-
Content Count
211,261 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Rwanda-backed M23 rebels have tightened their grip on Goma, the biggest city in the eastern Democratic Republic of the Congo (DRC), signalling a major blow to the Congolese army and a serious escalation in a years-long conflict that has seen hundreds of people killed and millions displaced. Source: Hiiraan Online
-
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa ka qeyb-galay Shir madaxeedka 26-aad ee aan caadiga ahayn ee Madaxda Urur Goboleedka Iskaashiga Dhaqaalaha Bariga Afrika (EAC), kaasi oo looga hadlay xiisadda dagaal ee kasoo cusboonaatay Bariga Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo (DRC). Shirkan oo ay Madaxdu ku yeesheen habka fogaan aragga ah ayaa Madaxweynaha Jamhuuriyadda Soomaaliya, waxa uu la wadaagay hoggaamiyeyaasha kale ee Urur Goboleedka Iskaashiga Dhaqaalaha Bariga Afrika, sida dowladda Soomaaliya ay uga walaacsan tahay xaaladda dalka Congo (DRC), isaga oo dhinacyada is haya ugu baaqay in ay si shuruud la’aan ah u joojiyaan colaadda sokeeye, ayna dib ugu laabtaan miiska wada-hadalka. Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa dul istaagay waayo aragnimada Soomaaliya ee colaadaha sokeeye iyo cawaaqib xumada ka dhalata, waxa uuna usoo jeediyay dhinacyada dagaallamaya inay ilaaliyaan goobaha rayidka iyo xarumaha diblomaasiyadda, si waafaqsan xeerarka caalamiga ah iyo xaquuqda Aadanaha. Ugu dambayn, Madaxda dalalka Urur Goboleedka Iskaashiga Dhaqaalaha Bariga Afrika ee shirkan ka qayb galay ayaa isla qaatay in la qabto shir degdeg ah oo ay madaxda EAC iyo Urur Goboleedka Horumarinta Koonfurta Afrika (SADC) ay kaga wada hadlayaan colaadda sokeeye ee Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo DRC. Source: goobjoog.com
-
Muqdisho (Caasimada Online) –Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa ka qeyb-galay Shir madaxeedka 26-aad ee aan caadiga ahayn ee Madaxda Urur Goboleedka Iskaashiga Dhaqaalaha Bariga Afrika (EAC). Shirkaas ayaa caawa looga hadlay xiisadda dagaal ee kasoo cusboonaatay Bariga Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo (DRC) oo xubin ka ah dalalka ururkaas. Shirkan oo ay Madaxdu ku yeesheen habka fogaan aragga ah ayaa Madaxweynaha Jamhuuriyadda Soomaaliya, waxa uu la wadaagay hoggaamiyeyaasha kale ee Urur Goboleedka Iskaashiga Dhaqaalaha Bariga Afrika, sida dowladda Soomaaliya ay uga walaacsan tahay xaaladda dalka Congo (DRC). Xasan Sheekh ayaa dhinacyada is haya ugu baaqay in ay si shuruud la’aan ah u joojiyaan colaadda sokeeye, ayna dib ugu laabtaan miiska wada-hadalka. Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa dul istaagay waayo aragnimada Soomaaliya ee colaadaha sokeeye iyo cawaaqib xumada ka dhalata. Madaxweynaha Soomaaliya ayaa usoo jeediyay dhinacyada dagaallamaya inay ilaaliyaan goobaha rayidka iyo xarumaha diblomaasiyadda, si waafaqsan xeerarka caalamiga ah iyo xaquuqda Aadanaha. Ugu dambayn, Madaxda dalalka Urur Goboleedka Iskaashiga Dhaqaalaha Bariga Afrika ee shirkan ka qayb galay ayaa isla qaatay in la qabto shir degdeg ah oo ay madaxda EAC iyo Urur Goboleedka Horumarinta Koonfurta Afrika (SADC) ay kaga wada hadlayaan colaadda sokeeye ee Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo DRC.
