Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    211,224
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Everything posted by Deeq A.

  1. Amman (Caasimada Online) – Dowladda Soomaaliya ayaa maanta ka qeybgashay Shirweynaha Iskaashiga Dhijitaalka iyo Horumarinta 2025, oo ka furmay magaalada Camaan ee dalka Jordan. Shirkan, oo ay Soomaaliya ku matalayay Wasiirka Wasaaradda Isgaarsiinta iyo Tiknoolojiyadda, Maxamed Aadan Macallin (Soomaali), ayaa waxaa si wadajir ah u soo qabanqaabiyay Guddiga Dhaqaalaha iyo Bulshada ee Qaramada Midoobay (ESCWA) iyo Jaamacadda Carabta, iyagoo kaashanaya Wasaaradda Dhaqaalaha Dhijitaalka iyo Horumarinta ee Jordan. Shirka, oo ay ka soo qeybgaleen Wasiirrada Isgaarsiinta ee dalalka Carabta, ayaa diiradda lagu saaray dib u eegista ajendaha dhijitaalka ah ee Carabta 2023-2033, iyadoo laga wada hadlay sidii loo xoojin lahaa iskaashiga dhanka tiknoolojiyadda, is-weydaarsiga aqoonta, iyo dadaallada lagu horumarinayo dhijitaleynta gobolka. Intii uu socday shirka, Wasiirka Isgaarsiinta iyo Tiknoolojiyadda ee Soomaaliya, Maxamed Soomaali, ayaa ka hadlay doorka ay Soomaaliya ka qaadanayso horumarinta dhijitaalka, isagoo iftiimiyay muhiimadda ay leedahay in la dhiso kaabayaasha isgaarsiinta casriga ah, la dhiirrigeliyo hal-abuurka tiknoolojiyadda, iyo in la sameeyo xeerar fududeynaya koboca dhaqaalaha dhijitaalka ah. Wasiirka ayaa sidoo kale la yeeshay kulamo gaar gaar ah dhiggiisa wadamada kale, si loo xoojiyo iskaashiga istiraatiijiga ah ee lagu horumarinayo adeegyada isgaarsiinta iyo tiknoolojiyadda ee Soomaaliya. Shirkan ayaa fursad muhiim ah u ah dalalka Carabta si ay u xoojiyaan wada-shaqeynta dhinaca dhijitaalka, loona xalliyo caqabadaha taagan, iyada oo la horumarinayo qorshayaal mustaqbalka fog ah oo ku aaddan horumarinta dhaqaalaha dhijitaalka ah.
  2. International Women’s Day on March 8 is a global event celebrating the achievements of women and girls. This year, the campaign’s theme was Inspire Inclusion. Crisis management is a field where most actors are still men. In EUCAP Somalia, approximately 25% of the mission members are women. We asked our female colleagues at EUCAP Somalia to share their experiences and insights on what it means to work for our Mission, and whether they feel included. Alena, Police Adviser, Hargeisa I started my career with the Police Force 20 years ago and have gained diverse experience throughout that time. I further served as a peacekeeper abroad, which greatly enriched my views and general perception of police work. I joined EUCAP to gain more experience working in a foreign country with different settings and cultural backgrounds. Since I arrived at the Mission, I have been handling minor challenges and confrontations. I fully respect diversity; it is essential to understand the local culture and traditions. Additionally, I fully promote and implement gender equality in the security forces. I have been very pleased to see many talented local female police officers who take their jobs and tasks seriously and professionally. There is a lot of room for improvement in gender politics in Somaliland, but I have reasons to strongly believe that great achievements can be made one day. Dania, Head of Operations, Mogadishu I am a proud member of our capacity-building mission here in Somalia. I find immense fulfilment in working towards shared goals, that, in my opinion, transcend gender boundaries. While women may be in the minority within our mission community, my focus remains firmly on the transformative objectives that we, together as Mission Members, aim to achieve in this developing country. In our mission, I believe that diversity is our strength, and the unique perspectives each mission member brings can contribute to our collective success. Being a woman in this dynamic environment has not hindered my ability to lead and make meaningful contributions; if anything, it has fuelled my commitment to fostering inclusivity and empowering both female and male colleagues. Together, we break barriers and challenge stereotypes, proving that gender differences need not be obstacles, but rather catalysts for positive change. I want to keep building a future where equality and shared accomplishments define our success. This is the way forward, and this is the way we can deliver on our mandate and deepen our impact on the communities we serve. Séverine, Senior Press and Public Information Officer, Mogadishu I am a passionate professional in the field of peace and security with field experience in Europe, Latin America, and Africa. My journey encompasses roles in Crime Prevention and Criminal Justice, Civilian Crisis Management, Security Sector Reform, and Press and Public Information. Working in (post) conflict settings and living in a compound with strict movement restrictions is quite a special lifestyle. But it’s certainly a life to remember which etches unforgettable memories to be carried forward to my next destination. Despite my family’s concerns, my adventures have been filled with joy and enrichment. When moving abroad and working in hardship duty stations, I think it’s important to be open-minded, flexible and, most importantly, being passionate about your work. Surrounding myself with individuals who share my vision and understand my choices has been immensely gratifying. As a young woman, navigating this environment presents its own set of challenges, but having no challenges at work, would be boring, right? Women offer unique perspectives that are indispensable in our Mission’s success. EUCAP Somalia thrives on diversity, enabling a comprehensive