-
Content Count
213,610 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Juba (Caasimada Online) – Ergeyga Gaarka ah iyo Madaxa Howlgalka Midowga Afrika ee Koonfurta Sudan, Dr Cabdiweli Maxamed Cali Gaas ayaa si rasmi ah u billaabay howlaha nabadaynta dalkaas. Dr Gaas ayaa warqadaha wakiilnimo ee Midowga Afrika u gudbiyay Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Koofurta Suudaan, Dr Monday Semanyo Kumba, maadaama hoggaanka ururku u igmaday nabadaynta dalkaas. “Farxad ayay ii tahay in warqadaha aqoonsiga wakiilnimo aan ku wareejiyo Wasiirka Arrimaha Dibadda Koofurta Suudaan Dr Monday Semanya Kumba, waad ku mahadsan tahay wasiir sida wanaagsan aad iigu soo dhaweysay,” ayuu Cabdiweli ku yiri qoraal kooban oo uu soo saaray. Gaas ayaa haatan dadaal ku bixinaya sidii la isugu soo dhaweyn lahaa dhinacyada siyaasadda dalkaasi isku haya, si loosoo afjaro colaadda ka dhex jirta. Ra’iisul Wasaarihii hore ee Soomaaliya, Cabdiweli Gaas ayaa dhawaan si rasmi ah u qabtay xilkaan, isagoo loo xil-saaray hoggaaminta dadaallada dhex-dhexaadinta iyo nabad-dhisidda ee dalkaas oo qarka u saaran colaad dib u soo cusboonaata. Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika, Mahmoud Ali Youssouf ayaa bishii October xilka ku soo dhoweeyay Dr. Gaas, isagoo magacaabistan ku tilmaamay “tallaabo lagama maarmaan u ah xoojinta ka-qaybgalka Midowga Afrika ee Koonfurta Sudan.” Wuxuu muujiyay kalsoonida uu ku qabo in “fahamka qotoda dheer ee Dr. Gaas ee gobolka iyo khibraddiisa siyaasadeed ee ballaaran” ay gacan ka geysan doonto dib u soo nooleynta geeddi-socodka nabadda ee dalkaas oo aan sal adag lahayn. Dr. Gaas oo ah siyaasi iyo aqoonyahan Soomaaliyeed oo ruug-caddaa ah, wuxuu Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya soo ahaa laga soo bilaabo Juun 2011 ilaa Oktoobar 2012. Muddadaas wuxuu hoggaaminayay marxaladdii uu dalku uga gudbayay dowlad ku-meelgaar ah una gudbayay hanaan siyaasadeed oo rasmi ah. Markii uu xafiiska ka tagay, wuxuu muddo kooban ka mid ahaa Baarlamaanka Federaalka, kahor inta aan loo dooran Madaxweynihii shanaad ee Dowlad Goboleedka Puntland bishii Janaayo 2014, isagoo maamulkaas hoggaaminayay muddo shan sano ah. Muddo xileedkiisii Puntland wuxuu diiradda ku saaray dib-u-habeynta maamulka, horumarinta hay’adaha, iyo dibloomaasiyadda heer gobol. Arrimahan ayaa imanaya xilli xiisad culus ay Koonfurta Sudan ka jirto, halkaasoo kooxaha iska soo horjeeda ay sii wadaan qorashada dagaalyahanno, oo ay ku jiraan carruur, taasoo ka hor imanaysa Heshiiskii Dib-u-soo-nooleynta ee Xallinta Khilaafka Koonfurta Sudan (R-ARCSS) ee 2018. Si kastaba, Dr. Gaas wuxuu hoggaamin doonaa hawlgallada Midowga Afrika ee Koonfurta Sudan, isagoo ka shaqeyn doona isusoo dhoweynta kooxaha iska soo horjeeda, xaqiijinta ilaalinta dadka rayidka ah, iyo horumarinta dib-u-habeynta maamulka. Howl-galkiisa waxaa sidoo kale qayb ka ah iskaashi lala sameeyo saaxiibbada caalamka si loo taageero adkeynta nabadda iyo dib-u-dhiska hay’adaha ee dalka ugu da’da yar adduunka. The post Cabdiweli Gaas oo billaabay howl-galkii loo igmaday appeared first on Caasimada Online.
-
Early evening rush hour in Kinshasa, Democratic Republic of Congo. Photographer: Arlette Bashizi/Bloomberg The continent is home to about 1.5 billion people, a number that’s doubled over the past three decades and is predicted to reach 4 billion by the turn of the century. The key growth drivers: persistently high birth rates, improved access to medical care and plummeting infant mortality. The surge, which comes as populations stagnate or shrink across much of the rest of the world, has the potential to transform global politics, international relations, economics, culture and ecology, according to demographer Paul Morland. It’s an open question, though, whether the shifting demographic landscape is a potential boon or a disaster in the making. In a worst-case scenario, Africa could slide ever deeper into poverty and political and civil strife, stoking mass emigration. But it also has the potential to evolve into a global powerhouse, becoming a leading supplier of agricultural and manufactured goods, a major driver of consumption and economic growth, and a powerful voice in multilateral institutions. Success will hinge on countries reducing fertility rates by boosting access to education and health care, and in tandem creating an environment for businesses and entrepreneurs to thrive. That would increase the ratio of the working population relative to their number of dependents, creating a window for faster development. Most countries already struggle to provide enough jobs, yet 1 billion people are set to enter the labor force in sub-Saharan Africa between now and the end of the century. Annual job demand is projected to peak at about 18 million in 2048, Bloomberg Economics’ analysis of United Nations data shows. Nowhere is the challenge more pressing than in Kinshasa, the Democratic Republic of Congo’s chaotic capital. No-one knows how many people live there — the last census was conducted four decades ago. Estimates range from 15 to 20 million. The vast majority lack access to electricity, clean water and proper sanitation, and new births and internal migration means the population is on track to more than double in five decades. Source: Bloomberg The post Africa’s population explosion is changing the face of the planet appeared first on Puntland Post.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya, Biixi Iimaan Cige ayaa shaaciyay in hoos u dhac ku yimid dhaqaalaha Soomaaliya, xilli sanadihii la soo dhaafay uu dalka sameeyay horumar muuqda oo dhinaca dhaqaalaha ah. Wasiirka oo wareysi siiyay CNBC Carabiya ayaa sheegay in ay jiraan caqabado cusub oo ka dhashay hoos u dhaca ku yimid caawimada horumarineed ee ay bixiyaan deeq-bixiyeyaasha waaweyn. Wasiirka ayaa sheegay in dhaqaalaha Soomaaliya uu sanadkii 2024 kor u kacay 4%, balse saadaasha sanadka 2025 ay hoos ugu dhacday ku dhowaad 1%. Wuxuu hoos u dhacaas la xiriiriyay yaraanta taageerada dibadda, taas oo saamayn ku yeelatay kobaca dhaqaalaha. Biixi Iimaan Cige wuxuu sidoo kale sheegay in dowladda federaalka ay wado dadaallo lagu xoojinayo maamulka maaliyadda, dib-u-habaynta cashuuraha iyo hay’adaha, si loo kordhiyo dakhliga gudaha oo uu ku tilmaamay tiirka ugu muhiimsan ee maalgelinta muddo-dheer. Wuxuu xusay in dalka uu horumar weyn ka sameeyay dijitalaynta iyo otomaatiga nidaamyada cashuuraha, taas oo sababtay in dakhliga gudaha uu kordho in ka badan 80% saddexdii sano ee la soo dhaafay, inkastoo goobta laga bilaabay ay ahayd mid dakhli yar. Sidoo kale, wasiirku wuxuu carrabka ku adkeeyay in miisaaniyadda qaranka ay korodhay 24% sanadihii 2024 iyo 2025, hase yeeshee weli ay jirto baahi loo qabo maalgelin caalami ah, iyadoo dakhliga gudaha uu si tartiib ah u kobcayo. Dowladda ayuu sheegay inay xoogga saarayso ballaarinta kharashaadka bulshada, kordhinta kharashaadka bulshada, gaar ahaan waxbarashada, caafimaadka iyo barnaamijyada ilaalinta bulshada. Wasiirku wuxuu intaas ku daray in dakhliga gudaha ee loo qoondeeyo waxbarashada uu saddex sano gudahood ka kordhay 3% una kacay 10%, taas oo muujinaysa awoodda sii kordheysa ee dowladda ee maalgelinta adeegyada muhiimka ah. Ugu dambeyntiina, Wasiirka Maaliyadda ayaa caddeeyay in Soomaaliya ay dooratay nidaam taageero oo bartilmaameed leh, halkii ay ka isticmaali lahayd gargaarka guud ee aan la kala soocin. The post Soomaaliya oo wajahaysa caqabado ka dhashay go’aanka beesha caalamka appeared first on Caasimada Online.
