Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    212,125
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Everything posted by Deeq A.

  1. Somali security forces have conducted a covert operation in Al-Shabab-controlled village in southern Somalia on 5th January of this new year. The National Intelligence and Security Agency [NISA] said in a statement posted on its Twitter account that its personnel destroyed a base belonging to Al-Shabab in Dugulle. NISA added that the special forces seized several militants during the night-time operation on their camp. There was no independent verification of the spy agency claims. “The security forces have carried out on 5th January of this year an operation targeting Al-Shabab bastion in Dugulle area and destroyed it,” said NISA in its statement. NISA troops have in the past months stepped up operations, against Al-Shabaab bases in the Lower Shabelle region of southern Somalia. Last week, US military said it killed militants in the latest airstrikes in the region. The post NISA says seized militants during covert operation on Al-Shabab base appeared first on Shabelle. View the full article
  2. The two al-Shabaab assassins were convicted for the murder of a traditional elder in Mogadishu. The assassins identified as Ali Hassan 25, and Abdirahman Isse Ali 22 were reportedly caught red-handed to the police after they killed elder Hilowle Heefow Hussein. Judges of Somali military court said Ali and Hassan who are members of the armed group al-Shabaab were convicted of killing Hussein in Wadajir district last year. The Deputy Chairperson of Somali military court, Mohamed Abdi Mumin who was present at the scene of an execution in Mogadishu on Monday morning said the court found sufficient evidence to support the charges leveled against the two. They were executed by firing squad. Somali military court handles terror-related cases mainly against the members of the armed group al -Shabaab. The court has previous sentenced several armed group members found guilty of murder and taking part in the attack against the government of Somalia. Last Sunday, the court sentenced ex-Somali soldier to death for murder and three other suspects to three years in jail for assembling explosive devices in Baidoa, Southwest state. Human rights group have several times urged the Somali government to cease the capital punishment and replace it with jail terms. The post Somali military court executes two Al-Shabaab militants appeared first on Shabelle. View the full article
  3. SOMALILAND HADII AANAY IYADU GUDAHEEGA IS QANCIN ADUUNYADA KALENA MA QANCIN KARAYNO !!! ==================================================================================== Somaliland mudo 28 sano oo bilo ka dhiman yihiin, oo ay jirto waxa ugu weyn ee inoo qabsoomay waxa aan odhan karaa waa nabadgalyo iyo hab maamul iyo kaladambayn oo aynu dhisanay xaga nidaamka dawladnimada walow ay shacabku wax badan qabsadeen oo horumar ah oo u baahan in lagu hambalyeeyo. Haddaba waxa muhiimadu ugu weyn ay tahay ama ay iila muuqataa waxa aynu dhiganay sidii aynu uga shaqeysiin lahayn iyo waxa inoo qabsoomay sidii aynu u sii adkayn lahayn ee waliba aduunka kale uga iibin lahayn si Somaliland u hesho aqoonsi caalimiya ama wax u dhigma in ay yihiin hawlaha ugu muhiimsan ee inoo yaalla. Iyada oo Somaliland lagu wada qanacsan yahay guud ahaan ayaa waxa iska jira in qawad hoose iyo saluugyo had iyo goor soo noqnoqda , wax inagu kali ahna maaha oo aduunka ayeynu kala simanahay, laakiin waxa inaga dhimani waa waxii ay dadku kaga bogsan lahaayeen arimahan oo aanay helin. Marka ayaan yar daraasadeeyay waxyaabaha wax ay aduunka kale kaga baxaan, waxa ka mid ah axsaabta siyaasada oo leh mabaa’dii iyo aaraa kala duwan, meelo lagu soo bandhigo aqoonta iyo rayiga oo dadku aragtidooda iyo doodahooga ka dhiibtaan kuna iibgeeyaan afkaarta gubaysa. Arimahan dhamaantood maaha qaar ku xidhan uun xukuumada kaliya ee waxa ay u yaalaan qofkasta oo reer Somaliland ah in uu kaalintiisa buuxiyo waxii uu dalkiisa tari karo ee ku biirin karona aqoon iyo awoodba uu u hagar baxo oo fadhiga laga kaco, waayo dalka inagaa ku nool wanaagiisa iyo horumar waxii u soo kordha inta aynu noolahay inagaa ku amaanan , marka aynu geeriyoonana waa la inagu xasuusan doonaa. Markaa waxa aan is leeyahay waxa ugu muhiimsani ee maanta inoo yaalaa waa in aynu inagu isqancino reer Somaliland ahaan oo doodo iyo