minnesota waa muwaadiniin Mareykan ah, waxaana jira oo kaliya 705 qof oo ku dhashay Soomaaliya guud ahaan ooo haysta maqaamka TPS. Marka la barbar dhigo, in ka badan 330,000 oo u dhashay Haiti ayaa haysta TPS, iyo sidoo kale in ka badan 170,000 oo qof oo ka yimid El Salvador. Source
  7. Madaxweynaha Maraykanka, Donald Trump, iyo dhaxal-sugaha boqortooyada Sacuudi Carabiya, Mohammed bin Salman, ayaa soo bandhigay hindise cusub oo lagu doonayo in lagu joojiyo dagaalka ka socda Suudaan, kaas oo tan iyo bishii Abril 2023 sababay khasaare bini’aadantinimo oo baaxad leh. Hindisahan ayaa ku saleysan xabbad-joojin bini’aadantinimo oo 3 bilood socota, taas oo la doonayo in looga sii gudbo xabbad-joojin rasmi ah, iyo geeddi-socod siyaasadeed oo ay ka qayb qaataan xoogagga rayidka ah, si ugu dambeyntii loo dhiso dowlad rayid ah. Dadaalkan ayaa ka duwan hindisayaashii hore ee colaada Suudaan oo wajahay diidmo ka imanaysay dhinacyada kala duwan, balse hindisahan cusub waxaa soo dhoweeyay xoogagga Suudaan ee awoodda leh, oo ay ku jiraan jabhado Islaamiyiin ah iyo ciidamada dowladda, kuwaas oo muujiyeen diyaar garow ay ku taageerayaan xabbad-joojinta iyo wada shaqaynta Maraykanka iyo Sacuudiga. Falanqeeyayaasha siyaasadda ayaa tilmaamay in faragelinta Trump iyo taageerada bin Salmaan ay siin karto dadaallada nabadeynta Suudaan xoog cusub, iyadoo laga filayo inay hoos u dhigto colaadda iyo saameynta ay ku leedahay gobolka Bariga Dhexe. Trump ayaa sheegay in ajandaha dedaaladiisa nabadda Suudaan aanay ahayn faragelin siyaasadeed, balse uu u kuur galay xaaladda Suudaan ka dib codsi uu ka helay Mohammed bin Salman intii lagu gudo-jiray y booqashadiisii Washington ee Dhaxal-sugaha Sacuudiga, kaas oo Trump ku boorriyay inuu door muuqda ka qaato dadaallada nabadda iyo soo afjaridda colaadda Suudaan. Tallaabadan waxaa si degdeg ah u soo dhoweeyay madaxweynaha golaha sare ee Suudaan, Jeneraal Cabdifataax al-Burhan, iyo madaxda ciidamada gurmadka degdegga ah. Sidoo kale jabhado badan iyo kooxaha Islaamiga ah ee ka jira dalka Suudaan oo hore ugu dhowaa nidaamkii Cumar al-Bashiir ayaa muujiyay taageero aan caadi ahayn oo loo arko horumar muhiim ah. Hindisahan wuxuu qayb ka yahay dadaal ballaadhan oo ay hoggaaminayaan Maraykanka, Sacuudiga, Masar iyo Imaaraadka Carabta, kuwaas oo soo bandhigay khariidad nabadeed oo ka kooban: Xabbad-joojin bini’aadantinimo oo 3 bilood ah, xabbad-joojin rasmi ah oo 9 bilood ah, iyo geeddi-socod siyaasadeed oo ay hoggaaminayaan ururada rayidka ah si loo dhiso dowlad aanay ku jirin ciidamada qalabka sida ama RSF. Inkasta oo RSF ay ansixiyeen hindisaha, mowqifka ciidamada dowladda ayaa weli ah mid aan caddeyn, maadaama Al-Burhan uu hore u diiday wadahadallo lala galo RSF. Ergayga Mareykanka ee Bariga Dhexe, Massad Boolos, ayaa sheegay in Washington iyo la-hawlgalayaasheedu ay ka shaqeynayaan fududeynta xabbad-joojinta iyo joojinta taageerada milatari ee dibadda laga siiyo dhinacyada dagaalamaya. Source
  8. Maxkamadda Caddaalada ee Bulshada Bariga Afrika ayaa maanta soo celisay sagaal xubnood oo dawladda Soomaaliya u xulatay in ay ku metelaan Baarlaamanka bulshada Bariga. Maxkamadda ayaa sheegtay in xulashada xubnahan aan loo marin hannaan sax ah oo waafaqsan xeerarka ururka bulshada bariga Afrika. Waxa xusid mudan in xubnahan la soo celiyey ay yihiin kuwo ka socda dhinaca madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud kuwaas oo dhammaantoodba loo doortay hab aan toos ahayn ama loo siman. Source
