-
Content Count
212,255 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Jabuuti (Caasimada Online) – Dalka Jabuuti waxaa shalay si rasmi ah uga furmay shirkii ay lahaayeen guddiyada farsamada ee labada dhinac ee dowladda federaalka iyo Somaliland ku matalaya wadahadallada. Furitaanka shirka waxaa joogay saddexda madaxweyne ee Jabuuti, Soomaaliya iyo Somaliland. Intaas kadib ayaa la sheegay inay shir wada galeen guddiyada farsamada, iyadoo wadahadallada u fududaynayo wasiirka arrimaha dibedda ee Jabuuti Maxamuud Cali Yuusuf. Wada-hadallada ayaa socon doona illaa waqti aan la cayimin, oo ah in ama heshiis lagu gaaro ama lagu kala tago. Si kastaba, Caasimada Online ayaa heshay magacyada xubnaha dowladda federaalka Soomaaliya iyo Somaliland uga jira guddiga. Hoos ka aqriso Magacyada xubnaha guddiga farsamo ee dowladda federaalka 1 – Cabdi Maxamed Sabriye, Wasiirka Arrimaha Gudaha iyo Federaalka, 2 – Cabdirashid Maxamed Axmed Wasiirka Batroolka iyo Kheyraadka 3 – Xuseen Cabdi Cilmi Wasiir Ku-Xigeenka Arrimaha Dastuurka 4 – Maxamed Dahir Afrax guddoomiyaha Guddiga Madaxa Banaan ee Fulinta iyo Dib-u-eegista Dastuurka 5 – Dr. Suleymaan Maxamed Maxamuud, Xeer llaaliyaha Guud ee Qaranka 6 – Maryan Cariif Qaasim, Xildhibaan 7 – Balal Maxamed Cusmaan, La-taliyaha Sare iyo Wakiilka Madaxweynaha ee Arrimaha Geeska Africa Magacyada xubnaha guddiga farsamo ee Somaliland 1 – Yaasin Xaaji Maxamuud Faratoon, Waslirka Arrimaha Dibadda 2 – Maxamuud Xasan Saajin, Waslirka Ganacsiga iyo Dalxiiska 3 – Saciid Sulub Maxamed, Wasiirka Xanaanada Xoolaha iyo Kaluumaysiga 4 – Dr. Sacad All Shire, Wasiirka Horumainta Maaliyadda 5 – Dr. Edna Adan Ismaaciil, Ergayga Somaliland ee wada-hadallada 6 – Danjire Cabdifatax Saciid Axmed, Safiirka Somaliland u fadhlya Jabuuti 7 – Mubarik Ismaaciil Taani, Xoghayaha Madaxweynaha Somaliland
-
Jubaland rejects Somalia’s recognition of its leader Madobe
Deeq A. posted a topic in News - Wararka
Somali government recognises Madobe as "interim leader" of semi-autonomous state for two-year mandate, as opposed to four-year mandate set out in Jubaland constitution. Source: Hiiraan Online -
Faallo:Somaliland Maxay Ku Faleysaa Midnimo? W/Q: Yuusuf Garaad Waa isbarbardhig ku saabsan matalaadda Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya iyo Dowladda Somaliland. Labada dhinac markii u horreysay ee ay is hor fariistaan waxay ahayd January, 2012. Waxay ahayd Chevening House oo ah meel aan ka fogeyn magaalada London. Shalay ka hor, kulankii u dambeeyay wuxuu ahaa 2014 oo ay labada Madaxweyne ku kulmeen Djibouti. Labada shir mid aniga oo suxufi ah ayaan joogay ergooyinkana gooni gooni ula kulmay. Midka kale, wafdiga Madaxweynaha ayaan ka mid ahaa oo miiska ayaan fadhiyay. Intii u dhexeysay si dhow ayaan ula socday. Marka aan suxufinnimo ku shaqeynayay labada dhinac ayaan xog wareysanayay. Marar kale aniga oo matalaya Soomaaliya ayaan wadahadalka uga qeyb galay Istanbul, Ankara oo ahayd kulan aqoonyahanno iyo Djibouti. Qaar kale qabanqaabada ayaan wax ku lahaa. Is arag aan la shaacinna si hoose ayaan xogtooda u helay. Ku dhowaad dhammaantood waxaa ii muuqata in aan labada dhinac ahayn isku diyaar garow xag macluumaad iyo waliba marka ay noqoto in aan waxba lala harin ee loo bareero dhinaca kale. Waxaan qabaa dareenka ah in ay isa soo hor fariistaan koox taqaanna waxa ay ka hadleyso iyo sida ay u dhigeyso, Iyo koox dooneysa Midnimo ay doonayaan in ay ku helaan “in ay u caqli celiyaan walaalhood.” Istaraatiijiyada Somaliland waa in Soomaaliya ay noqoto laba dal oo koofuriyo Woqooyi ah. Waxay ku bixisay dhiig, kharash fara badan iyo borobagaanda. Waa dacaayad aan kala go’ lahayn oo dadweynaha la gaarsiiyay, laguna celceliyay. Waxaa la hubiyay in shakhsi kastaa ay farriintu gaarto – mid awalba sidaa qabay amaba ka horreeya, mid hadda lagu qanciyo iyo mid lagu celceliyo ugu yaraan ilaa uu ka garaabo. Waxay saaxiibbo ku yeelatay Saxaafadda Caalamiga ah iyo diblomaasiyiinta shisheeye. Xafiisyo u sameysan suuq geynta siyaasadda ayaa la kireystay. Si doodda aan loo kala illoobin, marnabana aanay dadka madaxiisa uga bixin waxaa loo sameeyay astaamo lagu xusuusto. Mid keliya haddii aan xuso waa Taallada ay dayaaradda Miigga ahi saaran tahay ee qof og in aad og tahay sheekadeeda murugada leh aanuu ka caajiseyn in uu mar laba iyo ka badan kuugu soo celiyo. Somaliland shakhsiyaad beey leedahay loo bixiyay mujaahiddiin. Waxay la dagaallameen oo ay ka adkaadeen shakhsiyaad astaan looga dhigay shar oo loo bixiyay faqash. Qof kastaa wuxuu ka qalin jebiyay Iskuulkaas furan ee ku saabsan wixii la soo maray iyo waxa hadda la hasto ee aan la heleen haddii Soomaaliya laga sii tirsanaado. Aqoontaas barashadeeda ma jirto meel ka caagga. Waxaa lagu bartaa xafladaha, xafiisyada, goobaha ganacsiga, guryaha iyo saxaafadda bulshada, waxaana laga dhegeystaa Raadiyaha iyo TV-ga. Iyada oo ay taasi jirto ayaa marka wadahadal la tagayo waxaa la soo xulaa dadka ugu xog ogaalsan, ugu mintidsan, qaarkood ay waxyeello toos ahi soo gaartay oo marnabana aanay suurta gal ka ahayn in uu shaki ku dhasho. Waxaa intaa u wehliya aqoonyahanno u soo diyaariya doodda, mararka qaarna sooba raaca oo ka tirsan ergada. Madasha ayay tagaan iyaga oo ku hubeysan Taariikh si taxaddar leh loo soo xulay, xad gudubyo iyo dhacdooyin fool xun oo dhab ah iyo qaar fasiraad aan sax ahayn laga bixiyay. Iyo wax kasta oo sax ama khalad leh ee ay Somaliland ku gar heli karto kuna caddeyn karto in xalka keliyihi uu yahay in laba dal la noqdo. Intaa waxaa u dheer in shacab iyo Dowladba ay la xisaabtayaan wafdigu marka ay dalka ku laabtaan. Federaalka Soomaaliya waxaa u safta Madax ay ku jiraan qaar ku soo booday ama lagu soo dhex tuuray wafdi baxaya, xilka ay ku magacaaban yihiin awgiis ama si loo buuxiyo 4.5 beesha ay ka soo jeedaan darteed. Xubnahaas waxaa laga yaabaa in qaarkood aanay weligood tegin, akhrin, iskuna howlin in ay si qoto dheer u fahmaan doodda Somaliland waxa ay ku saleysan tahay. In aanay aqoon taariikhda oo dhammaystiran. In aanay la socon dhacdooyinka foosha xun ee hore u dhacay, marka laga reebo in ay maqleen woqooyi waa la duqeeyay. Iskaba daa midda ka sii culus oo ah waxa la soo hor dhigi karo ee ku qancin kara reer Somaliland in ay dantoodu ku jirto Midnimada. Istaraatiijiyada marar badan la isku dayo in lagu iibiyo Midnimadu waa niyad wanaag iyo in la yiraahdo ‘walaalayaal midnimada ayaa ka wanaagsan tafaraaruqa ee midnimada aqbala’. Taariikh, sharciyad iyo dood Soomaaliyeed intaba dad la geli kara Somaliland kuma yara Koofurta. Waxaa ugu badan Soomaalida ka soo jeedda Somaliland ee madax iyo shacab leh ee Muqdisho iyo ku nool kana shaqeysta gobollada oo dhan. Qaarkood sabab kasta ha keentee Midnimada ma iibiyaan. Qaar kalena, fursad