-
The government of the Republic of Somaliland has accused Somalia of deliberately disrupting regional air traffic operations and pledged to safeguard its airspace sovereignty. The statement comes as nearly 40% of international airlines have begun complying with new flight regulations issued by Hargeisa. During a high-level meeting held Wednesday in the capital, a ministerial committee appointed by President Abdirahman Mohamed Abdullahi Irro briefed foreign diplomats and heads of UN agencies on the escalating airspace dispute with Somalia. “The Somali government is waging hostile actions that undermine peace, democracy, and the very existence of the Republic of Somaliland,” the committee told attendees, describing Mogadishu as the “primary instigator” of the disruptions affecting regional flights. Somaliland urged international representatives to convey its position to their respective capitals and warned that it would “take all necessary measures” to counter what it called Somalia’s “malicious interference.” Foreign Minister Abdirahman Bakaal said the briefing aimed to update the international community on “the ongoing airspace conflict caused by the government in Mogadishu,” which he alleged seeks to obstruct Somaliland’s stability and development. Minister of Civil Aviation and Air Transport Fuad Ahmed Nuh announced significant progress in enforcing Somaliland’s airspace control. “We have resolved that only aircraft granted explicit permission may transit Somaliland’s airspace,” he said. According to Nuh, about 90 commercial flights cross Somaliland’s airspace daily, and nearly 40% of them have agreed to comply with the new regulations. Airlines that failed to respond were notified on November 11 to reroute away from Somaliland-controlled zones, with some already doing so. “Further measures will be taken against non-compliant carriers,” Nuh warned. Trendsn Africa Qaran News
-
Riyadh (Caasimada Online) – Dhaxal-sugaha Sacuudi Carabiya, Maxamed bin Salmaan (MBS), ayaa la filayaa inuu Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump kala hadlo taageerada Imaaraadka Carabta uu siiyo ciidamada Taageerada Degdegga ah (RSF) ee Suudaan, sida ay sheegeen saraakiil kala duwan oo Carab iyo reer Galbeed ah. Tallaabadan ayaa muujinaysa ka-qaybgal toos ah oo naadir ah oo uu hoggaamiyaha Sacuudigu ku yeelanayo colaadda Suudaan, taasoo socotay tan iyo Abriil 2023. Waxay timid kaddib wicitaan taleefoon oo toos ah oo dhex maray MBS iyo Taliyaha Ciidammada Qalabka Sida ee Suudaan (SAF), Cabdulfataax al-Burhaan. Ilaa dhowaan, dagaalka ba’an ee Suudaan waxaa si diblomaasiyadeed u hareeyay qalalaasaha Gaza iyo xiisadaha lala galay Iran. Si kastaba ha ahaatee, la wareegiddii RSF ay dhowaan la wareegeen el-Fasher, oo ah caasimadda Waqooyiga Darfur, ayaa dagaalka si weyn usoo ifbixisay, iyadoo ay soo baxayaan warbixino ku saabsan xasuuq ballaaran iyo kufsi ay geysteen dagaalyahannada RSF. Imaaraadka Carabta ayaa lagu eedeeyay inay taageerayeen RSF intii uu dagaalku socday, iyagoo adeegsanaya waddooyin sahay oo mara Libya, Chad, iyo dekedda Boosaaso ee Soomaaliya, inkastoo Abu Dhabi ay beenisay eedeymahaas. Xiisad ayaa sidoo kale ka muuqata dhanka internet-ka, halkaasoo uu “dagaal dhanka xogta ah” ku dhex marayo baraha bulshada ee ay kala taageeraan Imaaraadka iyo Sacuudiga. Ilo-wareed la siiyay xogta wicitaanka ayaa sheegay in Jeneraal Burhaan uu u sheegay MBS in dagaalku uusan dhammaan karin iyadoo aan Mareykanku cadaadis saarin Imaaraadka. Burhaan wuxuu faahfaahiyay waxyeellada RSF, isagoo ku adkeystay in dagaalku uusan ahayn mid u dhexeeya “laba jeneraal” oo kaliya, balse RSF ay noqotay “mashiin wax gumaada” oo ay suurtagelisay taageerada Imaaraadka. MBS wuxuu ballanqaaday inuu arrintan u gudbin doono Trump. Diblomaasiyiinta gobolka ayaa filanaya cadaadiskan, iyadoo sarkaal reer Galbeed ah uu xusay in MBS “uu u arko fursad uu isku dayayo inuu ku kala geeyo Trump iyo MBZ,” Madaxweynaha Imaaraadka Maxamed bin Zayed Al Nahyan. Xulafadii oo col isu beddelay Dhaxal-sugaha Sacuudiga oo 40 jir ah iyo hoggaamiyaha Imaaraadka oo 64 jir ah ayaa mar lahaa xiriir aad u dhow. Labada boqortooyo waa lammaanayaal muhiim u ah Mareykanka, waxayna si toos ah ula macaamilaan maamulka Trump, iyagoo xiriir dhow la yeeshay Jared Kushner. Waxay horey u soo abaabuleen go’doomintii Qatar, waxayna si wadajir ah u fara-geliyeen dagaalka sokeeye ee Yemen. Waxaa la yaab leh, in badan oo ka mid ah dagaalyahannada RSF ay u dagaalameen isbaheysiga Sacuudiga iyo Imaaraadka ee Yemen. Maanta, labaduba way xafiiltamaan. Dalka Yemen, Imaaraadku wuxuu taageeraa gooni-u-goosatada koonfureed, kuwaasoo khilaafsan dowladda caalamku aqoonsan yahay ee uu Sacuudigu taageero. Hoggaamiyeyaasha boqortooyooyinka Khaliijka ayaa caadiyan ka caga jiida inay khilaafaadkooda soo bandhigaan marka ay joogaan Aqalka Cad. Si kastaba ha ahaatee, aaminaad-darrida Madaxweyne Trump ee ku aaddan diblomaasiyiinta heerarka hoose ayaa ka dhigaysa la-macaamilka tooska ah ee heerka sare ah mid muhiimad gaar ah leh—waana xaqiiqo uu MBS u muuqdo inuu ka faa’iideysanayo. Tallaabadan waxay sidoo kale ka tarjumaysaa go’doonka sii kordhaya oo Imaaraadka kula kulmayo arrinta Suudaan. Masar iyo Turkiga, oo ah dalal kale oo xiriir dhow la leh Imaaraadka, ayaa kordhinaya taageerada milatari ee ay siiyaan ciidanka Suudaan, iyagoo la saftay Sacuudi Carabiya. Xuseen Ibish, oo ah aqoonyahan ka tirsan Machadka Wadamada Khaliijka Carabta ee Washington (Arab Gulf States Institute in Washington), ayaa xusay in isbahaysigan uu abuurayo “is-afgarad Carbeed” oo Imaaraadku “ka hor imaanayo.” Ibish wuxuu intaas ku daray in “khatarta Iran” oo yaraatay ay u oggolaatay Sacuudiga iyo Imaaraadka “inay dareemaan xorriyad ay ku tartami karaan” halkii ay kaga midoobi lahaayeen arrin kasta. Mowqifka Sacuudi Carabiya In kasta oo Suudaan ay ku taal meel Badda Cas uu u dhow Sacuudi Carabiya, haddana Imaaraadka ayaa ku firfircoonaa goobta, iyadoo lagu eedeeyay inay saldhigyo iyo waddooyin sahay oo isku murugsan u samaysay RSF, oo uu hoggaamiyo Maxamed Xamdaan Dagalo (Xameti). Sacuudi Carabiya wuxuu si cad isugu muujiyey sidii dhexdhexaadiye, isagoo martigeliyay wada-hadalladii Jeddah. Si kastaba ha ahaatee, ilo-wareedyo kala duwan ayaa tilmaamaya in doorbididda Riyadh ay had iyo jeer ahayd xasilloonida muuqata ee ay bixiso SAF. Sida la soo warinayo, Riyadh waxay si weyn uga carootay faragelinta Imaaraadka, waxayna markii hore ka biyo diidday in Abu Dhabi loo oggolaado kooxda dhexdhexaadinta ee “Quad”, iyadoo oggolaatay oo keliya kaddib cadaadis heer sare ah oo Mareykanka ka yimid. Dagaalku wuxuu dilay tobanaan kun oo qof, wuxuuna barakiciyay ugu yaraan 13 milyan oo qof. In kasta oo SAF sidoo kale