-
Content Count
211,204 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Muqdisho (Caasimada Online)- Barnaamijka Gungaar oo warbaahinta dowladda Soomaaliya ay ku soo bandhigto xogta ay bixiyaan xubnaha nolosha lagu qabto ama isaga baxa kooxaha ka dagaalama dalka ee Al-Shabaab iyo Daacish ayaa caawa lagu soo bandhigay nin ku xeel-dheer sameynta document-yada oo lasoo shaqeeyey Shabaab iyo Daacish, labadaba. Ninkaan waxaa lagu magacaabaa Macalin Saciid Cabdulle Dilib, waxaana lagu sheegay warbixintiisa inuu iskiis isku soo dhiibay oo uu maray nidaamka ay dowladdu u dejisay in lagu dhaqan celiyo dadka isaga soo baxa kooxaha xagjirka ah. Waxa uu ka sheekeeyey hanaanka ay Al-Shabaab warbaahinta ugu marin habaabiyaan Bulshada iyo qaabka ay u qortaan dagaalyahanada cusub. Ninkaan oo ku dhashay degmada Marka ee gobolka Shabeellada Hoose waxa uu ku taqasusay culuumta Network Engineering, isagoo ka baxay mid ka mid ah jaamacadaha dalka. Sanadkii 2008-dii ayuu Al-Shabaab uga biiray magaalada Muqdisho. Hoggaanka Al-Shabaab oo xilligaas ku qancay aqoonta uu u leeyahay luuqadaha Carabiga iyo English-ka iyo sidoo kale tiknoolajiyadda ayaa Macalin Saciid ku tashkiiliyey inuu la shaqeeyo kooxda, waxuuna ka caawi jiray dhanka warbaahinta iyo sameynta barnaamijyada. Barnaamijyada ay soo bandhigaan Al-Shabaab markii ay sameynayaan waxa uu sheegay inay kasoo min guuri jireen, warbaahinta kooxaha kale ee jihaadiyiinta ah ee caalamka ka dagaalama, sida Al-Qaacida. “Waayihii hore dadku waa ku soo yaaci jireen kooxda si ay ugu biiraan, laakiin hada taasi ma jirto oo cid ku biireysa malahan, marka waxay ku qasbanyihiin inay ciidan raadiyaan, qoysaska reer Miyiga ah ayey ilmaha kasoo wataan, waxayna ku dhahaan waxaan idiin bareynaa, inta ay tababarayaan cunugu hadii uu xanuunsado waa lagu celiyaa reerkiisa oo mid kale ayaa keena la dhahaa, markii la tababarana waxaa laga howlgeliyaa gobolka kale oo kii uu u dhashay aad uga fog,” ayuu yiri Macalin Saciid Dilib. Sidoo kale ninkaan waxa uu sheegay in mar uu isaga baxay Al-Shabaab uu buuraleyda gobolka Bari ee Puntland uu uga biiray kooxda Daacish, balse uu dib ugu laabtay mar kale Al-Shabaab, kadib markii uu wax tix-gelin ah ka waayey Daacish. Hoggaamiyaha Daacishta Soomaaliya Cabdulqaadir Muumin ayuu sheegay inuu kula kulmay buuraleyda gobolka Bari, isla markaana kooxdaan uu ka waayey wax tix-gelin ah, balse wax badan ay ka faa’iideystay aqoontiisa. “Markii aan Daacish aaday waxaan qaatay go’aan shakhsi ah, rag ku jiray oo aan saaxiibo nahay ayaa ii soo bandhigay inaan u sameeyo xiriiro dibadda ah, waana rabay inaan soo ogaado dhaqankooda iyo hadafkooda, laakiin waxay ii noqdeen wadadii ii suurta gelisay inaan isaga haro kooxaha jihadiyiinta ah, waxaan qaatay go’aan ah in dib dambe aana wax xiriir ah ula sameyn haba yaraatee koox jihaadi ah,” ayuu yiri ninkaan isku maray Shabaab iyo Daacish. Hoos ka daawo barnaamijka lagu soo bandhigay xogta Macalin Saciid Dilib. The post Daawo: Macalin Dilib ninkii isku maray Al-Shabaab iyo Daacish oo bixiyey xog xasaasi ah appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (PP Faallo) — Mala-awaal uu Rashid Abdi, oo Kenyati ah, ku soo qoray Twitterka ayaa sheegayay in TPLF soo bandhigi doonto ciidammo Soomaaliyeed oo ay qabteen? Sidee buu run warkaasi u noqon karaa haddii (1) TPLF iyo ciidanka Eritreeya uusan dagaallo badan dhex marin? (2) haddii TPLF aysan ilaa hadda sheegin inay Maxaabiis Eritreeyaan ah hayaan? Getachew Reda, afhayeenka TPLF ayaa sheegay in ciidammada ururku ay araxda ka jabiyeen ciidammada Itoobiya. Kaalinta Eritreeya qaadatay waxay ahayd in cadaadis TPLF laga saaro dhanka Badme. Habkii hore ee TPLF wuxuu ahaa mid tab dagaal ku qotomay. TPLF uma babacdhigi karin ciidammada laba dal. Waxaa jira askar Soomaali ah oo Kililka Shanaad laga keenay. Waa suurtogal in qaar ka mid ah askartaas ay TPLF ku tilmaanto askar Soomaaliyeed oo Eritreeya lagu tababbarayay. Ma jirto sabab askar Soomaaliyeed uga dagaallami karaan dal kale. Dad badan ayaa is weydiinaya sababta dowladda federaalku uga aamusan tahay eedeymaha ku saabsan askarta Soomaaliyeed oo lagu tababbarayo Eritreeya. Guddi dowladdu u saartay ka gungaaridda eedeynta ayaa jira. Mucaaradku way illowsan yihiin su’aal wax caddayn karta: Miyay dowladda federaalku oggolaan lahayd in ciidammo Soomaaliyeed ka qaybgalaan dagaal ka dhan ah TPLF? Waa su’aal ka duwan Miyay dowladda federaalku oggolaatay in ciidammo Soomaaliyeed ka qaybgalaan dagaal ka dhan ah TPLF? Su’aasha dambe waxay si dadban run uga dhigaysaa eedeynta in askar Soomaaliyeed ka qaybgaleen dagaalkii lagu qaaday TPLF. Waa suurtogal in dowladdu ku ciyaarayso mucaaradka oo marba middi siyaasadeed saawir ah la soo shirtagaya. Miyay dadku rumeysanayaan haddii TPLF ay maxaabiis Soomaaliyeed oo kililka shanaad laga keenay ka dhigaan askar Soomaaliyeed oo ka dhinac dagaallamayay ciidammada Eritreeya? Hubsiino hal dhan baa la siistaa. © Puntland Post, 2021 The post Miyay TPLF Dagaalka ku Qabatay Ciidammo Soomaaliyeed? appeared first on Puntland Post.