Madaxweynaha Jubaland Mudane Axmed Maxamed Islaam ayaa soo dhaweeyay Ansixinta heshiiska Doorashooyinka ee labada Aqal ee Baarlamaanka ay maanta meel mariyeen.
Axmed Madoobe ayaa sheegay inay tani dhabaha u xaarayso in lasii dardar galiyo shaqooyinka dhiman iyadoo laga faa’iidaysanayo waayo aragnimada uu dalkeenu u leeyahay qabashada Doorashooyinka heer Federaal afartii sanaba hal mar.
“Waxaan rumays nahay in ay maanta labada aqal ee Baarlamaanku gaareen go’aan Tariikhi ah oo fursad inoo siinaya in aan sii amba qaadno waxyaabaha dhiman si Doorashadu ay ugu dhacdo jawi nabdoon oo lagu qanacsan yahay taas oo ah arin soo socotay Sanadahii lasoo dhaafay ee dib u dhiska Dowladnimadeena.” ayuu yiri Madaxweynaha Jubbaland.
Sidoo kale wuxuu intaas ku daray Madaxweyne Axmed Maxamed Islaam in loo baahan yahay wada shaqayn buuxda iyo dadaal hagar la’aan ah oo dhamaan dhinacyadu ay u dhan yihiin si loo wajaho mustaqbalka iyo himilooyinka shacabka Soomaaliyeed.
Ugu dambeyn Madaxweynaha Jubbaland ayaa u mahad-celiyay Xildhibaanada Baarlamaanka labada Aqal ee JFS go’aanka Tariikhiga ah ee ay maanta gaareen taas oo muujinaysa sida ay uga go’an tahay in laga dhabeeyo rajada shacabka Soomaaliyeed.
Fadhi wada jir ah oo ay maanta yeesheen labada aqal ee Baarlamaanka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ayey ku meel mariyeen heshiiska siyaasadeed ee doorashada dalka 2020/21-da, kaas oo hadda noqonaya sharci hab-raac u noqonaya doorashada heer Federaal ee soo socota.
Gudoomiyaha golaha shacabka oo shir gudoominayey fadhigan wada-jirka ah ayaa ku dhawaaqay natiijada codaynta xildhibaanada, isagoo xusay in 252-mudane ay ogolaadeen, 2-mudane ay diideen, hal mudane oo kali ahna uu ka aamusay.
Baarlamaanka ayaa qodobada heshiiska raaciyey lifaaq ku aadan in la bayaaniyo qodobada qaarkood, lana raaciyo xeer nidaamiyeyaal fududeeya dhaqangalinta heshiiskan.
Heshiiskan siyaasadeed ayaa waxaa 17-dii bishan gaaray madxda dawladda FS, dawlad goboleedyada iyo gobolka Banaadir, ka dib wada-xaajood in muddo ah u socday.
Ra’isulwasaaraha cusub ee Waddanka Lubnaan Mustafa Adib ayaa maanta shaaciyya in uu is-casilay, ka dib markii uu ku guul-darreystay dadaal muddo bil ah qaatay oo uu ku rabay in uu ku soo magacaabo golahiisa wasiirrada.
Arrintaan ayaa dhabar-jab ku noqoneysa dadaalkii ay dowladda Faransiisku ku dooneysay in hogaamiyeyaasha siyaasadda Lubnaan ay xal deg-deg ah uga gaaraan qalalaasaha haatan ka taagan waddanka oo lagu tilmaamay kii ugu xumaa tan iyo dhammaadkii dagaalkii sokeeye ee Lubnaan ee 1990-kii.
Ra’isulwasaaraha is casilay Mustafa Adib, oo horayna u ahaa safiirkii Lubnaan ee dalka Jarmalka ayaa codka kalsoonida ka helay Golaha Baarlamaanka 31-kii bishi hore, ka dib markii uu magacaabistiisa ku taliyay madaxweynaha Faransiiska Emmanuel Macron.
Faransiiska oo saameyn siyaasadeed ku leh Lubnaan ayaa ku dadaalaya sidii loo heli laa xukuumad si deg deg ah wax uga qabata musuq-maasuqa Lubnaan, islamarkaana dhaqan-gelisa is baddallada ay beesha caalamku dooneyso, si loo helo balaayiin dollar oo wax looga qabanayo dhaqaalaha liita ee Lubnaan.
Ciidankaan oo muddo tababar ku qaadanayay dalka Turkiga ayaa saaka dib ugu soo laabtay caasimadda.
Taliyaha ciidanka xoogga dalka Janaraal, Odowaa Yuusuf Raage oo ka hadlay munaasabadda soo dhaweynta ayaa sheegay in ciidankaan ay qeyb ka qaadan doonaan la dagaalanka Al-Shabaab.
