-
Content Count
213,610 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Mogadishu (HOL) — Nine prominent Somali politicians, including former minister and political figures, have joined forces to form a new political alliance called the National Dignity Union, announcing former Prime Minister Abdi Farah Shirdoon (Saacid) as their candidate for the 2026 presidential election. Source: Hiiraan Online
-
Afhayeenka Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland, Xuseen Aadan Cige (Xuseen Deyr), ayaa sheegay in Jamhuuriyadda Somaliland ay si buuxda u soo celisay maamulka madax-bannaanida hawadeeda qaran, taas oo dhaqan galaysa laga bilaabo 10-ka Nofeembar 2025. Afhayeenku wuxuu sidaas ku sheegay qoraal uu ku daabacay barta X(Twitter), oo ay soo turjuntay wakaaladda Wararka Somaliland ee SOLNA, waxaannu intaas ku daray in go’aankani uu xoojinayo madaxbannaanida qarannimada JSL ee dhinaca maamulka soohdimaheeda dhinaca hawada. Afhayeenka Madaxweynuhu wuxuu. Intaas ku daray in Jamhuuriyadda Somaliland ay si buuxda u raacayso shuruucda caalamiga ah ee duulista rayidka ah iyo heerarka Caalamiga ah ee Duulista hawada ee u dejisan Hay’adda ICAO. Afhayeen Deyr wuxuu tibaaxay in Dowladda Somaliland ay caddeysay in fiisayaasha ay bixiso Dowladda Soomaaliya aanay wax sharci ah ka ahayn dhulka Jamhuuriyadda Somaliland oo ah waddan u madax-bannaan Arrimaha socdaalka, xakamaynta xuduudaha, iyo maamulka hawada. “Somaliland waxa ay ugu baaqday dhammaan bah-wadaagta caalamiga ah, shirkadaha diyaaradaha iyo wakaaladaha socdaalku in ay ixtiraamaan madax-bannaanideeda, isla markaana ay si buuxda ula shaqeeyaan hay’adaha duulista rayidka ah ee Somaliland, si loo sugo amniga iyo xasiloonida hagidda hawada,” ayuu Afhayeenka madaxweynuhu ku yidhi qoraalkiisa. Source
-
Somaliland: mas’uuliyiin loo xidh xidhay arrimo musuqmaasuq
Deeq A. posted a topic in News - Wararka
Hantidhowraha Guud ee Qaranka JSL, Mudane Muuse Yuusuf Cismaan, ayaa sheegay inay jiraan dad loo xidh xidhay arrimo musuqmaasuq ka dib baadhitaano ay ku sameeyeen qaar ka mid ah hay’adaha dalka. Hantidhowraha Guud, ayaa sidan ka sheegay waraysi gaar ah oo uu siiyey Telefeeshanka Qaranka Somaliland, waxaana uu ugu horreyn ka hadlay hay’adaha dawladda ee ay baadhitaanada ka sameeyeen, wuxu yidhi: “Baadhitaano aad u badan baanu samaynay intii aanu joognay, Badbacadda Qaranka ayaa ka mid ah, dhakhtarka weyn ee Hargeysa ayaan ku samaynay, machadka hay’adda shaqaalaha ayaan ku samaynay oo hay’ado badaan baadhitaano ku samaynay”. Hantidhowrahu, isaga oo sidoo kale hadalkiisa sii wata wuxu yidhi: “Way ka soo baxeen, dad la xidh xidhayna waa ay jiraan, Maxkamado na ku jira oo Maxkamadda lagu la jiraa na way jiraan”. Madaxweynaha Qaranka JSL Dr. Cabdiraxmaan Cirro, ayaa ay ka go’an tahay la dagaalanka musuqmaasuqa, waxaana fagaareyaal uu ka sheegay in aanay marna ba u dulqaadan doonin wax musuqmaasuq ah. Source -
Axmed Sharac oo maanta booqanaya Aqalka Cad, waxa uu noqonayaa madaxweynihii u horreeyay ee Suuriya oo booqasho rasmi ah ku tagaya Aqalka Cad ee Mareykanka Madaxweynaha Suuriya, Axmed Sharac ayaa maanta booqanaya Aqalka Cad, taa oo ka dhigaysa madaxweynihii u horreeyay ee Suuriya oo booqasho rasmi ah ku tagaya Aqalka Cad ee Mareykanka, isagoo halkaa wada-hadallo kula yeelanaya madaxweynaha Mareykanka, Donald Trump. Inta lagu jiro wada-hadalladan waxaa la filayaa in diiradda lagu saaro ; •Ku biiritaanka Suuriya ee isbahaysiga caalamiga ah ee ka dhanka ah Daacish iyo la-dagaallanka argagxiisada. •Sida ay xiriir amni ku yeelanayaan Suuriya iyo Israa1l, balse waqtigan lama filayo in xiriir diblomaasiyadeed oo labada dhinac ah laga hadlo. •Dib u dhiska Suuriya •Ku biiritaanka Suuriya ee nidaamka maaliyadeed ee caalamiga ah •Maalgashiga shirkadaha Mareykanka ee gudaha Suuriya. Source
-
Hay’adda caalamiga ah ee xuquuqda aadanaha Amnesty International ayaa sheegtay in dowladda Soomaaliya iyo beesha caalamku ay si joogto ah u guuldarreysteen inay ilaaliyaan kumannaan qof oo ka yimid bulshooyinka ay abaaruhu saameeyeen ee koonfurta Soomaaliya, taasoo muujinaysa in xuquuqdooda cuntada, biyaha, caafimaadka, nolosha iyo mideynta qoysaska lagu tumanayo. Warbixinta cusub ee cinwaankeedu yahay “Ma jiro roob, ma jiro cunto, ma jiraan xoolo: Saameynta xuquuqda aadanaha ee abaarta iyo barakaca gudaha Soomaaliya” ayaa daaha ka rogtay in u dhaxeysa 2020 iyo 2023, abaaraha ka dhashay isbeddelka cimilada oo ay wehelinayeen colaado iyo takoorka bulshada ay khasbeen kumannaan qof inay ka cararaan deegaanadoodii kuna barakacaan xeryaha dadka barakacay gudaha Soomaaliya, ka dibna qaarkood ay u hayaameen xerada qaxootiga ee Dhadhaab ee dalka Kenya. Intii ay safarradaas halista ah ku jireen, dowladda Soomaaliya ma aysan bixin wax gargaar ah sida adeegyo caafimaad iyo cunto. Soomaaliya oo safka hore kaga jirta halista cimilada adduunka Soomaaliya waxaa lagu tilmaamay inay tahay dalka toddobaad ee ugu nugul isbeddelka cimilada adduunka, iyadoo saameynta ugu weyn ay kasoo baxday waxyeellada bani’aadamka sameeyo Tigere Chagutah, Agaasimaha Amnesty ee Bariga iyo Koonfurta Afrika, ayaa yiri: “Soomaaliya waxay safka hore kaga jirtaa saameynta isbeddelka cimilada ee ay bani’aadamku keeneen. Inkasta oo Soomaaliya aanay wax badan ku darsan kuleylka adduunka, haddana shacabka Soomaaliyeed ayaa qaadanaya culayska ugu weyn ee dhibaatooyinka cimilada, iyagoo weliba la daalaa dhacaya colaado daba dheeraaday iyo saboolnimo. Dalalka dhaqaalaha badan, gaar ahaan kuwa ugu masuulka badan isbeddelka cimilada, waa inay muujiyaan waajibaadkooda si ay uga taageeraan Soomaaliya la qabsiga saameynta cimilada.” Warbixintu waxay ku salaysan tahay wareysiyo lala yeeshay 177 qof oo barakac ku tagay xerada Dhadhaab intii u dhaxeysay Sebteembar 2024 ilaa Maarso 2025. Sidoo kale waxaa la wareystay shaqaalaha gurmadka degdegga ah, hay’adaha samafalka, saraakiisha dowladda iyo khubaro ku takhasusay cimilada oo ka shaqeeya ama aqoon u leh nuglaanta Soomaaliya ee abaarta iyo isbeddelka cimilada. Source: goobjoog.com
