-
Content Count
213,136 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Gobolka Benaadir oo dib u furay wadada muhiimka ah ee Soobe
Deeq A. posted a topic in News - Wararka
Guddoomiyaha Maamulka Gobolka Banaadir ahna Duqa Magaalada Muqdisho, Dr. Xasan Maxamed Xuseen (Muungaab), ayaa maanta si rasmi ah xarigga uga jaray Wadada Soobe, oo dib-u-dhis ballaaran lagu sameeyay. Wadadan oo xiriirisa Hoggaanka Dambi-baarista Booliska Soomaaliyeed (CID) ilaa Isgoyska 14-ka Oktoobar, oo sidoo kale loo yaqaanno Soobe, ayaa ka mid ah waddooyinka istaraatiijiga ah ee caasimadda. Intii lagu guda jiray munaasabadda xarig-ka-jarka, Guddoomiyaha ayaa xusay in Dowladda Hoose ee Muqdisho ay ka go’an tahay in muwaadiniinta lagu celiyo adeegyada ay xaqa u leeyihiin, iyadoo loo marayo maamul daahfuran oo cashuurta shacabka ku beddelaya adeeg muuqda. “Wadadan maanta aan xarigga ka jarayno waxa lagu saleeyay qorshe casri ah oo aan ku xaqiijinayno in marinnada bullaacadaha ay si toos ah ugu shubmaan badda, isla markaana la diyaariyay marinno loogu talagalay xarkaha korontada iyo tubooyinka biyaha. Arrintan waxa ay muujinaysaa sida aan hor-tebinta u siinnay in aan tayada iyo waaridda adeeggan hormuud uga dhigno shaqadeena.” ayuu yiri guddoomiye Dr. Muungaab. Duqa Muqdisho ayaa waxa uu sidoo kale ku nuux-nuuxsaday in Dowladda Hoose ay sii wadi doonto hirgelinta mashaariic la mid ah kan maanta la hirgeliyay, si bulshada Soomaaliyeed, gaar ahaan shacabka ku dhaqan caasimadda, ay u helaan adeegyo kaaba horumarka. Source: goobjoog.com -
Raysalwasaaraha Ukrayn ayaa sheegay in dhismaha ugu weyn ee dawladda Ukrayn ee ku yaalla Kyiv, markii ugu horraysay la garaacay. Yulia Svyrydenko ayaa sheegtay in saqafka sare ee dhismaha iyo dabaqa sare lagu baabi’iyay waxa u ugu yeedhay “Weerarrada cadowga”. Ugu yaraan afar qof ayaa lagu dilay weerarkaasi oo ay ku jiraan ilmo socod barad ah iyo gabadh da’ yar, kaddib markii dhismo ka kooban sagaal dabaq lagu weeraray degmada Svyatoshynsky ee magaalada Kyiv, sida ay saraakiishu sheegeen. Ciidamada cirka ee Ukraine ayaa sheegay in tiro badan oo diyaarado iyo gantaallo laga soo riday dalka Ruushku ay qayb ka ahaayeen weerarkii habeenkii ugu dambeeyay. Madaxweynaha Ukraine Volodymyr Zelensky ayaa sheegay in weerarrada is daba joogga ah ay khasaare ka geysteen magaalooyinka Zaporizhzhia, Kryvyi Rih iyo Odesa, iyo sidoo kale gobollada Sumy iyo Chernihiv. Source bbcsomali Qaran News
-
