Dhuusamareeb (SMN) – Ra’iisul Wasaaraha xukumadda Federalka Soomaaliya, mudane Xasan Cali Khayre ayaa guddoomiyey shirka amniga Caasimadda Galmudug ee Dhuusamareeb oo ay ka qayb galeen dhammaan hay’adaha amniga heer federal ee lagu wareejiyey Amniga magalaada Shirka ayaa aad looga hadlay Qorshaha sugida amniga caasimadda caasimadda Galmudug ee dhuusamareeb, Diyaar garowga sugida amniga shirka dib-u-heshiisiinta Galmudug, Amniga garoonka diyaaraha Dhuusamareeb iyo sidoo kale Dardar-gelinta qorshaha xoraynta deeganada Galmudug ay argagaxisadu uga sugantahay Ra’iisul Wasaaraha ayaa dhammaan hey’adaha ku shaqada leh amniga waxa uu faray in iyaga oo wadajira ay kalsoonida bulsahda sare loo qaado, sida ugu habboon uga soo baxaan mas’uuliyadda weyn ee loo dhiibay si ay guul ugu dhamaadaan qorshaha lagu dhisayo hey’adaha dowladeed ee Galmudug. Laamaha amniga dowladda federaalka Soomaaliya ayaa waxa ay si rasmi ah ula wareegeen sugidda amniga magaalada Dhuusamreeb ee caasimadd dowlad gobaleedka Galmudug. Halkan hoose ka daawo Sawirrada: View the full article

Muqdisho (SMN) – Halkaan ka Dhageyso Warka Subax ee Idaacadda Shabelle. Hoos riix si aad u dhageysato. https://www.radioshabelle.com/wp-content/uploads/2019/08/Warka-Subax-03082019.mp3 View the full article

Madaxweynaha dowladda Puntland Siciid cabdullaahi Deni, ayaa xalay mar kale khudbad ka jeediyay, munaasabad lagu maamuusayo loogana mahad-celinayo madaxdii iyo bulshadii kasoo qeyb-galay xuska 1-da Agoosto oo ku beegan sannad-garuuradii 21-aad ee ka soo wareegtay aas’aaskii Puntland. Madaxweynaha ayaa khudbaddiisa si kooban u guud maray arrima ay kamid yihiin; faa’idooyinka laga dhexlay Nidaamka Federaalka, Kaalinta Puntland ka qaadatay hirgelinta Federaalism-ka dalka iyo Maqaamka caasimadda Muqdisho. Sidoo kale, Deni ayaa madaxda kala duwan ee Soomaaliyeed ka codsaday in maalinta 1-da Agoosto loo aqoonsado “Maalinta Federaalism-ka Soomaaliya” isagoo sharraxay muhiimadda ay u leedahay Nidaamka Federaalka. Madaxweyne Deni, ayaa munaasabadda ka shaaciyay in Sabtida maanta ah ay fasax yihiin, dhammaan shaqaalaha dowladda Puntland, maadaama laga soo baxay todobaad shaqa-adag ah oo lagu jiray 1-da Agoosto. Ugu dambeyntii, mudane Deni ayaa u mahad-celiyay dhammaan mas’uuliyiintii iyo bulshadii kale ee ka qeyb-qaatay, in ay si qurux badan u qabsoonto xuska 1-da Agoosto, isagoo abaal-marinno kala duwan guddoonsiiyay. Halkaan ka daawo khudbaddiisa PUNTLAND POST The post Madaxweynaha Puntland oo sheegay in la soo bandhigayo Maqaamka magaalada Muqdisho appeared first on Puntland Post.

Dhuusamareeb (Caasimada Online) – Ra’iisul wasaaraha xukuumadda federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre ayaa xalay guddoomiyey shir looga hadlayey amniga magaalada Dhuusamareeb ee xarunta gobolka Galgauduud. Khayre ayaa faray ciidanka isku dhafka ah ee lagu wareejiyey amniga Dhuusamareeb in ay ka soo dhalaalaan waajibaadka shaqo ee loo igmaday. Sidoo kale wuxuu tilmaamay in looga baahan yahay inay wada shaqeyn dhow la yeeshaan qeybaha kala duwan ee shacabka ku dhaqan magaaladaasi. Ra’iisul wasaare Khayre ayaa sidoo kale saraakiisha ciidamada amray inay la yimaadaan qorshe lagu dar-dar gelinayo amniga, maadaama dhawaan shirka dib u heshiisiinta uu ka furmayo halkaasi. Ugu dambeyn wuxuu kala hadlay sarakiisha hoggaamineysa ciidamadaasi, sidii Al-Shabaab looga saari lahaa guud ahaan deegaanada maamulka Galmudug. Shirkan ayaa ku soo aadaya, iyadoo shalay si rasmi ah dowladda Soomaaliya ay ula wareegtay amniga magaalada Dhuusamareeb ee xarunta gobolka Galgaduud. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com