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Guddoomiye ku xigeenka dhanka amniga iyo siyaasadda ee maamulka gobolka Banaadir Cali Yare Cali ayaa soo saaray qoraal ugu hanjabay odayaashii dhaqanka beesha Murusade ee maanta baaqa iyo digniinta u diray dowlad goboleedka Puntland iyo beesha Majeerteen. Qaar ka mid ah odayaasha dhaqanka beesha Murusade oo maanta shir jaraa’id ku qabtay magaalada Muqdisho ayaa Puntland uga digay inay toogato sideed nin oo lagu xukumay dil toogasho ah, kuwaas oo la soo bandhigay muuqaalo ay ku qiranayaan inay ka tirsanaayeen Amniyaadka Al-Shabaab, dilal badana ay fuliyeen. “Waxaan muddo 2 Bilood ah daawanayay wareysiyo qeybo badan leh oo laga qaaday Madaxdii iyo dilaayaashii Alshabaab ee gacantooda ku laayay waxgaradkii gobolka Mudug laguna soo bandhigay Shabakadda AFMEER, waxaase dhakafaar igu noqotay inaan maanta Telefeshinada ka daawaday dad jooga gobolka Banaadir oo u doodaya Dambiilayaashii qiraalkooda iyo caddemahooda lagu xukamay,” ayuu qoraalkiisa ku yiri Cali Yare. Cali ayaa ku hanjabay in odayaasha u doodaya ragaas lagu xukumay deegaanada Puntland uu la xisaabtami doono. “Waa wax aan dhici karin inaan gobolka Banaadir wada joogno annaga iyo qof si dadban oo aan qarsoodi laheyn Idaacadaga ugu doodaya cadowga Shabaab waana la xisaabtameynaa dadkaas,” ayaa qoraalkiisa ku yiri. Qoraalka Cali Yare ayaa intaas ku sii daray, “Waxaa iswaydiin mudan haddii ay walaalaheen Puntland qaab qabiil ah u beegsanayaan qabiil gaar ah oo hadda gacantooda ku jira maxay asbuucii hore u toogteen 18 nin oo u badnaa wiilashoodii reer Gaalkacyood ee iyagaku heybta ahaa?” Sidoo kale guddoomiye Cali Yare waxa uu su’aal ka keenay sababta rag qirtay inay Shabaab ka tirsanaayeen loogu doodayo qabiil, maadaama aysan ayaguba qabiil ku cafin dadkii ay ka dileen, isagoo tusaale u soo qaatay dilal ay ragaasi qirteen inay ka geysteen koonfurta Gaalkacyo iyo Muqdisho, gaar ahaan degmada ay beeshaasi degto ee Deyniile. “Haddiisa qabiilku amni yahay oo ay Alshabab ehelnimo garanayaan maxay kuwa hadda gacanta ku jira ee aan qiraalkooda daawanaynay u tirinayeen inta halaag oo ay Muqdisho iyo Koonfurta Gaalkacyo ka geeysteen inta aanba Waqooyiga Gaalkacyo loo gudbin?Alshabaab ehel iyo arxan toona ma leh ( Waxaan daawaday mid tilmaamaya dadkii uu Degmada Dayniile ku dilay)” ayuu ku yiri qoraalka. Waxa uu sheegay in maamulka gobolka Mudug ee Puntland ay ku garabtaaganyihiin “go’aanka geesinimada leh oo ay indhaha uga rideen cadowga Ummada Soomaaliyeed ee Alshabaab waxaanan ku boorineynaa in ay sii xoojiyaan howsha wanaagsan oo ay qabteen,” ayuu yiri. Ugu dambeyntii Cali Yare waxa uu maamulka gobolka Mudug ee Puntland uga mahadceliyey kaalmadii Shidaalka iyo Raashinka isugu jirtay ee shalay ay ku garab istaageen ciidamada Galmudug ee Al-Shabaab kula dagaalamaya koonfurta gobolka Mudug. Odayaasha beesha Murusade ayaa maanta waxba kama jiraan ku tilmaamay eedeymaha loo cuskaday xukunkooda lix kamid ah raga 8-deeda ah, isla markaana sheegay in ciidamadu ku qasbeen inay qirtaan wax aysan shaqo ku laheyn, sida ay hadalka u dhigeen. “Waxaa idiin sheegeyna dadkii hore ee aad disheen kuwii hore waa tageen, waxa dambe oo hadda gacantiina ku jira bad-baadiya, meel walba ayaa daadsan tihiin. Kuwo cuqaal iyo tujaar ah ayaa halkaan jooga ee dadka nabad geliya, haddaad nabad-gelin weysaan xeradiina ayaa ka garaneysan oo caqligiina imaanaya,” ayuu yiri mid kamid ah Odayaashii maanta shirka jaraa’id qabtay. The post Maamulka gobolka Banaadir oo odayaasha Murusade kala saftay Puntland una hanjabay appeared first on Caasimada Online.
-
Shirweynaha 4-aad ee ururka Dhaqaatiirta Puntland, ayaa maanta Jimce ah lagu qabtay magaalada Garoowe ee caasimadda Puntland. Shirweynaha waxa ka qayb-galay dhaqaatiir isaga yimid dhammaan Gobollada Puntland, waxaana lagu doortay hoggaanka cusub ee ururka. Guddoomiyaha ururka Dhaqaatiirta Puntland ayaa loo doortay Dr. Aaden Shire Yuusuf, halka Guddoomiye ku xigeenka loo doortay Dr Jaamac Axmed Ibraahim. Sidoo kale, Xoghayaha guud ee ururka Dhaqaatiirta waxa loo doortay Dr. Cabdullaahi Cabdirashiid, waxaana sidaas ku soo geba-gaboobay Shirka. Hoggaanka cusub ee ururka Dhaqaatiirta Puntland ayaa ballan-qaaday in ay halkaas ka sii wadi-doonaan hawlaha ururka, waxaana ay uga mahadceliyeen hoggaankii iyaga ka horreeyay arrimihii u qabsoomay. PUNTLAND POST The post Ururka Dhaqaatiirta Puntland oo doortay Hoggaan cusub appeared first on Puntland Post.