lagu eedeeyay dambiyo dagaal, haddana RSF waxaa lagu eedeeyaa xasuuq baahsan, oo ay ku jirto isir-sifeyn ka dhacday Darfur. In kasta oo aan la filayn in Suudaan ay noqoto mowduuca ugu muhiimsan ee booqashada Aqalka Cad—taasoo diiradda lagu saari doono heshiisyada hubka, garaadka macmalka ah, iyo tamarta nukliyeerka—hadana faragelinta la qorsheeyay ee MBS waxay calaamad u tahay isbeddel diblomaasiyadeed oo la taaban karo oo ku yimid xafiiltanka gobolka. The post Maxamed bin Salmaan oo Trump ku cadaadinaya qorshe ka dhan ah Imaaraadka appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda Maraykanka ayaa xaqiijisay in la jabsaday nidaamkii e-Visa ee Dowladda Federaalka Soomaaliya, kaas oo maalmihii u dambeeyay la isla dhex marayay. Safaaradda Maraykanka ee magaalada Muqdisho ayaa sheegtay in kooxo burcad ah ay jabsadeen nidaamka, iyadoo mareegta laga xaday xogta iyo dhammaan macluumaadka kumannaan qof oo nidaamkan iska diiwaangeliyay. Xogta la jabsaday ayaa la sheegay inay ka koobnayd magacyada codsadayaasha fiisaha, sawirradooda, taariikhda iyo goobta dhalashada, cinwaanada iimaylka, xaaladda guurka, iyo cinwaanada guryahooda. Dadka xogtooda la jabsaday waxaa ka mid ah muwaadiniin u dhashay dalka Maraykanka, kuwaas oo dhibaatadan la kulmay lana xaday xogtoodii, sida ay sheegtay safaaraddu. Maraykanka ayaa digniin u diray muwaadiniintiisa, isla markaana ku wargeliyay dhacdadan. Hoos ka akhri qoraalka kasoo baxay Safaaradda oo u turjuman Soomaali: 11-kii Nofeembar 2025, ilo kala duwan ayaa soo sheegay warar la hubo oo muujinaya in kooxo aan la garanayn ay jabsadeen nidaamka e-Visa ee Dowladda Federaalka Soomaaliya. Weerarkan ayaa sababay in xogta gaarka ah ee ugu yaraan 35,000 qof ay si khaldan u soo baxdo, waxaana la rumeysan yahay inay ku jiraan kumannaan muwaadiniin Maraykan ah. Xogta la faafiyay ayaa lagu sheegay inay ka koobnayd: Magacyada codsadayaasha fiisaha Sawirradooda Taariikhda iyo goobta dhalashada Cinwaanada iimaylka Xaaladda guurka Iyo cinwaanada guryahooda Safaaradda Maraykanka ee Muqdisho ma xaqiijin karto in xogta qof gaar ah ay qayb ka tahay xogta la jabsaday, balse qof kasta oo hore u dalbaday fiisaha elektaroonigga ah (e-Visa) ee Soomaaliya waxaa suuragal ah inuu saameyn ku yeeshay jebintan. Tallaabooyinka la qaadayo: La soco wararka iyo ogeysiisyada rasmiga ah ee ay soo saarto Hay’adda Socdaalka iyo Jinsiyadda Soomaaliya (SICA) ee la xiriira nidaamka e-Visa. Wixii macluumaad dheeraad ah ee ku saabsan jebinta xogta, booqo: Data Breach Resources | Federal Trade Commission The post Mareykanka oo shaaciyay in la jabsaday nidaamkii e-Visa ee DF Soomaaliya appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa lagu wadaa inuu kulammo siyaasadeed ka bilaabo magaalada Muqdisho, xilli uu shalay dalka dib ugu soo laabtay, kaddib saddex sano iyo dheeraad oo uu ka maqnaa. Xubno ay ka mid yihiin xildhibaannada Baarlamaanka Federaalka iyo siyaasiin kale ayaa madaxweynihii hore ku soo dhaweeyay garoonka Aadan Cadde. Madaxweynihii hore Farmaajo ayaa dalka ugu soo laabtay arrimo la xiriira doorashada madaxtinimada ee sanadka soo socda lagu wado in ay dalka ka qabsoonto, walow aan weli heshiis lagu ahayn nooca doorasho ee ay tahay in dalka laga qabto 2026. Wararka ayaa sheegaya in Farmaajo uu qayb ka noqon doono dadaallada gudaha ee xalka loogu raadinayo in la dhammeeyo khilaafka masiiriga ah ee u dhexeeya madaxda Dowladda Federaalka iyo siyaasiyiinta mucaaradka ee la xiriira doorashada dalka, isla-markaasna ka dhashay wax ka beddelkii 30-kii bishii Maarso ee sanadkii 2024 lagu sameeyay afar ka mid ah 15-ka cutub ee Dastuurka KMG ah ee uu ka kooban yahay. “Madaxweyne Farmaajo inta uu ku sugan yahay Muqdisho waxa uu sii xoojinayaa dadaallada heer qaran ee ku aaddan xal u helidda xasillooni darrada siyaasadeed, qabsoomidda doorasho loo dhan yahay iyo adkaynta midnimada dalka oo wajahaysa halis weyn,” ayuu yiri Cabdirashiid Maxamed Xaashi oo ka mid ah xubnaha sida dhow loola xiriiriyo Farmaajo. Cabdirashiid ayaa qoraal uu ku daabacay bartiisa Facebook ku sheegay: “Sidoo kale Madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo waxa uu kulammo wada-tashi oo ku saabsan xaaladda dalka iyo duruufaha ay la daala-dhacayaan shacabka Soomaaliyeed la qaadan doonaa hormuudka siyaasadda, masuuliyiin iyo haldoorka bulshada.” Imaanshaha Farmaajo ee dalka ayaa ku soo aadeysa iyadoo uu is-mar-waa ku saabsan doorashada uu muddooyinkanba u dhexeeyay siyaasiyiinta Madasha Samatabixinta iyo Villa Somalia. 13-kii bishii August ayaa waxaa natiijo la’aan ku soo dhammaaday kulammo uu Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud la lahaa xubnaha Madasha Samatabixinta, kaddib markii ay isla meel dhigi waayeen in laga laabto qodobadii la beddelay ee Dastuurka Qabyo-qoraalka, si marka hore loogu heshiiyo haddii wax laga beddelayo iyo haddii kaleba. Siyaasiyiinta mucaaradka ayaa ka biyo-diidan qaabka ay Dowladda Federaalka u maamulayso doorashada 2026, iyagoona ka digay in dalka laga qabto doorasho aan heshiis lagu ahayn. Farmaajo waa madaxweynihii ugu dambeeyay ee dalka, inta doorasho lagaga guulaysto xilka wareejiya, dowladduna waxay og tahay in uu saamayn siyaasadeed leeyahay. Farmaajo waxaa lagu tiriyaa siyaasiinta mucaaradka ee Dowladda Federaalka, inkastoo uu u dhaqmayo sida siyaasi keli-duul ah, marka aad eegto in aanu xubin ka ahayn isbahaysiyada ay ku mideysan yihiin xubnaha mucaaradka. Farmaajo ayaa waxaa suurtagal ah in billaha soo socda uu si toos ah isu xiro siyaasiyiinta ka aragti duwan Villa Somalia, si uu u mucaarado siyaasadda qaran ee dowladdu ay dalka ku gaarsiineyso doorashada qof iyo cod ah. Dowladda Madaxweyne Xasan Sheekh ayaan dalka ka qaban karin doorasho aan heshiis lagu ahayn, maadaama ay ka warqabto in beesha caalamka aan wax dhaqaale ah lagu bixin doonin doorasho lagu kala qaybsan yahay. Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa daba-yaaqadii bishii August hal tallaabo u qaaday tanaasulka looga baahan yahay in dowladdiisu ay sameyso, markaas oo uu oggolaaday in madaxweynaha xiga ay soo doortaan xildhibaannada Baarlamaanka Federaalka, balse ay dadweynuhu si toos ah u soo dooran doonaan golayaasha deegaanka, xildhibaannada baarlamaanada heer dowlad-goboleed iyo heer federaalba. Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa go’aankan qaatay heshiis uu xilligaasi la galay afar ka mid ah siyaasiyiinta Madasha Samatabixinta, kuwaas oo mabda’ ahaan ka tanaasulay mucaaradnimadooda. Siyaasiyiintan ayaa kala ah Shariif Xasan Sheekh Aadan, Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaarke, Daahir Maxamuud Geelle iyo Maxamed Mursal Sheekh Cabdirraxmaan. The post Xogta qorshe culus oo uu Farmaajo ka billaabayo Xamar appeared first on Caasimada Online.