looma siiyo in ay qeyb ka ahaadaan wadahadalka ama xataa ay daaha gadaashiisa ka talo bixiyaan. Soo jeedin Soomaaliya waa dal aad u weyn oo ka weyn Ingiriiska iyo Talyaaniga oo la isku daray. Sidaa darteed, qof kastaa arrimaha gobolkiisa ama degaankiisa wuu kaga xog ogaalsan yahay inta kale oo dhan. Labadii Gobol ee midoobay marka uu midkood gooni isu taago, inta u dhalatay ee sidaa taageersan iyo inta diiddaniba, ariinta waa ay uga xog ogaalsan yihiin Soomaalida inteeda kale. Waxaan qabaa in Koofurta laga furo dood Dadweyne oo qoto dheer oo ujeeddadeedu ay tahay in ay sahasho is faham. Dooddaasi waa in ay jawaab u heshaa weydiinta ah cinwaanka qormadan – Somaliland maxay ku faleysaa Midnimo? Madaxda Somaliland iyo shacabka taageersan waa maxay danta ugu jirta Midnimada, ee la tusi karo, la taabsiin karo ayna ku qanci karaan? Su’aashaas jawaabteeda waa in ay dusha ka bartaan ugu yaraan inta siyaasadda ku jirta iyo inta daneyneysa in ay gasho. Iyaga oo intaas yaqaan, ka dib, ayay marka la soo xulo u diyaar garoobi karaan oo ay dejin karaan Istaraateejiyada wadahadalka iyo taatikada ay tahay in la adeegsado. Qaran News
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madasha Xisbiyada Qaran ee Soomaaliya ayaa mar kale war kasoo saartay ciidamada Itoobiya ee ku sugan gudaha dalka Soomaaliya, kuwaas oo aan qeyb ka ahayn Amisom, ayada oo baad u dirtay beesha caalamka. Madasha, oo bayaan ay soo saartay kusoo dhaweysay go’aannadii ka soo baxay shirki golaha ammaanka Qaramada Midoobay ee arrimaha Soomaaliya, ayaa ku celisay baaqi 13-ka bisha May ay soo saartay kaasoo lagu dalbaday in ciidamada Itoobiya ee aan kamid aheyn howlgalka AMISOM laga saaro gudaha dalka. “Madasha waxay ka mahad celisay in la caddeeyey tirada dhabta ah ee ciidamada midowga Africa ee nabad ilaalinta u jooga Soomaaliya, ciidankaasoo tiradiisu tahay 19,626 askari waxay sharciyad u heystaan in gudaha Soomaaliya ay ka howl galaan ilaa 28-ka Febraayo 2021 si’ ay gacan uga geystaan in dalka ay ka dhacdo doorasho xor iyo xalaal ah,” ayaa lagu yiri qoraalka. Madashu ayaa intaas ku dartay inay ka walaacsantahay in lagu xad gudbay, qaranimada Soomaaliya, siyaadada dalnimo, madax bannaanida siyaasadeed iyo cunaqabateynta hubka ee Soomaaliya lagu soo rogay 1992 ee tirsigeedu yahay 733 iyo qaraarkii QM ee 2520 oo soo baxay sanadkan 2020. Gabagabadii qoraalkan oo toos ugu socday beesha caalamka iyo Qaramada midoobay waxaa lagu baaqay in il gaar ah lagu eego fara gelinta qaawan ee Itoobiya ku heyso arrimaha gudaha Soomaaliya, ciidanka aan AMISOM ka tirsaneyn ee sharci darrada dalka ku jooga iyo in dowladda fedraalka Soomaaliya ay wada hadal dhab ah la furto madaxda maamul goboleedyada si’ loo maareeyo marxaladda kala guurka ee doorashada dalka ka dhaceysa 20/21.
-
Somaliland maxay ku faleysaa Midnimo? Waa isbarbardhig ku saabsan matalaadda Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya iyo Dowladda Somaliland. Labada dhinac markii u horreysay ee ay is hor fariistaan waxay ahayd January, 2012. Waxay ahayd Chevening House oo ah meel aan ka fogeyn magaalada London. Shalay ka hor, kulankii u dambeeyay wuxuu ahaa 2014 oo ay labada Madaxweyne ku kulmeen Djibouti. Labada shir mid aniga oo suxufi ah ayaan joogay ergooyinkana gooni gooni ula kulmay. Midka kale, wafdiga Madaxweynaha ayaan ka mid ahaa oo miiska ayaan fadhiyay. Intii u dhexeysay si dhow ayaan ula socday. Marka aan suxufinnimo ku shaqeynayay labada dhinac ayaan xog wareysanayay. Marar kale aniga oo matalaya Soomaaliya ayaan wadahadalka uga qeyb galay Istanbul, Ankara oo ahayd kulan aqoonyahanno iyo Djibouti. Qaar kale qabanqaabada ayaan wax ku lahaa. Is arag aan la shaacinna si hoose ayaan xogtooda u helay. Ku dhowaad dhammaantood waxaa ii muuqata in aan labada dhinac ahayn isku diyaar garow xag macluumaad iyo waliba marka ay noqoto in aan waxba lala harin ee loo bareero dhinaca kale. Waxaan qabaa dareenka ah in ay isa soo hor fariistaan koox taqaanna waxa ay ka hadleyso iyo sida ay u dhigeyso, Iyo koox dooneysa Midnimo ay doonayaan in ay ku helaan “in ay u caqli celiyaan walaalhood.” Istaraatiijiyada Somaliland waa in Soomaaliya ay noqoto laba dal oo koofuriyo Woqooyi ah. Dooddu halkaa kama degto, waxba lagama beddelo, waxna kuma soo biiraan. Waxay ku bixisay dhiig, kharash fara badan iyo borobagaanda. Waa dacaayad aan kala go’ lahayn oo dadweynaha la gaarsiiyay, laguna celceliyay. Waxaa la hubiyay in shakhsi kastaa ay farriintu gaarto – mid awalba sidaa qabay amaba ka horreeya, mid hadda lagu qanciyo iyo mid lagu celceliyo ugu yaraan ilaa uu ka garaabo. Waxay saaxiibbo ku yeelatay Saxaafadda Caalamiga ah, aqoonyahanno iyo diblomaasiyiin shisheeye. Xafiisyo u sameysan suuq geynta siyaasadda ayaa la kireystay. Si doodda aan loo kala illoobin, marnabana aanay dadka madaxiisa uga bixin waxaa loo sameeyay astaamo lagu xusuusto. Mid keliya haddii aan xuso waa Taallada ay dayaaradda Miigga ahi saaran tahay ee qof og in aad og tahay sheekadeeda murugada leh aanuu ka caajiseyn in uu mar laba iyo ka badan kuugu soo celiyo. Somaliland shakhsiyaad beey leedahay loo bixiyay ‘mujaahiddiin’. Waxay la dagaallameen oo ay ka adkaadeen shakhsiyaad astaan looga dhigay shar oo loo bixiyay ‘faqash’. Qof kastaa wuxuu ka qalin jebiyay Iskuulkaas furan ee ku saabsan wixii la soo maray, wax lagu daray iyo waxa hadda la haysto oo aan la heleen haddii Soomaaliya laga sii tirsanaado. Aqoontaas barashadeeda ma jirto meel ka caaggan. Waxaa lagu bartaa xafladaha, xafiisyada, goobaha ganacsiga, guryaha iyo saxaafadda bulshada, waxaana laga dhegeystaa Raadiyaha iyo TV-ga. Iyada oo ay taasi jirto ayaa marka wadahadal la tagayo waxaa la soo xulaa dadka ugu xog ogaalsan, ugu mintidsan, qaarkood ay waxyeello toos ahi soo gaartay oo marnabana aanay suurta gal ka ahayn in uu shaki ku dhasho. Waxaa intaa u wehliya aqoonyahanno u soo diyaariya doodda, mararka qaarna sooba raaca oo ka tirsan ergada. Madasha ayay tagaan iyaga oo ku hubeysan Taariikh si taxaddar leh loo soo xulay, xad gudubyo iyo dhacdooyin fool xun oo dhab ah iyo qaar fasiraad aan sax ahayn laga bixiyay. Iyo wax kasta oo sax ama khalad leh ee ay Somaliland ku gar heli karto kuna caddeyn karto in xalka keliyihi uu yahay in laba dal la noqdo. Intaa waxaa u dheer in shacab iyo Dowladba ay la xisaabtayaan wafdigu marka ay dalka ku laabtaan. Federaalka Soomaaliya waxaa u safta Madax ay ku jiraan qaar ku soo booday ama lagu soo dhex tuuray wafdi baxaya, xilka ay ku magacaaban yihiin awgiis ama si loo buuxiyo 4.5 beesha ay ka soo jeedaan darteed. Mararka qaar waxaa taga ergo mid kasta oo ka mid ah ay tahay markii ugu horreysay ee wadahadalkan uu ka qeyb galo. Xubnahaas waxaa laga yaabaa in qaarkood aanay weligood tegin, akhrin, iskuna howlin in ay si qoto