Sii-hayaha wasiirka Gaashaandhigga xukuumadda federaalka Soomaaliya mudane Xasan Cali Maxamed (Amar dambe) ayaa ciidanka ku dhiirigeliyay in ay aqoontooda uga faa’iideeyaan sidoo dalka looga saari lahaa dagaalyahanada Xarakada Al-Shabaab.
Sidoo kale wuxuu dowladda Turkiga uu uga mahadceliyay taageerada dhanka tababarka ah ee ay siiso ciidanka Qaranka.
Dowladda Soomaaliya oo taageero ka heleysa dhiggeeda Turkiga ayaa waddo dadaallo dib loogu soo celinayo awooddii ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed.
Senetarada iyo Xildhibaanada Soomaaliya ayaa soo gabagabeeyey doodoodii ay ka doodayeen Heshiiskii Doorashada ee Dhowaan wada gaareen Madaxweynayaasha Soomaaliya, Waxayna si aqlabiyad ah u ansixiyey [...]
Muqdisho (Caasimadda Online) – Xildhibaanada labada aqal ee Baarlamaanka ayaa u fadhiya ansixinta heshiiska doorashada ee dhawaan lagu gaaray Muqdisho, waxaana soo xaadiray 255 xildhibaan oo ay 40 ka mid ah yahiin Senataro.
Labada Guddoon ee Golaha Shacabka & Aqalka Sare ayaa si wadajir u shir guddoominaya kulanka, waxaana isha lagu heyn doonaa natiijada kasoo baxda.
Barqadii ayaa xildhibaanad loo qeybiyy nuqulk ansixinta heshiiska siyaasadeed ee doorashooyinka iyo codsi ka yimid madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo oo ku aadan in la ansixiyo heshiiska.
Qodobada ku qoran nuqulka la qeybiyay wuxuu tibaaxayaa in xildhibaanada 10-aad ee Baarlamaanka ay xilka sii heyn doonaan inta laga dhaarinayo xildhibaanada cusub ee 11-aad.
Si kastaba isha ayaa lagu heyn doonaa natiijada kasoo baxda, waxaana rajo badan laga qabaa iney ansixiyaan maadaama madaxweynayaasha maamul goboleedyada ay olole ku aadan heshiiskaan Muqdisho ka sameeyeen kadib heshiiska.
Waxaa goor dhow xarunta Villa Hargeysa ee ay ku shaqeyaan xildhibaanada Golaha shacabka ka furmay kulan wadajir ah oo ay leeyihiin labada Gole ee BF Somalia.
Xildhibaanada ayaa ansixin doono heshiiskan ama laali doono, marka ay soo dhammaato dooda haatan socota.
Guddoomiyaha golaha shacabka, Maxamed Mursal Sheekh Cabdiraxmaan ayaa furay kulanka, iyada oo ay marka hore xidhibaanadu cambaareeyeen falkii dhowaan afarta qof ee shacabka ahaa ay ku dileen ciidamada Kenya ee ku sugan degmada Ceelwaaq.
Intaasi kadib labada gole ee baarlamanka Soomaaliya ayaa guda-galay ka doodista heshiiska doorasho ee dhowaan lagu gaaray magaalada Muqdisho.
Muqdisho (Caasimada Online) – Gudoomiyihii hore ee golaha shacabka Maxamed Sheekh Cismaan Jawaari ayaa ka hadlay kulankii uu dhawaan la qaatay ra’isul wasaarahii hore dalka mudane Xasan Cali Kheyre kaas oo xukuumadiisa la tuuray dhamaadkii July.
Labadaan masuul ayaa dhawaan ku kulmay Muqdisho, balse ma aheyn markii ugu horreysay oo ay isku yimaadaan sida uu ka dhawaajiyay Jawaari oo qiray in April 2018 ay kulmeen.
Hadal heyn badan ayaa laga sameeyay kulankii uu Xasan Cali Kheyre hoygiisa ku booqday Prof. Jawaari 15-kii bishaan, kaas oo siyaabo kala duwan loo fasiray, waxeyna kusoo aaday xilli ra’isul wasaarahii hore uu ku dhawaaqay musharaxnimadiisa xilka madaxtinimada dalka.
Prof. Jawaari wuxuu biyo qabow ku shubay wararka sheegaya in kulankii ugu dambeeyay uu ahaa raali-gelin, wuxuuna sheegay in maalmo kadib gudbinta istiqaaladiisii xilka gudoonka golaha shacabka ay taasi dhacday.
