Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    212,796
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Everything posted by Deeq A.

  1. Wararka naga soo gaarayo degmada Kaxda ee gobalka Banaadir ayaa sheegaya in goordhaw uu halkaas qarax ka dhacay . Qaraxa oo ahaa miinada nuuca dhulka lagu aaso ayaa waxaa lala eegtay gaari nooca raaxada ah ee loo yaqaano SURF . Inta la xaqiijiyay Seddax qof ayaa ku dhimatay Qaraxa , kuwaas oo dhamaantood saarnaay gaariga Miinada ay la kacday , halka dhaawac uu ka soo gaaray Haweeney goobta ka ag dhaweyd . Wixii faahfaahin ah ee ku soo kordha warkaan kala Soco GoobJoog News Source: goobjoog.com
  2. Muqdisho (Caasimada Online) – Faah faahino dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa khasaaraha ka dhashay qarax nooca miinada ah oo maanta ka dhacay qeybo ka mid ah gudaha degmada Kaxda ee gobolka Banaadir, kaas oo dhaliyey dhimasho iyo dhaawac. Qaraxan oo jugtiisa laga maqlay inta badan xaafadaha degmooyinka Wadajir iyo Dharkenley ayaa lala beegsaday gaari Land Cruiser oo marayey Kaxda. Inta la xaqiijiyey waxaa qaraxan ku dhintay ugu yaraan saddex ruux, halka uu ku dhaawacmay qof kale, kuwaas oo la socday gaariga la qarxiyey. Ciidamo ka tirsan kuwa ammaanka Soomaaliya ayaa goobta gaaray dhacdada kadib, kuwaas oo baaritaano kooban ka sameeyey halkaasi. Ma cadda bartilmaameedka qaraxan, mana jiro weli wax faah faahin ah oo ay saraakiisha laamaha ammaanka ka bixiyeen qaraxaasi khasaaraha dhaliyey. Si kastaba qaraxan ayaa qeyb ka noqonayo falal ammaan darri oo maalmihii lasoo dhaafay ka dhacayey Muqdisho, kuwaas oo isugu jiray dilal qorsheysan iyo qaraxyo intaba. The post Wararkii ugu dambeeyey qarax ay ku dhinteen dhowr qof oo ka dhacay Muqdisho appeared first on Caasimada Online.
  3. Beledweyne (Caasimada Online) – Faah faahino dheeraad ah ayaa waxaa laga helayaa khasaaraha ka dhashay dagaal markale dib uga qarxay gudaha magaalada Beledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan, kaas oo geystay khasaare isugu jiro dhimasho iyo dhaawac. Dagaalka ayaa saaka ka billowday halka loo yaqaano Beledunuur oo ku taalla galbeedka Beledweyne, kadib markii ay isku dhaceen labo maleeshiyo beeleed, kuwaas oo haatan dagaalkooda dib uga sii qarxay halkaasi, waxaana socotay rasaas xoogan. Wararka ayaa sheegaya in dagaalkan uu geystay khasaare isugu jiro dhimasho iyo dhaawac, balse ma cadda inta uu gaarsiisan yahay. Ilo dadka deegaanka ah ayaa sheegay in dagaalkan uu sababay muran ka dhashay dhul ay isku qabsadeen laba dhinac ee dagaalamay. Sidoo kale maamulka gobolka Hiiraan ayaa lagu soo warramayaa inuu ku baxay xiisadaasi, islamarkaana uu ciidamo geeyey goobta lagu dagaalamay. Xaaladda ayaa aad u kacsan, waxaana lagu soo warramayaa in dhaq-dhaaqyo ciidan laga dareemayo xaafado ka tirsan magaalada Beledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan. The post Dagaal ka qarxay Beledweyne iyo wararkii ugu dambeeyey appeared first on Caasimada Online.
  4. Wararka ka imaanaya degmada Jowhar ee Gobolka Shabeellada dhexe, ayaa sheegaya in tuulooyin ka tirsan degmadaas uu ka socdo bara-kac ballaaran, kadib markii Webiga Shabeelle fatahaad xooggan ka sameeyay halkaas. Tuulooyinka Baarey iyo Moyko oo saddexdii cisho ee la soo dhaafay Webigu fatahaad ka sameeyay, ayaa inta badan laga bara-kacay, sida ay sheegeen mas’uuliyiin ka tirsan Hirshabeelle. Fatahaadda webiga ayaa sidoo kale baabi’iyay dhul beereed ballaaran, oo ku yaalla labadaas tuulo oo ka tirsan degmada Jowhar, waxaana la sheegay dalag badan fatahaaddu qaadday. Sidoo kale, fatahaadda ayaa goysay wadada xiriirisa Balcad iyo Jowhar waxa isna go’an jidka isku xira Jowhar iyo Garoonka diyaaradaha magaalada ee Maxamed Dheere. PUNTLAND POST The post Webiga Shabeelle oo Fatahaad xooggan ka sameeyay tuulooyin ka tirsan degmada Jowhar appeared first on Puntland Post.
