-
Content Count
211,214 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo maanta khudbad ka jeediyay xarunta baarlamaanka ayaa markii ugu horreysay si faah-faahsan uga hadlay dagaalka ka socda gobolka Bari ee ay Puntland ku qaaday kooxda Daacish. Xasan Sheekh ayaa garab istaag buuxa u muujiyay ciidamada Puntland, wuxuuna shaaca ka qaaday in dowladda Soomaaliya ay ku taageereyso halganka ay ku jiraan. Madaxweynaha ayaa ciidamada iyo shacabka Puntland ku boggaadiyay dagaalka ay ku qaadeen Daacish, si ay isaga xoreeyaan Khawaarijta ku sugan dhulka buuraleyda ah. “Waxaan garab taaganahay ciidamada iyo shacabka Puntland oo u istaagay inay iska xoreeyaan Khawaarijta Daacish, waana dagaal xaq ah” ayuu yiri madaxweyne Xasan. Sidoo kale wuxuu faray xukuumadda Soomaaliya in ay dhisto guddi taakuleyn ah oo soo qiimeeya nooca taageero ee ay u baahan yihiin ciidanka Puntland, kadibna ku dhaqaaqa fulinta taageeradaas iyo garab istaagga ay u baahan yihiin walaalaha reer Puntland. Dhanka kale, madaxweynaha ayaa ka hadlay howlgallada kale ee xoreynta ee ka socda gobollada dalka, isaga oo soo hadal qaaday dagaalladii ugu dambeeyay ee ay Al-Shabaab kusoo qaadeen deegaannadii laga xoreeyay ee gobolka Shabeelaha Dhexe Xasan Sheekh ayaa sheegay in isku daygii Al-Shabaab ee ahaa inay dib u qabsadaan deegaannadaasi aanu suuragelin, ayna ka hortageen ciidamada dowladda iyo dadka deegaanka, wuxuuna ku boggaadiyay sida geesinimada leh ee ay ku jabiyeen cadowga. Soomaaliya ayaa waxaa weli ka socda guluf ka dhan ah argagixisada, kaas oo ka socda koonfurta iyo bartamaha Soomaaliya, waxaana lagu xoreeyay dhul aad u ballaaran.
-
Maanta waxaa 53 sano laga jogaa markii ugu horreysay ee uu soo baxo wargeys ku qoran farta Soomaaliga, waa sidoo kale maalintaas uu manhajka dalka isku badalay farta Soomaaliga. Goobjoog News, waxaa shacabka dib u xusuusineysaa Sooyaalka Taariikhda iyo heerarkii kala duwanaa ee uu soo maray qoraalka Farta Soomaaliya iyo heerka uu maanta taagan yahay. Sida ku qoran dastuurka qabyada ah, Afka rasmiga ah ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya waa Af-soomaaliga(May iyo Maxaa tiri). 51 sano ka hor Soomaaliya ma aysan lahayd far qoran, Xiligaas dalka ma laheyn far la qoro, Waxaa lagu xiriiri jiraya dhanka qoraalka Afaf qalaad iyo walibo suugaanta. Umad waliba waxay leedahay hido iyo dhaqan soo jireen ah, laakin waxa lagu kala hor maro waa xifdinta hidahaas, iyada oo qoran. Sida dastuurkan cusub ku qoran, dowladda waa in ururisaa, ilaalisaa waxyaabaha taariikhiga ah ee dalka, iyadoo horumarinaysa aqoonta iyo farsamada xilkaas lagu gudan karo. Dowladda waa in ay horumarisaa dhaqammada iyo afguriga dadka laga tira badan yahay. Maanta, waxbarashada waa mid ku baahsan guud ahaan dalka , dugsiyo iyo Jaamacado ayaa meel walba daadsan, Laakin nasiib daro, waxaa wax lagu bartaa luuqado shisheeye sida Ingiriis-ka, Carabiga iyo Afaf kale oo aan Soomaaliga ku jirin. Iyada oo AF Soomaaliga uu isaga oo hal xiisad ah ku jiro jadwalka waxbarashada iskuulaadka dalka Xafiisyada dowladda, qoraalada, bandhigyada, xayeysiisnta, jagooyinka iyo dhamaan hay’adaha dowliga ah waxaa lagula xiriiraa Afafka qalaad halka Afkeenu kusoo ururay ku hadalka oo kaliya. Haddaba waa sidee Sooyaalka Qoraalka Farta Soomaaliga ?: 1920-kii ayey ahayd markii la soo bilaabay hindisaha qorista rasmiga ah ee afka Soomaaliga, ilaa xilligaasna waxaa lagu taamayey in si rasmi ah loo qoro, Cusmaan Yusuf Keendiid oo ka mid ahaa dadkii xukumayey beelaha Soomaalida qaarkood, fadhigiisuna ahaa magaalada Hobyo ayaa waxa uu soo saaray far lagu magacaabi jirey Cusmaaniya sanadii 1922-kii, fartaasi meelo kooban ayay ka shaqaysay, mana ahayn mid dalka ku wada baahday. 1950-1960-kii, waxaa socdey dood ah sidee loo qori lahaa af-Soomaaliga, waxaa jiray loona badan, rag badan ayaa dadaal sameeyay, waxaa lagu muran sanaa Ma Carabi mise laatiin? Ragga dadaalka sameeyay waxaa ka mid ahaa Ibaahim Xaashi Maxamud iyo Xuseen Sheekh Axmed Kadare, dhamaan raggaasi waxaa ay soo saareen qoraalo farta ah intii u dhaxeysay sanadihii 1950-1961-dii. July 1, 1961-dii, markii dalka xuriyadda qaatay, Waxaa lasoo bandhigay dhowr qoraal waxaa ka mid ahaa farta Shire Jamaac Axmed oo Laatinahayd iyo faro kale, tanina waxa ay ka dambeysey kadib markii dowladdii xiligaasi jirtey ee madaxweyne Aadan Cabdulle Cusmaan ay saartey guddi kasoo baaran dega qoraalka farta Soomaaliga. Gudiga ayaa waxaa xubno ka ahaa dadka kala ah • Muuse Xaaji Ismaaciil Galaal, Guddoomiye, • Yaasiin Cusmaan Yuusuf – xubin • Maxamuud Saalex (Ladane)- Xubin • Ibraahim Xaashi Maxamuud – xubin • Khaliif Suudi- Xubin • Mustaf Sheekh Xasan- xubin • Shire Jaamac Axmed- Xubin • Xuseen Sheekh Axmed (Kaddare)- Xubin • Yuusuf Maygaag Samatar- Xoghayn Guddigaasi hawshooda waxa ay ka socon weysey isqabqabsi dhexdooda ah maadaamaa rag iyaga ka mid ah ay doonayeen in iyaga fartii ay soo jindiseen la qaato sida Muuse Xaaji Ismaaciil Galaal oo isaga soo saaray far ku qoran alifbeetaha Carabiga sanaddii 1951-dii Waxaa kaloo gudiga xubin ka ahaa Xuseen Sheekh Axmed Kadare oo far uu leeyahay soo saaray 1952-dii, waxay gudiga ku taliyeen in farta Laatiinka la qaato, taasi oo uu soo hindisey Shire Jaamac Axmed sanaddii 1961-dii . Si kartaba ha ahaatee, dowladda Soomaaliya ayaa keensatay khubaro ka socdey UNESCO, si arintan wax uga qabtaan, taasina ma dhicin in laga miro dhaliyo oo weli waa sii socday is qabqabsi. Markii ay soo ifbaxday in Farta Laatin lagu qorayo Soomaliga Waxaa mudaharaadyo ka dhaceen Soomaaliya oo lagaga soo horjeedey in lagu qoro Laatiinka, waxaana dadka laga dhaadhiciyey in ay ka soo hor jeestaan in lagu qoro laatiinka, taas oo masaajidda laga iclaamiyey in shacabku ka soo hor jeestaan waayo, ayey yiraahdeen, “Laatiin waa Laa-diin” oo micnaheedu yahay “Farta Laatiinta waa Diin La’aan” iyada oo loo tiirinayay in farta Laatiinku tahay tan wadamada islaamka aan ahayd ay wax ku qortaan. October 21, 1969: Markii uu dalka la wareegay Madaxweyne Maxamed Siyaad waxaa uu dib usoo nooleeyay fikradii qoraalka farta Soomaaliga. 