“Laba bari kadib markii aan istiqaalada gudbiyay ayuu guriga iigu yimid, wuxuu igu yiri: noo duceey, waan duceysanay, sheydaan ayaa nasoo kala dhexgalay aan is facino ayuuna igu yiri, markaas bey aheyd raali galinta,” ayuu yiri Jawaari.
Si kastaba Xasan Cali Kheyre wuxuu mudooyinkii dambe waday kulamo uu la yeelanayo siyaasiyiinta Soomaalida si looga dhex arko siyaasadda Soomaaliya.
Dagaal xadka ku dhexmaray Ciidamada Somalia iyo kuwa Kenya
–
Iskahorimaad dhexmaray Ciidamada dawlada Kenya iyo kuwa Soomaaliya ayaa ka dhacay xadka ay wadaagaan magaalada Beled Xaawo ee gobolka Gedo iyo degmada Mandhera.
Lama oga sababta ka dambeysa iska horimaadkan balse goob joogayaal ayaa sheegaya in labada ciidan ay tacshiirad xooggan isweydaarsadeen.
Askari ka tirsan Ciidamada Kenya ayaa la soo sheegayaa inuu ku dhaawacmay iska horimaadkan, waxaa jiri kara khasaare kale
Wararka qaar ayaa sheegaya in Ciidamadii Kenya ay iskaga carareen fariisimihii ay ku sugnaayeen ee ku yaallay xadka gobolka Gedo ee Beled Xaawo iyo Mandhera
Xaaladda ayaa hadda lagu soo warramayaa inay tahay mid deggan, iyadoo ay ku sugan yihiin goobta Ciidamada dawlada Soomaaliya oo halkaas mudooyinkanba ku sugnaa, welina ma jiro war ku saabsan iska horimaadkan oo ka soo baxay saraakiisha labada dowladood.
Dagaalkan ayaa ku soo aaday xili ciidamada Kenya ay laba maalin ka hor deegaan ka tirsan Ceelwaaq ku dishay qof shacab ah, saddex kalena ka xaysatay, kuwaasoo iyana markii dambe ay dileen, waxaana arintaas ka dhalatay caro xooggan iyo dibed baxyo looga soo horjeedo ciidamada Kenya
Waxaa si cad u muuqata in Labada Aqal ee Baarlamaanka Soomaaliya ay aad usoo dhaweynayaan Heshiiskii Doorashada ee Muqdisho lagu gaaray. Kulanka oo wali socda [...]
Isbarbardhigga awoodda militari ee Soomaaliya, Kenya iyo Itoobiya
Wargeyska Global FirePower, ayaa dhawaan soo bandhigay liiska muujinaya awoodaha milatari ee waddamada caalamka. Warbixintan waxaan ku eegeynaa farqiga awoodaha milatari ee dalalka Soomaaliya, Kenya iyo Itoobiya.
Inkastoo arrimo badan lagu eegayo xogta waddamada, Soomaaliya ayaa tirada ciidanka u dhiganta ama wax yar ka hooseysa Kenya.
Waxaan isbarbardhig ku sameyneynaa awoodaha Soomaaliya, Kenya iyo Itoobiya ee dhinaca milatariga.
Kenya
Kenya waxay kaalinta 84-aad uga jirtaa liiska lagu qiimeeyay awoodaha milatari ee waddamada, oo ka kooban 138 dal.
Tirada guud ee shacabka Keny waxay ka badan yihiin 48 milyan,
Tirada dadka ku biiri kara ciidamada waxaa lagu qiyaasay 19,600,998 ruux, oo u dhigma 40.5%, oo ka mid ah shacabka guud.
12,662,245 oo qof ayaa awood buuxda u leh inay ka mid noqdaan ciidanka.
Sanad kasta tirada dadka ay da’dooda soo gaadho heer ay ciidanka ku biiraan waa 848,370.
Tirada ciidanka milatariga Kenya ee hadda shaqeeya waa qiyaastii 24,150 oo askari, sida lagu xusay warbixinta wargeyska Global FirePower. Ma jiro ciidan keyd u ah milatariga Kenya.
Awoodda Ciidanka Cirka – Kenya
Isku darka 150 diyaaradood ayey leeyihiin ciidamada cirka ee dalka Kenya.
17 ka mid ah diyaaradahaas ayaa ah nooca dagaalka.
20 waxay kala gudbiyaan saanadda milatari.
32 waa diyaaradaha tababarka.
2 waxay fuliyaan howlgallada khaaska ah.
79 waa diyaaradaha qumaatiga u kaca ee loo yaqaanno “Helicopters”.