  5. Mowjado daadad ah oo ka dhashay Roobabka Gu’ga, ayaa buuxiyay togga Ceeldaahir ee Gobolka Bari, taas oo mar kale xannibaad ku keentay isu-socodka Gaadiidka. Gaadiid kala duwan oo isu’gu jira Rakaab iyo Xamuul, ayaa mudda saacado ah ku xanniban Toggaas oo daadad xooggan ku soo dhaceen sida ay xaqiijiyeen Goob-joogayaal. Taliska Qaybta Booliiska Gobolka Bari ayaa sidoo kale soo saaray digniin adag oo ku saabsan, in aysan dadka Safarka ah Naftooda iyo Maalkooda halis ku gelin Toggaas. Sidoo kale, Laamaha Amniga ayaa lagu wargeliyay in ay soo dhoweeyaan dadka musaafuriinta ah oo ku xanniban Togga Ceeldaahir (Ceeldoofaar) labadiisa dhinac, inta jawigu is beddeli doono. PUNTLAND POST The post Gaadiid fara badan oo mar kale ku xannibmay Togga Ceeldaahir appeared first on Puntland Post.
  6. Warar dheeraad ah ayaa ka soo baxaya dagaalo u dhaxeeya Maleyshiyo beeleed oo subaxnimadii hore ee saka ka dhacay duleedka magaalada Baladweyne ee xarunta gobalka Hiiraan . Maleyshiyada oo kala taabacsan beelo walaala ah oo wada deegaanka Doon Maleyka oo hoos yimaada magaalada Baladweyne ayaa la sheegay in uu salka ku haayo Buundo laga dhisayo deeganka . Wariyayaasha GoobJoog News ee magaalada Baladweyne ayaa xaqiijiyay in maaleyshiyada uu socday dagaal kooda mudda saacada ah . Wararka qaar ayaa sheegaya in labada Maleyshiyo beeled mid ka mid ah ay ogolaatay in deegaanka laga dhiso Buundada halka midda kale ay ka biya diiday arinkaa, halkaasne uu ka bilaabtay dagaalka . Illaa iyo hadda ma caddda khasaaraha rasmiga ah ee ka dhashay dagaalka Labada maleyshiyo beeleed ee wada dega deeganka Doon Maleyka oo hoostaga magaalada Baladweyne . Wixii Faahfaahin ah oo ku soo kordha warkan kala soco GoobJoog News Source: goobjoog.com
  7. Saddex ruux ayaa ku dhintay, mid kalena waa ku dhaawacmay, kadib markii qarax lala beegsaday gaari nooca raaxad ah o marayay degmada Kaxda ee gobolka Banaadir. Qaraxa oo ahaa nooca dhulka lagu aaso, ayaa la kacay gaari LandCruiser ah oo halkaas marayay, inkastoo aan weli la xaqiijin cidda qaraxa lagu beegsanayay. Laamaha Booliiska iyo danbi baarista dowladda oo goobta tegay, ayaa laga soo xigtay in ay baaritaan ku wadaan dhacdadaan. Ilaa iyo hadda ma jirto cid sheegatay mas’uuliyadda Qaraxa, islamarkaana faahfaahin buuxda lama helin. PUNTLAND POST The post Qarax khasaare gaystay oo ka dhacay Muqdisho appeared first on Puntland Post.
  8. Faahfaahin dheeriya ayaa ka soo baxaysa dagaal beeleed hubaysan, oo saaka ka dhacay duleedka degmada Beledweyne ee xarunta Gobolka Hiiraan. Dagaalka ayaa sid wararku sheegayaan wuxu sababay khasaare isu’gu jira dhimasho iyo dhaawac, inkastoo aan tiro sugan laga hayn khasaarihiisa. Dagaalka labada malayshiya-beeleed ayaa ka dhashay muran ku salaysan dhul ay isku qabsadeen labada dhinac, kaas oo ku yaalla degaanka Belednuur. Mas’uuliyiinta Gobolka Hiiraan ayaa laga soo xigtay in markii dambe ay ciidamo kala dhex dhigeen labada dhinac, islamarkaana dagaalku istaagay. PUNTLAND POST The post Faahfaahin ka soo baxay dagaal beeleed ka dhacay duleedka Beledweyne appeared first on Puntland Post.