-
Madaxweynaha Turkiga Recep Tayyip Erdogan ayaa sheegay in wasiirrada arrimaha dibadda, difaaca iyo madaxa sirdoonka ee dalkiisa ay toddobaadkan safar rasmi ah ku tegi doonaan dalka Pakistan, si ay ugala hadlaan dadaallada socda ee lagu doonayo in dib loogu bilaabo wada-hadallada nabadda ee u dhexeeya Pakistan iyo Afghanistan. Sida lagu sheegay war-saxaafadeed rasmi ah oo laga soo saaray xafiiska madaxweynaha Turkiga Axaddii, Erdogan ayaa sheegay in safarkan uu qeyb ka yahay qorshe lagu doonayo in la gaaro xabbad-joojin rasmi ah iyo heshiis nabadeed oo waara oo ka dhex dhaca labada dal ee dariska ah. Madaxweynaha Turkiga oo dib ugu soo laabtay magaalada Istanbul kaddib booqasho uu ku tegay magaalada Baku ee caasimadda Azerbaijan, halkaas oo uu kula kulmay Ra’iisul Wasaaraha Pakistan Shehbaz Sharif, ayaa tilmaamay in Ankara ay diyaar u tahay inay fududeyso wada-xaajoodyada labada dhinac. Safarkan seddex-geesoodka ah ee ay hoggaaminayaan wasiirrada Turkiga ayaa la filayaa inuu diiradda saaro arrimaha amniga, la dagaallanka argagixisada, iyo dib u dhiska kalsoonida labada dal ee muddooyinkii dambe xiriirkoodu hakadka ku jiray. Source: goobjoog.com
-
Wararka ka imanaya waqooyiga gobolka Galgaduud iyo deegaannada ku dhow xuduudda u dhaxaysa Hiiraan iyo Galgaduud ayaa sheegaya in ay sii kordhayaan falalka afduubka haweenka iyo carruurta, iyadoo xaalad murugsani ay halkaas ka taagan tahay. Falal naxdin leh oo hooyooyin iyo carruur lagu diley ayaa maalmihii la Soo warinayay gobolkaas, ayadoo dhacdooyin afduub ahi ay aaggaas ka dheceen sida ay xoguhu sheegayaan. Dhanka kale, warar kale ayaa tibaaxaya in askar ka tirsan hay’adda nabad sugidda iyo sirdoonka qaranka (NISA) lagu dilay meel u dhow xadka gobolka Hiiraan. Sida ay sheegeen dadka deegaanka, afar askari oo la sheegay in ay ahaayeen askar NISA dhalasho ahaanna ka Soo kala jeeda Hiiraan iyo Galguduud lagu dilay dagaal u muuqday mid aano qabiil salka ku haya. Mid ka mid ah odayaasha deegaanka ayaa u sheegay warbaahinta in dilka askarta uu salka ku hayo aar-goosi u dhaxaysa maleeshiyaad beeleed isku haya deegaanno ku teedsan xuduudda labada gobol. Xaaladda guud ee amniga ee waqooyiga Galgaduud ayaa weli cakiran, iyadoo dadka deegaanka ay ka cabanayaan maleeshiyaad habeenkii ku Soo dheelmanaya oo xittaa dumarka iyo carruurta laynaya ama afduubanaya. Wasaaradda arrimaha gudaha XFS ayaa dhowaan baaq nabadeed ka Soo saartay colaadaha beelaha oo si xun ugu sii baahiya qaar kamid ah gobollada dalka, weli ma jirto tillaabo dhab ah oo wax ka qabashada arrintaas loo qaaday. Source: goobjoog.com
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiyaha maamulka gobolka Banaadir, Mudane Xasan Maxamed Xuseen (Muungaab) oo xalay ka qayb-galay kulan dadweyne oo ka dhacay xarunta degmada Waabari ayaa ka hadlay arrimo la xiriira maqaamka caasimada oo weli ay ka taagan tahay dood xooggan, maadaama la galayo doorashooyin guud. Muungaab ayaa shaaca ka qaaday in ka maamul ahaan ay doonayaan in Muqdisho ay noqoto caasimad dowlad-goboleed, ayna hesho metalaad lamid ah maamul-goboleedyada. “Shacabka iyo maamulkooda wuxuu doonayaa Muqdisho inay noqoto caasimada dowlad-goboleed ah, dowladda dhexe-na xarun u ah, dowlad-goboleed madax bannaana ah” ayuu yiri Guddoomiye Muungaab. Sidoo kale, guddoomiyaha gobolka Banaadir ayaa farriin u diray shacabka caasimada, si ay u helaan metalaadooda,wuxuuna ugu baaqay inay ka qaybgalaan doorashooyinka dhacaya. “Shacabka Muqdisho maanta fursad taariikhi ah ayaan haysanaa fursaddaas yaanan iska dayicin Muqdisho inay maqaam yeelato haddii aan rabno dariiqii loo mari lahaa waa kan, waana in ay yeelato maamul shacabkeeda uu doorto” ayuu mar kale yiri duqa Muqdisho. Dhanka kale, waxa uu dalab culus u diray xildhibaannada labada gole ee Baarlamaanka Soomaaliya, isaga oo ka codsaday inay ka shaqeeyaan maqaamka caasimada iyo inay xubno ku yeelato Golaha Aqalka Sare. “Xildhibaannada sharafta leh anoo ku hadlaayo afka shacabka caasimada baaqa aan halkan uga jeedinaayo waxay tahay waxaan dooneynaa Muqdisho oo ah caasimad dowlad-goboleed ah, Aqalka Sare-na metalaad ku leh, haddii uu Ilaah yiraahdo” ayuu sii raaciyay. Waxaa kale oo uu yiri “Muqdisho reer gaar ah uma asteysano waa xaruntii waddanka wax kasta oo maqaam iyo macno ay heshana sida hadda kursi Soomaaliyeed ay u tahay ayay Soomaali Maxamed oo dhan ka dhex muuqa doontaa”. The post MUUNGAAB oo qaaday tallaabo la xiriirta maqaamka Muqdisho appeared first on Caasimada Online.
