-
Content Count
212,836 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Cabdullaahi Dheere oo ka mid ah siyaasiyiinta Soomaaliyeed ayaa wareysi gaar ah uu siiyey Shabelle kaga hadlay arrimo ku aadan doorashada iyo maqaamka Muqdisho. Siyaasigaan ayaa sheegay in madaxda dowladda federaalka ay uga fadhiyaan doorashada ka hor in la cadeeyo doorka mataalada ee caasimadda. Sidoo kale wuxuu tilmaamay inay muhiim tahay in Muqdisho la siiyo xaqeeda, si la mid ah maamul goboleedyada kale ee ka jira dalka. Halkaan hoose ka dhageyso codka. https://www.radioshabelle.com/wp-content/uploads/2020/04/Maqaamka.mp3 View the full article
-
Muqdisho (SMN) – Halkaan ka Dhageyso Warka Subax ee Idaacadda Shabelle. Hoos riix si aad u dhageysato. https://www.radioshabelle.com/wp-content/uploads/2020/04/Warka-Subax-200420.mp3 View the full article
-
There are many attributes that capture Somali identity, however none seem so deep and abiding as these two: constant hyper anxiety over scarce rainfall, and uncommon talent in poetic composition and artistic performance. Source: Hiiraan Online
-
Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa xalay shaacisay in bukaanno horleh oo ku sugan magaalada Muqdisho laga helay xanuunka Coronavirus. Qoraal kasoo baxay Wasaaradda Caafimaadka iyo daryeelka Bulshada Xukuumadda Soomaaliya ayaa lagu sheegay in shalay oo keliya magaalada Muqdisho laga helay 29 ruux oo qaba xanuunka kuwaas oo 21 kamid ay yihiin Rag halka 8 qof kalena yihiin Dumar. Sidoo kale Qoraalka Wasaaradda Caafimaadka ayaa waxaa lagu xusay in mid kamid ah dadkii horey looga helay Cudurka uu bogsaday isla markaana dadka Cusub ee laga helay Cudurka la geeyay Xarunta karantiilka. Tirada guud ee dadka laga helay Cudurka Coronavirus ee dalka Soomaaliya ayaa gaartay 164 Qof, waxaana xusid mudan in Puntland ay xalay shaacisay kiiskii ugu horreeyay ee COVID-19. PUNTLAND POST The post Bukaannada laga helay xanuunka COVID-19 ee Muqdisho oo kordhay appeared first on Puntland Post.
-
Warbixintii u dambaysay Xanuunka COVID-19 ee dunida oo dhan
Deeq A. posted a topic in News - Wararka
Tirada dadka uu ku dhacay cudurka Covid-19, ee uu sababay Viruska Corona, ayaa kor u dhaaftay 2,320,456 milyan adduunka oo dhan. Xanuunkaas waxaa dhintay in ka badan 160,000, waxaana ka caafimaaday 600,000 caalamka oo dhan, sida lagu sheegay tirakoobyadii ugu dambeeyay ee ay soo saareen Jaamacadda Johns Hopkins iyo mareegta World Meter oo labaduba ku takhasustay la-socodka xanuunka COVID-19. Dalka Mareykanka ayaa ugu horeeya liisaska dalalka ugu badan ee cudurka Corona uu ku faafay, wuxuuna ku dilay in ka badan 60,000 oo qof, Talyaaniga ayaa isaguna galay kaalinta labaad, waxaana xanuunka ugu dhintay 23,227, Spain oo gashay kaalinta saddexaad waxaa Corona ku laayay 20,639 kaalinta afaraad waxaa ku jira dalka Faransiiska oo cudurka dhibaateeyey 19,323 sidoo kale kaalinta shanaad waxaa joogta Dawldda Britain isagoo laayay 15,464. Hay’adda caafimaadka adduunka ee WHO, ayaa dhowaan sheegtay inay tijaabo ku jiraan saddex tallaaal oo la damacsan yahay in lagu soo afjaro faafitaanka iyo khatarta Crona Virus, valse arrintaasi ilaa hadda ma aha mid si rasmi ah loo ogaan karo. PUNTLAND POST The post Warbixintii u dambaysay Xanuunka COVID-19 ee dunida oo dhan appeared first on Puntland Post. -