approach to tackling crimes through its capacity-building activities. We aim for a Mission that mirrors the full spectrum of society, recognizing the invaluable contributions of women. So, I pose the question: What’s holding you back? Suzanne, Police Adviser, Bossaso Working on a mission in Somalia is incredibly fulfilling for me. Despite the inherent challenges in such a complex environment, I thrive on the opportunity to make a tangible impact and forge meaningful connections. Interacting with counterparts who are predominantly men has taught me the value of mutual respect and collaboration, regardless of gender. It’s inspiring to see how our diverse perspectives come together to address critical issues and drive positive change in the community. Every challenge I encounter is an opportunity for growth, and I’m grateful for the chance to constantly push my boundaries and expand my skill set. Overall, working in Somalia allows me to embrace the adventure while contributing to something greater than myself, surrounded by a team that respects and supports each other. Goretti, Nurse, Mogadishu After many years working in hospital settings both domestically and abroad on humanitarian missions, I made the decision to join EUCAP to contribute to the significant and necessary changes occurring in Somalia as a nation. In addition to ensuring the duty of care and providing medical training to colleagues, my involvement in training programs for the Somali Police and Coastguard allows me to directly contribute to making a meaningful difference. The complexity and emphasis on prehospital and clinical care preparedness, as well as occupational health aspects, within this limited healthcare environment pose challenges that I embrace, and that in return help expand my professional horizon. As with life anywhere in the world, I encounter both rewarding and challenging days both professionally and personally, and that is life. BUT! Forging good friendships during missions and keeping contact to loved ones back home helps you through this adventure. Furthermore, operating in a predominantly male environment underscores the crucial importance of mutual respect among all parties involved. EUCAP Qaran News
  3. Mogadishu (HOL) – Somali President Hassan Sheikh Mohamud landed in Tripoli, Libya, on Sunday for an official visit to enhance bilateral ties. Source: Hiiraan Online
  4. 50-ka sano ee soo socda ma heli doontid hal hoggaamiye oo Israa’iil ah oo kuu soo jeediya waxa aan hadda idiin soo jeedinayo. ” Saxiix! Saxiix oo aan beddelno taariikhda!” Waxay ahayd 2008-dii. Ra’iisul wasaarihii Israa’iil Ehud Olmert, wuxuu ka codsanayay hoggaamiyaha Falastiiniyiinta inay aqbalaan heshiis uu rumaysan yahay inuu nabad ku soo dabbaali karo Bariga Dhexe. Waxay ahayd xal laba dawladood ah, rajo maanta u muuqata mid aan suurtogal ahayn. Haddii la hirgeliyo, waxay abuuri lahayd dawlad Falastiiniyiin ah in ka badan 94% Daanta Galbeed ee la haysto. Khariidadda Olmert uu dejiyay hadda waxay leedahay xaalad khuraafaad ku dhow. fasiraad kala duwan ayaa soo baxayay sanadihii lasoo dhaafay, balse waligiis warbaahinta uma soo bandhigin ilaa hadda. Israa’iil iyo Falastiiniyiinta: Waddadii 7-da Oktoobar, taxanihii ugu dambeeyay ee filim sameeyaha Norma Percy oo laga heli karo iPlayer laga bilaabo Isniinta, Olmert wuxuu daaha ka qaaday khariidadda uu sheegay inuu ku tusay Mahmoud Abbas kulan ka dhacay Qudus 16kii Sebtembar 2008. “Tani waa markii ugu horeysay oo aan khariidaddan u bandhigo warbaahinta,” ayuu u sheegay filim-sameeyayaasha. Waxay si faahfaafhan u muujinaysaa, soodinta uu Olmert u qorsheeyey in lagu daro israa’iil 4.9% Daanta Galbed Taas waxaa ku jiri lahaa kooxo waaweyn oo dejinta Israa’iiliyiinta ah si la mid ah soo jeedintii hore ee soo taxnayd dabayaaqadii 1990-meeyadii. Taa baddalkeeda, ra’iisul wasaaruhu wuxuu sheegay in Israa’iil ay ka tanaasuli doonto in le’eg oo Israa’iil ah, oo ku yaalla cirifyada Daanta Galbeed iyo Marinka Qasa. Labada soohdimood ee Falastiiniyiinta waxaa isku xiri doona waddo weyn. Filimka, Olmert waxa uu dib u xasuustay jawaabta hoggaamiyaha Falastiin. “Wuxuu yiri: “Ra’iisul Wasaaruhu , tani waa mid dhab ah, aad iyo aad iyo aad bay u dhab u tahay.” Muhiimadda weyn ee qorshaha Olmert, waxaa ku jirtay xal soo jeedin ah oo ah arrinta qodxaha leh e Qudus. Dhinac kastaa wuxuu awood u yeelan doonaa inuu sheegto qaybo ka mid ah magaalada inay tahay caasimaddooda, halka maamulka “holy basin”- oo ay ku jirto magaalada qadiimka ah, oo leh goobaheeda diimeed, iyo meelaha ku dhow – laguna wareejin doono guddi wakiillo ah oo ka kooban Israa’iill, Falastiin, Sacuudi Carabiya, Jordan iyo Maraykanka. Saamaynta khariidada, degsiimooyinka Israa’iiliyiinta, waxay ahaan lahayd mid weyn. Haddii qorshaha la hirgalin lahaa, tobanaan bulsho, oo ku kala firirsan Daanta Galbeed iyo Dooxada Urdun, waa la daadgureyn lahaa. Markii ra’iisul wasaarihii hore ee Israa’iil, Ariel Sharon, uu dhowr kun oo Israa’iiliyin ah oo degganaa Marinka Qasa uu xoog kaga saaray 2005-tii, waxaa loo arkayay dhaawac qaran oo soo gaaray kuwa midigta Israa’iil. Daad gureynt inta badan Daanta Galbeed waxay u taagan tahay caqabad weyn oo aan dhammaad lahayn, oo ku lug leh tobanaan kun oo dejin ah, oo leh khatarta dhabta ah ee rabshadaha. Laakiin itijaabadu waligeed ma iman. Dhamaadkii kulankooda, Olmert waxa uu diiday in uu Maxamuud Cabaas ku wareejiyo nuqul ka mid ah khariidadda haddii aanu hoggaamiyaha Falastiin saxeexin. Cabaas wuu diiday isagoo sheegay inuuu baahan yahay inuu tuso khubariisa khariirada, si uu u hubiyo inay si sax ah u fahmeen waxa loo soo