-
Washington (Caasimada Online) — Saad Aljabri, oo ahaa sarkaal sare oo ka tirsan sirdoonka Sacuudiga, ayaa kaalmo ka raadsanaya maxkamad federaali ah oo ku taalla dalka Maraykanka, taasoo la xiriirta dacwad musuq-maasuq oo dhan $5 bilyan, sida uu tebiyay wargeyska New York Times. Sida uu wargeysku sheegay, kooxdiisa qareennada ayaa doonaya in marag-kac laga qaado saraakiil hore oo ka tirsanaa sirdoonka Maraykanka. Waxay ku doodayaan in marag-furkoodu uu ka difaaci karo dacwad halis badan oo la xiriirta kiiskan oo ka socota dalka Canada. Dhageysiga dacwadda Canada ayaa la filayaa inay billaabato sannadka soo socda. Shirkad ay leedahay dowladda Sacuudiga, oo lagu magacaabo Sakab, ayaa ku eedaysay Aljabri inuu lunsaday in ka badan $5 bilyan oo dollar xilli uu ahaa sarkaal sare oo dhanka amniga ah. Si kastaba ha ahaatee, Aljabri ayaa si isdaba joog ah u beeniyay eedeymahan. Wuxuu ku doodayaa in dacwaddu ay tahay mid siyaasadeysan. Wuxuu ku adkeysanayaa inuu lacagtaas ku bixiyay hawlgallo ka dhan ah argagixisada oo sir sare ah, kuwaasoo ay si wadajir ah ula fulinayeen Maraykanka. Aljabri wuxuu ahaa gacan-yare muhiim ah oo uu lahaa Dhaxal-sugihii hore ee Boqortooyada, Mohammed bin Nayef. Muddo sannado ah, Bin Nayef wuxuu xulufo dhow la ahaa hay’adaha sirdoonka Maraykanka. Laakiin, afgambi ka dhacay qasriga boqortooyada sannadkii 2017-kii ayaa xilka ka qaaday Bin Nayef, wuxuuna awoodda isugu geeyay Dhaxal-sugaha Boqortooyada, Mohammed bin Salman (MBS). Aljabri isla sannadkaas ayuu ka cararay Sacuudi Carabiya. Loollanka oo galay marxalad cusub Codsigan cusub ee loo gudbiyay maxkamadda federaaliga ah ee Virginia waa tallaabadii ugu dambaysay ee loollan caalami ah oo qaraar. Qareennada Aljabri waxay ku tilmaameen eedeymaha musuqmaasuqa inay qayb ka yihiin olole ballaaran oo “cadaadis siyaasadeed” ah. Waxay arrintan la xiriiriyeen dadaallo lagu doonayo in lagu aammusiyo dadka dowladda dhaliila, olole ay ku barbar dhigeen dilkii 2018-kii loo geystay weriye Jamal Khashoggi. Warbixin sirdoon oo Maraykanku soo saaray 2021-kii ayaa lagu soo gabagabeeyay in MBS uu ansixiyay dilkaas. Sacuudi Carabiya ayaa si kulul u diidday natiijada warbixinta Maraykanka. Qareennada dhaxal-sugaha ayaa Aljabri ku tilmaamay “qof baxsad ah.” Waxay ku eedeeyeen inuu been abuuray eedeymo si uu u qariyo dembiyadiisa. Saraakiisha Sacuudiga ayaa sidoo kale xiray laba ka mid ah carruurta waaweyn ee Aljabri sannadkii 2020-kii. Aljabri wuxuu sheegay in tani ay ahayd isku day lagu doonayay in lagu qasbo inuu dalka ku laabto, taasoo ah sheegasho uu Sacuudigu beeniyay. Labada dhinacba waxay dacwado kala duwan ka gudbiyeen Maraykanka iyo Canada. Dacwadahaas intooda badan way istaageen sababtoo ah sirta ku xeeran xogta la hayo. Tusaale ahaan, garsoore Maraykan ah ayaa laalay dacwad uu Aljabri ka gudbiyay MBS sannadkii 2020-kii. Garsooraha wuxuu dhaxal-sugaha siiyay xasaanad diblomaasiyadeed maadaama uu yahay madax shisheeye. Mudnaanta ‘siraha dowladda’ Sidoo kale, shirkadda Sacuudiga ee Sakab ayaa Aljabri ka dacweysay gobolka Massachusetts si loo xayiro hantidiisa. Dowladda Maraykanka ayaa soo faragelisay kiiskaas. Waxay adeegsatay awoodda dhifta ah ee “mudnaanta siraha dowladda,” taasoo si wax ku ool ah u joojisay dacwaddii, iyadoo ku doodday inay waxyeello u geysan karto amniga qaranka Maraykanka. Hadda, Saad Aljabri wuxuu mar kale raadinayaa marag-kac Maraykanka laga helo, taasoo gelisay dowladda Maraykanka xaalad adag. Dacwaddiisa Virginia waxay ka codsanaysaa garsoore inuu ku qasbo saraakiil hore oo Maraykan ah inay ka qaybqaataan difaaciisa Canada. Tani waxay ka dhigan tahay dib u eegis lagu sameeyo xog ay dowladdu horey u aragtay inay tahay mid aad xasaasi u ah in la kashifo. Khabiirada sharciga ayaa sheegay in aysan u badneyn in codsigaas la aqbalo. “Ma qiyaasi karo maxkamad Maraykan ah oo leh, ‘Xogtaas waan ka diidnay Maxkamaddii Massachusetts, laakiin hadda waxaan u oggolaaneynaa qof Canada jooga,'” ayay tiri Ingrid Brunk, oo ah tafatiraha Jariiradda Sharciga Caalamiga ah ee Maraykanka (American Journal of International Law). Si kastaba ha ahaatee, kiiskan wuxuu iftiiminayaa hab dhaqanka murunka leh ee “mudnaanta siraha dowladda.” Dadka dhaliila waxay ku doodaan in saraakiishu ay inta badan si xad dhaaf ah u adeegsadaan. “Waxay ahayd in loo isticmaalo si taxaddar leh (sida ‘mindi qalliin’), laakiin inta badan waxaa loo adeegsadaa si aan loo meel dayin,” ayuu yiri Jeffrey Vagle, oo daraasad ku sameeyay mudnaantan. Wuxuu xusay inay noqon karto “hab sahlan oo ay dowladdu arrin ku qariso.” Xeer Ilaaliyaha Guud ee Canada ayaa sidoo kale soo farageliyay dacwadda ka socota halkaas. Khabiiradu waxay filayaan in maxkamad Canada ku taalla ay go’aan ka gaarto dhammaadka sannadka, go’aankaas oo ku saabsan caddeymaha la soo jeediyay ee uu Aljabri soo bandhigi karo, iyo haddii ay jiraan. The post Dagaalka u dhaxeeya Bin Salmaan iyo Saad Aljabri oo galay marxalad cusub appeared first on Caasimada Online.