dheer u fahmaan doodda Somaliland waxa ay ku saleysan tahay. In aanay aqoon taariikhda oo dhammaystiran. In aanay la socon dhacdooyinka foosha xun ee hore u dhacay, marka laga reebo in ay maqleen woqooyi waa la duqeeyay. Iskaba daa midda ka sii culus oo ah waxa la soo hor dhigi karo ee ku qancin kara reer Somaliland in ay dantoodu ku jirto Midnimada. Istaraatiijiyada marar badan la isku dayo in lagu iibiyo Midnimadu waa niyad wanaag iyo in la yiraahdo ‘walaalayaal midnimada ayaa ka wanaagsan tafaraaruqa ee midnimada aqbala’. Taariikh, sharciyad iyo dood Soomaaliyeed intaba dad la geli kara Somaliland kuma yara Koofurta. Waxaa ugu badan Soomaalida ka soo jeedda Somaliland ee madax iyo shacab leh ee Muqdisho iyo ku nool kana shaqeysta gobollada oo dhan. Qaarkood sabab kasta ha keentee Midnimada ma iibiyaan. Qaar kalena, oo ay ku jiraan kuwo isku arsaday khabiirnimo iyo heybad, fursad looma siiyo in ay qeyb ka ahaadaan wadahadalka ama xataa ay daaha gadaashiisa ka talo bixiyaan. Soo jeedin Soomaaliya waa dal aad u weyn oo ka weyn Ingiriiska iyo Talyaaniga oo la isku daray. Sidaa darteed, qof kastaa arrimaha gobolkiisa ama degaankiisa wuu kaga xog ogaalsan yahay inta kale oo dhan. Labadii Gobol ee midoobay marka uu midkood gooni isu taago, inta u dhalatay ee sidaa taageersan iyo inta diiddaniba, ariinta waa ay uga xog ogaalsan yihiin Soomaalida inteeda kale. Waxaan qabaa in Koofurta laga furo dood Dadweyne oo qoto dheer oo ujeeddadeedu ay tahay in ay sahasho is faham. Dooddaasi waa in ay jawaab u heshaa weydiinta ah cinwaanka qormadan – Somaliland maxay ku faleysaa Midnimo? Madaxda Somaliland iyo shacabka taageersan waa maxay danta ugu jirta Midnimada, ee la tusi karo, la taabsiin karo ayna ku qanci karaan? Su’aashaas jawaabteeda waa in ay dusha ka bartaan ugu yaraan inta siyaasadda ku jirta iyo inta daneyneysa in ay gasho. Iyaga oo intaas yaqaan, ka dib, ayay marka la soo xulo u diyaar garoobi karaan oo ay dejin karaan Istaraateejiyada wadahadalka iyo taatikada ay tahay in la adeegsado. Yuusuf Garaad waa wasiirkii hore ee arrimaha dibedda Soomaaliya, safiirkii hore ee Soomaaliya ee QM, iyo madaxii hore ee laanta Af-Soomaaliga ee BBC
-
Madasha Xisbiyada ka dhisan Magaalada Muqdisho ayaa ku baaqay in gudaha Soomaaliya laga saaro Ciidamada Dowladda Itoobiya ee aan ka tirsanayn Hawlgalka Nabad Ilaalinta AMISOM. Madashu waxay sidoo kale soo dhowaysya Qaraarkii 13 May ka soo baxay shirki Golaha Qaramada Qaramada Midoobay ee Arrimaha Soomaaliya kaas oo ku baaqay in Soomaaliya laga saaro ciidamada Itoobiya ee aan ka tirsanayn AMISOM. War Qoraal ah oo Madashu soo saartay ayay kaga mahad celisay in la caddeeyey tirada dhabta ah ee ciidamada Midowga Africa ee ku sugan Soomaaliya ciidankaas oo tiradiisu tahay 19,626 askari kuwaas oo sharciyad u haysta in ay Soomaaliya ka hawlgalaan. Sidoo kale Madashu waxay Dowladda Itoobiya ku eedaysay in ay fara-gelin qaawan ku hayso Arrimaha Soomaaliya taasi oo xad-gudub ku ah Qarannimada iyo Madax-bannaanida Dalka. PUNTLAND POST The post Madasha Xisbiyada oo Dowladda Itoobiya ku eedaysay in ay fara gelin qaawan ku hayso Soomaaliya appeared first on Puntland Post.
-
Xildhibaanada Muqdisho kaga shaqeysta Magaca Somaliland oo Farmaajo ugu hanjabay inuu waayi doono codkooda+Sababta Madaxweyne Farmaajo oo Muqdisho dib ugu laabtay kadib shirkii wadahadallada dowladda federaalka iyo Somaliland ee uu uga qeyb galay dalka Jabuuti ayaa la kulmay siyaasiyiinta dowladda federaalka ku metela Somaliland. Siyaasiyiintan oo uu hoggaaminayay Ra’iisul wasaare ku xigeenka Mahdi Maxamed Guuleed, qebna ka ahaayeen guddoomiyaha maxkamadda sare Baashe Yuusuf Axmed, Wasiirka Maaliyadda, Cabdiraxmaan Ducaale Beyle, Wasiir Iidaan iyo iyo masuuliyiin kale. Xubnahan ayaa Madaxweynaha aad ugu dhaliilay, isla markaana kulankaas ku weydiiyey sababta uusan uga qeyb gelin wadahadallada, maadaama ay iyagu metelaan Somaliland, kulankana looga hadlayo masiirka gobollada ay ka soo jeedaan. Mas’uul kulankaas ka qeyb galay ayaa Warbaahinta u sheegay in mas’uuliyiintu shaki geliyeen inay madaxweynaha taageeri doonaan doorasahda soo fool leh, “Madaxweyne markaad go’aansatay inaad kaligaa ka taliso masiirka ummadda aan matalno, ayaad ka tashatay in ka badan 70-cod ee waa inoo doorshada,” sidaas waxa goobta uga celceliyay dhowr masuul, taas oo uu ula jeedo qoondada beesha Direed ay ku leedahay labada Aqal ee baarlamaanka Soomaaliya. Madaxweynaha ayaa isku dayay inuu mas’uuliyiinta ku qanciyo in wadahadallada furmay ay ahaayeen kuwa lagu qasbay, balse aaneyn jiri doonin wax go’aamo ah oo ka soo bixi doono, waxa uu intaas raaciyay in kaliya laga wada hadlayo mashaariicda gargaarka oo aaney jiri doonin wax intaas dhaafsiisan. Madaxweyne Farmaajo ayaa ballan qaaday in go’aamada soo baxa ay talo ku yeelan doonaan, isla markaana waxaa lagu ballamay kulan kale oo maalinta berri ah ka dhacaya madaxtooyada. Madaxweyne Farmaajo iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa muqdisho dib ugu soo laabtay gabal dhacii shalay, waxaana wafdiga Madaxweyne Farmaajo ee wadahadalkaas ku metelayey dowladda federaalka qeyb ka ahaa Ra’iisul wasaare Xasan Cali Kheyre oo haatan ku hadhay dalka Jabuuti. Ra’iisul Wasaare Kheyre ayaa kor-joogteyn doona wadahadallada ay sii amba qaadayaan guddiyada ka kala socda Soomaaliya iyo Somaliland oo shalay labada dhinac ay ku heshiiyeen in la sameeyo. Qaran News
-
Waxaan saakay ka aqriyay barta facebook uu ku leeyahay TV qaranka Soomaliyeed oo leh calaamadda buluuga ah ee muujinaysa in uu yahay kan saxda ah warbixin lagu faafiyay shalay. Warbixintaas ayaa looga hadlayay in Maxkamdda Ciidama qalbka sida saraakiil ka tirsan ay goob-joog ka noqdeen heshiis ay kala saxiixdeen beelo uu dagaal ku dhexmaray deegaanno ka tirsan Hiiraan. Run ahaanti waa soo dhawaynaynaa waana bogaadinaynaa tilaabadaas laakiin arinta mudan in lays dultaago waxa ay tahay qodobo ka mid ah heshiiskaas waxa uu ka soo horjeeda shareecad islaamka, dastuurka KMG iyo xeerka ciqaabta Soomaaliyeed ee 1962. Qodobkaas oo ah midka 2-aad ee heshiiska waxa uu u qoranyahay sidaan soo socota: “Haddii uu fakado danbiiluhu waxaa la xirayaa aabihiis, hooyadiis, adeeryaalkiis iyo walaalihiis, waxaana la moora duugi doonaa xoolahdooda iyo xoolahiisa”. Dhab ahanatii qodobkaan waxa uu ka soo horejeeda shareecada islaamka: Allaah quraanka waxa uu ku yiri aayada 38-aad ee suurada Al-najmi ”ولا تزر وازرة وزر أخري” Oo macnaheedu yahay “Danbi qof galay looma ciqaabi karo qof kale”. Dhanka kale Dastuurka KMG ayaa ku caddeeyay qodobka 35-aad faqradiisa 12-aad in mas’uuliyadda ciqaabta at tahay mid shakhsi ah, waxa uuna u qoran yahay sidan “Masuuliyadda ciqaabtu waa shakhsi, qofna looma ciqaabi karo, fal-dambiyeed uu galay qof kale”. Dhanka kale sidee qof loogu ciqaabyaa fal aanu isagu sameeyn innaga oo og marka qof la ciqaabayo in ay qasab tahay in la sugo in faldanbiyeed dhacay, eedaysanuhuna yahay cidda gashay falka, si waafaqsan qodobka 163 Xeerka habka ciqaabta. Kadibna Maxkamadi ka gaartay go’aan kama danbays ah si waafaqsan sharciga. Hadaba labada dhinac ee heshiiska noocaas ah wada gaaray, qolooyinka goob-joogga ka ahaa oo ay ka mid yihiin saraakiil matalayay Maxkamadda ciidamada qalabka sida” oo ah cidda la rabo in ay dhaqan galiso sharciga iyo warbaahinta qaranka ee baahisay xogta sidaas ah waxaan u soo jeedinayaa in ay qaldkaas iska saxaan sida ugu dhaqsiyaha badan.