Hargeysa (Caasimada Online) – Madaxweynaha Somaliland, Muuse Biixi Cabdi ayaa markii u horeysay shaaciyay in Xukuumadiisu ay 3-Milyan ugu deeqday Sanduuq gaar ah oo loo sameeyay cudurka dunida ku faafay ee Coronavirus ama Covid-19. Madaxweyne Muuse Biixi ayaa sheegay in Xukuumadoodu ay uga deeqday lacagtaasi si ay qeyb uga noqdaan kharashaadka cudurka Coronavirus, hadey noqoto caawinta Bukaanka iyo wacyi-gelinta. Madaxweyne Biixi ayaa Ganacsatada Somaliland ugu baaqay inay ka qeyb qaataan dhaqaalaha cudurkaasi, iyada oo la iskaga wada kaashanayo sidii bulshada looga samatabixinaya cudurkaasi halista ah. Biixi ayaa xusay in lacagtaasi ay ku shubeen Sanduuqa Coronavirus ee Somaliland, laga soo wareejiyay Mashaariicdii horumarineed ee sanadkan Xukuumada ugu jiray Miisaaniyada 2020-ka, ee ay hakinta ku sameeysay. Madaxweynaha ayaa ugu dambeyntiina ugu baaqay Bulshada inay aad uga taxadaraan cudurkaasi, iyaga oo xoojinaya nadaafada, isla markaana ay ka fogaadan goobaha dadweynuhu iskugu yimaadaan. Xukuumada Somaliland ayaa hore loogu dhaliili jirey inaysan soo bandhigin dhaqaale ay ugu talo-gashay cudurkaasi, sida ay hore u saameeyen wadamada caalamku, maadama ay Somaliland ku doodo inay tahay dal ka madax-banaan Soomaaliya. Somaliland ayaa iyadu la daala dhaceysa ka hortaga cudurka Coronavirus, xili deegaanadeeda laga helay 6-Kiis oo kii u dambeeyay ay shalay shaacisay Wasaarada caafimaadka ee Somaliland.
-
ISTANBUL (Reuters) - Turkey’s confirmed coronavirus cases have risen to 86,306, Health Minister Fahrettin Koca said on Sunday, the highest total for any country outside Europe or the United States. Source: Hiiraan Online
-
Africans are not convinced that China is doing enough to curb alleged racism related to the coronavirus. Source: Hiiraan Online
-
Ra’iisul Wasaaraha xukuumadda federaalka Soomaaliya Xasan Cali Khayre, oo shir guddoomiyay kulan ay ka qeyb galeen guddoomiyaasha guddiyada ka hortagga Covid-19 ee dowlad gobaleedyada, kaas oo looga hadlay dardar gelinta dadaallada lagu xakameynayo faafidda iyo saameynta bulshada uu ku yeelanayo xanuunka COVID-19. Guddoomiyaasha guddiyada dowlad gobaleedyada ee ka hortagga COVID-19 ayaa kulanka kusoo bandhigay warbixinnadii ugu dambeeyay ee dowlad gobaleedyada iyo caqabadaha jira. Ra’iisul Wasaare Xasan Cali Khayre ayaa sheegay in dowladda federaalku ay dadaalkeeda oo dhan isugu geyneyso wax ka qabashada COVID-19, waxaana uu ku baaqay in wadajir loo wajaho cudurkaan, lana laba jibaaro dadaalka maadaama lagu jiro xilli aad u adag. PUNTLAND POST The post Ra’iisul wasaare Khayre oo warbixin ka dhegaystay guddiyada dowlad goboleedyada u qaabilsan COVID-19 appeared first on Puntland Post.
-
ISTANBUL (Reuters) - Turkish authorities blocked Saudi and United Arab Emirates news websites on Sunday, days after the sites of Turkey’s state broadcaster and news agency were blocked in Saudi Arabia. Source: Hiiraan Online
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda Turkiga oo saaxiib dhow la ah dowladda federaalka ah ee Soomaaliya, ayaa markii u horeysay shaaca ka qaaday xadiga lacagta uu bil walba siiyo dowladda federaalka. Turkiga ayaa daboolka ka qaaday in Labo Milyan iyo shan boqol oo kun oo dollarka Mareykanka ah ($2.5M) uu bil walba siiyo dowladda uu hogaamiyo madaxweyne Farmaajo. Safiirka Turkiga ee Soomaaliya oo wareysi gaar ah siiyey idaacada VOA laanteeda Af-Soomaaliga ayaa arrinkaasi shaaciyey, isagoona hoosta ka xariiqay in lacagtaasi ay dowladda Soomaaliya u siiyaan si ay ugu noqoto kaabis dhaqaale. Safiirka ayaa sidoo kale xusay in Lacagtaaasi $2.5-Milyan ay qeyb ka tahay Miisaaniyada dowladda, si buu yiri loogu socodsiiyo shaqooyinka dowladdu wado. Lacagta ay dowladda Turkigu ay siiso dowladda ayaa noqoneysa sanadkii 30-Milyan, iyada oo laga tixraacayo lacagta uu sheegay Safiirku inay qasnada dowladda federaalka ku shubto bil walba. Turkiga ayaa kamida dalalka sida dhow saaxiibka ula ah Dowladda Soomaaliya, iyada oo maamulada dalka qaarkoodna ay ku eedeeyaan in uu qeyb ka yahay cadaadisyada ciidan iyo dhaqaale ee dowladda federaalku ay saarto.