  9. Mogadishu (HOL) — Somalia’s Upper House has formally approved the appointment of the Commissioners of the National Independent Human Rights Commission, marking a significant step toward strengthening the country’s human rights framework. Source: Hiiraan Online
  10. Mogadishu (HOL) — Somali Prime Minister Hamse Abdi Barre chaired a high-level meeting to review progress on preparations for the country’s upcoming local government elections, which are expected to take place in the coming months. Source: Hiiraan Online
  11. Hargeisa (HOL) — Somaliland’s government has declared the recent internet price hike by telecommunications companies “completely illegal,” saying the coordinated increase violated the region’s free-market principles before it was reversed under intense public pressure. Source: Hiiraan Online
  12. Nairobi (HOL) — The speaker of Somalia’s Lower House, Sheikh Aden Mohamed Noor Madoobe, met with his Kenyan counterpart Moses M. Wetang’ula in Nairobi to discuss strengthening parliamentary cooperation between the two neighbouring countries. Source: Hiiraan Online
  13. President Donald Trump on Tuesday dismissed U.S. intelligence findings that Crown Prince Mohammed bin Salman likely had some culpability in the 2018 killing of Washington Post journalist Jamal Khashoggi as Trump warmly welcomed the de facto ruler of Saudi Arabia on his first White House visit in seven years. Source: Hiiraan Online
  14. Spain secured their place at the 2026 World Cup after a nervy 2-2 draw with Turkey in Seville on Tuesday, finishing unbeaten at the top of Group E despite being given a genuine scare by their resilient visitors. Source: Hiiraan Online
  15. Saudi Crown Prince Mohammed bin Salman has received a warm welcome to the White House from United States President Donald Trump in a visit that has emphasised the deepening ties between Riyadh and Washington. Source: Hiiraan Online
  16. Somalia’s emerging interest in space technology has gained momentum following Turkey’s 2021 space roadmap, which proposed establishing a satellite launch site in Bashaqle, Middle Shabelle. The town’s equatorial position offers exceptional orbital advantages, potentially positioning Somalia as a future hub for African space launches. Yet, global precedents—from Cape Canaveral to Baikonur—reveal that spaceports, while symbolizing progress, can impose profound environmental, health, and social burdens if not responsibly managed. Source: Hiiraan Online
  17. Mogadishu (HOL) — Somalia has approved a national anticipatory action strategy to predict and respond to climate shocks before they escalate into full-blown disasters, as worsening drought, displacement and severe funding cuts push millions to the brink of hunger and malnutrition. Source: Hiiraan Online
  18. Mogadishu (HOL) — Somalia has launched a nationwide investigation after hackers breached its electronic visa system, potentially exposing the personal data of more than 35,000 applicants, including foreign nationals from Kenya, the United States, the United Kingdom, Canada and Somalia. Source: Hiiraan Online
  19. Dowladda Canada ayaa maanta soo saartay digniin cusub oo ku saabsan ammaanka Soomaaliya, iyada oo si adag uga digtay muwaadiniinteeda inay u safraan dalka Soomaaliya sababo la xiriira amni-darro sii kordheysa. Qoraal rasmi ah oo ka soo baxay wasaaradda arrimaha dibadda Canada ayaa lagu sheegay in xaaladda amniga Soomaaliya, gaar ahaan caasimadda Muqdisho, ay aad u liidato, islamarkaana ay jirto khatarta weerarro argagixiso oo ka imaan karta kooxaha hubeysan. Canada waxay ku boorisay muwaadiniinteeda: In aysan gabi ahaanba u safrin Soomaaliya Kuwa hadda ku sugan dalka in ay si degdeg ah uga baxaan, maadaama xaaladda ammaanka aysan la saadaalin karin Dowladda Canada ayaa sheegtay in aysan awoodi karin inay si dhakhso ah u caawiso muwaadiniinta haddii ay xaalad degdeg ahi ka dhacdo gudaha Soomaaliya, taas oo ka dhalatay xadgudubyada amni ee sii kordhaya. Source: goobjoog.com