  9. Muqdisho (Caasimada Online) – Ra’iisul wasaaraha xilka sii-haya ee xukuumadda Soomalaiya, Mudane Maxamed Xuseen Rooble ayaa lagu wadaa in maalmaha soo socda uu booqasho rasmi ah ku tego boqortooyada Sacuudi Carabiya oo uu casuumaad ka helay. Wararka ayaa sheegaya inuu ra’iisul wasaaraha uu soo Cumreysanyo maalmaha ka dhiman Bisha Barakeysan ee Ramadaan. Sidoo kale wararka ayaa intaasi kusii daraya inuu ra’iisul wasaare Rooble kulamo la qaadan doono madaxda sare ee dalkaas, isla-markaana uu kala hadli doono xiriirka labada dal. Sacuudiga ayaa dhawaan qaaday xayiraaddii dhinaca socdaalka caalamiga ah, ka gadaal markii uu sameeyey cudurka saf-marka ah ee Coronavirus. Safarka Rooble ayaa kusoo aadayo, xilli ay u taallo shaqo adag oo ay ugu horreyso qabashada doorashooyinka Soomaaliya ee 2021-ka. Si kastaba safarkani ayaa noqon doono kii sadexaad ee uu ambabaxo Rooble tan iyo markii loo magacaabay xilka Ra’isul-wasaaraha, isagoo horey booqasho ugu tegay Qatar & Kuweyt The post R/W Rooble oo ku wajahan dalka Sacuudiga + Ujeedka appeared first on Caasimada Online.
  10. Muqdisho (Caasimada Online) – Guddi saraakiil ah oo ay iska dhex magacaabeen ciidamada dhawaan gudaha u soo galay magaalada Muqdisho ee difaacyada ka sameystay xaafado ka tirsan degmooyinka Cabdicasiis, Hodan iyo Howlwadaag, ayaa shuruudo ku xiray inay dib ugu laabtaan xeryahoodii. Guddigan oo ka kooban sedex Janaraal iyo afar Korneyl ayaa dalbaday in madaxweyne Farmaajo wareejiyo mas’uuliyadda amniga guud ee dalka, maadaama uu mudo xileedkiisii dhamaaday, iyagoo ku eedeeyey inuu iska hor keenay ciidamada qalabka sida ee dalka. Gaashaanle Diini Rooble Axmed oo ah afhayeenka guddiga ciidamada ka gadooday mudo kororsigii Farmaajo oo u waramay BBC ayaa sheegay inay sii joogi doonaan difaacyada ay ka sameysteen gudaha magaalada Muqdisho, inta xal looga helayo waxyaabihii markii hore ay ka gadoodeen. “Anagu markasta waxaan ilaalineynaa sareynta sharciga iyo ku dhaqankiisa, Soomaaliya waxaa u degan dastuur ay ku heshiisay, waxaana markii aan aragnay in sharciyadii wadanka la lunsaday go’aansanay inaan badbaadino dowladnimada Soomaaliya, u jeedkeenu waxa uu ahaa hor istaaga mudo kororsiga iyo in lagu soo laabto miiska wadahadalka,” ayuu yiri Afhayeenka guddiga ciidanka Badbaado Qaran Gaashaanle Diini Rooble Axmed. Sidoo kale Afhayeenka guddigan ayaa ku dooday in Farmaajo ciidanka uu ka dhex abuuray qalalaase, isla markaana ay khasab tahay inuu iska wareejiyo mas’uuliyadda ciidamada Qaranka. “Madaxweynaha waqtigiisu dhamaaday sidii umaddu rajeyneysay mudo kororsiga ugama uusan hadlin, sida noo muuqatay qeyb waa ka tanaasulay, qeybna weli waa ku dhimantahay. Ammaanka dalka madaxweynuhu kama sii ahaan karo masuul, sababtoo ah waxa uu sababay in ciidankii qalabka siday ee Soomaaliya uu iska hor yimaado, sidaas darteed anagu waan sii joogi doonaa gudaha Muqdisho, inta kala dambeyntii dalka ay dib uga soo noqaneyso,” ayuu hadalkiisa ku sii daray sarkaalkan. Mar wax laga weydiiyey sababta ay u qaadan waayeen amarkii Ra’iisul wasaaraha ee ahaa inay dib ugu noqdaan xeryahooda ayuu ku jawaabay, “Ra’iisul wasaaraha xil-gaasiinta waan maqlay hadalkiisa, laakiin shalay markii aan soo geleynay magaalada waa uu joogay, muhiimadeenuna waxay tahay in sababtii aan shalay u soo galnay magaalada ee aheyd inay sharciyadu sareyso ay weli wax ka dhimanyihiin.” Hoos ka dhageyso wareysiga The post Wareysi: Afhayeenka gudiga ciidanka Badbaado Qaran oo ka hadlay qorshahooda appeared first on Caasimada Online.