Qaran News

Qaran News

Director and liberal activist Michael Moore said that the only person who could 'crush' President Trump in the upcoming election is Michelle Obama. Source: Hiiraan Online

Ra’iisul Wasaaraha xukumadda Federalka Soomaaliya, Xasan Cali Khayre ayaa Xalay guddoomiyey shirka amniga Caasimadda Galmudug ee Dhuusamareeb oo ay ka qayb galeen dhammaan hay’adaha amniga heer federal ee lagu wareejiyey Amniga magalaada Shirka ayaa aad looga hadlay Qorshaha sugida amniga caasimadda caasimadda Galmudug ee dhuusamareeb, Diyaar garowga sugida amniga shirka dib-u-heshiisiinta Galmudug, Amniga garoonka diyaaraha Dhuusamareeb iyo sidoo kale Dardar-gelinta qorshaha xoraynta deeganada Galmudug ay argagaxisadu uga sugantahay Ra’iisul Wasaaraha ayaa dhammaan hey’adaha ku shaqada leh amniga waxa uu faray in iyaga oo wadajira ay kalsoonida bulsahda sare loo qaado, sida ugu habboon uga soo baxaan mas’uuliyadda weyn ee loo dhiibay si ay guul ugu dhamaadaan qorshaha lagu dhisayo hey’adaha dowladeed ee Galmudug. Laamaha amniga dowladda federaalka Soomaaliya ayaa waxa ay si rasmi ah ula wareegeen sugidda amniga magaalada Dhuusamreeb ee caasimadd dowlad gobaleedka Galmudug. Halkaan hoose ka daawo muuqaalka iyo sawirada PUNTLAND POST The post Khayre: Dhuusamareeb Xiisihii loo qabay waa boqol jibbaarmaya appeared first on Puntland Post.

The day Simegnew Bekele was found dying at the wheel of his Toyota Land Cruiser in central Addis Ababa—doors locked, engine running and a bullet wound to his head—he had left home holding a plane ticket and a packed bag. Source: Hiiraan Online

Hargeysa (Caasimada Online) – Dowladda Seychelles ayaa si xoogan u cambaareysay illaa 19 Maxaabiis ah oo loo heystay Burcadbadeednimo, kuwaas oo uu dhowaan madaxweynaha Somaliland Muuse Biixi Cabdi u fidiyey cafis, lagana sii daayey xabsi ku yaalla gudaha magaalada Hargeysa ee xarunta maamulkaasi. War ka soo baxay wasaaradda arrimaha dibada dalkaasi ayaa lagu sheegay in Somaliland ay ka baxday heshiis ay horay ula gashay Seychelles, kaas oo ku aadanaa in Maxaabiista lagu eedeeyey Burcadbadeednimada ay ku sii jiraan xabsiga inta ay ka dhameysanayaan xukunka ku dhacay. Sidoo kale Seychelles ayaa sheegtay inay la yaab ku noqotay tallaabada lagu sii daayey Maxaabiistaasi ee dib loogu siiyey Xorriyadooda. “Sanadkii 2011 waxaan kala saxiixanay heshiis isfaham oo la xiriiray iswaydaarsiga maxaabiis xukuman, sanadkii 2012 maxaabiis gaaraya 19 ayaanu ku wareejinay hay’addaha maamula xabsiyada Somaliland si ay u dhamaystaan xukunka ku dhacay shaacinta sii daynta maxaabiistu waxay nagu noqotay la yaab sababtoo ah waa ficil la qaaday iyada oo aan waxba nalaga ogaysiin.” ayaa lagu yiri qoraalka ka soo baxay wasaaradda arrimaha dibadda Seychelles. Warkan ayaa sidoo kale lagu sheegay in Maxaabiista la sii daayey ay xukunaayeen xabsi u dhaxeeya 30, 36 illaa 42 sano, islamarkaana ay hadda xirnaayeen kaliya sagaal Sano. Ugu dambeyn Seychelles ayaa shaacisay in tallaabada ay qaaday Somaliland ay jabineyso heshiiskii ay horay ula gaartay maamulkaasi. Caasimada Online Xafiiska Hargeysa caasimada@live.com