  20. Faahfaahino dheeri ah ayaa kasoo baxaya dil gelinkii dambe ee shalay degmada Guriceel loogu geystay Allaha u naxariistee Deeq Cabdi Jaamac, oo ahaa dhalinyaro ganacsade ah oo caan ka ahaa magaalada. Laamaha ammaanka Guriceel ayaa xalay soo bandhigay ninka lagu tuhmayo inuu falka ka dambeeyay, kaas oo ay sheegeen in lagu soo qabtay howlgal degdeg ah oo ay sameeyeen daqiiqado kadib markii dilku dhacay. Inkasta oo eedeysane la soo bandhigay, haddana lama shaacin sababta rasmiga ah ee keentay in Deeq la dilo, taas oo bulshada ku abuurtay walaac iyo su’aalo badan. Gobolka Galgaduud ayaa muddooyinkan kusoo batay dilalka aanooyinka qabiilka, kuwaas oo mararka qaar sababa geerida haween, carruur iyo dad aan wax lug ah ku lahayn colaadda. Bulshada deegaanka ayaa falka ku tilmaamay mid muujinaya amni xumo sii kordheysa, iyagoo maamulka Galmudug ku eedeeyay inay ku fashilmeen joojinta dilalka noocan ah oo sanadihii dambe faraha ka baxay. Source: goobjoog.com
  21. Sida ay baahinayaa qaar ka mid ah Warbaahinta gobolku inta badan sirdoonkii Ajaaniibta ee ku suganaa gudaha dalka ayaa iskaga baxay wadanka sababo la xariira Jabsashada E-visa iyo in la soo bandhigay dikumintiyada 35,00 oo qof oo baasaoorada Ajbaiga ku soo galay dalka laga soo bilaabo 1-dii bishii Sebtember ee Sanadkaan oo dowladda ay dhaqan galisay Fiisaha Electrinic-ga ah. Wargeysa Adds Stunder oo xiganaya Saraakiil la hadlashay Warbaahinta Maxaliga ah ayaa sheegay in cabsi xoogan oo ka dhalatay Jabsashada Fiisaha Electrin-ga ah ee Soomalaiya ay arintaan sababtay. Sida Warbixinta oo Goobjoog ay aragtay ay dhigeyso, 60 khabiir oo ajnabi ah oo ka shaqeynayay arrimaha sirdoonka iyo amniga ayaa 24-saac gudahageed uga baxay dalka, kadib Markii Safaaradda Mareykanka ee Soomaaliya ayaa sheegtay in E-visa la jabsaday. Mareykanku waxay sheegn in Burcadda Jabsatay E-visa ay baahiyeen xogo ay ku jiraan Magacyada codsadayaasha, Sawirrada, Taariikhda iyo goobaha dhalashada, Email-lada, Xaaladda guurka, iyo Cinwaanada guryaha. Sababta ugu weyn ee Khuburada Ajaaniibta ah oo iskugu jira kuwo u shaqeynayay hay’adaha amniga, sirdoonka, la-talinta dowladaha shisheeye iyo mashaariicda amniga ay uga baxeen dalka waxaa lagu sheegay in ay tahay Cabsi ay qabaan in ay ka mid yihiin dadka xogahooda Lajabsaday Maadaama Safaaradda Mareykanka ee Soomaaliya ay sheegtay in qof walba oo E-visa soo dalbaday uu halis Amni ku jiro. Sarkaal la hadlay Warbaahinta Maxaliga ah oo uu Wargeysku soo xigtay ayaa sheegay Ajaaniibta dalka ka baxay qaarkood ay heleen warbixino Cadeynaya in Sawiradooda, Magacyadooda iyo Cinwaanadooda hoose ay ka mid yihiin xogaha la Jabsaday ee Internet-ka lagu baahiyay. Tani waxay keentay in duulimaadyo degdeg ah ay ka baxaan Muqdisho, Kismaayo, Garowe, Hargeysa iyo Baydhabo. Dhanka kale waxaa Warbixintaan lagu xusay in Safaaradaha Shisheeye ay joojiyeen Isticmaalka E-visa. Sida laga soo xigtay ilo ku dhow hay’adaha diplomasiyeed, dhowr safaaradood oo ku sugan Soomaaliya ayaa u sheegay la-hawlgalayaal Soomaaliyeed in aysan mar dambe adeegsan doonin nidaamka dowladda ee E-Visa, iyagoo siihaya digniin ah in nidaamkaasi uusan amni ku filan lahayn. Dhacdadan amni ayaa kusoo beegantay iyadoo dalka uu wajaho xiisad siyaasadeed oo u dhaxaysa dowladda federaalka iyo dowlad goboleedyada sida Puntland iyo Jubbaland, kuwaas oo ka walaacsan isku dayga dowladda dhexe ee wax ka beddelka Dastuurka. Mucaaradka kale ee dowladda ayaa sidoo kale kordhiyay cadaadiska, waxaana soo badanaya kooxo u diyaar garoobaya kacdoon siyaasadeed. Source: goobjoog.com