aqoon isweydaarsiyo la sameeyo oo aqoonyahanka iyo waxgaradka reer Somaliland oo dhan loo sameeyo meelihii aqoonta lagu shiili lahaa si aynu uga midho dhalino ama iyagu samaystaan. Doodaha iyo isqancintu hadii ay noqonayaan qaar arimaha bulshada sidii wax looga qaban lahaa ah iyo qaar siyaasadeed iyo qaar waliba tabashooyinka jira lagu daweynayo intaba waa aynu u baahanahay oo dhamaantood waa duruufo jira oo u baahan in reer Somaliland gudahooga isa sii qanciyaan si aynu u iibgayno wax aynu ku wada qanacsan nahay oo qurux badan. Hawlahani waa qaar ay jaamacaduhu abaabuli karaan oo sameyn karaan doodaha aqoonta iyo horumarka iyo waliba dariiqa siyaasadeed ee qaranka jamhuuriyada Somaliland u marayso aqoonsi caalamiya iyo horumar in wax la iska weydiiyo oo maanka la tuujiyo oo sida aduunku u tixgaliyo aqoonta iyo waxbarashada ay dalkeenana muhiim uga noqoto oo goobaha waxbarashada iyo cilmi baadhistu noqdaan kuwa qaranka iyo bulshada laga hagayo. Waxa iyaguna sameyn kara machadada aqoonta, nabada iyo cilmi baadhisyada siyaasadaha ee Somaliland iyo aqoonyahan iskood isku abaabulay oo soo bandhigi kara arimahan iyo qaar kale oo u baahan in Somaliland la dardar galiyo arimaheega gudaha iyo kuwa dibadaba si aynu u gaadhno guulo wax ku ool ah. Somaliland waxa ay leedahay oo ilaahay swt siiyey khayraad dabiici ah , xoolo nool , beero iyo bad bedkeedu dheer yahay oo u baahan ka faaiideysi , waxa intaa u sii dheer in aynu maanta leenahay aqoonyahano badan oo hore iyo aqoonyahano dhalinyaro ah oo dalkau soo kacaya oo u baahan in laga faaiideysto. Haddaba Somaliland waa dal xoriyada hadalka uu habdhaqan nololeed u ahaa, wadatashiga iyo rayiga oo la isweydiiyo ayey ku soo caano maashay oo aynu dalal badan oo aduunka ah dheerayn markeena horeba, haseyeeshee waxa inagu soo badatay saluuga iyo isqancin la’aan iyo tabashooyin badan. Dhamaantood waxa ay u baahan yihiin in la helo oo la horumariyo waxkasta oo reer Somaliland isku qancin karaan oo ay isaga raali yihiin iyada oo u baahan in loo dhigo nidaam la jaanqaadaya ka ay dadka aduunka inagula nooli maanta isticmaalaan oo aynu dadkeena u bislayno dawladnimada. Aragtidayda Muhamed Dhimbiil Image Qaran News
  4. Qaramada Midoobay ayaa shaaca kaqaadey in shaqaalohooda ay ka rarayaan Muqdisho oo ay u celinayaan Nairobi halkaasna ay shaqadooda kasii wadayaan,sidii xiliyadii Kumaalgaarka ay ahayd [...] Source
  5. Muqdisho (Caasimada Online) – Xaalad cabsi ah ayaa ka taagan magaalada Muqdisho, gaar ahaan degmooyin ka tirsan gobolka Banaadir, kadib markii laga warhelay in gaadiid qaraxyo ah magaalada ay soo galeen. Saraakiisha amaanka ayaa sheegay inay heleen xog ah in xalay gaari nooca raaxada ah uu soo galay magaalada kaasi oo lagu diyaariyay waxyaabaha qarxa, taasina ay keentay in feejignaan ay galaan ciidamada amaanka. Baaritaano adag ayaa ka socdo degmooyinka ku hareereysan madaxtooyada Soomaaliya, waxaana ka qeyb qaadanaya ciidamada booliska AMISOM ee kusugan magaalada Muqdisho. Ciidamada ayaa baaritaanka ugu adag waxay ka wadaan hareeraha madaxtooyada gaar ahaan degmada Boondheere ilaa taalada Daljirka Dahsoon iyo xarumo kale, halkaasi oo gaadiidka hal hal loo baarayo. Eeyaha sida gaarka ah u tababaran ee ciidamada AMISOM iyo booliska Soomaaliyeed ayaa sidoo kale baaritaanka qeyb ka ah, waxaana gaadiidka laga dajinayaa dhamaan dadka saaran, iyadoo kadib baaris lagula dhaqaaqayo. Goobta sida aadka ah loo baarayo ayaa ah halkii dhamaadkii sanadkii hore ay ka dhaceen qaraxyadii ay dadka badan ku dhinteen. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  6. Mudanayaasha cusub ee Golaha wakiilada dowladda Puntland ayaa Isniinta saaka ah dhegaysanayaa khudbadaha ay jeedinayan murashixiinta xilka madaxtinimada Puntland. Murashixiinta oo ka kooban 21 murashax madaxweyne 11 murashax madaxweyne ku xigeen ayaa maanta jeedinaya khudbadaha waxqabadkooda iyo ballanqaadyadooda si ay u soo jiitan xildhibaannada codaynaya. Xarunta Baarlamanka ayaa waxa haatan ka soocta dhegaysiga khudbadaha murashixiinta oo soo bilaabatay saacadihii hore ee saaka oo Isniin ah. Maalinta berri ah oo ku beegan Talaada 8-da Jannaayo 2019 ayaa la qorsheeyay, in ay doorashadu dhacdo,waxaana wareegga labaad u baxaya saddexda murashax ee ugu codad badan,halka wareega saddexaad ay noqonayso cod-dheeri,sida ku xusan habraaca doorashada. PUNTLAND POST The post Baarlamanka Puntland oo dhegaysanaya khudbadaha murashixiinta appeared first on Puntland Post.