bandhigay. Olmert ayaa sheegay in labadoodu ay ku heshiiyeen kulanka khubarada khariirada ah maalintii xig Waan kala tagnay, waad ogtahay, sida aan ku dhownahay inaan qaadno tallaabo taariikhi ah oo hore loo qaado,” ayuu yiri Olmert. Kulanku dib uma dhicin. Markii ay habeenkaas ka soo ambabaxeen magaalada Quddus, wuxuu soo xusuustay jawigii uu ku jiray markii gaariga, madaxa shaqaalaha ee Madaxweyne Cabaas Rafiiq Xuseen. “Dabcan, waanu qosolnay,” ayuu ku yiri filimka. Falastiiniyiinta ayaa aaminsan in qorshahaasi uu ku dhintay biyaha. Olmert, ayaa waxaa soo wajahay fadeexad musuq-maasuq, wuxuuna horey u shaaciyay inuu qorsheynayo inuu is casilo. Xaaladda Qasa ayaa sidoo kale arrimaha sii cakirtay. Ka dib bilo weerarro gantaallo ah oo ka dhacayay dhulka ay maamulaan Xamaas, Olmert waxa uu amar ku bixiyay weerar weyn oo Israa’iil ah, Operation Cast Lead, dhamaadkii Disembar, kaas oo dhaliyay saddex toddobaad oo dagaal ba’an. Laakiin Olmert wuxuu ii sheegay inay “inay aad u wacnayd” in Cabbaas uu saxiixo heshiiska. Doorashooyinka Israa’iil ayaa daba socday bishii Febraayo. Benjamin Netanyahu oo ka tirsan xisbiga Likud, oo si weyn uga soo horjeeda qarannimada Falastiin, ayaa noqday ra’iisul wasaare. Qorshaha Olmert, iyo aragtida khariidad ayaa ka libidhay . Ra’iisul wasaarihii hore ayaa sheegay inuu weli sugayo jawaabta Cabbaas, balse qorshihiisu wuxuu ku biiray liiska dheer ee fursadaha uu lumiyay si loo soo afjaro colaadda Israa’iil iyo Falastiin. Laakiin adduunku intaas wuu ka adag yahay, gaar ahaan tan iyo markii ay labada dhinac saxiixeen heshiiskii taariikhiga ahaa ee Oslo 1993kii. Geedi-socodka nabadda ee uu keenay gacan qaadka cawska Aqalka Cad ee u dhexeeya ra’iisul wasaarihii hore ee Israa’iil Yitzhak Rabin iyo hoggaamiyaha Falastiiniyiinta Yaasir Carafaat ayaa lahaa daqiiqado rajo dhab ah, oo ay ku habsatay masiibo. Ugu dambeyntii, waxay keentay guul darro. Waxaan marqaati ka ahaa is-waafajin la’aantan markii hore 24 sano ka hor. Bishii Janaayo 2001, goobta dalxiiska ee Masar ee Taba, gorgortanka Israel iyo Falastiin ayaa mar kale arkay qodobbada heshiiska. Khariidadda ku dul taal xaashida, sida khariidadda Olmert siddeed sano ka dib, waxay muujisay waxa laga yaabo inay ahaayeen. Bbcsomali Qaran News
  5. Madaxweynaha Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa Sabtidii si rasmi ah u furay Kalfadhiga 6-aad ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya, isagoo khudbaddiisa dastuuriga ah ku taabtay qodobo muhiim u ah dowlad-dhiska, arrimaha amniga, horumarinta dhaqaalaha iyo hirgelinta doorashooyin dadweyne. Kalfadhigan oo furitaankiisa ka dib dhacay ayaa waxaa ku gadaamnaa guux iyo hadal-hayn, balse ugu dambeyn wuxuu u qabsoomay si habsami leh, iyadoo in ka badan kala bar tirada guud ee Labada Aqal aysan soo xaadirin. Madaxweynuhu wuxuu qeybtii hore ee khudbaddiisa ka akhriyay shaashadaha casriga ah ee lagu gudbiyo khudbadaha qoran ee loo yaqaan Teleprompter-ka. Waxay ahayd khudbad kooban oo si tifaftiran isu saaran, balse qeybihii dambe wuxuu ku noqday khudbadihii baahsanaa ee uu jeedin jiray, waxaana la socday tafaasiil aan isaga looga baahnayn oo ay jihooyinka shaqada ku leh ay ahayd inay sharraxaad ka bixiyaan. Haddaba, waxaan idiin soo gudbineynaa qodobada xasaasiga ah ee uusan Madaxweynuhu soo hadal-qaadin kuwaasoo shacabka Soomaaliyeed ay quud-darreynayeen inay afkiisa maqlaan. Khilaafka Federaalka iyo Jubaland Tan iyo markii uu bilowday khilaafka Dowladda Federaalka iyo Maamulka Jubaland, waxaa jiray dadaallo ay wadeen dhinacyo kala duwan kuwaasoo looga gol lahaa in xal loogu helo culeysyada ka dhashay khilaafka siyaasadeed ee saameynta taban ku yeeshay isu socodka shacabka Gobollada Jubbada Hoose iyo Gedo. Wasiirka Deegaanka ee Jamhuuriyadda Kenya, Mudane Aadan Barre Ducaale, oo wareysi siiyay Abdijalil Show, ayaa ku caddeeyay inay Dowladda Kenya ku jirto dadaallo ay ku furdaaminayso khilaafka haatan taagan, taasoo ifafaallo iyo rajo galisay shacabka ku xayiran qeybaha kala duwan ee Jubaland. Madaxweyne Xasan marnaba ma soo hadal-qaadin ismari-waagan siyaasadeed, taasoo culeys ku ah hannaanka doorasho ee uu doonayo inuu dalka ka hirgeliyo. Maqnaashaha Jubaland ee Golaha Wadatashiga iyo Puntland oo hore uga baxday waxay ka dhigan tahay inaan loo dhammeyn jihada doorasho ee dalku aadayo. Xadgudubka Imaaraatka ee gobannimada dalka Dowladda Imaaraatka Carabta ayaa soo dhaweyn heer sare ah iyo qaabilaad maqaamkeedu u dhigmo hoggaamiye dowlad madax-bannaan u sameysay Madaxweynaha Somaliland, Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi (Cirro). Waxaa isla shirweynahaas maqaamkooda hoos loogu dhigay madaxdii matalaysay Dowladda Federaalka Soomaaliya. Inkastoo shirkan uu u furnaa dowladaha, shirkadaha, shakhsiyaadka iyo maalgashadayaasha, haddana maqaamka la siiyay wafdiga Somaliland iyo dhaqaalaha ay Dowladda Imaaraatka ku bixisay inay u fududeyso inuu Cirro la hadlo warbaahinta caalamka, waxay ahayd fursad aysan Somaliland waligeed ka helin fagaarayaasha caalamka. Waa xujo diblomaasiyadeed oo u baahan inuu furo Madaxweyne Xasan, taasoo muujinaysa sida Imaaraatku aanu xushmad ugu haynin Dowladda fadhigeedu yahay Muqdisho. Maamulkii hore ee Madaxweyne Farmaajo wuxuu tallaabooyin is xigxiga oo lagu difaacayo qarannimada iyo midnimada ka qaaday Dowladda Imaaraatka, wuxuuna hor caddeeyay Labada Aqal ee Baarlamaanka inaysan u dulqaadan doonin ku xadgudubka gobannimada Soomaaliya. Waa qodob kale oo laga filayay inuu Madaxweynaha khudbaddiisa ku xuso, meel adagna ka istaago. Wuxuuse xaalku noqday dhalanteed iyo dhaan-dabangaalle. Iibinta dhulka danta guud ee Muqdisho Bartamihii bishii May ee 