Ciidamada Dowladda Hoose ee magaalada Gaalkacyo ayaa xiray xarunta maamulka degmada, kadib markii ay sheegeen in muddooyinkii dambe ay ku jireen xaalad mushahar la’aan ah,waxayna hor istaageen shaqaalihii maamulka degmada, iyagoo u diiday in ay gudaha xarunta galaan. Xiritaanka xarunta ayaa abuuray jahawareer ku yimid adeegii bulshada, maadaama shaqaalaha kale ee degmada oo ay ku jiraan kuwa nadaafadda iyo maamulka ay ku qasbanaadeen in ay dibadda joogaan. Cabashadan cusub ayaa imaneysa xilli Puntland guud ahaan ay ciidamada iyo shaqaalaha rayidka ahi ka hadleen mushaharka oo aan si joogto ah loo siin, inkasta oo Wasiirka Maaliyadda Puntland uu shalay ku adkeystay hadal uu jeediyey in dhammaan ciidamada iyo shaqaaluhu ay si joogto ah u helaan xuquuqdooda. Qaar ka mid ah saraakiisha ciidamada Dowladda Hoose ee Gaalkacyo oo warbaahinta la hadlay ayaa sheegay in mushahar la’aantu saameyn toos ah ku yeelatay noloshooda iyo tan qoysaskooda, islamarkaana aysan suurtagal ahayn in ay sii gutaan waajibaadkooda iyagoo aan helin xaqoodii.Xaaladda ayaa noqotay mid xiisad dhalisay, waxaana la filayaa in madaxda Puntland ay ka jawaabaan cabashada soo noqnoqotay ee ciidamada iyo shaqaalaha dowladda hoose, si looga hortago in khilaafka uu saameeyo adeegyada bulshada ee degmada. Source: goobjoog.com
-
Ciidamada Dowladda Hoose ee degmada Gaalkacyo oo ka gadoodsan mushaar la’aan ayaa saaka xirtay xaruntii degmada, islamarkaana shaqaalihii u diiday in ay gudaha u galaan xarunta, si ay waajibkooda shaqo u gutaan. Xubno ka tirsan shaqaalaha Dowladda Hoose ee Gaalkacyo oo tegey xaruntii degmada ayaa dib uga soo laabtay waxaana laga soo xigtay in ciidamado ka tirsan degmada oo mushaar la’aan ka cabanaya qabsadeen halkaasi oo ay ka celinayaan shaqaalaha in ay gudaha u galaan. Shaqaalaha iyo ciidamada Puntland ayaa dhawaanahan wajahaya xuquuq la’aan, waxaana wasiirka Maaliyadda oo maalin ka hor su’aal laga weydiiyay uu sheegay in dhismaha waddooyinku ay ka muhiimsan yihiin xuquuqda shaqaalaha, taasi oo dhalisay falcelin xooggan oo baraha bulshada qabsatay. Dhinaca kale, Siyaasi Guuleed Saalax Barre oo qoraal ka soo saaray mushaar la’aanta xukuumadda madaxweyne Deni ku samaysay shaqaalaha iyo ciidamada difaaca Puntland ayaa ka dalbaday dowladda in au sida ugu dhakhsaha badan u bixiso xuquuqda ka maqan shaqaalaha iyo ciidamada. “Shaqaalaha iyo ciidamadu waa lafdhabarta dawladnimada iyo difaaca dalka. Waxaan ku baaqaynaa in xuquuqdooda si degdeg ah loo bixiyo, lana dejiyo hannaan sharci oo ka hortaga dib u dhac iyo ku tumasho dambe inaysan dhicin, sidoo kalana lala xisaabtamo masuuliyiyiinta masuulka ka ah dayacan , oo uu ugu horreeyo Madaxweyne Deni” ayuu yiri Guuleed Saalax. Wuxuu sidoo kale ka digay sii socoshada duudsiinta xuquuqda shaqaalaha iyo ciidamada oo uu ku tilmaamay mid sii adkaynaysa xaaladda iyo duruufaha nololeed ee qoysaskooda, taas oo horseedi karta niyad jab, habacsanaan maamul iyo amni xumo, sida haddaba dhacda in ciidamo duruufaysan ay xirtaan waddada dheer ee laamiga ah. PUNTLAND POST The post Puntland: Ciidamo ka gadoodsan mushaar la’aan oo saaka qabsaday xaruntii degmada Gaalkacyo appeared first on Puntland Post.