  7. Warar aan la xaqiijin ayaa sheegaya in dib gacanta dad shacab ah loogu celiyay dhukumentiyo dawladeed oo inay daabacaan la siiyay xilligii Madaxweyne Siilaanyo, balse ay xukuumadda Madaxweyne Biixi la soo noqotay sannadkan. Xukuumadda Madaxweyne Muuse Biixi Cabdi, ayaa bishii Oktoobar waxay gacanta dawladda ku soo celisay dhukumentiyo dawladu leedahay oo ay xukuumadii Siilaanyo dad shacab ah qandaraas ku siisay kuwaas oo kala ahaa Liisanka waddo marista gaadiidka, Xaashida waddo marista iyo cusboonaysiinta liisamada iyo buugga dhaqdhaqaaqa gaadiidka, iyadoo ay wasaaradu maaliyada oo go’aanka soo saartay ay wakhtigaas daabaacadda dhukumentiyadan ku wareejisay madbacada qaranka. Hase yeeshee warar soo baxaya ayaa sheegaya in qandaraaska daabicista dhukumentiyadan dib loogu celiyay dad shacab ah oo iyagu hore u soo daabici jiray kuwaas oo imika ku mashquulsan diyaarinta iyo daabacadda dhukumentiyadan si sannadkan 2019 loogu shaqeeyo. Lama hubo in dad cusub lagu soo daray mashruucan iyo inuu ku koobanyahay shakhsiyaadkii hore. Si rasmi ah looma garanayo sababta iyo baahida keentay in dhukumentiyadan daabicistiisa dib loogu celiyay dadkaas shacabka ah, iyadoo ay dalka ka jirto madbacada qaranku. Wasiirka maaliyadda Dr. Sacad Cali Shire oo uu wargeyska Geeska Afrika isku dayay inuu arrintan wax ka weydiiyo ayaa ka jawaabi waayay telefoonka gacanta oo aanu dhawr goor u dirnay. Geeska Qaran News
  8. Muqdisho (Caasimada Online)-Qaramada Midoobay ayaa xog dheeri ah ka bixisay weerarkii hoobiyaasha ahaa ee todobaadkii hore lagu qaaday xarunta xalane oo ay degen yihiin hay’adaha ugu badan ee Qaramada Midoobay. Hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan miino baarista ee Mine Action ayaa bixisay xogta dheeriga ah ee la xiriirta weerarka hoobiyaasha ah, waxaana ay sheegtay in nooca hoobiye ee la deegsaday ay ahaayeen 81mm oo ah nooc lagu sameeyo dalka UK. Waxaa kaloo hay’adda ay sheegtay inay u eg yihiin nooca M29 oo lagu farsameeyo dalka Mareykanka, kuwaasi oo sababay burburka iyo dhaawaca shaqaalo ka tirsan Qaramada Midoobay. Sidoo kale Hay’adda Mine Action ayaa sheegtay in hoobiyaasha laga soo tuuray degmada Kaxda ee gobolka Banaadir, kadib markii baaritaan dheeri ah ay sameeyeen. Waxaa qoraalka Hay’adda lagu cadeeyay in meel 4.5 KM u jirta xalane kuna beegan degmada Kaxda laga soo tuuray hoobiyaasha kadib baaritaan dheeri ah oo ay sameeyeen. Kadib baaritaan lagu sameeyay haraadiga hoobiyaasha ku dhacay xarumaha CPO iyo UNMAS ee xalane ayaa lagu ogaaday nooca hoobiyaasha iyo halka laga soo tuuray hoobiyaashaasi. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  9. Muqdisho ( Sh. M. Network )-Maxakamadda Ciidanka Qalabka Sida ayaa saaka xukun dil toogasho ah ku fulisay labo nin oo ka tirsanaa Al Shabaab,kuwaasi oo horey u dilay nabadoon caan ka ahaa magaalada Muqdisho. Waxaa lagu eedeeyey C/araxmaan Ciise Cali iyo Xasan Cali Xasan in ay horey degmada Wadajir ugu dileen Hilowle Xeefow Xuseen,oo ka mid ahaa nabadoona caanka ahaa ee degmadaasi ku dhaqan. Horey ayaa waxaa ay maxakamaddu ugu ridday labadan qof xukun dil toogasho ah,waxaana maanta oo taariikhdu ay tahay 7/Janaayo/2019 lagu fuliyay xukunkii dilka ahaa ee Maxakamadda Ciidanka Qalabka sida ay horey ugu xukuntay Goobta xukunka oo toogashada ay ka dhacaysay waxaa ku sugnaa mas’uuliyiin iyo saraakiil ka tirsan Maxakamadda Ciidanka Qalabka Sida ee Soomaaliyeed,kuwaasi oo sheegay in maxakamaddu ay heshey cadeymo muujinaya in ay gacan ku dhiiglayaal ahaayeen sidasi darteedna loogu fuliyay dilka. Maxakamadda ciidamada Qalabka sida ayaa dhowr jeer oo hore xukuno ugu fulisay xuno ka tirsanaa Al Shabaab oo uu ugu dambeeyey kii dhawaan lagu toogtay magaalada Baydhabo ee xarunta gobolka Baay. The post Maxkamadda CQS Oo saaka fulisay xukun dil ah appeared first on Shabelle. View the full article