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaan Daahir Amiin Jeesow ayaa weerar afka ah si toos ah ugu qaaday safiirka dowladda Mareykanka u fadhiya Soomaaliya Donald Yamamoto iyo ergayga Qaramada Midoobey u qaabilsan Soomaaliya James Swan, isagoo ku eedeeyay inay faragalin ku hayaan Soomaaliya. Daahir Amiin Jeesow wuxuu shacabka ugu baaqay in la gubo sawirada labada masuul, isagoo sheegay in labadaas shaqsi ay culeys badan ku hayaan xukuumadda hadda jirta. “Dowlad fajiistayaal ah ee raba inay dalkeena burburiyaan, inay nagu caayaan diinteena iyo jismigeena sooma dhaweyneyno, shacabkeennana horay ayey uga dhiidhiyeen, waxeyna arintaas calaamadeeda ka muuqataa James Swan, Donald Yamamoto iyo kuwa la midka ah” ayuu yiri Daahir Amiin Jeesow oo ka mid ah xildhibaanada golaha shacabka ee baarlamaanka Soomaaliya. “Waxaan siineynaa digniintii ugu dambeysay, baarlamaanka dhexdiisana waa laga arki doonaa, shacabka Soomaaliyeed meel walba oo ay joogaan sawirrada labadaas nin laamiyada halagu gubo” ayuu mar kale yiri Daahir Amiin Jeesow. Isaga oo sii hadlayey ayuu yiri, “Swan iyo Yamamoto waxay noo muujiyeen cadaawadda ay noo qabaan, Farmaajo iyo Kheyre laba nin oo ka adag ma filaayo inay dalkaan xukumi doonaan, waana kuwii uu inta u caga-jugleeyay warqadii aad ogeyd kasoo saaray.” Ugu dambeyntii Xildhibaan Daahir Amiin Jeesow wuxuu labada masuul ku eedeeyay inay ku xad gudbeen dimoqoraadiyadii ay ayagu sheeganayeen, wuxuuna sharaf xumo ku tilmaamay sida ay u dhaqmayaan.
-
The political, security, socio and economic situation in Somalia is evolving, transitional and fragile. The country has experienced one of the longest civil conflicts and insecurity in the world and still continues to grapple with high levels of insecurity, under development, absence of basic social services, weak governance structures, competing, antagonistic and dysfunctional political system. Current and previous administrations have made positive and incremental progress toward normalization and restoration of civil and security organs that have made tangible headways. We have a long way to go to realize the dreams of the Somali people for a secure, peaceful and prosperous country. However, the situation is far from been normal. A big junk of the country is under the control of Al Shabab and access to these population centers is a no-go zone for the government and other regional administrations. Moreover, the working relationship between the national government and several federal member states has grounded to a halt. In fact, it has become confrontational with each side trying to outdo and undermine the other. There are frequent press releases from the leadership of these regional states trying to circumvent decisions from the federal government and its institutions. In short, there is schism between state and national leadership on the direction the country is moving with each side accusing the other of violating the constitution. It is against this background that the national government is planning to hold national elections early next year. While these elections have been mentioned here and there in the past, many believe that there has been little or any meaningful preparations and consultations deemed necessary to hold elections in an environment such as Somalia does not exist. Under normal circumstances, countries in post conflict situations spend years in planning for elections and strife to put in place the necessary infrastructure and laws required to hold these elections. This includes, among others, allocation of sufficient resources, holding wider and in-depth consultations with all stakeholders, establishing the necessary legal framework and conducting vigorous voter education and registration throughout the country. For countries who had a history of underperforming democratic institutions such as Somalia, the timeframe could be longer and costlier. Somalia which hardly had democratic institutions even during the brief civilian administration between 1960-69 is no exception. The last time a competitive election was held in Somalia was March 1969 with the ruling Somali Youth League (SYL) claiming landslide victory with other smaller parties immediately joining the SYL even before the new parliament was sworn in. It is believed that there were wide spread electoral fraud that led to, among other issues, the assassination of the then president Sharmarke and the subsequent military takeover in October of the same year. Siad Barre’s one-party rule lasted for over 20 years, followed by a vicious civil war that engulfed the whole country. A gap of 50 years since the last election in 1969. Five generations of Somalis have never voted and doesn’t know anything about elections. Conflict and Post Conflict Election Environment It has become a common occurrence that elections in Africa and particularly those organized in countries emerging from post conflict lead to conflict and destabilization. Case studies in the majority of these countries have shown that the ruling parties always win with big margins. One African Head of State was once quoted as saying that, why would one organize an election that they are not certain of its outcome. In general, international stakeholders try to encourage countries emerging from conflicts to organize elections in order to help that particular country establish domestic legitimacy to pave the way for reconciliation and reconstruction. Equally, local stakeholders have the same objective in mind. However, both local and particularly international donors agree that any hastily organized election has the potential to re-ignite dormant conflicts. In Africa and elsewhere in the developing world, elections are fought like wars, where the incumbent always wins by any means necessary and with big margins to avoid re-runs and treats opponents like enemies to be defeated at any cost. Prospects of Holding One Man One Vote Elections in Somalia Elections are not one-time events, but a process of a long-term democratization of nation and institution building to firmly put in