  11. Muqdisho (Caasimada Online) – Cabdiraxmaan Odowaa, xoghayaha Madasha Xisbiyada Qaran oo sidoo kalena ah mudane ka tirsan golaha shacabka ayaa wareysi uu siiyey telefishanka Dalsan waxa uu kaga hadlay arrimo badan oo xasaasiya. Xildhibaan Odowaa ayaa ugu horeyntii in xaalada dalka iyo qalaalasaha ka taagan uu sabab u yahay madaxweynaha waqtigiisa dhamaaday ee Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, isagoona sheegay inuu leeyahay mas’uuliyada dadweynaha dhawaan ku barakacay magaalada Muqdisho. Waxa uu shaaciyey in magaalada Muqdisho aysan ka baxeyn ciidamada kasoo horjeeday muddo kororsigii la laalay, ilaa inta la dhameystirayo wada-hadalo bilow ah oo la iskugu laab-xaarayo saraakiisha iyo ciidamada, taasi oo waqti u baahan, sida uu sheegay. “Mas’uuliyada qaxa waxaa iskaleh Farmaajo (mas’uuliyada barakaca). Wada-hadal ayaa ka socda mida ciidamada markaa miraheeda hala gaaro, waqti ayey u baahan tahay. Taliyeyaal ciidan ayaa jira oo ciidamadaan ay ishaysteen oo shalay iska soo horjeedee,” ayuu yiri. Wasiirki hore ee arimaha gudaha DFS ayaa inta uu wareysiga socday ka jawaabay su’aal la xiriirtay inuu Jeneraal Saadaq John u difaacayo beel ahaan?, maadama markii uu kasoo horjeestay Farmaajo uu si weyn ugu muujiyey garab istaag. “Haa!, ceeb miyaa xildhibaankiisa ayaa ahee, aniga kursiga aan ku fadhiyo beel sow kuma fadhiyo, waxaa ku fadhiyaa 4.5,” ayuu yiri Xildhibaan oo ka jawaabaya su’aasha la xiriirta in Saadaq John ay ku difaacayaan garab qabiil, islamarkaana ugu hiiliyeen kadib markii ay is-qabteen Farmaajo. Xildhibaan Odowa ayaa ugu dambeyntiina sheegay in qaybaalada uu dib usoo nooleeyay madaxweynaha waqtigiisa dhamaaday oo uu xusay inuu wada-hadalo masiiri ah u bur-buriyay deegaanka uu kasoo jeedo ee Gedo. The post Odowaa oo shaaciyey xiliga ay Muqdisho ka baxayaan ciidamada babaado qaran appeared first on Caasimada Online.