  10. Muqdisho (Caasimada Online)-Guddoomiyaha gobolka Banaadir C/raxmaan Cumar Cismaan Yariisow, ayaa wajahaya culeesaad siyaasadeed oo kaga imaanaya shaqsiyaad awood ku leh dowladda dhexdeeda. Wareegtooyin uu soo saaray Eng Yariisow ayaa u muuqda kuwa aan dhaqan galin, kadib markii shaqsiyaadkii uu xilka ka qaaday ay wali kasii shaqeynayaan degmooyinka gobolka Banaadir. Guddoomiye Yariisow ayaa xilka ka qaaday guddoomiyihii degmada Howlwadaag ee gobolka Banaadir, laakiin waxaa kadib uu ka laabtay xil ka qaadistiisa, waxaana taasi cadeyn u ah in wali guddoomiyaha degmadaasi uu wali shaqeynayo. Sidoo kale guddoomiye Yariisow ayaa gabi ahaanba iska diiday inuu magacaabay guddoomiyaha degmada C/casiis islamarkaana uu xilka ka qaaday guddoomiyihii hore ee degmadaasi. Wararka aan heleyno ayaa sheegaya in guddoomiyaha gobolka Banaadir ay yaraatay awoodii maamul ee uu lahaa, waxaana awooda ugu badan leh guddoomiye ku xigeenada maamulka gobolka. Ilo xog ogaal ah oo ku dhow dhow guddoomiyaha gobolka ayaa sheegay in Eng Yariisow uu beeniyay inuu xilka ka qaaday guddoomiyaha degmada C/Casiis islamarkaana uu magacaabay Ismaaciil Oronjo oo ka tirsan wasaaradda Warfaafinta. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  11. TOOS : Khudbad Jeedinta Musharixinta Madaxweynaha & Madaxweyne ku xigeenka Puntland 07 01 2019 Slået op af SBC Somali TV i Søndag den 6. januar [...] Source
  12. Maxakamadda ciidanka qalabka sida ayaa saaka xukun dil toogasho ah ku fulisay labo ka tirsan Al-shabaab, kuwaasi oo la sheegay inay horey u dileen nabadoon can k ahaa magaalada Muqdisho. Waxaa lagu eedeeyey C/araxmaan Ciise Cali iyo Xasan Cali Xasan in ay horey degmada Wadajir ugu dileen Hilowle Xeefow Xuseen,oo kamid ahaa nabadoona caanka ahaa ee degmadaasi ku dhaqan. Horey ayaa waxaa ay maxakamaddu ugu ridday labadan qof xukun dil toogasho ah,waxaana maanta oo taariikhdu ay tahay 7/Febraayo/2019 lagu fuliyay xukunkii dilka ahaa ee Maxakamadda Ciidanka Qalabka sida ay horey ugu xukuntay. Goobta xukunka oo toogashada ay ka dhacaysay waxaa ku sugnaa mas’uuliyiin iyo saraakiil ka tirsan Maxakamadda Ciidanka Qalabka Sida ee Soomaaliyeed,kuwaasi oo sheegay in maxakamaddu ay heshey cadeymo muujinaya in ay gacan ku dhiiglayaal ahaayeen sidasi darteedna loogu fuliyay dilka. Maxakamadda ciidamada Qalabka sida ayaa dhowr jeer oo horey xukuno ugu fulisay dad ka tirsanaa Alshabaab, waxaana u dambeeyey dhagar qabe dhawaan lagu toogtay Baydhabo, kadib markii lagu heley dembi ah in uu nabadoon caan ahaa dil u geystay. Goobjoog News Source: goobjoog.com
  13. Waxaa goordhow magaalada Garoowe ee xarunta dowlad goboleedka Puntland ka bilowday khudbadaha murashaxiinta madaxtinnimada Puntland. Murashaxiinta u tartamaya madaxweynaha waa 21 iyo 11 u tartameysa ku-xigeennada, waxaanala filaya in midkiiba uu hadlo 15 daqiiqo. Ammaanka Garoowe ayaa la adkeeyey, waxaa meel walbo la geeyey ciidamada kala duwan sida PSF-ta , Booliiska , Daraawiishta iyo PMPF-ta. Goobjoog News Source: goobjoog.com
  14. Muqdisho (Caasimada Online)-Maxkamadda ciidamada qalabka sida ayaa maanta toogatay labo kamid ah Al Shabaab, kuwaasi oo ku eedeysnaa inay horey u dileen Nabadoon Soomaaliyeed. Labada ruux ee maanta maxkamadda ay toogatay ayaa magacyadooda lagu kala sheegay Cabdiraxman Ciise Cali Fiidow iyo Xasan Cali Xasan Keerow, waxaana lagu eedeeyay inay dileen Nabadoon Hilowle Xeefow Xuseen. Maxkamadda ciidamada qalabka sida ayaa waxaa maalmihii ugu dambeeyay ay fulineysay dilalka toogashada ah ee lagu fulinayo shaqsiyaadka Al Shabaab ka tirsanaa ee horey dilalka u geystay. Saraakiisha maxkamadda ciidamada qalabka sida ayaa sheegay in sidoo kale dhawaan latoogan doono shaqsiyaad ka tirsan Al Shabaab. Maalmo kahor kahor ayay aheyd markii maxkamadda ciidamada qalabka sida ay toogatay shaqsi ka tirsan Al Shabaab oo ku eedeysnaa inuu qaraxyada dhigi jiray goobaha dadweynaha. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@Live.com
  15. Maxkamadda Ciidamada qalabka sidda ee Soomaaliya ayaa saaka xukun dil ah ku fulisay labo ruux oo dil horay u geeystay. Maxkmada ayaa toogatay waabarigii hore ee saakay labadaan ruux oo ay sheegtay in ay dileen allaha u naxariistee Nabaddoon Hiloowle Xeefoow Xuseen oo ay ku dileen Muqdisho. Ragaasi dilka lagu fuliyay ayaa waxa ay kala yihiin Cabdiraxman Ciise Cali Fiidow iyo Xasan Cali Xasan Keerow oo horay maxkmada ay xukun dil ah ugu riday. Falka dilka ah ayaa ka dhacay fagaaraha iskuu Buluusiya ee Muqdisho. Maxkmada ciidamada qalabka sida ayaa baryihii ugu dambeeysay xukuno dil ah ku fulineeysay dad horay dil u geeystay. Xasan Maxamed Samatar Cowke Puntland Post Muqdisho The post Maxkmada Ciidamada oo xukun dil ah ku fulisay labo ruux appeared first on Puntland Post.