-
Qunsuliyadda dowladda Itoobiya ee magaalada Garoowe ayaa xaflad hordhac ah u qabatay munaasibadda Xarig-jarka Biyo-xireenka weyn ee Itoobiya ka hirgelisay webiga Niilka, kaasi oo dhawaan si rasmi ah loo daah-furayo. Mas’uuliyiin ka tirsan Puntland oo uu hoggaaminayo wasiirka Arrimaha gudaha Cabdi Faarax Siciid Juxa oo ka kooban xubno ka tirsan golaha Wasiirrada, duqa Degmada, shirkado ganacsi iyo marti sharaf kale ayaa ka qeyb galay xafladda hordhaca u ah munaasibadda furitaanka Biyo-xireenka Abaay. Xafladdan ay soo qaban-qaabisay qunsuliyadda Itoobiya ee ku taalla caasimadda Puntland oo uu hoggaaminayey kusimaha Qunsulka Safaaradda, Mudane Yidnekachew Tekle A, waxaa Intii ay socotay lagu soo bandhigay hiddo-dhaqameedka kala duwan ee dalka Itoobiya. Mas’uuliyiinta labada dhinac ayaa si gaar ah u xusay muhiimadda iskaashiga Puntland iyo Itoobiya ee dhinacyada kala duwan Sida; siyaasadda, dhaqaalaha iyo amniga. Waxaa si gaar ah loo tilmaamay kaalinta muuqata ee Itoobiya ka geysatay dagaalka lagula jiro argagixisada Daacish. PUNTLAND POST The post Garoowe oo lagu qabtay Xaflad hordhac u ah daah-furka Biyo-xireenka Itoobiya ka hirgelisay webiga Niilka appeared first on Puntland Post.
-
MARWO AAMINA WERIS IYO AHMAD SIILAANYO WAXYAALIHII AY CAJIIBKA KU AHAAYEEN EE LAGU XUSUUSTO. Ilaahay qabriga haw nuuree Axmad Siilaanyo iyo mawrwadiisii Aamina Weris oo Hargaysa joogtaa waxay ahaayeen dad aqoonta tacliinta iyo maamulkaba isku dhow oo aad isu fahma saaxiiba waxay ahaayeen dad xidhiidh saaxiibtinimo iyo mid sokeeyaba ku leh ummadda S/Land Waxa xusuus mudan Marwo Aamina Weris telefonka qof kasta way ka qaban jirtay oo waxay isku xidhi jirtay Ahmad Siilaanyo iyo dadka si xirfad leh ayay hawsha qaranka u wadi jirtay. Waxa cajiib ah oo aanu madaxweyne qudhi haysan waxay lahaayeen ehel taageereyaal u ah oo wixii baahi ah ee dheeraada ee dadka la shaqeeya ku timaadda halkeeda ku dhammeeya, waddanka Ingiriiska oo ah meesha ay ugu badanyihiin dadka reer S/Land waxay ku lahaayeen taageereyaal qoys hoose u badan oo dhammeeya wixii dan ah ee ku timaadda maamulka Siilaanyo si tuburuc ah. Dadkaasi haw badnaadaan jifada Ahmad Siilaanyo laakiin waxay ka koobnaayeen qabaa’ilka S/Land,waa hab dhaqan wanaagsan oo ay tahay in lagu daydo danta dalka awgii. MAHADSANID. CABDI BACAW. GUUL ALLE. LONDON. Qaran News
-
The President of the Republic of Somaliland, H.E. Abdirahman Mohamed Abdillahi (Irro), along with his high-level delegation on the second day of their official working visit to the city of Gabiley, today laid the foundation stone for several key development projects being implemented in Gabiley and inaugurated others. The President officially opened an important new health service added to Gabiley Hospital — an Oxygen Generator, which addresses a critical need in the entire Gabiley region. President Irro stated that these projects are part of the broader plan by the Wadajir and Waxqabad administration to improve public health services and strengthen infrastructure that supports the medical needs of the people of Gabiley Qaran News
-
Mogadishu (HOL) — Somali President Hassan Sheikh Mohamud arrived in Ethiopia’s capital on Sunday for the Second Africa Climate Summit, joining dozens of African leaders in a push for fairer climate financing and stronger adaptation measures ahead of this year’s UN negotiations in Brazil. Source: Hiiraan Online
-
Farah stands as one of the literary giants of the Horn of Africa. Another is the Sudanese writer Tayeb Salih, whose Season of Migration to the North gave the world a mirror to confront the intimate violence of colonial encounters. In Salih’s pages, the Nile became not only a river but a stage upon which history’s dissonances played out: South meeting North, intimacy shadowed by power, the postcolonial subject forced to grapple with both desire and destruction. Salih distilled the dilemmas of Sudan into a single haunting novel that continues to echo across languages and generations. Source: Hiiraan Online