  12. NAIROBI, Kenya (AP) — At least two people were killed near Kenya’s eastern border with Somalia when the vehicle they were travelling in ran over an explosive device suspected to have been planted by the extremist al-Shabab rebels, officials said Tuesday. Source: Hiiraan Online
  13. The ancient trade routes of East Africa’s Swahili Coast – a 3,000 kilometre littoral stretching from Somalia in the north to Northern Mozambique in the south – is riddled with illegal trading. These networks are connected to political instability in the wider region as well as the emergence of extremist movements which threaten to undermine and corrode the region’s fragile institutions. Source: Hiiraan Online
  14. Kenya is on course with the construction of the 700km-long barrier along its border with Somalia. Source: Hiiraan Online
  15. LEWISTON, Maine — Following a surprise announcement from President Joe Biden Monday, refugee resettlement workers in Maine are developing plans to help as many people as possible before the close of this fiscal year in September. Source: Hiiraan Online
  16. (ERGO) – Asha Mohamed Abdirahman had to flee for her life when violent clan conflict broke out in Dhabar Dalool, a remote village in the arid plains of northern Somalia’s Sool region. Source: Hiiraan Online
  17. Vaccines bring people closer to healthier world, also permissible to be taken during Ramadan, says Health Ministry Source: Hiiraan Online
  18. Dawlada Ethiopia oo dhagax dhigtay Saldhig ay yeelanayaan Ciidamadeeda Badda ee Dalkeeda Dowladda Itoobiya oo mudooyinkii dambe ku howlanayd dhismaha ciidan Baddeed ay yeelanayso ayaa maanta dhagax-dhigtay Saldhig ciidan oo ay yeelanayaan Ciidamada Badda Itoobiya. Saldhiggan ciidan ayay dowladda Etrhiopia ka dhagax-dhigtay magaalada Bishoftu ee gobolka Oromada ,Taliyaha Ciidanka Badda Ethiopia Gen.Jula ayaa sheegay in Saldhiggan uu ahmiyad weyn u leeyahay kobcinta awoodda ciidan badeed ee Ethiopia. Ethiopia ayaa soo bandhigtay Astaan iyo lebbis cusub oo ciidankaasi loogu talo galay kuwaasoo ay kaga qeybgalayaan howlgalada ciidan ee badaha Afrika. Dalka Ethiopia ayaa kamid ah wadamada aan lahayn badaha ee ku yaala Qaaradda Afrika. Qaran News
  19. Muqdisho (Caasimada Online) – Waxaa sii xoogesatay xiisad iyo is faham waa muddo dheer u dhaxeeya ciidan ka titsan booliska Soomaaliya oo ilaalo ka haya xarunta dowladda Hoose ee Xamar iyo ciidanka ilaalada u ah guddoomiyaha gobalka Banaadir ahna duqa Muqdisho. Ilo-wareedyo ka tirsan xafiiska guddoomiyaha iyo ciidanka booliska ee ku sugan xarunta gobalka ayaa Caasimada Online u sheegay in todobaad ka hor ay dhacday halis weyn kadib markii ay is qabteen labada ciidan, taas oo sababi gaartay in xarunta lagu dagaalamo. Ciidanka la socda duqa magaalada oo ah kuwa aad u hubeysan ayaa u badan kuwa xigtidiisa ah oo ah maleeshiyadii uu haysan jiray markii uu ahaa hoggaamiye kooxeedka, waxaana la sheegay in ay dhowr jeer u hanjabeen ciidanka booliska ee halkaasi ku sugan. Labadaan ciidan ayaa isku qabtay marar badan hab maamulka amniga xarunta oo aan saldhigan tan iyo markii la dilay duqii hore ee saraakiil kale. Cumar Filish ayaa kadib dilkii Allaha u naxariistee Injineer Yariisow ka aamin baxay ciidamada dowladda, wuxuuna wataa ciidan awood badan oo kasoo jeeda beesha Daa’uud ee uu ka dhashay halka ciidankii booliska ay iyagana weli joogaan xarunta. Ciidamada Filish oo inta badan shaki qaba ayaa la sheegay inay marar badan ku amar taagleeyeen ama si aan wanaagsaneyn ula dhaqmeyn ciidamada booliska, taasi oo ah sababta mar kasta dhalisa xiisadda. Xogta aan helnay ayaa tilmaameysa in ilaa hadda aysan jirin cid arrintaan wax ka qabatay islamarkaana ay keeni karto in goobtaasi lagu dagaalamo. The post Xog: Xiisad horseedi karta iska hor-imaad oo ka taagan xarunta gobolka Banaadir appeared first on Caasimada Online.