  16. Muqdisho (Caasimada Online) – Qaar kamid ah xildhibaanada baarlamaanka Soomaaliya ee ka tirsan xisbiyada mucaaradka ayaa qoraal ay soo saareen ugu horeyn waxay kusoo dhaweeyeen go’aankii Faransiiska ka qaatay ceyrintii Nicholas Haysom. Warsaxaafadeedka kasoo baxay xildhibaanada oo ay kula mideysnaayeen Xisbiyada mucaaradka qaar ayaa waxay ku sheegeen inay la dhacsan yihiin go’aanka dowladaha Faransiiska, UK iyo Germany ay ku garab istaageen xuquuqda aadanaha iyo kala sareynta sharciga. Qoraalka ayaa waxay xildhibaanada ay ku sheegeen inay kaga mahadcelinayaan Qaramada Midoobay dadaalada ay ka wado dalka Soomaaliya, waxaana lagu soo dhaweeyay go’aanka Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay uu ka qaatay ceyrintii Haysom. Dhinaca kale qoraalka xildhibaanada ayaa waxaa looga dalbaday dowladda Soomaaliya inay soo dhaweyso una ogolaato ergayga cusub ee lasoo magacaabi doono inuu guto waajibaadkiisa shaqo. Ugu dambeyn waxay qoraalkooda ku sheegeen inay soo dhaweynayaan dadaalada Qaramada Midoobay iyo saaxiibada Soomaaliya ay ka wadaan gudaha dalka. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  17. Muqdisho (Caasimada Online) – Wasiirka Dastuurka Xukuumadda Soomaaliya Cabdi Xoosh Jibriil ayaa Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ugu baaqay in uu isaga haro siyaasadda. Cabdi Xoosh oo bogiisa facebook soo dhigay war ay qorta Caasimada Online, oo ku saabsan Xasan Sheekh oo weeraray madaxda dowladda, ayaa sheegay in Xasan Sheekh ay shacabka Soomaaliyeed siiyeen fursad muddo 4 Sano ah laakiin aysan mar kale siineyn maaddaama wax qabadkiisii hore uusan qancin. Xoosh waxaa uu sheegay in Xasan Sheekh ay u wanaagsan tahay in uu ku daydo Madaxweynihii uu isaga beddelay ee Sheekh Shariif Sheekh Axmed,kaas oo afartii sano ee uu Xasan xilka hayay aan ka daba hadlin. Cabdi Xoosh Jibriil oo qoraal ku qoray Facebook-giisa talo ku siinayay Xasan SHeekh ayaa yiri. Waxaa kale oo uu sheegay in Shacabka Soomaaliyeed aysan fursad siin qofka marka 1aad si wanaagsan u gudan waaya dowladnimada loo dhiibay.
  18. Haddii waayo aan ku doodi jirnay lahaanshaha dhulalka Soomaaliyeed ee ay haystaan dowladaha Kenya iyo itoobiya, hadda fogaanta dhuleed ee aan ka hadalnaa waa ay soo gaabatay, halkii aan u hanqal taagi jirnay dib u soo celinta dhulalkaas , hadda waxa aan u xafiiltannaa waa Maamul goboleedyo kamid ah labadii gobol ee Jamhuuriyadda Soomaaliya ka sameysantay ka hor 55 sano. Aragtideyda laba arrimood ayaa sabab u ah in aan maanta gobol gobol u yooyootano iyada oo weliba ciidanka haysta gobollo aan leenahayna uu illaalo naga hayo, Labadaas arrimood middood waa qabyaaladda oo heshay saad iyo sahay federal la yiraahdo oo hadda u sameysmaya hab qolol-qolada qiimo u yeelaya, oo qabiilba ku soo koobaya qaybta uu deggan yahay. Arrinta labaad ayaa ah dadka siyaasadda ee maanta na hoggaamiya oo ah hoggaamiyeyaal aad u han yar oo ku qanacsan in ay maamulaan oo madaxweynayaal u noqdaan 3 illaa 5 gobol oo kamid ah 18kii gobo lee jamhuuriyadda. Maamulada dhismaya ee qorshuhu yahay in ay kamid noqdaan jamhuuriyadda 4aad ee federaalka ah ee Soomaaliya waxa ka mid ah kan Gobolada Mudug iyo Galgaduud ee qaatay magaca GALMUDUG. Maamulkaasi hadda waa uu dhismay qayb ahaan, balse qofka ku soo baxa hoggaanka maamulkaas waxa u yaal shaqo guri, taas oo sida uu uga soo baxo ay ku xiran tahay guusha goboladaas. Si uu u hirgalo dhismaha maamulka goboladaasi waxa si nabad illaalin ah u tegey gobolka ciidanka Itoobiya, iyada oo tegiddoodii Degmada Cadaadana ay qaadatay muddo. Haddii aad ogtahay ciidanka Itoobiya ee jooga Gobolada dhexe waxa uu si dadban u hor istaagay tegitaankii ciidanka Jamhuuriyadda Jibuuti ee Gobolada Mudug iyo Galgaduud, waxa uu qorshuhu ahaa in ciidanka Djibouti ku meleto goboladaas howlgalka nabad ilaalinta midowga Afrika ee Soomaaliya, kadib markii ciidankaItoobiya ka biyo diiday in uu tago gobolka isaga oo fulinaya codsiga xukuumadda Soomaaliya. Itoobiya oo illaashaneysa waxa ay u taqaan Aagga danaha itoobiya (Ethiopian interest zone) ayaa hadda si layaab leh ugu jowrfaleysa awoodda nabad illaalineed oo ku timid ogolaanshaha dowladda Soomaaliya iyo go’aanka midowga Afrika ee caawinta dib u kabashada Soomaaliya. Dhulka ay u taqaan Itoobiya Aagga danaha Itoobiya waa Gobolada xadduudka la leh