place all the elements necessary to facilitate and support such democratization. Contrary to the perception that elections symbolize return to normalcy and an end to conflicts, the opposite is true. Holding elections in Somalia at this stage could lead to unintended consequences and displacement of thousands of people during the pandemic season of Convid-19. The basic conditions necessary for Somalia to hold elections should include, among others; functioning governmental institutions such as the judiciary, security, civil service an independent electoral body that are able to do their work professionally and with transparency. In addition, other enablers of free society and democracy such as free media, vibrant civil society, consultations among all stakeholders on the norms and parameters of electioneering should be in existence and working. Since the establishment of the Transitional National Government in 2000 up to the election of the current president, members of parliament have spearheaded the election of the president and although there were always accusations of vote buying, I believe that it has worked well. Transition from one administration to next went peacefully. The system has worked and I don’t see any compelling justification that warrants to change it now. In Somalia, everyone is armed and a disputed election will undoubtedly lead to armed conflict with dire consequences. The Somali people, its leadership and the international community has to avoid such scenarios from ever happening. There are reports from Mogadishu that the Bakaraha weapon’s market in Mogadishu is brimming with high demand. This is a clear indication of what might happen next. Other destabilizing elements could take advantage of any crisis and the situation could get out of hand. To build democracy in Somalia in this hostile environment, one needs to start from the grassroots and move higher up. It will be prudent to start with local municipal elections, district administrations, school boards, village councils, etc. and build a momentum and interest in understanding elections and democracy. This approach of building democracy from bottom up will help people understand the democratization process. I believe that this is an approach worth investing An Appeal to All Concerned The consequences of failing to understand the implications and the seriousness of going ahead with elections in Somalia at this critical time in our country’s history are too great to ignore. Holding elections in a country besieged by conflicts is complicated, dangerous and requires high levels of preparedness. I call on the Somali leadership at the federal and state levels as well as community and religious leaders to seize this moment and spare the country and the vulnerable population destruction and displacement. I would like to urge Somalia’s silent majority to wake up and be part of the discussion. I also call on the civil society to take its role in opening up debates and consultations on the election issues and for the elders and particularly the business community to wake up to the dangers of Mogadishu becoming the battle ground for the political supremacy in Somalia. Mogadishu has slowly, but painfully recovered from the destruction and displacement of the civil war. Equally, Similarly, I would like to call on the international community who are passively watching as the crisis unfolds and tensions building up to have their voices heard. Forceful and concrete actions should be taken to avoid a recurrence of conflicts in Somalia. The international community has invested in the stabilization of Somalia and spent so much time, goodwill and resources to ignore the current political impasse and political paralysis. Finally, I would like to call upon all the federal government leadership at the executive and legislative branches to open up the democratic space and let each and every interested Somali to be part of the debate and discussions on the future governance of our country. Ali Hassan can be reached at alishassan2002@yahoo.com Disclaimer: The views and opinions expressed in this article are those of the authors and do not necessarily reflect the official policy or position of Caasimada Online. For publication please email your article caasimada@live.com. Thank You
-
Abdirashid HashiSunday, June 14, 2020 For the past few months, it was abundantly clear that President Mohamed Abdullahi Farmaajo was desperately trying to orchestrate an [...] The post Mr. President: End The Wild Goose Chase appeared first on . Source
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweyne Farmaajo oo galabta dib ugu soo laabtay dalka, kadib shirkii wadahadallada dowladda federaalka iyo Somaliland ee uu uga qeyb galay dalka Jabuuti ayaa la kulmay siyaasiyiinta dowladda federaalka ku metela Somaliland. Siyaasiyiintan oo uu hoggaaminayay Ra’iisul wasaare ku xigeenka Mahdi Maxamed Guuleed, qebna ka ahaayeen guddoomiyaha maxkamadda sare Baashe Yuusuf Axmed, Wasiirka Maaliyadda, Cabdiraxmaan Ducaale Beyle, Wasiir Iidaan iyo iyo masuuliyiin kale. Xubnahan ayaa Madaxweynaha aad ugu dhaliilay, isla markaana kulankaas ku weydiiyey sababta uusan uga qeyb gelin wadahadallada, maadaama ay iyagu metelaan Somaliland, kulankana looga hadlayo masiirka gobollada ay ka soo jeedaan. Mas’uul kulankaas ka qeyb galay ayaa Caasimada Online u sheegay in mas’uuliyiintu shaki geliyeen inay madaxweynaha taageeri doonaan doorasahda soo fool leh, “Madaxweyne markaad go’aansatay inaad kaligaa ka taliso masiirka ummadda aan matalno, ayaad ka tashatay in ka badan 70-cod ee waa inoo doorshada,” sidaas waxa goobta uga celceliyay dhowr masuul, taas oo uu ula jeedo qoondada beesha Direed ay ku leedahay labada Aqal ee baarlamaanka Soomaaliya. Madaxweynaha ayaa isku dayay inuu mas’uuliyiinta ku qanciyo in wadahadallada furmay ay ahaayeen kuwa lagu qasbay, balse aaneyn jiri doonin wax go’aamo ah oo ka soo bixi doono, waxa uu intaas raaciyay in kaliya laga wada hadlayo mashaariicda gargaarka oo aaney jiri doonin wax intaas dhaafsiisan. Madaxweyne Farmaajo ayaa ballan qaaday in go’aamada soo baxa ay talo ku yeelan doonaan, isla markaana waxaa lagu ballamay kulan kale oo maalinta berri ah ka dhacaya madaxtooyada. Madaxweyne Farmaajo iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa dalka dib ugu soo laabtay gabal dhacii galabta, waxaana wafdiga Madaxweyne Farmaajo ee wadahadalkaas ku metelayey dowladda federaalka qeyb ka ahaa Ra’iisul wasaare Xasan Cali Kheyre oo haatan ku haray dalka Jabuuti. Ra’iisul Wasaare Kheyre ayaa kor-joogteyn doona wadahadallada ay sii amba qaadayaan guddiyada ka kala socda Soomaaliya iyo Somaliland oo shalay labada dhinac ay ku heshiiyeen in la sameeyo.