-
Ankara (Caasimada Online) – Madaxweyne Recep Tayyip Erdogan ayaa Khamiistii shaaca ka qaaday in Turkey ay fashilsay weeraro lagu soo qaaday dhaqaalaheeda oo la doonay in dalkaas jilbaha loogu dhigo. Erdogan ayaa weeraradan la xiriiriyey afgambigii dhicisoobay ee dalkaas ka dhacay 2016-kii. Madaxweyne Erdogan ayaa qalalaasaha dhaqaale ee Turkey sheegay inuu ka dhashay shirqoolo ay maleegeen quwado shisheeye iyo kooxo argagixiso ah. Erdogan ayaa intaas ku daray in qiimo dhaca lacagta waddankaas ee Lira, oo bilihii ugu dambeeyey gaartay heerkii ugu hooseeyey, ay sababeen weeraro dhaqaale oo lagu soo qaaday dalkaas. “Waxaa jira shirqoolo lagu beegsanayo heerka sarifka lacagaha, sicir-bararka, iyo dhaqaalaha guud. Ujeedada waa mid siman waana mid xasarad dhaqaale lagu gelinayo dalka, waana ujeedo la mid ah afgambigii 15-ka July,” ayuu yiri Erdogan. Madaxweyne Erdogan ma shaacin quwadaha shisheeye ee weerarka ku ah dhaqaalaha dalkiisa, hase yeeshee waxay dhowaanahan xiisad xooggan kala dhaxeysa Mareykanka iyo ururla Midowga Yurub. Mareykanka iyo Turkey ayaa isku haya habka difaacca gantaallada S-400 oo Ankara ay kasoo iibsatay Ruushka, taasi oo Washington ay kasoo horjeedo, halka dalalka Midowga Yurub iyo Turkey ay isku hayaan loolanka Ankara iyo Greece oo ee dhul-badeedka badda Mediterranean-ka. Erdogan ayaa sheegay in dowladdiisa ay qaadi doonto tallaaboyin cusub oo ay waxa kaga qabaneyso xasaradaha dhaqaale. The post Turkey ‘oo fashilisay weeraro jilbaha loogu dhigi lahaa’ appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Cabdifataax Cali Cumar, oo ah eedeysane dhawaan kasoo hor-muuqday maxkamadda ciidamada qalabka sida ayaa waxaa loo haysta dhaca iyo jirdalka ku dhawaad 60 haween ah. Cabdifataax ayaa waxa uu wajahaya kiis hadal hayn badan ka dhex abuuray bulshada, kadib markii uu maxkamadda kasoo muuqday asaga oo loo haysto in uu xiriir Jaceyl la sameeyay dumar badan si uu u dhaco. Eedeysanaha ayaa meel sarre ka gaaray faafidda diinta Islaamka, isaga oo soo noqday Imaam masaajid, haddana bilaabay inuu ku kaco falalka lagu soo eedeeyay, sida ay sheegtay Xeer Ilaalinta Ciidamada. Cabdifataax ayaa iska fogeeyay qaar kamid ah haweenka 60-ka ah, isagoona qirtay inuu dhacay 30 haween ah oo keliya, xili ay maxkamadda kasoo hor-muuqdeen qaar kamid ah dhibanayaasha. “Arrimaha dhaca ee la igu soo eedeeyay qaarkood wax ayaa ka jiro, qaarna waxba kama jiraan. Inta kiis ee aan aniga ogahay waa ilaa 30 oo ah kuwa aniga ii qoran oo aan diyaar u ahay, hadii uu qof igu sheegta inaa siinayo,” ayuu yiri Cabdifataax oo ka hor hadlay maxkamadda ciidamada qalabka-sida. Haweenay kamid ah kuwa loo haysto inuu dhacay Cabdifataax oo ku sugnaa gudaha maxkamadda oo ayadu ka qeyb aheyd dhageysiga dacwada ayaa sheegtay in dhibaatada uu mariyay eedeysanaha ay gaarsiisay inay ka codsato “inuu dilo oo nolosha dhaafiyo,” sida ay sheegtay. “Aad ayaa u cabsaday oo aan u qal-qalay, waxaa ku iri xitaa idil. Muddo hal saac ah ayaan gaarigiisa saarna. Markaan wax-yar soconaba wuu ii hanjabaayay. Markaan ogaaday inuu idili rabay ayaan waxa sameeyay fal-celin,” ayey tiri. Sidoo kale qaar kamid ah dhibanayaasha dacwadaan oo ayaguna ku sugnaa Maxkamadda, ayaa dalbaday in sharciga la mariyo eedeysanaha oo sida ugu dhaqsaha badan u helaan cadaallad. “Ninkaas wuu i ceejiyay, tarxadda ayuu igu ceenjiyay, isbitaal Madina ayaan tagay daawa ayaa la ii soo qoray. Dhibaatada uu ii gaystay illaa iyo hadda waan naxsanahay,” ayey tiri haweenay kale oo ku sugneyd maxkamadda oo kamid ah kuwa loo haysto in Cabdifataax uu dhibaatayey. Cabdifataax oo qirtay in keliya uu dhacay 30 kamid ah haweenka u haysta dacwadda, ayaa waxaa maxkamadda laga codsaday inay ku saleyso xukunkiisa keliya inta uu qirtay, halka inta kale uusan shaqo ku laheyn, sida uu ku doodayo Qareenka Cabdifataax. The post Daawo: Nin Imaam Masjid ahaan jiray oo MUQDISHO loogu maxkamadeynayo dhaca iyo jir dilka 60 haween appeared first on Caasimada Online.
-
Dhowaan wasaaradda Arrimaha dibadda Somaliland waxa ay soo saartay buugga, ‘REPUBLIC OF SOMALILAND: Country Profile 2021’ Waa tallaabo muhiim ah oo dadka guud ahaan, gaar ahaan kuwa aan Afsoomaaliga aqoon ama Soomaalida aan ahayn lagu barayo Somaliland, dhulka iyo deegaanka; dadka; taariikhda; dhaqaalaha; siyaasadda iyo nidaamkeeda dawladeed; iyo guud ahaan xogta la xidhiidha ee dhinac kasta ah. Buugga noocaas ahi waxa uu noqdaa tixraaca rasmiga ah ee cid kasta oo arrimahaas wax ka qoraysa ama baranaysaa ay ku kalsoonaanayso xigashadeeda, si ka badan qoraallada kale oo dhan, sidaas awgeed waxaa waajib ah in uu qaladaadka guud ahaan ka ceeb la’aado, si aanu xog qaldan u siinin muwaadiniinta iyo dunida kalaba. Haddaba intii aan akhriyayey Buuggan waxaa ii soo baxay qalad maskaxdaydu qaadan weyday in uu buug noocan ah oo dawladi diyaarisay uu geli karo. Maadaama oo waqtiga dhacdada uu ka warramayaa aanu aad u fogeyn jiilkii soo gaadhayna uu joogo, sida oo kalana dawladdu awood u leedahay in ay hesho ilaha xogta arrintaas laga heli karo. Weliba ay tahay dhacdo aad u muhiim ah taariikh ahaan. Marka uu buuggu ka hadlay halgannadii dadka Somaliland iskaga tuurayeen gumaysigii Ingiriiska, waxa uu soo qaaday Alle ha u naxariisto ee Sheekh Bashiir Xaaji Yuusuf oo uu ka yidhi hadal macnihiisu noqonay “Waxaa soo shaacbaxay kacdoonno aan baabulnayn oo lagu doonayey in dhammaan gumaystayaasha shisheeyuhu ay dedejiyaan bixitaankooda. Mid ka mid ah waxaa hoggaaminayey Sheekh Bashiir Xaaji Yuusuf oo markii dambe, 1945 kii uu