dhulka Soomaali galbeed oo ay ku jiraan Mudug, Galgaduud, Hiiran, Bay iyo Bakool. Taariikhda marka aan dib u fiirino Meelo kamid ah goboladaas ayay itoobiya isku dayday in ay qabsato oo ka lusho calankeeda muddo hadda laga joogo 31 sano, Sida ku qoran buugga Halgan iyo Hagardaamo ee uu qoray Ahun Gaashaanle sare Claahi Yuusuf Axmed sanaddii 1984-tii xilligii uu billowga ahaa qaran-jabka Jamhuuriyadda Soomaaliya, ayaa Itoobiya oo ka faaiideysaneysa taageeradii ay siisay jabhaddii SSDF waxa ay Calankeeda surtay degmooyinka Balanbal iyo Galdogob kadib markii ciidankii XDS oo dagaal adag lagalay SSDF uu taagdareeyey taasina ay u fududysay Itoobiya in ay fuliso qorshaha qaybi oo xukunsi oo mararka qaarkood xoog la socdo. Wasiirkii arrimaha dibadda ee Itoobiya ee Xilligaas DR. Gaashaanle Sare Goshu Wolde waxa uu soosaaray Warsaxaafadeed lagu qoray af adag oo u muuqday jeesjees, kaas oo nuxurkiisu ahaa in Balanballe iyo Galdogob ay kamid yihiin dhulka Itoobiya, balse ay furan tahay in laga wadahadlo iyada oo wadahadalkaasina ku kooban yahay halka ay xadduuddu ka noqoneyso degmooyinkaas. War-saxaafadeedkii Goshe Walde ee qaybta ka ahaa qorshaha dhul ballaarsiga ee Itoobiya qayb ahaan waa hirgalay oo Itoobiya waxa ay maanta qayb ka tahay awoodaha jaangooya habka ay u dhismeyso Soomaaliyada cusub ee maanta, Goshu Wolde 32 sano kaddib ayuu ku noqday Itoobiya kaddib Isbeddelka ku dhacay xukunka Itoobiya Dhammaan Gobolada xadka la leh dhulka Soomaali galbeed ee ay haysato Itoobiya hadda waa meel ay Itoobiya isha ku hayso si ay uga dhabeyso dhambaalkii Wasiirkeedii arrimaha dibadda ee 31 sano kahor. Tusaale degmada Guriceel ee gobolka Galgaduud waxa ka dhacay bilo ka hor dagaal u dhexeeyey ururka ASW iyo ciidanka gobolka ee Dowladda federaalka ah, Illaa hadda waxa la ogyahay ayaa ah in rasaas ay leedahay Itoobiya loo adeegsaday dagaalkaas, taas oo aan la’aanteed dagaal socon Karin. Wada-hadalkii dhexmaray Sh. Maxamed Shaakir Cali Xasan oo ka socday dhanka ASW iyo Sarreeye Gaas C/qaadir Sh. Cali Diini wasiirka Gaashaan-dhigga oo ka socday dhanka Xukuumadda Soomaaliya waxa ka soo baxay heshiis dhowr qodob ka kooban oo aan wax la sheegaa ka hirgelin. Fulin la’aantii heshiiskaas waxa ay hordseedday in ASW oo ka careysan ka bixidda heshiiskaas ee dowladda Soomaaliya ay iyana dhankeeda ka baxdo heshiiskii is afgaradka ahaa ee dhigayey in qolo walba joogto oo ay ku sugnaato meesha ay maamusho, kaas oo ASW ku koobayey Guriceel, Ciidanka dowladda iyo maamula gobolkana farayey in ay joogaan Dhuusamareeb. ASW waxa ay qabsatay Dhuusamareeb, iyada oo dibadda dhigtay ciidankii dowladda iyo maamulkii gobolka, taasina waxa ay dhacday iyada oo ciidanka Itoobiya ay joogaan Dhuusamareeb, waxa ay tallaabadaasi muujisay xiriir wada-shaqeynayd oo u dhexeeya ASW iyo hoggaanka ciidanka Itoobiye ee gobolka, balse Waxa aan maqlay in Itoobiyaanku sheegeen in aanay lahayn awood ay kula dagaalaan ASW mar haddii aan loo aqoon urur argagixiso ama mucaarad diiddan jiritaanka dolwadda Federaalka ah. Itoobiya waxa ay maanta haysataa fursado ka fiican kuwii ay haysatay 31 sano kahor, fursadahaas waxa ugu weyn in xoogga dalka Soomaaliya uu ka baxay kaalintii uu uga jiray ciidanka Waddamada Afrika, mar ayuu kamid noqday xoogga dalka Soomaaliya 4ta ciidan ee ugu tayo, tiro iyo tababar fiican Qaaradda Afrika. Fursad kale ayaa ah in maanta uu hirgalay qorshihii Qaybi oo xukun oo ay dejisay xukuumaddii Mingistu Xayle Maryan, kaas oo ka billaabmay kala qaybintii jabhadihii SNM iyo SSDF oo ka mideysnaa duminta xukunkii ciidanka ee Sarreeye Gaas Jaalle Siyaad. Hadda si walba xaaladdu waa ay uga duwan tahay sidii ay ahayd 31 sano kahor, xilligaas waxa ay Soomaaliya lahayd ciidan looga cabsado haweynta ciiddeeda, hayeeshee maanta ayaa ciidan u ah Gobolada dalka qaarkood. Waxa aad u yaraa muwaadin Soomaali ah oo ku gacan siinaya dowlad kale in ay qabsato Ciidda Soomaaliya si dadban iyo si toos ahba. Hadda Itoobiya waxa ay ka waddaa Gobolada dhexe qorshe la la mid ah kii ay 31 sano ka hor ka wadday Balanballe iyo Galdogob, haddii ay beryahaas ku haysatay dalkeeda jabhado Soomaali ah oo ku caawiya in ay dumiso qaranka Soomaaliya markan waxa ay ku haystaa dalka gudihiisa, taas oo u fududeyn karta in ay qayb ahaan diiddo wixii aanay dooneyn ama ka weyso danteeda. Ciidanka