2022 ayuu Madaxweyne Xasan Sheekh xilka kusoo laabtay, wuxuuna qaaday tallaabooyin lagu barakiciyay dad shacab ah oo ku noolaa dhulalka Dowladda. Waxaa hubaal ah inay Dowladda xaq u leedahay inay dhulkeeda soo ceshato, balse su’aasha ku gudban ayaa ah: sidee dowladdu dhul dan guud ay uga soo celisay shacab oo isla shacab kale uga iibisay? Waxaa jirta in ficilladaas ay ka dhasheen qaylo-dhaan, taasoo shacabkii guryahooda cagafta la galiyay, hoggaamiyayaasha mucaaradka ah – gaar ahaan Madaxweynihii hore Shariif Sheekh Axmed, Ra’iisul Wasaarihii hore Xasan Cali Khayre, Hoggaamiyaha Xisbiga Wadajir Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame – iyo qeybaha kala duwan ee bulshada rayidka ah ay isku si uga falceliyeen. Inkastoo aan dhag-jalaq loo siinin, walina ay socdaan tallaabooyinka lagu baacsanayo dan-yarta, haddana waxaa laga filayay in Madaxweynuhu la yimaado qorshe uu ku sababeeynayo dib ula noqoshada Dowladda ee dhulalkaas iyo ka ganacsigooda, xeerarka iibka qaranka ee loo maray, iyo halka dhaqaalaha kasoo xarooday lagu bixiyay. Ilaa iyo hadda lama hayo caddeymo muujiyo in dhaqaalahaas lagu shubay qasnadda guud ee Dowladda. Xil-haynta madax goboleedyada iyo doorashooyinka golaha deegaanka Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa doorashadiisa kaddib olole u galay in dalka laga hirgeliyo doorasho dadweyne oo dhammaan dalka ka qabsoonta. Waxaa la dhisay guddi laga soo xulay taageerayaasha Xisbiga Midowga iyo Horumarinta iyo xigtada mas’uuliyiinta ugu sarreeya dalka. Puntland iyo Jubaland qeyb kama aha qorshahan oo waa ay qaadaceen. Labadooduba waxay qabsadeen doorashooyin ay u madax-bannaan yihiin oo dib loogu doortay Deni iyo Madoobe. Inkastoo uu khudbaddiisa ku faahfaahiyay in doorasho qof iyo cod ah uu dalka ka hirgelinayo, dhaqaale malaayiin doollar ah loo diyaariyay, qalab casri ah oo hawshaas lagu qabtana lasoo iibiyay, haddana marnaba ma soo hadal-qaadin sidii bisha Juun ee sanadkan oo loo asteeyay doorashooyinka Golaha Deegaanka loo qaban lahaa. Falanqeeyeyaasha waxay tilmaamayaan in hadalka Madaxweynaha laga dheehan karo inuu doonayo muddo kordhin sharci darro ah oo loo sii sameeyo Dowlad Goboleedyada ku haray xayndaabkiisa, iyo in Gobolka Banaadir lagu sii hayo hannaanka magacaabista iyo qalinka hadba qofka fadhiya kursiga ugu sarreeya Villa Soomaaliya. Isha: SomaliStream
  6. Members of Minnesota’s Somali community, primarily from the Puntland region, have condemned the Somali government’s inaction in the fight against ISIS, expressed support for Puntland’s defensive forces and lauded the U.S. government and President Donald Trump for their assistance. Source: Hiiraan Online
  7. Former Somalia Prime Minister Mohamed Hussein Roble had been reportedly denied a visa application for intending to travel to South Africa while in Nairobi. Source: Hiiraan Online
  8. Sudan’s paramilitary Rapid Support Forces and allies on Sunday signed a charter that paved the way for the establishment of a parallel government, as Sudan’s army made advances recently against the rival groups. Source: Hiiraan Online
  9. Dr. Hassan Sheikh Mohamud, President of the Federal Republic of Somalia today received in Mogadishu Eng. Said Hamoud Al Maawali, Minister of Transport, Communications and Information Technology and his accompanying delegation. Source: Hiiraan Online
  10. Liverpool moved 11 points top of the Premier League on Sunday after a 2-0 win away to Manchester City. Source: Hiiraan Online
  11. Tripoli (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa si diirran loogu soo dhaweeyey magaalada Tripoli, caasimadda dalka Liibiya, halkaas oo uu ku tagay booqasho rasmi ah oo lagu xoojinayo xiriirka labada dal. Madaxweynaha iyo wafdigiisa ayaa waxaa garoonka diyaaradaha ee Tripoli ku soo dhaweeyey madaxda sare ee dowladda Liibiya, isagoo uga mahadceliyey dowladda iyo shacabka dalkan sida ay uga go’an tahay xoojinta xiriirka soo jireenka ah ee kala dhexeeya Soomaaliya. Inta uu ku sugan yahay Tripoli, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa kulan la yeelan doona Hoggaamiyaha Golaha Sare ee Liibiya, Mudane Maxamed Al-Manfi, iyagoo ka wada hadli doona xaaladda gobolka, danaha wadajirka ah, iyo iskaashiga labada dal. Labada hoggaamiye ayaa sidoo kale ka arrinsanaya horumarinta iskaashiga dhinacyada amniga, siyaasadda, la dagaallanka tahriibta, iyo dhammaystirka dadaallada lagu soo celinayo dhalinyarada Soomaaliyeed ee ku xiran xabsiyada Liibiya. Xiriirka Soomaaliya iyo Liibiya Xiriirka Soomaaliya iyo Liibiya wuxuu soo bilowday xilligii uu hogaaminayey Madaxweynihii hore ee Liibiya, Mucammar Al-Qaddafi, kaasoo taageero mug leh siiyey Soomaaliya, gaar ahaan xilligii burburka kadib. Liibiya waxay qeyb ka ahayd wadamada Carabta ee garab istaagay Soomaaliya xilliyadii adkaa, iyada oo bixisay deeqo waxbarasho, tababar ciidan, iyo taageero diblomaasiyadeed. Sannadihii u dambeeyey, xiriirka labada dal ayaa hakad galay sababo la xiriira qalalaasaha ka jiray gudaha Liibiya. Si kastaba ha ahaatee, dowladda Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa dadaal ugu jirta dib u soo celinta xiriirka diblomaasiyadeed ee labada dal, iyadoo dooneysa in iskaashi ballaaran laga yeesho arrimaha amniga, dhaqaalaha, iyo xal u helidda dhibaatooyinka tahriibta. Soomaaliya ayaa si gaar ah u daneynaysa sidii loo fududeyn lahaa dib u soo celinta boqolaal dhallinyaro Soomaaliyeed ah oo ku xiran xabsiyada Liibiya, kuwaas oo la kulmaya xaalado adag. Sidoo kale, labada dal ayaa ka wada shaqeynaya sidii looga hortagi lahaa shabakadaha tahriibka ee dhalinyarada ku qasbaya safarro halis ah oo ay badaha ugu dhintaan.