Ingiriisku maxkamadeeyey, kaddibna Burco ku daldalay” Buuggu waxa uu isticmaalay ereyga ‘Tried’ maxkamadayn oo ah erey macno ballaadhan oo ah, in eedaysanaha la qabto, baadhitaan lagu sameeyo, kaddibna maxkamad rasmi ah sifo sharciya loo soo taago. Haddaba su’aashu waxa ay tahay, sidaas ma u dhacday xaaladda dilka Sheekh Bashiir?! JAWAABTU WAA MAYA!! ‘Ciidamo isugu jiray Soomaali, iyo Hindi iyo Koonfur Afrikaan oo uu hoggaaminayo Janaraal Bilays oo Ingiriis ah ayaa uu maamulkii gumaystuhu ku weeraray Sheekh Bashiir iyo ciidan uu watay oo ku jiray buuraleyda Buur-Dhaab. Dagaal qadhaadh oo ay labada dhinac foodda is dareen ayaa ay ku dhinteen Sheekh Bashiir iyo ku xigeenkiisii Caalin Yuusuf (Qaybdiid), halka dhinaca Ingiriiskana laga dilay Jenaraalkii watay ciidamada iyo tiro ka mid ah ciidamadii uu watay oo ay ku jiraan kuwii Hindiya iyo Koonfur Afrika laga keenay. Maydka Sheekha Burco ayaa la keenay oo badhasaabkii Burco ee Ingiriiska ahaa uu ka dul damaashaaday, waana kii Abwaan Axmed Xaaji Afqalooc isaga oo arrintaas ka tiiraanyeysan dilka iyo sida foosha xun ee maydka loola dhaqmay mariyey gabaygii ay meerisyadiisa ka mid ahaayeen: Dahriga iyo laabtay rasaas kaga daloosheene Isagoo dam iyo dhiig leh oo maro ku duuduuban Dadkii uu nebcaa iyo kufraa daawasho u yimide Dacsad iyo ihaaniyo cag baa loogu sii daraye Meydkiisa daahira markii dibedda loo jiidey Nimankii dilkiisii qirtiyo idinka duunkiinna Kolkii aaska loo diidey waad wada dul joogteene Ma damqane jidhkiinnii kolkaa waad ku digateene Nasab haddaad Durriyaddii tihiin kama dareerteene…… Xaaji Aadan Axmed Xasan (Afqallooc) AHN. Source
-
Port-au-Prince (Caasimada Online) – Waxaa isa-soo taraya xogaha laga helayo dilkii khaarajinta ahaa ee loo geystay madaxweynihii dalka Haiti, Jovel Moise oo Arbacadii ka dhacay guri khaas ah oo uu deganaa, abaare 1:00 Am ee xilliga Haiti. Sida la shaaciyey ilaa hadda falkaas ayaa waxaa fuliyey koox howl-gab ka noqotay ciidamada Colombia iyo Laba nin oo la rumeysan yahay inay yihiin Mareykan, oo mid ka mid ah uu waardiye ka ahaan jiray safaaradda Canada ee Port-au-Prince. Mathias Pierre, oo ah wasiirka doorashooyinka Haiti, ayaa u sheegay wakaaladda wararka AP in mid ka mid ah raggaas Mareykanka ah lagu kala magacaabo James Solages iyo Joseph Vincent. Labada nine e Mareykanka ah ayaa la sheegay inay asal ahaan kasoo jeedaan Haiti, waxayna ka mid yihiin 26 qof oo loo xiray dilka madaxweyne Moise oo aroortii Arbacada ka dhacay gurigiisa gaarka ah. Haddaba, Maxaa soo da-dajiyey shirqoolka lagu khaarajiyey madaxweynihii Haiti? Ra’iisul wasaaraha KMG ah ee Haiti, Claude Joseph ayaa sheegay in madaxweyne Moise loo beegsaday arrimo la xiriiray la dagaalankiisa kooxaha qaska ka wada dalkaas, hase yeeshee wararka ayaa sheegaya in beegsigiisa ay ka dmabeyso siyaasad, maadaama uu Moise xilka isku dhajiyey. Moise, oo aan taageero badan haysan ayaa Haiti oo ah dalka ugu saboolsan Latin America, ku xukumayey dikreeto kadib markii doorashooyinkii sharci-dejinta ee lagu waday inay dhacaan 2018 dib loo dhigay, kadibna uu diiday inuu doorasho qabto. Ra’iisul Wasaaraha ku-meel gaarka ah ee Haiti Claude Joseph ayaa Arbacadii sheegay in madaxweynaha “ay gurigiisa ku dileen koox ajnabi ah oo ku hadlayey luuqadaha English-ka iyo Spanish-ka.” Haiti waxaa looga hadlaa luuqadda Faransiiska. Dhinaca kale, garsoore Carl Henry Destin ayaa wargeyska Nouvelliste u sheegay in 12 xabad lagu dhuftay madaxweynaha, kuwaas oo kaga dhacay madaxa, xabadka, sinta iyo caloosha. Xaaska Moise ayaa iyana lagu dhaawacay weerarka, waxaana lagu daweynayaa isbitaalka Ryder Trauma Center ee magaalada Miami ee dalka Mareykanka oo diyaarad helicopter lagu keenay. Gabadhooda Jomarlie oo guriga ku sugneyd markii weerarka uu dhacay ayaa ka bad-baaday kadib markii ay sariir hoosteeda isku qarisay, sida uu sheegay Destin. Waxa uu intaas ku daray in adeegto iyo laba shaqaale kale oo guriga ku sugnaa ay gacmaha iyo lugaha ka xireen kooxda weerarka soo qaaday. Haiti oo ah dal ku yaalla Caribbean-ka, oo xuduud la leeyahay dalka Dominican Republic, halka dhanka baddana uu ugu dhow yahay dalalka Cuba iyo Jamaica, ayaa muddooyinkii dambe waxaa ka taagna rabshado xoogan. Kadib markii uu baahay warka ku saabsan dilka, waxaa xiligaas rasaas xoogan laga maqlayey qeybo badan oo kamid ah magaalada caasimadda ah ee Port-au-Prince, oo bilihii dhowaa ay ka jireen rabshado xooggan, ayaga oo ay ku dagaalamayeen booliska iyo burcad hubeysan. Rabshadahan ayaa ka dhashay saboolnimo sii kordheysa iyo xaisllooni-darro siyaasadeed oo dalka ka jira. The post Sababta loo beegsaday madaxweynihii Haiti ee soo da-dajisay khaarajintiisa appeared first on Caasimada Online.