-
Land in Somalia is not just a resource. It is the language of dignity, identity, and power. To ask who owns land in Somalia is to open a door to centuries of history, layers of conflict, and competing visions of authority. Every Somali warlord, president, or clan elder has at some point staked their legitimacy on land — whether by claiming ancestral grazing routes, allocating farms as political favours, or fighting for control of a city. Source: Hiiraan Online
-
FOR IMMEDIATE RELEASE Date: September 7, 2025 Somalia’s Aviation Overreach Demands Firm, United Response from Somaliland Hargeisa, Somaliland – The Federal Government of Somalia has instructed international airlines not to transport any passengers to Somaliland unless they hold a visa issued by Somalia. This directive is not only politically motivated and legally baseless — it is a direct attack on Somaliland’s sovereignty and its jurisdiction over its own airspace. Somalia, which controls only Mogadishu’s airport, has no legal or operational authority over Egal International Airport in Hargeisa or any other part of Somaliland. This attempt to regulate travel to and from Somaliland is an aggressive overreach designed to: 1. Falsely assert sovereignty over Somaliland, which has operated independently since 1991. 2. Restrict travel to Somaliland, particularly for individuals not aligned with Somalia’s political goals. 3. Illegitimately extract revenue from aviation activity it neither manages nor supports. Somaliland Has a Strong Legal Case Under international aviation law and ICAO principles, airspace and airport authority is based on actual operational control and governance. Somaliland has: 1. Independently operated and maintained Egal International Airport for decades. 2. Signed and managed aviation agreements with international and regional carriers. 3. Complied fully with ICAO safety, security, and operational standards. 4. Provided all airport and air navigation services without any support from Somalia. These facts give Somaliland a clear legal basis to challenge Somalia’s interference at the International Civil Aviation Organization (ICAO) and other international forums. Somalia’s directive violates ICAO norms of non-interference, state responsibility, and safe access to international air services. Despite this, the Somaliland Ministry of Civil Aviation has responded inadequately, lacking urgency and strategic direction in protecting Somaliland’s national interests. Now is the time for Somaliland to stand united and act decisively. This is more than an aviation dispute — it is a calculated political move to undermine Somaliland’s independence, damage its economy, and delegitimize its state institutions. We must stand together and support the government in defending the country’s sovereignty. The Government of Somaliland Must Take Immediate Action: 1. File a formal legal complaint with ICAO and other relevant international bodies. 2. Engage directly with airlines and aviation partners to assert legal and operational control. 3. Strengthen internal coordination and preparedness to defend against future interference. The people of Somaliland must demand accountability, action, and results from the Ministry of Aviation and all relevant authorities. Silence and inaction are no longer acceptable. Issued by: Somaliland Forward Somaliland Forward advocates for Somaliland’s full international recognition and its rightful place among the community of nations Qaran News
-
GAROWE, Somalia – President Said Abdullahi Deni’s decision to reject Somalia’s newly launched federal e-visa system and impose a separate $60 fee on arriving passengers was intended as a show of Puntland’s autonomy. Instead, it risks backfiring—politically, economically, and reputationally—by turning Puntland’s own citizens and diaspora against him. The dispute was framed as a battle between Mogadishu and Puntland over authority, but the immediate victims are not federal officials—they are ordinary Puntlanders. The vast majority of passengers landing in Garowe are diaspora Somalis returning home to see family, invest, or reconnect with their roots. By forcing them to pay twice—first for the $64 federal e-visa, and again for Puntland’s $60 local permit—Deni’s administration has effectively levied a tax on loyalty. For many, the experience is humiliating: long airport queues, double charges, and the feeling of being exploited in their own homeland. Rather than rallying support for Puntland’s autonomy, the move risks breeding anger and resentment among the very people who sustain Puntland’s economy and society. Puntland’s diaspora is not just symbolic—it is vital. Remittances form the backbone of household incomes, businesses, and even local government projects. Alienating this community with what many describe as “predatory” fees could weaken that bond. If diaspora Puntlanders begin to see Garowe’s leadership as opportunistic rather than protective, the consequences will extend beyond airport frustration. Their financial and political influence—critical during elections and development drives—could shift away from Deni’s administration. The timing could not be more damaging. Mogadishu has hailed the federal e-visa as a “historic milestone,” projecting Somalia as a modernising state aligned with global digital standards. By openly defying the system, Puntland risks appearing obstructive, parochial, and out of step with global best practices. For years, Puntland has claimed to be Somalia’s model of governance and stability. This episode undermines that narrative, painting the administration as insular and out of touch with the frustrations of its own citizens. A constitutional trap Legally, the Somali constitution gives immigration authority to the federal government, not the states. Airlines, which rely on federal clearance to operate, must also obey Mogadishu’s directives since the skies are under national—not regional—jurisdiction. That leaves Deni with only two options: abide by the federal e-visa system or continue charging his own people twice at the airport. Either option exposes the limits of his leverage and risks eroding confidence in his leadership. In a fragile political environment, perception matters as much as policy. Deni’s government may have intended to send a message of strength to Mogadishu, but instead it appears to have inflicted harm on its own people. Federal officials now have an easy talking point: Puntland’s defiance is not protecting its citizens; it is penalising them. The greater danger is erosion of trust. If ordinary Puntlanders and their diaspora relatives come to believe that political battles are being fought at their expense, Deni risks undermining the very base of support he depends on to sustain his authority. What was meant to project defiance could instead expose weakness. By rejecting Somalia’s new e-visa, Deni has not embarrassed Mogadishu—he has antagonised his own people. For a leader who relies heavily on diaspora goodwill and popular support, that miscalculation could prove far costlier than the $60 fee.
-
https://qarannews.com/wp-content/uploads/2025/09/57a09c8f55d1380c49a3f15ccf49d1f6.mp4 Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland, Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi (Cirro) iyo weftigii uu hogaaminaayey ayaa galabta si ballaadhan loogu soo dhaweeyey magaalooyinka Dila iyo Boorama ee Gobolka Awdal Bulshada reer Awdal ayaa si niyad-wanaag iyo farxad leh u soo dhaweeyey Madaxweynaha iyo weftigiisa, iyaga oo shucuurtooda ku muujiyey sida ay ugu faraxsan yihiin booqashada Madaxweynaha, iyaga oo ku tilmaamay in safarkiisu uu yahay mid muujinaya wadajirka iyo midnimada shacabka Somaliland. Markii uu Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland soo gaadhay Gobolka Awdal, waxa uu si kal iyo laab ah u salaamay shacabka iyo madax dhaqameedka Gobalka , kuwaasi oo ku soo dhaweeyey Calanka Qaranka JSL iyo caleemo qoyan. Madaxweynuhu inta uu ku sugan yahay magaalada Boorama, waxa uu kulammo muhiim ah la yeelan doonaa Madaxda heer Gobol iyo kuwa Degmo, wax-garadka, iyo qaybaha kala duwan ee bulshada reer Awdal. Kulamadaasi waxa diiradda lagu saari doonaa arrimaha horumarinta adeegyada bulshada, xoojinta wada-shaqeynta Hay’adaha Dawladda iyo bulshada rayidka ah, iyada oo laga wada hadli doono xoojinta nabadda, wada-jirka iyo midnimada ummadda reer Somaliland. Dhanka kale, Madaxweynuhu waxa uu ka qayb geli doonaa Xafladda Qalin-jabinta Jaamacadda Camuud. 𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇 𝐗𝐮𝐬𝐞𝐞𝐧 𝐀𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐂𝐢𝐠𝐞 (𝐃𝐞𝐲𝐫), 𝐀𝐟𝐡𝐚𝐲𝐞𝐞𝐧𝐤𝐚 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝 Qaran News
-
Garoowe (Caasimada Online) – Wasiirka Maaliyadda maamulka Puntland, Maxamed Faarax Maxamuud ayaa warbaahinta u mariyay hadal si weyn uga careysiiyay shacabka reer Puntland, gaar ahaan shaqaalaha rayidka ee maamulka. Wasiirka ayaa si aan gabasho lahayn u sheegay in dhismaha waddooyinka ay uga muhiimsan yihiin bixinta mushaaraadka shaqaalaha dowladda. “Shaqaalaha mushaarkooda waxaa nooga muhiimsan waddooyinka (dhismaha waddooyinka),” ayuu yiri Wasiirka Maaliyadda Puntland. Arrintani waa labo shaqo oo aan isku meel marin, maadaama mushaarku yahay xuquuq aas-aasi ah oo ay xaq u leeyihiin shaqaalaha, halka waxqabadka horumarineed uu yahay waajibaad dowladda loo igmaday, balse aan loo adeegsan karin mushaarka shaqaalaha. Hadalka wasiirka ayaa dhaliyay caro xooggan, iyadoo shaqaalaha rayidka ah oo ka falceliyay ay ku tilmaameen “mid nasiib darro ah oo muujinaya heerka dulmiga ay dowladdu ku hayso shaqaalaha.” Dhanka kale, wasiirka ayaa dafiray in wasaaradda Maaliyaddu lagu eedeeyay mushaar la’aan, isagoo ka meermeeray inuu si toos ah uga jawaabo sababta gadoodka ciidamada ee soo noqnoqday, oo salka ku haya mushaar la’aan. Si kastaba, hadalkan ayaa imanaya xilli shaqaalaha maamulka Puntland aanay wax mushaar ah qaadan muddo lix bilood ah sannadkan gudihiisa, taas oo sii dheerayd gunnadii lagu jari jiray. Gudaha maamulka Puntland ayaa bilihii dambe kusoo noqnoqday gadoodka ciidamada amniga, kuwaas oo si xoog ah u xiray waddooyinka muhiimka ah ee magaalooyinka iyo kastamada canshuuraha, si ay u helaan xuquuqdooda oo ugu horreysa mushaarka.
-
Mogadishu (PP News Desk) — The Finance Ministry of Somalia has introduced a transport monitoring system. The new system will ensure that all vehicles on the road have paid the required road tax. Another important feature of the system is the inclusion of a government database containing the registration details of vehicles operating in Mogadishu. The Finance Ministry will grant the police access to the system to help prevent car theft and to play an active role in stopping the use of explosive-laden vehicles targeting civilians or government facilities, a tactic used by Al-Shabaab. The transport monitoring system records information on the vehicle owner, driving licence, vehicle type and road tax payment status. The transport monitoring system records information on the vehicle owner, driving licence, vehicle type and road tax payment status. The system will be rolled out in the Federal Member States to ensure uniformity in transport monitoring mechanisms, which are essential for compliance with road tax obligations and for maintaining traffic safety in the Federal Republic of Somalia. © Puntland Post, 2025 The post Somalia Moves to Standardise Road Tax and Vehicle Checks appeared first on Puntland Post.
-
Mogadishu (HOL) — Somalia’s Minister of Commerce and Industry, Mohamoud Adam Geesood, joined counterparts from across the continent this week at the Intra-African Trade Fair (IATF 2025) in Algiers, where leaders renewed calls to accelerate the African Continental Free Trade Area (AfCFTA). Source: Hiiraan Online
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda Masar ayaa dhawaan ciidan usoo direysa Soomaaliya, kuwaas oo kamid noqonaya howl-galka nabad ilaalinta ee AUSSOM. Goobihii ay degi lahaayeen ciidankan ayay diyaarisay dowladda Soomaaliya, iyadoo la soo tusay wafdi sare oo ka tirsan ciidanka Masar oo maalmihii la soo dhaafey ku sugnaa gudaha dalka. Wafdigan oo soo gaba-gabeeyay xog aruurin ay wadeen ayaa tagey qaar kamid ah goobaha la geyn doono ciidankooda, ka hor intii ay saaka ka duulin magaalada Muqdisho oo ay dib ugu noqon Qaahira. Saraakiisha Masaarida ayaa booqday magaalooyinka Balcad, Jowhar, Buurane, Mahadaay iyo saldhigga ciidamada cirka ee Balidoogle, halkaas oo ciidanka Masar ee imaanaya dalka ay ku sugnaan doonaan. Ujeedka u weyn ee socdaalka wafdiga Masaarida ayaa ah inay indhaha soo saaran nolosha dhabta ah ee ka jirta magaalooyinkaas iyo sida ciidankooda ula qabsan karaan cimilada iyo dabeecada. Socdaalka guddiga qiimaynta ee Masar ayaa u dhexeeyay 30-kii Agoosto ilaa 6-ta Sebtembar 2025, waxaana uu qeyb ka yahay istaraatiijiyadda lagu horumarinayo iskaashiga militari ee u dhexeeya Midowga Afrika iyo sidoo kale dalalka xubnaha ka ah. Intaasi kadib guddiga ka socday Masar ayaa kulamo gaar ah la yeeshay madaxda dowladda Soomaaliya iyo saraakiisha Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya, iyaga oo ka wada-hadlay imaanshaha ciidamada cusub ee Masar. Imaanshaha ciidanka Masar ee qeybta ka noqonaya howl-galka nabad ilaalinta Soomaaliya ayaa durba abuuray xiisad siyaasadeed, iyadoo Itoobiya ka muujisay walaac xooggan. Itoobiya ayaa si cad uga digtay ciidanka Masar ee imaanaya Soomaaliya, iyadoo sheegtay in aysan keeneen nabad, balse ay horseedi doonaan dhibaato hor leh, sida ay qabaan.
-
Garoowe (Caasimada Online) – Magaalada Garoowe ee xarunta maamulka Puntland ayaa caawa looga dabaal-degay biyo-xireenka Itoobiya ay ka sameysay Wabiga Nile-ka, kaas oo dhawaan si rasmi ah loo furayo. Munaasabaddan loogu dabaal-degayo biyo-xireenka ayaa waxaa soo qaban-qaabisay qunsuliyadda Itoobiya ee Garoowe, iyadoo ka qeyb-galeen mas’uuliyiin ka tirsan maamulka Puntland. Wasiirro ay kamid yihiin Wasiirka Arrimaha Gudaha Puntland iyo Wasiirka Warfaafinta Puntland ayaa ka qeyb-galay munaasabadda loogu dabaal-degayo biyo-xireenka Itoobiya. Muuqaallo laga soo duubay munaasabaddan ayaa muujinaya wasiirrada Puntland oo lagu casuumay cunta-dhaqameedka Itoobiyaanka, waxaana wejiyadooda ka muuqata “dhoollacadeyn” taas oo ka dhigaysa in Puntland ay si toos ah ula safatay Itoobiya. Xiisadda biyo-xireenka Itoobiya ayaa saameyn weyn ku yeelatay gobolka, iyadoo weli Dowladda Federaalka Soomaaliya u muuqato mid iska ilaalineysa ku milanka hirdanka Itoobiya iyo Masar oo labadaba ay la leedahay xiriir diblomaasiyadeed. Puntland oo muddooyinkii dambe uu khilaaf xooggan kala dhaxeeyay hoggaanka Dowladda Federaalka ayaa u muuqata inay ku xumaynayso arrintaan xiriirka wanaagsan ee Soomaaliya la leedahay Masar. Masar ayaa iyadu qeyb ka noqotay howl-galka Midowga Afrika ee nabad ilaalinta. Masar ayaa biyo-xireenka ay Itoobiya fureyso u aragta halis ka dhan ah danaha qarankeeda. Dowladda Federaalka Soomaaliya oo ay tahay inay isku dheelitirto xiriirka labada dal ee uu ka dhexeeyo khilaafka siyaasadeed, ayaa si dhow indhaha loogu hayaa sida ay u wajihi doonto arrintaan. Si kastaba, Masar ayaa muddo dheer kasoo horjeedday biyo-xireenka, sababo la xiriira walaac ay ka qabto inuu yareyn karo saamigeeda biyaha Wabiga Nile. Qaahira ayaa ku tilmaantay biyo-xireenka oo loo yaqaan “biyo-xireenka Weyn ee Dib-u-curashada Itoobiya” mid khatar ku ah jiritaankeeda, maadaama dalku uu si buuxda ugu tiirsan yahay Wabiga Nile si uu biyo ugu helo beeraha iyo dadka ka badan 100 milyan.
-
MOGADISHU, Somalia – Ethiopia’s ambassador to Somalia, Suleiman Dedefo, has launched a scathing attack on the Arab League, accusing the regional body of acting as a tool of Egypt’s foreign policy rather than addressing the crises facing its own members. His remarks come just days after former Somaliland president Muse Bihi Abdi admitted that Somalia’s diplomatic offensive forced Ethiopia to abandon a landmark sea access deal with Hargeisa. In a series of pointed social media posts, Dedefo criticized the League for repeatedly targeting Ethiopia over its use of the Nile while ignoring wars, displacement, and hunger in the Arab world. “Is the Arab League really a League of Arab Nations, or the League for execution of Egypt’s anti-Ethiopian policy?” he wrote, arguing that the body “has badly exposed itself that it doesn’t represent the rest of Arab nations.” The comments followed a statement from the Arab League condemning Ethiopia for pressing ahead with the Grand Ethiopian Renaissance Dam (GERD) without a binding water-sharing agreement. Cairo has long argued the dam threatens its water security, while Addis Ababa insists it is exercising a sovereign right to harness its own resources. Dedefo dismissed Egypt’s concerns as “utterly baseless,” stressing that Ethiopia will continue to build more dams in the future. “Egypt’s rulers must acknowledge that their eternal fantasy of destabilizing Ethiopia will not succeed and should return to cooperation that benefits the peoples of both nations,” he warned. A parallel diplomatic setback The envoy’s defiant tone comes at a time of heightened pressure on Addis Ababa. Over the weekend, former Somaliland president Muse Bihi admitted that Somalia’s lobbying campaign had derailed Ethiopia’s high-stakes plan to lease a stretch of Somaliland’s coastline in exchange for potential recognition of Somaliland’s independence. In his first major interview since leaving office, Bihi revealed that Mogadishu’s appeals to regional and international bodies — including the African Union, the Arab League, and the Organization of Islamic Cooperation — left Ethiopia politically cornered. Egypt, he said, led the charge within the Arab League, while the OIC unanimously sided against Ethiopia. At one stage, Ethiopia was even warned that the AU might consider relocating its headquarters from Addis Ababa, a threat that forced Prime Minister Abiy Ahmed to step back. “On our side, we were ready, but Ethiopia could not proceed,” Bihi said. “Neither I nor Abiy Ahmed expected it to unfold this way.” The collapse of the Memorandum of Understanding (MoU), signed on January 1, 2024, marked a major diplomatic victory for Somalia’s President Hassan Sheikh Mohamud, who immediately branded the pact an attack on Somali sovereignty and mobilized international support to shut it down. Taken together, Dedefo’s broadside against the Arab League and Bihi’s candid admissions highlight Ethiopia’s growing diplomatic squeeze. On one front, Addis Ababa is under fire over the Nile; on another, it has been forced to retreat on its ambition to secure long-sought sea access through Somaliland. For Prime Minister Abiy, who has called Ethiopia’s dependence on Djibouti’s ports a “geographical prison,” the setbacks show just how determined Somalia and its allies are to block Ethiopia’s ambitions. As Addis Ababa prepares to inaugurate the GERD — a project hailed as a symbol of national pride — Ethiopia finds itself facing a stark reality: its push for water security and maritime access is colliding head-on with regional politics, leaving it increasingly isolated.