-
wararkii ugu dambeeyay ee dagaallo ka dhacay gobolka Sanaag
Deeq A. posted a topic in News - Wararka
Waxa saaka deggan xaaladda degaanka Fadhigaab oo ka tirsan Gobolka Sanaag halkaasi oo ay shalay ku dagaallameen laba malayshiya-beeleed. Dagaalka u dhaxeeyay laba maleeshiyo beeleed waxaa inta la xaqiijiyay ku geeriyooday laba Ruux halka Saddex kale ay ku dhaawacmeen kuwaas oo dhamaantood ah dhinacyada dagaallamay ka tirsanaa. Warbaahinta Somaliland ayaa ku soo warramay in saaka xaalad deganaansho ah laga dareemayo degaankaas balse ay weli is hor-fadhiyaan malayshiyaadkii dagaallamay. Madaxweynaha Somaliland Muuse Biixi Cabdi oo ka hadlay dagaalkaas ayaa ku baaqay in si deg deg ah loo joojiyo dagaalka labada dhinac islamarkaana labada dhinac ay wada-hadal isu’gu yimaadaan. PUNTLAND POST The post wararkii ugu dambeeyay ee dagaallo ka dhacay gobolka Sanaag appeared first on Puntland Post. -
Maqaal maalintii Jimcaha Abril 17, 2020 lagu soo qoray wargeysyada “Standard iyo The Star”, ayaa dowladda Soomaaliya ku eedeeyay inay gacan daahsoon kula shaqeyso kooxda Al Shabaab. Wargeysyada oo soo xiganayay wax ay ugu yeereen warbixin qarsoodi ah “confidential report”, ayaa shaaciyay in hay’adda Sirdoonka Soomaaliyeed NISA iyo argaggixisada Al Shabaab ay si wadajir ah uga shaqeynayaan sidii loo fashilin lahaa ciidamada AMISOM, gaar ahaan kuwa Kenya oo joogga aagga 2aad (Jubaland). Wasaaradda Warfaafinta Dowladda Federalka Soomaaliyeed oo durbadiiba ka jawaabcelisay warka aan raadka lehayn ayaa qoraallada wargeysyada “Standard iyo The Star” ku tilmaantay, “weerar afeed oo si qorsha leh lagu bartilmaameedsanayo dowladda [Soomaaliyeed] iyo hay’addeheeda”. Warbaahinta madaxabannaan qaarkeed ee maxalliga ah [Sida Caasimada Online) iyo baraha bulshada ayaa iyaguna ka daba tegay oo soo bandhigay in been abuurka laga soo xigtay barta Facebook “Mudaaharaadka 7 of February”. Balse, waxaa isweydiin mudan, waa maxay ujeeddada dowladda Kenya ay uga gol leedahay ololaha cusub, xilli aan xiisaddii xuduudda weli meel laysla dhigin? Haddiise dowladda Kenya, ay gacanta ku heyso xog “biyo kama dhibcaan ah,” maxay u hordhigi la’dahay dowladda Soomaaliyeed? Barabbagaanka, waa dagaal maskax huwan Dowladda Kenya waxay qaadan la’dahay in Soomaaliya oo in mudda ahba u ahayd tusaale dowladaha fashilmay, ay kaga guuleysatay siyaasaddii cunaqabateenta “sanctions” duullimaadka hawada, ku adkeysatay inaan dib loo soo celin dacwada badda, hortaagan in awooddeeda la wiiqo si Jubbaland u noqoto maamul hayin u ah Kenya “buffer zone.” Adeegsiga ololaha wargeysyada, ayaa ugu muuqda in dowladda Kenya ay u gogolxaaraneyso duullaan hor leh oo ay ku soo qaaddo deeganada Gedo, Jubada Dhexe iyo kan Hoose, iyadoo ku marmarsiyooneysa in dhammaan Soomaalidu (shacab iyo xukuumadba) ay la safan yihiin argaggixisada, maadaama dadweynaha deegaankaas ay hiil u muujiyeen qorshaha dowladda dhexe ay ciidamada dalka kula wareegayaa ilaalinta xuduudda Soomaaliya iyo Kenya. Qoraalka lagu dhaamayo sumacadda dowlada Soomaliyeed, waxaad mooddaa inuu yahay mid Dowlada Kenya ay dooneyso inay dib ugu soo ceshato shacabiyadeed “Public Relations – PR”, si qorsheysanna loogaga dhaadhicinayo shacabkeeda fikirka ah, in Xukuumadda