  20. Ra’iisal-Wasaaraha Somalia oo Xiisada ka aloosan Muqdisho u magacaabay Guddi ay ku jiraan Siyaasiin Mucaarad ku ah Farmaajo Halkan ka Akhri:- Qaran News
  21. Suudaan oo sheegatay Gobolka Benishangul-Gumuz ee Itoobiya ka dhisanayso biyo-xidheenka Weyn+Jawaab adag oo itoobiya shaacisay Afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda Itoobiya Diina Muftii Itoobiya ayaa gaashaanka ku dhufatay sheegashada Suudaan ay ku sheegatay deeganka Benishaangul-Gumuz oo laga dhisayo biya xireenka weyn ee Itoobiya. Afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda Itoobiya Diina Muftii oo shir jaraa’id qabtay wuxuu sheegay dowladda Suudaan iney sheegato Gobolka Benishangul Gumuz uu yahay “Wax laga xishooda sharcigana baal marsan.” Diinaa wuxuu sheegay mowqifka Suudaan inuu yahay “Mid ka horimanayo qaranimada dalka Itoobiya” Maalma ka hor bayaan ka soo baxay wasaaradda arrimaha dibadda Suudaan, waxaa lagu sheegay Itoobiya haddii ay ku sii socoto heshiisyada iney ka baxdo ay Suudaan soo jeedin karto lahaanshaha gobolka Benishaangul-Gumuz. Suudaan iyo Itoobiya bilooyinkii ugu dambeeyey waxay xiisad xooggan oo dagaallo sababay ay ku dhexmarayeen deegaanka Al-faashiqa oo ah dhul beereed ku yaalla xadka labada dal. Labada dal inkasta oo ay marar badan sheegeen iney dooneyn iney dagaal wada galaan haddana ciidamada labada dal dhulka ay isku hayaan dagaallo ayaa labada ciidan ee labada waddan dhexmaray. Dagaalka xadka ee u dhaxeeya labada dal ka sokoow, waddamada Suudaan, Masar iyo Itoobiya waxaa u dhaxeeya khilaaf xooggan oo ka dhashay marki ay seddexdaasi dal heshiis ka gaari waayeen wadahadalladi ay ka yeesheen xal u helidda habka biya xireenka loo buuxinayo. Diina Mufti waxaa kale uu warsaxafadeedkiisa uu ku sheegay Suudaan oo haatan ah Guddoomiyaha Urur Goboleedka IGAD inay ku dhaqaaqday falal sharci darra ah waxaanna jecelnahay inaan u sheegno iney arrintaa tahay “wax laga xumaado oo laga naxo.” Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Ahmed (M) iyo dhiggiisa Sudan Abdalla Hamdok – labada dal waxaa ka dhaxaysa taariikh cadowtooyo “Suudaan iyada oo dhul ay Itoobiya leedahay xoog ku qabsatay haddana iney bayaanno aan munaasab ahayn ay soo saarto, Itoobiya si dhow ayey ugu kuur galeysay. Ciidamada Suudaan oo dhac iyo bililiqo ka wada dhulka Itoobiya ee ay qabsadeen iney u dulqaadato ay Suudaan u aragtay daciifnimo ama cabsi.” Hase yeeshee, Dinaa Muftii wuxuu sheegay khilaafka Itoobiya iyo Suudaan u dhaxeeya ee salka ku hayo arrimaha xadka uu wax xiriir ah la laheen biya xireenka weyn ee ay Itoobiya dhiseyso. “Wadahadallada seddex geesoodka ee la xidhiidha biya xireenka Itoobiya weli mowqifkeedi ayey taagan tahay.” Dowladda Itoobiya waxay mar sii horreysay sheegtay dagaalka gobolka Tigraay ee dalka Itoobiya marki uu Itoobiya ka billaawday oo ay ciidamada Itoobiya oo deegaannada xadka Suudaan iyo Itoobiya ku sugnaa ay ka baxeen ay ciidamada Suudaan deegaanka Al-faashiqa gabi ahaanba la wareegeen. Heshiisyadii xilligii gumeysiga Xadduudaha Geeska Afrika ayaa ah kuwo aad loogu muransan yahay. Itoobiya iyo Soomaaliya ayaa sanadkii 1977 isku dagaalay gobolka Ogaden. Sanadkii 1998 waxay Eritrea kula dagaashay dhul yar oo lagu magacaabo Badme. Ilaa 80,000 oo askar ah ayaa ku dhimatay dagaalkaas oo horseeday cadowtooyo kharaar oo ay labada dal isku qaadaan, gaar ahaan iyadoo ay Itoobiya diidday inay ciidankeeda ka saarto magaalada Badme xitaa markii ay Maxkamadda Caalamiga ah ee Caddaaladda ay inta badan dhulkaas u xukmisay Eritrea. Waxaa dib u qabsaday ciidamada Eritrea markii uu socday dagaalkii Tigray bishii November 2020. Kaddib dagaalkii 1998, Itoobiya iyo Sudan ayaa dib u bilaabay wada hadal dheer oo lagu xallinayo meesha saxda ah ee xadka dhererkiisu yahay 744km (462 meyl) ee u dhaxeeya. Meeshii ugu adkeyd ee la xallin waayay waxay noqotay