  22. Xiisadda badda ee u dhaxaysa Shiinaha iyo Japan ayaa mar kale cirka isku shareertay, kaddib markii Ilaalada Xeebaha Shiinaha ay ku dhawaaqeen in markab dagaal oo ay leeyihiin uu si rasmi ah u dhex maray biyaha ku xeeran jasiiradaha Senkaku, kuwaas oo ay Japan maamusho, balse Shiinuhu sheegto lahaanshahooda. War kasoo baxay Shiinaha ayaa lagu sheegay in socdaalka markabka uu ahaa mid sharci ah oo loogu tala-galay ilaalinta xuquuqda badda ee Shiinaha, halka Japan ay dhacdadan ku tilmaamtay jabinta sharciyo caalami ah, iyada oo ku eedeysay Beijing inay si ula kac ah u kordhinayso xasradaha gobolka. Dhinaca kale, socdaalka markabkani wuxuu kusoo beegmay xilli ay socdaan hadallo adag oo labada dal u dhexeeya, gaar ahaan kaddib markii masuuliyiin Japanese ahi ay soo saareen bayaan cusub oo ay ku taageerayaan Taiwan, arrintaas oo Shiinuhu u arko faragelin aan la aqbali karin. Jasiiradaha Senkaku oo istaraatiiji ah marka laga eego marin-biyoodka, kheyraadka, iyo xasaasiyadda juqraafi siyaasadeed ayaa ahaa isha muranka sanado badan ka dhex jiray labada quwadood ee Aasiya. Japan ayaa sheegtay inay si dhow ula socoto dhaqdhaqaaqa markabka Shiinaha, isla markaana ay ka fiirsanayso tallaabooyin diblomaasiyadeed oo dheeri ah haddii uu weerarkan ku celceliyo Shiinuhu. Beijing dhankeeda waxay ku adkaysanaysaa in jasiiraduhu yihiin dhul uu Shiinuhu leeyahay, sidaas darteedna ay mar walba ay u mari doonaan sida biyaha ay xaqa u leeyihiin. Kormeerayaasha caalamiga ah ayaa ka digay in xiisaddan sii kordheysa ay horseedi karto isku dhac milateri oo halis ku noqon kara gobolka badda Bari ee Aasiya. Source: goobjoog.com
  23. Hay’adda Socdaalka iyo Jinsiyadda Soomaaliya (HSJ) ayaa shaacisay in ay ogaatay isku day xadgudub sharci-darro ah oo lagu beegsaday qaybo ka mid ah xogta rakaabka ee nidaamka socdaalka dalka (e-TAS). Hay’addu waxay sheegtay in marka la dareemay falkaas ay qaadeen tallaabooyin degdeg ah oo lagu hakiyay, una socdo baaritaan ballaaran oo lagu ogaanayo waxa dhacay, iyadoo lagu dadaalayo in la yareeyo saameynta uu ku yeelan karo muwaadiniinta iyo dadka safarka ku jira. Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa arrintan siisay mudnaan gaar ah, waxaana degdeg loogu magacaabay guddi baaritaan oo heer qaran ah, ayna ku jiraan xeeldheereyaal amni oo caalami ah, kuwaas oo takhasus u leh amniga dhijitaalka, forensiga, iyo ilaalinta xogaha muhiimka ah. Gudigan ayaa baaritaan ku samaynaya baaxadda iyo ujeeddada weerarka dhijitaalka ah, si loo ogaado halka uu ka yimid iyo waxa uu beegsaday. HSJ ayaa xaqiijisay in marka baaritaanka rasmiga ah la soo gabagabeeyo la soo saari doono warbixin dhammeystiran oo faahfaahinaysa natiijooyinka, tallaabooyinka la qaaday, iyo caddeymaha ay helaan. Source: goobjoog.com
  24. Muqdisho (Caasimada Online) – Wasaaradda Batroolka iyo Khayraadka Macdanta ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa digniin adag kasoo saartay shirkado iyo shaqsiyaad Soomaali iyo ajaanib oo si sharci darro ah ugu hawlan macdan qodis. Wasaaradda ayaa sheegtay in ay si dhow ula socoto dhaq-dhaqaaqyada macdan qodista sharci-darrada ah ee ka socda qaybo kamid ah dalka, iyadoo fartay dhammaan shakhsiyadda iyo hay’adaha ku lugta leh hawlahan ay si deg-deg ah u joojiyaan una hakiyaan dhammaan hawlahooda aan sharciyeysnayn. “Wasaaradda Batroolka iyo Khayraadka