-
Falcelinta Shirkii Wada-hadalka Somaliland & Somaaliya Allah Nagama Yeellin Gashaanti Aamusnaan Lagu Meheriyo Qalinkii Xassan Cumar Hoorri Shirka masiiriga ah ee Djibouti waxaa habboonaain ay Somaliland ku gasho hab qaran.Waxaa ay ahayd xukuumadduin ay la socdaasho kalsoonida shacabka. Waxaanamudnaydergadu in ay sii garnaqsato intii aanay geedka tegin. Waxaana ay ahayd xukuumaddu in ay hubsato mawqifka ay ka qabaan wada-hadalada ka qabaan shacabku, hoggaamada dhaqan, bulshada rayidka,waxgaradka, barlamaanka iyo xisbiyada mucaaradku. Durba waxaa aan ognahay in uu ku gacan seydhayXisbiga UCID, halka Xisbiga Waddani uu ku afgobaadsay in uu mawqifkiisa kaga warcelin doono kolba waxii ka soo baxa shirka.Waxaa aan la tixgelin Baaqii Salaadiinta ugu culus Beesha Dhexe kaasoo ay ku soo jeediyeen in ay qayb ka noqdaanwada-hadalka. Waxaa aan la qiimayn dareemada is dabajoogay ee Madaxda Dhaqanka iyo waxgaradka Beelaha Darfuhu ay ku soo bandhigeen in lalawaadaago talada, lanadaweeyo tabashooyinka jira. Waxaa dhegaha laga furaystay war-mutiyeedyadii ka soo baxay Beelaha Somaliland (Garxejis, Awdal Clan, Harti Waqooyi, Habr Jeclo iyo Arab) oo tilmaamayay in xukuumaddu ku soo noqoto danta guud iyo tubtii heshiiska lagu ahaa. Anigu, “qof ani yidhi rag iska reeb”, waxaan odorasayaa hoggamada dhaqan in ay baaq ka soo saaraan shirka. Waxaana aan aaminsan ahay xukuumadda Somaliland in aanay shirka Djibouti ku metelin inta badan shacabka iyo dhulka Somaliland. khudbaddiiMadaxweyne Muuse Biixi uu ka jeediyay madasha Djabouti, waxaa uu dooddiisa ku qotomiyay xuduudahii uu ka tegay gumaystahu in ay saldhig u yahiin gooni-isu-taagga.Waxaa uu si tifaftiranna uga hadlay Qaddiyadda Somaliland, sooyaalka dalka, xeerarkaaqoonsiga, shuruucda caalami iyo dalal looga tilmaam qaato gooni-isu-tagga. Qoddobada uu Madaxweynahusoo taxay,waxaa aan ka xusayaa kuwan soo socda. Madaxweynaha, waxaa uu tibaaxay gooni-isu-taagga iyo Distuurka Somaliland in ay u codeeyeen 97% dadweynaha Somaliland. Hase yeeshee, Madaxweynahu waxaa uu ku gaabsaday in uu sheego Gobolo iyo Degaamo badan oo aan laga codeyn. Marka laga soo tago aftidii distuurka ee sannadkii 2000, labaatan sannadood ka dib, hadda iyo 2020,weli waxa jira gobol iyo degmoooyin aanla diiwaan gelin, loogana codayn afti iyo doorasho toona. Waxaana ka mid ah degaanka Maakhir ee bedkiisu dhan yahay 35,000 km² kaasoo 20% ka ah Somaliland(176,120 km²). Ogow kuma aan darin degaamada kale ee cabashadu ka jirto.Degaanka Maakhir waxaa lagu xusuustaa weedhahii qalafsanaa ee ka soo yeedhay Taliyaha Ciidanka Qaranku isagoo ku baanay in ay dhaafeen qayb ka mid degaankaa inta kalena ugu yaboohay in ay ka daba tagaan, Madaxweyne Muuse Biixi aflagaadada Taliyahiisa waxaa uu ku maqlayay dhegahiisa,kamana soo bixin wax jawaab ah. Mar kale, Madaxweyne Biixi eraygii uu ka jeediyay madasha waxaa uu ku tibaaxay “Heshiiska Xuquuqda iyo Xil-qeexidda Dawlad” ee Montevideo, Uruguay, 1933. Heshiiskaa Caalami, waxaa uu dal ku aqoonsadaa 1.Tiro dad ah, 2.Soohdin sugan, 3.Xukuumad talisa iyo 4. Awood uu dalku heshiis ku la geli karo dawlad kale. Qoddobka waxaa lagu asteeyaa dalku in uu leeyahay soohdin sugan. Isla markaa, Madaxweynahu waxaa uu sheegay gooni-isu-taaggaSomaliland in uu jideynayo Qoddobka 4aad, Xarafka (B) ee xeerka Midowga Afrika kaasoo dhigaya in la xurmeeyo xuduudahii gumaystahu uga tegay Afrika. Waxaa sharaf ii ahayd aniga iyo Drs. Adna Aadan Dhakhtar in aan magaca Somaliland kaga qayb galnay shirkii lagu daahfuray aasaaska Midowga Afrika (AU) Durban, Koonfurta Afrika, 2002. Halkaas waxaa aanu kala soo noqonay Qoddobada Distuurka Midowga Afrika (Constitutive Act of African Union) kaasoo Madaxweynahu ka soo dheegtay Qod 4aad. Sidaa awgeed,Madaxweynaha waxaa aan xusuusinayaaXuduudaha Somaaliland ee gumaystahii ka tegay waxaa lagu saleeyaa heshiiskii Ingiriisku uu la galay Beelaha Somaliland (Gadabiirsay, Warsangei, Ciise, Habar Garxejis, Habar Toljeclo iyo Gabiley Clan). Si gaar ah waxaa aan hoos uga xarriqayaa heshiiskiiBeesha East Sanaag Clan ee 27kiiJanuary 1886. I. Sida ku qeexan heshiiska, Ingiriisku Saldanadda East Sanaag Clan waxaa uu u aqoonsaday “DAL” (Country), halka uu beelaha kale heshiisyada ku la galay degaamo. Intaa waxaa dheeraa, Beesha Sool clan oo fallaago ahayd, wax heshiis ahna aan la gelin Ingiriiska, taasoo aanu khusayn xuduudihii gumaystahu. II. Heshiiska Beelaha waxaa hordhac u ahaa madaxbannaanida iyo ilaalinta nabadda iyo kala danbeynta in loo gacan geliyo Ingiriiska. Hase yeeshee, qoddobkaas waxaa laga reebay heshiiskii Beesha East Sanaag Clan. III. Heshiiska Saldannaa East Sanaag Clan waxaa kale oo laga tirtiray qoddob Ingiriiska xaq u siinaya in ay awood ku yeeshaan talada beelaha. East Sanaag Clan taladu iyagaayay u reebanayd. IV. Sidoo kale, heshiiska Saldanadda East Sanaag Clan waxaa laga saaray qoddobqeexaya maraakiibta sidata calanka Ingiriiska in ay lacag la’aan ugu soo xidhaan marsooyinka beelaha, ugana ganacsadaan degaamadooda. V. Beesha East Sanaag Clan waxaa heshiiska loogu kordhiyay qoddob u gaar ah kaasoo isna dhigayayBeeshu in ay Saraakiisha Ingiriiska gacan ka siiso, una tixgeliso gudashada hawlahoodasida iskaashiga dhinacyada cadaaladda, horumarinta khayraadka dalka, danaha ganacsi, iyo arrimaha kaleee la xidhiidha nabadda, kala-danbeynta, dawlad-wanaagga iyo horumarka guud ee ilbaxnimo. Xogaha aan soo tibaaxay waxaa ay burinayaan qoddobada saldhigga sharci u ahaadooddii Madaxweynahahaddii aanu helin kalsoonida Beelaha East Sanaag Clan iyo Sool clan. Labadaa Beelood ayaa ah kuwa ay ka go’do kala goynyta ama mideynta Somaliland iyo Somaaliya iyagoo Allah uu ku beeray laguna wehelin soohdimaha laga hadlayo. Qoraalka ka soo baxay Ururka Midowga Afrika (AU) ee uu Madaxweynahu ku saleeyay dooddiisa sharci waxaa durid iyo daadifeyn ugu filan ergado in ay ku koobnayd gobolada Maroodi-jeex iyo Awdal oo aanay dalka ka warbixin karayn. Isla markaa, warbixintaoo laga joogo 15 sannadood,waxaaay ka tarjumaysay kalsoonida waagaa dhex-taalay xukuumadda iyo shacabka. Berigaa dadku waxaa ay qabeen in loo socdo Somaliland la wada leeyahay. Dhanka kale, Madaxaweynaha Somaliland waxaa uu carrabka ku adkeeyay caddaalad darro, takoor, iyo xasuuq dalku kala kulmay Taliskii Siyaad Barre. Waxaana uu caddeeyay in la bartilmaamsaday dadka Somaliland. Waxaa uu tibaaxay Guddiga Xuquuqda Aaadanaha ee Qaramada Midoobay, Guddiyada Madaxabannaan ee Xuquuqda aadanaha iyo Golaha Somaliland ee Dambiyadii Dagaalka in ay si buuxda u diiwaangeliyeen gabbood-falka. Run ahaantii, muran kama taagna dhagarta xukuumaddii