Awoodda Ciidamada Dhulka – Kenya
Ciidammada dhulka Kenya waxay leeyihiin:
76 taangi.
479 gawaadhida gaashaaman ah.
30 madaafiicda iskood isu haga ah.
25 madaafiicda la jiido ah.
Kenya ma laha qalabka gantaallada lagu rido.
Awoodda Ciidamada Badda – Kenya
Hantida guud ee Ciidanka Badda ee dalka Kenya waxaa lagu sheegay 19.
7 doomood ayaa sameeya kormeerka biyaha ee joogtada ah.
Kenya ma laha Maraakiibta diyaaradaha qaada, kuwa wax burburiya, maraakiibta dagaalka ka yar kuwa wax burbirya, kuwa biyaha hoostooda mukhuurta, kuwa ilaaliya maraakiibta kale iyo waliba maraakiibta miinooyinka baadha.
Dhaqaalaha ku baxa dhinaca milatariga – Kenya
Miisaaniyadda loo qoondeeyo howlaha gaashaandhigga ama difaaca ee dalka Kenya waa $121,000,000 oo doolar.
Deynta dibadda waa $27,590,000,000.
Muhiimadda Juqraafi ahaan – Kenya
Baaxadda dhulka ee labo jibbaaran waa 580,367 km.
Dhulka xeebta ku teedsan waa 536 km.
Xuduudda ay waddamada kale la wadaagto waa 3,457 km.
Kenya ma laha marin biyoodyo la isticmaali karo.
Soomaaliya
Soomaaliya waxay kaalinta 136-aad uga jirtaa liiska lagu qiimeeyay awoodaha milatari ee waddamada, oo ka kooban 138 dal.
Sida ku xusan warbixinta uu diyaariyay wargeyska Global FirePower, tirada shacabka Soomaaliya qiyaas ahaan waa 11,258,029.
Tirada dadka ku biiri kara ciidamada waxaa lagu qiyaasay 2,702,167 ruux, oo u dhigma 24.0%, oo ka mid ah shacabka guud.
1,621,300 oo qof ayaa awood buuxda u leh inay ka mid noqdaan ciidanka.
Sanad kasta tirada dadka ay da’dooda soo gaadho heer ay ciidanka ku biiraan waa 121,598 qof.
Tirada ciidanka milatariga Soomaaliya ee hadda shaqeeya waa qiyaastii 20,000 oo askari, sida lagu xusay warbixinta wargeyska Global FirePower. Ma jiro ciidan keyd u ah milatariga Soomaaliya.
Awoodda Ciidanka Cirka – Soomaaliya
Soomaaliya xilligan ma laha awood dhinaca ciidanka cirka ah, sida uu xogtiisa kusoo bandhigay wargeyska sanad kasta qiimeeya awoodda milatari ee wadamada caalamka.
Taasi waxay ka dhigan tahay in Soomaaliya aysan lahayn ciidan kuwa cirka ah iyo diyaarado toona.
Awoodda Ciidamada Dhulka – Soomaaliya
Soomaaliya waxay leedahay
10 taangi.
100 gawaadhida gaashaaman.
Soomaaliya ma laha madaafiicda iskood isu haga ah.
30 madaafiicda la jiido ah.
10 qalabka lagu rikabo gantaallada.
Awoodda Ciidamada Badda – Soomaaliya
Hantida guud ee Ciidanka Badda ee dalka Soomaaliya guud ahaan waxaa lagu sheegay 3.
11 doomood ayaa sameeya kormeerka biyaha ee joogtada ah.
Soomaaliya ma laha Maraakiibta diyaaradaha qaada, kuwa wax burburiya, maraakiibta dagaalka ka yar kuwa wax burbirya, kuwa biyaha hoostooda mukhuurta, kuwa ilaaliya maraakiibta kale iyo waliba maraakiibta miinooyinka baadha.
Waxa soo saarka Saliidda – Soomaaliya
Ma jirto saliid laga soo saaro Soomaaliya.
Saliidda la isticmaalo waa 6,200 bbl.
Ma jirto saliid keyd ah oo la xaqiijiyay.
Dhaqaalaha ku baxa dhinaca milatariga – Soomaaliya
Miisaaniyadda loo qoondeeyo howlaha gaashaandhigga ama difaaca ee dalka Soomaaliya waa $62,200,000 oo doolar.
Deynta dibadda waa $5,300,000,000.
Muhiimadda Juqraafi ahaan – Soomaaliya
Baaxadda dhulka ee labo jibbaaran waa 637,657 km.
Dhulka xeebta ku teedsan waa 3,025 km.
Xuduudda ay waddamada kale la wadaagto waa 2,385 km.