21 January 1971: Waxaa la dhisay guddiga Af-Soomaaliga, gudigan waxaa dhisay golaha sare ee kacaanka si ay u sameeyaan xarfaha ugu haboon ee lagu qoraayo Soomaaliga. Guddigan waxaa uu ka koobnaa 21 oo ah xeeldheerayaal Afafka ah iyo labo lataliye, Xubnaha Guddiga ayaa kala ahaa • Sharif Salah Mohamed Ali, Gudoomiye • Yaasin Cismaan Keenadiid • Mustaf Sheekh Xasan • Axmed Cali Abokar • Yuusuf Xirsi Axmed • Msuse Xaaji Ismaaciil Galaal • Cabdidaahir Affey, • Aw Jaamac Cumar Ciise • Dahabo Faarax Xasan • Cabdulaahi Xaaji Abuubakar • Cabdullaahi Ardeeye • Xasan Sheekh Muumin • Maxamed Nuur Caalin • Maxamed Xasan Aaden (Gaheyr) • Xirsi Magan Ciise • Cumar Aw Nuux • Cabdullaahi Xaaji Maxamuud (Insaaniya) • Iikar Bannaa Xadaad • Aaqib Cabdullaahi • Xuseen Sheekh Axmed Kadare • Axmed Cartan Xaange • Maxamed Xaaji Xuseen Sheeko Xariir • Cabdiraxmaan Nuur Xirsi • Shire Jaamac Guddigan waxaa uu lahaa guddi hoosaadyo sida mid qaabilsan qorista Qaamuuska, kan Taariikhda , Juqiraafiga, Sayniska, diyaarinta kutubta dugsiyada iyo naxwaha. Guddiga Afka Soomaaliga ayaa farta Roman-ka ama Laatiinka in lagu qoro Afka Soomaaliga, sababtun waxay ahayd maadaamaa makiinadihii xafiisyada yiiley ee teebka ay ku qornaayeen fartaasi laatiinka, Muddo 22 Bilood gudahood ah ayaa waxaa lagu diyaariyey Buugaagta Dugsiga dhexe, xarfaha higgaadda Af-Soomaaligu oo ka kooban 5 Shaqal iyo 21 Shibbane. Si ka duwan sidii 1961-dii, Ma dhicin wax mudaaharaadyo ah ama cadaadis ku yimid guddigan si farihii tartamayey midkood loo sooco, sababtuna waxay ahayd xukunkii adkaa ee dowladdii Maxamed Siyaad Barre. Markii la sameeyey dhamaan waxyaabihii loogu diyaargaroobayay qorista Afka Soomaaliya, ayaa si rasmi ah loo shaaciyey qoraalka farta sanadii 1972-kii. Hawlaha la qabtay waxaa ka mid ah dajinta naxwaha Afka sida Magac, fal, Fal-kaab, Magac u yaal, Sifo, laakiin sidaasi oo ay tahay wali naxwaha iyo ebyidda afka waa mid qabyo ah, una baahan hawl badan. Waxaa iyana la qorey qaamuus, hase yeeshee markii uu ku dhamaan waayay xiligii loogu talogalay ayaa wasiirkii hidaha iyo tacliinta sare waxaa uu sii wadistiisa hawsha dhamaystirka qaamuuska u xilsaaray Cabdiqaadir Farax Bootaan oo ahaa nin ka tirsan Akaadeemiyada Fanka iyo Dhaqanka , hase yeeshee waxaa si weyn u caan baxay oo fidey Qaamuuskii uu qorey Yaasiin Cusmaan oo lasoo saaray sanadkii 1976-dii Qaraar dowladda Soomaaliya kasoo baxay taariikhdu markii ay ahayd Jaanyi 21 1972-di in afka rasmiga ah ee Jamhuuriyadda Soomaaliya uu yahay Afka Soomaaliga ee “Maxaa Tiri” Markii fartii la dhamaystirey, lana diyaariyey dhamaan agabkii loo baahnaa haddii ay buugaag ahaan lahayd iyo haddii naxwe ahaan lahayd, ayaa waxaa loo baahday in dalka iyo dadka lagu baahiyo, waxaana sidaasi ku biloowdey ololihii Farta sanaddii 1972-dii , Ololahaas oo ay Dawladdii Siyaad Barre markii dambe ku baahisay dhammaan deegaamada dalka, dadka reer miyiga ah ama reer guuraagu aad ayey wax u barteen. Warbixino ay hay’ado diyaariyeen waxaa lagu sheegay in Ololahan uu kor u qaaday aqoonta dadka min 2% ilaa 55%. Xiligii ay jirtay dowladdii kacaanka waxaa dugsiga lagu baran jiray farta Soomaaliya dhamaan maadooyinka manhajka ku jirey sida seyniska, xisaabta iyo wax kasta oo kale. Sanaddii 2012-kii waxaa dalka Djabuti lagu qabtay xaflad lagu xusay 40-sanno guuraddii qoridda far Soomaaliga, Soomaaliya waxaa ay ku jirtaa marxaladii ugu xumeyd ee xaga midnimada, Qowmidda Soomaalida ayaa u midowday xuska maalintaas. Munaasabaddaas waxaa lagu daah rogey qaamuuska ugu weyn ee af-Soomaali lagu qoro, kaas oo fikirkiisa uu lahaa madaxweynaha Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle, isla markaana ay wada-jir u diyaariyeen machadka Afafka ee Jabuuti iyo Naadiga Qalinlayda iyo Hal’abuurka Soomaaliyeed (Somali-Speaking PEN Club). January 21, 2015: Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa isaga oo ka hadlayay xuska 42 guurada kasoo wareegtey markii la qorey farta Soomaaliga sheegey in laga bilaabo maalintaas ay mabnuuc tahay in far aan ahayn tan Soomaaliga lagu isticmaalo xafiisyada dowladda, haddii aanan markaasi xiriir lala samaynaynin cid dibadda ah. February 21, 2015: Madaxweynayaasha Soomaaliya iyo Djabuti Ismaciil Cumar Geelle ayaa Muqdisho ku dhagax dhigay xarun goboleed lagu hormarinayo luqadda iyo dhaqanka Somaliweyn, Waxaa loo loogu Magac daray Akaadimiyad Goboleedka Farta Soomalaiga, Xasan Sheekh ayaa maalintaas sheegay in arrintaas lagula tartami doono luqadaha caalamka. Amarka Madaxweynaha ee ahaa in xafiisyada dowladda ay ku shaqeeyaan qoraalka Soomaaliga waxba lagama soo qaadin oo wax walbo waa sidii hore xafiisyada dowladda, inta badan warsaxaafaeedka soo gaaro Goobjoog News waxaa u qoran af Ingiriis iyadoo taasi ay jirto ayaa todobaadkan, maalintii axaddii guddoomiyaha gobolka Banaadir waxaa uu soo saaray amar cusub oo sheegaya in boorarka xayeysiinta ee ku dheggan gobolka Banaadir loo bedelo Farta Soomaaliga, lama oga hadalkaas Yusuf Jimcaale uu dibad baxayaasha niyadda ugu dhisayey iyo si dhab ah loo hirgelin doono. Waxaa 44 sano laga joogaa markii la qoray Afka Soomaaliga, waxaa xaflado ka dhacayaan guud ahaan dalka, lama oga amarrada soo bixi doona, waxaa kaloo ka muhiimsan amarradaas soo baxaya Maxaa loo fulin la’yahay, ugu yaraan Mas’uuliyiinta dowladda ha ogaadeen in Taariikhda ay qormesyo, Saxaafaddana ay diiwaangelineyso wax walbo oo ay sheegaan, Laguna xisaabtamayo fulintooda iyo fulin la’aantooda. W/Q: Cabdi Caziz Axmed Gurbiye, Goobjoog News La tifaftiray Jannaayo 22, 2025 Source: goobjoog.com
-
https://qarannews.com/wp-content/uploads/2025/02/AQMYLKJRfivXMWXi7Rj1ipk0z-MTIGYrVY2Xw9Jv4ACU9F2873MCZ-22g8IUBU56sopLdL6EMnXkVr0JFIyGo3Le.mp4 Qaran News
-
Jowhar (Caasimada Online) – Waxaa weli isa soo taraya hasaaraha kooxda Al-Shabaab lagu gaarsiiyay dagaalladii ka dhacay gobolka Shabeelaha Dhexe, gaar ahaan aagga deegaanka Ceel Cali Axmed oo uu maalin kahor ka dhacay weerar ay isku dayeen inay ku qabsadaan deegaankaasi, waxaase ka hortegay ciidamada Macawiisleyda. Weerarka oo uu xigay dagaal foolka fool ah ayaa lagu jabiyay maleeshiyaadka argagixisada, waxaana looga dilay horjoogayaal iyo maleeshiyaad tiro badan, sida ay shaacisay dowladda Soomaaliya oo warsaxaafadeed kasoo saartay dagaalkaasi. Dowladda federaalka ayaa sidoo kale soo bandhigtay gaadiid dagaal oo ay wateen xubnaha weerarka soo qaaday kuwaas oo laga gubay, kadibna ay ka carareen, sida ay muujinayaan sawirro ay baahiyeen ciidamada Xoogga dalka Soomaaliyeed. Gaadiidka la gubay ayaa isugu jiro Cabdi-bileyaal iyo kuwa gaashaaman ee dagaalka oo la sheegay inay wateen xubnaha soo qaaday duulaanka laga hortegay. “Ciidamada Qaranka iyo geesiyaasha dadka deegaanka ayaa ku guuleystay inay gubaan, qaarna soo furtaan dhamaan gaadiidkii dagaalka ee ay wateen Khawaarijtii soo weerartay deegaanka Ceel Cali Axmed ee gobolka Shabeellaha Dhexe” ayaa lagu yiri qoraalka kasoo baxay dowladda Soomaaliya. Marka laga tego gaadiidkan, waxaa sidoo kale jiro maydad badan oo ay ka carareen Al-Shabaabkii soo weeraray Ceel Cali Axmed, waxaana ku jiray horjoogayaal ay kamid ahaayeen:- Xasan Cabdiwaaxid Cabdi Dhicisow (Xasan Gurey) oo sidoo kale magaciisa afgarashada uu ahaa (Bagaax), kaas oo Khawaarijta u qaabilsanaa jabhadda gurmadka dhexe iyo Jaysh Aqsaa, kuwaas oo ka howlgala gobollada Galgaduud, Mudug, iyo Shabeellaha Dhexe. Wuxuu ku dhintay dagaalkii ka dhacay Ceel Cali Axmed. Horjooge Daahir Buuxsade ayaa isna la dilay. Wuxuu ahaa Amiir Katiibo ama taliye urur, wuxuuna ku baxay gacanta Ciidamada Xoogga Dalka iyo kuwa deegaanka. Horjooge Anas ayaa sidoo kale la khaariyay, wuxuuna ahaa madaxii gaadiidka guud ee Al-Shabaab. Khaalid Jiis ayaa isna lagu dilay dagaalladii ka dhacay Shabeellaha Dhexe, wuxuuna Shabaab u qaabilsanaa Amiir Katiibo ama waxa ay kooxda ugu yeerto taliye urur. Horjooge Casaam, oo ahaa Amiir Sariiyo ama taliye horin, iyo horjoogayaal kale ayaa lagu laayay dagaalladii ka dhacay gobolka Shabeellaha Dhexe. Si kastaba, Dhammaan deegaannadii lagu dagaalamay, oo ay ugu dambeysay Biyo-Cadde, ayaa haatan dib ula wareegay ciidamada dowladda iyo kuwa Macawiisleyda.