-
Safaaradda Mareykanka ee Muqdisho ayaa saacado ka hor ku dhawaaqday in la jabsaday nidaamka E-Visa ee dowladda Federaalka Soomaaliya, taas oo keentay in si buuxda loo helo xogta kumannaan qof oo hore uga diiwaangashanaa nidaamkaas. Warka safaaradda ayaa lagu sheegay in xog muhiim ah oo ay ku jiraan magacyada, sawirrada, lambarrada baasaboorka iyo faahfaahin kale oo shaqsiyeed lagala baxay nidaamka dowladda E-Visa. Safaaradda ayaa uga digtay muwaadiniinteeda in ay ka fogaadaan isticmaalka nidaamka E-Visa ilaa amniga lagu soo celinayo, iyagoo tilmaamtay in xogta dadka codsaday fiisaha ay halis u gashay in loo adeegsado ujeeddooyin khatar ah. Kadib markii la shaaciyay jabsashada, shirkado duulimaad oo qaarkood laga leeyahay UK iyo kuwa kale oo ka shaqeeya dalalka Khaliijka oo ay ku jirto shirkadda Flydubai ayaa ku waramay in ay joojinayaan aqbalidda E-Visa ee Soomaaliya. Shirkadahan ayaa sheegay in socdaallada qaar, gaar ahaan kuwa ku wajahan Hargeysa iyo Berbera, lagu qaadan doono fiiso toos ah oo laga bixiyo garoonka halkii laga sugi lahaa fiisaha elektarooniga ah ee dowladda federaalka. Dowladda Federaalka Soomaaliya weli wax war ah kama soo saarin jiritaanka jabsashada E-Visa ama tallaabooyinka lagu ilaalinayo xogta dadka codsaday E-Visa, iyadoo bogga rasmiga ah ee nidaamkuna uu haatan u muuqdo mid hakad qarka u saaran. Jabsashadan iyo jahawareerka ka dhashay ayaa saameyn ku yeeshay socdaalka caalamiga ah ee dadka u soo socdaalaya Soomaaliya, waxaana khubaro amni oo fara-badani ay ka digayaan in xaaladdani ay u baahan tahay baaritaan degdeg ah iyo wada shaqeyn. Source: goobjoog.com
-
Booliska Puntland, gaar ahaan taliska qaybta gobolka Mudug ayaa sheegay in uu soo qabtay haweeney lagu eedeeyay in ay gabadh yar ku dishay magaalada Gaalkacyo. Booliska ayaa tilmaamay in ay gacanta ku dhigeen eedeysane Hodan Maxamuud Diiriye oo lagu eedeynayo in ay dishay marxuumad Saabiriin Saylaan Cabdulle, oo 14 jir ahayd. War-saxaafadeed ka soo baxay booliska Puntland ayaa lagu yiri “ciidanka booliska Puntland, gaar ahaan taliska qeybta gobolka Mudug ayaa gacanta ku soo dhigay eedeysanad Hodan Maxamuud Diiriye, oo 34 jir ah, taas oo lagu eedeeyay in ay dishay Marxuumad Saabiriin Saylaan Cabdulle, oo 14 jir ahayd”. “Eedeysanadda ayaa haatan ku jirta gacanta ciidanka booliska, waxaana lagu wadaa baaritaan hordhac ah, kaddib marka baaritaanku soo dhamaado, eedeysanadda ayaa la horgeyn doonaa maxkamadda awoodda u leh” ayaa la raaciyay war-saxaafadeedka. Dilka gabadha yar ayaa sababay kacdoon ay saacadihii la soo dhaafay sameeyeen haweenka magaalada Gaalkacyo, kuwaas oo codsanayay in ay caddaalad hesho marxuumad Saabiriin. PUNTLAND POST The post Gaalkacyo: Booliska Puntland oo war ka soo saaray dhacdo dil ah oo sababtay kacdoon appeared first on Puntland Post.