Soomaaliya ma laha marin biyoodyo la isticmaali karo.
Itoobiya
Itoobiya waxay kaalinta 60-aad uga jirtaa liiska lagu qiimeeyay awoodaha milatari ee waddamada, oo ka kooban 138 dal.
Sida ku xusan warbixinta uu diyaariyay wargeyska Global FirePower, tirada shacabka Itoobiya qiyaas ahaan waa 108,386,391.
Tirada dadka ku biiri kara ciidamada waxaa lagu qiyaasay 41,143,474 ruux, oo u dhigma 38.0%, oo ka mid ah shacabka guud.
25,508,954 oo qof ayaa awood buuxda u leh inay ka mid noqdaan ciidanka.
Sanad kasta tirada dadka ay da’dooda soo gaadho heer ay ciidanka ku biiraan waa 1,989,698 qof.
Tirada ciidanka milatariga Itoobiya ee hadda shaqeeya waa qiyaastii 162,000 oo askari, sida lagu xusay warbixinta wargeyska Global FirePower. Ma jiro ciidan keyd u ah milatariga Itoobiya.
Awoodda Ciidanka Cirka – Itoobiya
Awoodda ciidanka cirka ee Itoobiya waa 86.
Itoobiya waxay leedahay:
24 diyaaradaha dagaalka ah.
9 saanadda kala gudbiya.
20 loogu talagalay tababarka.
33 diyaaradaha qumaatiga u kaca ah.
8 diyaaradaha qumaatiga u kaca ee weerarrada fuliya ah.
Itoobiya ma laha diyaarado loogu talagalay howlgallada khaaska ah.
Waxaa hadda fadhiga baarlamaanka ka socda doodda mooshin ka dhan ah dalka Kenya iyo xasuuqa ay wado gudaha Soomaaliya gaar ah xadka Gedo.
Qeyb yar oo ka mid ah xildhibaannada baarlamaanka ayaa saaka gudbiyey mooshin ka dhan ah Kenya, loogana hadlayo xadgudbyada Kenya tiiyo hadda ay socoto in laga hadlo.
Arrintan ayaa waxaa ay kusoo beegmeysaa iyada oo ay dibadbaxyo ka socdaan ilaa 7 degmo oo ka tirsan gobolka Gedo.
Xeryo horleh oo lagu dhibaateeyo Muslimiinta Shiinaha oo la soo helay
Shiinaha ayaa sheegay in xeryaha ay lagama maarmaan u yihiin tallaabooyinka lagu xakamaynayo argagixisada
Shiinaha ayaa waxa uu ballaariyay xarumaha uu ku hayo Muslimiinta laga tirada badan yahay ee Uighur-ka, inkastoo Shiinuhu uu ku adkaystay in barnaamijka “dib-wax-u-barista” aad loo khafiifiyay, warbixin cusub ayaa sidaasi sheegtay.
Mac-hadka Daraasaadka Siyaasadda iyo Istaraatiijiyadda ee Australia ayaa sheegaya in 380 xarumood oo laga shakisan yahay inay ku yaalaan gobolka Xinjiang – tiradaas oo 40% ka badan xarumihii markii hore la qiyaasayay inay jiraan.
Shiinaha ayaa sheegaya in ujeedka xarumahaas uu dhisay ay tahay in lagu xakameeyo saboolnimada iyo xagjirnimada diinta ku salaysan ee ka jita gobolka Xinjiang.
Hasayeeshee Mareykanka ayaa xarumarahaasi waxa uu la meel dhigay inay yihiin goobo dadka lagu ciqaabo.
Kooxaha u dooda xuquuqda aadanaha ayaa sheegaya in ugu yaraan hal milyan oo qof lagu xiray hannaankaas.
Maxay warbixintu sheegaysaa?
Warbixinta ayaa waxaa lagu ogaaday in 100 xarumood oo dheeraad ah oo dad lagu hayo ay muujinayaan baaritaannada la sameeyay, kuwaas oo lagu saleeyay sawirro lagu qaaday dayaxgacmeed, wareysiyo lala sheegay dad indhahooda goobahaas ku soo arkay, warbixinnada ay warbaahintu tabisay iyo dikumintiyo rasmi ah.
In ka badan 60 goobood oo dadka lagu xiro ayaa waxaa la dhisay intii u dhaxaysay July 2019 illaa July 202, halka 14 xero oo kalana haatan uu dhismaha ku socdo, sida warbixintu ay sheegayso.