Macdanta, iyadoo gudanaysa xilkeeda sharci, waxay il gaar ah ku haysaa hawlaha macdamaysiga sharci-darada ah oo ay ku hawlan yihiin shakhsiyad iyo shirkado isugu jira muwaadiniin iyo shisheeye,” ayaa lagu yifi war-saxaafadeed kasoo baxay wasaaradda. Wasaaradda ayaa sheegtay in qaanuunka caalamiga ah iyo dastuurka federaalka Soomaaliya ay si cad u dhigayaan in maamulka, sahminta iyo ka faa’iideysiga kheyraadka dabiiciga ah uu yahay awood ay leedahay owladda Federaalka oo keliya. “Macdamaysiga Sharci-darrada ah kaliya ma aha xad-gudub liddi ku ah gobannimada Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, balse, waa il dhaqaale sharci­darro ah laga sameeyo kaasoo loo adeegsado maalgellinta falal argagaxis oo halis ku ah amniga iyo nabadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya iyo dalalka geeska Afrika,” ayaa lagu yiri qoraalka. Dowladda Soomaaliya ayaa sheegtay in ay qaadi doonto dhammaan tallaabooyinka sharci ee lagama maarmaanka u ah, iyadoo waafajinaysa shuruucda dalka iyo kuwa caalamiga ah, si loo ilaaliyo, loo dhowro, loona dhaqan-geliyo xuquuqdeeda ku saabsan khayraadka macdanta ee dalka. Inkastoo wasaaraddu aysan xusin shirkadaha iyo shaqsiyaadka ku lugta leh hawlaha macdan qodista sharci-darrada, haddana waxay imaaneysa xilli bariga gobolka Sanaag oo ay maamusho Puntland ay yihiin meelaha ugu badan ee isha lagu hayo macdan qodista. Hoggaanka maamulka ayaa horey u sheegay in uu soo dhaweynayo cid kasta oo maalgashi ku sameynaysa sidii looga faa’iidaysan lahaa kheyraadka macdanta ku jirta degaanadeeda, taas oo si adag uga soo horjeedo dowladda dhexe. Hoos ka aqriso war-saxaafadeedka: Wasaaradda Batroolka iyo Khayraadka Macdanta ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, iyadoo gudanaysa xilkeeda sharci, waxay il gaar ah ku haysaa hawlaha macdamaysiga sharci-darada ah oo ay ku hawlan yihiin shakhsiyad iyo shirkado isugu jira muwaadiniin iyo shisheeye. Si waafaqsan maba’da qaanuunka caalamiga ah ee jiddaynaya gobannimada dalalku ku leeyihiin khayraadkooda dabiiciga ah, Dastuurka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya iyo Heshiiska lahaanshaha, maamulka iyo wadaaga dakhli­ga khayraadka macdanta iyo shuruucda kale ee dalka. Wasaaraddu waxay ogaysiinaysaa cid kasta oo ku hawlan macdamaysiga sharci-darrada ah in oggolaanshaha sharci ee sahminta iyo soo saarista khayraadka macdanta ee geyiga Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ay u xilsaaraan tahay Xukuumadda Federaalka Soomaaliya. Macdamaysiga Sharcidarrada ah kaliya ma aha xadgudub liddi ku ah gobannimada Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, balse, waa il dhaqaale sharci­darro ah laga sameeyo kaasoo loo adeegsado maalgellinta falal argagaxis oo halis ku ah amniga iyo nabadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya iyo dalalka geeska Afrika. Sidaas darteed, Wasaaraddu waxay si rasmi ah ugu baaqaysaa dhammaan shakhsiyadda iyo hay’adaha ku lugta leh hawlaha macdan qodista sharci-darrada in ay si deg deg ah u joojiyaan una hakeeyaan dhammaan hawlahooda aan sharciyeysnayn. Haddaan lagu hoggaansamin, Dowladda Federaalka Soomaaliya waxay qaadi doontaa dhammaan tallaabooyinka sharci ee lagama maarmaanka u ah, iyadoo waafajinaysa shuruucda dalka iyo kuwa caalamiga ah, si loo ilaaliyo, loo dhowro, loona dhaqan geliyo xuquuqdeeda ku saabsan khayraadka macdanta ee dalka, oo ah hanti ay si wadajir ah u leeyihiin shacabka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya. The post DF oo u digtay shirkado iyo shaqsiyaad Soomaali iyo ajaanib ah oo ku hawlan… appeared first on Caasimada Online.