-
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, oo ka qeyb-galay munaasabadda 55-guuradii ka soo wareegtay markii la aas-aasay Ciidanka Asluubta Soomaaliyeed, ayaa hambalyo u diray qeybaha kala duwan ee Ciidanka. Ra’iisul Wasaaraha, ayaa xusay doorka muhiimka ah ee Ciidanka Asluubtu ay ku leeyihiin dib-u-habaynta ciidanka iyo horumarinta nidaamka caddaaladda, iyaga oo ka shaqeynaya dhaqan-celinta maxaabiista, waxbaridda iyo sugnaanta amniga xabsiyada dalka. “Waxaan hambalyo u dirayaa dhammaan Sarreeyayaasha, Saraakiisha, Saraakiil Xigeennada, Alif-leyda, Debleyda Taliska Guud ee Ciidanka Asluubta Soomaaliyeed, Xaasaskooda iyo Caruurtooda, waxaan u rajeynaya in ay sii wadaan dedaalka naf-hurrnimada ah ee aad dadkeenna iyo dalkeenna u haysaan in aad sii xoojisaan”. Ayuu yiri Ra’iisul Wasaare Xamsa. Mudane Xamsa, ayaa intii ay socotay munaasabadda sanad-guurada 55-aad ee Asluubta, xarigga ka jaray Isbitaal cusub oo ay leeyihiin ciidanku. Waxa uunna xusayn in Xukuumaddiisu xoogga saari-doonto sidii wax looga qaban lahaa baahiyaha kala duwan ee ay ku shaqeeyaan. Dhinaca kale Ra’iisul Wasaaraha ayaa khudbadda munaasabadda ciidanka Asluubta waxa uu ammaan u jeediyay ciidanka geesiyaasha Daraawiisha ee Puntland ee dagaalka kula jira argagixisada Daacish, isaga oo ballanqaaday in dowladda Soomaaliyeed ay la garab taagan tahay taageero buuxda, shacabka Soomaaliyeedna ay la garab istaagaan xoog iyo xoolaba Source: goobjoog.com
-
Duqeyn aad u xoog badan oo degaanno fog laga maqlay ayaa maanta lagu guraacay godka weyn ee CASCASO oo ku yaalla nawaaxiga degaanka Sheebaab ee buuraha Calmiskaad, halkaasi oo la rumaysan yahay in ay ku dhuumanayeen xubno sare oo ka tirsan Argagixisada ISIS. Ilo wareedyo ku sugan goob masaafo durugsan u jirta degaanka Sheebaab ayaa soo weriyay in ay maqleen jug culus, oo ay ku tilmaameen mid dhulka la ruxday, islamarkaana arkeen uuro iyo qiiq madow oo samada isku shareeray, kaddib markii ay dhacday duqeyntii maanta lala beegsaday godka CASCASO oo la aaminsan yahay in ay ku dhuumanayeen xubno sare oo ka tirsan ISIS. Dowladda Puntland oo bayaan kooban soo saartay ayaa sheegtay in Taliska Ciidamada Mareykanka ee Qaaradda Afrika uu fuliyay duqeyntii maanta lagu garaacay nawaaxiga Sheebaab, taasi oo ay ku beegsadeen mileeshiyaadka Argagixisada ah ee Daacish “Duqeyn kale ayaa saaxiibada Dowladda Puntland ee USA, maanta kula beegsadeen Argagixisada Daacish deegaanka Sheebaab – Calmiskaad.” Waa duqeyntii labaad oo mudda 24 saac gudahood ah Mareykanku ka fuliyo buuraha Calmiskaad, waxaana xalay Mareykanku garaacay god adag oo ku yaalla degaanka Gaatir-oodan, halkaasi oo la sheegayo in ay lee dahay difaacyo dabiici ah, oo ay ku dhuuntaan Argagixisada sidoo kalena ugu rakiban yihiin qoryaha waaweyn. PUNTLAND POST The post Puntland: Waa halkee godka CASCASO ee maanta Mareykanku burburiyay? appeared first on Puntland Post.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Soomaaliya, Xamza Cabdi Barre, oo maanta khudbad ka jeediyay munaasabad ka dhacday Muqdisho, ayaa weerar culus oo afka ah ku qaaday madaxweynaha Jubbaland, Axmed Madoobe, isaga oo sidoo kale soo hadal qaaday arrin xasaasi ah oo la xiriirta xildhibaannada deegaankaasi. Xamza ayaa shaaca ka qaaday in handadaad lagu hayo xildhibaannada ka soo jeeda Jubbaland, isla markaana lagu qasbo inay fawdo ka sameeyaan magaalada Muqdisho, si ay markaas u fuliyaan dano gaar ah oo gurracan, sida uu hadalka u dhigay. “Xildhibaannada ma ahan in la handado oo lagu dhaho haddii aadan wax qasin meeshan kuma soo noqonaysid. Ma aha wax sax ah in dadkii deegaanka la cabsiiyo oo la yiraahdo ‘Xamar ha isku marina, waa la idin wada xirxirayaa’,” ayuu yiri ra’iisul wasaaruhu. Xamza Cabdi Barre ayaa sidoo kale xusay inuu ogyahay xildhibaanno badan oo la cadaadinayo, bistooladna lagu hayo, taas oo uu ku tilmaamay arrin halis leh. “Waa arrin jirta, waana mushkilad ay in badan qarsanayeen, balse anigu waan ogahay. Waxaan rajeynayaa in caga-jugleynta laga daayo xildhibaannada sharafta leh. Ma mudna in sidaas loola dhaqmo, mana mudna in dhafoorka bistoolad looga hayo,” ayuu raaciyay. Dhinaca kale, wuxuu ka hadlay xayiraadda saaran Jubbaland, wuxuuna tilmaamay in kaliya la raadinayo Axmed Madoobe, balse shacabka iyo madaxda kale aan wax dambi ah loo haynin, ayna si caadi ah uga soo degi karaan Muqdisho, marka ay u safrayaan dalka dibaddiisa. “Qofka sidaa lihi haddii dambi gaar ah loo haysto, dee shacabka iyo kuwa nidaamka kula jiro mushkilad ma haysato, cid kale oo la haystana ma jirto. In la yiraahdo ‘sidaan ahay ila ahow’ waa madax-furasho lagu haysto dadka,” ayuu mar kale yiri. Hadalkan ayaa kusoo aadaya, iyadoo weli uu halkiisii taagan yahay khilaafka u dhexeeya dowladda federaalka iyo Jubbaland, kaas oo ka dhashay dib u doorashadii Axmed Madoobe. Xiisaddaasi ayaa markii dambe isku rogtay gacan ka hadal iyo dagaal toos ah.