Fashaga. Marka la eego heshiisyadii xilligii gumeysiga ee sanadihii 1902 iyo 1907, xadka caalamiga ah wuxuu gaarayaa ilaa bariga. Tani micnaheedu waa in dhulka ay leedahay Sudan – balse Itoobiyaanka ayaa degay deegaanka iyagoo halkaasi beero ku yeeshay isla markaana canshuurta siinayay dowladda Itoobiya. ‘Heshiiska oo lagu cambaareeyay inuu ahaa gorgortan qarsoodi ah’ Wada xaajoodyada labada dowladood ayaa ku soo dhammaaday heshiis sanadkii 2008. Itoobiya ayaa garowsatay xadka sharciga ah balse Sudan ayaa u oggolaatay Itoobiyaanka inay halkaasi isaga sii noolaadaan iyagoo aan wax dhibaato ah loo geysan. Wuxuu ahaa kiis cajiib ah oo muran xudduudka ah lagu xalliyay qaab aysan dhib ka soo gaareyn dadka ku nool xadka; muddo tobnaan sano ah ayay is dhex degganaayeen dadka labada dal ilaa hadda, oo ay Itoobiya sheegatay gacan ku heynta deegaankaas. Wafdigii Itoobiya ee heshiiskii 2008 waxaa hoggaaminayay sarkaal sare oo ka tirsanaa kooxda TPLF, Abay Tsehaye. Kaddib markii TPLF laga qaaday xukunka Itoobiya sanadkii 2018, hogagamiyeyaasha qowmiyadda Amxaarada ayaa cambaareeyay heshiiskaas waxayna ku sheegeen inuu ahaa gorgortan qarsoodi ah oo aan la tashi laga sameyn. Labada dhinacba fakrado kala duwan ayay ka aaminsan yihiin waxa sababay dagaalkii Fashaga. Waxa xigay ee dhacay muran kama taagna: ciidamada Sudan ayaa dib u riixay Itoobiyaanka iyagoo ku qasbay dadkii meesha degganaa inay isaga baxaan. Madaxda milatariga Sudan ayaa wacad ku maray inay gacanta ku heyn doonaan dhulkaas Shir goboleed ay Djibouti ku yeesheen 20-kii December, ayuu Ra’iisul Wasaaraha Sudan Abdalla Hamdok arrinta ku soo qaaday dhiggiisa Itoobiya Abiy Ahmed. Waxay isku raaceen inay wada xaajood galaan, balse midkoodba wuxuu watay shuruud. Itoobiya waxay Sudan ka dooneysaa inuu magdhow siiyo qowmiyadaha uu dagaalku saameeyay; Sudan waxay dooneysaa in heshiiska lo laabto. Iyadoo ay wufuuddu wada hadlayaan, waxaa dhacay dagaal kale, oo ay Sudan ku eedeysay ciidamada Itoobiya. Marka la eego murannada xadka, dhinac walba wuxuu falanqeyn u gaar ah ku sameeyay taariikhda, sharciga iyo heshiisyadii qarni jirsaday ee gumeysiga. Balse waxaa sidoo kale calaamad u ah labo arrin oo waaweyn – mid walba waxaa daaha ka rogay isbeddelka siyaasadeed ee Mr Abiy. Qaran News
  22. Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha waqtigu ka dhamaaday ee Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa xalay Madaxtooyada kulan afur ah kula qaatay qaar ka mid ah culimada Soomaaliyeed. Farmajaao ayaa culimada kala hadlay “dhibaatooyinka kala duwan ee dib u dhigay dalkeenna” kuwaas oo uu sheegay in looga gudbi karo wadashaqeyn buuxda oo ay yeeshaan shacabka, culimada diinta iyo Madaxda dowladda. Sida lagu shaaciyey qoraal ka soo baxay madaxtooyada, Farmaajo yaa culimada ku bogaadiyey doorka wanaagsan ee ay ka qaataan wacyi gelinta iyo toosinta bulshada, dib u heshiisiinta iyo deminta colaadaha, isaga oo ku ammaanay kaalinta ay ka qaataan taakulaynta dadka danyarta ah iyo kuwa u nugul masiibooyinka dabiiciga ah. Dhankooda, culimada ayaa la wadaagay Farmaajo talooyin ku aaddan dowlad dhiska, horumarinta dalka iyo la dagaallanka fikirka xagjirnimada ah, iyaga oo bogaadiyey tallaabooyinka loo qaaday dowlad-wanaagga, ilaalinta ammaanada shacabka iyo xaqiijinta caddaaladda. Sida lagu sheegay qoraalkan Madaxweyne Farmaajo ayaa culimada ka codsaday in ay sii xoojiyaan dadaalladooda ku aaddan horumarinta iyo kobcinta wacyiga bulshada, ayna hormuud u noqdaa xasilinta iyo nabadeynta dalka. Madaxweynaha waqtigu ka dhamaaday ayaa habeenadaan bilaabay kolamo uu madaxtooyada kula qaadanayo qeybaha kala duwan ee bulshada, isagoo habeen ka hor Villa Somalia ku casuumay madaxda warbaahinta madaxa-banaan. The post Sawirro: Farmaajo oo codsi u gudbiyey cuilmada oo uu kula kulmay Villa Somalia appeared first on Caasimada Online.