-
Firdhiye oo magacaabay xubno ka mid ah golihiisa wasiirrada
Deeq A. posted a topic in News - Wararka
Madaxweynaha maamulka Waqooyi Bari Cabdiqaadir Axmed Aw Cali (Firdhiye) ayaa magacaabay 15 wasiir ku-xigeen oo ka mid noqonaya xukuumaddiisa. Xubnahan ayaa ku biiraya 21 wasiir oo hore uu u magacaabay madaxweyne Firdhiye, welina waxaa muuqata in aysan dhameystirnayn xukuumadda Waqooyi Bari. Xubnaha wasiir ku-xigeennada maamulka Waqooyi Bari ee la magacaabay ayaa kala ah; 1- Cali Axmed Cali – wasiir ku xugeenka arrimaha gudaha. 2- Axmed Dahir Mire – wasiir ku-xigeenka maaliyadda 3- Nimco Faarax Caydiid – wasiir ku-xigeenka caafimaadka 4- Axmed Aadan Siciid – wasiir ku-xigeenka Qorsheynta 5- Cali Daahir Cilmi – wasiir ku-xigeenka amniga 6- Siciid Xaaji Nuur – wasiir ku-xigeenka tamarta iyo biyaha 7- Cabdulqadir Ibraahin Ciise – wasiir ku-xigeenka Cadaaladda & Diinta 8- Cabdale Aadan Cabdi – wasiir ku-xigeenka waxbarashada 9- Nimco Cali Yuusuf – wasiir ku-xigeenka arrimaha qoyska 10- Cabaas Maxamuud Cali – wasiir ku-xigeenka deegaanka & duurjoogta. 11- Maxamed Baashe Maxamuud – wasiir ku-xigeenka hawlaha guud 12- Nimco Axmed Cismaan – wasiir ku-xigeenka ganacsiga 13- Maxamud Cabdullahi Axmed – wasiir ku-xigeenka gargaarka 14- Maxamed Ali Cismaan – wasiir ku-xigeenka shaqada, arrimaha bulshada & ciyaaraha 15- Maxamed Cabdi Caafi – wasiir ku-xigeenka veeraha & waraabka. PUNTLAND POST The post Firdhiye oo magacaabay xubno ka mid ah golihiisa wasiirrada appeared first on Puntland Post. -
Nairobi (Caasimada Online) – Xiisad salka ku haysa biyaha Badweynta Hindiya ayaa ka dhex qaraxday Dowladaha Kenya iyo Uganda. Dowladda Uganda ayaa markii ugu horreysay si cad u sheegtay in aysan suurtagal ahayn in ay sii ahaato bilaa bad, iyadoo Madaxweyne Yoweri Museveni uu sheegay in aan laga fursan doonin dagaal labada dal u dhexeeya haddii Kenya aysan dalkiisa u oggolaan marin badeed uu ka galo Badweynta Hindiya. Dowladda Kenya oo ka carootay hadalka Madaxweynaha Uganda ayaa si adag uga jawaabtay, iyadoo sheegtay in aysan jirin wax wada-hadal ah oo ay ka galayso baddaheeda, ayna arrintaasi u aragto mid dagaal horseedi karta haddii la sii wado. Hadalka Madaxweynaha Uganda ayaa dhaliyay caro iyo walaac siyaasadeed oo gudaha Kenya ka dhashay, iyadoo saraakiil sare oo Kenyan ah sheegeen in aysan marnaba aqbali doonin in lagu soo xadgudbo xuduudahooda badeed. Arrintan ayaa la rumeysan yahay in ay qayb ka tahay ololaha ay qaar ka mid ah dalalka Bariga Afrika, sida Itoobiya, ka wadaan raadinta marin badeed, taas oo horey muran iyo diidmo uga dhalisay gobolka. Helitaanka bad Damaca helitaanka badda ayaa xiisad culus ka dhex abuuray Soomaaliya iyo Itoobiya. Addis Ababa ayaa si cad u muujisay rabitaankeeda ku aaddan in ay hesho marin badeed rasmi ah, taas oo si toos ah u taabanaysa madax-bannaanida Soomaaliya. Itoobiya ayaa sannadkii 2024 heshiis ay ku gaareyso badda la saxiixatay maamulka Somaliland, inkastoo uusan noqon mid hirgala, kadib markii dowladda Soomaaliya ay si adag uga hortimid, illaa ay Addis Ababa ku qasbanaatay in ay dib uga joogsato. Si kastaba, Itoobiya weli kama tanaasulin damaceeda. Damaca Itoobiya ee gaarista biyaha Badda Cas ayaa marba marka kasii dambaysa sii xoogeysanayay, iyadoo dadaal badan gelisay sidii ay u dhisi lahayd ciidan badeed u gaar ah. Gaarista Badda Cas ayaa ah riyo ay ku taamayaan Itoobiyaanka, kuwaas oo dhowr jeer hore u muujiyay in haddii nabad iyo is-faham lagu gaari waayo, ay adeegsan doonaan awood ciidan. Sidoo kale, damaca helitaanka baddu wuxuu taabtay dalka Eritrea, kadib markii Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed uu dhawaan si aan gabasho lahayn u sheegay in ay tahay “arrin waqti uun ka xigo” inta aysan Itoobiya dib ula wareegin dekedda Casab ee Eritrea, isaga oo sii wada dadaalka adag ee maamulkiisu ugu jiro sidii uu u heli lahaa marin badeed. Abiy ayaa hadalkan sheegay wareysi uu siiyay warbaahinta dowladda ee EBC, ka hor xarigga biyo-xidheenka weyn ee GERD, isagoo ku nuuxnuuxsaday in “la gaaray xilligii la saxayay khaladaadkii hore.” Isagoo fadhiya xeebaha harada weyn ee macmalka ah ee uu sameeyay biyo-xidheenka GERD, oo loogu magac daray Nigat, ayuu Ra’iisul Wasaaruhu ku tilmaamay luminta marinkii dekedda Casab inay ahayd khalad dhacay soddon sano ka hor. “Badda Cas waxay qayb ka ahayd Itoobiya soddon sano ka hor,” ayuu yidhi. “Khaladku shalay ayuu dhacay, berrina waa la sixi doonaa,” ayuu raaciyay Abiy Axmed. Isku soo wada duubo, damaca marin badeed ay helaan dalalka bilaa badda ah, ayaa xiisad hor leh ka abuuray waddamada leh xeebaha, iyadoo damacaas loo arko mid halis ugu jira inuu gobolka ka rido dagaal, haddii aan si wadajir ah oo heshiis lagu yahay looga faa’iideysan biyaha. The post Xiisad la xiriirta badda oo ka dhex qaraxday Uganda iyo Kenya appeared first on Caasimada Online.
-
Eyl (Caasimada Online) – Maamulka Puntland ayaa si adag u beeniyay wararka sheegaya in falal burcad-badeednimo ay ka dhaceen xeebaha Eyl ee gobolka Nugaal. Guddoomiyaha degmada Eyl, Faysal Khaliif Waceys ayaa sheegay in wararkaasi yihiin kuwo aan sal iyo raad toona lahayn, isla markaana ay soo tabiyeen warbaahino gudaha iyo dibadda ah oo aan xaqiiqo ku dhisnayn, sida uu hadalka u dhigay. Guddoomiyuhu wuxuu carrabka ku adkeeyay in dhacdadii ugu dambeysay ee lala xiriiriyay burcad-badeed Soomaaliyeed oo la sheegay inay la wareegeen markab lagu magacaabo Hellas Aphrodite uusan ka dhicin gudaha degmada Eyl iyo nawaaxigeeda, taasna ay si fiican u og yihiin hay’adaha amniga. Sidoo kale, Faysal Khaliif ayaa xaqiijiyay in xaaladda amni ee Eyl ay tahay mid degan, isla markaana aanay suurtagal ahayn in halkaas laga abaabulo falal noocaas ah. Wuxuu intaas ku daray in degmada ay si joogto ah u soo booqdaan dalxiisayaal Soomaali iyo ajaanib ah, kuwaas oo si nabad ah ugu nasto uguna damaashaada xeebaha magaalada. Hadalkan ayaa imanaya xilli koox Soomaali ah ay qabsadeen markabka Hellas Aphrodite, kaasi oo markii dambe isaga degeen kadib markii ay ku guul-darreysteen inay furaan albaabada ay isku xireen 24 shaqaale ah oo markabka la socday, kuwaas oo isku soo xiray qolal amni ah. Mid ka mid ah kooxda ayaa la sheegay inuu ku dhaawacmay rasaas ay isku dayayeen inay ku furaan albaabada qolalka ay isku xireen shaqaalaha, taas oo dib ugu soo laabatay dhankooda. Howl-galka Atlanta ee ka hortagga weerarrada burcad-badeedda ayaa sidoo kale xaqiijiyay in kooxda markabka qabsatay ay isaga degeen si iskood ah, ayna badqabaan dhammaan shaqaalaha markabka Hellas Aphrodite. Markabka ay kooxdu isaga degtay, oo ku safrayay calanka jasiiradda Malta ayaa siday shidaal uu ka soo qaaday Hindiya, wuxuuna u waday dalka Koonfur Afrika. Weerarka ayaa dhacay xilli uu markabku marayay meel qiyaastii 1,000KM u jirta xeebaha Soomaaliya. Goobtan ayaa hore loogu diiwaangelin weerarro noocan oo kale ah, maadaama ay aad uga fog tahay biyaha Soomaaliya oo la tixgeliyo inay khatar yihiin. Dhacdadii ugu dambeysay ee la barbar dhigi karo ee markab la koray oo gobolka ka dhacday waxay ahayd bishii May 2024, markaasoo burcad-badeed la tuhunsan yahay ay koreen markabka Basilisk ee sita calanka Liberia, oo joogay meel qiyaastii 380 mayl-badeed bari ka xigta Muqdisho. Toddobaadkii lasoo dhaafay, dhacdadii ugu horreysay ee lala xiriiriyo burcad-badeed Soomaali ah oo nooceeda ah tan iyo 2024, ayaa dabley hubeysan waxay weerareen booyad ganacsi oo ku sugnayd meel ka baxsan xeebta u dhow caasimadda Muqdisho, iyagoo rasaas ku furay markabka kaddib markii ay isku dayeen inay koraan, sida ay sheegeen ilo dhinaca badda ah. Ilo ku xeel dheer amniga badda ayaa sheegay in burcad-badeeddu ay toddobaadkaas sidoo kale la wareegeen doon kalluumeysi oo Iiraan ay leedahay si ay ugu isticmaalaan ‘hooyo-markab’ (mothership) ay ka soo qaadaan weerarrada. Afduubkii ugu dambeeyay wuxuu dhacay bishii Diseembar 2023, markaasoo markabka Ruen ee sitay calanka Malta ay dabley qabsadeen kuna kaxaysteen xeebaha Soomaaliya, ka hor inta aysan ciidamada badda ee Hindiya xoreyn shaqaalihii isla markaana aysan xirin kooxdii weerarka geysatay. Kooxaha burcad-badeedda Soomaalida ayaa ahaa kuwo aan si weyn u firfircoonayn sannadihii la soo dhaafay, kaddib markii ay hore khatar weyn ugu hayeen agagaarka Gacanka Cadmeed iyo Badweynta Hindiya. The post Maamulka Puntland oo si adag u beeniyay… appeared first on Caasimada Online.