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Odayaal dhaqameed ka tirsan beesha Murusade oo shir jaraa’id ku qabtay magaalada Muqdisho ayaa soo saaray digniin culus oo ku aadan rag kamid ah 8 qof oo maamulka Puntland uu ku xukumay dil toogasho ah. Odayaasha beesha oo kal hore baaq kasoo saaray dhalinyaradaas oo muddo u xirnaa maamulka Puntland oo aan xiligaas maxkamad lasoo saarin, ayaa xiligan lagu daray ragga xukunka dilka ah lagu fulinayo. Odayaasha ayaa waxba kama jiraan ku tilmaamay eedeymaha loo cuskaday xukunkooda lix kamid ah raga 8-deeda ah, islamarkaana ay ciidamadu ku qasbeen inay qirtaan wax aysan shaqo ku laheyn, sida ay hadalka u dhigeen. Xariga iyo xukunka ku dhacay qaar kamid ah raga 8-deeda ah ee Puntland ku xukuntay dilka ayey sheegen inay tahay shirqool aan loo meel dayin. “Waxaa idiin sheegeyna dadkii hore ee aad disheen kuwii hore waa tageen, waxa dambe oo hadda gacantiina ku jira bad-baadiya, meel walba ayaa daadsan tihiin. Kuwo cuqaal iyo tujaar ah ayaa halkaan jooga ee dadka nabad geliya, haddaad nabad-gelin weysaan xeradiina ayaa ka garaneysan oo caqligiina imaanaya,” ayuu yiri mid kamid ah Odayaasha la hadlay waraabinta. Sidoo kale waxay sheegen inaysan u dulqaadan doonin in maamulka Puntland uu gumaado dhalintooda, ayaga oo ku hanjabay haddii dib looga laaban waayo xukunkaas uu ka shalayn doono maamulka, sida ay hadalka u dhigeen. “Waxaa ka cabaneyna wiilal yar-yar oo masaakiin ah oo dhexdiina ka shaqeysanayey ayaa inta la aruuriyo oo la jirdilo la saaro maxkamad oo la dhaho waa Shabaab, waa arrin ceeb ku ah Soomaalinimada. Arrintaas waxay dhali doonta arrin dhibaato ah oo aan dadkiina iyo maamulkiina idin anficin.” Si kastaba, Arbacadii ayey aheyd markii ay Maxkamadda ciidamada Puntland ku xukuntay dil toogasho ah 8 dhalinyaro ah oo la sheegay in ay ahaayeen shabakad ka tirsan Al-shabaab oo dilalka madax-jabinta iyo qaraxyada ka geysan jiray magaalada Gaalkacyo ee gobolka Mudug. Hoos ka daawo muuqaalka The post “Ogaada dadkiina Muqdisho waa joogaan” – Beel ka mid ah Mogadishu Clan oo digniin culus u dirtay Puntland (Daawo) appeared first on Caasimada Online.
-
Garowe (PP News Desk) — A man who was sentenced to death by a Sharia court in Puntland for the murder of a man in Lasanod several years ago had escaped Qardho jail. Ahmed Abdi Jama reportedly fell ill and had to be taken to the hospital by Custodial Corps soldiers. On the way to the hospital several men ambushed the vehicle carrying the prisoner and spritted off the convicted murderer before reaching the hospital. Puntland Vice President Ahmed Elmi Osman Spokesman for Puntland Custodial Corps Abdirisaq Hersi told the media that “the soldiers failed to take extra care while transporting the prisoner to the hospital”. One of the Custodial Corps officers tasked with taking the prisoner to the hospital is missing, the Spokesman said, sparking speculations that senior Puntland government officials are complicit in prisoner’s escape. Abdirisaq Mohamud Hersi: “Soldiers did not take extra care while transporting the ‘ailing’ prisoner to the hospital in Qardho.” Jama fled to Mogadishu after murdering a young man in Lasanod several years ago. The victim’s relatives in Mogadishu had reported the suspect to Banadir Police in Mogadishu where had been taken into custody and subsequently transferred to Puntland State. A Puntland Sharia court has sentenced Jama to death for murder. Relatives of the victim alleged that Puntland Vice President Ahmed Elmi Osman had facilitated the escape of the convicted murderer from jail. They called for Puntland Government to bring to book people who helped Jama escape from the jail. © Puntland Post, 2021 The post A Convicted Murderer Escapes Puntland Jail appeared first on Puntland Post.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud oo sidoo kale ah Musharax madaxweyne oo kamid ah Musharaxiinta Mucaaradka ayaa eedeyn culus u jeediyay madaxweynaha muddo xileedkiisa uu dhamaaday, isagoona ku sifeeyay “shaqsi beenlow ah”. Madaxweynihii hore ayaa wareysi gaar ah oo uu bixiyey waxa uu ku sheegay in Farmaajo uu been badan yahay oo aysan dhab ka ahayn inuu ku daydo howlaha uu u qabtay bulshada Soomaaliyeed Madaxweynihii hore ee Soomaaliya allaha u naxarisitee Aadan Cabdulle Cismaan. Waxa uu ka dhawaajiyey in madaxweynaha muddo xileedkiisa uu dhamaday ee Farmaajo uu kal hore ololihii 2016-kii kusoo galay ballan-qaadyo been abuur ah oo uu sameeyay, kuwaasi oo ilaa xiligan uusan fulin. “Raad kuma lahan, shaqo kuma lahan, ceebeyn waaye inuu Farmaajo yiraahdo Aadan Cadde aan ku daysanaa hal tallaabo oo raadkiisa ah oo uu Farmaajo qaaday majiro,” ayuu yiri madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud. “Madaxweynihii hore (Aadan Cabdulle) waxa uu ahaa muwaadin xushmad leh, karaamo leh oo ku deysi leh, balse inuu Farmaajo yiraahdo Aadan Cadde ayaa ku daysanaa ceeb ayey ku tahay Aadan Cadde.” Sidoo kale waxa uu carabka ku adkeeyay in siyaasada aysan aheyn been ama qiiq isku qarin, isagoo dhaliilaya hogaaminta Farmaajo, oo uu ku sifeeyay shaqsi beenlow ah oo aan marnaba fulin ballan-qaadyadiisa. “Siyaasadu been ma ahan, Qiiq isku qarin maaha, Nin raba in uu Aadan Cadde magaciisa kaarka ku xoqdo, Aadan Cadde madaxweyne la yaqaan waaye oo taariiqdiisu qoran tahay, in dadka Soomaaliyeed waagii loo sheegi jirey beenta waa soo dhamaatay,” ayuu yiri. Ugu dambeyntiina waxa uu ku eedeyay madaxweynaha waqtigiisa uu dhamaaday in bulshada Soomaaliyeed uusan ku qancin karin hadal, xili ay taagan yihiin arrimo badan oo u baahan in si sax ah looga hadlo. Hadalka Xasan Sheekh ayaa imanaya xili ay si weyn u baaheen muuqaalo uu maalmihii xoriyadda baraha bulshada soo dhigayey Farmaajo, kuwaas oo uu ku ammaanayey Aadan Cadde, inkasta oo ay jirto in hadda ka hor inta uusan siyaasadda soo gelin uu Aadan Cadde aflagaadeeyey buug uu qoray, oo uu madaxweynihii hore ku qeexay “inuu gumeysi kalkaal ahaa.” Ammaanta Farmaajo ee maalmihii dambe ayaa lagu macneeyey kaar siyaasadeed doorasho oo uu isugu muujinayo inuu ixtiraamo madaxdii hore, balse waxaa durba dadka ay soo xusuusteen buuggii uu qoray markii uu Jaamacadda ka qalin-jebinayey ee uu ku aflagaadeeyey Aadan Cadde. The post Madaxweyne Xasan Sheekh oo ‘ceebeyn’ ku tilmaamay hadal kasoo yeeray Farmaajo appeared first on Caasimada Online.