-
Ururka Dhakhaatiirta Suudaan ee SDN ayaa ku eedeeyay ciidamada RSF inay ku hawlan yihiin isku day naxdin leh oo ay ku doonayaan inay ku qariyaan caddeymaha xasuuq ballaaran oo ay ka geysteen magaalada El-Fasher ee gobolka Darfur. Warbixinta ururka ayaa lagu sheegay in ciidammada RSF ay ururinayaan boqolaal meydad ah oo yaalla waddooyinka magaalada, kaddib markii ay si dhiig badan ku daatay u qabsadeen El-Fasher 26-kii Oktoobar, iyagoo meydadkaas gubaya ama ku aasaya xabaalo wadareed si loo tirtiro raadadka dambiyada dagaal. Ururka ayaa ku tilmaamay dhacdooyinkii El-Fasher cutub kale oo ka mid ah xasuuq buuxa oo qorsheysan oo ay RSF ka waddo Suudaan, isagoo xusay in la jebiyay dhammaan qawaaniinta caalamiga ah iyo kuwa diinta ee mamnuucaya xadgudubka meydadka iyo gubidda dadka dhintay. Hay’adda IOM ayaa dhankeeda sheegtay in in ka badan 82,000 qof ay ka qaxeen magaalada El-Fasher , kadib markii RSF ay qabsatay saldhiggii ugu dambeeyay ee ciidamada dowladda Suudaan ee gobolka. Warbixinnada waxaa lagu sheegay in dhacdooyin dilal wadareedyada, kufsiga iyo jirdilka ahi ay si xowli ah uga socdaan aaggaas, halka kumannaan qof ay weli ku go’doonsan yihiin magaalada. Source: goobjoog.com
-
Jabuuti (Caasimada Online) – Madaxweynaha Jabuuti, Ismaaciil Cumar Geelle, oo xilka hayay tan iyo 1999-kii, ayaa u tartami doona muddo xilleedkii lixaad doorashada sanadka soo socda, sida ay ilo siyaasadeed u sheegeen wakaaladda wararka ee AFP. Tallaabadan ayaa timid ka dib markii baarlamaanku uu meesha ka saaray caqabad dastuuri ah oo horay uga hor istaagtay inuu mar kale tartamo. Dalkan yar ee ku yaalla Geeska Afrika waa dal xasiloon oo ku dhex yaalla gobol ay inta badan rabshado ka jiraan. Waxa uu leeyahay dekad weyn oo ay saldhigyo militari ku leeyihiin dalalka Maraykanka, Faransiiska, Shiinaha, Japan iyo Talyaaniga. “Waxa uu oggolaaday inuu musharrax ka noqdo doorashada madaxweynaha ee sanadka soo socda, wax walbana si habsami leh ayay u dheceen,” ayuu Guddoomiyaha Golaha Shacabka Dileita Mohamed Dileita u sheegay AFP, ka dib shirweynihii xisbiga talada haya ee RPP. Musharaxnimada madaxweynaha oo 77 jir ah waxaa sidoo kale u xaqiijiyay AFP ka qeybgale kale oo ka mid ahaa shirweynaha, kaasoo codsaday inaan magaciisa la sheegin. Si kastaba ha ahaatee, Madaxtooyada ayaan weli si rasmi ah ugu dhawaaqin arrintan. Geelle ayaa noqonaya hoggaamiyihii ugu dambeeyay ee ka mid ah madaxda da’da ah ee Afrika ee doonaya inay xukunka sii hayaan. Waxaa ka mid ah Paul Biya oo 92 jir ah oo hoggaamiya Cameroon, iyo Alassane Ouattara oo 83 jir ah oo ka taliya Ivory Coast. Dib u doorashadiisa ayaa ah mid ku dhow hubaal. Waxa uu doorashadii ugu dambeysay ee 2021-kii ku guuleystay 97 boqolkiiba codadkii la dhiibtay. Dhanka kale, isbahaysigiisa, Midowga Aqlabiyadda Madaxweynaha (Union for the Presidential Majority), ayaa haya inta badan kuraasta baarlamaanka. Ururka Caalamiga ah ee Xuquuqda Aadanaha (FIDH) ayaa doorashooyinkaas ku tilmaantay “kuwo aan xor ahayn”. Tallaabadan ayaa timid wax kayar toddobaad kadib markii Baarlamaanku uu u codeeyay in Dastuurka laga saaro xaddidaadda da’da 75-ka sano ee musharraxiinta madaxweynaha. Sannadkii 2010-kii, Dastuurka ayaa wax ka beddel lagu sameeyay si meesha looga saaro xaddidaadda labada xilli. Dalka Jabuuti ayaa si joogto ah ay hay’adaha xuquuqda aadanaha u dhaliilaan cabburinta codadka ka soo horjeeda dowladda. Waxay kaalinta 168-aad kaga jirtaa 180 dal oo ku jira tusmada Xorriyadda Saxaafadda Adduunka ee 2025 ee ay soo saarto hay’adda Suxufiyiinta aan Xuduudda Lahayn (RSF). Hay’adda ayaa sheegtay in “saxaafadda dalka ay gebi ahaanba gacanta ugu jirto dowladda oo ay ku kooban tahay warbaahinta dowladda oo keliya.” Geelle ayaa xilka kala wareegay Xasan Guuleed Abtidoon, oo ah aabbaha madaxbannaanida Jabuuti, sannadkii 1999-kii. Wuxuu ka soo shaqeeyay agaasimaha madaxtooyadiisa muddo 22 sano ah. Ku dhawaaqistiisa ma ahayn mid la yaab leh. Wuxuu albaabka u furay xilli lixaad oo shan sano ah mar uu wareysi siiyay majaladda Africa Report bishii May. “Waxa kaliya ee aan kuu sheegi karo waa inaan dalkayga aad u jeclahay oo aanan ku kici karin fal aan mas’uuliyad lahayn oo sababa kala qeybsanaan,” ayuu yiri mar la weydiiyay wax ku saabsan musharraxnimadiisa. Waxa uu sidoo kale ka hadlay wararka joogtada ah ee ku saabsan caafimaadkiisa, isagoo qirtay in “malaha” uu u baahan yahay “inuu lumiyo xoogaa miisaan ah.” “Marka laga reebo taas, wax walba waa hagaagsan yihiin,” ayuu yiri. Dalka Jabuuti waxaa ku nool qiyaastii hal milyan oo qof oo kaliya, laakiin waxa uu ku yaallaa marrin ganacsi oo istiraatiiji ah oo ah Baab al-Mandab ee Badda Cas. The post Madaxweyne Ismaaciil Cumar Geelle oo la shaaciyey inuu… appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Maamulka Gobolka Banaadir ayaa iska fogeeyay eedeyn uga timid Guddiga Madaxa-bannaan ee Doorashooyinka Qaranka iyo Soohdimaha, taas oo la xiriirtay in shaqaalaha gobolka lagu qasbayo inay ku biiraan ururro siyaasadeed. “Maamulka gobolka Banaadir waxa uu shacabka Soomaaliyeed iyo guddiga doorashooyinka u caddeynayaa in uusan wax lug ah ku lahayn eedeymaha ku saabsan in shaqaalaha gobolka lagu qasbayo inay iska diiwaan-geliyaan ururro siyaasadeed,” ayaa lagu yiri war-saxaafadeed kasoo baxay maamulka gobolka. Maamulka ayaa caddeeyay inuu aqoonsan yahay muhiimadda weyn ee ay qaranka u leedahay hirgelinta dimuqraadiyadda, nidaamka xisbiyada badan iyo doorashooyinka qof iyo codka ah, kuwaas oo dhammaantood tixgelin siinaya xorriyadda iyo doonista madax-bannaan ee uu muwaaddinka. “Maamulka gobolka waxa uu qaatay kaalín ku kooban dhiirrigelinta ololaha wacyigelinta dadweynaha ee isdiiwaangelinta codbixiyaasha, waana waajib qaran oo aan ku garab-siinaynay guddiga doorashooyinka,” ayaa sidoo kale lagi yiri war-saxaafadeedka. Maamulka ayaa guddiga usoo