Addis Ababa (Caasimada Online) – Dowladda Ethiopia ayaa gacan ka gaysanaysa sidii meesha looga saari lahaa madaxweynaha Jubaland, Axmed Maxamed Islaan Axmed Madoobe. Maamulka ra’iisul wasaaraha Itoobiya, Abiy Ahmed ayaa taageerada kala noqday Axmed Madoobe, islamarkaana doonaya inuu meesha ka baxo, sida uu qoray wargeyska Daily Nation ee kasoo baxa Nairobi. Itoobiya ayaa la sheegay inaysan dooneyn in hoggaamiye kooxeed dambe uu jago saameyn leh kasii hayo Soomaaliya. Itoobiya oo ay aad isugu dhow yihiin madaxweyne Farmaajo ayaa ku caawineysa in ay meesha ka baxaan madaxda maamul goboleedyada uusan rabin madaxweynaha. Horrey ayaa dowladda waxay ugu guuleysatay inay meesha ka saarto madaxweynayaashii Koonfur Galbeed, iyo Galmudug, halka HirShabelle ay heshiis la gashay. Doorashada madaxweynaha Jubaland ayaa dhaceysa 21-ka bishan August, hase yeeshee illaa iyo hadda ma muuqdaan astaamo muujinaya in Axmed Madoobe uusan soo noqon doonin. Caasimada Online Xafiiska Nairobi caasimada@live.com

Boeing is working on new software for the 737 Max that will use a second flight control computer to make the system more reliable, solving a problem that surfaced in June with the grounded jet, two people briefed on the matter said Friday. Source: Hiiraan Online

Madaxweynaha dowladda Puntland ee Soomaaliyeed Siciid Cabdullaahi Denni ayaa shahaadooyin guddoonsiiyey dadkii ka qayb qaatay xuskii 1dii Agoos, waxaa kaalinta 1aad u galay degmooyinka Puntland [...] Source

MOGADISHU, Aug. 2 (Xinhua) -- The International Monetary Fund (IMF) has said Somalia's gross domestic product (GDP) could remain broadly unchanged at around 2.9 percent in 2019 if normal rains resume later this year. Source: Hiiraan Online

India was among the few countries to establish diplomatic relations with Somalia just after its independence. A year after the independence of Somalia in 1960, the Commissioner of India to Mauritius was accredited as Ambassador of India to Somalia and presented his Credentials in 1961. Source: Hiiraan Online

Entebbe, Uganda | THE INDEPENDENT | Uganda Airlines has set August 28, 2019, as the official date for the company’s maiden commercial flights to Nairobi, Juba, Mogadishu and Dar Es Salaam. Source: Hiiraan Online

Muqdisho (Caasimada Online) – Inta badan Guddoomiyaasha degmooyinka gobalka Banaadir ayaa la ogaaday in ay tababar ku qaataan dugsiga tababarka Ciidamada Booliiska Soomaaliya ee General Kaahiye ee gobalka Banaadir. Guddoomiyaashaan oo la doonayo in ay kamid noqdaan Ciidamada Booliiska Soomaaliya ayaa la sheegay in tababar waqti kooban soconayo looga furay dugsiga tababarka Booliiska waxaana la qaataa cashirada habeenada qaar. Tababarka oo waqti kooban socon doono ayaa la qaataa cashiro ku saabsan qaabka salaam qaadashada iyo shuruucda kale ee Booliiska. Lama oga in go’aankaan uu yahay mid Guddoomiyaasha ay gaar u qaateen iyo uu yahay go’aan ka soo baxay madaxda Dowladda Soomaaliya maadaama ay xaalado adag oo dhanka amaanka ay ka jirto Muqdisho. Dadka aan la hadalnay ayaa noo sheegay in go’aankaan uu yahay mid ay guddoomiyaasha qaateen si ay badabaado ugu noqoto markii ay dhacdo in xilka laga qaado. Guddoomiyaal badan oo xilalka laga qaaday ayaa hadda ku dayacan Muqdisho iyo gobalada dalka waxaana la filayaa in ay wadaan dadaalo ay ugasii mid noqonayaan Xeyn-daabka dowladda hadii isbadal dhaco. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com