-
Maxaad ka taqaanaa dalka ay dadkiisu ugu dhaadheer yihiin caalamka? Dadka Netherlands waa kuwa uga dhaadheer dunida. Holland waa dhulka ay ku nool yihiin dadka ugu dhaadheer caalamka: celcelis ahaan, ragga u dhashay dalkaas waa 182.5 sentimitir, halka haweenkuna yihiin 168.7 sentimitir oo dhirir ah, marka loo fiiriyo dhiggooda Mareykanka oo dherirkoodu yahay 177.1 sentimitir iyo 163.5 sentimitir, siday u kala horreeyaan. Balse taasi ma ahan in maalin walba ay sitaa tahay. Sida lagu sheegay daraasad lagu sameeyay ciidanka Nederland, oo ay daabacday Royal Society of London, bartamihii qarnigii 19-aad ragga reer Holland ah waxay ka mid ahaayeen kuwa ugu gaagaaban Yurub. Barafasoor Louise Barrett oo ka tirsan jaamacadda Lethbridge University ee Canada oo daraasadda qayb ka ahayd, ayaa tiri “1860, dherirka ciidanka Nederland wuxuu ahaa qiyaastii 165 sentimitir.” Barrett ayaa intaas ku dartay in “xilligaas, ragga Mareykanka ay dherir ahaan gaarayeen qiyaastii 5 inji”. Si kastaba ha noqotee, tan iyo waqtigaas waxaa jiray isbeddel layaableh: 160-kii sano ee la soo dhaafay, ragga reer Holland waxaa dherirkooda ku kordhay 20 inji, halka dhiggooda Mareykankana uu ku kordhay laba inji oo keliya. “Koboca noocan oo kale ah waa mid dhakhso badan oo loo aanayn karo arrimo la iska dhaxlo oo keliya,” ayay tiri Barrett, inkasta oo ay rumaysan tahay in qaabka dabiiciga ahi uu wax ku biiriyay. Barafasoor Barrett Baaritaankeeda waxay ku ogaatay in lamaanayaasha ugu wax soo saarka badan ee dalka Nederland ay yihii kuwa ugu caruurta badan isla markaana ah ragga dhaadheer iyo dumarka dhaadherer. Haddaba ka warran lamaanaha Mareykanka ah? haweenka way gaaban yihiin, raggana waa isku dherir celcelis ahaan. Deegaanka ayaa sidoo kale gacan ka geystay kororka dherirka dadka reer Holland. Waxyaabaha kale ee gacan ka geysan kara kororka miisaanka ayaa ah nafaqada: dadka reer Nederland waxay si dhab ah u daneynayaan cunista cunnooyinka caanaha laga sameeyo. Cilmi baaris ayaa muujisay in tani ay gacan ka geysatay kororka dherirkooda. “Waxyaabahan caanaha laga sameeyo waxay xoojiyaan lafaha koritaankuna wuxuu kuxiranyahay helitaanka nafaqooyinkaas jirka kujira,” ayay tiri Barrett. Aragtideenna Daraasadda ku saabsan farqiga u dhexeeya dalalka uu dadkooda dherirkoodu sarreeyo iyo kuwa dherirkoodu hooseeyo, waa 20 sentimitir ama ka badan. Si la mid ah wiilasha 19 sano jirada ah ee ka soo kala jeeda 11 dal oo ku yaalla Aasiya, Latin Amerika iyo kuwa ka hooseya Saxaaraha Afrika waxay ahaayeen dherir la mid ah 13 jirada Holland. Si kastaba ha noqotee, kulligeen waan kornay. Sida ku xusan diiwaanka la hayo, bani’aadamka wuxuu dheerirkiisa kordhay labadii qarni ee la soo dhaafay,” ayuu yiri Eirini Marouli, oo bare ka ah Jaamacadda London. “Ragga waxay ka kaceen qiyaastii 1.60 mitir ilaa 1.70 mitir, dumarkana 1.50 mitir ilaa 1.60 mitir,” khabiir ku takhasusay arrimaha dherirka ayaa sidaa u sheegay weriyaha BBC-da Melissa Hogenboom. Guud ahaan waxaan la dhihi karaa celceliska qaangaarka maanta boqolkiiba shan ayuu ka dheer yahay awoowayaashii noolaa 100 sano kahor”. Qaran News
-
Wararka ka imaanaya buuraleyda Calmiskaad ee Gobolka Bari, ayaa sheegaya in halkaa shalay iyo maanta dagaalo culus ku dhexmareen ciidamada difaaca Puntland iyo Daacish. Ciidamada kala duwan ee difaaca Puntland, ayaa hawlgalo xooggan ka wada nawaaxiga degaanka Dhabancado oo ka tirsan buuraleyda Calmiskaad, oo ay ku dhuumaalaystan ururka Daacish. Sarakiisha Ciidamada Puntland, ayaa sheegay in dagaalkii shalay iyo maanta ay ku qabsadeen dhul ballaaran oo ku yaalla buuraleyda Calmiskaad, islamarkaana Daacish ay ka saareen degaanka. Sidoo kale, waxay sheegeen in ay dagaalkaa ku dileen xubno ka tirsan Daacish, halka qaar kalena ay nolosha ku qabteen. Ma jirto cid si madax-bannaan u xaqiijisay sheegashada saraakiisha Ciidamada difaaca Puntland, waxaase dadka degaanku sheegeen in dagaalku weli socdo. PUNTLAND POST The post Dagaal u dhexeeya Puntland iyo Daacish oo ka socda Gobolka Bari appeared first on Puntland Post.
-
Ra’iisul wasaaraha xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Maxamed Xuseen Rooble ayaa lagu wadaa in uu maalmaha soo socda gaaro magaalada Garbahaarrey ee xarunta Govolka Gedo. Xubno ka tirsan xafiiska Ra’iisul wasaaraha oo hordhac u ah socdaalkiisa, ayaa maanta oo Jimce ah lagu soo dhoweeyay Garbahaarrey. Socdaalka Ra’iisul wasaaraha oo ay ku wehelin doonaan mas’uuliyiin ka tirsan xukuumadda, waxa lagu sheegay in uu la xiriiro xallinta muranka arrimaha doorashooyinka ee ka taagan Gobolka Gedo. Ra’iisul wasaare Rooble ayaa maalmihii u dambeeyay ku sugnaa magaalada Kismaayo, halkaas oo uu kulamo kala duwan kula yeeshay mas’uuliyiinta Jubaland iyo qaybaha kala duwan ee bulshada. PUNTLAND POST The post Ra’iisul wasaare rooble oo ku wajahan gobolka Gedo appeared first on Puntland Post.