hadda ka jirta Muqdisho ay dagaal ba’an oo wajiya badan leh, “ku hayaan waddankooda, maalkooda iyo ummadooda”. Maxay Tahay Ulajeeddada Kenya Dhowr sababood baa ku kellifaya Dowladda Kenya inay qaado tillaabooyin quus ah: (1) Inay u muuqato inaysan sii joogi doonin Soomaaliya, iyadoo hugsan magaca AMISOM, kol haddii Soomaalida ay aad ugu hanweyn yihiin inay yeeshaan Ciidamo Qaran, sida ka muuqata guulaha bilowga ah ee Xoogga Dalka Soomaaliyeed ku hantay fariisamahii Al Shabaab ee Shabeellada hoose; (2) In ay saadaalinayso inay ku guul darraysan doonto garta dacwada soohdinta badda ee Juun 2020; (3) In Kenya ay ku agoontowday isbahaysi gobolleedka IGAD dhexdiisa; (4) Inay ka cabsi qabto natiijadda doorashada qof iyo cod oo la filayo 2021 oo isbeddel u sababi kara xulafadeeda; iyo (5) In Soomaaliya laga furay dabarkii maaliyadda, lagana yaabo in laga qaado cunaqabateenta hubka. Kenya waxaa ka go’an, inay danaheeda siyaasadeed, bad iyo barri, iyo meel kasta oo kheyraad kaga jiraba caqli iyo xoogba ku muquuniso kuna ilaashato, xitaa haddii dunida u aragto in Soomaaliya marar badani ay kaga gar-guuleeysatay. Oraahdii Soomaaliyeed ayaa leh, Tuug intaadan Tuug oran ayuu tuug ku yiraahdaa, waxba ma ahaateen. AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid
-
Nova Scotia (Caasimada Online) – Nin hubeysan oo mar isku soo ekeysiiyey boolis ayaa ugu yaraan 16 qof ku dilay gooblka Nova Scotia ee dalka Canada, halkaasi oo uu ka fuliyey weerar socday 12 saac. Weerarkan oo lasoo geba-gebeeyey xilli dambe oo Axaddii ahayd ayaa ahaa toogasho wadareedkii ugu xumeyd ee soo marta taariikhda Canada. Dhibanayaasha toogashadan, oo ka dhacday qeybo kala duwan oo gobolka ka mid ah, ayaa waxaa ku jiray sarkaal boolis oo lagu magacaabay Heidi Stevenson, oo 23 sano ka tirsaneyd booliska, ahaydna hooyada laba caruur. Booliska Royal Canadian Mounted Police (RCMP) ayaa sheegay in weerarka uu fuliyey 51 jir dentist ah oo lagu magacaabay Gabriel Wortman. Booliska waxay intaas ku dareen in weerarka lasoo geba gebeeeyey markii uu geeriyooday Wortman, hase yeeshee ma aysan xaqiijin muuqaallo kaamirada qarsoon ee CCTV laga arkay oo muujinayey inay toogteen. Wortman ayaa toogashada ka fuliyey dhowr goobood oo kala duwan oo ka tirsan gobolka Nova Scotia, sida ay sheegeen booliska. Madaxa booliska RCMP, Brenda Lucki ayaa taleefishinka CBC u sheegtay in ugu yaraan 16 qof, iyo ninka weerarka fuliyey ay geeriyoodeen. Waxay intaas ku dartay inaysan jirin wax astaamo ah oo muujinaya in weerarka uu ahaa mid argagixiso. Booliska ayaa sidoo kale sheegay inaysan muuqan wax xiriir ah oo ka dhaxeeyey Wortman iyo qaar ka mid ah dhibanayaashiisa. Waxay intaas ku dareen inaysan wax fikrad ah ka haysan waxa ku dhiiri-geliyey inuu weerarka fuliyo. Dhimashadan ayaa ka badan xasuuqi Montreal ee dhacay 1989-kii, markaasi oo nin hubeysan uu dilay 15 qof. Toogasho wadareedyada ayaa wax naadir ah ka ah dalka Canada, oo leh shuruuc lagu xakameeyo hubka, oo aad uga adag tan Mareykanka. Wortman ayaa weerarka soo billaabay xilli dambe oo sabtidii aheyd, wuxuuna waday 12 saac oo xiriir ah, ka hor inta aan lagu dilin magaalo xabeedka Partapique oo 130 km waqooyi kaga beegan magaalada caasimad goboleedka ah ee Halifax.