  12. Dowladda Soomaaliya ayaa sheegtay inay qaadayso tillaabooyin ka dhan ah fara-gelinta uu isku tagga Imaaraadka carabtu ku hayo arrimaha gudaha dalka, ayadoo sheegtay inaysan oggolayn hab-dhaqankiisa xadgudubka ku ah madax-bannaanida Soomaaliya. Wasiirka arrimaha dibadda xukuumadda Federaalka Soomaaliya danjire Axmed Macallin oo wareysi siiyay laanta Af-soomaaliga ee VOA-da ayaa mar wax laga weydiiyay xariirka ka dhexeeya Soomaaliya iyo Imaaraadka, waxa uu sheegay in labada dal hadda aysan dhibaato ka dhexayn, balse xukuumadda uu ka tirsanyahay ay qaadayso tillaabooyin ka dhan ah fara-gelinta ay Abu Dubai ku hayso arrimaha gudaha Soomaaliya. Imaaraadka Carabta ayaa sanadihii la soo dhaafay xoojiyay galaan-galkiisa arrimaha gudaha Soomaaliya, ayagoo xariirro adag la samaystay dowlad goboleedyada qaarkood, islamarkaana heshiis aanay DFS waxba ka ogeyn ku qabsaday Dekedaha Barbera iyo Boosaaso. Source: goobjoog.com
  13. Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa qaabillay wafdi ka socda Saldanadda Cummaan oo uu hoggaaminaayo Wasiirka Gaadiidka, Isgaarsiinta iyo Tiknoolajiyadda Eng. Saciid Bin Xaamud Bin Saciid Almacawali. Ra’iisul Wasaaraha iyo wefdiga Saldanadda ayaa ka wada-hadlay sidii loo xoojin lahaa iskaashiga labada dal ee dhinacyada horumarinta ganacsiga, maalgashiga iyo Teknolojiyadda. Ra’iisul Wasaaraha, ayaa la wadaagay wafdiga horumarrada ay gaartay Soomaaliya iyo fursadaha maalgashi ee ka bannaan dalka, kuwaas oo faa’iido u leh labada dhinac. Dhankiisa, Wasiirka Gaadiidka, Isgaarsiinta iyo Tiknoolajiyadda Saldanadda Cummaan Eng. Saciid Bin Xaamud Bin Saciid Almacawali, ayaa uga mahadceliyey madaxda iyo shacabka Soomaaliyeed soo dhaweynta wanaagsan ee ay u fidiyeen isaga iyo wafdigiisa, waxa uuna boggaadiyey guulaha ay ku tallaabsatay Dowladda Federaalka ee dhinacyada amniga, la dagaallanka argagixisada iyo horumarinta kaabayaasha dhaqaalaha dalka. Source: goobjoog.com
  14. Muqdisho (Caasimada Online) – Wasiirka Arrimaha Dibedda Soomaaliya, Axmed Macalin Fiqi, ayaa sheegay in Soomaaliya ay dooneyso inay marti-geliso wadahadallada lagu dhex-dhexaadinayo dhinacyada isku haya colaadda ka jirta dalka Suudaan, halkaas oo ay ku dagaalamayaan dowladda dhexe iyo kooxo falaago ah oo dowladda kasoo horjeeda. Wasiir Fiqi, oo isagoo ku sugan Mareykanka, ayaa wareysi uu siiyey VOA wuxuu ku sheegay in Soomaaliya ay u diyaar garowday marti-gelinta heshiisiinta reer Suudaan, maadaama Suudaan ay abaal weyn horay ugu gashay Soomaaliya. “Soomaaliya waxay soo martay colaado sokeeye, khibradda iyo waayo-aragnimada aan heysano waxay na bareysaa in meeshii hoose ee aan gaarnay in Suudaan aysan ku habbooneyn in loo horseedo, masuuliyad ayaa naga saaran badbaadinta Suudaan,” ayuu yiri Wasiir Fiqi. Wasiirka Arrimaha Dibedda Soomaaliya ayaa sheegay in Soomaaliya aysan indhaha ka fiirsan doonin Suudaan oo burbureysa, oo ku socota jidka wada-sinaashaha, dowlad iyo jabhado dagaalamaya iyo burburka oo sii baahaya. “Suudaan waxay na garab taagneyd 30-kii sano ee Soomaaliya ay xaaladda burburka iyo soo kabashada ku jirtay. Waligeed safaaradda Suudaan lama xirin, mar bay noqotay safaaradda kaliya ee ka furan magaalada Muqdisho, iyadoo caalamka dhan uu isaga tegay dalkeenna. 70 kun oo arday Soomaaliyeed ah oo maanta ka mid ah masuuliyiinta xilalka noo haya ayey Suudaan waxbarasho noo siisay. Tababarka ciidankii dalka ee Shabaab Muqdisho ka saaray, xilligii Sheekh Shariif, waxaa noo dhistay Suudaan,” ayuu yiri Fiqi oo si kooban u cabbiray garab istaaggii Suudaan. Wasiirka ayaa sheegay in dowladda sidaas u soo garab istaagtay Soomaaliya aysan dayici doonin. “Mowqifka Soomaaliya waa in la adkeeyo dowladnimada Suudaan, wixii khilaaf ah oo jira waxaan dooneynaa in wadahadal lagu xaliyo. Gogosha wadahadalka, ilaa laga heshiiyo, Soomaaliya waxay dhigeysaa Muqdisho,” ayuu yiri. Wasiirka Arrimaha Dibedda Soomaaliya ayaa wareysigaan ku caddeeyey in Soomaaliya aysan u dulqaadan doonin in dowlad kale ay huriso colaadda ka jirta dalka Suudaan. “Waxaan ka soo horjeednaa cid kasta oo faragelineysa arrimaha gudaha ee dadka Suudaan, weliba faragelin taban,” ayuu yiri Wasiirka Arrimaha Dibedda Soomaaliya, Axmed Macalin Fiqi. Hadalkaan Wasiir Fiqi waxaa ka horreeyey war-saxaafadeed ay Soomaaliya kasoo saartay marti-gelinta wadahadallada colaadda Suudaan, xilligaas oo Kenya ay iyana sheegtay inay marti-gelin doonto dhexdhexaadinta reer Suudaan. Waxaa jira loolan ka dhexeeya Soomaaliya iyo Kenya oo ku kala hormaraya dhexdhexaadinta dhinacyada isku haya colaadda Suudaan, balse guddoomiyaha cusub ee Midowga Afrika, Maxamuud Cali Yuusuf, oo Jabuuti kasoo jeeda, ayaa taageeray doorka Soomaaliya, isagoo Kenya ku eedeeyey inay taageerto falaagada dagaalka kula jirta dowladda Suudaan, sidaas darteedna aysan dhexdhexaadiye noqon karin.