-
MOGADISHU, Somalia – A heated dispute erupted outside Somalia’s Parliament on Sunday as opposition and pro-government lawmakers clashed over the country’s security situation, nearly escalating into a physical confrontation in front of journalists. The tensions were sparked by opposition MP Daahir Amiin Jeesow, who claimed that Al-Shabab controls nearly half of Somalia’s territory following recent military confrontations. His remarks were immediately challenged by pro-government lawmakers, who accused him of spreading misinformation and undermining the morale of the Somali National Army (SNA). Jeesow, a member of former President Sheikh Sharif Sheikh Ahmed’s party, raised concerns about the extent of Al-Shabab’s influence, suggesting that the militant group had expanded its hold despite ongoing military offensives. “As you have seen, half of the country is now under Al-Shabab’s control, and in some areas, they remain,” Jeesow declared. His comments prompted a strong rebuttal from Bashiir Goobe, the Minister of Environment and Climate Change, who rejected Jeesow’s claims, stating they were damaging national security efforts. “Somali men and women are shedding their blood in this fight. For my colleague to say that Al-Shabab controls the country is unacceptable and demoralizing,” Goobe said. Similarly, Deputy Minister of Youth and Sports, MP Maxamuud Jeego, dismissed Jeesow’s assertions, arguing that the government is successfully countering Al-Shabab’s attacks. “This country is at war. Al-Shabab launches attacks daily, but they are confronted and defeated. There is no territory they control or can hold,” Jeego stated. The confrontation highlights the widening political divide between opposition and pro-government factions, particularly regarding security policies and Somalia’s upcoming elections. One-person, one-vote elections Meanwhile, inside Parliament, President Hassan Sheikh Mohamud officially opened the sixth session of the legislature, where he reaffirmed his administration’s commitment to implementing a one-person, one-vote electoral system—a plan that remains a subject of intense debate. In his address to lawmakers, President Mohamud emphasized that Somalia has an opportunity to hold free and fair elections for the first time in 56 years, allowing citizens to elect their leaders directly. “We want the Somali people to freely and fairly cast their votes and elect their leaders after 56 years,” he said. The president also announced a significant financial investment in election infrastructure, revealing that his government had spent millions of dollars acquiring the necessary equipment for a nationwide election. “I want to inform Parliament that the government has allocated funds and procured the equipment needed to implement the elections, and we are ready to seek international support where needed,” Mohamud stated. Acknowledging concerns about the credibility of the electoral process, the president assured lawmakers that his government would not put the country at risk and called for trust in the institutions managing the elections. “There is no reason to endanger the country. I want Somalis to trust each other and have confidence in the electoral process. If we are not re-elected tomorrow, we will return to our homes. There is no justification for jeopardizing the country,” he added. Tensions heighten as elections near Mohamud’s remarks come at a time of increasing political tensions over Somalia’s electoral process. Opposition groups, some federal member states, and segments of civil society have raised concerns about government control over the election framework, leading to disputes between Villa Somalia and regional leaders. At the same time, Somalia remains embroiled in an ongoing battle against Al-Shabab, whose insurgency continues to pose a significant threat to national stability. Despite military offensives, the group remains active in rural areas. It frequently carries out deadly attacks, including suicide bombings in Mogadishu and other urban centers. The combination of election-related disputes and security concerns raises questions about Somalia’s stability in the coming months. Analysts warn that political infighting could distract from critical security efforts, making it harder for the government to maintain control and push forward with its ambitious electoral reforms.
-
Hoggaamiyaha SSCK Cabdulqaadir Aw Cali (Firdhiye) ma taageersana wadahadal maamulka Somaliland loola galo hab beeleed. Laascanood (Faallo) — Dhowaan Garaad Jaamac Garaad Ismaciil wuxuu sheegay in wadahadallo uu abaabulay Madaxweynaha Dowlad deegaanka Soomaalida Itoobiya Mustafe Cagjar ay dhexmari doonaan maamulka goosasho-doonka ah ee Somaliland iyo maamulka ku-meelgaarka ah ee SSCK. Wuxuu sheegay in nin la yidhaahdo Garaad Wiilwaal uu yimid Laascaanood. Taas ka oo ka horreysay in Garaad Jaamac Garaad Ismaciil yidhi dhowr jeer “cidna uma haysanno wixii Somaliland u geysatay dadka Laascaaanood 2023kii.” Hadallada Garaad Jaamac Garaad Ismaaciil waxay noqon karaan kuwo maamulka Somaliland ka beensheego kuna doodo inuu wadahadal hoose la leeyahay maamulka SSCK. Maamuka Somaliland heshiisyadii uu dowladda Federaalka Soomaaliya la galay wuxuu u fasirtay in loo oggolaa inuu bad ka kireyn karo Itoobiya ama u dhaqmi karo sida dal gaar ah oo dhul leh, sida Taiwan oo diidan qarannimada Soomaaliya, la yeelan karo xiriir dimlomaasiyadeed. Colaad waa laga heshiin karaa laakiin been badan oo aan raalligelin laga bixin waa caqabad weyn oo hortaagaan in la wada hadlo. Sidee wadahadal loola yeelan karaa maamul diiddan qarannimada Soomaaliya sabaabtaasna u laayay dad aamminsan midnimada Soomaaliya 2023kii? Garaaddada uu ka mid yahay Garaadd Jaamac Garaad Ismaaciil waxaa la gudboon inay ka aamusaan siyaasadda. Ma jiro madaxdhaqameed ka hadla siyaasadda marka laga reebo madaxdhaqameedka Waqooyiga oo uu Biritishu ku ababiyay inay ka hortagaan soo bixista siyaasiyiin la mid ah kuwii ka soo baxay Koonfurta afartamaadkii qarnigii 20aad. Heshiiska beelaha Soomaalida la galeen Imbaradooriyaddii Biritishka ayaa diiday in xisbiyo gobanimoddoon ah ka soo baxaan Waqooyiga. Waa sababta Biritayn dhul Soomaalidu ku nooshahay ugu daray Itoobiya 1954kii. Sanadkii 2024kii hoggaamiyaha maamulka SSCK Cabdulqaadir Aw Cali (Firdhiye) markuu booqanayay Talyaaniga wuxuu la kulmay xeeldheerayaal sharci oo danaynaya inay wax ka oogaadaan gaboodfalladdii ay ciidammada maamulka Somaliland ka geysteen Laascaanood Janaayo 2023 ilaa 25 Agoosto 2023. Dowladda Biritayn aad bay uga xumaatay in deeqaha ay bixisay loo adeegsaday duqeyntii Laascaanood. Madaxweynaha Maamulka Somaliland Cabdiraxmaan Maxamed Cabdullaahi wuxuu doonayaa in hab beeleed looga wada hadlo colaadda. Dagaalkii 2023kii ka dhacay Laascaanood wuxuu si ba’an u saameeyay carruurta. Ardaydii dhiganaysay dugsiyada Laascaanood waxay u qexeen Garoowe, halkaas oo ay waxbarashidii ka sii wateen. Carruur badan waxay ku geeriyoodeen duuqeyntii ciidammada Somaliland u geysteen Laascaanood. Waxaa xusid mudan in guddi dowladdu Birtayn u saartay ka ilaalinta carruurta saameynta colaadaha, oo uu guddoominayay Ra’iisal Wasaarihii hore ee Biritayn Gordon Borwn, uu soo saaray buug ku saabsan cilmibaarisyo arrintaas ku saabsan. Xeeldheerayaal sharciyeed ayaa qoray buugga Protecting Children in Armed Conflict, oo ay tafaftirtay Shaheed Fatima KC, oo ah qareen sare. Saameynta dagaalladu ku yeesheen carruurta Soomaalida ayaa 97 jeer lagu xusay warbxinta. Labo sababood ayuu maamulka Somaliland cuskadady markuu duqeynayay Laascaanood: 1- In dadka midnimimada Soomaaliya aamminsan oo diidan kala goynta Soomaaliya ay yihiin argagixiso; iyo 2- in Laascaanood ka mid tahay dal kale. Markii Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay 2023kii laba jeer ugu baaqay maamulka Somaliland inuu ciidammada ka dulqaado duleedka Laascaanood, maamulka Somaliland wuxuu ku dooday in uu u hoggaanmasayo baaqa Golaha Ammaanka keliya marka Soomaaliya iyo Somaliland loo arko labo dal (two-state solution). Ma jirin dowlad federaal oo u soo gurmatay dadka SSCK. Dadka Puntland ayaa Jarriiban ilaa Xaafuun ka soo gurmaday oo kaalintooda ka qaatay in la iska dulqaado ciidammadii Somaliland oo sida arxandarrada u duqeynayay Laascaanood. 2023kii waxay Puntland isu difaacady sida ay 2025 isakaga difaacayso argagixisada ISIS. Safiirkii hore ee Biritayn u joogay Soomaaliya Michael Nithavrianakis ayaa intuusan xilka wareejin la kulmay xubno ka mid ah bulshada rayidka ee Hargeysa. Waxay soo jeediyeen in waddada loo furo ganacsiga si loo helo nabad waarta (durable peace). Waddada furisteedu uma taallo maamulka SSCK oo keliya. “Waxaa habboon madaxdhaqameedka SSCK in aysan ka hadlin arrimmaha ku saabsan sharciga caalamiga haddii kale waxay hor istaagayaan xaqa dadkii dhibbanaha u noqday xasuuqii maamulka Somaliland ka geystay Laascaanood 2023kii” ayuu ii sheegay mid ka mid la taliyayaasha sharciga ee maamulka ku meelgaarka ee SSCK. W.Q: Siciid M. Sheekh Cali The post Ma jiraan wadahaddalo qorsheysan oo dhexmari doona SSCK iyo maamulka goosasho-doonka ee Somaliland appeared first on Puntland Post.