Washington DC (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee Puntland, Cabdi Weli Maxamed Cali Gaas, ayaa ka hadlay geerida naxdinta leh ee ku timid Gudoomiyihii Maamulka Gobolka Banaadir & Duqii Magaalada Muqdisho, C/raxmaan Cumar Cismaan (Yariisow). Madaxweynihii hore ee Puntland ayaa marka hore umadda Soomaaliyeed, gaar ahaan qoyskii iyo qaraabadii uu ka baxay C/raxmaan Yariisow kaga tacsiyadeeyay geerida ku timid maalintii Khamiista. C/weli Maxamed Cali Gaas ayaa sheegay in C/raxmaan Yariisow oo kale uu ku yar yahay Soomaalida, markaan eeggo buu yiri akhlaaqdiisa iyo dabciyaadkiisa. “Runtii C/raxmaan wuxuu ahaa shakhsiyaad anigu aan is leeyahay Soomaalidu waa ku yar tahay mararka qaarkood, markaan eeggo akhlaaqdiisa iyo dabciyaadkiisa.” Ayuu yiri C/weli Maxamed Cali Gaas oo la hadlay Laanta afka Somaliga ee VOA. C/weli Gaas ayaa yiri “Shaqada marka uu qof la hayo daacadnimadiisa iyo hawlkarnimadiisa ayaa ugula shaqeeyaa, inta aan wada shaqayneynay nin aan dhib badnayn, nin aan waxyaabaha shakhsiga ahoo gaarka ah ee rabitaanka ay aad ugu yaraayeen. Waa qof marka aad shaqo u dirto shaqadiisa aad ku kalsoon tahay inuu siduu yahay uga soo baxayo.” C/weli Gaas ayaa tilmaamay xilligii uu Ra’iisal Wasaaraha ahaa in C/raxmaan Yariisow uu la taliye u ahaa, isla-markaana uu ku aaminay arrimo badan intii uu la shaqaynayay. “Marka anigu aan Ra’iisal Wasaaraha ahaa la taliye ayuu ii ahaa, Golaha Wasiirada kuma uusan jirin laakiin Wasiir buu soo maray. Shaqooyin badan ayaan dalka ka qabanay qoritaankii Dastuurka uu ka mid yahay, inuu ka qaybgalay shirarkii Qaramada Midoobay, arrimo badanoo aan ku aaminay way jirtay.” Ayuu yiri C/weli Gaas. Gaas ayaa intaa ku daray “Mar walba wuxuu ahaa gacan-yarahayga ila socda, ila shaqaynayay. Nin wuxuu ahaa anigu intaan shaqo u diro C/raxmaan Yariisow kalsooni darro ku qabo inuusan qabanayn marnaba aysan dhacin, inta looga baahan yahay iyo in dheeraadaba ninka sameeyuu ahaa.” Gaas ayaa C/raxmaan Yariisow ku ammaanay weligii inaanu weydiisan in Golaha Wasiirada uu ka mid noqdo amaba uu u magacaabo Duqa Magaalada Muqdisho. “Weligiis inta uu ii yimid C/raxmaan waxaasaa rabaa i sii, ima uusan oranin. Wuxuu ahaa shakhsi aad u wanaagsan aqbal ah, dabeecad wanaagsan, hawlkar ah. Ninka dee hami buu leeyahay uu wax walba ku noqon karay, waa istaahilay inuu Wasiir iyo Mayor ahaado intaba.” Ayuu yiri C/weli Gaas. Ninka ceynkaasi ah ayaa waxaan illaa iyo hadda la garanayn ciddii ka masuulka ahayd qaraxii lagu dilay, iyadoo ay Dowladda Somaliya ka cago-jiideyso inay soo bandhigto natiijada baaritaankii la sameeyay, si shaaca looga qaado cid kasta oo ku lug laheyd dilka loo gaystay isaga iyo intii kale ee la shaqayneysay. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com