Somaaliya ay ku gashay shacabka magaalooyinka sida Hargeisa, Berbera iyo Burco. Waxaana habboon dhagar-qabayaashii fuliyayin la horgeeyo maxkamad caalami ah. Madaxweynahu waxaa uu amaanay Madaxweyne Farmaajo oo arrintaa ka garaabay, kana bixiyay raaligelin. Haddaba, miyaanay mudnayn in uu Madaxweyne Biixi ka murugoodo, raalligelinna ka bixiyo dhagarta Somaaliland gudaheeda iska gashay. Maxaase laga yeelayaa xasuuqa ay tirsanayaan shacabka gobolada Awdal, Sool, Togdheer iyo Sanaag? Maxaana diidaya in laga hawl galo sidii maxkamad loo horkeeni lahaa denbiilayaasha iyadoo gacanta lagu hayo waxii marag iyo caddeymo ah? Isku soo xoore, wada-hadalada socda, dhan kastoo ay u dhacaan, ma noqon doonaan kuwo aamusnaan ku meheriyashacabka qaarkood ama godobtir u bixiyo beelaha qaarkood. Waxaana gabaabsi ah xilligii la afduubi jiray bulshada. Dunidu waxaa ay maraysaa xilli ay bulshada u soo noqotay awooddii. Arrinkaas oo hore u ahaa afgobaadsi, maanta taladu iyo awooddu waxaa ay u sugnaatay shacabka. Dawladdii Maraykaynkaeeku suntan awoodda ugu weyn iyo dalalkii Yurubba waxaa, toddobaadyo, gilgilaya dilka hal qof oo madow, Goerge Floyd.Waxaana dunida si xawli ah uga hana qaadaya in madal shacabka lagu raalligeliyo, lagana siiyo magdhow waxii gef ah iyo in shuruucda loo bedelo rabitaankooda. Dalkeenuna kama duwana dunida inteeda kale. Hadaba, waxaa talo fiican ah Somaliland in ay la jaan qaado dunida. Waxaan u soo jeedinayaa Madaxweyne Muuse Biixi in uu ku dhiirrado saxidda waxii ka xumaaday, talada dalkana la wadaago kuwa dalka leh, Mucaarid, Hoggaamo Dhaqan, Waxgarad, Ururo Bulsho, Maamulka Khaatumo, Maamulada Waqooyi ee Soomaliya (Nothern States of Somalia), Ururka Dulmidiid, Ururka SSC, JabhaddiiCawaale, Jabhaddii Xaqdoon, Jabhaddii Gaadh-haye, iyo cid kastoo ka biyo diiday maamulkaaga. Markaas ayaan hubno qaranku in ay haysto toobiyihii toosnaa. Xassan Cumar Hoori waa qoraa ka faallooda degelka, Geeska iyo Waaya Dunida, Kala xidhiidh hassan.horri@gmail.com ama Twitter @horrimania. Qaran News
-
Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa Caawa Hoteello ku yaalla Muqdisho ka wadda qorista Mooshin ka dhan ah Guddoomiyaha Aqalka Sare ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya Sen. Cabdi Xaashi Cabdullaahi. Ra’iisul wasaare ku xigeenka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mahdi Maxamed Guuleed Khadar ayaa saacadihii u dambeeyay ku hawllanaa abaabul xooggan oo ku wajahan sidii xilka looga xayuubin lahaa Guddoomiyaha Aqalka Sare Sen. Cabdi Xaashi Cabdullaahi kadib Khilaaf ba’an oo soo kala dhexgalay Guddoomiyaha iyo Hoggaanka Villa Somalia. Khilaafka Guddoomiyaha Aqalka Sare iyo Madaxda Dowladda Federaalka ayaa xoogaystay maalmihii u dambeeyay kadib tallaabooyin uu qaaday Guddoomiye Xaashi oo aysan jeclaysan Villa Somalia kuwaas oo ay kamid yihiin Guddi uu magacaabay si ay isugu keenaan Dowladda Federaalka iyo Dowlad Goboleedyada Dalka. Villa Somalia ayaa sida la sheegayo caqabad u aragta Guddoomiyaha Aqalka Sare oo ay aaminsan yihiin in uu ka horjeedo damacooda ku wajahan in ay maroorsadaan Arrimaha Doorashada islamarkaana aan wax door ah laga siin Saamileeyda Siyaasadda Dalka. Wararku waxay intaas ku darayaan in Ra’iisul Wasaare ku xigeenka Mahdi Maxamed Guuleed loo xil saaray abaabulka Mooshinka ka dhanka ah Guddoomiye Cabdi Xaashi Cabdullaahi si meesha looga saaro saamayntiisa Arrimaha Doorashada 2020/2021. PUNTLAND POST The post XOG: Villa Somlia oo abaabushay Mooshin ka dhan ah Guddoomiyaha Aqalka Sare appeared first on Puntland Post.
-
Saaxiibada Soomaaliya ee caalamka ayaa soo dhoweeyey soo jeedinta madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ee uu 14-kii bishan ku dhawaaqay in la qabanayo shir dhexmara madaxda dowladda federaalka, madaxweynayaasha shanta dowlad goboleed iyo gudoomiyaha gobolka Banaadir, iyagoo ku sheegay talaabo muhiim ah oo xoojineysa iskaashiga dhinacyada. Qoraalkan ka soo baxay beesha caalamka ayaa loogu baaqay hogaamiyeyaasha dowladda federaalka iyo dowladaha xubnaha ka ahba in ay ka faa’iideystaan fursaddan, islamarkaana ay ka heshiiyaan arrimaha ay ka mid yihiin doorasho ka dhacda dalka oo dhan. Qoraalkan ayaa lagu yiri, “Waxaan soo dhoweynaynaa dadaallada joogtada ah ee loo galay wadahadalka, dib-u-heshiisiinta iyo isu-tanaasulka ka dhexeeya madaxda siyaasadeed. Waxaan sidoo kale soo dhaweyneynaa baadi-goobka loogu jiro in xal laga gaaro khilaafaadka siyaasadeed iyadoo aanay rabshado dhicin, lana adeegsanayo garashada xaaladda jirta iyo u-wada-dhamaansho, oo ay ku jirto [arrinta] Jubaland.” Madaxweynaha Soomaaliya ayaa qoraal uu shalay soo saaray ku sheegay in uu ku casuumayo madaxda dowlad goboleedyada iyo maamulka Gobolka Banaadir in ay ka soo qeyb galaan shirka amniga qaranka kaasi oo looga hadli doono arrimo quseeya amniga iyo doorashooyinka soo socda. Goobjoog News Source: goobjoog.com
-
Dowladaha Ruushka iyo Turkiga ayaa dib u dhigay wadahadalo ay ka yeelanayeen arrimaha Libya sababo la xiriira khilaaf ka taagan gulufka ay xukuumadda Libya ee taageerada ka haysata Ankara ku dooneyso in ay dib ula wareegto gacan ku heynta magaala xeebeedka muhiimka ah ee Sirte oo ay haatan maamulaan ciidamada maamulka bariga dalkaasi. Iyadoo heleysa taageerada militeriga Turkey, ayay xukuumadda uu caalamku aqqoonsan yahay ee Libya waxa ay toddobaadyadii la soo dhaafay hormar ka sameyneysay dagaalka ay kula jirto ciidadama maamulka bariga dalkaasi ee uu hogaamiyo Jen. Khalifa Haftar oo taageera ka haysta dalalka Masar, Imaaraatka iyo Ruushka. Wasiirka arrimaha dibedda ee Ruushka Sergei Lavrov ayaa baajiyay safar uu Axaddii ku tagi lahaa magaalada Istanbul si uu ula kulmo dhigiisa Turkiga Mevlut Cavusoglu, laakiin sarkaal Turki ayaa sheegay in wadahadallo aan toos aheyn ay sii wadayaan khubarada labada dhinac. Magaalada Sirte, oo kala barta magaalada caasimadda ah ee Tripoli oo ay xukuumaddu maamusho iyo magaalada uu Jen. Haftar maamulo ee Benghazi ayaa ah magaalada ugu dhow ee xarumaha waaweyn ee saliidda laga dhoofiyo ee Libya. Ciidamada Haftar ayaa maamulka Sirte la wareegay bishii Janaayo. Goobjoog News Source: goobjoog.com
-