-
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo maanta si rasmi ah u furay Kalfadhiga 6-aad ee Baarlamaanka 11-aad ee Federaalka Soomaaliya ayaa ku bogaadiyey Guddoonka, Xubnaha Golaha Shacabka iyo Aqalka Sare shaqadii baaxadda lahayd ee ay qabteen intii lagu gudajiray kalfadhiyadii hore ee Baarlamaanka. Madaxweynaha ayaa ka hadlay howlgallada lagu xoreynayo goobaha ay Khawaarijtu kaga suganyihiin dalka, isagoo ammaanay Ciidamada Qalabka Sida, Xoogagga Difaaca Shacabka Soomaaliyeed ee Macawisleey iyo Ciidamada Daraawiishta Puntland ee naftooda u huraya adkeynta nabadgalyada iyo ilaalinta Qarannimada, isaga oo soo bandhigay khatarta argagixisada Daacish ee ku aaddan isu-socodka Badda Cas iyo Gacanka Cadmeed. “Waxaan garab taagannahay Ciidamada dowlad goboleedka Puntland iyo shacabka deegaannadaas oo casharro lama illaawaan ah siiyay Khawaarijta Daacish. Waa dagaal xaq ah, anagana waajib ayay nagu tahay in aan garab istaagno walaalaheenna dagaalka ugu jira xoreynta iyo soo celinta karaamadeenna”. Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa sheegay in heshiisyadii siyaasadeed ee Madasha Qaranka iyo ansixinta Baarlamaanka ee afarta cutub ee ugu horreeyay Dastuurka ay horseedeen hirgelinta qorshaha doorashooyinka tooska ah, lagana gudbayo doorashooyinkii dadbanaa ee caqabadda ku ahaa dowladnimada dalka, waxa uuna ugu baaqay Baarlamaanka in kalfadhigan lagu dhammeystiro cutubyada dhimman ee Dastuurka, si looga gudbo khilaafaadka curyaamiyey dowlad-dhiska Soomaaliyeed. “Walaalayaal, dadka Soomaaliyeed annaga ayeey dhankeenna soo eegayaan, naguna aamineen waajibka ah in aan ka rarno meeshii ay ku raageen ee doorashada dadban. Waa inaan fursad u siinno in maskaxdooda xorowdo, fikirkooda xoroobo, ayna codkooda xorta ah ku soo doortaan ciddii matali lahayd. Waa garaad xumo inaan isku qancinno in loo laabto jidkii foosha xumaa ee magacaabidda iyo doorashooyinka dadban”. Madaxweynaha Jamhuuriyadda ayaa xusay in guushii deyn cafinta kaddib ee dhammaadkii sanadkii 2023, xoogga la saaray sidii Soomaaliya ay uga faa’iidaysan lahayd khayraadkeeda, waxa uuna sheegay in Dowladda Federaalka Soomaaliya aysan wax deyn ah qaadan muddadii la soo dhaafay, ayna ku dadaashay in ay beekhaansato oo isku maarayso dhaqaalaha ka yimaada canshuuraha ay bixiyaan muwaadiniinta Soomaaliyeed, waxa uuna ku bogaadiyey ganacsatada iyo guud ahaan canshuur-bixiyayaasha Soomaaliyeed sida ay uga go’an tahay horumarinta iyo xasilinta dalka. Source: goobjoog.com
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Halis wayn iyo caqabad ayaa soo wajahay markabka Turkiga ee Oruç Reis ee haatan shidaal baarista ka wada xeebaha Soomaaliya, sida uu shaaciyay madaxweyne Xasan Sheekh oo maanta ka hor hadlayay baarlamaanka dalka. Madaxweynaha ayaa sheegay in qashin badan oo lagu daadiyay badeenna ay caqabad ku noqdeen howlaha baarista ee shidaalka Soomaaliya, wuxuuna tilmaamay in warbixinnada lala soo wadaagay ay muujiyaan halis wayn oo ka taagan arrintaasi. “Qashinkii laga soo saarayay badda iyo sida loo soo saarayay ayay muuqaallo kasoo duubeen waxaa qashinkaasi ugu badan ma ah mida kiimikada iyo sunta aan ka qaylin jirnay laakiin waxaa ugu badan qalabka lagu kalluumeysto oo badda dhexdeeda looga tegay shabaag iyo qalab ku xiran waayay” ayuu yiri madaxweynuhu. Xasan Sheekh Maxamuud ayaa sheegay in qashinka uu u badanyahay qalab kalluumeysiga oo looga tegay badda, kuwaas oo uu tilmaamay in aa laga ogoleyn caalamka, balse marka ay maraakiibta shisheeye ku jalaabteen ay isaga tageen. “Sabab waxaa waayay markabka marka uu kalluumeysto waa inuu kalluunka uu qaadaa oo dekado caalami ah geeyaa dekadaha caalamiga ah lama tegi karo qalabkaan uu meesha iska dhigay waa qalab mamnuuc ah ka ah caalamka in lagu kalluumeysto , si aanan dambi loogu qabsan, wuxuu uga tegay baddeenna” ayuu hadalkiis sii raaciyay. Waxaa kale oo uu yiri “Arrintaas waa arrin aad iyo aad u xanuun badan, ee ma aha dadkaas inay qaadanayaan khayraadkeena waxay sameynayaan arrintaas xanuunka badan” ayuu sii raaciyay. Dhinaca kale madaxweynaha ayaa tilmaamay in howsha weli ay socoto, isla markaana uu fulayo heshiiska shidaalka ee ay lasoo galeen Turkiga, si horay loogu dhaqaajiyo. Soomaaliya ayaa haatan isku diyaarineyso inay ka faa’ideysato khayraadka uu Alle ku maneystay, waxayna heshiisyo maalgashi ah lasoo gashay dowlado waa wayn.