-
Washington (Caasimada Online) – Madaxweyne Joe Biden ayaa si adag u difaacay go’aankiisa ah inuu ciidamada militariga Mareykanka ka saaro Afghanistan, isagoo sheegay in dadka reer Afghanistan ay khasab ku tahay inay ka tashadaan mustaqbalkooda, isla markaana uusan jiil kale oo Mareykan ah u diri doonin dagaalka 20-ka sano socday. Biden oo Khamiistii ka hadlayay Aqalka Cad ayaa sheegay in militariga Afghanistan ay awood u leeyihiin in ay iska caabiyaan Taalibaan, isagoo beeniyay wararka sheegaya in sirdoonka Mareykanka ay saadaaliyeen burburka dowladda uu Mareykanku taageero ee Kabul lix bilood gudahood, iyada oo ay jirto digniinta dagaal sokeeye. Waxa uu Madaxweyne Biden sheegay in maalinta ugu dambeysay ee joogista ciidmada Mareykanka ee Afghanistan ay tahay 31-ka bisha Augusto ee sanadkan, marka laga reebo 650 askari oo ah ilaalada amaanka safaaradda Mareykanka ee Kabul. Biden wuxuu sheegay in Mareykanku waqti hore uu ku guuleystay ujeedkiisii asalka ahaa ee duullaankii Afganistan ee sanadkii 2001, kaas oo ahaa in xididada loo siibo maleeshiyada Al-Qaacida, lagana hortago weerar kale oo Mareykanka lagu qaado, kuwaas oo la mid ah kuwii Sept.11, 2001. Ninkii abaabulay weerarkaas oo ahaa Osama bin Laden, ayaa koox milatari oo Mareykan ah ku dileen dalka ay deriska yihiin ee Pakistan sanadkii 2011. “Waan gaarnay ujeeddooyinkaas, waana sababta aan u aadnay. Uma aadin Afghanistan in aan dhisno qaran. Waa xaq iyo mas’uuliyad saaran dadka reer Afghanistan inay kaligood go’aan ka gaaraan mustaqbalkooda iyo sida ay doonayaan in ay dalkooda u maamulaan,” ayuu yiri Madaxweyne Biden. Sida laga soo xigtay ra’yi ururin ay sameysay hay’adda cilmi-barista ee Ipsos, laga soo bilaabo bishii Abriil, aqlabiyadda dadka Mareykanka waxay taageereen go’aanka Biden ee ah in ciidamada laga saaro Afghanistan, laakiin kaliya 28% dadka qaangaarka ah ayaa isku raacay in Mareykanku uu ku guuleystay himilooyinkiisa Afghanistan, halkan 43% ay sheen in ka bixitaanka Mareykanka ay hadda caawineyso Al Qaacida. Reuters + VOA The post Biden oo farriin lama filaan ah u direy reer Afghanistan appeared first on Caasimada Online.
-
Mar haddii uu soo gabogaboobay tartankii ku bilowday doorashada mudanayaasha golaha deegaanka ee Boorama iyo loollankii xigay ee duqa degmada iyo xigihiisa, waxa la joogaa waqtigii laysku talo darsan lahaa. Waxan ka dhaqaaqaynaa in dhammaan mudanayaashu maaddaama ay soo galeen tartan adag oon rafaad yarayn ay leeyihiin himilo iyo meel ay rabaan in degmada ay gaarsiiyaan. Rabitaanka aan maraga ka ahayn hedalkii loo maray waa in uu yahay mid xooggan. Rabitaanka sidaas u xooggan wuxu keenayaa in mudanayaashu qaataan go’aan horseeda in si dhab ah degmada wax looga beddalo. Gebi ahaanba waa in dib loo qaabeeyo xisaabtii hore ee taallay xafiiska degmada ee Dowladda Hoose. Qorshaha iyo kala hormarinta mudnaaneed ee la siinayo waxa u madaxbannaan duqa magaalada ee dooran. Taasi nagama reebayso in aan ku darsanno talo iyo tusaalayaal, bacdamaa aan wax ka ognahay baahiyaha degmada aanan ka mid nahay muwaadiniinteeda. Source: Hiiraan Online
-
SAAMEYNTA ETHIOPIA AY KU LEEDAHAY SIYAASADA SOMALIA 2000 ILAA 2021 Somalia intii ka dambaysay burburkii dawladii dhexe ee Somalia 1991 kii waxa markii ugu horeysay dawlad loogu soo dhisay dalka Djibouti gaar ahaan magaalada Carta , waxaana lagu soo doortay Cabdiqaasim Salaad Xasan sanadkii 2000. Magaalada Muqdisho xiligaasi waxa haystay hogaamiye kooxeedyo hubeysan oo mid waliba jufadiisa hor fadhiyo isuna qabo in uu madaxwayne yahay, waxa kale oo soo labaynayey kooxaha xoogaga maxaakiimta oo hubaysnaa ahaana awood qarsoon oo soo kobcaysa. Magaalada Muqdisho markii uu ka degay Madaxwayne Cabdi Qaasim Salaad Xasan ( 2000 ilaa 2004 ) waxa ku soo dhaweeyey xoogagaa hubaysan ee markii dambe isku badelay maxaakiimtii islaamiga ahaa , Al-shabab iyo Xisbul Islam , waxa sidoo kale dawladaasi oo dhaafi wayday Hutel Ramadan Muqdisho taageeray laba sadex hogaamiye kooxeed walow aanay awood lahayn . Xukuumada madaxwayne Cabdi Qaasim waxa ay yeelatay laba Raisal wasaare oo kala ahaa 1-Cali khaliif Galaydh , 2- Xasan Abshir Farax labadaba Alle ha u naxariisto e , waxaana ka hor yimid markiiba dalka Ethiopia iyaga oo ka cabsi qabay urur diimeedyada faraha badan ee awood doon ka ah in uu ka soo jeedo, gaar ahaan ikhwaanu muslimiin oo saldhigeedu yahay Egypt , waxaana ay xukuumadaasi qaadi kari wayday hal talaabo oo yagleel dawladnimo oo rasmi ah. Waxa ku xigtay xukuumadii uu gadhwadeenka ka ahaa madaxwayne Cabdilaahi Yuusuf Axmed ( 2004 ilaa 2008 ) Alle ha u naxariisto e oo iyada lagu xamanayey in Ethiopia wadato , waxaana lagu soo dhisay magaalada Embaghati ee dalka Kenya sanadkii 2004 . Xukuumadaasi waxa ay degtay Baydhabo oo ay ciidamo ku urursatay ay ka mid yihiin ciidankii maamul goboleedka Puntland oo uu Cabdilaahi Yusuf madaxwayne hore uga ahaan jirey iyo ciidamo Ethiopian ah oo badan , waxa Raisal wasaare ka ahaa Cali Maxamed Geedi , halka uu wasiirka arimaha guduhuna ahaa Xuseen