Dowladda Jabouti ayaa markii ugu horeysay ka hadashay wararka duuliye Fu’aad Yuusuf Cali, oo u xiran dowladda oo maalmii tagay hadal heyntiisu ay qabsatay baraha bulshada, waxaana dowladdu ay sheegtay in warar been abuur ah laga soo tabiyey xaaladda uu ku sugan yahay duuliye Fu’aad. Qoraal ka soo baxay dowladda ayaa lagu yiri “Maalmo badan waxaa la faafinayay sheekooyin salka ku haya mucaaradka oo ku saabsan eedeymo aan run ahayn iyo ku tiri ku teen aan xaqiiq ku dhisneyn oo ku saabsan xarigga Fu’aad Yuusuf Cali oo la dhigay xabsiga Gaboode. Jamhuuriyadda Jabuuti waxay gaashaanka ku dhufaneysaa wararkan la isla dhex marayo oo ay daabaceen warbaahin ay ka mid yihiin kuwa dibadda,” ayaa lagu yiri war-saxaafadeedka. Waxaa sidoo kale warsaxaafadeedka lagu sharraxay lix arrimood oo dowladda Jabuuti ay ku eedeysay Fu’aad, ayna ku sheegtay sababta uu u xiran yahay. 6-da qodob ayaa kala ah sida hoos ku xusan:- Inuu isku dayay inuu diyaarad xado Inuu diyaaraddaas burburiyay Inuu xiriir joogto ah la lahaa awood ajnabi ah, oo ah waddan lagu magacaabo Eretariya Inuu shaaciyay farriin qalalaase abauureysa Inuu khatar galiyay difaaca qaranka, oo uu milatariga ku boorriyay inay amardiiddo sameeyaan Inuu si shaac baxsan meel ka dhac ugu sameeyay milatariga Dowladda jabouti ayaa hadalka ka soo yeray waxaa uu noqonayaa hadalkii ugu horeeyey oo looga hadlay duuliye Fu’aad Yuusuf Cali, iyadoo dhanka kale qareenka u doodayo uu sheegay in lagu tuntay xuquuqda dastuuriga ah ee uu leeyahay duuliyaha. Goobjoog News Source: goobjoog.com
-
Hargeysa (Caasimada Online) – Shirkii gogol xaadhka wada-hadalada Soomaaliya iyo Somaliland ee shalay ka furmay dalka Jabuuti, ayaa waji cusub u yeelay midnimada laga dhex raadinayo wada-hadaladaasi. Kulanka shalay ayaa u muuqday mid quus sii galiyay midnimada Soomaaliya, maadama ay Somaliland goobtaasi si adag uga cadeysay mowqifkeeda gooni goosaadka ee mudada badan aqoonsiga u weyday. Madaxweynaha Somaliland ayaa shalay soo bandhigay inaysan marnaba aqbaleyn midnimo dib u dhalata, midaasi oo meesha ka saaraysa dadaaladii Ra’iisal wasaaraha Itoobiya iyo Safiirka Mareykanka Soomaaliya, oo iyagu waday qorshe dib loogu soo celinayo midnimadii luntay. Waxaana xusid mudan in Ra’iisal wasaare Abiy Axmed uu saaka ka amba-baxay dalka Jabuuti, xili uu fashilmay qorshihii midnimada ee uu dabada ka riixayey, isagoo garab ka helaya Mareykanka. Sida ay ogaatay Caasimada Online, Madaxda Somaliland ayaa marnaba ku dhiiran karin ka tanaasulka mowqifka gooni isu-taaga, taasi oo sii fogeynaysa ujeedka ay beesha caalamku ka leedahay wada-hadaladaasi. Somaliland ayaa shirkii shalay beesha caalamka ugu soo bandhigtay qadiyadeeda, midaasi oo u muuqatay gool siyaasadeeda ay ka dhalisay dowladda federaalka oo iyadu u hanqal taageysay midnimo la isku af-garto. Dowladda federaalka ayaa iyadu laftigeeda u muuqatay mid aan qorshe cad la hortagin shirkaasi oo aan ka aheyn ‘midnimo’ ay adag tahay inay xiligan ka dhex dhalato Soomaaliya iyo Somaliland oo kusii kala fogaaday xiisadaha siyaasadeed ee ka dhex aloosan. Wada-hadalada shalay ka furmay Jabuuti ayaa waji cusub u yeelay wada-hadalada labada dhinaca, iyada oo la rumeysan yahay inaysan wax buuran oo taariikhi ah uusan ka soo baxeyn shirkaasi, walow uu weli socdo, sida uu xaqiijiyey wasiirka arrimaha dibedda ee Somaliland.
-
Sidda aan la socono shirkii ka furmay dalka Jabuuti maalinkii shalay ahaa, ayaa ah shir caqabadihiisa wata oo ay dabada ka riixayeen dowlada Maraykanka, Midowga Yurub iyo dowlada Itoobiya. Shirkan kii ka horeeyey oo Addis Ababa lagu qabtay waxaa dabadda ka riixayey Ra’iisal Wasaaraha dalka Itoobiya Abiy Ahmed, inkasta oo uu ku guuldaraystay, kaddib markii dhanka maamulka Hargeysa uu culays siyaasadeed uga yimi shacabka gobolada Waqooyi Galbeed iyo siyaasiyiinta mucaaradka, waxaana halkaas ku fashilmay shir lagu soo gogol xaaray dalka Itoobiya oo la doonayey in wajigiisa labaad lagu soo gunaanado magaalada Hargeysa. Abiy Ahmed, oo ahaa maskaxda ka danbeeya wadahadaladii horay u dhexmaray dowlada dhexe iyo maamulka Somaliland ayaa markii uu fashilmay shirkii Addis Ababa, mar kale ciyaaray siyaasad kale oo uu la kaashanayo beesha caalamka oo ugu horeeyo Maraykanka, arrinkaas oo keentay in shir labaad lagu qabto dalka Jabuut, oo shacabka Soomaaliyeed ay u arkaan dalkoodii labaad. Dowlada dhexe ee Soomaaliya iyo maamulka Somaliland, oo ay beesha caalamku u kala dabqaadaysay ayaa wada aqbalay shir u dhaxeeya labada dhinac oo ka dhaca dalka Jabuuti, laakiin maamulka Hargeysa ayaa ku xiray dowlada Farmaajo in siyaasiyiinta ka soo jeeda degaanada SSC aysan ka imaan dhinaca federaalka iyo Puntland. Inkasta oo go’aankaasi yeelidiisa ay ku cuslayd Farmaajo haddana waa uu aqbalay codsiga Muuse Biixi. Shirarkii horay u dhacay ee ay yeesheen dowlada Federaalka iyo maamulka Somaliland sidda dowladii Sheekh Shariif iyo tii Hassan Sheekh waxaa caado ahayd in qaab miisaaman shirarka looga wada qayb geli jiray, halka waqtigan laga reebay siyaasiyiinta ka soo jeeda Puntland, waxaa siyasiyiin badan ay qabaan in madaxweyne Farmaajo oo ka habaabay matalaada siyaasadeed ee degaanada SSC ee Puntland ama ha ka yimaadeen dowlada dhexe. Beesha caalamka oo si fiican uga dheregsan siyaaasada degaanada SSC isla markaana u aqoonsan degaano ka tirsan Puntland oo ay isku hayaan Puntland iyo Somaliland, lama garan karo sababta uu Farmaajo uga tegay, inkasta oo la sheegayo inuu ku qanciyey siyaasiyiinta degaankaas ka soo jeeda qaarkood oo Xamar ku sugan in uu u samaynayo maamul ka madax banaan Puntland, arrinkaas oo ah fashil kale oo siyaasadeed. Madaxweynaha Puntland ayaa isna sheegay in wada-hadal kasta oo dhexmara Dowladda dhexe iyo Somaliland oo aan door laga siin Puntland aysan aqoonsan doonin natiijada ka soo baxda maadaama ay xuduud la wadaagto Somaliland islamarkaana ay degaanno ka haysato. Sikastaba, haddii shirkan uu sii socdo ayaan laga baaqsanayn in la hello matalaada rasmiga ah degaanada SSC oo dhaqan ahaan iyo siyaasad ahaan ka tirsan dowlad goboleedka Puntland. Siyaasiyiinta iyo Waxgaradka Puntland ee ka soo jeeda degaanada SSC ayaa u arka shirka Jabuuti ka furmay shir dowlada Farmaajo uu ku dafirtay xuquuqdooda degaan iyo mid siyaasadeedba, kaddib markii uu tixgeliyey oo kaliya dalabaadka ka imanayey dhanka maamulka Somaliland. Shirkan ayaa imanaya waqti degaanada SSC ee Puntland ay ka imanayaan baaqyo iyo banaanbax looga soo horjeedo shirka Jabuuti, maadaama aysan jirin cid ku matasha iyagga. Dhanka kale shirkan ayaa looga arkaa Soomaliya oo dhan mid muhiimadiisa leh, marka laga fiiriyo wadajirka ummadda Soomaaliyeed, laakiinse u muuqda shir dhinac kaliya ka raran oo aan laga talagelin Puntland, wuxuuna shirkaas kusoo aadayaa waqti kala guur ah oo DF ay haystaan caqabado siyaasadeed oo ay ka mid tahay doorashooyinka dalka iyo xurguf siyaasadeed oo kala dhaxaysa maamulada dalka qaarkood, kuwaas oo caqabadooda wata. Puntlandpost.com The post Shirka Jabuuti iyo caqabadaha ku xeeran appeared first on Puntland Post.