-
Mogadishu, Somalia – Somali President Hassan Sheikh Mohamud has reaffirmed his administration’s commitment to implementing a one-person, one-vote electoral system, marking a major shift away from the country’s longstanding clan-based voting structure. At the opening of the sixth session of Somalia’s Federal Parliament, Mohamud underscored the government’s readiness to fund and facilitate the transition despite ongoing political tensions and logistical challenges. For over five decades, Somalia’s elections have operated under an indirect system where clan elders select representatives. President Mohamud emphasized the urgency of change, declaring that Somalis should have the right to freely and fairly elect their leaders. “The government has secured the necessary funds and equipment to hold direct elections,” Mohamud told lawmakers. “We are prepared to seek international assistance to ensure this process succeeds.” The shift to universal suffrage would represent a major milestone in Somalia’s political evolution, providing millions of citizens with a direct say in their government for the first time in decades. Security concerns and political divisions Despite the ambitious vision, significant hurdles remain. Security threats from militant groups like al-Shabaab, logistical obstacles, and deep-seated political divisions between the federal government and regional states continue to pose risks to a smooth transition. Mohamud sought to ease fears about election-related instability, assuring the public that the government would not endanger national security. “There is no reason to put the country at risk,” he said. “Somalis must have confidence in those managing the elections. If we lose at the ballot box, we will accept the results and return home. There is no justification for chaos.” However, political disputes over the electoral framework persist. Some regional administrations and opposition figures remain skeptical, fearing the central government could manipulate the process to consolidate power. Calls for constitutional reform Beyond electoral preparations, Mohamud urged Parliament to finalize key constitutional amendments necessary for institutionalizing democratic governance. “In this session, Parliament is expected to take decisive steps toward completing the country’s constitution,” he stated. Finalizing the legal framework is crucial in ensuring a smooth transition to universal suffrage and avoiding potential legal disputes that could derail the process. The President’s speech comes at a time of heightened tensions. In late 2024, the semi-autonomous state of Jubaland re-elected Ahmed Mohamed Islam Madobe as its regional President without federal oversight, deepening rifts between Mogadishu and regional governments. The dispute escalated when the federal government and Jubaland issued arrest warrants for each other’s leaders, exacerbating Somalia’s fragile political landscape. The federal government’s push for direct elections represents a bold attempt to reshape Somalia’s political future. However, the road to universal suffrage remains uncertain, with entrenched power struggles, security risks, and logistical obstacles ahead.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaannada mucaaradka iyo kuwa muxaafidka ah ayaa maanta isku dhacay, iyaga oo ku dhowaaday inay is gacan qaadaan, xilli ay wariyeyaasha kula hadlayeen bannaanka hore ee xarunta Baarlamaanka Soomaaliya. Buuq iyo sawaxan ayaa goobta hareeyay kadib hadal ka soo yeeray Xildhibaan Daahir Amiin Jeesow, oo ka tirsan xubnaha mucaaradka, kana mid ah xisbiga Sheekh Shariif. Jeesow oo meesha ka hadlay ayaa ku dhowaaqay in kala bar dalka ay qabsadeen Al-Shabaab, kadib dagaalladii ugu dambeeyay ee ka dhacay gobollada dalka. Arrintaasi waxay dhalisay buuq, iyada oo ay ka hor yimaadeen xildhibaannada muxaafidka. “Dalkii daraad kala bar oo bar ay Shabaab ayaa soo qabsadeen, sidaad arkeyseen, meelaha qaarna illaa iyo hadda way joogaan,” ayuu yiri Xildhibaan Jeesow. Intaas kadib waxaa hadalka ka daba qaatay Wasiirka Deegaanka iyo Isbeddalka Cimilada, ahna xildhibaan ka tirsan Golaha Shacabka, Bashiir Goobe, oo beeniyay hadalka Jeesow, wuxuuna tilmaamay inuu niyad-jebinayo ciidamada Xoogga Dalka ee dagaalka kula jira argagixisada. “Wiilal iyo gabdho Soomaaliyeed ayaa dhimanayo oo dhiiggooda uu socdaa, inuu marka xildhibaanka saaxiibkey ah uu yiraahdo dalkiibaa Shabaab haystaa laga akhrisan maayo, mana laga yeelaayo,” ayuu yiri Wasiirka Deegaanka iyo Isbeddalka Cimilada. Sidoo kale, waxaa isna hadlay Wasiir Ku Xigeenka Wasaaradda Dhalinyarada iyo Ciyaaraha, Xildhibaan Maxamuud Jeego, oo si adag ugu jawaabay Xildhibaan Daahir Amiin Jeesow. “Dalkan wuxuu ku jiraa dagaal, Shabaab maalin kasta ayuu meel weeraraa, waana laga hortegaa, mana jiro dhul Shabaab uu haysto ama haysan karo,” ayuu yiri Wasiir Jeego. Arrintan ayaa billow u ah dagaal siyaasadeed oo la filayo inuu ka dhex qarxo xubnaha mucaaradka iyo muxaafidka, oo si weyn isugu hayo arrinta doorashada. Waxaa hadda bannaanka yaalla diidmada siyaasiyiinta mucaaradka ee qorshaha Villa Soomaaliya.
-
𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝 𝐨𝐨 𝐝𝐚𝐚𝐡-𝐟𝐮𝐫𝐚𝐲 𝐬𝐡𝐢𝐫𝐤𝐚 𝐡𝐞𝐞𝐫 𝐪𝐚𝐫𝐚𝐧 𝐞𝐞 𝐬𝐡𝐚𝐪𝐨 𝐚𝐛𝐮𝐮𝐫𝐤𝐚 𝐢𝐲𝐨 𝐬𝐡𝐚𝐪𝐚𝐝𝐚 Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi (Cirro) ayaa maanta si rasmi ah u furay Shirweynaha 4-aad Heer Qaran ee Loo-Shaqeeyaha iyo Shaqo Abuurka oo ay soo diyaarisay Wasaaradda Shaqada, Arrimaha Bulshada iyo Qoyska. Madaxweynuhu waxa uu munaasibadda ka soo jeediyey hadal aad u qiimo badan oo dhinacyo badan taabanaya oo uu kaga hadlayey Qaran ahaan culayska badan ee innaga haysta heerka shaqo la’aanta iyo dadka tirada yar ee haatan shaqeeya shaqooyinkoodu aan mushaharka ka soo galaa daboolayn baahidooda nololeed ama shaqooyinka qaar ka mid ah aanu shaqeeyuhu isku halayn karin (job security). Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland waxa uu dul is taagay heerka shaqo la’aanta ee Dhallinyarada JSL oo iyagu ah tirada ugu badan (70%) ee Bulshada Somaliland, waxana uu yidhi: ” Shaqo la’aantu waa dhibaato kordhinaysa saboolnimada, waxa ay khatar ku tahay amniga guud iyo nabadgelyada dadka, waxa aanay halis gelinaysaa nolosha da’yarta; maadaama oo ay ku dhiirrigelinayso tahriibka, balwadaha iyo dhaqannada aan fiicnayn. Waa xaqiiqo jirta oo ay tahay in shirkani xalkeeda maanta qayb ka noqdo.” Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland waxa uu sheegay in Xukuumadda WADA-JIJR Iyo WAXQABAD ay qayb ka noqonayso xal u raadinta sababaha sii kordhiya tirada shaqo la’aanta, sabahaasi oo uu Madaxweynuhu sheegay in ay ka mid yihiin nidaamka waxbarashada dalka oo ardayda uu soo-saaraayaa aanay lahayn xirfadihii looga baahnaa suuqa shaqada (vocational skills), sidoo kalena ay faro ku tiris yihiin dugsiyada farsamada ee dalka ka jiraa, taasina ay sababtay in shaqooyinka u baahan xirfadda loo raadiyo shaqaale ajaanib ah. Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland waxa kale oo uu ka hadlay in Qaran ahaan iyo ummad ahaanba ay waajib inaga tahay in loo caddaalad falo u sinnaanshaha fursadaha xagga shaqada ee wiilasha iyo hablaha Somaliland, waxana uu yidhi: ” Horumar kama hadli karno haddii aynaan xal u helin sinnaan la’aanta shaqada ee wiilasheenna iyo hablaheenna. Haweenka iyo Ragga Jamhuuriyadda Somaliland tiro ahaan way isku dhaw yihiin sida la qiyaasayo, sidaas daraadeed waxa ay Xukuumadu hirgelin doontaa nidaam abuuraya u sinnaanta fursadaha shaqo ee hablaha iyo wiilasha. Taas mid la mid ahna waxa aan ka filaynaa ganacsatada iyo ha’yadaha aan dawliga ahayn.” Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland waxa uu Wasaaradda Shaqada, Arrimaha Bulshada iyo Qoyska uu faray in ay dib u eegis ku sameeyaan nidaamka mushahar bixinta ee dalka oo dhan, si loo hubiyo in aanay kala sarrayn mushaharka haweenka iyo ragga isku shaqada iyo aqoonta ahi. Madaxweynaha oo arrintaa ka hadlayaana waxa uu yidhi: ” Hablaha iyo innamadu way u siman yihiin shaqaalaysiinta, Haweenku waa in ay aamin ku yihiin goobaha shaqada oo aanay tacaddi iyo cadaadis u gaar ah kala kulmin. Waxa aannu aaminsanahay haweenka oo fursadaha shaqada iyo maalgashiga si caddaalad ah loogu soo daraa, in ay kordhinayso xawaaraha, iyo xaddiga horumarka dhaqaalaha qaranka, ileen haweenkeennu waa laf-dhabarta nolosheenna.” “Hay’adaha dawladda iyo kuwa gaarka loo leeyahay oo ganacsatadu ugu horreysana waxaa ku waajib ah, in aan dadka shaqada soo doonanaya aan lagu hayb-soocin deegaan gaar ah, iyo baahiyo gaar ah oo ay leeyihiin haddii ay shaqada qaban karaan oo ay fursadaha shaqada ula sinnaadaan muwaadiniinta kale, arrintan fiiro gaar ah ayaan u yeelan doonnaa Xukuumad ahaan.” 𝐀𝐋𝐋𝐀𝐀 𝐌𝐀𝐇𝐀𝐃 𝐋𝐄𝐇 𝐗𝐮𝐬𝐞𝐞𝐧 𝐀𝐚𝐝𝐚𝐧 𝐂𝐢𝐠𝐞 (𝐃𝐞𝐲𝐫) 𝐀𝐟𝐡𝐚𝐲𝐞𝐞𝐧𝐤𝐚 𝐌𝐚𝐝𝐚𝐱𝐰𝐞𝐲𝐧𝐚𝐡𝐚 𝐉𝐚𝐦𝐡𝐮𝐮𝐫𝐢𝐲𝐚𝐝𝐝𝐚 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝 . Qaran News
-
𝐔𝐧𝐝𝐞𝐧𝐢𝐚𝐛𝐥𝐞 𝐋𝐞𝐠𝐚𝐥 𝐓𝐫𝐮𝐭𝐡𝐬 𝐀𝐛𝐨𝐮𝐭 𝐒𝐨𝐦𝐚𝐥𝐢𝐥𝐚𝐧𝐝: The 1960 “union” between Somaliland and Somalia was not legally binding, It was a political arrangement, not a legal one. No binding treaty was ever signed, ratified, or deposited at the United Nations, making the union legally void. It would not withstand legal scrutiny in any international court. Somaliland never lost Its sovereignty, it temporarily entered an unratified and unlawful union in 1960 but reclaimed its independence in 1991. Under international law, its case is one of state continuity, not secession, as it was already a sovereign state and got its independence in 1960. Somaliland meets all legal criteria for statehood, it satisfies the Montevideo Convention criteria for statehood: it has a defined territory, permanent population, functioning government, and the capacity to engage in foreign relations. Its case is rooted in decolonization and state continuity, not secession. Somaliland’s case is strengthened by the Principle of Uti Possidetis Juris, a key doctrine in international law, affirms that former colonial borders should be respected upon independence. Somaliland gained its independence in 1960 within its colonial-era borders, meaning it has a legitimate legal claim to statehood based on its original internationally recognized boundaries. The African Union recognizes Somaliland’s Unique and Justified Case for Recognition. In its 2005 fact-finding mission, the African Union concluded: “The fact that the union between Somaliland and Somalia was never ratified and also malfunctioned when it went into action from 1960 to 1990, makes Somaliland’s search for recognition historically unique and self-justified in African political history.” This acknowledgment by Africa’s highest political body further validates Somaliland’s case for recognition as a sovereign state. Somaliland has functioned as a Sovereign State for over four decades. Since reclaiming its independence in 1991, It operates separately from Somalia, holding regular elections, managing its own economy, and maintaining its own security forces, all hallmarks of a fully sovereign state. Ibraahim Muse Qaran News
-
Madaxweynaha dowladda Puntland Mudane, Siciid Cabdullaahi Deni ayaa maanta oo Sabti ah Xafiiskiisa magaalada Boosaaso ku qaabiley Safiirka Ingiriiska ee Soomaaliya, Ambassador Michael Nithavrianakis. Warsaxaafadeed ka soo baxay Madaxtooyada Puntland ayaa lagu sheegay in Madaxweyne Siciid Deni uu maanta Xafiiskiisa ku qaabiley safiirka dowladda Ingiriiska u jooga Soomaaliya Ambassador Michael Nithavrianakis “Madaxweynaha Dowladda Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni, ayaa maanta qaabilay Safiirka Dowladda Ingiriiska ee Soomaaliya, Ambassador Michael Nithavrianakis.” Madaxweyne Siciid Deni, oo ay weheliyaan xubno iyo mas’uuliyiinta Xukuumadda Puntland ayaa intaasi kaddib Shir la yeeshay safiirka dowladda Ingiriiska u jooga Soomaaliya Ambassador Michael Nithavrianakis, oo ay weheliyeen saraakiil kamid ah Safaaradda, waxaana Shirka labada dhinac looga wada-hadlay dagaalka Argagixisada ISIS ee ka socda buuraha Cal-miskaad ee gobolka Bari. Warsaxaafadeedka ka soo baxay Xafiiska Madaxweyne Deni ayaa lagu sheegay in dowladda Ingiriisku ay Puntland ku bogaadisay Hawlgalka Ciribtirka Argagixisada Daacish, taasi oo ka dhigan in UK ku soo biirtay Hawlgalka oo ay horay qeyb uga ahaayeen Mareykanka iyo Imaaraatiga Carbeed kuwaasi oo duqeymaha Cirka ka caawinaya Ciidamada difaaca Puntland ee dhulka kala dagaallamaya ISIS. “Kulanka oo ay ka qeybgaleen xubno ka mid ah golaha xukuumada, waxaa looga hadlay Hawlgalka Ciribtirka Argagixisada ee Puntland oo UK ay ku boggaadisay Dowladda Puntland, xoojinta Iskaashiga UK iyo Puntland, Mashaariicda horumarin Uk ka fuliso Puntland iyo guud ahaan xaaladda Soomaaliya” ayaa lagu yiri Warsaxaafadeedka ka soo baxay Madaxtooyada Puntland. Hoos ka eeg Sawirada Kulanka PUNTLAND POST The post Dowladda Ingiriiska oo ku biirtay Hawlgalka Cirib-tirka Argagixisada ISIS ee ka socda buuraha Golis ee Puntland appeared first on Puntland Post.
-
DP World Invests $400 Million in Berbera Port Development Shipping Arabia, February 20, 2025 — DP World has committed $400 million to the development of Berbera Port in Somaliland, aiming to enhance its capabilities as a central maritime hub for landlocked African nations. This investment was confirmed by Abdirahman Abdullahi, President of the Republic of Somaliland, during a panel discussion on strategic investments and economic transformation. President Abdullahi highlighted the historical significance of Berbera Port, noting its strategic utilization by global powers during the Cold War due to its prime location. He expressed optimism about the future role of the port under the partnership with DP World, enhancing Somaliland’s position as a burgeoning economic gateway. Sultan bin Sulayem, Chairman and CEO of DP World, elaborated on the company’s regional strategy, particularly in relation to Ethiopia, which he noted requires multiple ports to support its population surpassing 100 million. Bin Sulayem described Berbera Port as a previously neglected asset that DP World is revitalizing in collaboration with the Somaliland government to facilitate increased trade flows, especially with Ethiopia. The development of Berbera Port is seen as pivotal in linking Ethiopia and Somaliland, thereby boosting economic activities and industrial development in the region. Bin Sulayem stressed that DP World’s investments are driven by geographic and economic potentials rather than political motives, focusing on maximizing the logistical advantages offered by each location. Further detailing the project’s scope, Bin Sulayem revealed that shipping operations have commenced, with plans for substantial industrial projects underway to leverage the port’s upgraded facilities. He affirmed DP World’s long-standing commitment to fostering economic growth in Africa, referencing additional investments in Kenya, Somalia, and Ethiopia, which underscore the company’s robust engagement across the continent. This strategic move by DP World marks a significant step in enhancing maritime connectivity and economic integration for Africa, promising to transform Berbera into a key logistical hub that supports regional development and trade. Source: Emarat Alyoum Qaran News