-
Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa ku dhawaaqday barnaamij ay ugu magac dartay Baxnaano, kaasoo sida madaxweynuhu sheegay lagu taakuleynayo dadka danyarta ah ee Soomaaliyeed. Intii ay socotay daahfuridda barnaamijkan, ayaa madaxweyne Farmaajo wuxuu xukuumaadda ku ammaanay xaqiijinta ballanqaadyo ku aaddan soo nooleynta adeegyadii bulshada ee aasaasiga ahaa. Haddaba qoraalkan yar waxaan wax kaga eegeynaa aragtiyo laga qabo barnaamijka Baxnaano iyo sidoo kale weydiinta ah maxaa ka dhab ah in dowladdu xaqiijisay fulinta adeegyo aasaasi ah. Barnaaminka Baxnaano oo ah mid uu maalgelinayo bangiga adduunka ayna isla fulin doonaan DFS, hey’adda WFP iyo UNICEF, ayaa waxaa ku kici doonta lacag gaareysa 4 milyan oo doollar, ayada oo ay ka faa’iideysan doonaan, sida DFS sheegtay, dad gaaraya 1.3 milyan (hal milyan iyo saddex boqol oo kun) oo qof oo ku nool 21 degmo oo dalka ah. Waxaan is weydiiyey sidee kaalmo ugu noqon kartaa dadka intaas le eg lacagta loo qoondeeyey? Waxaa qofkiiba ku soo aadi doonta 3 doollar. Waa kaalmo aad u yar marka loo eego sida dowladdu ay maal faro badan hore ugu bixisay waxyaabo aan aasaasi aheyn. Sida aan xusuusanno waxey xukuumaddu horey malaayiin doollar ugu bixisay dhismooyin goobo fanneed, ciyaareed iyo maaweelo. Rw Kheyre oo booqday Gaalkacyo wuxuu dhowr boqol oo kun doollar ku deeqay dhismo garoon ciyaareed, ayadoo lacagtaas lagu bixin karay adeeg aasaasi u ah bulshada sida isbitaal, dusgi waxbarasho iwm. Waxaa sidoo kale Reysulwasaaruhu mar uu booqday magaalada Baydhaba ku deeqay lacag fara badan si loogu dhiso garoon lagu ciyaaro, ayadoo lacagtaas loo weecin karay adeeg bulsho oo aasaasi ah. Dowladdu waxey malaayiin doollar ku bixisay dhismaha taallooyin aan wax weyn ugu fadhiyin xilligan dadka Soomaaliyeed oo beddelkeeda u baahan adeegyo aasaasi ah. Waxaa kale oo jira maal kale oo lagu bixiyey dhismaha Tiyaatarka Qaranka iyo Stadio Muqdisho. Hantidaas ay dowladdu faraqday waxaa looga faa’iideysan karay in la geliyo goobaha caafimaadka iyo waxbarashada. Baxnaano waa mashruuc wanaagsan laakiin aan heysan gacan furnaantii uu u baahnaa. Saddex doollar cidna meel kama qoyso. Haddiise laga dhigo waxtar, waxey noqoneysaa meel ka dhac garaadka bulshada loo geystay. Haddaba ayadoo wax walba laga istaagayo dhinaca wanaagsan waxaa dowladda la gudboon iney xoolo u hurto shacabka Soomaaliyeed oo xilliga baahi weyn u qaba kaalmo daruuri ah. Hantidaas la geliyey meelahaas aan sheegay ee aan munaasibka aheyn, waxaa ay ku habbooneyd in isbitaal casri ah dowladdu ku hirgaliso, taasoo maanta meel weyn uga soo bixi laheyd bulshada Soomaaliyeed xilligan adag. Maanta ma jiro hal isbitaal oo qalabeysan oo ay dowladdu hirgelisay, marka laga reebo kuwii ay ugu yimaadeen marka ay xilka qabanayeen. Dowladnimadu maaha dhagar, afgobaadsi iyo halagaa sheego, ee waa waxqabad iyo isla xisaabtan. Waxaan heysannaa xukuumad aan weligeed la xisaabin, muddo saddex sano ka badan, oo aan baarlamaan hortagin. Haddii isla xisaabtan jiri lahaa maamul-xumadaas naguma dhacdeen! Yusuf Shuqale Xasan – Waxaad kala xiriiri kartaa Email: yhamari@gmail.com AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid
-
Hargeysa (Caasimada Online) – Wariye Cabdimaalik Muuse Coldoon, oo sidoo kale ahaa Samafale caawiya dadka tabaaleysan ayaa muddo ku siman hal sanno u xiran xukuumada Somaliland ee uu hogaamiyo Muuse Biixi Cabdi, iyada oo loo soo jeediyay eedeymo kala duwan oo salka ku haya magac dil qaran iyo aflagaado Madaxweyne. Wariye Coldoon ayaa la aaminsan-yahay in sifo sharci daro ah loo maray xarigiisa, iyada oo 17-kii April ee sanadkii hore ee 2019-ka ay gacanta kusoo dhigeen Ciidamada Somaliland, iyaga oo aan wax waaran ah u sidan xarigiisa, sida ay hore u sheegen Qareeno u doodayey Coldoon. Coldoon ayaa Maxkamadi ku xukuntay Saddex sano iyo badh, kadib markii ay sheegtay inay ku heshay eedeymaha aan kor kusoo xusnay iyo weliba faafinta warar been abuur ah oo ka dhan ah Somaliland, iyada oo Qareenadiisu ay aaminsan-yihiin in xukunkaasi uu udhacay qaab siyaasadeysan, oo lagu xukumay aragtidiisa shaqsiyadeed oo laf dhuun-gashay ku noqotay Somaliland. Xukuumada Muuse Biixi oo eedeymo kala duwan loogu jeediyay xariga Coldoon ayaa gebi ahaanba iska fogeysay, iyada oo ay ugu dambeysay eedeyntii Hey’adda u dooda xuquuqda aadanaha ee Amnesty International ujeedisay xukuumadooda, iyada oo weliba si dhakhso ah uga dalbatay in loo sii daayo Wariye Coldoon oo sifo sharci daro ah ku xiran. Amnesty International ayaa xariga Cabdimaalik ku tilmaamtay mid sabab la’aan ah, maadaama loo fuliyay amar la’aan, waxaana lagu xadgudbay Qodobka 25 (2) ee dastuurka Somaliland, kaas oo dhigaya in booliska ay qasab ku tahay in ay ka helaan warqad amar qaadasho ka hor inta aan la xirin Xukuumada Somaliland, gaar ahaa hogaamiyaheeda Muuse Biixi Cabdi ayaa dhowr jeer oo kala duwan laga dalbaday inuu cafis u fidiyo Wariye Cabdimaalik Coldoon, inkasta oo u muuqdo mid dhagaha ka fureysanaya dalabaadka ku aadan sii-deynta Coldoon, hadana waxa socda dadaalo xukuumadiisa culeys lagu saarayo si ay usii deyso Wariyaha