  15. Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa si diirran loogu soo dhaweeyey magaalada Tripoli ee caasimadda dalka Liibiya, halkaas oo uu ku tagay booqasho rasmi ah oo lagu xoojinayo xiriirka labada dal. Madaxweynaha iyo wafdigiisa ayaa waxaa garoonka diyaaradaha ee Tripoli, ku soo dhaweeyey madaxda sare ee dowladda Liibiya, waxa uuna uga mahadceliyey dowladda iyo shacabka dalkan sida ay uga go’an tahay xoojinta xiriirka soo jireenka ah ee kala dhexeeya Soomaaliya. Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa inta uu ku sugan yahay Tripoli, waxa uu kulan la qaadan doonaa Hoggaamiyaha Golaha Sare ee dalkan Mudane Maxamed Al-Manfi oo ay ka wada hadlayaan xaaladda gobolka iyo danaha wadajirka ah ee ka dhexeeya labada dal. Sidoo kale, Labada Madaxweyne ayaa ka arrinsanaya horumarinta iskaashiga dhinacyada amniga, siyaasadda, la daggaallanka tahriibta iyo dhammaystirka soo celinta dhallinyarada Soomaaliyeed ee xaaladaha adag ay ku wajahayaan xabsiyada dalkaas. Source: goobjoog.com
  16. ANCHORAGE, Alaska (HOL) — The U.S. government has spent thousands of dollars in a determined effort to deport a Somali asylum seeker from Alaska despite Somalia being on the list of countries deemed too dangerous for forced removals. Source: Hiiraan Online
  17. Kismayo (HOL) — The Somali Football Federation (SFF) has inaugurated its second youth development centre in Kismayo, furthering its mission to establish a structured grassroots football system nationwide. The new facility, which follows the recent launch of a similar centre in Baidoa, is part of the federation’s nationwide plan to identify and nurture young talent. Source: Hiiraan Online
  18. Hargeisa (HOL) — A military court in Somaliland has sentenced a rickshaw driver to death for the killing of a security officer in Gabiley. Source: Hiiraan Online
  19. Mogadishu (HOL) — Somalia's Speaker of Parliament, Sheikh Aden Mohamed Nur (Madoobe), has reinstated 15 lawmakers who had been barred from attending parliamentary sessions for nearly three months. Source: Hiiraan Online
  20. Mogadishu (AFP) – Somalia has criticized the United Arab Emirates (UAE) over its recent diplomatic engagements with Somaliland, warning that such actions could undermine Somalia’s territorial integrity. The criticism follows Somaliland President Abdirahman Mohamed Abdullahi Irro’s visit to the UAE, where he was received with diplomatic honors typically reserved for heads of state. The Somali government views this as part of a broader pattern of foreign interference in its internal affairs, and officials have signaled plans to curb such engagements. Somaliland’s UAE visit sparks controversy President Irro’s recent trip to the UAE marked his first official foreign visit since assuming office. During his stay, he met with senior Emirati officials and attended the World Government Summit in Dubai from February 11 to 13, 2025. The discussions reportedly focused on economic partnerships in key sectors, including trade, infrastructure, and investment. The visit was particularly notable for the level of diplomatic recognition Irro received, including access to high-level meetings and the provision of a private jet for his travel. Somali officials have interpreted these gestures as a potential signal of Emirati support for Somaliland’s long-standing quest for international recognition. While the UAE has not formally recognized Somaliland as an independent state, its engagements with the region have drawn criticism from Mogadishu, which insists that all foreign dealings with Somali territories should go through the federal government. Somali government’s response Somalia’s Minister of Foreign Affairs, Ahmed Macallin Fiqi, responded to the visit, emphasizing that Somaliland remains an integral part of Somalia. “We have seen the UAE’s engagement with Somaliland officials. While we value our relationship with the UAE, actions that contradict Somalia’s sovereignty are concerning,” Fiqi said in a recent interview. He also pointed to a broader issue of Somali federal member states conducting foreign relations independently of Mogadishu. He referenced the recent visit of Jubaland’s President Ahmed Mohamed Islam (Madobe) to Kenya, which took place without federal approval. “These