Maxamed Faarax Caydiid. Dawladii Cabdilaahi Yuusuf hogaaminayey xoog iyo dagaal ayey ku tagtay Villa Somalia , waxaana dhacay dagaalo lagu hoobtay, dawlada Cabdilaahi Yuusuf waxa mus dambeed u ahaa dawlada Ethiopia sidaasi darteed ayey uga hor yimaadeen xoogaga islaamiyiinta ah , waxa kale oo ka hor yimid dadka deegaanka Muqdisho qaybo ka mid ah. Waxa dhacay dagaalo culus oo lagaga soo horjeeday in ciidamada Ethiopia Somalia soo galaan maadaama ay yihiin dal ay Somalia cadaawad soo jireen ahi ka dhaxaysay , dagaalkani oo markii dambe ujeedooyin kale yeeshay oo ay ururo argagixiso oo dano kale lihi dhex galeen, waxaa sameysmay mucaarid xoogan oo dal iyo dibad ba isaga yimid oo Asmara isku urursaday oo wadaado iyo siyaasiyiin ba isugu jira. Waxa is khilaafay Cabdilaahi Yuusuf iyo Cali Maxamed Geedi oo Raisal wasaare ahaa waxaana noqday oo uu Raisal wasaare ka dhigtay madaxwayne Cabdilaahi yuusuf , Nuur Xasan Xuseen ( Nuur Cade ) oo ay markii dambe is qabteen iyo Cabdilaahi Yuusuf oo loo arkay nin wada aargoosi siyaasadeed oo Ethiopia iska hor yimaadeen, markiiba caalamku cadaadis ku saareen in uu talada wareejiyo. Waxaa xigtay in la dhisay dawlad ay ku mideysan yihiin maxaakiimtii islaamiga ahaa oo uu la heshiiyeen maraykanka iyo dawladihii danaynayey arimaha Somalia xiligaasi waxaana lala hadashiiyey intii ka soo hadhay dawladii Cabdilaahi Yusuf oo uu Nuur Cade hogaaminayo waxa la dhisay dawlad ku meelgaadh ah oo wadata baarlamaan ka kooban laba baarlamaan oo la isku daray oo uu hogaaminayo Sheekh Shariif waxaana lagu dhisay dalka Djibouti caasimadiisa Djibouti 2009. Xukuumada uu madaxwayne Shariif hogaaminayey (2009 ilaa 2012 ) waxa ay fursad u heshay in ay haykalkii dawladnimo dhisto, diyaariso nidaam dalka Somalia kumeelgaadhka lagaga saarayo, waxaa hawlahaa gadhwadeen ka ahaa Raisal wasaare Maxamed Cabdilaahi Farmaajo oo ku helay sumcad badan iyo Xukuumadiisii la odhan jirey ( TAYO ) . Murug iyo isqabsi dhacay ka dib waxa heshiis Kampala lagu gaadhay in Farmaajo iyo xukuumadiisa la rido oo xiligaasi faro baas ku haysay kooxaha argagixisada iyada oo dan loo arkay markaasi cid wadatayba , waxaana heshiiskaa Kampala Accord aqbalay Maxamed Cabdilaahi Farmaajo oo sidaa kaga tagey xilkii , xukuumadiisiina dhacday. Waxa kale oo Maamulka Sheekh shariif iyo sadexdii Raisal wasaare ee kala dambeeyey diyaariyeen hab federal ah in dawladnimada Somalia loo badelo oo maamul goboleedyo la dhiso waxaana la iskula qaatay shirarkii Garoowe 1 iyo Garoowe 2 oo mudo kooban ka horeeyey shirkii London ee dib u dhiska Somalia 2012 oo 52 dawladood oo aduunka ahi ka soo qayb galeen. Shirkii London 2012 waxa uu ahaa shirkii ugu horeeyey ee Somaliland iyo Somalia kawada qayb galaan waxaana ku jirey oo ahaa shirarkaasi communique keegii 26 qodob ahaa qodobkiisa 6aad in beesha caalamku adkaynayso in xukuumada ku meelgaadhka ah ee Somalia iyo kuwa ka dambeeyaa wada hadal la furaan Somaliland . Waxa ku xigtay xukuumadii uu hogaaminayey Xasan Sheekh Maxamuud (2012 ilaa 2017 ) oo raacaysay qariirdadii Garowe 2 ( Garoowe Two Roadmap ) oo ahaa hirgalinta nidaamka maamul goboleedyada ( federal system) iyo qodobadii ka soo baxay shirkii London 2012 ee dib u dhiska Somalia oo ugu weynaa qodobka wadahadalada Somaliland iyo Somalia ,Ethiopia waxa loo arkayey cida dabada ka riixaysa nidaankan ee qorshaheega lagu socdo. Xiligaasi xukuumada madaxwayne Xasan Sheekh Maxamuud waxa abuurnayd qadiyad Ethiopia diid ah oo loo arkayey in talada Somalia ay Addis-Ababa faraha kula jirto waxaana si gaar ah saameyn u lahaa General Gabre oo qaabilsanaa arimaha Somalia oo Muqdisho fadhiyey , sidoo kale ciidamada Ethiopia iyo Amisom na taladooda wax weyn ku lahaa. Madaxweynihii xigey waxa uu noqday Maxamed Cabdilaahi Farmaajo ( 2017 ilaa hadda 2021 ) fadhiya oo ku ololeeyey in aanay aheyn wax la aqbali karo in Ethiopia Somalia dhexdeeda ka taliso waxaana uu ku helay taageero iyo cudud weyn oo dadku siiyeen xiligaasi maadaama aad loo dareemayey culeyska Ethiopia. Ayaan darada dhacday Madaxwayne Farmaajo oo jooga ayaa muwaadiniin soomaaliyeed inta uu qab-qabtay Ethiopia u dhiibay oo uu ka mid ahaa Qalbi dhagax , ka dib markii xukuumadii Tplf meesha ka baxdayna waxa uu noqday garabka koowaad ee Abiy Ahmed iyo dawlada Ethiopia oo ay wada galeen heshiisyo sadex geesood ah dalalka Somalia, Ethiopia iyo Erateria. Mohamed Abdi Jama Mohamed Dhimbiil Qaran News
-
Laba qof oo rayid ah ku geeriyootay miino la kacday Gaari Caasi ah oo saaka ka amba-baxay degaanka Qaycad kuna sii jeeday degmada Bacaadweyne oo katirsan Gobolka Mudug. Miinada ayaa waxa gebi ahaanba ku burburay gaariga sida laga soo xigtay goob-joogayaal halkaasi gaaray. Labada Qof ee dhimatay ayaa kala ahaa Wadihii Gaariga iyo nin la socday waxaana la soo warinayaa inaan Cid kale la socan. Maalmo ka hor ciidamada dowladda oo ay weheliyaan kuwa Galmudug iyo ururka Al-shabaab. PUNTLAND POST The post Dad rayid ah oo ku dhintay qarax ka dhacay koonfurta Gobolka Mudug appeared first on Puntland Post.