-
Garoowe (Caasimada Online) – Saddex muwaadin oo Itoobiyaan ah ayaa lagu dilay labo maalmood gudahood deegaanada Puntland, iyadoo lagu eedeeyay inay “xiriir la leeyihiin kooxda argagixisada ah ee Daacish,” halka tiro Itoobiyaan ah la xiray, sida ay dadka deegaanka u sheegeen wargeyska Addis Standard. Itoobiyaanka ku nool Puntland ayaa sheegay in “falal isugu jira handadaad, xarig sharci-darro ah, jirdil, iyo boob” oo ka dhan ah qaxootiga iyo muhaajiriinta Itoobiyaanka ah ay ka sii dareen magaalooyin dhowr ah, oo ay ka mid yihiin Garoowe oo ah xarunta maamulka, Boosaaso iyo Qardho. Goob-joogayaal ayaa sheegay in rabshaduhu ay bilowdeen 26-kii Janaayo, kaddib markii muwaadin Itoobiyaan ah ay dileen ciidamada ammaanka Puntland. Maalintii xigtay, labo kale oo Itoobiyaan ah ayaa lagu warramay in lagu dilay Boosaaso kaddib markii “dadweyne careysan ay garaaceen.” Muwaadin reer Puntland ah, oo codsaday inaan magaciisa la shaacin sababo amni awgood, ayaa Addis Standard u sheegay in dilalkan lala xiriirinayo eedeymo sheegaya in Itoobiyaanka qaar “ay xiriir la leeyihiin kooxda argagixisada ah ee Daacish.” “Waxaa suurtogal ah inay jiraan shaqsiyaad Itoobiyaan ah oo arrintan ku lug leh, laakiin in la ciqaabo dhammaan Itoobiyaanka iyadoo marmarsiyo laga dhiganayo in koox yar ay xiriir la leedahay Daacish ma ahan mid xaq ah,” ayuu yiri. Ciidamada ammaanka ee maamulka Puntland ayaa la sheegay inay xabsiga dhigeen “kumanaan Itoobiyaan ah,” ayuu yiri muwaadinkan. “Magaalada Garoowe oo keliya, in ka badan 500 oo Itoobiyaan ah ayaa lagu xiray,” ayuu sii raaciyay, isagoo ku dooday in dadka la xiray ay yihiin rayid aan la aqoonin wax xiriir ah oo ay la leeyihiin kooxaha hubeysan. Muwaadin kale oo Itoobiyaan ah oo la hadlay Addis Standard ayaa sheegay in tallaabadan ay u muuqato mid ka dhalatay “cadaawadda sii kordheysa” oo loo qabo Itoobiyaanka, taasoo cirka isku shareertay kaddib markii Itoobiya ay heshiis is-afgarad ah (MoU) oo dhanka badda ah la saxiixatay Somaliland — heshiiskaas oo dowladda Federaalka Soomaaliya ay si adag uga soo horjeedo. Muwaadinkan ayaa sidoo kale sheegay in ciidamada ammaanka ee Puntland, oo ay ku jiraan booliiska iyo maleeshiyaadka deegaanka, ay ku lug leeyihiin weerarrada ka dhanka ah Itoobiyaanka. Wuxuu xusay in dadweynaha reer Puntland qaarkood “ay Itoobiyaanka ugu hanjabayeen inay dalka isaga baxaan, ayna ka tagaan hantidooda, taasoo salka ku haysa nacayb.” Qaxootiga Itoobiyaanka ah ee ku nool Puntland ayaa horay ula kulmay dhibaatooyin la mid ah. Bishii Juun 2024-kii, maamulka Puntland ayaa amar ku bixiyay in Itoobiyaanka aan haysan sharciga qaxootinimo ee ku sugan Garoowe ay si degdeg ah uga baxaan magaalada, iyagoo walaac ka muujiyay “tiradooda oo sii kordheysa iyo saameynta ay ku yeelan karaan fursadaha shaqo ee deegaanka.” Addis Standard ayaa horey uga warramay “hanjabaado iyo falal-gacan ka hadal ah” oo ka dhan ah Itoobiyaanka ku nool Soomaaliya kuwaasoo sii kordhay kadib heshiiskii is-afgaradka ahaa ee Itoobiya ay la gashay Somaliland. Maamulka Puntland weli kama hadal dadka Itoobiyaanka ah ee lagu warramay in la dilay.
-
OpenAI ayaa baaraysa in Deepseek heshay xogo ChatGPT u gaar ah. Muqdisho (Wararka PP) — Toddobaadkan shikrad Shiinaha laga leeyahay ayaa soo saartay Deepseek oo la tartamaya ChatGPT oo ku salaysan Garashada Sancaysan (Artificial Intelligence) adeegsanaysa keyd qoraalleedyo ballaaran. Lacag aad ugu yar intii ku baxday tababbaristii ChatGPT ayaa ku baxsay Deepseek, oo dadka adeegsaday ay ku tilmaameen inuu la heer yahay ChatGPT. Nin Hindi ah ayaa ka faallooday sababta Hindiya u soo la’dahay wax la tartami kara tekonoolajiyada Maraykanka. “Hindiya maskaxdeeda ayay kireysaa oo u samaysaa Maraykanka hanti maskaxeed (intellectual property) halka Shiinuhu dadkiisa dalkooda Shiinaha u sameeyaan hanti maskaxeed.” Wuxuu ka waday in saynisyahanno badan oo Hindi ah ay doortaan inay u shaqeeyaan shirkado Maraykan meeshii ay shirkado ku yaalla dalka Hindiya si toos ah uga faa’iido ay asaasi lahaayeen. Nin kale oo Twitter 9 ( hadda ah X) faallo ku qoray ayaa ku dooday “in Hindiya aysan lahayn habab garashada sancaysan ah oo suuqa Hindiya loo xiray, laakiin Shiinuhu sidaas ma aha.“ Dhanka kale, shirkadda OpenAI oo leh ChatGPT ayaa baaraysa in koox xiriir la leh shirkadda Deepseek ee Shiinaha ay heleen xog u gaar ah OpenAI, sida lagu soo qaray mareegta wararka ee Bloomberg. Suuqyada saamiyada lagu kala iibsado gaar ahaan NASDAQ, oo ay shirkadaha teknoolajitadu u badan yihiin, ayaa hoos u dhacay. Shirkadda NVIDIA, oo soo saarta aalad shirkadaha ku tartamaya Garashada Sancaysan adeegsadaan, ayaa lumisay 1 tiriliyan oo doollar kaddib markii Deepseek soo badhigay sida uu ula tartami karo ChatGPT. © Puntland Post, 2025 The post Sida Hindiya Uga Falcelisay Deepseek appeared first on Puntland Post.
-
Yaqub: “I am going to visit Garowe.” Garowe (PP News Desk) — A military court in Puntland State of Somalia yesterday sentenced Mohamed Yaqub Siyad to 10 years in prison. Yaqub, a prominent YouTuber, was accused of disseminating propaganda in support of the ISIS terror group, whose hideouts in the Calmiskaad mountain range are now being targeted by Puntland State defence forces. The charge against Yaqub pertains to a video in which he allegedly supported ISIS suicide bombers. At the court, Yaqub’s lawyer argued for leniency based on diminished responsibility. “Yaqub suffers from mental illness. He exhibits symptoms of a person living with mental illness, such as impulsiveness. He has also used bad language online against the traditional leaders of his sub-clan” said the lawyer. The lawyer did not provide medical evidence of a diagnosis of mental illness regarding his client. Yaqub, who lives in Germany, has commented on the sentencing. “I am going to visit Garowe” Yaqub said in a YouTube message posted on his channel. Yaqub has not refuted the defence submitted by the lawyer on his behalf. © Puntland Post, 2025 The post Puntland Military Court Sentences YouTuber in Absentia appeared first on Puntland Post.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Masuuliyiin ka tirsan dowladda, dhalinyarada caanka ka ah baraha bulshada iyo qeybaha kala duwan ee bulshada caasimadda Muqdisho ayaa maanta garoonka Aadan Cadde ku soo dhaweeyey Asad Xaajiyow oo ah wiil caan ah oo Khawaarijta Al-Shabaab ay naafeeyeen. Soo dhaweynta Asad Xaajiyow ayaa maanta saxmad badan ka abuurtay Garoonka Aadan Cadde, wuxuuna soo dhaweynta kadib warbaahinta la hadlay isagoo qiireysan. “12-sano ka hor ayaa halkaan diyaarad la iga saaray anigoo nolosha ka dhacay oo dhabarka la igu sido, maanta waxaan dalkeyga ku soo laabtay iyadoo la i wada jecelyahay,” ayuu yiri Asad Xaajiyow. Wiilkaan oo naafo ka ah ayaa ku noolaa jiray dalka Malaysia, waxaana bartiisa YouTube ku xiran in ka badan 2 milyan oo qof, wuxuuna baraha bulshada ku soo bandhigaa jiliimo cajiib ah oo asluubeysan, dadkuna jecelyihiin. Youtuberka caanka ah ee Asad Xaajiyow waxaa 27-kii Agoosto 2012-kii toos u weeraray oo doonayey inuu dilo, balse dhaawac culus u geystay Maxamed Xaaji Ilkacase (Macalinkii Dilaaga ahaa) oo markii dambe gacanta dowladda Soomaaliya soo galay. Asad markii dhibkaas loo geystay wuxuu ahaa wiil yar oo ku noolaa magaalada Marka ee gobolka Sh/Hoose, xiligaas ayaa Soomaaliya laga qaaday isagoo ku jira xaalad quus ah, in ka badan 12 sano kadib ayuu maanta dib ugu soo laabtay Muqdisho. 29-kii November 2020-kii Dowladda Soomaaliya ayaa tiirka cadaaladda geysay oo toogatay Maxamed Xaaji Ilkacase oo ahaa dhagarqabihii dhaawacay Asad Xaajiyow, sidoo kalena dilay dad badan oo Soomaaliyeed. Asad Xaajiyow ayaa sheegay in hadda uu ku soo dhiiraday nabadda ka jirta Soomaaliya, wuxuu gocanayaa dhibaatooyinkii ay Al-Shabaab u geysteen, wuxuuna maanta cesha waayey ilintii intii uu la hadlaayey warbaahinta iyo dadkii ku soo dhaweeyey garoonka Aadan Cadde. Hoos ka daawo
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Guddiga Madaxa Bannaan ee Doorashooyinka Qaranka Soomaaliya (NIEC) ayaa ku dhawaaqay in doorashooyinka goleyaasha deegaanka la qaban doono bisha Juun, iyadoo ay ka mid yihiin gobollada Gedo iyo Khaatumo. Doorashooyinkan ayaa qeyb ka ah dadaalka dowladda federaalka ee lagu xoojinayo maamulka dowladaha hoose. Guddoomiyaha NIEC, Cabdikariin Axmed Xasan, ayaa wareysi uu siiyay Telefishinka Qaranka ku sheegay in la aqoonsaday 800 xarumood oo codbixin ah, kuwaasoo laga hirgelin doono Muqdisho, Hirshabelle, Galmudug, Jubbaland—oo ay Gedo ku jirto—Koonfur Galbeed, iyo maamulka ku-meel-gaarka ah ee SSC-Khaatumo. Wuxuu xusay in wadatashiyo lala yeeshay inta badan madaxda dowlad-goboleedyada ay aasaas u noqdeen diyaarinta doorashooyinka. Ururada siyaasadeed ee doonaya inay ka qeyb galaan doorashada waa inay buuxiyaan shuruudo adag oo cusub. Sida uu sheegay Cabdikariin, dhammaan ururada waa in ay iska diiwaan geliyaan guddiga, halka ururadii horey u diiwaangashanaa laga doonayo inay dib u cusboonaysiiyaan shahaadooyinkooda. Sidoo kale, urur kasta waa in uu cadeeyaa inuu haysto ugu yaraan 10,000 xubnood, shuruud loo dejiyey si loo hubiyo kalsoonida iyo taageerada ballaaran ee ay haystaan. Doorashooyinka dhammaan gobollada waxaa lagu wadaa in hal maalin la wada qabto, iyadoo Muqdisho door muhiim ah ka qaadan doonto. Goobaha codbixintu waxay ka dhici doonaan degmooyinkii rasmiga ahaa ee la aqoonsanaa ka hor 1991 xilligii dowladdii militariga, oo tiradoodu ahayd 95 degmo. Si kastaba ha ahaatee, NIEC ayaa arrintaas dib u eegis ku sameysay, iyadoo fududeysay hannaanka doorashada lana dhimay tirada degmooyinka si ay u noqdaan 65, si loo hagaajiyo hab-sami u socodka doorashooyinka. Hase yeeshee, hannaanka doorashooyinka ayaa wajahaya caqabado waaweyn. Khilaafaadka siyaasadeed ee u dhexeeya dowladda federaalka iyo maamullada Puntland iyo Jubbaland ayaa weli jira, halka mucaaradku ay si adag uga soo horjeedaan in doorasho guud laga qabto dalka oo dhan. Xiisadahan ayaa dhalinaya su’aalo la xiriira suurtagalnimada in doorashooyinka ay si buuxda uga qabsoomaan dhammaan goobaha la qorsheeyey.
-
Ciidanka Booliska Puntland ayaa beeniyay wararka sheegaya in dad Itoobiyaan ah lagu dilay gudaha Puntland, wuxuuna caddeeyay in aysan jirin wax dil ah, marka laga reebo dhacdo yar oo ay dad dhagxaan ku tuureen muhaajiriin, waxaana la qabtay eedeysanayaashii ka dambeeyay falkaas. “Ciidanka Booliska Puntland wuxuu beeninayaa wararka sheegaya in dad Itoobiyaan ah lagu dilay gudaha Puntland, wuxuuna caddeynayaa in aysan jirin wax dil ah. Waxaa jiray dhacdo yar oo ay dad dhagxaan ku tuureen muhaajiriin, waxaana la qabtay eedeysanayaashii ka dambeeyay” ayaa lagu yiri War ka soo baxay Booliska. Boolisku wuxuu sheegay in sharciga la marsiin doono qof kasta oo isku daya inuu khalkhal geliyo amniga, Puntland na ay ka go’an tahay in la sugo badqabka dhammaan dadka ku nool, iyadoo aan la kala soocin. “Boolisku wuxuu uga digayaa cid kasta falalka noocaas ah, wuxuuna adkeynayaa in sharciga la marsiin doono qof kasta oo isku daya inuu khalkhal geliyo amniga. Puntland waxay ka go’an tahay in la sugo badqabka dhammaan dadka ku nool, iyadoo aan la kala soocin” ayuu sii raaciyay warkaasi Warka Booliska Puntland ayaa yimid kaddib markii qaar ka mid ah warbaahinta Itoobiya ay sheegtay in saddex qof oo Itoobiyaan ah lagu dilay magaalada Garowe, halka ay sheegeen in qaar kalena la jirdilay. PUNTLAND POST The post Dowladda Puntland oo beenisay in Soogalooti Itoobiyaan ah lagu dilay degaannada Puntland appeared first on Puntland Post.
-
For almost a month, security forces in the semi-autonomous Somali region of Puntland have been advancing on the mountainous hideouts of Islamic State militants. Source: Hiiraan Online
-
Washington (Caasimada Online) –Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa tan iyo markii uu xilka la wareegay waxa uu saxiixay amarro fulineed oo la xiriira socdaalka iyo muhaajiriinta, kuwaas oo shacabka Mareykanka ay ku kala aragti duwan yihiin. Xildhibaan Ilhaan Cumar oo ah gabar Soomaali Mareykan ah oo ka tirsan Aqalka Kongareeska Mareykanka ayaa wareysi ay siisay BBC waxay ku dhaliishay arrimaha la xiriira musaafurinta muhaajiriinta ee Trump uu bilaabay. “Sidii uu Trump u soo laabtay dhaawac weyn ayaa soo gaaray dadka, argagax ayuu abuuray, waan ka xunahay in la kala geeyo carruurta dalkaan ku dhalatay iyo waalidkood, dhibaatooyinka uu Trump geysanayo waa ay ka badan yihiin kuwii uu geystay afartii sano ee horay uu u soo xukumay dalkaan,” ayey tiri Ilhaan Cumar. Ilhaan waxay quus ka muujisay ka hortaggeeda go’aanada uu Trump dalka Mareykanka uga tarxiilayo dadka soo galootiga ah. “Awoodda maamulka dalka waxaa hadda heysta xisbiga Trump, anaga waa nagu adagtahay in go’aanadooda aan ka dagaalano, laakiin waan caawi doonaa dadkeena, intii aan karno,” ayey tiri Ilhaan Cumar. Sidoo kale Xildhibaan Ilhaan waxay talooyin siisay Soomaalida soo galootiga ku ah dalka Mareykanka ee halista ugu jira in lasoo tarxiilo, waxayna ku dhiirigelisay in aysan is dhigan sharciyadoodana aysan si sahlan u tusin kooxaha musaafurinta. “Waxaan kula talinayaa dadka Soomaalida ah, hadii ay ku su’aalaan si sax ah ha kugu jawaabin, u sheeg in looyar aad ku xiran tahay oo masuul lagaa yahay, ha tusin sharciyadaada iyo sida aad ku imaatay, isku diyaari oo baro sharciyada dalkaan,” ayey tiri Ilhaan. Ilhaan Cumar waxaa la weydiiyey qorshaha Trump ee lagu rarayo dadka Qasa degan, waxayna sheegtay in arrintaas ay ka soo horjeedaan, isla markaana ay rajeyneyso in dalalka Carabta ee Masar iyo Joordan aysan Trump ka ogolaa doonin waxa uu wado. “Dadka muslimiinta ah ee reer Falastiin waxaan taageersanahay inay dalkooda joogaan oo aan laga rarin,” ayey tiri. Sidoo kale waxaa la weydiiyey qorshaha Trump uu deeqihii uga jartay qaar kamid ah dalalka caalamka oo Soomaaliya ay ku jirto, “Waxaas kama yeeleyno Aqalka Kongareeska ayaan u fadhinaa cod ayaana u qaadi doonaa,” ayey hadalkeeda ku sii dartay Ilhaan. Dhanka kale, Ilhaan Cumar waxay sheegtay inay diyaar u tahay la shaqeynta Madaxweyne Trump, haddii uu ka shaqeynayo danaha shacabka.
-
Mogadishu (HOL) — A multinational counterterrorism operation led by INTERPOL and AFRIPOL resulted in the arrest of 37 individuals suspected of ties to Al-Shabaab, ISIS, and other extremist groups across eight East African nations, authorities announced Monday. The operation, conducted between November and December 2024, also led to the seizure of small arms, heavy weaponry, and explosives. Source: Hiiraan Online
-
Mogadishu (HOL) — Nine migrants, including individuals from Somalia and Eritrea, were found trapped in a shipping container on Monday at Rosslare Europort after spending four days without food or water. The group, which had believed they were being smuggled into the United Kingdom, contacted authorities for help before being rescued on Monday morning. Source: Hiiraan Online
-
Ankara (Caasimada Online) – Xisbiga UPD ee Soomaaliya iyo xisbiga AK Party ee haya talada dalka Turkiga ayaa maanta heshiis is-afgarad ku kala saxiixday magaalada Ankara. Heshiiska ayaa labada dhinac waxaa u kala saxiixay xoghayaha guud ee xisbiga UPD xildhibaan Cabdiraxmaan Odowaa iyo guddoomiye ku-xigeenka AK Party Mr. Zafer Sirakaya. Heshiiskan ayaa wuxuu u gogol xaarayaa in labada xisbi ay yeeshaan iskaashi qoto dheer oo ku aaddan; is-waydaarsiga khibradaha, aragtiyada iyo cilmi baarista, hindisaha iyo hirgalinta barnaamijyada siyaasadeed, kobcinta xirfadda kaadirka iyo sare u qaadista wacyiga siyaasiga ah ee bulshada. Is-afgaradka xisbiga madaxweyne Xasan Sheekh iyo xisbul xaakimka dalka Turkiga ayaa ku soo aadaya xilli uu socdo diyaar-garowga nidaamka axsaabta oo Soomaaliya la qorsheyneyo inuu markii u horreeyay ka hana-qaado. Dhawaan guddigga doorashooyinka qaranka oo muran ka taagan yahay hanaankii lagu dhisay ayaa soo saaray jadwalka doorashada, iyagoo ku dhowaaqay inay furan tahay diiwaan-gelinta ururrada siyaasadda. Diiwaan-gelinta ururrada siyaadadda ayaa bilaabatay 20-kii Janaayo, iyadoo socon doonta illaa 31-ka Maarso 2025. Muddadaas ayuu guddiga sheegay in ururrada siyaasadda lagu siin doono shahaadada aqoonsiga ah, islamarkaana ay saxiixi doonaan shuruucda lasoo kordhiyay ee doorashooyinka. Guddiga ayaa horey u sheegay inuu gaari doono goobo lasoo sahmiyay, si dadka halkaas ugu nool ay u helaan xuquuqdooda codeynta oo ay ku dooran karaan qofka ku metala siyaasadda si looga gudbo doorasho dadban. Arrimahan ayaa imaanaya xilli dalka ay haatan ka taagan tahay xiisad culus oo ka dhalatay sida loo wajahayo hannaanka doorashooyinka dalka oo ay weli isku hayaan dowladda federaalka Soomaaliya, xubnaha mucaaradka iyo qaar kamid ah maamul goboleedyada dalka.
-
Hargeisa (HOL) — The United Kingdom has called on Somaliland and SSC Khaatumo to exchange prisoners as a first step toward de-escalation in a conflict that has displaced thousands and disrupted trade in the region. Source: Hiiraan Online
-
Map of Somalia locating Somaliland Map of Somalia locating Somaliland © Sophie RAMIS. Somaliland, a breakaway region of Somalia, holds a presidential election on Wednesday at a time of diplomatic tensions in the Horn of Africa. Here are some key facts about the territory: – Independence declaration – Somaliland declared independence from war-torn Somalia in 1991 after the fall of autocrat Siad Barre. But it remains unrecognised by any country or international organisation, leaving the region poor and isolated. The former British protectorate elects its own leaders based in the self-appointed capital of Hargeisa, and has its own currency and army. Its approximately six million people cannot travel easily as their passports are rarely accepted. Taiwan — another diplomatically isolated territory — has come closest to formally recognising Somaliland, referring to it as a country. Sponsored results A few African and European countries have opened diplomatic missions in Hargeisa, including Kenya and Ethiopia. – Economy – The region has a strategic position in the Horn of Africa, lying in the northwest of Somalia on the Gulf of Aden and neighbouring Djibouti and Ethiopia. But lack of recognition has hampered growth in a region already beset by extreme poverty, frustrating access to foreign loans, aid and investment. The economy is mostly powered by remittances from the diaspora and livestock exports, as well as duties from the port of Berbera, a regional shipping hub. – Oasis of stability – Somaliland has avoided much of the chaos and violence plaguing other parts of Somalia, sharpening a sense of failure in the rest of the country. However, long-simmering clan tensions erupted into deadly fighting in early 2023 between Somaliland’s forces and militias loyal to Somalia around the city of Las Anod. The fighting left hundreds dead and displaced thousands more in the area, which straddles a key trade route and is claimed by both Somaliland and neighbouring Puntland, a semi-autonomous state of northeastern Somalia. – Ethiopia deal – In January, Somaliland struck a controversial maritime deal to lease 20 kilometres (12 miles) of its coast for 50 years to landlocked Ethiopia, saying it would get recognition in return. The details have not been confirmed by Ethiopia, but the deal was still denounced by Somalia as a brazen assault on its sovereignty. Somalia responded by building closer diplomatic and military ties with Ethiopia’s longtime rival Egypt, at odds with Addis Ababa over a large hydroelectric dam on the Blue Nile. Somalia has also deepened ties with another rival, Eritrea, which seceded from Ethiopia in 1993. – Rock art and climate – Some of the oldest and best-preserved rock paintings in Africa are to be found at Laas Geel (Somali for “camel watering hole”), about 50 kilometres (30 miles) from Hargeisa. Somaliland comprises 177,000 square kilometres (68,000 square miles) of rugged highlands, arid deserts and coastal plains along the Red Sea. Like much of the Horn, it is one of the world’s most vulnerable places to climate change, often hit by extreme flooding and drought. In 2018, a tropical cyclone left more than a dozen dead and thousands homeless. bur-ho/er/js Qaran News
-
Daaru-salaam (Caasimada Online) – Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Dr. Xasan Sheekh Maxamuud ayaa kulan-doceedyo miro-dhal ah la yeeshay madax kala duwan oo ka qeyb-galay shirweynaha tamarta Afrika ee ka socda Daaru-Salaam ee dalka Tanzania. Madaxweynaha ayaa la kulmay madaxweynaha Tanzania Marwo Samia Suluhu Hassan oo ay ka wada-hadleen xoojinta xiriirka labada dal iyo iskaashiga istiraatiijiga ee arrimaha bulshada bariga Afrika. Labada dowladood ee Soomaaliya iyo Tanzania ayaa kala saxiixday heshiisyo muhiim ah oo lagu xoojinayo wada shaqeynta dhinacyo badan. Tan ayaa muujineysa rabitaanka labada dal ee kobcinta xasilloonida iyo horumarka gobolka, sida ay sheegtay Madaxtooyada Soomaaliya. Sidoo kale madaxweyne Xasan Sheekh ayaa kulan la qaatay madaxweynaha Ghana John Dramani Mahama, waxayna ka wada-hadleen sidii kor loogu qaadi lahaa xiriirka Soomaaliya iyo Ghana, maalgashiga iyo isku xirka ganacsatada labada dal. Madaxweynaha ayaa la kulmay madaxa bangiga horumarinta Afrika (AfDB) Akinwumi Adesina oo ay dul istaageen wadashaqeynta Soomaaliya iyo Bangiga, kobcinta fursadaha maalgashi ee Soomaaliya, gaar ahaan xoolaha, dhaqaalaha badda, tamarta iyo horumarinta kaabeyaasha dhaqaalaha. Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa casuumaad rasmi ah u fidiyay Dr. Adesina si uu u booqdo Soomaaliya taas oo uu aqbalay.
-
Sagaal qof oo la sheegay in qaar Soomaali yihiin ayaa laga dhex helay kunteenar badeecooyin ay ku raran yihiin dekadda Rosslare Europort ee dalka Ireland. Dadka ayaa kunteenar-ka ku jiray muddo afar maalmood ah ka hor inta aysan xiriir la sameyn mas’uuliyiinta halkaasi si loo caawiyo. Subaxdii Isniinta ayaa halkaasi laga soo badbaadiyay tahriibayaasha. Ciidamada xeebaha dalka Ireland ayaa bilaabay baaritaan ku saabsan dhacdadaan iyo sida dadkaan loogu soo qariyay kunteenarka oo halis galiyay naftooda. Ilaalada xeebaha Ireland ayaa sheegay in ay ka soo kala jeedaan tahriibayaashaan dalalka Soomaaliya iyo Ereteriya. Dhammaantood waxay da’doodu u dhaxaysaa sida la sheegay 16 iyo 27. Siddeed qof ayaa caafimaadkoodu wanaagsan yahay laakiin hal nin ayaa u baahday daaweyn isbitaal sida la soo wariyay. “Mid ka mid ah tahriibayaasha ayaa teleefoon diray kadibana booliska waxay ogaadeenna in halkaa sagaal nin ku jiraan, labo nin ayaa la daweyay mid kalana isbitaalka ayaa loo qaaday,” ayuu yiri Cabdicasiis Axmed Muuse oo ka mid ah Soomaalida ku nool dalka Ireland isla markaana waxaa uu ka tirsan yahay xafiis caawiya bulshada BBC-da ayaa waydiisay waxa ay ka ogyihiin ilaa iyo hadda inta qof ee Soomaalida ah, waxaana uu ku jawaabay: Ilaa iyo hadda wax warbixin ah kama hayno booliska ayaa arrinta gacanta ku haya, kolley haddii Soomaaliya ay ku jiraan turjumaanno ayay u baahan doonaan oo waxaa laga yaabaa in ay nala soo xiriiraan,” ayuu hadalkiisa raaciyay Cabdicasiis. Waxaa la fahamsan yahay in welwelka laga qabay dartii caafimaadka ninkan ay tahay mid ka mid ah sababaha ay qaarkood ula xiriireen adeegyada degdegga ah ka hor inta aan la ogaan. Ciidamada ilaalada xeebaha Ireland oo wada baaritaan arrintaan ku saabsan ayaa muujiyay kalsooni ah in dadkaan ay soo tahriibiyeen mukhalasiin fadhigoodu yahay Afrika iyo Yurub. “Booliska ayaa haya oo raggii su’aalo waydiinaya,” ayuu yiri Cabdicasiis. Baaritaanka socda ayaa ujeeddadiisu tahay in lagu ogaado halka dadkaan looga soo qaaday kunteenerka iyo dadka ku gacan siiyay in ay Ireland galaan. Mukhalasiinta ku gacan siiyay tahriibayaasha safarka sharci darrada ah ayaa la sheegay in ay ku war galiyeen in la gayn doono dalka Ingiriiska, balse taa baddelkeeda ay Ireland aya ala geeyay, waxayna bixiyeen lacag ka badan 2,000 oo Yuuro. Wararka kale oo soo baxaya ayaa sheegaya in lix ka mid ah sagaalka qof ee kunteenerka laga soo badbaadiyay oo loo diiday in ay gudaha u galaan Ireland, dib loogu celiyay dalka Faransiiska, halka mid ka mid ahna laga baaraan-dagayo in dib u dejin la siiyo iyo in kale. Labo kale oo da’doodu ay yar tahay ayaa iyagana la dabiibayaa oo lagu hayaa goob caafimaad oo ku taalla Ireland. Sababta Faransiiska loogu celiyay ayaa muujinaysa in markii horeba ay halkaasi ahayd halkii Kunteenerka looga soo qaaday. Dhacdadaan ayaan ahayn mid cusub oo dhowr jeer oo hore ayaa dad muhaajiriin ah waxaa si qarsoodi ah lagu galayay Ingiriiska iyo Ireland, kuwaas oo qaarkood doomo ay saarnaayeen ay kula qallibmeen kanaalka u dhaxeeya UK iyo Faransiiska. Sanadkii 2023, dalka Ingiriiska ayaa kaalinta shanaad uga jiray dalalka ugu badan ee laga codsaday magangalyada, waxaana muhaajiriintii xilligaas ay gaarayeen 329,035 qof. Jarmarka ayaa ka mid ahaa dalalkii helay codsiyadii ugu badnaa ee uga yimaada muhaajiriinta. Dalka Spain ayaa kaalinta labaad ee ugu sareysa ku jiray xilligaas waxaana iska dhiibay dad gaarayay 160,460 qof, waxaana ku soo xigay Faransiiska oo ay galeen 145,095 qof, halka Talyaaniguna qaabilay dad magangalyo doon gaarayay 130,565 qof. Qaran News
-
Addis Ababa (Caasimada Online) — Hay’adda Human Rights Watch ayaa maanta sheegtay in xukuumadda Itoobiya ay “sii xoojineyso cadaadiska” ay ku hayso ururada bulshada rayidka ah, iyadoo cambaareysay hakinta ay toddobaadyadii la soo dhaafay ku sameysay laba urur oo si madax-bannaan ugu dooda xuquuqda aadanaha. Bishii December, hay’ad dawladeed oo kormeer ku haysa ururada bulshada rayidka ah ayaa shaqada ka joojisay Golaha Xuquuqda Aadanaha Itoobiya (EHRC), oo ah ururka ugu faca weyn ee si madax-bannaan ugu dooda xuquuqda aadanaha ee dalkaas, iyo Xarunta Difaacayaasha Xuquuqda Aadanaha Itoobiya (EHRDC). Hay’adda HRW ayaa bayaan ay soo saartay ku sheegtay in “shaqo joojintan ay salka ku haysay “eedeymo sheegaya in ururradu aanay haysan madax-bannaani isla markaana ay ka shaqeynayeen meel ka baxsan waajibaadkooda shaqo.” Talaabadan dawladdu ay qaaday ayaa HRW ku tilmaantay “qayb ka mid ah cadaadiska sii xoogaysanaya ee lagu hayo ururada bulshada rayidka ah”. “Mas’uuliyiinta Itoobiya ayaa sannadkii tegay olole aan kala joogsi lahayn ku qaaday ururada u dooda xuquuqda aadanaha,” ayay tiri Mausi Segun, oo ah Agaasimaha Afrika ee hay’adda HRW. “Iyadoo la joojinayo ururada hawlaha muhiimka ah ee diiwaangelinta iyo u doodista xuquuqda aadanaha ka waday gudaha dalkaas, dawladdu waxay muujineysaa sida aanay ugu dulqaadan karin in si madax-bannaan loola xisaabtamo,” ayay hadalkeeda ku dartay. Tallaabadan ayaa imaanaysa kaddib markii bishii December la hakiyay saddex urur oo kale oo u dooda arrimaha xuquuqda aadanaha, kuwaas oo kala ah Xarunta Horumarinta Xuquuqda iyo Dimuqraadiyadda (CARD), Qareennada Xuquuqda Aadanaha (Lawyers for Human Rights) iyo Ururka Xuquuqda Aadanaha ee Itoobiya (Association for Human Rights in Ethiopia). Kaliya ururkii ugu dambeeyay ee saddexdan ka mid ah ayaa illaa hadda laga qaaday shaqo joojintii. Billene Seyoum, oo ah afhayeen u hadashay Ra’iisul Wasaare Abiy Ahmed, ayaa sheegtay in tan iyo sannadkii 2018 – markii uu Abiy xilka qabtay – “tallaabooyin muhiim ah” la qaaday si loo abuuro “deegaan loo wada dhan yahay oo sharci ku dhisan, kaasoo u sahlaya dhammaan dhinacyada ay khuseyso inay si macno leh uga qaybqaataan arrimaha Itoobiya”. “Tallaabooyinkaas waxaa ka mid ah in la beddelo saaxadii markii hore xaddidnayd ee si adag loo kontoroolay ee ururada bulshada rayidka ah, loona beddelo mid u oggolaanaysa ururada inay si xor ah u shaqeeyaan, iyagoo dhinacna u janjeerin, isla markaana u hoggaansamaya sharciyada dalka,” ayay raacisay hadalkeeda. Dalkan ku yaal Geeska Afrika oo ay ku nool yihiin in ka badan 120 milyan oo qof ayaa wajahaya dhowr dagaal oo hubeysan, gaar ahaan gobollada ugu dadka badan ee Amxaarada iyo Oromiya, halkaasoo ciidamada federaalku ay kula dagaallamayaan maleeshiyo hubeysan. Ciidamada federaalka iyo maleeshiyaadka ayaa labadaba lagu eedeeyay inay galeen xadgudubyo ka dhan ah xuquuqda aadanaha.
-
Ciidamada Amniga Puntland oo fulinaya go’aankii ka soo baxay dowladda ee ku saabsanaa in aysan degaannada Puntland sii joogi karin ajaanib sharci la’aan ah ayaa maanta bilaabay in ay dib dalkoodii ugu celiyaan soogalootiga Itoobiyaanka ah. Soogalootiga Itoobiya u dhashay, oo aan sharciga haysan ayaa saakay gaadiid xamuul ah laga saaray magaalada Garoowe, si loogu celiyo dalkooda, kaddib markii ciidamada Amniga Puntland ka ururiyeen magaalooyinka waaweyn, si looga hortago in ay ku biiraan kooxda Argagixisada ah ee Daacish. Ciidamada Ammaanka ayaa Todobaadkan bilaabay raafka dhammaan ajaanibta sharci la’aanta ku joogta degaannada Puntland, kaddib go’aankii ka soo baxay wasaaradda Arrimaha gudaha Puntland ee lagu sheegay in Laga bilaabo 25 Janaayo 2025 aysan degaanna Puntland joogin karin ajaanib sharci la’aan ah, islamarkaana aan guri laga kirayn karin wax shaqo ahna la siin karin. Wasaaradda Amniga Puntland oo dhaqangelinaysa go’aankii ka soo baxay wasaaradda Arrimaha gudaha ayaa sidoo kale sheegtay in aysan gebi ahaanba xuduudaha Puntland soo geli karin ajaanib sharci la’aan ah, waxaana ay ku amartay cid kasta oo ay u shaqeeyaan ajaanib in ay mudda 72 saac gudahood ah ku soo diiwaan-geliyaan, si loo hubiyo aqoonsigooda. Go’aanka ajaanibta looga saarayo Puntland ayaa soo baxay Todobaadkan, kaddib markii ciidamada Amniga Boosaaso ku toogteen nin ajnabi ah oo qaraxyo ku aasayay bartamaha magaalada, kaddibna gacanta lagu dhigay shabakad ajaanib ah oo ka tirsan kooxaha Daacish, kuwaasi oo abaabulayay in ay weerarro argagixiso ka fuliyaan goobaha shacabku ku badan yihiin ee Boosaaso. PUNTLAND POST The post Puntland oo bilowday in ay dalkoodii dib ugu celiso dhammaan Soogalootiga Itoobiyaanka ah appeared first on Puntland Post.
-
Wasaaradda Waxbarashada, Hidaha iyo Tacliinta Sare ee Jubaland ayaa ku dhawaaqday go’aan cusub oo lagu jaangooyay khidmadaha waxbarashada ee dugsiyada hoose, dhexe, iyo sare, ayadoo soo saartay qeymo lama dhaafaan ah oo laga qaadayo ardayda heerarka kala duwan ee waxbarashada ku jira. Ujeedka amarkan loo soo saaray ayaa lagu sheegay looga golleeyahay in la fududeeyo helitaanka waxbarashada, culaysyadana looga yareeyo waalidiinta carruuryoodu ay dugsiyada dhigtaan. Wasaaradda Waxbarashada Jubaland waxay shaacisay in lacagta laga qaado ardayda dugsiga sare laga dhigey $12, halka dugsiga hoose dhexe lagu kala jaangooyay $6 iyo $8 oo keliya. Goobaha waxbarashada dhulka Soomaalida ayaa lagu dhaliilaa kala duwanaansho dhanka lacagaha ardayda laga qaado ah, taas oo aan ku salaysnayn awoodda dhaqaale ee waaliddiinta carruurta. Source: goobjoog.com