unsanctioned foreign engagements by regional leaders necessitate a comprehensive policy to regulate international relations and prevent potential threats to our national unity,” Fiqi added. Somaliland’s quest for recognition Somaliland, a self-declared independent region in northern Somalia, has operated as a de facto state since declaring secession in 1991. Unlike the rest of Somalia, it has maintained a stable government, held regular elections, and established its own security forces. However, no country, including the UAE, has officially recognized its independence. Despite its lack of recognition, Somaliland has pursued foreign partnerships, particularly with Gulf states. The UAE has played a significant role in Somaliland’s economic development, investing in infrastructure projects and maintaining strategic security interests in the region. In 2017, Somaliland’s parliament approved a deal allowing the UAE to establish a military base in the port city of Berbera. The agreement, which also included the redevelopment of Berbera’s airport, deepened the economic and security ties between the two sides. The move was opposed by the Somali government, which saw it as a challenge to its sovereignty. Strains in Somalia-UAE relations Relations between Somalia and the UAE have been complex, alternating between cooperation and tension. While the UAE has provided humanitarian and financial aid to Somalia, its direct dealings with Somali regional states—bypassing Mogadishu—have been a recurring contention. In recent years, the Somali government has accused the UAE of meddling in its internal affairs, including supporting political opposition groups and fostering closer ties with federal member states. Mogadishu has emphasized the need for a unified foreign policy approach, stating that international engagements involving Somali territories should be coordinated through the federal government. “Somalia is committed to maintaining positive diplomatic relations, but foreign engagements must align with the country’s sovereignty and constitutional framework,” Fiqi said. The Somali government has signaled its intention to introduce new policies regulating how federal member states engage with foreign governments. The aim is to prevent unilateral agreements that could affect national unity or be seen as tacit recognition of Somaliland’s independence.
  21. Muqdisho (Caasimada Online) – Wasiirka Arrimaha Dibedda Somaaliya, Axmed Macallin Fiqi, ayaa ka hadlay heerka uu gaarsiisan yahay xiriirka ka dhaxeeya dowladda Soomaaliya iyo Imaaraadka Carabta, isagoo hoosta ka xariiqay inay jiraan talaabooyin ay qorsheynayso Soomaaliya. Fiqi oo wareysigaan siiyey VOA ayaa ugu horeyn la weydiiyey sida ay dowladda federaalka Soomaaliya u aragto safarkii uu Madaxweynaha Somaliland Cabdiraxmaan Cirro ku tegay dalka Imaaraadka, iyadoo la siiyey maamuuska dal madax-banaan. Fiqi oo ka jawaabay su’aashaas ayaa yiri “Horta Somaliland waxay ka mid tahay Jamhuuriyadda Soomaaliya, waan arkeynay waxa Imaaraadku sameeyey, hadana wax kasta waxaa sabab u ah heerka aan joogno, balse waxaa socda qorsheyaal aan dejineyno.” Wasiirka Arrimaha Dibedda Somaaliya, ayaa intaas ku sii daray, “waad arkeyseen in Axmed Madoobe uu Kenya tegay, iyadoo dowladda Soomaaliya aysan raali ka aheyn, marka qorshe guud ayaan ka yeela doonaa.” Wasiir Fiqi ayaa sidoo kale sheegay in dowlad goboleedyada kale ay tagaan Imaaraadka, balse dowladda federaalka Soomaaliya ay wado qorshe ay ku xakameyneyso fadqalalahaas. “Xiriirka Soomaaliya iyo Imaaraadka waa fiican yahay oo ma xuma, laakiin waxyaalaha qaar oo dowladda Soomaaliya ay talaabooyin ka qaadi doonto ayaa jira, waxaan ka dhabey doonaa in dalka Soomaaliya aanaan faro-gelin u ogoleyn,” ayuu yiri Wasiir Fiqi. Sidoo kale, Wasiirka Arrimaha Dibedda Somaaliya, ayaa cadeeyey in sida Imaaraadka ay jiraan dowlado kale oo si aan habooneyn u faro-geliya arrimaha gudaha ee dalka Soomaaliya, kuwaas oo lagu xakamey doono qorshaha ay diyaarineyso dowladda federaalka Soomaaliya. Soomaaliya iyo Imaaraadka ayaa midooyinkii dambe sii kala fogaanayey sababo la xiriira faro-gelinta qaawan ee Imaaraadka Carabta uga imaaneysa dalkaan soo kabanaya, waxaana suurtagal ah in mar kale uu go’o xiriirka labada dal. Dowladda Soomaaliya ayaa muujineysa dulqaad, maadaama Xasan Sheekh doonayo in wadan kale uusan colaadin, sidoo Kalena Imaaraadku uu meelaha qaar dhaqaale uga taageero Soomaaliya, taasi oo sababtay dulqaadka badan ee dowladda Soomaaliya ay u muujineyso sii socoshada xiriirka labada dal.