-
WAR-SAXAAFADEED Guddida Nabadda Qaranka JSL oo Kulan xog-waraysi ah la yeeshay masuuliyiinta xukuumadda ku matala gobollada Bari( Sool Iyo Sanaag) Hargeysa – [13 / Nov / 2025 ] – Guddida Nabadda ayaa maanta kulan xog-waraysi ah la yeeshay masuuliyiinta xukuumadda Somaliland ee gobollada bari, gaar ahaan Sool iyo Sanaag. Ujeeddada kulanka ayaa lagu falanqeeyo xaaladda nabad-gelyada iyo abaaraha ka jira gobolladaas, iyo sidii loo xoojin lahaa iskaashiga dawladda iyo bulshada deegaanka si loo adkeeyo nabadda iyo gurmadka bini’aadantinimo. Guddidu waxay sheegtay inay sii wadi doonto wada-shaqeynta hay’adaha dawliga ah iyo kuwa bulshada si loo xaqiijiyo xasillooni iyo horumar waara. Qaran News
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Dr. Xasan Sheekh Maxamuud ayaa muddo xileedkiisa labaad ballan-qaaday inuu shaqaaleysiin doono 10,000 (toban kun) oo macallimiin Soomaaliyeed ah. Ilaa hadda, waxaa si rasmi ah loo shaqaaleysiiyay 6,000 oo macallin, taas oo saamayn muuqata ku yeelatay tayada iyo guud ahaan xaaladda waxbarashada dalka, sida ay xaqiijisay Wasaaradda Waxbarashada Soomaaliya. Wasaaradda ayaa sidoo kale sheegtay inay qorsheysan tahay in macallimiinta soo haray dhawaan la qaato, si loo dhameystiro ballan-qaadkaas muhiimka ah ee lagu xoojinayo horumarinta waxbarashada. Macallimiinta la qaatay illaa hadda, waxaa 70% ka ahaa ragga, halka 30% ay ahaayeen gabdho, sida uu sheegay Wasiirka Waxbarashada Soomaaliya, Faarax Sheekh Cabdulqaadir. Wasiirka ayaa sheegay in isbeddel xagga boqolleyda ah ee gabdhaha iyo tirada ay ka qayb-galayaan macallimiinta uu haatan si weyn uga badan doono kii hore. “Macallimiinta aan qaadannay, gabdhuhu 30% ayay ka ahaayeen; kuwa la qaadan doonana 50% ayay ka noqon doonaan,” ayuu yiri Wasiir Faarax Sheekh Cabdulqaadir. Arrintan ayaa imaneysa xilli ay soo dhowdahay Maalinta Macallinka Soomaaliyeed ee 21-ka Nofeembar, taas oo la filayo in si ballaaran looga xuso dalka oo dhan. Xuska munaasabaddan ayaa kusoo aadaya xilli ay sanadkan muuqdaan isbeddello togan oo la taaban karo oo lagu sameeyay xaaladda macallimiinta Soomaaliyeed, isla markaana ay Wasaaradda Waxbarashada dadaal badan gelisay sidii ay wax uga qaban lahayd duruufaha adag ee ay ku shaqeeyaan. The post Maxaa ka fulay ballanqaadkii madaxweyne Xasan Sheekh? appeared first on Caasimada Online.
-
Maraykanka Oo Soo Saaray Qaabka arimaha socdaalka ee Somaliland iyo Somalia La-talintii ugu dambeysay ee socdaalka Mareykanka ayaa Soomaaliya ku ilaalinaysa Heerka 4: Ha safrin, laakiin si cad ayuu u xusay: Somaliland, waa ka jirta xasilooni iyo nabad kamana jiraan dhaq dhaqaaq argagixiso Isla markaana, sharciga Maraykanka ee dhawaan la ansixiyay wuxuu farayaa Wasaaradda Arrimaha Dibadda inay xafiis wakiil ah ka samaysato Hargeysa iyo inay abuurto la-talin safar oo u gaar ah Somaliland. Qaran News
-
Guddoomiyaha degmo dalxiiseedka Eyl ee gobolka Nugaal, Faysal khaliif Waceys ayaa beeniyay warar laga qoray degmadaas oo la xiriira falal burcad-badeednimo. Guddoomiye Faysal ayaa tilmaamay in warbaahino dibada ah iyo kuwa maxali ah ay baahiyeen warar aan sal iyo raad lahayn oo lagu sheegay in weeraro burcad-badeednimo ka dhaceen xeebahaha hoos yimaada degmada Eyl. Guddoomiyaha ayaa xusay in kiiskii ugu dambeeyay ee koox burcad-badeed Soomaali ah ku wareertay markabka Hellas Aphrodite ee ku gooshayay calanka Malta uusan ka dhicin degmada Eyl iyo nawaaxigeeda, taasna ay cid walba ogtahay. Wuxuu tilmaamay in ammaanka degmada Eyl iyo deegaannada hoos taga yahay mid sugan oo aysan macquul ahayn in falal burcad-badeednimo laga abaabulo deegaanka, isagoo intaas ku daray in dalxiisayaal ajaanib iyo Soomaali ah ay maalin walba yimaadaan degmada, kuwaas oo si nabada ah ugu damaashaada. Hoos ka daawa hadalka guddoomiya Eyl PUNTLAND POST The post Puntland oo beenisay warar laga qoray degmada Eyl appeared first on Puntland Post.