-
On 16th March, 2020, Somalia recorded its first case of coronavirus. Somalia comes top of the INFORM Global Risk Index with a vulnerability score of 8.9 out of 10. This makes it the country with the weakest capacity to cope with the added stress of a pandemic such as COVID-19 in the world- With a health system already at breaking point, if no urgent attention is given to this looming crisis, Somalia will likely suffer the effects of the pandemic more severely than many other countries. More than 2.4 million people already requiring lifesaving essential healthcare and nutrition services are facing an uncertain future if the spread of the pandemic is not stopped in its early stages. Although the country has taken precautions to curb the spread of the virus such as banning of flights and closure of schools, the number of cases has been rising by each day, this includes cases with no travel history, thereby signifying community transmission. Among those most at risk are the more than 2.6 million internally displaced people (IDPs) faced with water scarcity, poor hygiene and lack of access to quality and affordable medical service. The closure of schools has left more than 1.3 million children with no access to education, eroding the gains that have been made over the years to ensure Somali children receive education without interruption. This is in addition to the 3 million school-aged children who are not enrolled in schools in Somalia. The school closures have also negatively affected girls through reinforcing social norms and practices of gender inequality, the girls now shoulder the burden of taking care of the households. Despite the challenges posed by school closures CARE will continue to support the Somali education system directly and through partners. This will be by using technology and innovative solutions to provide pre-recorded academic lessons and messages on COVID- 19 prevention through radio and television programming and potentially online platforms, as well as distribution of low cost laptops to the most vulnerable children. COVID-19 is also likely to have an even worse and longer lasting economic impact on the country which is still recovering from decades of civil war. Not only is the country’s own economy affected by travel bans and lock downs, but it is estimated that Somalia receives approximately USD$1.6 billion per year in remittances from countries around the world that are also facing lock downs that affect those working in informal labour disproportionately. CARE SOMALIA/SOMALILAND COUNTRY DIRECTOR, IMAN ABDULLAHI SAYS: “We are faced with one of the greatest emergency challenges for Somalia and Somaliland. As an organization we have identified women and girls to be the most affected if the virus spreads in the country, children will also be greatly affected by the closure of schools. Before the pandemic, Somalia and Somaliland already had more than 2 million girls who were out of school and further interruptions to the school calendar will have a huge negative impact on the future of education. Our teams on the ground have met children who are afraid if they will ever go back to school again or enjoy their childhood with friends and relatives. We have already started adapting our programs to respond to the threat of an outbreak in the country. CARE is on the ground raising awareness on the virus amongst communities through our partners. But our efforts will be in vain if we don’t receive funding urgently, currently the Country Preparedness and Response Plan requires US$57.8 million to scale up preparedness, readiness and response over the next nine months.” CARE is currently embarking on a massive awareness campaign through different channels in Somalia focusing on prevention and recognizing symptoms of the virus. The COVID-19 virus has followed the locust plague which has left Somalia reeling; a second wave of locusts is also currently threatening countries in East Africa. CARE aims to reach at least 15% of the estimated 15 million Somali population with awareness raising and communication, bulk SMS messaging, radio and TV talk shows, provision of supplies including non-food items for hygiene and sanitation and installation of handwashing facilities in Mogadishu and Hargeisa which have already reported cases. CARE calls upon all stakeholders and the global community to support the Somalia COVID-19 response and save thousands of lives. Strengthened coordination and more funding is also needed to support a country that is still recovering from climatic shocks which have left thousands with vulnerable immune systems.