  22. Somaliland: A Role Model for All Somaliland is a shining light in the Horn of Africa—a nation that has built peace, democracy, and progress from the ground up. Despite lacking international recognition, it has established a stable government, free elections, and a society built on trust and self-reliance. The world can learn from Somaliland: how to secure peace, respect the voice of the people, and achieve development through unity and determination. A nation standing strong, its people united, and its future bright—Somaliland is an undeniable example to follow. Qaran News
  23. Washington (Caasimada Online) – Dowladda Soomaaliya ayaa sheegtay inay saameyn ku yeelan doonto hakinta uu Maraykanku ku sameeyay taageerada milatari iyo gargaarka uu siin jiray Soomaaliya. Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya, Axmed Macallin Fiqi, oo wareysi siiyay VOA, ayaa sheegay in Soomaaliya ay ku qasbanaan doonto inay buuxiso kaalinta uu Maraykanku banneynayo. “Arrintaas culeys dhaqaale ayey nagu tahay, waa la ogyahay dhaqaalaha dowladda Soomaaliya waa xaddidan yahay. Sanadkii hore qorshaha miisaaniyadeed ee Soomaaliya waa la dejiyay, balse laguma tashan in kaalmada Maraykanka ay meesha ka bixi doonto,” ayuu yiri Wasiir Fiqi. Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya ayaa sidoo kale sheegay in safarka uu Maraykanka ku tegay uu yahay mid Maraykanka looga codsanayo in Soomaaliya laga reebo dalalka laga hakiyay taageerada. “Dowladda Soomaaliya waxay diyaarsatay qorshayaal lagu buuxinayo hakadka soo kordhay. Bilaha hore culeys wuu keeni doonaa, laakiin haddii aan isku tashi muujino, waan ka guul gaari doonaa,” ayuu hadalkiisa ku daray Fiqi. Dhanka gargaarka, Wasiirka ayaa sheegay in hay’adda Maraykanka ee bixisa gargaarka bini’aadannimada, USAID, ay si weyn u kaalmeyn jirtay Soomaaliya oo soo martay abaaro iyo marxalado kala duwan oo aad u dhib badnaa. “Runtii, Soomaalidu waxay geli lahayd xaalado khatar ah haddii hay’addaasi aysan kaalmeyn,” ayuu yiri. Wuxuu intaas ku sii daray: “Abaarihii Soomaaliya ku dhuftay 2022 macaluul ayey isku beddeli lahaayeen haddii kaalmada hay’adda USAID aysan jiri lahayn.” Wasiirka ayaa sidoo kale sheegay in sanadkan ay xaaladda Soomaaliya xun tahay, iyadoo hay’adda SoDMA ay ka digeyso roob-yari. “Marka, weli dowladda Soomaaliya waxay rabtaa inay xiriir wanaagsan la sameyso dowladda Maraykanka, si haddii dowlado si gaar ah xaaladooda loo tixgelinayo ay jiraan, Soomaaliya lagu soo daro – ilaa inta ay cagaheeda ugu istaagayso,” ayuu hadalkiisa ku sii daray Fiqi.
  24. 1. Kadib wada-hadal laba geesood ah oo dhex maray Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Dr. Xasan Sheekh Maxamuud, iyo Ra’iisul Wasaaraha Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Federaalka ee Itoobiya, Mudane Dr. Abiy Axmed, kaas oo ka dhacay Addis Ababa, Itoobiya, 14-16 Febraayo 2025, waxaa la isku afgartay in wadahadal farsamo lagu qabto Muqdisho, Soomaaliya. 2. Iyadoo la raacayo hagida labada hoggaamiye ee labada dal, wafdi uu hoggaaminayo Field Marshal Birhanu Jula, Taliyaha Ciidanka Difaaca Qaranka Itoobiya, ayaa booqasho shaqo oo hal maalin ah ku yimid Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya 22-ka Febraayo 2025. Taliyaha waxaa wehelinayay Madaxa Hay’adda Sirdoonka iyo Amniga Qaranka (NISS), Redwan Hussein, iyo masuuliyiin kale oo ka tirsan dowladda Itoobiya. 3. Taliyaha Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed, Sareeye Gaas Odowaa Yuusuf Raage, iyo Agaasimaha Hay’adda Nabad Sugidda iyo Sirdoonka Qaranka (NISA), Danjire Cabdullaahi Maxamed Cali, ayaa kusoo dhaweeyay Field Marshal Birhanu Jula iyo Redwan Hussein Soomaaliya, iyagoo bogaadiyay iskaashiga adag ee ka dhexeeya labada dal. 4. Taliyeyaasha ayaa is dhaafsaday aragtiyo ku saabsan xaaladda amniga ee Soomaaliya iyo gobolka, iyagoo xusay muhiimadda ay leedahay in la ilaaliyo nabadda, amniga, iyo xasilloonida Geeska Afrika iyo guud ahaan qaaradda Afrika. Waxay si gaar ah u xuseen dadaallada ay sameeyeen dalalka ciidamada iyo booliska ku biiriyay hawlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AMISOM/ATMIS) iyo Ciidanka Amniga Soomaaliyeed, kuwaasoo nafahooda u huray tan iyo 2007 si loo xasiliyo dalka loona dagaallamo kooxda Al-Shabaab. 5. Taliyeyaasha ayaa soo dhaweeyay bilaabista Hawlgalka Taageerada iyo Xasilinta Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM), iyagoo xusay muhiimadda ay leedahay in laga sii amba-qaado guulihii hore ee ATMIS. Waxay carrabka ku adkeeyeen doorka Ciidanka Difaaca Qaranka Itoobiya (ENDF) ee hawlgallada nabad-ilaalinta Midowga Afrika iyo qaabeynta ciidamada ENDF ee ku howlgali doona AUSSOM. 6. Taliyeyaasha ayaa adkeeyay muhiimadda ay leedahay in si buuxda loo taageero dadaallada haatan socda ee lagu ciribtirayo Al-Shabaab, iyagoo muujiyay sida ay uga go’an tahay in si wadajir ah loola dagaallamo argagixisada. 7. Labada dhinac waxay isla garteen in Dowladda Federaalka Soomaaliya ay noqoto albaabka kaliya ee xiriirka rasmiga ah ee ka dhexeeya Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Federaalka Itoobiya iyo Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, isla markaana la ixtiraamo madaxbannaanida, midnimada dhuleed, iyo wadajirka shacabka Soomaaliyeed. 8. Taliyeyaasha ayaa ugu baaqay beesha caalamka in ay taageerto dhismaha awoodaha Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed, si loo fududeeyo bixitaanka AUSSOM loogana dhigo Soomaaliya mid awood u leh in ay si buuxda ula wareegto mas’uuliyadda amnigeeda. 9. Heerka xiriirka laba geesoodka ah, taliyeyaasha waxay ku heshiiyeen in la dhiso heshiis ciidan (Status of Force Agreement – SOFA) oo khuseeya dhammaan ciidamada laba geesoodka ah ee ka howlgalaya Soomaaliya, iyadoo saxiixa heshiiska SOFA uu qeyb ka noqon doono heshiiskii Is-afgaradka Amniga (MoU) ee la saxiixay Diseembar 2023. Source: goobjoog.com