-
Shirkado diyaaradeed oo u hogaansamay Awaamiirta Somaliland
Deeq A. posted a topic in News - Wararka
Diyaaraddaha Uganda Airlines, iyo Turkish Airlines ayaa u hoggaansamay amarkii Somaliland ee ahaa in ay hawadeeda ka leexdaan diyaaradda diida in ay oggolaansho soo waydiisato, waxaana ay diyaaraddahani u leexdeen Jabuuti iyo Itoobiya. 1:- Diyaaradda koowaad waxa ay kasoo kacday Uganda, waxaana ay ku socotay Mumbai, waxaana loo leexiyay Jabuuti. (Uganda Airlines) 2;- Diyaaradda labaad-na wada ay kasoo kacday Uganda iyadoona u socotay Imaaraadka, waxaana loo leexiyay Jabuuti (Uganda Airways) 3:- Diyaaradda Sadexaad ayaa iyana kasoo kacday Istanbul iyadoona u socotay Muqdisho, waxaana loo leexiyay Itoobiya (Turkish Airways) Arrintan ayaa ka dhigan in Somaliland ay fulisay amaradeedii Hawada, waxaana talaabadan ay khasaare maaliyadeed kasoo gaadhaysaa Dawalda Somaliya oo iyadu qaadan jirtay lacagta diyaaradahan hawada Somaliland ka leexday. Rakaal TV Qaran News -
Xoghayaha arrimaha dibadda ee Maraykanka Marco Rubio ayaa beesha caalamka ugu baaqay inay qaadaan tillaabo lagu joojinayo hubka la siiyo maleeshiyaadka Sudan ee loo yaqaan RSF, kadib markii ay soo baxeen warar sheegaya in xasuuq uu ka dhacay magaalada el-Fasher. Gabagabadii shirkii wasiirada arrimaha dibadda ee G7 ee lagu qabtay dalka Canada, Rubio ayaa sheegay in RSF ay fulisay tacadiyo nidaamsan oo ay ka mid yihiin dil, kufsi iyo xadgudubyo dhanka galmada ah oo loo geystay dad rayid ah. Wadahadallo ka dhacay meel u dhow Niagara Falls, diblumaasiga ugu sarreeya Mareykanka wuxuu sheegay in haweenka iyo carruurta lagu bartilmaameedsaday falkii ugu naxariista darnaa ee ay RSF ka geysatay el-Fasher. Wasiirka arrimaha dibadda ayaa ku gacan seyray sheegashada kooxdan xagjirka ah ee ah in dilka ay geysteen kooxo aysan jirin cid maamusha, isagoo sheegay in sheegashadaasi ay tahay mid aan run ahayn, weerarradana ay yihiin kuwo qorsheysan. Qaran News
-
Wasaaradda Caafimaadka Itoobiya ayaa sheegtay in magaalada Jinka oo ku taalla koonfurta dalkaasi uu ka dillaacay cudur aan weli si buuxda loo xaqiijin waxa sababa, balse loo malaynayo in uu yahay cudur ka tirsan habda fayraska ee sababa xummadda dhiig-baxa keenta (Haemorrhagic Fever). Wasaaraddu oo bayaan ka soo saartay xaaladda caafimaad ee hadda jirta ayaa ugu baaqday bulshada in ay si dhow ula socdaan calaamadaha cudurka, ayna qaataan taxaddar lagama maarmaan ah. Waxa kale oo ay dadka ku boorrisay in haddii ay isku arkaan calaamado u eeg cudurkaas ay si degdeg ah ula xidhiidhaan xarunta caafimaadka ee ugu dhow si daawo loogu helo. Wasaaradda Caafimaadka Itoobiya ayaa sheegtay in ay si dhow ula socoto xaaladda goobaha cudurka lagu arkay, waxayna xaqiijisay in ilaa hadda siddeed qof lagu ogaaday calaamadaha cudurkaas. Ma loo dhiman karaa cudurkan? Dr. Mokonnin Biruuk oo ah dhakhtar guud islamarkaana bare ka ah isbitaalka guud ee Jaamacadda Salaale ayaa sheegay in cudurka laga shakisan yahay in uu ka dillaacay magaalada Jiinka aanu ahayn cudur keli ah balse uu yahay koox cudurro fayras ah. “Qandhadan dhiigbaxa ahi (Haemorrhagic Fever) waxay ka kooban tahay cudurro kala duwan, kuwaasi oo ka dhasah afar nooc oo fayrasyo ah. Waddankeennana cudurro la mid ah ayaa marar kala duwan hore uga dhacay,” ayuu yidhi. “Cuduradani waxay ka mid yihiin kuwa laga qaado xayawanka ama duurjoogta, waana inta badan laga helaa meelaha cimiladoodu kulul tahay ama u dhow lamadegaanka. Cudurradani waxay dilaan ilaa 90% marka dadka ay ku dhacaan qodka,” ayuu raaciyey. Fayrasyada sababi kara cudurkan la tuhunsan yahay waxaa ka mid ah Marburg Virus, Ebola Virus, Yellow Fever, iyo Lassa Fever. Maxay yihiin calaamadaha lagu garto? Sida uu sheegay Dr. Mokonnin qofka uu ku dhaco cudurkan ay sababaan kooxaha fayrasyada ahi waxa ka muuqan kara calaamado dhowr ah. Calaamadaha cudurkan waxa ka mid ah dhiig-bax ah. Wuxuu sababi karaa dhiig ka imaanaya sanka, afka iyo maqaarka. Sidoo kale waxa lagu arki karaa qandho daran, tabar-darro jidhka ah, dhiig-bax gudaha ah iyo xanuun guud oo jidhka ah,” ayuu yidhi. Wuxuuna intaas ku daray in cadaadiska dhiigga oo hoos u dhaca uu sababi karo in bukaanku miyir beelo ama dhulka ku dhaco. Sidee ayuu u faafaa? Cudurkan wuxuu badanaa ka gudbaa xayawaanka una gudbaa dadka. Gaar ahaan, kaneecada, doofaarka iyo cayayaanka wax qaniina, kuwaas loo arko inay awoodaan in ay cudurkan faafiyaan, sida uu sheegay Dr. Mokonnin. “Taabashada kaneecada, joogitaanka meelaha dadku isugu yimaadaan, doofaarka iyo cayayaanka wax qaniina ayaa dhammaantood gudbin kara cudurkan. Waxaa suuragal ah in uu ka gudbo xayawaanka una gudbo dadka, si la mid ah ayaa dadkuna xayawaanka ugu gudbin karaan ka,” ayuu yidhi. Wuxuu xusay in meelaha lamadegaanka ah ay cayayaanka wax qaniinaa ku badan yihiin taas oo kor u qaadaysa fursadda uu cudurkani ku faafi karo. Digniin ka soo baxday dawlad Deegaanka Soomaalida Wasiirka Caafimaadka ee deegaanka Soomaalida ayaa war-qoraal ah oo u baahiyay bartiisa bulshada waxa uu dadweynaha ugu baaqay in ay ka digtoonaad cudurkan. “Dhamaan shacabwaynaha deegaanaka Soomaalidu waa in ay ka taxaddaraan halista xanuunka hemorrhgic fever ( qando-goror) oo lagu arkay ilaa sideed bukaan oo ku nool deegaanka koonfurta Itoobiya, waxaana la wadaa baahitaanno lagu xaqiijinayo,” ayaa uu yidhi Muuse Axamed, wasiirka caafimaadka ee dawladda deegaanka Soomaalida. Wasiirka oo hadalkiisa sii wata ayaa yidhi: “waxaa looga hortagi karaa in nadaafadda gacmaha la ilaaliyo, gacan-qaadka la yareeyo ama la isticmaalo qalabka wax lagu nadiifiyo.” Bbcsomali Qaran News
-