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Kooxda Ra’iisul Wasaarihii hore ee Soomaaliya, Mudane Maxamed Xuseen Rooble, ayaa markii ugu horreysay si faahfaahsan uga hadashay dhacdadii qabsatay xilli ay u safrayeen dalka Koonfur Afrika, kadib markii loo diiday baasaboorka diblomaasiga ah si ay ugu dalbadaan visaha dalkaasi. Xildhibaan Cabdullaahi Carab, oo kamid ah saaxiibada Ra’iisul Wasaare Rooble, kuna wehlinayay safarkan, ayaa wareysi uu siiyay Telefishinka SMS wuxuu uga hadlay sida ay wax u dhaceen, wuxuuna xaqiijiyay inay jirto in warqaddii loo diiday Rooble. Carab ayaa shaaca ka qaaday in warqaddaas ay hakad gelisay Wasaaradda Arrimaha Dibadda, kadibna Ra’iisul Wasaaruhu uu ku safray dhalashadii uu ka haystay Sweden. “Warqad ayuu codsaday Ra’iisul Wasaarihii hore Rooble, isaga iyo rag kale oo aan aniga kamid ahay, waxaana kusoo soconay Koonfur Afrika. Sida aad la socoto, marka uu qofka baasaboorka diblomaasiga ah rabo visaha dal shisheeye, Wasaaradda Arrimaha Dibadda ayaa qorta warqad, waxaana loo diraa safaaradda Soomaaliya ee Kenya, kadibna iyadaa warqad kale kusii lifaaqda, sidaas ayaana lagu helaa visaha,” ayuu yiri. Waxaa kale oo uu raaciyay: “Marka ay tegtay warqadda safaaradda Soomaaliya ee Kenya, dib ayaa loogu soo celiyay Wasaaradda Arrimaha Dibadda, kadibna howshii waa dhaqaaqi waysay. Xiriiro badan oo lala sameeyay Wasaaradda Arrimaha Dibadda waa suuroobi waysay, sidaas ayuu Ra’iisul Wasaaruhu go’aan isaga qaatay. Dhalasho labaad oo uu Sweden ka haystay ayuu haystay, maadaama ballan jiratay, isaga ayuuna kusoo safray.” Sidoo kale, wuxuu falkan si toos ah ugu eedeeyay madaxda dowladda dhexe iyo Wasaaradda Arrimaha Dibadda, isaga oo beeniyay warka kasoo yeeray Wasiir Axmed Macallin Fiqi oo VOA-da u sheegay in Ra’iisul Wasaarihii hore Rooble aan loo diidin baasaboorka. “Tuhumada waa Wasaaradda Arrimaha Dibadda iyo madaxda sare ee dowladda uun baa warqaddaas in la hakiyo ku heshiiyay, sida muuqato,” ayuu kusii daray. Xildhibaanka ayaa ugu dambeyn ka hadlay ujeedka safarka ay ku tageen Koonfur Afrika, wuxuuna tilmaamay in casuumaad ay ka heleen jaaliyadda Soomaaliyeed ee dalkaasi. “Johannesburg ayaan booqasho ku nimid shalay sababta aan u nimid waxa ay ahayd sidaad la socoto, 2022-kii doorashadii dhacday bilihii ka horeeyay dalka wuxuu galay khal-khal xoog badan. Ilaahay mahaddiisii, sababta Ra’iisul Wasaarihii hore darteed ayuu waddanka ku badbaaday maalmahaas. Wixii ka dambeeyay, jaaliyadda Koonfur Afrika ayaa Ra’iisul Wasaaraha waxay lahaayeen, ‘Mar na soo booqo,’ sidaas ayuuna ku tegay,” ayuu mar kale wareysiga ku yiri Xildhibaan Cabdullaahi Carab. Hoos ka daawo wareysiga:-
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud, oo maanta furay kalfadhiga lixaad ee Baarlamaanka, ayaa mar kale ka hadlay qorshaha dowladdiisa ee doorashada qof iyo codka ah, taas oo weli dood ka taagan tahay. Xasan Sheekh ayaa sheegay in 56 sano kadib ay doonayaan in dadka Soomaaliyeed si xor ah oo cadaalad ah u dhiibtaan codadkooda, soona doortaan hoggaankooda. Madaxweynaha ayaa sidoo kale Baarlamaanka la wadaagay go’aan culus oo la xiriira doorashada, wuxuuna sheegay in dowladdiisu ay malaayiin dollar kusoo iibisay qalabka loogu talagalay qabashada doorashada qof iyo codka, dadaalkana ay sii wadi doonaan. “Waxaan rabaa in BFS aan u sheego in dowladdu diyaarisay dhaqaale iyo qalabkii lagu hirgelin lahaa doorashada, waxaana diyaar u nahay inaan wixii cawinaad ah waydiisano caalamka,” ayuu yiri Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud. Sidoo kale, wuxuu ka hadlay walaaca laga muujinayo doorashooyinkan, wuxuuna tilmaamay in ay mas’uul ka yihiin ayna dalka gelin doonin halis, isaga oo dalbaday in lagu kalsoonaado dowladdiisa iyo dadka ka shaqeynaya arrimaha doorashooyinka dalka. “Ma jirto sabab aan dalka khatar u gelino. Waxaan rabaa in dadka Soomaaliyeed isku kalsoonaadaan, kuna sii kalsoonaadaan dadka ka shaqeynaya doorashada. Berri haddii nala dooran waayo, inaan iska baxno oo aan guryageenna ku laabano dhib naguma hayso, laakiin ma jirto sabab aan halis u galino dalka,” ayuu sii raaciyay. Waxaa kale oo uu soo hadal qaaday arrinta dastuurka, wuxuuna Baarlamaanka ugu baaqay in kalfadhigan ay dhammeystiraan cutubyada haray ee horyaalla Baarlamaanka. “Kalfadhigan, haddii Alle yiraahdo, waxaa laga sugayaa Baarlamaanka inuu qaado tallaabo kale oo la xiriirta dhammeystirka dastuurka dalka,” ayuu mar kale yiri. Hadalkan ayaa kusoo aadaya, xilli haatan ay taagan tahay xiisad culus oo ka dhalatay doorashooyinka dalka, oo ay weli isku hayaan Villa Soomaaliya, qaar kamid ah maamul-goboleedyada dalka, iyo xubnaha mucaaradka.
-
Puntland iyo qunsuliyadda Itoobiya ayaa ka wada-hadlay xaaladda soo galootigga iyo qaxootigga Itoobiyaanka ah ee ku suggan degaanada Puntland kuwaas oo mudooyinkan la wadday in dalkooda dib loogu celiyo. War-saxafadeed kasoo baxay wasaaradda arimaha gudaha Puntland ayaa laggu sheegay in laga wada-hadlay arimo la xiriira qulqulka qaxootiga ka imaanaya Dalka Ethiopia iyo sidii loo xoojin lahaa iskaashiga ka dhaxeeya labada dhinac ee Ethiopia iyo Puntland In ka badan 800 oo socoto ah ayaa la raray ilaa iyo hada sidoo kale boqolaal ayaa weli xabsiyadda ku jira kuwaas oo Puntland ay baaritaan ku hayso waxaana la xaqiijiyay in xitaa ciidamada ammaanku ay xireen dad sharci-haysta kuwaas oo qareeno ka tirsan hay’adaha difaaca qaxooti ay guuleysteen in ay dib xoriyadooda ugu celiyaan. Dhamaan Itoobiyaanka qofkasta oo sharci-haysta iyo mid aan haysanba waxaa soo foodsaatay cabsi ah in Puntland lagga saaro, iyagga ka cabsi qaba xaalado amni iyo nolol xumo oo ay dalkoodii uga soo carareen inay dib ugu laabtaan. PUNTLAND POST The post Puntland iyo Qunsuliyadda Itoobiya ee Garoowe oo ka wada-hadlay xaaladd Soogalootiga Itoobiyaanka ah appeared first on Puntland Post.
-
Urur Goboleedka IGAD ayaa qorsheynaya in markii ugu horreysay uu sameeyo Waaxda Horumarinta Dhaqaalaha Buluugga ah, taas oo xarunteedu noqon doonto caasimadda Soomaaliya ee Muqdisho. Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa ku dhawaaqay arrintan xilli uu ka hadlayay furitaanka kalfadhiga 6-aad ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya (BJFS), isagoo xusay in tallaabadani ay fursad weyn u tahay Soomaaliya si ay uga faa’iideysato kheyraadka baddeeda iyo horumarinta dhaqaalaha buluugga ah. Soomaaliya ayaa horey u muujisay dadaalkeeda ku aaddan horumarinta dhaqaalaha buluugga ah. Bishii Diseembar 2022, Ra’iisul Wasaare Xamse Cabdi Barre ayaa soo saaray wareegto lagu beddelayo magaca Wasaaradda Kalluumeysiga iyo Khayraadka Badda, iyadoo loo bixiyay “Wasaaradda Kalluumeysiga iyo Dhaqaalaha Buluugga ah” (Ministry of Fisheries and Blue Economy). Magac-beddelkan ayaa muujinaya sida ay dowladda Soomaaliya uga go’an tahay horumarinta iyo maareynta kheyraadka badda si waara. Xarunta cusub ee IGAD ee lagu wado in laga furo Muqdisho ayaa noqon doonta mid diiradda saarta horumarinta dhaqaalaha buluugga ah ee gobolka Geeska Afrika. Tani waxay fursad siin doontaa Soomaaliya iyo dalalka kale ee IGAD inay iska kaashadaan maareynta kheyraadka badda, cilmi-baarista, iyo hal-abuurka si loo gaaro horumar waara oo dhaqaale. Dowladda Soomaaliya ayaa sidoo kale qaaday tallaabooyin kale oo lagu xoojinayo waaxda kalluumeysiga iyo dhaqaalaha buluugga ah. Waxaa la furay sheybaarro casri ah oo lagu tayeeyo kalluunka, waxaana la qabtay shirar iyo aqoon-isweydaarsiyo lagu xoojinayo iskaashiga iyo maareynta kheyraadka badda. Source: goobjoog.com
-
Maanta ayaa si rasmi ah loo furay Kalfadhiga 6-aad ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya, iyadoo munaasabadda furitaanka ay ka qeybgaleen madax sare oo ka tirsan dowladda. Guddoomiyaha Aqalka Sare, Cabdi Xaashi Cabdullaahi, oo khudbad ka jeediyey furitaanka kalfadhigan, ayaa caddeeyay in Baarlamaanka uu xoogga saari doono dhammeystirka Dastuurka KMG ah ee dalka. Wuxuu tilmaamay in ay lagama maarmaan tahay in la helo dastuur dhammeystiran oo dalka hagi kara, si loo xaqiijiyo hanaanka dowladnimada iyo sharciga. Dhankiisa, Guddoomiyaha Golaha Shacabka, Sheekh Aadan Maxamed Nuur (Aadan Madoobe), ayaa si adag u sheegay in Baarlamaanka uu go’aansaday dhammeystirka Dastuurka, isla markaana aysan jirin wax dib u dhac ah oo la aqbali karo. “Baarlamaanka wuxuu dhameystirayaa Dastuurka, Qabyo kuma jiri karno,” ayuu yiri, isagoo xusay in muhiimadda koowaad ee kalfadhigan ay tahay in dalka uu yeesho Dastuur rasmi ah. Arrimaha diiradda la saarayo Kalfadhigan 6-aad ayaa lagu wadaa in Baarlamaanka uu ka doodo arrimo muhiim ah oo ay ka mid yihiin: Dhammeystirka Dastuurka KMG ah Dib-u-eegista shuruucda muhiimka ah ee dalka Xoojinta nidaamka federaalka Xasilloonida siyaasadda iyo amniga guud ee dalka Source: goobjoog.com