  25. Kismayo, Somalia — A major summit planned by the opposition Somali Future Council has run into a serious and unexpected hurdle, sources told Somalia Today. The dispute, which threatens to split the alliance, centers on the role and status of federal lawmakers from the Somaliland region. The meeting had been planned for Kismayo, the interim capital of Jubaland state. The alliance, led by the presidents of Puntland and Jubaland, planned to use the summit to build a united front against the federal government. Yet talks have stalled over whether Somaliland’s members of parliament (MPs) and senators should have full participation rights. Jubaland’s administration, which is hosting the summit, has taken a hard line. President Ahmed Madobe’s government argues that the Somaliland lawmakers should serve only as “honorary members” for the duration of the conference. The move is driven by political calculations. Jubaland officials say their representatives cannot be full partners, per Somalia Today sources. This is because Somaliland claims to be an independent nation, separate from the Federal Republic of Somalia. Organizers reportedly did not share this position with all participants beforehand, causing surprise. It remains unclear how key opposition figures, such as former president Sharif Sheikh Ahmed, will react to this stance. A challenge to opposition unity Jubaland’s move appears to back a position taken by Puntland President Said Abdullahi Deni. In 2024, President Deni suspended all cooperation with federal institutions in Mogadishu, accusing them of overstepping their bounds. Yet the alliance already shows signs of internal strain. While President Deni publicly rejects the federal government’s agenda, many of the MPs and senators he personally selected have taken the opposite stance. These lawmakers have reportedly backed the federal government’s controversial constitutional amendments. By contrast, Jubaland’s President Madobe insists that his state’s representatives in Mogadishu remain fully loyal to his administration’s stance against the federal government. This new dispute over Somaliland MPs now further complicates these existing political dynamics. This internal disagreement now risks overshadowing the Somali Future Council’s original, unified agenda. The council first announced its plan for a “national consultative conference” in a statement released on November 12. The group’s primary goal is to challenge the administration of President Hassan Sheikh Mohamud. In its statement, the council explicitly declared its opposition to any form of term extension for the president. Furthermore, the council rejects the recent sweeping changes to Somalia’s provisional constitution. The federal government passed these amendments earlier this year. These changes have transformed the country from a parliamentary to a presidential system, granting the president new powers. The Somali Future Council also warned against the federal government holding any national election that is not based on a broad political consensus. They fear the government’s push for a “one person, one vote” election is a political tactic. They believe it is meant to centralize power and sideline the federal member states. A shifting political landscape The political ground is also shifting beneath the opposition. Several high-profile members previously associated with the Somali Future Council have now joined a new political party that was recently announced. This new group includes prominent figures, such as Abdi Farah Shirdoon, a former Prime Minister of Somalia. Another key figure is Fahad Yasin, Somalia’s influential former intelligence chief. This development suggests a potential splintering of the opposition. It is not yet clear whether this new party will compete with the Future Council or collaborate with it. Somaliland, located in northwestern Somalia, declared independence in 1991 following a civil war. It is not recognized internationally as a separate country. Yet a unique political arrangement still allows for the indirect selection of MPs and senators representing Somaliland’s regions. These lawmakers hold seats in the federal parliament in Mogadishu, a status that remains a complex and sensitive issue in Somali national politics. As organizers in Kismayo grapple with this internal dispute, the summit’s primary goal now appears to be at risk. The alliance’s ability to present a united front against the federal government may now depend on how it resolves the sensitive question of the Somaliland MPs. The post Somali Future Council summit faces Somaliland MPs hurdle appeared first on Caasimada Online.