-
On 17th of April 2020, two Kenyan newspapers published what they called as “confidential” report alleging the existence of strong links between Somalia’s National Intelligence and Security Services (NISA) and Al-Shabab. The allegations in the report say Al-Shabab received staggering amount of USD 1.5 million through a cheque from the deputy director of NISA but was soon discovered to be unfounded. As reported by the Caasimada Online news outlet, the alleged cheque was a fabricated image that was shared by a Facebook page under the name Mudaaharaadka 7 of February (February 7 Demonstration), which has been used to criticize the Somali government leaders, on 11th of April 2020, six days before the Kenyan newspapers claimed to have received a confidential report from an insider in the militia. This baseless report is a series of propaganda that are aimed at defaming Somalia and its intelligence services. The full report is on www.caasimada.net. Kenya’s ambitions to occupy Jubaland are in tatters now that the forces of Somali National Army are being deployed to secure the border between the two countries. Kenya is also of the impression that Somalia is winning the maritime dispute case currently being handled at the ICJ. In December 2009, the US Deputy Assistant Secretary of State for African Affairs, Mr. Karl Wycoff met with the Kenyan Minister of Foreign Affairs, Mr. Wetangula in Djibouti on the margins of the IGAD ministerial meeting, warning the Kenyan government against the “Jubaland” initiative of using that region as a buffer state citing it would only add to Somalia’s instability. Wikileaks had exposed the contents of the meeting in Djibouti through the cable https://wikileaks.org/plusd/cables/09DJIBOUTI1391_a.html. Disregarding the advices of the International Community, Kenya deployed its troops inside Somalia’s territory in October 2011, to allegedly fight Alshabab, a move that was strongly opposed by the then President of Somalia, Mr. Sheikh Sharif who described the military invasion as illegal. Kenya also partnered with Ahmed Madobe, who himself fought the Somali government as an ally of Alshabab for years, before he was installed in Kismayo to lead the Kenya’s buffer state of Jubaland in 2012 shortly after the invasion of the Kenyan troops in Somalia. Kenya had close collaborations with Alshabab on the charcoal trade as reported by the UN Monitoring Group, and many still believe the relationship between the two does exist as yet though sporadic. The locals in Kismayu and in the other regions of Jubaland are against the invasion of the Kenyan troops who commit, from time to time, various violations against civilians in the region. Kenya’s militarization of diplomacy with Somalia never slowed down the attacks of Alshabab, but left the Kenyan troops helpless to counter their escalated attacks inside and outside Kenya. In the latest Alshabab’s assault at the US military base of Manda Bay in Kenya, the Kenyan troops, as reported by witnesses, escaped the base in to the bush. It is to note that Kenya pushed for Alshabab to be listed as a terror group under Resolution 1267, but the Security Council had disapproved the request, after the humanitarian agencies operating in Somalia showed concerns over the delivery of the humanitarian aid in Somalia. The Somali government also sees this as increased sanctions and restrictions so could only oppose such proposal. In the past, Kenya was regarded by Somalis as a friend when it hosted several peace reconciliation conferences that were fruitful, but now seem to be losing that respect following its occupation of Somalia’s territory of Jubaland. Seeing their plans turn to ashes, Kenya’s foreign policy is failing successfully and the apparent loss of the maritime case to Somalia June this year, could only wear out its international reputation, having claimed seawaters that don’t belong to them. Kenya also started to host the opposition groups of Somalia for the purpose of using them to destabilize Somalia. Kenya never took Somalia seriously after the civil war until recently when the current administration of the Federal government started to bring the disoriented government affairs including the foreign policy back in to normal. Kenya is ought to respect Somalia and its sovereignty, or else, Somalia would revive the project of bringing back the occupied NFD, the current North Eastern part of Kenya.