Itoobiya ee jooga Galgaduud waxa ay mas’uul ka yihiin shaqada howlgalka midowga Afrika ee Soomaaliya taas oo ah la shaqeynta xoogga dalka Soomaaliya iyo ku caawinta Dowladda Soomaaliya dejinta dalka, balse dhaqanka daneysiga siyaasadeed ah ee ay Itoobiyo ka waddo Gobolada dalka qaarkood sida Galgaduud waxa uu u muuqdaa mid qayaxan oo aan dabool saarnayn. Waa maxay sababtu? Saddexdii xukuumadood ee is xigxigay ee soo maray dalka muddada uu xilka hayo madaxweyne Xasan Sheekh waxa ay raadiyeen xal iyo hab ASW uga mid noqoto nidaamka dowladnimada ee dhismihiisu weli socdo, dadaaladaas waxaa ka dhashay ballan-qaadyo badan oo aan wax badani ka fulin, taas oo ASW ka lumisay kalsoonimada iyo aaminaadda dowladda, sidaas oo kale xukuumadihii is bedbedelayey waxa aanay ku guuleysan gaaridda xal kama dambeys ah oo ASW uga mid noqoto xukuumadda. Dhowr qof oo kamid ah ASW ayaan weydiiyey waxa ugu weyn ee ay doonayana in ay xaqiijiyaan si ay dowladda qayb uga mid noqdaan, waxa ii soo baxay oo keli ah in ay doonayaan dowlad la fariisato oo u garowda, kadiba howshii adkayd ee ay qabteen uga mahadcelisa. Haddii madax kamid ah xukuumaddeenu ku fakareyso in ay ceeb ku tahay la hadlidda iyo la xaajoodka AS, aan isweydiino ceebta ka weyn in wax war lagu dhammeyn karaa ay soo jidaan dhimasho, Dhaawac iyo burbur hantiyeed. Itoobiya fursad weyn oo aanay weligeed helin ayay u tahay in ay Somaliland si gaar ah ula xiriiri karto, Puntland sidaas oo kale, Gobolada hadda dhismaya sida Galmudug, Jubbalan iyo Koofur-Galbeedna iyada ayaaba u ah illaalo, haddii loo baahdana waxa ay xiriir dhow la leedahay madaxda maamusha. Aan isweydiino marka waxa u dhimman oo ay gaari lahayd, Waxa ii muuqata in Itoobiya haysato haddii wax ka badan intii ay ku hammineysay. Gorgortanka muuqda ee aanay jirin cid kula jirta ayay ku geleysaa taageero aan bannaanka ool oo ay siiso xoog la jaal ah oo jooga Gobolada dhexe. Shumaca la shido iyo feynuustu waa ay gubanayaan balse cid kale ayaa ka faaiideysaneysa sidaa ayaan maanta u muuqanaa badankeenu, Haddii aad isleedahay Itoobiya waxa ay u joogtaa Gobolada dhexe iyo guud ahaanba dalka in ay taageerto dad iyo dowlad Soomaaliyeed malahaas gabalkiisu wuu dhacay hankii Itoobiyana Waa halkiisii haddiiba ay heleyso fursad ay dhulka oo dhan ku qaadatana muddo dheer ayay dadkeeda siyaasaddu ku fakarayeen sidii ay dhammaantiis u dhaxal wareejin lahaayeen. Yooyootanka aan macnaha lahayn ee u dhexeeye Galmudugta cusub iyo maamul goboleedka Soomaaliyeed ee Puntland waa ceeb iyo dadnimo xumo soo muuqata, sidaas awgeed inta aad isku raacsan tihiin kuwada socda, inta aad isku haysaan ayay taasi ka badan tahay. Madaxweyne C/weli Maxamed Cali Gaas oo mar noqday Wasiirka Koowaad ee dowladihii soo maray dalku waxa uu ku barbaaray waxna ku bartay Dhuusamareeb, sidaa awgeed si qabka qabyaaladdu u jabo waxa laga filayaa in uu soo dhaafo Puntlan oo yimaado Galgaduud iyo Mudug, haddii ay wax dhisanayaan waxa ay qayb ka noqon kartaa in nabadgelyada Puntland hagaagto, isaga oo dhanka fiican ka eegaya gar iyo daw ayay maanta ku tahay in uu gacan qabto maamul Soomaaliyeed oo dhismaya, Haddii aad tihiin siyaasiyiin ogaada Waxa aad awood leedihiin inta aad xukunka joogtaan, ee uga faaiideysta in aad awood yeelataan idinka oo ka dhaadhacay xilka ama dhulka ka hooseeya, taasna waxaa sababi kara in aad ka tagtaan magac iyo Waxtar ummadeed, Ogaadana Hankii Itoobiya Weli Waa halkiisii. WQ: Axmed Ciise Guutaale Dersa Sharciga & Qaanuunka
  19. Muqdisho (Caasimada Online) – Machadka daraasaadka amniga ee Hiraal ayaa soo saaray warbixin xog cusub ka bixisay tirade ciidamada milatariga Al-Shabaab, magacyada guutooyinka, xilalka amiirada iyo sida ay u shaqeeyaan. Garabka Militariga ee Al-Shabaab waxaa loo yaqaan Jabahaat (Furinta ayaa Carabiga lagu dhahaa, marka ay kali tahayna Jabha). Kooxdii ugu horreeysay waxaa la sameeyey 2005, markaas oo koox 15 ragga ah ay weerar ku qaadeen gobolka Soomaalida ee Itoobiya. 