  23. Sawir silloon oo laga qaaday Madaxweyne hore & kan haatan ee Maraykanka & labadooda Xaas Madaxweyne hore iyo mid haatan talada haya: Biden iyo afadiisa oo gurigooda Georgia ku booqday Carter iyo afadiisa. Sawirkan silloonka ah ee laga qaaday madaxweynaha haatan ee Maraykanka oo booqasho ugu tagay madaxweynihii 39-aad ee Maraykanka ayaa buuq ka abuuray baraha bulshada. Sawirku wuxuu muujinayaa Joe Bidhen iyo afadiisa Jill oo shiiqiyey madaxweynihii hore Jimmy Carter iyo marwadii koobaad ee hore Rosalynn Carter, waxaana todobaadkii hore lagaga qaaday gurigooda oo ku yaal magaalada Plains ee gobolka Georgia. In kasta oo Biden in yar ka dheer yahay Cartar, hadana waxa sawirka ka muuqda inuu yahay muuqaal wax laga bedelay waxaana arintaas u sabab ah xagasha ballaadhan ee laga qaaday sawirka, ayuu yidhi tifaftiraha sawirada BBC ee Phil Coomes. Waa farsamo indho-sarcaad ah oo ay sawirqaadayaashu adeegsadaan si ay sawir u qaadaan, laakiin sida haatan ka muuqata sawirkan farsamadaasi mararka qaarkood waxay samayn kartaa in sawirka la dhalan gediyi karo. Muuqaalka farsamadaa loo adeegsaday waxa uga sii daray in Carter dib u fadhiyo, halka Biden uu jilbo joogo Rosalynn ageeda. Natiijadii ayaa dhalisay qosol iyo maadaysi ka socda baraha bulshada dhexdooda. Jimmy Carter haatan waa 96 jir waana madaxweynaha ugu cimri dheer taariikhda madaxdii Maraykanka, afadiisa Rosalynn iyadna waa 93 jir. Sidoo kale Cartar waa madaxweyne ka soo baxay xisbiga Dimuqraadiga sida Biden oo kale. Jimmy iyo Rosalynn Carter oo ay daba fadhido Jill Biden waxa sawirkan la qaaday 2018 iyaga oo jooga aaskii madaxweyne George HW Bush Qaran News
  24. Nairobi (Caasimada Online) – Ugu yaraan saddex qof ayaa ku dhintay, mid kalena dhaawac ayaa soo gaaray, kadib qarax ka dhacay xadka ay wadaagaan wadamada Soomaaliya iyo Kenya. Qaraxa oo ahaa nooca miinada ee dhulka lagu aaso ayaa waxaa lagu soo warramayaa in lala beegsaday gaari ay la socdeen dadkaasi oo ahaa qandaraasleyaal dhisayey darbiga ay Kenya ka sameyneyso xuduuda ay wadaagaan dalalka dariska ah ee Soomaaliya iyo Kenya. Saraakiil ka tirsan ciidamada Kenya oo ka hadlay qaraxaasi ayaa ku eedeeyey inay ka dambeysay kooxda Al-Shabaab oo weeraro culus ka fulisa gudaha dalkaasi. Sidoo kale saraakiisha ayaa shaaca ka qaaday inay ka hortegi doonaan weerarada khasaaraha geysta ee ka dhaca deegaanada u dhow xadka Soomaaliya Weerarkan qaraxa ah ayaa si gaar ah uga dhacay gobolka Xeebta ee Laamu, waxaana goobta gaaray ciidamo ka tirsan kuwa Booliiska oo baaritaano ka sameeyey halkaasi. Inta badan dagaalyahanada Al-Shabaab ayaa weeraro ku dhufo oo ka dhaqaaq ah ka fuliya gudaha dalka Kenya, iyaga oo beegsada ciidamada dalkaas iyo gawaarida dadweynaha. The post Qarax ka dhacay xuduudda dalalka Soomaaliya iyo Kenya appeared first on Caasimada Online.