jeediyay inuu ka dhawrsado eedeymaha aan sal iyo raad toona laheyn, isla markaana eedeymaha noocan ah loo maro hannaan sharci ah, si xaqiiqda loo ogaado ka hor inta aan warbaahinta la marin. “Annaga oo ixtiraam iyo qaddarin weyn u hayna Guddiga, waxaan soo-jeedinaynaa in eedeymaha noocan ah loo maro hannaan sharci ah, waxna laga weydiiyo dhinaca ay khusayso ka hor inta aanan bulshada lala wadaagin.” War-saxaafadeedka maamulka gobolka Banaadir ayaa imanaya xilli uu maanta Guddoomiyaha Guddiga Doorashooyinka uu sheegay in guddiga ay soo gaartay fariimo sheegaya in shaqaalaha gobolka lagu qasbayo in ay kamid noqdaan ururada diiwaan-gashan, taas oo uu ula jeedo xisbiga tallada haya ee JSP. Guddoomiyaha ayaa sheegay in arrintani ay tahay sharci-darro, isla markaana aan la aqbali karin in shaqaale dowladeed lagu qasbo inay ka mid noqdaan ururo siyaasadeed. Maamulka gobolka Banaadir ayaa caawa si buuxda u beeniyay eedeyntaan. Hoos ka aqriso war-saxaafadeedka: Maamulka Gobolka Banaadir waxa uu shacabka Soomaaliyeed iyo Guddiga Madaxa-bannaan ee Doorashooyinka Qaranka iyo Soohdimaha u caddeynayaa in uusan wax lug ah ku lahayn eedeymaha ku saabsan in shaqaalaha Gobolka Banaadir lagu qasbayo inay iska diiwaangeliyaan Ururro Siyaasadeed. Maamulka waxa uu aqoonsan yahay muhiimadda weyn ee ay Qaranka u leedahay hirgelinta Dimuqraadiyadda, Nidaamka Xisbiyada badan iyo Doorashooyinka Qof iyo Codka ah oo dhammaantood tixgelin siinaya xorriyadda iyo doonista madax-bannaan ee uu muwaaddinku ugu biirayo ama ugu codeynayo cidda uu siyaasaddeeda ku qanco. Maadaama ay hirgelinta Doorasho Xor iyo Xalaal ah tahay himilo ay shacabka Soomaaliyeed muddo dheer u hanqal-taagayeen, Maamulka G/Banaadir waxa uu qaatay kaalín ku kooban dhiirrigelinta ololaha wacyigelinta dadweynaha ee isdiiwaangelinta codbixiyaasha, waana waajib qaran oo aan ku garab-siinaynay GMDQ. Annaga oo ixtiraam iyo qaddarin weyn u hayna Guddiga, waxaan soo-jeedinaynaa in eedeymaha noocan ah loo maro hannaan sharci ah, waxna laga weydiiyo dhinaca ay khusayso ka hor inta aanan bulshada lala wadaagin. Maamulka G/Banaadir waxa uu bogaadinayaa wada shaqaynta ku dhisan sharciga ee kala dhexaysa Guddiga Doorashooyinka, waxa uuna sii balanqaadayaa in uu ka maamul ahaan guto dhinaciisii wixii waajib wada shaqayn iyo iskaashi ah ee uu la leeyahay Guddiga Doorashooyinka. The post Muxuu maamulka G/Banaadir ka yiri eedeynta ‘qasabka’ ee guddiga doorashooyinka? appeared first on Caasimada Online.
-
Hargeysa (Caasimada Online) – Maamulka Somaliland ayaa shaaciyay in dal ku galka ay bixiso laga heli karo dalal ay sheegtay inay xafiisyada ay ku leedahay dalal dhowr, xilli ay cadaadis xooggan ka wajahayso fiisaha elektarooniga ee dhaqan-gelisay Dowladda Federaalka Soomaaliya. War-saxaafadeed kasoo baxay Ciidanka Socdaalka iyo Ilaalada Somaliland ayaa lagu sheegay in ajaanibta soo booqaneysa Somaliland ay fiisaha ka heli karaan xafiisyada Somaliland ee ku yaalla dalal ay ka mid yihiin: Kenya, Itoobiya, UK, Maraykanka, Taiwan, Turkiga iyo Jabuuti. Ciidanka socdaalka iyo ilaalada xudduudaha ayaa sheegay in aan Somaliland lagu soo geli karin fiise ay bixisay Dowladda Federaalka Soomaaliya. “Fiisayaasha ama oggolaanshaha socdaal ee ay bixiso Soomaaliya lama aqbali doono in lagu soo galo Somaliland. Dukumentiyadaas lagama aqoonsana xuduud kasta oo ku taala Somaliland. Qof kasta oo wata fiiso noocaas ah waa loo diidi doonaa inuu soo galo Somaliland, waxana lagu dabaqi doonaa nidaamka sharciga socdaalka ee qaranka,” ayaa lagu yiri war-saxaafadeedka kasoo baxay taliska ciidanka socdaalka Somaliland. Sidoo kale waxaa lagu sheegay qoraalka in fiisaha ay bixiso Somaliland laga heli karo marka la yimaado garoonka madaarka caalamiga ah ee Hargeysa ama kan Berbera, iyadoo la marayo baaritaanka socdaalka iyo bixinta lacagaha khuseeya. Hoos ka aqriso war-saxaafadeedka oo dhameystiran: Waaxda Socdaalka iyo Ilaalada Xuduudaha ee Jamhuuriyadda Somaliland waxa ay ku wargelinaysaa guud ahaan shacabka, shirkadaha duulimaadyada, wakaaladaha socdaalka, safaaradaha, iyo dhammaan dadka u safraya Jamhuuriyadda Somaliland arrimaha soo socda: Iyadoo lagu duulayo awoodda sharcigu siiyey ciidanka socdaalka sida ku cad Sharciga Socdaalka iyo Ilaalada Xuduudaha (Sharciga Lr. 109/2025), iyadoo la raacayo waajibaadkeeda ku wajahan nidaaminta soo gelitaanka, deganaanshaha, iyo bixitaanka ajaanibta, ciidanka socdaalku waxay caddaynaysaa qodobadan: 1. Fiisayaasha ama oggolaanshaha socdaal ee ay bixiso Soomaaliya lama aqbali doono in lagu soo galo Jamhuuriyadda Somaliland. Dukumentiyadaas lagama aqoonsana xuduud kasta oo ku taala Somaliland. Qof kasta oo wata fiiso noocaas ah waa loo diidi doonaa inuu soo galo dalka, waxana lagu dabaqi doonaa nidaamka sharciga socdaalka ee qaranka. 2. Ajaanibta doonaysa inay booqdaan Somaliland waxay heli karaan: A. Fiise lagu qaato marka la yimaaddo Garoonka madaarka caalamiga ah ee Hargeysa ama Garoonka Caalamiga ah ee Berbera, iyadoo la marayo baadhitaanka socdaalka iyo bixinta lacagaha khuseeya. B. Inay codsadaan fiise gelitaan ah oo laga helo Safaaradda, Qunsuliyadda ama Xafiiska Somaliland ee ugu dhow. Xafiisyadan waxay ku yaallaan dalal ay ka mid yihiin: Kenya, Itoobiya, UK, Maraykanka, Taiwan, Turkiga, Jabuuti iyo xarumo kale oo la aqoonsan yahay. 3. Qof kasta oo haysta fiise gelitaan ama fiise deganaansho oo Somaliland ah wuxuu dalka ku soo geli karaa keliya xuduudaha rasmiga ah ee loo asteeyey, wuxuuna mari doonaa baadhitaanka caadiga ah ee socdaalka. Nidaamkani wuxuu rasmi ah dhaqan-galayaa isla markiiba, waxaannu sii jiri doonaa ilaa wax laga beddelayo ama la laalayo, iyadoo lagu beddelayo nidaam kale oo ka soo baxda hay’adda awoodda u leh. The post Somaliland oo shaacisay dalal laga heli karo dal-ku-galkeeda kadib cadaadiska e-Visa appeared first on Caasimada Online.