Xarumaha lagu hayo Muslimiinta Shiinaha
Ku dhawaad kala bar xarumaha cusub ayaa ah goobo aad uu u sarreeyo ammaankooda, taas oo ka dhigaysa suuragalnimada ah in goobahaas laga dhigo jeelal casri ah, waxaa sidaasi sheegay ninka qoray warbixinta oo lagu magacaabo Nathan Ruser.
“Xogta ku jirta cilmi-baaristan ayaa waxa ay burinaysaa waxyaabihii ay saraakiisha Shiinaha ku andacoonayeen ee ah in dhammaan dadkii ‘lagu tababarayay’ goobaha loogu yeeray xarumaha tababarka ay halkaas ‘ka qalinjabiyeen’ dabayaaqadii 2019,” ayuu yiri.
“Taa badalkeeda caddaymaha la hayo ayaa waxa ay tilmaamayaan in inta badan goobaha dadka lagu ciqaabo ee Xinjiang ee uu Shiinuhu u yaqaan goobaha “dib u waxbarista” ay haatan yihiin kuwo aad ammaankooda loo ilaaliyo oo xiran, oo ay ku jiraan jeelal cusub oo dhawaan la dhisay iyo kuwo la ballaariyayba, ama waxaa dadkaas loo diraa warshado kor ka xiran oo ay ku qabtaan shaqooyin qasab ah.”
Sikastaba xaalku ha ahaadee, ku dhawaad 70 xarumood ayaa waxaa laga fujiyay siliggii iyo darbigii waynaa ee ku dayrnaa, warbixinta ayaa intaas ku sii dartay.
Wargayska Global Times ee ay dowladdu maamusho ayaa waxa uu wixii markaas ka dambeeyay ku warramay in Clive Hamilton iyo Alex Joske oo wax u qora Mac-hadka Daraasaadka Siyaasadda iyo Istaraatiijiyadda ee Australia laga saaray xayiraad.
Beijing ayaa waxa ay wajahday cambaarayn caalami ah oo ku aaddan xeryahaas lagu hayo dadka u badan Muslimiinta laga tirada badan yahay ee Uighur-ka.
Mareykanka ayaa waxaa uu cunaqabatayn ku soo rogay siyaasiyiin Shinees ah kuwaas oo uu ku eedeeyay inay arrintaas ku lug leeyihiin, horraantii bishanna waxa uu hor istaagay qaar ka mid ah khubaro uu sheegay inay ku luglahaayeen “shaqaalayn khasab ah”.
Dowladda Shiinaha ayaa todobaadkii la soo dhaafay sheegtay in “xarumaha lagu barto farsamada gacanta” ay fursado shaqo abuurayeen kana qeyb qaateen la dagaalanka saboolnimada ee gobolka Xinjiang.
(SLT-Berbera)-Dhismaha madaarka caalamiga ah ee Berbera ee Somaliland oo ah madaarka labaad ee dalka oo socday in muddo ah ayaa waqtigan ku dhow dhammaad, iyada oo hab casri ah loo dhisay.
Madaarka ayaa loo dhisay hab cusub oo casri ah, kaas oo waafaqsan nidaamka dulimaadyadda hawada ee qaaradda, sida uu sheegay Diritan Gajonbalaj oo ah Agaasimaha guud ee Madaarka.
Agaasimaha oo warbixin siiyey warbaahin caalami ah oo kala duwan ayaa sheegay in ay si dhab ah u maalgeliyeen madaarka , isla markaana loo qalabeeyey , iyada oo la hubinaayo in uu la jaan qaadaayo madaarku nidaamyadda caalamiga ah ee madaaradda dunnida, waxaanu Agaasimuhu intaas ku daray in uu gabogabo ku dhawyahay, isla markaana laga shaqayn doono waxyaalaha lagama maarmaanka ah, ka hor inta aanay baadhitaan ku samayn nidaamkooda dhisme maamulka Hawada ee Somaliland.
Sidoo kale, waxa uu sheegay Agaasime Diritan Gajonbalaj in ay waajib ku tahay dhismaha madaar adag oo laysku halayn karo, isaga oo intaas ku daray in maamul ahaan iyo nidaam ahaan la aamini karo, wuxuuna tilmaamay in ay baadhitaan ku samayn doonaan koox baadheyaal ah oo caalami ah, isla markaana madaxbanaan, kuwaas oo eegi doona in nidamkooda dhisme uu waafaqsan yahay xeerarka amaanka hawada ee ee caamaiga ah loona yaqaano (Chicago Convention).