2010 oo ay heerkii ugu sarreeyey gaareen, Jabahadda waxa ay kor u dhaaftay 8000 oo nin. Jabhad walba waxa ay leedahay koox ku takhsustay miinooyinka, oo loo yaqaan Jugta Culus, waax caafimaad, warbaahin, diin faafin (Dacwa), diiwaageliyeyaal, gadiid iyo saraakiil warfaafineed. Jabhad walba waxa ay leedahy lix ciidan oo waa weyn iyo laba gaar ah: Kuwa caadiga ah waa Jubbooyinka; Gedo, Baay, Bakool; Shabeelleaha Hoose iyo Banaadir; Shabeellaha dhexe, Hiiraan iyo Galgaduud; iyo Mudug. Ciidamada gaarka ah waa kuwa Galgala iyo Kenya. Kuwa joogtada ah waxa ay ka kooban yihiin 700-1000, kuwa gaarka ah waxa ay ka badan yihiin 300. Waxaa intaas dheer, waaxda xoojinta waxa ay leedahay 500 oo nin. Tirada guud ee Jabhadaha waxa ay hadda dhan yihiin ugu yaraa 5000 oo nin. Hoos u dhocooda waxa uu tusaale u yahay cadaadiska kooxda fuulay iyo iyaga oo dagaalkii caadiga ah uga guuray mid ku dhufoo ka dhaqaaqa ah tan iyo 2011. Sida ay u kala sarreeyaan Jabhaduhu waa sida; Amiir Majmuuca: Waxa uu u taliyaa 10 nin. Amiir Fasila waxa uu u taliyaa 32 nin; Amiir siriya: Waxa uu u taliyaa 99 ilaa iyo 120 nin; Amiir Katiba waxa uu u taliyaa 300 oo nin; Amiir Jaysh – waxa uu u taliyaa ciidan gobol oo gaaraya 700-1000 nin. Naga filo warbixino faah-faahsan oo ku saabsan sida ay guuto walba u shaqeyso, Insha allah. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com
  20. Muqdisho (Caasimada Online) – Dagaal ooge u dhashay dalka Yemen, islamarkaana mar dhaqaalo u ururin jira Al-Qaacidda, haddana ka tirsan kooxda Daacish, ayaa shaaca laga qaaday inay maal-geliyaan Imaaraadka Carabta. Jariiradda Washington Post ayaa daaha ka qaaday arintaasi kadib markii ay baahisay wareysi ay ka qaaday Abu Al-Cabbaas oo helay dhaqaalo malaayiin dollar ah oo hub ay ku iibsadeen iyo taageeri dhaqaalo oo kaga imaanayay Imaaraatka carabta. Imaaraatka Carabta ayaa ah isbaheysiyada ugu waaweyn ee Mareykanka marka loo eego bariga dhexe, waxaana ruuxa wareysigaasi bixiyay uu kamid ah mid ka mid ah ururada ugu waaweyn ee Mareykanka uu ku daray Liiska Argagixisada. “Isbaheysa wali wuu i taageeraa” ayuu yiri Abu Al-Cabaas, laakiin wuxuu diiday inuu isaga kamid yahay argagixisada “Haddii xaqiiqdii aan argagixiso ahay, su’aal ayay isweydiin lahaayeen”ayuu yiri. Arinta kiiska uu shaaciyay Abuu Al Cabaas ayaa daah rogaysa isbaheysiga qarsoon ee ka dhisan dalka Yemen, kaasi oo dhinacyada dhan u horseeday Afar sano oo dagaal ah, waxaa kale oo ka imaanaya su’aalo la xiriira doorka Imaaraatka ku leeyahay isku dhacyada dalka Yemen. Dalalka Sacuudiga iyo Imaaraatka oo kamid ah dalalka gacanta carabta ugu awooda badan ayaa ku lug lahaa ololaha meletariga ee dalka Yemen tan iyo sanadkii 2015. Dagaalka Yemen ayaa sababay inay halis gasho nolosha caruur badan oo Yemeni ah iyo waalidiintooda, maadaama xaalado bini’aadanimo oo daran ay ka jiraan dalkaasi. Axmed Faadhil Abuu Shureyma oo ah guddoomiye ku xigeenka gobolka Bayda ee dalka Yemen ayaa isaga oo ka hadlayay isbaheysiga Al Qaacida iyo Daacish ee ka dagaalama Yemen wuxuu su’aal ka keenay inay dhiiri gelin ka helaan Imaaraatka Carabta. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  21. Dr. Saadaq Eenow oo ka mid ahaa musharixiinta xilka Madaxweyne ee Puntland ayaa sabtidii uga dhawaaqay Garoowe in uu xilkaas ka tanaasulay oo uu waliba u bedeshay xilka Madaxweyne ku xigeen. Tallaaadan lama filaanka ahayd ayuu Dr. Saadaq ku sheegay in uu u sameeyey dhawr sababood sida in uu u tanaasulay shacabka Gobolada Sool, Sanaad iyo Cayn oo uu sheegay in ay hagardaamooyin siyaasadeed, mid amni iyo dhaqaale ka soo gaartay maamulada Somaliland, Puntland iyo dowladda dhexe. Siyaasiga oo ka soo jeeda gobolka Karkaar ee ay xarunta u tahay Qardho ayaa cadeeyey in ay isku siyaasad yihiin Dr. Cali Ciise Cabdi oo uu u tanaasulay, diyaarna u yahay in uu la shaqeeyo. Dr. Saadaq Enow oo hore xukumadda Cabdiweli Gaas uga soo ahaa Wasiirka Caadimaadka ayaa lagu tirinayey musharixiinta ugu cad cad xilka Madaxweyne balse go’aanka uu qaatay ayaa laba falcelin dhaliyey, qaar soo dhaweeyey iyo kuwo ka xumaa. Go’aanka Dr. Eenow waxa uu saameyn weyn ku yeelan doonaa ol’olaha doorashada Puntland maadama uu sii xoojiyey rejadii Dr. Cali Ciise Cabdi. Tallaabadaas sidoo kale waxa ay xujo ku noqoneysaa baarlamaanka Puntland oo dhawr iyo sodon tahay da’yar maadama ay ku adkaan doonto in ay ka leexdaan labada Diktoor oo is wata, doonaya in ay hoggaamiyaan Puntland. Shaqsiyad ahaan iyo aqoon ahaan, Dr. Cali Ciise Cabdi iyo Dr. Saadaq Eenow waa laba musharax ee ugu sarreeya. W/Q: Cabdiraxmaan Muuse Jaamac Laascaanood, Soomaaliya Afeef: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid