-
Content Count
213,126 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Content Type
Profiles
Forums
Calendar
Everything posted by Deeq A.
-
Baraawe (Caasimadda Online) – Tiro Madaafiic ah ayaa lagu beegsaday diyaarad Milatari oo nooca Helicopter-ka ah xilli ay ku soo dageysay saldhig Milatari oo ku yaalla duleedka degmada Baraawe. Diyaaradda oo sahay u sidday Ciidamada AMISOM ee ku sugana gudaha Baraawe ayaa lagu beegsaday madaafiicda xilli ay ku soo dageysay gudaha saldhig ku yaalla deegaanka Ambareeso ee duleedka Baraawe. Warar xog ogaal ah ayaa sheegaya in madaafiicda qaar ay ku dhaceen meel aan ka fogeyn diyaaradda taas oo keentay in qalqal weyn uu ka dhaco gudaha saldhigga, ugu danbeynna diyaaraddii ay carartay iyadoon wax sahay ah dajin sida ay qoreen warbaahinta Ururka Al-Shabaab. Warbaahinta ay leeyihiin Ururka Al-Shabaab ayaa lagu soo qoray in Ciidamo fara badan oo ku xoomay diyaaradda si ay sahayada uga dajiyaan ay soo gaareen khasaarooyin kala duwan. Sidoo kale warbaahintaas ayaa qoray inay duqeyntaas ka dhalatay dhimashada 3 askari oo 2 ay yihiin kuwa Soomaalida iyo 1 ka tirsan Ciidamada Uganda sida ay hadalka u dhigeen. Guddoomiyaha gobolka Shabeelaha Hoose Maxamed Ibraahim Barre ayaa isna dhankiisa sheegay inay dhinteen 2 ruux oo midi shacab yahay midna Ciidan yahay Ma jiraan faafaahin intaas dhaafsiisan oo laga helayo weerarkaas madaafiicda ah ee Al-shabaab maanta ay ku tuureen Diyaarad saanad Ciidan u watay Ciidamo ka tirsam Xooga Soomaaliya iyo kuwa AMISOM ee gobolka Shabeelaha Hoose. Wixii warar ah ee kusoo kordha waan idinla socodsiin doonaa Inshaa Allah.
-
UNITED NATIONS ASSISTANCE MISSION IN SOMALIA (UNSOM) UNITED NATIONS CORE VALUES: INTEGRITY, PROFESSIONALISM, RESPECT FOR DIVERSITY THIS POSITION IS OPEN TO SOMALI NATIONALS ONLY AND DOES NOT HAVE INTERNATIONAL BENEFITS FEMALE CANDIDATES ARE PARTICULARLY ENCOURAGED TO APPLY READVERTISEMENT DEADLINE FOR APPLICATIONS: 28 AUGUST 2018 DATE OF ISSUANCE: 29 JULY 2018 FUNCTIONAL TITLE: FIELD LANGUAGE ASSISTANT LEVEL: GL-5 SECTIONS UNIT: POLITICAL AFFAIRS AND MEDIATION GROUP LOCATION: REGIONAL OFFICE, BAIDOA DURATION OF CONTRACT: ONE (1) YEAR FIXED TERM VACANCY ANNOUNCEMENT NUMBER : UNSOM/PAMG/ 035/2018/SM Special Notice This position is funded for an initial period of one year, extension of appointment will be subject to budgetary approval. Appointment against this position is on a local basis. The candidates are responsible for any travel expenses incurred in order to take-up the appointment. All applicants are strongly encouraged to apply on-line as soon as possible and well before the deadline stated in the job opening. Interested applicants who are working with UN Contractors must fulfil the obligations of their contracts with the UN Contractors in order to be eligible to apply for this vacancy. Organizational Setting and Reporting Relationships: The position is located within the United Nations Assistance Mission in Somalia (UNSOM) in it Regional Office, Baidoa. The incumbent will report to the Head of Office or his/her Deputy and may be assigned to other sections as required on a day to day basis. Responsibilities: Within delegated authority, the Field Language Assistant will be responsible for the following duties: Provides clear and concise verbal communication/ interpretation, interfacing between mission officials and local population in support of operations and wider mission activities. Translation of high level documents and communications from local language(s) to English and vice versa covering a broad range of subjects dealt with by the United Nations. Liaises with counterparts in other sections relating to scheduling and administrative arrangements. Keeps abreast of news in the Media and briefs supervisors and colleagues of relevant contents. Drafts correspondence for the supervisor. Assists officers with the preparation of drafts, briefing notes and background information. Files, retrieves office documents. Performs other duties as required. Competencies: Professionalism: Shows pride in work and in achievements; Demonstrates professional competence and mastery of subject matter; Is conscientious and efficient in meeting commitments, observing deadlines and achieving results; Is motivated by professional rather than personal concerns; Shows persistence when faced with difficult problems or challenges; remains calm in stressful situations; Takes responsibility for incorporating gender perspectives and ensuring the equal participation of women and men in all areas of work. Communication: Speaks and writes clearly and effectively; listens to others, correctly interprets messages from others and responds appropriately; Asks questions to clarify, and exhibits interest in having two-way communication; Tailors language, tone, style and format to match the audience; demonstrates openness in sharing information and keeping people informed. Teamwork: Works collaboratively with colleagues to achieve organizational goals; solicits input by genuinely valuing other’s ideas and expertise; is willing to learn from others; Places team agender before personal agenda; Supports and acts in accordance with final group decision, even when such decisions may not entirely reflect own position; shares credit for team accomplishments and accepts joint responsibility for team shortcomings. Qualifications: Education: High school diploma is required. Experience: A minimum of four (04) years of work experience in providing simultaneous translation and interpretation services from English to Somali (both Maay and Mahaatiri dilects) and vice versa Language: English and French are the working languages of the United Nations Secretariat. Fluency in English (oral and written), is required, for this post, flequency in English and Somali (both Maay and Mahaatiri dialects are required. Knowledge of other UN languages is desirable. Assessment Method: Evaluation of qualified candidates may include a substantive assessment which will be followed by competency-based interview. Additional Information: Candidates who are not selected, but whose performance in the interview process nevertheless demonstrated them to be suitable for a similar function may be kept on a roster for up to seven years. Candidates placed on the roster may be considered for selection against future vacancies for the same function and level. How to Apply: Qualified candidates may submit their applications including their United Nations Personal History form (P.11) to the address mentioned below on or before the deadline. The P.11 is on the https://unsos.unmissions.org/jobs. Applications submitted after the deadline 28 August 2018 will not be accepted. CVs will not be accepted. Email: recruitment-unsoa@un.org Please quote, Vacancy Announcement Number and Functional Title in the subject of the e-mail Kindly attach a copy of P11, Degree Certificate, Passport and or National Identification Card. These are required as part of your application for consideration of eligibilty. Please note CID and NISA Certificates are required at a later stage of the recruitment process. The United Nations shall place no restrictions on the eligibility of men and women to participate in any capacity and under conditions of equality in its principal and subsidiary organs. THE UNITED NATIONS DOES NOT CHARGE A FEE AT ANY STAGE OF THE RECRUITMENT PROCESS (APPLICATION, INTERVIEW MEETING, PROCESSING, OR TRAINING).
-
UNITED NATIONS ASSISTANCE MISSION IN SOMALIA (UNSOM) UNITED NATIONS CORE VALUES: INTEGRITY, PROFESSIONALISM, RESPECT FOR DIVERSITY THIS POSITION IS OPEN TO SOMALI NATIONALS ONLY AND DOES NOT HAVE INTERNATIONAL BENEFITS FEMALE CANDIDATES ARE PARTICULARLY ENCOURAGED TO APPLY DEADLINE FOR APPLICATIONS: 28 AUGUST 2018 DATE OF ISSUANCE: 29 JULY 2018 FUNCTIONAL TITLE: FIELD LANGUAGE ASSISTANT LEVEL: GL-5 SECTIONS UNIT: POLITICAL AFFAIRS AND MEDIATION GROUP LOCATION: KISMAYO DURATION OF CONTRACT: ONE (1) YEAR FIXED TERM VACANCY ANNOUNCEMENT NUMBER: UNSOM/PAMG/ 034/2018/SM Special Notice This position is funded for an initial period of one year, extension of appointment will be subject to budgetary approval. Appointment against this position is on a local basis. The candidates are responsible for any travel expenses incurred in order to take-up the appointment. All applicants are strongly encouraged to apply on-line as soon as possible and well before the deadline stated in the job opening. Interested applicants who are working with UN Contractors must fulfil the obligations of their contracts with the UN Contractors in order to be eligible to apply for this vacancy. Organizational Setting and Reporting Relationships: This position is located within the United Nations Assistance Mission in Somalia (UNSOM) in Kismayo. The incumbent will report to the Head of Office or his/her Deputy, and may be assigned to other sections as required on a day to day basis. Responsibilities: Within delegated authority, the Field Language Assistant will be responsible for the following duties: Provides clear and concise verbal communication/ interpretation, interfacing between mission officials and local population in support of operations and wider mission activities. Translation of high- level documents and communications from local language(s) to English and vice versa covering a broad range of subjects dealt with by the United Nations. Liaises with counterparts in other sections relating to scheduling and administrative arrangements. Keeps abreast of news in the Media and briefs supervisors and colleagues of relevant contents. Drafts correspondence for the supervisor. Assists officers with the preparation of drafts, briefing notes and background information. Files, retrieves office documents. Performs other duties as required. Competencies: Professionalism: Shows pride in work and in achievements; Demonstrates professional competence and mastery of subject matter; Is conscientious and efficient in meeting commitments, observing deadlines and achieving results; Is motivated by professional rather than personal concerns; Shows persistence when faced with difficult problems or challenges; remains calm in stressful situations; Takes responsibility for incorporating gender perspectives and ensuring the equal participation of women and men in all areas of work. Communication: Speaks and writes clearly and effectively; listens to others, correctly interprets messages from others and responds appropriately; Asks questions to clarify, and exhibits interest in having two-way communication; Tailors language, tone, style and format to match the audience; demonstrates openness in sharing information and keeping people informed. Teamwork: Works collaboratively with colleagues to achieve organizational goals; solicits input by genuinely valuing other’s ideas and expertise; is willing to learn from others; Places team agender before personal agenda; Supports and acts in accordance with final group decision, even when such decisions may not entirely reflect own position; shares credit for team accomplishments and accepts joint responsibility for team shortcomings. Qualifications: Education: High school diploma is required. Experience: A minimum of four (04) years of work experience in providing translation/ interpretation services. Language: English and French are the working languages of the United Nations Secretariat. Fluency in English (oral and written), is required. Knowledge of other United Nations languages is desirable. Fluency in Somali, both oral and written – to be able to interpret/translate into and from English – is required Assessment Method: Evaluation of qualified candidates may include an assessment exercise which may be followed by competency-based interview. Additional Information: Candidates who are not selected, but whose performance in the interview process nevertheless demonstrated them to be suitable for a similar function may be kept on a roster for up to seven years. Candidates placed on the roster may be considered for selection against future vacancies for the same function and level. How to Apply: Qualified candidates may submit their applications including their United Nations Personal History form (P.11) to the address mentioned below on or before the deadline. The P.11 is on the https://unsos.unmissions.org/jobs. Applications submitted after the deadline 28 August 2018 will not be accepted. CVs will not be accepted. Email: recruitment-unsoa@un.org Please quote, Vacancy Announcement Number and Functional Title in the subject of the e-mail Kindly attach a copy of P11, Degree Certificate, Passport and or National Identification Card. These are required as part of your application for consideration of eligibilty. Please note Criminal Investigation Department (CID) and National Intelligence and Security Agency (NISA) Certificates are required at a later stage of the recruitment process. The United Nations shall place no restrictions on the eligibility of men and women to participate in any capacity and under conditions of equality in its principal and subsidiary organs. THE UNITED NATIONS DOES NOT CHARGE A FEE AT ANY STAGE OF THE RECRUITMENT PROCESS (APPLICATION, INTERVIEW MEETING, PROCESSING, OR TRAINING).
-
Virginia (Caasimadda Online) – Amiirka leh Dhaxaltooyadda Imaaradda Abu Dubai ee dalka Isutagga Midoobay ee Imaaraadka, Maxamed Bin Zaayid Bin Sultan Al-nahyaani waxa uu xaallad xannuun badan kala kulmay RW Ethiopia, Abiy Ahmed Ali, kadib, markii uu ka codsaday inuu taageero ka geysto sidii Machad Islaami ah looga dhisi laaha magaalladda Addis Abeba. Abiy Ahmed waxa uu hadalkaasi ku sheegay mar uu Kulan Furan uu Jaalliyadda Ethiopian-ka ku nool MaraykanKA kula yeeshay Xarunta Ururka Badar ee Ethiopia oo ku yaalla magaalladda Virginia ee dalKaasi. Dhaqdhaqaaq-yahan Ethiopian oo ka qeyb galay Kulankaasi.ayaa la sheegay inuu dhacdadaasi u gudbiyey Shabakadda Wararka ee Al-khaleej Online. RW Abiy Ahmed oo ka hadlayey Wada-sheekeysigii uu la yeeshay Maxamed Bin Zaayid waxa uu wax ka weydiiyey Dhismaha Machadka Islaamka. “Maxaad idinka (Imaaraad) ahaan nagu taageeri kartaan ?” ayuu Abiy Ahmed weydiiyey Dhaxal-sugaha Amiirka Abu Dhabi, oo isagana ku jawaabay: “Waxaa idinka taageeri doonaa wax kasta, waana idin bari donaa”. Abiy Ahmed waxa uu joojiyey Dhaxal-sugaha, kadibna sii weydiiyey: “Annaga kaa dooni mayno inaad Annaga na barto Islaamka ee aad Adiga lumisay?. Wxaan kaa doonaynaa Adiga inaad sida ugu dhaqsaha badan noo barto Luqadda Craabiga, si aan awood ugu yeeshanao inaan fahamno Islaamka Saxda ah, kadibna aan dib kuugula soo laabano”. RW Ethiopia waxa uu sii raaciyey: “Waxaan u sheegay isaga, haddii aan helno dhamaan tirada guud ee dadka ku nool Gacanka Carbeed, waxaan heli doonaa inay aad uga tiro yar yihiin tirada Muslimiinta ku nool gudaha Ethiopia. Dhaxal-sugaha Amiirka Imaarada Abu Dubai, Maxamed Bin Zaayid waxa uu RW Ethiopia weydiiyey: “Maxaad uga hadlaysaa tiradaasi?”. RW Abiy Ahmed waxa uu tilmaamay inuu ugu jawaabay sidatan: “Waayo Islaamku waxa uu aqoonsan yahay in badnaanshaha tahay isha Awoodda ama Xoogga”. Hadalka RW Ethiopia waxa uu aad u sii ifiyey barta Twitter-ka ee Carabta iyo Ethiopia ee @AR_Ethiopia. Si kastaba ha ahaatee, ma aha markii ugu horreysay ee ay Ethiopia ka hor timaado hadallo ka soo baxay Dhaxal-sugaha Amiirka ee Abu Dhabi ee dalka Imaaraadka. Bartamihii bishan July, Wasaaradda Arrimaha Dibedda ee Ethiopia waxay beeniyeen sheegashadda Imaaraadka ee ahaa inay door Dhexdhexaadin ka qaateen xalinta Khilaafkii Ethiopia iyo Eritrea ee lagu soo af-jaray Colaadii u dhexeeyey 20-kii sanno ee la soo dhaafay. Afhayeenka Wasaaradda Arrimaha Dibedda ee Ethiopia, Meles Alem waxa uu sheegay in Heshiiskii dhawaan ay kala saxiixdeen Dowladaha Ethiopia iyo Eritrea uu ku jiro Danaha Labada Waddan, mana jirin dhexdhexaadin ka timid dhinac 3-aad oo ku lug lahaa Heshiiskaasi. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
-
The Crown Prince of Abu Dhabi, Mohammed bin Zayed, was put in an uncomfortable situation by Ethiopian Prime Minister Abiy Ahmed Ali when he asked him to support the establishment of an Islamic institute in Addis Ababa. Abiy Ahmed recalled this situation during an open meeting of the Ethiopian community held by Badr Ethiopia Organization in the city of Virginia, US, according to an Ethiopian activist who attended the meeting and reported the statement to Al-Khaleej Online. Speaking of the conversation he had with bin Zayed, Abiy said, “I asked him about the construction of an Islamic institute, and I asked him: ‘What would you (as Emiratis) help us with? And he answered, “We will support you in everything, and we will teach you.” However, Abiy Ahmed stopped him and answered by saying: “We do not need you to teach us Islam. You have lost it. We want you to teach us the Arabic language quickly so that we can understand true Islam and then get you back on track.” He added, “I told him that if we got all the population of the Gulf countries together, we would find out that they are much fewer than the Muslim population in Ethiopia, he asked me ‘why are you talking in numbers?’ and I replied ‘because Islam considers the crowd as a source of strength’.” The speech was highlighted by the AR-Ethiopia account on Twitter. This is not the first Ethiopian insult to Abu Dhabi. In mid-July, the Ethiopian Foreign Ministry denied UAE’s claims about playing the role of a mediator with Eritrea regarding its 20-year-long conflict. The Ethiopian Foreign Ministry spokesman, Meles Alem, stressed that the Asmara agreement has been signed recently with Eritrea is in the interests of both countries and occurred without the mediation of any third party. The clarification of the Ethiopian Ministry of Foreign Affairs came as a response to UAE media news outlets which gave credit to the UAE and its Ministry of Foreign Affairs for the completion of the reconciliation. The UAE has faced renewed African objections against its tendencies in the continent. While Abu Dhabi sought to mobilise the countries of the world to boycott Qatar during its siege in June 2017, many countries rejected these pressures and attempts, including Ethiopia, which confirmed support for Kuwait’s efforts to resolve the Gulf crisis. Source: Memo
-
Crate diggers are cultural archaeologists who dedicate their time, money and energy to collecting musical artefacts that provide alternative histories from the fringes of society. They frequent record stores, flea markets, garage sales, charity shops and other places of “disposal” to find rare vinyl records or cassettes. But as music producer, journalist and digger Kathy Iandoli explained: Cratedigging isn’t merely ‘record shopping’ though. It’s a hunt for the DNA of a popular song you’re in love with. An addiction to origins. A recent compilation album of 1970s/80s music from the Horn of Africa, “Sweet as Broken Dates: Lost Somali Tapes”, is a great example of this. Half of the compilation is sung by women, their voices often compared in Somali poetry to the “sweetness of broken dates”. The album’s 15 songs, coming from cassette tapes and master reels, had to literally be dug up from shelters after being hidden to protect it during Somalia’s two decade civil war. This astonishing story goes back to 1988, when Somalia’s military dictator Siad Barre responded with air strikes to the Somaliland region which was agitating for independence. Barre targeted Radio Hargeisa in Somaliland’s capital city to prevent any kind of central communication system that could organise a resistance. A few brave broadcasters knew that the archives with their more than half a century of Somali music had to be preserved. Thousands of cassettes and reels were quickly removed. They took them to neighbouring Djibouti and Ethiopia and buried them deep under the ground to withstand even the most powerful airstrikes. These audio artefacts were excavated from their shelters only very recently. Some are now kept in the 10,000-strong cassette tape archive of the Red Sea Foundation in Hargeisa. A team from Ostinato Records, a New York-based label that documents music from the African continent and diaspora, digitised a large portion of the archive. Historical grandeur Ostinato Records founder Vik Sohonie recently expressed the importance of reviving and sharing old Somali music to illuminate Somalia’s historical grandeur. The most defining feature of the archive was its ability to transport our hearts and minds to Mogadishu of the 1970s and 1980s, when the coastal capital glistened as the ‘Pearl of the Indian Ocean’, when wine and cosmopolitanism flowed freely… He highlighted the importance of the unseen cultural archaeology that crate diggers do and the impact this work might have in broader society. “Sweet as Broken Dates” is a powerful example. I’m talking as a digger myself – we actively archive and curate the stories and the experiences of the people in our own ways. Crate diggers often build huge collections of rare and forgotten records that contain the stories and experiences of people whose stories have not made it into our society’s official historical memory. These musical tales are often recontextualised through sampling or curated for the dance floor where they find new life. As an Afrofuturist scholar I liken crate diggers to the “Data Thief” in John Akomfrah’s 1996 documentary “The last angel of history”. He travels across time to make archaeological digs for fragments of history that hold the key to the future. Music plays a prominent role in exploring and shaping the future through engaging with the counter-histories encoded in historical artefacts such as records. I also see parallels between crate diggers and the custodians of the ancient Manuscripts of Timbuktu. The manuscripts are key to preserving an alternative understanding of knowledge production from the African continent so that we might understand Africa differently to the unjust general imperialist history that is often paraded as the only account of our past. Forgotten records As a crate digger, I’ve come to understand that the forgotten records we often find in the dingiest of places can contain alternative perspectives and social commentary on particular movements, epochs or historical events. Our record finds allow us to experience the sound, the consciousness and the ambience of forgotten times and places. They provide a unique way of engaging with the past – for the crate digger and the listener alike. While a book might provide information about a particular place and time a record might also provide a unique sensory experience. Each crate digger essentially builds a personal library of sonic texts that often cannot be found on the internet or in the official archives. This makes them custodians of these unique cultural artefacts. Building and preserving these collections can become a lifelong obsession. We recycle them for present and future generations to enjoy, admire and understand. Unlike book collectors who might keep their collections private, many crate diggers share their discoveries. They take them into class rooms. Hip-hop musicians like 9th Wonder (who teaches at Duke University in North Carolina) and Questlove (New York University) come to mind. Others sample them to great effect, like leftfield producers such as Madlib and J Dilla. Most diggers simply play them out in DJ sets at their local club. In genres like hip hop, house and techno, crate digging plays an important part in finding the source material for sampling. The source material is not only sampled for its sonic qualities, but also often for the message or story it contains, the social references it makes and the intertextuality it provides. Within these genres crate diggers are respected as sonic archaeologists and music scholars. Source: Theconversation
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Amar goordhow kasoo baxaya Gudoomiyaha Maxkmadda Gobolka Banaadir Muuse Maxamed ayaa waxaa Hay’adaha amaanka lagu faray inay kusoo xiraan Saraakiishii dhowr ah. Guddoomiyaha Maxkamada ayaa amar ku bixiyay in si dhaqsi ah lagu soo xiro Saraakiisha ka danbeysay xariga Agaasimaha Wasaaradda Gargaarka iyo Maareynta Musiibooyinka Daahir Nuur. Guddoomiyaha Maxkamada ayaa amarkaani soo saaray kadib markii uu saaka si hordhac ah u dhagaystay dacwada agaasimaha. Gudoomiyaha ayaa amray in marka hore lasoo xiro laba sarkaal oo ka tirsan CID kuwaa oo amray xariga Agaasimaha. Saraakiisha la amray in lasoo xiro ayaa lagu kala magacaabaa Maxamed Cabdi Axmad iyo Farxaan C/xakiin mursal. Geesta kale, Saraakiisha ayaa loo heystaa in ineysan waddo sax ah u marin xariga Agaasimaha iyo ineysan heysan warqad amar soo qabasho, taasina ay keentay in la xiro. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
-
Asmara (Caasimada Online) – Waxaa soo baxaya muuqaalladii ugu horeeyay kulankii magaalada Asmara ee dalka Eritrea ku dhex maray madaxweynaha Soomaaliya Maxamed C/llaahi Farmaajo iyo Madaxda Ururka ONLF oo uu horkacayey Guddoomiyaha ururkaasi Maxamed Cumar Cusmaan. Guddoomiyaha ONLF ayaa shaaciyey kulankaasi oo sheegay in madaxweyne Farmaajo uu raaligelin ka bixiyey dhiibistii ay dowladiisa Itoobiya u gacan celisay C/kariin Qalbidhagax oo ahaa sarkaal ka tirsan ONLF. Wareysi uu siiyey idaacadda VOA, ayuu Maxamed Cumar ku sheegay inuu madaxweyne Farmaajo kula kulmay magaalada Asmara ee dalka Eritrea, islamarkaana uu si shaqsi ah isaga raali-gelin uga bixiyey dhiibistii Qalbi-Dhagax iyo qaladaadkii ka dambeeyey ee dhacay. Guddoomiyaha Ururka ONLF Maxamed Cumar Cusmaan oo la hadlay VOA-da ayaa yiri “Madaxweynuhu waxa uu raali galin kabixiyay haddalka kadhacay dowlada iyo xarigii sanadkii hore loo geystay Sarkaalka ka tirsan Jabhada ee lagu magacaabo C/kariin Sheekh Muuse (Qalbi-dhagax)”. Guddoomiyaha waxa uu sheegay in kulanka uu ahaa mid ka dhacay magaalada Asmara ee dalka Eriteriya waxa uuna aad usoo dhaweeyay in dowlada Somalia ay garwaaqsatay hadalkii khaladka ahaa ee kadhacay.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaan Daahir Amiin Jeesow oo xubin ka ah guddiga arrimaha gudaha iyo amniga ee golaha shacabka oo u waramaayay Idaacada risaala ee magaalada Muqdisho ayaa si qoto dheer uga hadlay halka laga soo agaasimo Qaraxyada iyo dilalka qorsheysan ee kadhaca magaalada Muqdisho. Xildhibaan Daahir Amiin, ayaa sheegay in Qaraxyada iyo dilalka qorsheysan aysan ka imaan banaanka sare ee magaalada waxa uuna cadeeyay in Qaraxyada lagu dhex sameeyo gudaha Muqdisho, halka maleeshiyaadka xirxira iyo kuwa fuliya ay ku dhex noolyihiin isla magaalada. Xildhibaan Jeesow ayaa sheegay in Wasaaradda amniga looga baahan yahay iney shaqadeeda qabsato oo aysan u taagneyn magac ahaan. “Maaha in la isticmaalo keliya magaca wasaarada amniga waa in lagu shaqeeyaa wasaarada waxaa laga doonayaa inay nabadeyso magaalada Muqdisho” Sidoo kale, Xildhibaan Daahir Jeesow waxa uu tilmaamay in dhammaan xubnaha Guddiga arrimaha gudaha iyo amniga ee golaha shacabka ay aminsan yihiin in dadka ka dambeeya dilalka qorsheysan ee Caasimada ka dhaca iyo qaraxyada iney ku sugan yihiin gudaha Muqdisho. Geesta kale, Guddiga ayaa sidoo kale sheegay in ay muhiim tahay in shacabka Muqdisho ay iska soo dhex saaraan dadka ku dhexjira ee falalka amni dario ka wada Caasimada. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
-
Muqdisho (Caasimada Online)-Warar dheerad ah ayaa waxa uu kasoo baxayaa weerar ay maleeshiyaadka Al-Shabaab ka geysteen gudaha magaalada Muqdisho ee caasimada Somalia. Weerarkan oo leysu adeegsaday hubka culus ayaa waxa ay maleeshiyada xalay ku qaaden Xarunta African Village ee degmada Hodan ee gobolka Banaadir. Xiliga weerar ayaa waxaa lasoo sheegayaa in xaruntaasi ay ku sugnaayen Saraakiil iyo xubno kale oo ka tirsan dowlada fedraalka Soomaaliya. Afaafka hore ee xurunta ayaa muddo waxaa ku dagaalamayay dagaalamayaasha Al-shabaab iyo Ciidamo ka tirsan Milatariga Soomaaliya oo fadhiisimo ku leh irida hore ee xaruntaas. Maleeshiyada ayaa dooneysay inay gudaha u galaan xarunta hase yeeshee waxa ay difaac adag kala kulmeen ciidamada dowlada ee halkaa ku sugnaa. Al-shabaab ayaa sidoo kale sheegtay in weerar ay ku qaaden isla xalay fadhiisimo ay Ciidamo ka tirsan dowlada ku leeyihiin Xaafada Suuqa Xoolaha ee magaalada Muqdisho. Lama oga ilaa iyo hadda weeraradaas Al-shabaab xalay ku qaadeen xarumahaas khasaaraha dhabta ah ee ka dhashay wallow warar hoose ay sheegayan in guud ahaan khasaaraha uu kor u dhaafayo todobo dhimasho ah, halka dhaawacana uu kor u dhaafayo Shan. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
-
The Centers for Disease Control and Prevention (CDC) issued a travel notice recently for the country of Somalia because of a polio outbreak there. Source: Hiiraan Online
-
Nigeria, Africa's most populous nation, will be the first on the continent to receive Google's free public Wi-Fi service, the company has announced Source: Hiiraan Online
-
Zimbabwe goes to the polls Monday in its first election since authoritarian leader Robert Mugabe was ousted last year, with alleged ballot fraud and the likelihood of a disputed result clouding voting day. Source: Hiiraan Online
-
Due to its strategic positioning in connecting the Middle East, Asia, Europe and Africa, the Horn of Africa region has been a focal point for many foreign actors throughout history. Ethiopia’s location to this strategically significant route led many countries to establish cordial relationship with the country. Source: Hiiraan Online
-
Mekelle (Caasimada Online) – Jabhadda xoreynta Tigrayga Ethiopia ee TPLF ayaa ku hanjabtay inay dhulka ay degaan dadka Tigrayga uu ka go’ayo dalka Ethiopia intiisa kale, xilli ay jirto xiisad ka dhex oogan ayaga iyo ra’iisul wasaare Abiy Ahmed. Debrestion Gebremichael oo ah madaxweyne ku xigeenka gobolka Tigrayga ayaa khudbad uu u jeediyey dad isugu soo baxay garoonka kubadda cagta magaalada Mekelle waxa uu uga digay in la ixtiraamo dastuurka dalka Ethiopia. “Laba mid ayaa dhici doonta in annaga iyo qowmiyadaha kale aan Ethiopia ugu wada noolaano si xushmad leh, ama inaan burburino Ethiopia, oo koox walba ay dal sameysato” ayuu yiri Debrestion Gebremichael isaga oo xiran koofiyad uu ku sawiran yahay ra’iisul wasaarihii hore ee Ethiopia Meles Zenawi, oo asna Tigray ahaa. Qaar ka mid ah warbaahinta dalka Ethiopia ayaa cinwaan ka dhigay “TPLF waxay dib usoo saartay siyaasaddii xornimada ee sanaddii 1976-kii” “Dadka Tigrayga iyo TPLF iyo Eritrea waxa ay si iskula mid ah ula dagaalameen hal cadow, waxaana Tigrayga ay hadda diyaar u yihiin inay la kulmaan walaalahooda Eritrea” ayuu yiri Debrestion Gebremichael. Tigrayga oo ku dhowaad 25 sano xukumayey Ethiopia, ayaa hadda ay u muuqataa in taladii iyo awooddii ay dalka ku lahaayeen ay agacnta ka baxday, waaxana ay aad u dhibsanayaan siyaasadda ra’iisul wasaare Abiy Ahmed ee talada dalka oo dhan looga qeyb-gelinayo qowmiyadaha kale. Caasimada Online Xafiiska Addis-Ababa Caasimada@live.com
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Siyaasiga Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame, oo ah hadda ah mucaaradka ugu weyn ee dowladda Soomaaliya ayaa weerar ku qaaday hay’adda nabad-sugidda iyo sirdoonka qaranka Soomaaliya ee NISA. Qoraal uu soo dhigay barta twitter-ka ayuu Cabdiraxmaan ku sheegay in qaar badan oo ka mid ah dalalka deeqda bixiya ee caawiya NISA ay iminka ogaadeen xaqiiqda aan la qaadin karin ee ah dhimshada NISA. Si kastaba, Cabdiraxmaan Cabdishakuur ayaa qoralkisia ku sheegay in NISA aysan maanta dhiman balse ay dhimatay maalintii, sida uu sheegay, ay ka leexatay hadafkeeda rasmiga ah ee la dagaalanka argagixisada, loona adeegsaday in lagu weeraro siyaasiyiinta. Some donor communities have come 2 the brutal realisation of the demise of the National Intelligence & Security Agency (NISA). NISA hasn’t died today but it died when its main focus was diverted from the objective of fighting against terrorism and used to attack politicians. — AbdirahmanAbdishakur (@AAbdishakur) July 27, 2018 Cabdiraxmaan Cabdishakuur, ayaa waxaa hadda kor hor gurigiisa ku weeraray ciidamo ka tirsan NISA, halkaas oo dagaal ka dhacay lagu dilay qaar ka mid ah ilaaladiisa, isagana lagu xiray. Hay’adda NISA ayaa waxaa toddobaadyadii tagey ka dhex jiray qalalaase, ayada oo qaar ka mid ah xubnaha sare ee hay’adda xilalka laga qaaday, xafiisyadoodana loo dhacay. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Somaaliya iyo Qatar waxa ay wadaagaan Astaamo Siyaasadeed, Bulsho iyo Dhaqan-dhaqaale, Qatar na waxa ay kasoo gudubtay go’doomintii iyo cadaawadii ugu ba’need ee soo marta dawlad yar oo Qatar oo kale ah, Astaamaha ay wadaagaana Qatar iyo Somaaliya waxaa ka mid ah: 1-Qatar waa dawlad yar dad ahaan iyo dhul ahaan, waxa ayna deris la tahay dawlado ka badan dad ahaan iyo dhul ahaan oo doonayey muda dheer in ay liqaan ama qaataan kadib Xorriyadeedii. 2-Waxa ay leedahay Khayraat ka badan dadkeeda oo aysan haysan dawladaha dereska la ah sida Gaaska dabiiciga. 3-Waxa ay ka fur-furantahay ama ka fir-fircoontahay dadka iyo dawladaha deriskeeda ah. 4-Waxa ay Dhul, Dhaqan, Luqad, Qaraabo iyo Galaan-gal ku leedahay dadka iyo dawlaha deriska la ah. 5-Waxa ay xiriir iyo saamayn siyaasadeed iyo mid dhaqaale ku leedahay dawladaha waawayn ee dunida gaar ahaan ku leh codka Viitada. Qodobadaas ayaa keenay in walaalaheed deriska la ah Xasdaan, iskuna dayaan mar badan in ay tirtiraan ama ay qaataan iyaga oo adeegsaday wado kasta oo ay ku gaari karaan hadafkaas sida: 1-Inqilaab melatery oo ay isku dayeen ilaa 4 jeer kadib Xornimadii Qatar. 2-Go’doomintii ugu wayneed oo la saaray sanad ka hor kadib markii laga xiray Dulka, Hawada, Ganacsiga iyo Dhaq-dhaqaaqii dhaqaalaha, lana eryey dhammaan Jaaliyadihii Qatar ee ku noolaa dawladaha deriska. 3-Waxaa lagu eedeeyey in ay taageerto Arga-gaxisada Hoyna u tahay Arga-gaxiso. 4-Waxaa lagu furay Dicaayado iyo Borabagando loo adeegsaday xarumo Cilmi-baaris, kuwo Warbaahin, Xatooyo Macluumaad iyo Tashwiis lagu furay Warbaahinta Qatar. 5-Waxaa Olole iyo dadaal dheer loo galay, dhaqaale fara badana lagu bixiyey in lagu qanciyo dawladaha caalamka gaar ahaan kuwa waawayn in ay ka qeyb-qaataan Go’doominta Qatar. Qatar waxa ay halgan dheer u gashay, dhexdana u xiratay in ay ka guulaysato, kana gaashashamato culayska iyo cadaadiska ay saareen walaalaheed deriska la ah iyada oo adeegsatay wado kasta oo ay uga guulaysan-karto sida: 1-In ay gasho heshiisyo difaac Melatery, Saldhigna siiso dawladaha Mareykan iyo Turkey. 2-Waxa ay xoojisay Ganacsigeeda iyo kaydkeeda Cuntada. 3-Waxa ay xoojisay xiriirkeeda Siyaasadeed, Dhaqaale iyo Diplomaasi ee Caalamka, waxa ayna soo ceshatay xiriirkii Iran ee Carabtu horay u goysay. 4-Waxa ay xoojisay Warbaahinteeda iyo Saamaynteeda Adduunka gaar ahaan TV ga Aljazeera oo dagaalka ugu wayn ka dhashay. 5-Waxa ay Dacwad iyo Ashtako ka dhan ah dawladaha go’doominta u gudbisay Golayaasha iyo Maxkamadaha Adduunka gaar ahaan kuwa Qaramada Midoobay. Go’doomintii Qatar Sanad kadib waxa ay ku guulaysatay helitaanka: 1-Magac dheer; dawladda ugu yar Adduunka uguna Magac dheer, uguna saamaynta badan. 2-Karti, Adkaysi, fir-fircooni iyo Galaan-gal dheeraad ah. 3-Kala garasho Cadaw iyo Saaxiib, Kasbasho Saaxiiba Cusub iyo Suuqya Cusub. 4-Hanashada Marti-gelinta Ciyaaraha Koobka Adduunka 2022, kadib markii dagaal dheer loo galay in la dhaafiyo laguna sunto Arga-gaxiso, waxa ayna noqotay dawkadii Carbeed ee ugu horeysay ee hanata marti gelinta Koobka Ciyaaraha Adduunka. 5-Waxa ay ku guulaysatay Dacwadii Maxkamadda Cadaaladda Adduunka ee ka dhanka aheed dawlada Emaaraatka. Hadaba Somaliya maxay ka bara kartaa Qatar: 1-Sida loola dhaqmo deriska haddii uu kaa tiro iyo awood badsho. 2-Sida looga faa’iidaysto Khayraatkaaga iyo Hantidaada looguna kasbado Saaxiibo. 3-Sida loo galo dagaal Diplomaasi looguna adkaado, loogana maarmo dagaal Milatery iyo mid Hubb. 4-Sida loo kasbado Saaxiibo Dunida loona yeesho Magac dheer iyo Maamuus. 5-Sida Dunida maanta Tira badan, Ciidan badan iyo Hubb badan uga Qiimo iyo Macna badantaha Tayada badan, Dhaqaalaha badan iyo Aqoonta badan. W/Q. Mohamed Gacal (Dr Gacal)
-
Jabuuti (Caasimada Online) – Dawladda Djibouti yaa ka jawaabtay dareenka falanqeeyayaasha siyaasadda ee aaminsan in isbedelada gobalka Geeska Afrika ka socdaa ay go’doomin doonaan Djibouti. Wasiirka arrimaha dibadda Djibouti Maxamuud Cali Yuusuf oo tan iyo markii ay wada hadal bilaabeen Ereteriya iyo Itoobiya bilaabay dhaqdhaqaaqyo diblomaasiyadeed, ayaa wuxuu meesha ka saaray in waxyaabaha socda ay go’doomin karaan Djibouti. “Kuwa filaya in arrimaha dhacayaa ay sababi doonaan in Qaramada Midoobey ay go’doomiso Jabbuuti. Waxa aan si deggen ugu sheegayaa, in ay nabaddu marka koowaadba dan u tahay kuwii sannadahaas oo dhan iyagu burburinayey/dhaawacayey.” Sidaas ayuu yidhi Wasiir Yuusuf oo shalay qoraalo dhawr ah ku baahiyay twitterka, waxaanu intaas raaciyay “Djibouti waxa ay sii ahaan doontaa dal albaabadiisu u furan yihiin nabad, aan ku imanayn in laga gorgortamo danaheeda qaran.” Dad badan oo siyaasadda falanqeeya ayaa aaminsan in dalka koowaad ee isbedelada uu la yimid raysalwasaaraha Itoobiya ay saamaynayaan noqon doonto Djibouti. Caasimada Online Xafiiska Jabuuti Caasimada@live.com
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Hoggaamiyaha xisbiga UCID Md. Faysal Cali Waraabe, ayaa ayaa Madaxweyne Biixi ugu baaqay inuu is qiimeeyo toddobadii bilood ee uu talada dalka hayay. Eng Faysal Cali Waraabe oo ka soo laabtay dalka dibadiisa ka dib markii uu Madaxweynaha Soomaaliya Mr. Farmaajo kula kulmay dalka Beljamka ayaa si balaadhan loogu soo dhaweeyay magaalada Hargeysa. Faysal oo saaafadda la hadlay wuxuu sheegay in aanu filayn soo dhawayn noocan ah laakiin, uu fahansan yahay in ay jirto wax dadweynaha soo kiciyay taas oo u muuqata in uu u jeedo shakiga bulshadu ka qabtay in loo xidho kulankii uu Farmaajo la qaatay. Guddoomiyaha ayaa ka sheekeeyay waxyaabaha uu Somaliland la soo qabtay ilaa wakhtigii AHUN Cabdiraxmaan Tuur oo uu tilmaamay in uu arrimaha qaranka kala shaqayn jiray madaxweyne kasta. Waxa uu sheegay in aanu la’aantii Siilaanyo meelmariyeen Saldhigga iyo heshiiska DP World isaga oo sheegay in uu madaxweyne Biixi si weyn uga difaacay Soomaaliya markii dadaallada diblamaasiyadda iyo saxaafadda lagaga dheereeyay xukumadda Biixi taas oo gaadhsiisay in dadku is waydiiyo in Faysal noqday afhayeenka Madaxweyne Biixi. Ujeedadiisa Shirka Brusells wuxuu ku sheegay in madaxda Soomaaliya oo ah qurbejoog Somaliland cudqad ugu haya maxaa Siyaad Barre loo riday ay beesha caalamka ku cadaadinayeen in aan Somaliland deeq la siin iyada oo aan xukumadduna wax dadaal ah ku samayn sidii ay beesha caalamka ugu qancin lahayd in aanay dhegaysan Somalia oo Somaliland loo wado deeqaha “Inta aynu iska yuurursanay Hargeysa iyo Madaxtooyada ayaynu nidhi anagu baryi mayno ninka lacagta bixinaya, markaas ayaa nalala soo hadlay oo nala yidhi waar dee taga oo dadka dhaqaalaha bixinaya u taga sidaas ayaanu ku tagnay,” ayuu yidhi Eng Faysal oo sheegay in $500 oo milyan oo la bixinayo Somaliland la siinayo ilaa $200 Milyan taasna ay tahay guul ay soo hooyeen isaga iyo Cali Khaliif. Waxa kale o uu cudur daar u sameeyay sawirro uu la galay safiirka Somalia ee Midawga Yurub waxaanu sheegay in uu yahay nin ay ehel yihiin oo seedigii ah taageerana siiya carruurta Somaliland ee Liibiya ku xanniban “Innaga (Somaliland) sharci innoo yaalla oo la yidhi Wallowayn ha salaamin ma jirin.. dawladnimada Somalilandna meel Faysal Cali Waraabe wax yeelayo maaha.. nimanka baarlamaankana waxaan leeyahay idinkaan sharci ku joogin,” Sidaas ayuu yidhi Eng Faysal. Guddoomiyaha UCID oo yidhi “Anigu ma ihi nin Somaliland looga baqayo,” waxa uu cudur daar u sameeyay kulankii Farmaajo oo uu sheegay in uu ahaa mid codsigiisu ka yimid Farmaajo oo ay aqoon shakhsi ah isu lahaayeen. Waxa uu sheegay in Farmaajo ka dhaartay in uu taageerayo durbaanka daaroodiyada ee lagu abaabulayo dagaalka Tukaraq iyo in uu wax hub ama taageero ah siiyo Cabdiwali Gaas. Waxa uu sheegay in ay isla garteen in uu dadka u sheego in aanu dagaalka Tukaraq ahayn mid beeleed sidoo kalena dib loo bilaabo wada hadallada Somaliland. Eng Faysal Cali Waraabe ayaa u muuqda in uu iska dhawray eedo uu u jeediyo xukumadda madaxweyne Muuse kadib markii madaxweynuhu dhawaan sheegay in uu amakaag ka qaaday kulanka Farmaajo “”Annigu la ficil tamimaayo Muuse Biixi Kursiga ayuu noo fadhiyaa”ayuu yidhi Eng Faysal Cali Waraabe. Waxa uu u soo jeediyay in aanu ku mashquulin kulanka Farmaajo iyo Faysal ee uu qiimeeyo waxqabadkiisa todobada bilood ee uu xilka hayay “Todobadii bilood ee Muuse Biixi kursiga hayay ha is qiimeeyo..Faysal baa Farmaajo isla sawirray caqli maahee.” Caasimada Online Xafiiska Jowhar caasimada@live.com
-
Abu Dhabi (Caasimada Online) – Sida aan wararkeena hore ku sheegnay Dowladda Imaaraadka Carabta ayaa dalbatay in dowladda Somalia ay raali gelin buuxda ka bixiso dhacdadii bishii April ee sanadkan Garoonka Diyaaradaha magaalada Muqdisho, taasi oo la xiriirtay Diyaarad Imaaraadku lahaa oo lagu xanibay garoonka. Dalbka raali galinta ayaa waxaa soo jeediyay Wasiiru Dowlaha Arrimaha Dibadda ee Imaaraadka Carabta Dr. Anwar Gargash oo sheegay in dowladda Somalia ay hada qiratay khaladka ay ka gashay Imaaraadka. Dr. Anwar Gargash oo u muuqday mid uu is khilaafayo haddalkiisa ayaa marka hore sheegay in Somalia ay ka dalbanayaan inay bixiso raali galin, halka qodobka labaad uu ka sheegay in Somalia ay qiratay inay khalad ka gashay Imaaraadka. Anwar Gargash, waxa uu horay u sheegay in dowlada Imaaraadka ay lacagtaasi u waday meel kale balse ay u gacangashay dowlada Somalia, isagoo xiligaa hadalkiisa ku muujinaayay mid ay ku khaldanaayen maadaama aysan wargalin dowlada Somalia, mana cada sababta uu isku khilaafayo haddalka Imaaraadka. Erayada adag ee uu adeegsanayo Anwar Gargash waxa uu daba socdaa wadahadalka ay dowlada Eriterea ay ka dhex abuureyso Somalia iyo Imaaraadka, waxa uuna dhoolatus u yahay in Somalia ay ku khasbanaan doonto aqbalaada wax waliba oo kaga imaanaya dowlada Imaaraadka sida in raali galin ay bixiso iyadoo dulman. Wuxuu sheegay Wasiiru Dowlaha Arrimaha Dibadda ee Imaaraadka Carabta in dowladda Somalia ay ku xad gudubtay dowladdiisa. Anwar Gargash, waxa uu sheegay in Somalia ay ku khasban tahay inay cafis ka dalbato Somalia si xal iyo waan-waan looga dhexsameeyo labada dal oo uu sheegay inuu weli ka dhexjiro khilaaf. Wuxuu sheegay Gargash isaga oo ka hadlayay xarunta cilmi baarista ee Policy Exchange ee magaalada London ayaa wuxuu sheegay in ay socdaan dadaalo lagu xalinayo khilaafka labada dowladood. Madaxda Dowlada Imaaraadka carabta waxa ay inta badan si maldahan isugu dhexyaaciyan hadalada iyo eedaha ay u jeediyaan Somalia, taas oo ugu wacan inay ku fashilmaan dhamaan danihii ay ka lahaayen Somalia. Sidoo kale, Dhaxal sugaha dalka Imaaraadka Carabta Sheekh Maxamed Bin Zaa’id Aala Nahyaan, ayaa dhankiisa ka sheegay in Somalia ay ku abaal-dhacday Imaaradaka carabta isagoo tilmaamay inaysan ka helin abaal gudkii ay ka filayeen. Si kastaba ha ahaatee, dowlada Imaaraadka carabta ayaa xooga saareysa wadada ay Somalia ku bixin laheyd raali galin iyadoo qarineysa khaladaadka ay ka gashay Somalia oo ahaa mid lagu duminaayo qaranimada Somalia. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
-
Muddo dheer waxaan wax ka baarayay sababta dowladi u horumarto midna udib dhacdo, amaba waxyaabaha ugu muhiimsan ee kadanbeeya horumarkaas iyo sidoo kale habka ugu habboon ee dowlad ku horumarto, sidoo kale waxaan wax badan ka baadhay cawaamisha keenta horumar bulsho iyo mid dowladeed,haddaba somalia oo ah dal muddo dheer burbursan sidee unoqon karaa mid kamid ah dowladaha ugu horumarsan ee kuyaal dunida?. Aniga oo ka jawaabaya su’aashaas, waxaan jeclahay in aan soo bandhigo marka hore muuqaal guud oo ah somalia caqabadaha haysta, fursadaha horyaalla, iyo xalka loo baahantahay. Tobanaan cilmi baarayaal aduunka kazoo kala jeeda ayaa 20 kii sano ee ugu danbaysay ku ahaa mashquul si ay wax uga ogaadaan sababaha keena horumar iyo dib-udhac dowlad ku yimaadda, gaar ahaan waxaa la ogaaday dowlado markoodii hore ahaa kuwo dib dhacsan oo waqti kooban kamid noqday mid kamid ah dowladaha ugu horumarsan dunida tusaale: Singapore, turkey, Malesia iyo IWM. Waxaan kaga duwanahay dad badan oo waqti badan geliyay cilmi baaris kusaabsan kobaca iyo horumarka dowladaha, eray bixinta ah, dowlad horumarsan ama dib-dhacsan waxaan aaminsanahay in lagu beddelo eray bixintaas maamul horumarsan ama maamul dib-dhacsan, ujeedkaas waxaa uu tilmaan uyahay in hormarku ama dib dhacsanaantu ay ka timaaddo cidda wax maamulaysa hadii awood uu u yeesho hoggaanka maamulaya shirkadda,bulshada, amaba dowladda hab maamul wanaagsan oo leh hufnaan iyo isla xisaabtan wanaagsan waxaa uu horseedi karaa maamulkaas in uu soo saaro bulsho wacyigeedu sarreeyo oo leh horumar dhaqaale, deganaanshiyo siyaasadeed, waxaan hubaa hadii lahelo tilmaamaha kor kuxusan in dalkaas gaari karo horumar lamid ah sida kuwa kale u horumareen, hadii xatooyo dhaqaale iyo musuq meesha yimaaddana wax walba afka ayay ciidda lagelayaan, waxaana luma markaas kalsoonida bulshada waxaa ay dareemaan bulshadu niyad jab “psychological defeat”. Farqiga u dhexeeya dowlad horumartay iyo mid dib-dhacsan maaha yaraanta ilaha dhaqaalaha oo kaliya ee waa kumaamulida garaad aqoonaysan”Smart education” maamul wanaag ama maamul xumo jirta owgeed ayaa wax hagaajin karta ama wax xumayn karta, tusaale waxaa u ah dowladaha aan soo sheegay halka ay joogeen xilli dhow iyo maanta meesha ay gaareen. United Nations Development Programme waxaa jira halbeeg ama “standard” ay ku eegaan horumarka dowlad gaarto waxaana kamid ah. – ka qayb galka muwaadinka wax soosaarka dalka . – Danaynta dowladda baxnaaninta caafimaad ee muwaadinkeeda iyo heerkiisa nololeed. – Danaynta heerka wax barasho: “sida aan lasocono halbeegga wax barasho waa midka ugu muhiimsan oo laga eego bulsho ama dowlad horumarkeed ama dib dhacsanaanteeda, dalka somalia dowladdiisii dhexe markii ay burburtay wax walba waa ay laburbureen”. Qodobbo aan u arko in ay kamaqan yihiin dowladnimada dalkeena somaliya, hadii ay innoo hagaagaanna ay kamid noqon karto mid kamid ah dowladaha ugu horumarsan dunida. 1. Is dhaliilid nafteenna ah “Self criticism” waxaa waajib ah in aan is dhaliilno oo aan si hoose u eegno halka aan joogno, halka aan hiigsanaynana hoosta aan kaxaeiiqno su,aalana iska waydiino si aan horay ugu socono hadii heerkeenu hooseeyo sidii aan usii dar dargali lahayn. 2. Doonis “volition” Doonis waa awoodda ugu wayn ee qof ama ummad haysato, ummad haysata Doonis majoojiso joogtaynta in ay raadiso waddada horumarka lagu gaaro ilaa ay u dhabowdo doonisteedu, taas beddelkeed ummada soomaaliyeed waddada horumarka ma eegaan ee iyagaa ayaa is eedeeya oo kaliya, waa inaan ogaanaa is eedayntu hadii ay badato waa tusaalaha dib dhacsanaan mid kamid ah. 3. Garaad aqoon leh ” Scientific mind” dhibkeena ugu wayn hadii aan soomaali nahay ma aaminsanin in aqoon iyo garaad wax lagu gaaro, waxaanu nahay bulsho caadifadaysan “emotional society” waa in aan ogaanaa qofkii cilmi haysta waa horumaraa qofkii jahli hoy unoqdana waxaa uu ahaadaa mid dib dhacsan oo kabayra waddada guusha iyo hormarka, dhamaan dowladaha ahaa kuwo dib dhacsan ee manta hormarsan waxaa ay siiyeen mudnaanta waxbarashada. 4. Daganaashiyo siyaasadeed, “political stability” hoggaamiyaha bulshdiisa ku hogaamiya deganaashiyo siyaasadeed oo ay hoos imaanayaan cadaalad, deganaashiyo dhaqaale, sinaan, hufnaan, eex la,aan, awoodda hoggaamineed aan lakeli noqon oo yeesha lataliyaal kuhaboon aqoona uleh waxa ay kala talinayaan, waxaa uu noqdaa mid bulshadiisa ku hoggaamiya waddada guusha oo ah mid lahubo halka ay tagayso oo ah horumar iyo barwaaqo sooran. 5. xoriyad “freedom” qof kastaa waxaa uu dhashay isaga oo xor ah, waana hibo ilaahay siiyay qof kasta, sidaa daraadeed cidina kama hor istaagi Karto, qof xor ahna ma aqbalo adoonsi iyo kelitalisnimo, sidaas awgeed ummadaha xorta ah waa kuwo tiigsada hormar, ummada soomaaliyeed waxaa looga baahan yahay in ay isku tashato si ay oga xorowdo faragalin dabadeed oo lawadaagta siyaasadooda gudaha. 6. dhaqan galinta qaanuunka ” law enforcement” sarraynta sharciga lana dhaqan geliyaa una sinnaadaan dadku iyadoon lakala soocin waa qodobo kamid ah dowladnimo wanaaga iyo hufnaanta, waana waxa ay kugaari garto somalia horumar wanaagsan iyo cadaalad saraysa. 7. Shaqo “Job” bulshada soomaaliyeed dadkeedu ama xubneheeda shaqaalaha gaarka ah iyo kuwa dowladda oo si joogta ah u shaqeeya iyagoo kutiirsan naftooda iyo awooddooda, hankooduna sareeyo iyo ku kalsoonaanta dalkooda waxaa ay noqon kartaa markaa makaas somalia mid kamid noqota dowladaha ugu horumarsan dunida, waxaa ayna si fudud u gaari kartaa barwaaqo sooran dhaqaale, bulsho iyo mid siyaasadeed. 8. Wadaniyad ” nationalism” wadaniyadu si guud marka loo eego waa dareen jacayl oo aad u qaado wadankaaga iyo adigoo lajeclaada wax kasta oo wanaag ah lana naca wax kasta oo aan u qalmin, waana tilmaan abtirsi dal iyo dad ama mid kamid ah labadaas . Ugudanbayn Somalia waxaa ay u baahantahay isku kalsoonaan waxaa ayna ku gaari kartaa, isku tiirsanan dhaqaale si xal waara loogu helo daganaashiyo la,aanta iyo faragalinta siyaasadeed, qodobada aan kor kusoo xusay waa kuwa ugu muhiimsan oo aan is dhihi karo si guud waa kuwa kanoqo kara qayb samata bixinta ummadeena soomaaliyeed iyo kuhorumarkeeda. Abdiaziz Nur Abi Mohamed Candidate PhD program faculty Economic and Social Studies department political science neelain university Sudan – khartoum.