Had dheer iyo had dhow, ma aheyn mid la hilaadiyo, siyaasi soomaali ah, inuu ka tanaasulo dhalashada uu ka heysto dhul kaloo shisheeye. Albaabka uu furay madaxweyne Farmaajo, waxaa si dareen leh usoo dhoweeyay dadka Soomaaliyeed ee dowladnimada jacel!, iyagoo qaati iyo quus ka taagnaa siyaasiyiinta dhalashooyinka ka heysta dalalka ajnabiga ah, kuwaasoo xil iyo xoolo usoo doonta dalka, kaba darane, marka laga xabuubiyo, amaba xaalka ku xumaado, si aan xishood laheyd dib isaga xaadiriya halkii ay marka hore kasoo xirxirteen. Go’aanka madaxweynaha, dantii la doonaba haka danbeysee, qasadkii larabana haku qarsoonaade,e, waa mid DAN WEYN u ah dadka soomaaliyeed ee dowladnimada daneynaya. Waxeyna bilow fiican u tahay in la galo dadaalkii dastuurka loogu dari lahaa in muwaadin labo dhalasho heystaa aanu dalka xil ka qaban karin ilaa uu ka tanaasulo mida shisheeye, iyadoo taasi keeneyso in la helo dad daacad u ah dadkooda iyo dalkooda. Hadaba Passaboorka ajnabiga muxuu caqabad leeyahay?! Horaa loo yiri “ninkii labo dal yeeshaa midkood buu dayacaa” Inta badan siyaasiyiinta heysta dhalashooyinka reer galbeedka marka ay xil qabtaan,waa kuwo aan xor u aheyn gaaridda go’aamo qaar oo dalkooda quseeya!; sidoo kale waxaysan awoodin inay dabaqaan qodoba dadtuurka ka mid ah, iyagoo ka baqaya inay ka hor yimaadan dastuurka dalalka ay dhalashada ka heystaan, taasoo keeni karta in jinsiyadda laga xayuubiyo ama lagu xukmiyo. Arrimahaas waxa ay sababeen in la fulin waayo howlo badan oo dastuuri ah, sido kale laga hadli waayo kuwo badan oo ay aheyd in laga war celiyo. Kuna garo taas, siyaasiyiinta marna wax dhaliila marna dhawaaqoodu aan la maqal. Muxuu madaxweyne Farmaajo ka hortaagnaa heysashada dhalashada mareykanka? Ma aqaan sababta, laakin waxaa lagu mala weynyahay, Haysashada dhalashada mareykanka, in madaxweyne Farmaajo ka hortaagneyd fulinta waxa ugu weyn uguna muhiimsan ee ay umadda soomaaliyeed baahi badan u qabto, taasoo ah caddaalada. Tan iyo intii madaxweyne Farmajo la doortay, waxaa gebi ahaanba meesha ka baxay xukunnadii qisaasta ahaa ee lagu fulin jiray gacan ku dhiigleyaasha la xukumay. Waxa ay taasi sahashay in dilalka askarta dowladda geystaan uu noqdo tusbax furmay, sidoo kale tiro maleh ragga Alshabab ka tirsan oo lagu xukumay dil toogasho kuwaas oo aan weli fulintooda laga fakirin!. Sababta loo fulinwaayay xukunnadaas qisaasta ah ayaa ahaa, in madaxweynuhu uusan saxiixin falka fulintiisa. Madaxweyne Farmaajo wuxuu heystay dhalashada mareykanka . wuxuu matalayay muwaadin mareykan ah oo ku dhaaraty dastuurka dalkaas. Sida cad, waxay taasi ka reebeysay fulinta falalka kasoo horjeeda dastuurka Mareynkanka. Dastuurka Mareykanka wuxuu si cad u reebayaa in qofkii dil bareer geysta aan la dilin, bedelkii xabsi lagu xukumo. Haddii uu ku xadgudbana waxay ka dhigneyd inuu jabiyay sharciga dalkaas taasoo wax yeeleyn kartay dhalashadiisa. Gef waa dhacaa waase laga garwaaqsadaa, waxaa la rajeyneynaa mar haddii uu madaxweyne Farmaajo celiyay jinsiyaddii ka hortaagneyd fulinta caddaalada, in markan uusan hor istaagi doonin in la qisaaso gacan ku dhiigleyaasha. Sido kale, Waxaa la sugayaa, talaabadan uu qaaday madaxweynaha, inaysan noqon mid isaga keli aan ku ekaan, asii ay ku dayan doonaan dhamaan kooxdiisa Nabad iyo Nolol, oo ay, haba ugu horreeysee ra’iisul wasaare KHEYRE. Giraantu ha wareegto! W/Q: Abdinasir Safaana Email: Safaanahaji@gmail.com AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid

Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa shalay sheegay in uu si rasmi ah isaga celiyay jinsiyadiisii labaad ee Maraykanka, uuna ku ekaan doono tan Soomaaliga. Wuxuuna wixii hadda ka dambeeya kaliya isticmaali doonaa baasaboorka Soomaaliga. Marka isbarbardhig lagu sameeyo baasaboorka Soomaaliga iyo kan Maraykanka, waxaa aad u sareeya kan Maraykanka sida ku xusan bogga passportindex. 9 dal oo kaliya ayaa fiiso la’aan lagu tagi karaa baasaboorka Soomaaliya, halka kan Maraykanka lagu tagi karo 115 dal adiga oo aanan qaadan wax dal ku gal ah. Tan iyo burburkii dowladdii dhexe ee Soomaaliya, dadka Soomaalida waxa ay u kala qaxeen daafaha adduunka, halkaas oo ay ka heleen dhalasho labaad. Balse markii qeybo badan oo Soomaaliya ka mid ah lagu soo dabaalay xasilooni, waxaa batay dareenka laga qabo dadka haysta dhalashooyinka ajnabiga, taasna waxaa malaha sare usii qaaday ku lug lahaanshiyaha beesha caalamka ee arrimaha Soomaaliya. Tiro aad u badan oo ka mid ah mas’uuliyiinta xilalka ugu sareeya ka haya dowladda Soomaaliya iyo waliba shaqaalaha rayidka ayaa haysta dhalashooyinka dalal shisheeye oo u badan kuwa reer Galbeedka. Shabakada daahfurnaanta arrimaha dowladda wanaagga ee Wakiil ayaa tirakoob ay samaysay waxa ay ku sheegtay in 105 xildhibaan oo ka mid ah labada Aqal ee baarlamaanka ay heystaan baasabooro ajaaniib ah. Waxaana xusid in tirada ugu badan ee xildhibaanadan ay ka yimaadeen dalka Maraykanka. Laamaha kala duwan ee dowladda Marka laga tago madaxtooyada iyo baarlamaanka, dhammaan laamaha kale ee dowladda dadka madaxda ka ah waxa ay intooda badan haystaan baasabooro ajaaniib ah. Sida laanta fulinta, Ra’isulwasaare Xassan Cali Kheyre oo ugu sareeya xukuumadda waxa uu heystaa dhalasho Norway ah iyo ku xigeenkiisa Mahdi oo heysta baasaboor Itoobiyaan ah. Boqolkiiba 74% wasiiradda waa xildhibaano sida ay shabakada Wakiil qortay, taas waxa ay ka dhigantahay in xildhibaano badan oo ah kuwaas kor lagu soo sheegay ee baasaboorada ajaaniibta haysta ay ku jiraan golaha wasiiradda. Xagga garsoorka iyo ciidamada , waxaa la sheegay in mas’uuliyiinta qaar ay heystaan dhalashooyin dalal kale. Intaas oo kaliya kuma eka, xitaa inta badan dadka raadinaya in ay qabtaan xilka ugu sareeya Soomaaliya waa kuwa wata baasabooro dalal kale. Sida uu qorey wargeyska Quartz , 16 ka mid ah musharixiintii u taagnaa xilka madaxtimada Soomaaliya ee sannadkii 2017-kii ayaa heystay dhalashooyin dalal kale. Abukate Zakariya Yuusuf oo ah khabiir xagga sharciga ah aya qaba in la joogo xilligii xeer laga soo saari lahaa in dadka haysta labada dhalasho aysan qaban karin jagooyinka muhimka ah. ” Maadaama uu madaxwaynuhu go’aankaas qaatay geesinimada leh muujiyay wadaniyadiisa,muujiyay dadnima dal jaceylkiisa,waxan aniga fikiri lahaa in xeer iyo nidaam laga soo saaro oo waliba uu isaga madaxwaynaha u horeeyo ” ayuu intaa ku daray. Sidaasi oo ay tahay, dastuurka kumeelgaarka ah ee Soomaaliya waxa uu ogolaanayaa in dadka xilalka qabanaya ay heystaan labo jinsiyadood Isha: BBC SOMALI