Warbixintan oo lagu daabacay shabakada Construction review , isla markaana ay wakaaladda wararka Somaliland ee SOLNA ka soo xigatay warkan ayaa lagu sheegay in dawladda Somaliland ay doonayso in magaaladda Berbera ay noqoto xarun ganacsi, isla markaana ay u baahan tahay in la dhiso madaarka oo noqon doona mid gudaha iyo dibaddaba u shaqeeya, isla markaana ay isticmaalaan maalgashadeyaasha gudaha iyo dibadduba, iyada oo ay ka soo degi doonaan dalxiiseyaasha caalamiga ahi.
Furitaanka madaarka ayaa lagu sheegay warkan in uu kor u qaadi doono sumcadda Somaliland, iyada oo sidoo kalena la wado waddada isku xidhi doonta xuduudka Itoobiya iyo magaaladda Berbera ee Somaliland.
Dagaalyahanada Xarakada Al-Shabaab ayaa saacadihii la soo dhaafay deegaanka Buq-Aqable oo ka tirsan gobolka Hiiraan ee bartamaha Soomaaliya ku toogtay labo ruux oo ay ku eedeeyeen inay ahaayeen basaasiin ama jawaasiis, sida ay hadalka u dhigeen.
Labada ruux ee la toogtay ayaa waxaa maxkamad hoostagta Al-Shabaab ay sheegtay inay u shaqeynayeen sirdoonada Soomaaliya iyo AMISOM.
Axmed Maxamed Abiikar oo ahaa 33 sano jir ayaa laga qabtay deegaanka Burdheere ee gobolka Hiiraan, isaga oo Al-Shabaab ay ku eedeysay inuu la shaqeynayey ciidamada nabad ilaalinta Ururka Midowga Afrika ee AMISOM, gaar ahaan kuwa ku sugan Jalalaqsi.
Sidoo kale eedaysanaha labaad ee lagu toogtay deegaanka Buq-Aqable oo lagu magacaabi jiray, Cabaas Maxamed Cismaan ayaa laga qabtay tuulada Booco ee gobolka Hiiraan, waxaa isna lagu eedeeyey inuu la shaqeynayey ciidanka nabad-sugida Beledweyne.
Fagaaraha lagu toogtay shaqsiyaadkaasi oo ku yaalla deegaanka Buq-Aqable ayaa waxaa ku sugnaa dadweyne iyo sidoo kale xubno ka tirsan dhaq-dhaqaaqa Al-Shabaab.
Inta badan Xarakada Al-Shabaab ayaa deegaanada ay maamusho ee koonfurta iyo bartamaha dalka ka fuliso xukuno kala duwan oo u badan dilal toogasho ah.
(SLT-Hargeysa)-Wasiirka wasaaradda Beeraha Somaliland, Axmed Muumin Seed ayaa ka laabtay heshiis uu hore ula galay shirkad laga leeyahay dalka Shiinaha taas oo geedka Coster ka beeri lahayd Wajaale.
Wasiir Seed ayaa shirkadda hore ugu ogolaaday in ay Wajaale geedka ka beerto isaga oo aan wax baadhitaan ah ku Samayn khatarta geedka .
Qaar ka mid ah khubarrada beeraha ayaa si adag uga hadlay dhibaatada uu geedka u leeyahay dhulka, Xoolaha iyo dadka waan sababta uu hadda Wasiirku ugu noqday heshiiska.
Muqdisho (Caasimada Online) – Warar kala duwan ayaa ka soo baxaya iska hor imaad kooban oo barqanimadii maanta ciidamada dowladda Soomaaliya iyo kuwa Kenya ku dhex-maray duleedka magaalada Beled-Xaawo ee gobolka Gedo.
Iska hor imaadka ayaa yimid, kadib markii ciidamada Kenya ee jooga xadka ay rasaas ku fureen dibad-baxayaal careysan oo ka tallaabaday Beled-Xaawo, waxaana xigtay rasaas ay dhankooda ku wajaabeen ciidamada dowladda Soomaaliya ee ku sugan halkaasi.
Wararka ayaa sheegaya in dagaal muddo kooban socday uu ka dhacay halkaasi, inkastoo aan la ogeyn khasaaraha rasmiga ah ee ka dhashay.
Mid ka mid ah waxgaradka Beled-Xaawo ayaa ka warbixiyey sida ay wax u dhaceen, wuxuuna sheegay in haatan xaaladdu ay tahay mid degan.
“Dad dibadbaxayay oo ka careysan falka Ciidamada kenya ay ku dhibaateeyeen shacabka ayaa ka gudbay dhanka Baladxaawo, muddo kooban kadib waxaa rasaas kusoo riday Ciidamo Kenyan ah, markii dambe waxaa rasaas aan badneen isku tuur-tuuray Askarta DFS & Kuwa Kenya, balse way joogsatay, xaalku waa degen yahay” Idiris Aadan oo ka mid ah Odoyaasha dhaqanka ee ku sugan degmada Balad-Xaawo.