-
Muqdisho (SMN) – Akhristayaasheena ku xiran website-ka waxaan halkaan idin kugu soo gudbineynaa Barnaamijka Qubanaha Wararka Shabelle. Hoos riix si aad u dhageysato https://www.radioshabelle.com/wp-content/uploads/2020/04/Bar___Qubanaha-19042020-ok.mp3 View the full article
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Xasan Cali Khayre oo maanta shir guddoomiyay kulan ay ka qeyb galeen guddoomiyaasha guddiyada dowlad gobaleedyada ee ka hor tagga xanuunka COVID-19, ayaa maamul goboleedyada u balanqaaday wada shaqeyn buuxda. Ra’iisul Wasaare Kheyre ayaa kulanka ka sheegay in dalku uu maanta ku jiro xaalad adag, isla markaana wixii kala aragti duwanaasho ah aysan saameyn ku yeelan dadaallada looga hortegayo Coronavirus. “Xilli adag ayaan ku jirnaa, maanta waa xilligii qof kasta oo naga mid ah uu dadaal kasta bixin lahaa, waxa walba oo kala aragti duwanaan ah oo noo dhaxeeya, waa in aysan naga hor istaagin badbaadinta dadkeena, DF waad ku tashanaysaan, gaar ahaan xaafiiskeyga 100% waxaa uga tashaneysaa wada shaqeyn buuxda, wasiirka caafimaadka Fowsiyana waxay idiin qirtay in sifiican aad ula shaqeysaan,” ayuu yiri Ra’iisul Wasaare Kheyre. Kulankaas ayaa waxaa la sheegay diiradda lagu saaray dardar gelinta dadaallada lagu xakameynayo faafidda iyo saameynta uu bulshada ku yeelan karo cudurka Coronavirus. Guddoomiyaasha guddiyada dowlad gobaleedyada dalka u qaabilsan ka hor tagga xanuunka COVID-19, ayaa kulanka kusoo bandhigay warbixinnadii ugu dambeeyay ee deegaanada dowlad gobaleedyada iyo caqabadaha jira. Ra’iisul Wasaare Khayre ayaa kulankaas ka sheegay in dowladda federaalku ay dadaalkeeda isugu geyneyso wax ka qabashada COVID-19, waxuuna ka dalbaday hoggaankii guddiyada Corona ee kulanka ka qeyb galay in wadajir loo wajaho, lana laba jibaaro dadaallada lagu xakameynayo cudurkan. Dowladda Federaalka ayaa maanta Muqdisho ka hir-gelisay xarunta dhexe ee xiriirka oo laga hagi doono, talooyina laga siinayo dadka uu soo rito xanuunka COVID-19 iyo kuwa iskaga shakisan ee u baahan in ay is-baaraan. Xaruntaas ayaa la sheegay in si casri ah loo diyaariyay, waxay ka jawaabeysaa dhammaan wicitaannada teleefanka gaaban ee u gaarka ah Coronavirus ee 449, waxayna bukaanada ku xiri doontaa qeybaha kala duwan ee la tacaala cudurkan. Wasaaradda Caafimaadka Soomaaliya ayaa warbixinteedii caawa ku shaacisay kiisas cusub oo hor leh. Kuwaas oo gaaraya 29-kiis, waxaana faahfaahinta lagu sheegay in 21-qof oo ka mid ah 29-kaas qof ee maanta laga helay cudurka ay lab yihiin ama rag, halka sideeda kalena ay dumar yihiin. Sidoo kale deegaanada Puntland iyo Somaliland ayaa maanta laga soo weriyay mid hal kiis oo Coronavirus ah, waxuuna Puntland u noqonayaa kiiskii ugu horeeyay ee laga diiwaan geliyay deegaanadeeda, halka Somaliland uu u noqonayo kiiskii lixaad ee dadka laga helay COVID-19.