E. VISA WAA IBLEYSKII DIJAAL CAWAR HORRAANTIISII. Dawladda xalane ee uu xasan shiikh madaxda ka yahay tay keentaaba tii kale ka daran madaxdeeda waxa haya iskubuuq siyaasadeed oo dhibaato weyn iyo naxdin ku haya dadka reer muqdisho ee uu saaranyay culayska caalamiga ahi ciidamada shisheeye. Hoggaanka damiirka lehi wuxuu ka fekeraa oo naf iyo maalbba u huraa inuu dhibaatada haysata ka saaro ummaddiisa Kuwan xalane lagu ilaaliyaa dhibaatadii jirtay ayay hadbba mid kale ku sii darayaan shaqadoodii waxay noqotay dagaal aan dhammaad lahayn iyo weerarro ay ku beegsanayaan soomaalidii kale. Waxay ahayd inuu mushkiladda gudihiisa taalla uu xallilo oo ku xigsiiyo maamulada soomaaliya ee ay dantu is baday manuu garan. Ta ugu daran ee caalamkii ka yaabisay waa xaalad abuurka iyo buuqan E. visa Somaliland oo ah dal xora oo caalamku yaqaan ayuu e. Visa u adeegsaday (shame)waxa ka daran puntland oo aanay xidhiidh lahayn ayuu evisa u cuskaday qosol. Kelitalisnimadu waa nooc waallida ka mid ah oo loo baahanyay in miyirqabka loo adeegsado. MAHADSANID. CABDI BACAW. GUUL ALLE. LONDON. Qaran News
-
7Kulankii Bilaha ee Qiimaynta Dhismaha Suuqa Waaheen oo Maanta Qabsoomay Waxa maanta ka Qabsoomay Damal Hotel kulankii Bilaha ahaa Dhismaha Dawladda Hoose ee Bacadlaha iyo Sariibada Hilibka iyo Khudaarta Suuqa Waaheen (Wahen Shopping Mall-A1), kulankan oo ay ka soo qayb-galeen Xubnaha Guddida Heer Qaran ee Suuqa Waaheen iyo Baanka Dhexe Somaliland oo ay weheliyaan Maamulka Shirkadda Sema Consultant iyo Shirkadda Daryeel Construction ee gacanta ku haysta Dhismaha Dawladda Hoose ee Bacadlaha iyo Sariibada Hilibka iyo Khudaarta Suuqa Waaheen (Wahen Shopping Mall-A1). Ugu horayn, masuuliyiinta ayaa Kormeer ku tagay goobta uu dhismuhu ka socdo ee Suuqa Waaheen, halkaasi oo ay ku soo dhaweeyeen masuuliyiinta maamulaha dhismaha A-1 ee Shirkada Daryeel iyo Shirkadda Sema Consultant ee qaabilsan Dabagalka iyo kormeerka shaqada, waxaanay masuuliyiinta sharaxaad balaadhan ka siiyeen shaqooyinka qabsoomay tan iyo intii Shirkadda Daryeel ay la wareegtay shaqada dhismaha oo ay ka soo wareegtay muddo 40 maalmood ahi, kaasi mashruuca gaadhay horumar la labaatan karo. Ka dib Kormeerka shaqada La qabtay, masuuliyiinta Kormeerka sameeyey iyo shirkadaha gacanta ku haya dhismaha ayaa shir ku yeeshay Hotel Damal ee magaalada Hargaysa, Kulanka oo masuuliyiinta Shirkadaha Sema Consultant iyo Daryeel Construction ayaa masuuliyiinta Baanka Dhexe Somaliland iyo Guddida Heer Qaran ee Suuqa Waaheen u soo bandhigay war-bixinta Shaqooyinka qabsoomay, heerka uu mashruuca dhismuhu marayo, Caqabadaha jira iyo talaabooyinka mustaqbal la qaadi doono. Gunaanadkii shirka ka soo qayb-galayaasha kulanku waxa ay isla qaateen in shirka iyo Kormeerka dambe uu noqon doono 10/12/2025, sidoo kale waxa ay kula dardaar meen masuuliyiinta Shirkadda Daryeel in ay Laban-laabaan shaqada dhismaha Suuqa si uu wakhtigiisa ugu dhamaado. Qaran News
-
Golaha Wasiirrada Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya oo maanta yeeshay kulankooda toddobaadlaha ah, ayaa ansixiyey Heshiisyo Is-afgarad ah oo u dhexeeya Dowladaha Soomaaliya iyo Boqortooyada Sacuudi Carabiya, kuwaas oo ku saabsan iskaashiga Warbaahinta iyo Dhaqanka ee labada dal. Shirka Golaha oo uu guddoominayey Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa warbixinno la xiriira ammaanka caasimadda iyo guud ahaan dalka waxaa looga dhageystay Taliyaha Ciidanka Booliska Soomaaliyeed oo uu weheliyo Taliyaha Qeybta Guud ee Booliska Gobolka Banaadir. Warbixinnadaas ayaa lagu soo bandhigay horumarka laga sameeyay sugidda amniga, iyo qorshaha lagu xaqiijinayo amniga doorashooyinka Golaha Deegaanka ee Gobolka Banaadir ee dhawaan la qaban doono. Golaha Wasiirrada ayaa bogaadiyay guulaha ay Ciidanka Qalabka Sida ka gaareen dagaalka lagula jiro Al-Shabaab , iyo dadaallada joogtada ah ee lagu xaqiijinayo amniga iyo badqabka muwaadiniinta Soomaaliyeed. Dhanka kale, Golaha Wasiirrada ayaa cambaareeyay dhacdooyinkii ka baxsanaa dhaqanka iyo diinta suubban ee Islaamka ee lagu dhibaateeyay shacab birma-geydo ah, iyadoo Xukuumaddu ay fartay hey’adaha amniga in sharciga la horkeeno cid kasta oo ku lug yeelatay falalkaas xadgudubka ah. Source: goobjoog.com
-
Golaha wasiirrada xukuumadda federaalka Soomaaliya oo maanta yeeshay kulankooda toddobaadlaha ah, ayaa ansixiyey heshiisyo is-afgarad ah oo u dhexeeya dowladaha Soomaaliya iyo Boqortooyada Sacuudi Carabiya, kuwaas oo ku saabsan iskaashiga warbaahinta iyo dhaqanka ee labada dal. Shirka golaha oo uu guddoominayey Ra’iisul Wasaare Xamse Cabdi Barre, ayaa warbixinno la xiriira ammaanka caasimadda iyo guud ahaan dalka, waxaa looga dhageystay taliyaha ciidanka booliska Soomaaliyeed oo uu weheliyo taliyaha qeybta guud ee booliska gobolka Banaadir. Warbixinnadaas ayaa lagu soo bandhigay horumar laga sameeyay sugidda amniga Muqdisho iyo qorshe la sheegay in lagu xaqiijinayo amniga doorashooyinka golaha deegaanka ee gobolka Banaadir oo dowladdu ku howlan tahay in ay dhawaan qabato. Dhanka kale, golaha wasiirrada ayaa cambaareeyay dhacdooyinkii ka baxsanaa dhaqanka iyo diinta suubban ee Islaamka ee lagu dhibaateeyay shacab birma-geydo ah, iyada oo xukuumaddu ay fartay hay’adaha amniga in sharciga la horkeeno cid kasta oo ku lug yeelatay falalkaas xadgudubka ah. PUNTLAND POST The post Maxay yihiin qodobada looga hadlay shirka golaha wasiirrada Soomaaliya? appeared first on Puntland Post.
-
Madaxweynihii hore ee dowladda federaalka Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa maanta dib ugu soo laabtay magaalada Muqdisho, kaddib muddo saddex sano ah oo uu ku maqnaa dalka dibadiisa. Madaxweyne hore Farmaajo oo hadda ka yimid dalka Turkiga ayaa diiday in soo dhaweyn loogu sameeyo garoonka diyaaradaha Aadan Cadde ee Muqdisho, isagoo doorbiday in uu toos ugu laabto hoyga uu ka degan yahay caasimadda. Maxamed Cabdullaahi Farmaajo oo ka mid ah musharaxiinta u taagan doorashada soo socota ayaa lagu wadaa in uu magaalada Muqdisho ka bilaabo kulamo siyaasadeed oo diiradda lagu saari doono xaaladda siyaasadeed ee dalka, gaar ahaan arrimaha dastuurka iyo doorashooyinka oo muran ka taagan yahay. Madaxweyne hore Farmaajo ayaa diidan doorashada ay hadda ku howlan tahay dowladda federaalka iyo wax ka baddelka dasruurka, isagoo tallaabooyinkaas marar badan ku dhaliilay dowladda uu hoggaamiye madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud. PUNTLAND POST The post Farmaajo oo saddex sano kaddib ku soo laabtay Muqdisho appeared first on Puntland Post.