Siyaasada arrimaha dibedda Imaaraadka Carbabta, waxay muddo dheer ku dhisneyd xeelad (strategity) ah saaxiib leh faa’iido. Waxaana arrinkaas u suurto-gelinayey dhaqaalaha ay ka hesho saliida. Xiriirka ku dhisan danaha dhaqaale ee Galbeedka ay la leeyihiin, ayaa Amiirada ka taliya Imaaraadka u suurto-geliyey inay farogeliyaan arrimaha gudaha dalal badan oo ku yaala Bariga Dhexe, iyo Qaarada Afrika. Haddaba dooda maqaalka ayaa ah, Imaaraadka Carbabta ma yahay saaxiib la isku haleen karo? Inkastoo muddo dheer, Imaaraadka Carbabta farogelin ku hayey wadamo ay ka mid tahay Soomaaliya, haddana waxay aduunyada ku baraarugtay kadib markii uu dhacay “Kacdoonkii Carabta.” Haddaba maxaa Amiirada Imaaraadka dhibsadeen oo uu kacdoonkii Carabeed siday? Dhaqdhaqaaqii kacdoonka Carabta ee 2011 wuxuu udub dhexaad u ahaa muujinta caro (cadho) qoto dheer oo ka dhalatay gaboodfalka kaligii taliyeyaasha Carabta, arxan darradii laamaha amniga, shaqo la’aantii dhallinyarada, sicir-bararka maciishada iyo musuqmaasuq uu weheliyo gaar-u-yeelashada hantida dawladda ee dalalka qaarkood. Amiirada u taliya Imaaraadka, waxay qaadeen howlgalo sirdoon iyo ciidan iskugu jira si loo fashiliyo “Kacdoonkii Carabta.” Ujeeddada keliya ee ay ka la haayeen howlgaladdaas waxay ahayd inaysan u soo gudbin dhaqdhaqaaqa shacabka gudaha Imaaraadka Carbabta, si ay xukunka ugu sii dheganaadaan. Daminta kacdoonka, waxay iska kaashadeen dowladdaha khaliijka, gaar ahaan Sacuudiga, Baxreyn iyo kuwo ay ku xod-xoteen dhaqaale, iyo taageero kale. Faragelin militari ayaa laga bilaabay dalka Yemen 2015kii, taasoo horseed ay ka ahaayen dowladdaha Imaaraadka iyo Sacuudiga, ayagoo kaashanaya sagaal dal oo ka socda Bariga Dhexe iyo Afrika. Duqayntii diyaaradaha Sucuudiga ayaa si dhakhso leh loogu fidiyay inta badan Galbeedka Yemen oo ay ku jiraan goobaha shacabka degan yahay, halka Imaaraatka uu hoggaaminayay ciidamada dhulka ee Koonfurta. Balse, Imaaraadka Carbabta waxay dagaalka Yemen ka la haayeen qorshe uusan la ogayn Sacuudiga. Amiir Mohammed bin Zayed Al Nahyan (MBZ), ayaa labo kulan kula yeeshay aqalka Kremlin madaxweynaha Ruushka Vladimir Putin. Kulamadaas, waxay Moscow ka dhaceen March 24, 2016, iyo April 20, 2017. Sida laga soo xigtay saraakiisha labada dhinac, wadahadalka waxuu ku qotamay dagaalka Yemen. Balse khabiirada siyaasada, waxay ku doodayaan in booqashada MBZ ee Moscow ay u badan tahay inay fududeyso soo laabashada Ruushka ee Koonfurta Yemen, (www.atlanticcouncil.org April 25, 2017). Taas, ayaa la filayaa inay qayb ka tahay dhismaha ciidamada Koonfurta Yemen ee aan tiradooda la xaqiijin karin, ujeeddadooduna tahay gooni u goosadka Yementa Koonfureed. “Imaaraadka Carabta, oo ka mid ah dhinacyada ugu awoodda badan dagaalka Yemen, ayaa bilaabay inuu kumanaan ciidamadiisa kala baxo Yemen. Taasi waxay Sacuudiga ka dhigaysaa mid ku tabar-daran dagaalka” (www.apnews.com July 24, 2019). Dhanka kale, La-Taliyaha Hoggaamiyaha ugu sareeya ee Iran ee dhanka difaaca – Mudane Xussen Dehghan, ayaa shaaciyey in Imaaraadku ay u soo direen wufuud tiro badan, si wadahadal nabadeed looga yeesho xiisadaha ka aloosan gobolka khaliijka. Intaas wuxuu raaciyay, in tallaabada Imaaraatka ay muujineyso waxa uu ku tilmaamay “guuldaradii Abu Dhabi” (www.middleeastmonitor.com July 26, 2019). Siyaasiyiinta ka faallooda arrimah khaliijka, ayaa sheegaya in tallaabada Imaaraadku uu u qaaday dhanka Iran ay ahayd tii labaad ee uu ku dhabar-jabinayo xulafadiisa “Sacuudi Carabiya.” Marka ay timaado arrimaha Libiya iyo Sudan, farogelinta, Imaaraadka Carbabta waxay abuurtay degenaansho la’aan siyaasadeed iyo mid amni ee maanta haysato dalalkaas. Dagaalkii xukunka looga tuuray Mucamar khadafy, waxaa qayb ka ahaa Imaaraadka Carbabta, ayadoo ay taageero siinaysay kooxihii ka soo horjeeday Qadafi, haddana dowladda rayidka ah ee Tripoli fadhida waxaa duulaan ku ah falaago taageero ka hela Amiirada Imaaraadka ka taliya. Dhanka kale, Sudan markii meesha laga saaray Al-Bashir, ciidamadii xukunka qabsaday waxaa taageero dhaqaale u fidiyay Imaaraadka Carbabta iyo Sacuudiga. Balse markii heshiis awooda lagu qaybsanayo ay la gaareen kooxihii kacdoonka July 17, 2019, waxaa ka carooday Amiirada Imaaraadka. (Jamhuriyadda – Abril 17, 2019). “Kani wuxuu ahaa shirqoolkii afgambi ee labaad ee laga soo sheegay Sudan, halkaas oo wadahadallada u dhexeeya milatariga iyo dhaqdhaqaaqa dimuqraadiyadda ee waddanku ay u jihaysteen qaybta ugu dambeysa uguna muhiimsan ee heshiiska awood-qaybsiga ee xilliga kala-guurka” (The Washington Post – July 24, 2019). Khabiirada siyaasadda gobolka waxay rumeysan yihiin, in Amiirada Imaaraadka Carbabta ka dambeeyaan afgebiyada la fashiliyey. Sir ma ahan, in Imaaraadka Carbabta dagaal kula jiro dowladda Soomaaliya, isagoo u arkay in ay caqabad ku tahay danihiisa guracan ee uu ku boobayo dekadaha Soomaaliya! (Jamhuriyadda – November 8, 2018). Imaaraadka Carbabta waxuu laaluush ku bixiyey helitaanka heshiisyo aan waafaqsaneen xeerarka caalamiga. Waxuu maamulaa dekedaha Berbera, iyo Boosaaso, isla-markaasna waxuu leeyahay saamiga ugu badan dakhliga ka soo xarooda dekedahaas, isagoo aan samayn maalgelin u qalanta saamigiisa. Sidoo kale, waxuu saldhig ciidan ka samaysatay Berbera. “Mareykanka ayaa ku eedeeyay dowladda Imaaraadka inay faragelin ku heyso dhowr dal oo Carbeed, oo ay ku jirto Soomaaliya, laguna eedayay inay hurinayaaan khilaafka. Guddoomiyaha guddiga xiriirka arrimaha dibadda ee Senate-ka Maraykanka, ayaa sheegay in waddankiisu isha ku hayo doorka Imaaraadku ka leeyahay rabshadaha hadda ka socda Libya, Sudan, iyo Soomaaliya” ( www.allafrica.com May 9, 2019). Waxaa dhab ah, haddalkii Aqoonyahan Cabdiraxmaan Bashir ee ahaa “Imaaraadku waa dowlad shar ah” (Jamhuriyadda – July 10, 2019). W/Q: Saciid Cabdisalaam Jamhuriyadda.com AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid

Muqdisho (Caasimada Online) – War hadda nasoo gaaray ayaa sheegaya in qarax miino uu goordhow ka dhacay waddada Afisyooni ee degmada Waaberi ee magaalada Muqdisho. Goobjoogeyaal ayaa Caasimada Online u sheegay in qarax lala beegsaday baabuur ay wateen ciidamo ka tirsan kuwa dowladda Soomaaliya, oo ah ciidamada sida gaarka ah u tababaran ee booliska. Warar horudhac ah ayaa sheegaya in ciidamada ay waxyeello gaartay, balse weli lagama hayo faah-faahin buuxda. Ciidamada ayaa rasaas xooggan furay kadib qaraxa, waxayna sidoo kale xireen waddada. Wixii kusoo kordha kala soco Caasimada Online Insha Allah. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com

Kismaayo (Caasimada Online) – Wargeyska Daily Nation ee kasoo baxa Nairobi ayaa qoray in xukunka Axmed Madoobe ee Jubaland ay soo geba-gebeyn karto loolan adag oo kaga imanaya Cabdinaasir Seeraar iyo odayaasha beeshiisa. Wargeyska ayaa qoray in Seeraar, oo horey ugala tirsanaa Axmed Madoobe jabhaddii Raaskambooni, uu wado olole xooggan oo xukunka looga tuurayo Axmed Madoobe. Warbixinta ayaa sheegtay in Seeraar oo haysta maleeshiyo ku dhow kun askari uu isku diyaarinayo dagaal ka dhan ah Axmed Madoobe iyo ciidankiisa haysta Jubaland. Seeraar ayaa sidoo kale qaaday tallaabo ka dhan ah Axmed Madoobe, isaga oo ciidamadiisa ku difaacaya musharraxiinta kale ee Jubaland ee Axmed Madoobe uu ku beegsanayo Kismaayo, kuwaas oo uu ilaalo siiyey. Seeraar ayaa sheegay in Axmed Madoobe uu iska indha tirayo sharciga, uu cajuub ku hayay shacabka, islamarkaana uu arbushayo ciidamada qaranka Soomaaliya. Axmed Madoobe ayaa wajahaya saddex musharax oo kasoo jeeda beesha Cawlyahan ee Ogaadeen, oo kala ah Seeraar, wasiirka gaadiidka iyo duulista hawada, Maxamed Cabdullaahi Salaad Oomaar iyo Maxamed Daahir Marsheeye, oo horey ula shaqeyey hay’adda QM ee FAO. Seeraar ayaa la sheegay in sidoo kale uu taageero ka haysto qaar badan oo ka mid ah odayaasha dhaqanka beesha Ogaadeen, gaar ahaa beesha Cawlyahan ee ku badan Waqooyi Bari Kenya. Axmed Madoobe oo u diyaar ah inuu xukunka mar kale kula wareego doorasho uu isaga maamulayo, iyo Seeraar oo ay ka go’an tahay inuu awood kaga hortago, ayaa Kismaayo qarka u saareysay dagaal soekeeye. Caasimada Online Xafiiska Nairobi caasimada@live.com

Muqdisho (Sh.M.Network) – Dhageystayaasha idaacada Shabelle ee ku taxan website-keena waxaan halkaan hoose idin kugu soo gudbineynaa warka Habeen. Hoos riix si aad udhageysato https://www.radioshabelle.com/wp-content/uploads/2019/08/Warka-Habeen-02082019.mp3 View the full article