-
Hargeysa (Caasimada Online) – Dhacdo argagax leh ayaa maanta ka dhacday magaalada Hargeysa, kadib markii aabbe uu gubay afar caruur ah oo uu dhalay. Sida uu sheegay Taliska Ciidanka Dab-demuska Somaliland, Aabahan ayaa caruurta ku gubay guri jiingada oo ku yaala xaafada October ee degmada Axmed Dhagax ee Magaalada Hargeysa. Ciidanka Dab-demiska Hargeysa oo goobtaas gaaray, isla markaana gurmad u fidiyay ayaa waxay dabka ka xakameeyeen gurigii iyo guryo isku raran ahaa oo kale, iyadoo intaa kadibna maydka caruurta laga soo saaray guriga. Caruurta ayaa kala ahaa saddex wiil iyo gabadh yar, oo dhamaantood ka yaraa da’ada 10 jirka, sida lagu sheegay qoraal kasoo baxay Taliska Ciidanka Dab-demiska Somaliland. Guriga lagu gubay caruurtan ayaa ahaa jiingad laba qol iyo barande ka koobnaa, taas oo markiiba dabku wada qabsaday. Maydka caruurta ayaa waxaa la gaadhsiinayaa Cisbitaalka weyn ee Magaalada Hargeysa. “Aabaha caruurta dhalay ayaa dabka qabadsiiyay caruurta, waxaana aabaha iyo hooyada caruurta dhashay ka dhaxeeyay khilaaf, iyagoo iskula jiray maxkamada,” ayaa lagu yiri qoraalka dab-demiska. Sidoo kale waxaa la xaqiijiyay in gabadha weyn ee qoyska, oo uur leh, ay ka badbaaday dhacdada, iyadoo haatan lagu daawaynayo isbitaal ku yaalla magaalada. Aabihii falkan arxandarada ah geystay ayaa la soo qabtay, isagoo baxsanaya waxaana hadda lagu hayaa laanta dambi baarista ee CID-da. “Ciidanka Dab-demisku wuxuu halkan fariin adag uga dirayaa bulshada Somaliland inay ka digtoonaadaan wax kasta oo sababi kara dab. Sidoo kale caruurta kaga tagin guryaha, taasoo waayadan dambe caruur badani ku geeriyoodeen,” ayaa lagu yiri qoraalka kasoo baxay taliska ciidanka dab-demiska. Waxa intaas lagu sii daray “Taliyaha Ciidanka Dabdamiska iyo Samatabixinta Somaliland sareeye guuto Axmed Maxamed Xasan Sawaaxili wuxuu murugada la qaybsanayaa qoyskaa geeridu ku dhacday, waxaan Alle uga baryaynayaa in baddel kheyr qaba siiyo. Aamiin Aamiin Aamiin.” Dhacdadan naxdinta leh ayaa gilgishay bulshada magaalada Hargeysa, iyadoo si xooggan uga hadleen culimada, madaxda deegaanka iyo ururrada bulshada, kuwaas oo ku baaqay in la adkeeyo tallaabooyinka sharci ee ka hortagga rabshadaha qoyska, si aysan usoo laaban dhacdo noocaan ah. The post Dhacdo naxdin leh: Aabbe caruurtiisa ku gubay Hargeysa appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Guddiga Arrimaha Gudaha, Dib-u-heshiisiinta, Arrimaha Federaalka iyo Xiriirka Dowladaha Xubnaha ka ah Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa maanta xafiiskooda ugu yeeray masuuliyiinta Wasaaradda Arrimaha Gudaha. Mas’uuliyiinta loo yeeray ayaa waxaa hoggaaminayay Wasiir Ku-xigeenka Wasaaradda, Cabdikariin Xasan Ashkir iyo xubno kale oo ka tirsan Wasaaradda Arrimaha Gudaha Soomaaliya. Kulanka oo ay guddoomisay Guddoomiyaha Guddiga, Senator Deeqa Xasan Xuseen ayaa diiradda lagu saaray arrimaha la xiriira sharciga dad-dhigista iyo tirikoobka xaaladaha madaniga ahm Mas’uuliyiinta wasaaradda ayaa laga codsaday inay bixiyaan faah-faahin iyo fasiraad dheeraad ah oo ku saabsan qodobada sharcigaas iyo sidoo kale inay ka jawaabaan su’aalo iyo talooyin ay xubnaha guddiga ka keeneen sharciga dad-dhigista. Inta lagu guda jiray kulanka, Wasiir ku-xigeenka iyo xubnaha kale ee la socday ayaa si mid mid ah uga jawaabay dhammaan su’aalihii iyo faah-faahinta dheeraadka ah ee ay xubnaha guddigu uga baahdeen sharciga dad-dhigista iyo tirikoobka xaaladaha madaniga ah. Dhinaca kale, isla maanta waxaa xarunta guddoonka iyo guddiyaea ee Vulla Hargeysa ka dhacay kulan ay yeesheen guddiyada arrimaha dibadda iyo iskaashiga caalamiga iyo sidoo kale guddiga garsoorka caddaaladda awqaafta iyo arimaha diinta ee Golaha Shacabka. Kulankan ayaa waxaa si wadajira u shir ah u guddoominayay guddoomiye ku-xigeenka guddiga arrimaha dibadda iyo iskaashiga caalamiga ee Golaha Shacabka, Xildhibaan Aweys Xuseen Macalin iyo guddoomiyaha gudiga garsoorka, caddaaladda awqaafta iyo arimaha diinta ee Golaha Shacabka Xildhibaan Cali Xaaji Daahir. Kulankan ayaa labada guddi waxa ay wax iska weydiiyeen heshiisyada iskaashiga caalamiga ah ee garsoorka islamarkaana u dhaxeeya Soomaaliya iyo Turkiga oo akhrinta koowaad ka soo gudbay islamarkaana sugaya akhrinta labaad si ay xildhibaanadda golaha uga doodaan. Intaasi kadib labada guddi oo ka dooday qodobada heshiisyadan ayaa isku raacay in ay kulan la qaataan wasaaraddaha cadaaladda iyo arrimaha dastuurka. Sidoo kale waxaa la isku raacay in loo yeero mas’uuliyiinta wasaaradda arrimaha dibadda iyo iskaashiga caalamiga ah, si su’aallo looga weydiyo qodobada qaar ee ku jira heshiisyada. Labada guddi ay hoosta ka xariiqay muhiimadda in si dhab ah loo dul istaago qodabada heshiisyadaasi ku qoran, iyaga oo ku ballamay in kulamada ay sii socdaan, isla markaana labada wasaaradna sida ugu dhaqsiyaha badan loogu yeero. The post Baarlamanka oo maanta u yeeray madax sare oo ka tirsan DF, si wax looga weydiiyo… appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa hirgelinaysa nidaam cusub oo si buuxda u xakameyn doona socdaalka rakaabka ka duulaya ama u socda Soomaaliya. Sida ay ogaatay Caasimada Online, Dowladda Federaalka ayaa haatan qorsheyneysa dhaqan-gelinta nidaamkan cusub ee Electronic Travel Authorisation (ETA), kaasi oo si buuxda u xakamayn doona socdaalka dhammaan garoomada caalamiga ah ee Muqdisho, Hargeysa, Garoowe, Boosaaso iyo kuwa kale ee dalka. Sida uu qorshuhu yahay, nidaamkan cusub ayaa bilaaban doona 27-ka November 2025, haddii uusan dib u dhac ku iman. Nidaamkan ayaa si toos ah ugu xirnaan doona nidaamka duulimaadyada shirkadaha diyaaradaha iyo nidaamka xog isdhaafsiga rakaabka (API/PNR). Marka nidaamkan la hawlgeliyo, waxaa waajib noqon doonta in rakaab kasta oo ku socda garoomada dalka uu oggolaansho ka helo nidaamka ETA ee Dowladda Federaalka Soomaaliya. ETA-da ayaa siinaysa Dowladda Federaalka awood ballaaran oo la xiriirta socdaalka, oo ay ka mid yihiin: magaca rakaabka, taariikhda dhalashada, faahfaahinta baasaboorka, taariikhda safarka iyo fiisayaasha hore, iyo sidoo kale faahfaahinta tigidhka iyo goobta uu ku socdo rakaabku. Nidaamkan ayaa sida muuqata ka sii adag midka haatan ay ka cabanayaan maamullada qaar ee e-Visa-ha, kaasi oo qasab ka dhigaya in qofka wata baasaboorka shisheeye ee ka degaya garoomada dalka, sida Muqdisho, Hargeysa iyo Garoowe, uu jarto fiisahaas ka hor socdaalkiisa. Arrintan ayaa si toos ah u saameyn doonta shirkadaha duulimaadyada sida FlyDubai iyo Ethiopian Airlines, kuwaas oo aan awoodi doonin inay bixiyaan “boarding pass” ilaa oggolaansho laga helo nidaamka cusub ee Dowladda Federaalka dhawaan dhaqan-gelin doonto. Dowladdu waxay si dhameystiran ula socon doontaa xogta rakaabka ay diyaaraduhu usoo qaadaan Soomaaliya, iyadoo sidoo kale hay’adda socdaalka u oggolaan doonta in qofka ay doonto laga reebo diyaaradaha. Si kastaba, qorshaha hirgelinta nidaamkan cusub ayaa u muuqda mid amni iyo siyaasadba leh, oo Dowladda Soomaaliya ku xoojinayso awoodda ay ku maamuleyso hawadeeda iyo nidaamka socdaalka dalka, taas oo si toos ah u taaban karta cid kasta oo ka hor timaadda. Tallaabadan ayaa imaneysa xilli maamullada Somaliland iyo Puntland ay si adag uga horyimaadeen dal-ku-galka elektaroonig ah ee e-Visa. Maamulka Somaliland ayaa dhawaan soo saaray in hawadeeda aysan soo geli karin diyaarad aan fasax ka haysan, iyadoo wasaaradda duulistu soo bandhigtay nidaam cusub iyo shuruudo looga baahan yahay diyaaradaha kala duwan. Wasaaradda ayaa digniin ka bixisay in duulimaad kasta oo ogolaansho la’aan gala hawada Somaliland uu noqonayo mid jabinaya qaranimada Somaliland, isla markaana laga qaadi doono tallaabo sharci ah, sida lagu yiri qoraalka kasoo baxay Wasaaradda Duulista Hawada. Habraaca Somaliland shaacisay ayuu maamulka uga hortagayay go’aanno dhawaan kasoo baxay Hay’adda Duulista Rayidka Soomaaliyeed oo iyadu shirkadaha diyaaradaha ugu goodisey in ay mamnuucayso, haddii ay soo qaadan rakaab aan sidan dal-ku-gal elektaroonig ah (e-Visa), kaasi oo looga baahan yahay rakaabka u safraya Soomaaliya oo idil oo ay ku jirto Somaliland. Sidoo kale, Maamulka Puntland ayaa maalmo ka hor dhankiisa ku dhawaaqday in dal-ku-galka (Visa) ay bixinayso Wasaaradda Amniga ee Puntland, taas oo si toos ah uga hor imaneysa amarka Dowladda Federaalka Soomaaliya ee nidaamka dal-ku-galka elektarooniga ah (e-Visa). Horey Puntland ayaa marar badan uga hortimid tallaabooyin ay qaaday dowladda federaalka, sida qaadista imtixaanaadka mideysan, wax ka beddelka dastuurka, dhismaha guddiga madaxa banaan ee doorashooyinka iyo go’aanno kale oo xasaasi ah. Isku soo wada duubo, arrimahan ayaa caqabad hor leh ku noqonaya shirkadaha diyaaradaha oo ayagu wajahay awaamiir is-khilaafsan oo uga imanaya Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo maamullada ay is-hayaan ee Puntland iyo Somaliland, oo aydi ku dooda inay tahay dal ka madax-banaan Soomaaliya. The post Xog: DF oo hirgelinaysa nidaam kasii adag e-Visa + Shaqada uu qabanayo appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya ayaa shaacisay in Shariif oo loo yaqaanay Amiir, kana mid ahaa xubnaha muhiimka ah ee kooxda Al-Shabaab uu u dhintay dhaawacyo culus oo kasoo gaaray howl-gal ka dhacay gobolka Baay. Howl-galkan oo ay fuliyeen Ciidanka Xoogga Dalka ayaa waxa uu si gaar ah uga dhacay tuulada Waro Mintaaniya, oo 14 KM Koonfur-bari kaga beegan deegaanka Burjeet ee gobolka Baay. Wasaaradda ayaa xaqiijisay in howl-galkan sidoo lagu dilay xubin kale oo muhiim ah oo lagu magacaabo Yaxye (Abuu Khaalid), oo ka mid ahaa abaabulayaasha weerarrada argagixisada. Wasaaradda Gaashaandhigga ayaa bogaadisay geesinimada iyo naf-hurnimada Ciidanka Xoogga Dalka, kuwaas oo si joogto ah uga shaqeynaya xaqiijinta nabadda iyo xasilloonida dalka. Sidoo kale waxay mar kale ku celisay “in aysan jirin meel gabaad u noqon doonta kooxaha argagixisada iyo haraadigooda, iyadoo howl-galada lagu xasillinayo dalka oo dhan la sii dardargelin doono ilaa laga ciribtiro cadowga ummadda Soomaaliyeed.” Howl-galkan ayaa daba socday mid kale oo xalay ka dhacay tuulada Abal, oo qiyaastii 21 KM uga beegan koofurta magaalada Xudur ee gobolka Bakool. Howl-galkaas ayaa lagu khaarijiyay horjooge sare oo lagu magacaabi jiray Maxamed Cabdi Maxamed Nuur (Goofoow), sida ay shaacisay Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya. Horjoogahan ayaa ahaa Amiirka Xisbada Saldhigga Tuulada Abal, wuxuuna ahaa maskaxdii ka dambeysay weerarradii argagixisada ee lagu dhibaateyn jiray shacabka gobolka Bakool. Intii uu howl-galka socday, ciidanku waxay gacanta ku dhigeen hub iyo dukumeentiyo muujinaya qorshayaal lagu maleegayay falal amni-darro ah, sida lagu sheegay qoraal kasoo baxay Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya. The post Shariif Amiirka oo u dhintay dhaawac culus oo ka soo gaaray howl-galkii… appeared first on Caasimada Online.
-
Xisbiga talada dalka Djibouti haya ee RPP ayaa si rasmi ah madaxweyne Ismaaciil Cumar Geelle ugu doortay in uu noqdo musharraxa xisbiga ku metelaya doorashada la filaya in ay dalkaas ka dhacdo bisha April ee sannadka 2026-ka. Ismaaciil Cumar Geelle oo dhowaan Dastuurka dalkaas ka saaray qodobkii caqabada ku ahaa ayaa doonaya in uu tartamo markiisi lixaad mana jirto cid ilaa hadda muuqata oo kula loollamaysa kursigan oo uu soo fadhiyey tan iyo 1999-kii Xisbiga RPP ayaa talada Jabuuti soo hayey tan 1979-kii markaas oo ahayd laba sano ka dib wakhtigii ay Jabuuti xornimadeeda ka qaadatay dalkii gumaysan jirey ee Faransiiska. Tan iyo wakhtigaas ma jiro xisbi kale oo ka soo baxay waddanka Jabuuti oo hana qaaday waxana taladu ku kooban tahay RPP oo keli ah. Source
-
Wadahadalladii Pakistan iyo Afgaanistaan ee lagu raadinayay heshiis rasmi ah ayaa si rasmi u burburay, saddex waji oo wada-hadallo ka dhacay Istanbul ayaa lagu kala kacay , sida ay maanta sheegeen saraakiil u hadashay labada dal. Pakistan, waxay sheegtay in wadahadal kale uusan mar kale jiri doonin, iyagoo ku eedeyay Afgaanistaan inay diideen heshiis qoraal ah inay ku caddeeyaan joojinta weerarrada ay kooxaha hubaysan ka soo qaadayaan gudaha Afgaanistaan , kuwaasoo beegsanaya saldhigyada xadduudda ku yaalla ee ciidanka Pakistan, waxayna Afgaanistaan ku adkeysatay inay kaliya sameynayso ballanqaad afka ah, taa oo ay Pakistan ku gacan sayrtay. Wasiirka difaaca Pakistan Khawaja Asif ayaa sheegay in wadahadalladii si buuxda u istaageen,wuxuuna intaa ku daray; “Haddii weerar laga soo qaado dhulka Afgaanistaan, waxaan uga jawaabi doonaa si adag, laakiin haddii aysan jirin gardarro, xabbad-joojin ayaa sii jiri doonta.” Afgaanistaan ayaa warsaxaafadeed ka soo baxay , waxaa lagu sheegay in aysan marna doonayn inay xumeeyaan xidhiidhka deriska, balse Pakistan ay tahay mid wadata xeelado lagu raadinayo cudurdaar, si dib loogu soo celiyo dagaalka. Source
-
Wanlaweyn (Caasimada Online) – Faah-faahinno kala duwan ayaa waxaa lga helayaa dagaal culus oo saaka ka qarxay duleedka degmada Wanlaweyn ee gobolka Shabeellaha Hoose, kaas oo u dhexeeyay laba maleeshiyo beeleed oo isku haya halkaasi. Dagaalkan ayaa daba socday ninkii shalay lagu gubay tuulada Dadumaay, kaas oo dhaliyay caro xoogan, maadaama si ka baxsan bani’aadanimada loola dhaqmay marxuumka. Mid kamid ah deegaanka ah ayaa sheegay in dagaalka maanta ay soo qaadeen maleeshiyaad ku hayb ah ninkii shalay la gubay, isla markaana ay soo weerareen tuulada ay ku sugnaayeen dadkii gubay, halkaasna uu ka dhacay dagaal la’isku fara saaray. “Dagaalka saaka dhacay wuxuu salka ku hayaa ninkii shalay la jir-dilay ee haddana la gubay dadkiisa ayaaa weerar soo qaaday saaka waxayna kusoo qaadeen tuulada Dadumaay, gaar ahaan dadkii dhibaatada gaystay” ayuu yiri qof kamida dadka deegaanka. Intii uu socday dagaalka ayaa waxaa dhacay fal kale oo argagax leh, kadib markii lagu dilay qoys ka kooban Aabe, hooyo iyo lix carruur ah oo ay dhaleen. Guriga ay daganaayeen qoyska ayaa waxaa ku dhacay qoray Baasuuke ah, kaas oo gebi ahaan basbeelay, sida uu sheegay goobjooguhu. “Waxaa isoo gaaray in guri uu baasuuke ku dhacay oo hal famil ku baaba’een sida hooyo, ninkeeda iyo 6 carruur ah oo ay dhashay, xoolihiina meesha ayay ku baaba’een” ayuu sii raaciyay. Sidoo kale waxaa la gubay illaa saddex guri oo ay daganaayeen dad rayid ah, taas oo uga sii dareysa xaaladda murugsan ee ka taagan aagga degmada Wanlaweyn. Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo Koonfur Galbeed ayaa labaduna siyaabo kala duwan uga hadlay colaaddan, maadaama ay arrintu faraha ka baxda, waxaana dhinaca kale socdo howlgallo lagu doonayo in lagu soo qabto dambiileyaasha, si loo horgeeyo cadaaladda. The post Dhacdo kale oo argagax leh oo ka dhacday Wanlaweyn appeared first on Caasimada Online.
-
Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa sheegtay in hawlgal qorsheysan oo ciidamada amniga iyo saaxiibada caalamka ay xalay ka fuliyeen tuulada Abal, oo 21 km koonfur kaga beegan degmada Xuddur ee gobolka Bakool, lagu dilay hoggaamiye sare oo ka tirsanaa Al-Shabaab. Sida ay dowladda xaqiijisay, ninka la khaarijiyay ayaa lagu magacaabi jiray Maxamed Cabdi Maxamed Nuur (Goofoow), waxaana uu ahaa amiirka xisbada saldhigga Al-Shabaab ee tuulada Abal. Dowladda ayaa sheegtay in Goofoow uu ahaa maskaxdii ka dambeysay weerarro argagixiso oo lagu dhibaateyn jiray shacabka ku nool gobolka Bakool. Tuulada Abal ayaa sidoo kale caan ku ah in ay ahayd fariisimo muhiim ah oo uu sanado badan ku sugnaa Mukhtaar Roobow intii uu ka baxay Al-Shabaab, ka hor intuusan isu soo dhiibin dowladda Soomaaliya. Mudadii uu halkaas joogay, tuulada waxaa difaac ka ahaa ciidan beeshiisa ah oo dhowr jeer dagaallo culus la galay Al-Shabaab. Dowladda Soomaaliya waxay sheegtay in hawlgallada ka dhanka ah Al-Shabaab ay sii socon doonaan ilaa laga suuliyo kooxda, iyadoo shacabka gobolka Bakool ku dhiirrigelisay in ay la shaqeeyaan ciidamada amniga. Source: goobjoog.com
-
Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo Dib-u-heshiisiinta ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa soo saartay baaq nabadeed oo ku aaddan colaado iyo beegsi ka dhan ah diinta Islaamka iyo dhaqanka Soomaaliyeed oo dhowaan ka dhacay qaybo ka mid ah dalka. War-saxaafadeed ay wasaaraddu soo saartay, ayay ku caddeysay inay si adag u xun tahay colaadaha iyo falalka dhiig daashada badan sababay ka socda dalka, kuwaas oo khasaare naf iyo maalba leh horseeday, iyadoo ugu baaqday dhammaan dhinacyada ku lugta leh inay si shuruud la’aan ah u joojiyaan dagaalka iyo beegsiga shacabka. Wasaaraddu waxay sheegtay in ay farayso hay’adaha amniga in si degdeg ah ay tallaabo uga qaadaan cid kasta oo ka dambeysa falalka foosha xun ee horseedaya iska horkeenka bulshada, iyadoo la doonayo in lagu soo celiyo kala dambeynta iyo wada noolaanshaha shacabka. Sidoo kale, Wasaaraddu waxay baaq u dirtay Dowlad Goboleedyada, iyo guud ahaan qaybaha kala duwan ee bulshada sida odayaasha dhaqanka, culimada, haweenka iyo waxgaradka deegaanada colaadaha ay ka jiraan, inay ka shaqeeyaan daminta iyo joojinta colaadaha, ayna ku dadaalaan sidii xasilooni waarta iyo nabad joogto ah loo heli lahaa. Baaqan ayaa imanaya xilli maalmihii la soo dhaafay gobollada dalka qaarkood lagu diley hooyooyin iyo carruur yar yar, sidoo kalena dad nolosha lagu gubey. Source: goobjoog.com