Isku dhacan ayaa isku aadaya, iyada oo haatan xiisad xoogan oo ka dhalay tacadiyo ciidamada Kenya ay ka geysteen degmada Ceelwaaq uu ka taagan yahay gobolka Gedo, waxaana maanta inta badan ka dhacay degmooyinka gobolkaasi dibad-baxyo ballaaran.
Muqdisho (Caasimada Online) – Wararka ka imaanaya gobolka Gedo ayaa sheegaya in maanta inta badan degmooyinka gobolkaas ay ka dhaceen dibad-baxyo looga soo horjeedo ciidamada dalka Kenya ee ka howl-gal gobolka Gedo ee koonfurta Soomaaliya.
Dibad-baxayaasha oo isugu soo baxay fagaareyaal kala duwan ayaa ku qeylinayo erayo ka dhan ah ciidamada Kenya oo dhowaan tacadiyo ka geystay dgemada Ceelwaaq.
Sidoo kale waxa ay qaar ka mid ah dibad-baxayaasha ka dalbadeen dowladda Soomaaliya in ciidamada Kenya gabi ahan laga saaro gobolka.
Demooyinka ay dibad-baxyadu ka bilowdeen waxaa ka mid ah, Baardheere, Beled-Xaawo, Ceelwaaq iyo meelo kale oo ka mid ah gobolka Gedo.
Shacabka ayaa ka careysan gabood fallo isugu jira dil, dhaawac ciyo afduub ay ciidamada Kenya dad rayid ah ugu geysteen tuulooyin hoostaga Ceelwaaq.
Xaaladda ayaa haatan aad u kacsan, waxaana arrintan dadka horey uga dhiidhiyey ka mid ah xidhibaano ka tirsan baarlamaanka federaalka ah ee Soomaaliya.
Kenya waxa ay ka mid ah howl-galka AMISOM ee Soomaaliya, balse waxaa la sheegay in ciidamada dhibaatada geystay aysan ka mid aheyn kuwa ku jira howl-galka M/Afrika.
Waxaa dibadbaxyo ka socdaan degmooyin ka mid ah gobolka Gedo, arrintan oo looga soo horjeedo dilal ay dorraad geysteen ciidamada ladagaalanka argigixisada ee Kenya.
Wariyeyaal ku sugan Gedo oo la hadlay Goobjoog News ayaa sheegaya in dibadbaxyo ka biolwdeen Baardheera halka lagu wado in ay kulmiyaan dhammaan 7bada degmo ee Gedo.
Lama oga in xildhibaannada baarlamaanka federaalka ah ay arrinkan ka hadli doonaan iyo in kale.
Axmed Madoobe oo soo dhoweeyey ansixinta heshiiska doorashooyinka
in News - Wararka
Posted
Madaxweynaha Jubaland Mudane Axmed Maxamed Islaam ayaa soo dhaweeyay Ansixinta heshiiska Doorashooyinka ee labada Aqal ee Baarlamaanka ay maanta meel mariyeen.
Axmed Madoobe ayaa sheegay inay tani dhabaha u xaarayso in lasii dardar galiyo shaqooyinka dhiman iyadoo laga faa’iidaysanayo waayo aragnimada uu dalkeenu u leeyahay qabashada Doorashooyinka heer Federaal afartii sanaba hal mar.
“Waxaan rumays nahay in ay maanta labada aqal ee Baarlamaanku gaareen go’aan Tariikhi ah oo fursad inoo siinaya in aan sii amba qaadno waxyaabaha dhiman si Doorashadu ay ugu dhacdo jawi nabdoon oo lagu qanacsan yahay taas oo ah arin soo socotay Sanadahii lasoo dhaafay ee dib u dhiska Dowladnimadeena.” ayuu yiri Madaxweynaha Jubbaland.
Sidoo kale wuxuu intaas ku daray Madaxweyne Axmed Maxamed Islaam in loo baahan yahay wada shaqayn buuxda iyo dadaal hagar la’aan ah oo dhamaan dhinacyadu ay u dhan yihiin si loo wajaho mustaqbalka iyo himilooyinka shacabka Soomaaliyeed.
Ugu dambeyn Madaxweynaha Jubbaland ayaa u mahad-celiyay Xildhibaanada Baarlamaanka labada Aqal ee JFS go’aanka Tariikhiga ah ee ay maanta gaareen taas oo muujinaysa sida ay uga go’an tahay in laga dhabeeyo rajada shacabka Soomaaliyeed.
View the full article