Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    211,144
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Posts posted by Deeq A.


  1. Muqdisho (Caasimada Online) – Caasimada Online ayaa heshay xogta qaab dhismeedka Hoggaanka Xisbiga Cadaaladda iyo Wadajirka JSP oo ay ku mideysan yihiin Madaxda DFS iyo dowlad Goboleedyada, kaas oo madaxweyne Xasan Sheekh uu musharax u yahay.

    Wadatashiyadii ugu dambeeyay ayaa la isku afgartay qaab dhismeedka Xisbiga oo wax laga bedelay sidii markii hore la saadaalinayay inuu noqdo, waxaana qaab dhismeedkiisa laga dhigay:

    1- Guddoomiyaha Xisbiga, ahna Musharax Madaxweynaha Xasan Sheekh Maxamuud

    2- Guddoomiye ku xigeenka ee Xisbiga 1-aad Cabdicasiis Lafta Gareen

    3- Guddoomiye ku xigeenka 2-aad Ra’iisul Wasaare Xamse

    4- Xoghayaha Guud ee Xisbiga Cabdiraxmaan Odawaa

    Madaxweynaha Koofur Galbeed Cabdicasiis Laftagareen oo markii hore dood ka keenay hannaanka qaab dhismeedka Xisbiga ayaa maalinta berri dib ugu soo laabanaya magaalada Muqdisho.

    Markii uu yimaado waxaa la guda-gelayaa dhameystirka wadatashiyada ugu dambeyn maalinta Talaadada ah ayaa la qorsheynayaa la isla qaato inay dhacdo Xafladda shaacinta Xisbiga.

    Haddii si rasmi ah loogu dhawaaqo isbaheysigan cusub ee ay ku mideysan yihiin Madaxda xubnaha Golaha Wadatashiga Qaran ayaa durba wuxuu u muuqan doonaa mid loo bedelay Xisbi.

    Tijaabadan oo kale horay ayey dalka u soo martay, iyadoo hal Xisbi oo xubnaha sare ee dowlad oo idil sida Madaxweynaha, Ra’iisul Wasaare, Guddoomiye Baarlamaan, Xildhibaanada, saraakiisha dowladda oo dhan ku wada jiraan, xiligii dowladdii kacaanka.

    Dad badan ayaa is waydiinaya sida uu Xisbigu ku soo socon karo, maadaama uu yahay isbahaysi isku danaysi ah oo dhinacyada ka mid ah ay muddo dheereysi iyo inay xukunka sii joogaan ka fikiraya.

     


  2. Muqdisho (Caasimada Online) – Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Mareykanka, qeybta qaabilsan Arrimaha Afrika ayaa qoraal ay uga jawaabayso war-murtiyeedkii Madasha Wadatashiga Qaranka waxay ku sheegtay in go’aan kasta oo aysan dhammaan Dowlad Goboleedyadu u dhammeyn uusan sharciyad haysan.

    “Dhammaan daneeyayaasha khuseeya waa in ay ka qayb qaataan go’aan ka gaarista isbeddelada nidaamka federaalka iyo doorashooyinka Soomaaliya,”

    ayaa lagu yiri qoraalka.

    Dawladda Mareykanka ayaa u sheegtay Villa Somalia in loo baahan yahay in go’aanada la xariira arrimaha Faderaalka (Maamulada) iyo doorashooyinka ay tahay in laga qeybgaliyo dhammaan daneeyayaasha muhiimka ah.

    “Go’aannada aan haysan taageero ballaaran waxay noqon doonaan kuwo aan sharciyad lahayn, waxayna carqaladayn doonaan dadaallada lagu wajahayo caqabadaha amniga ee taagan,” ayaa lagu yiri qoraalka Wasaaradda Arrimaha Dibadda Mareykanka.

    Si cad ayay Mareykanku u sheegeen in go’aanada aan haysan wadar ogolka iyo wadatashi dhan ay halis ku yihiin daganaanshaha aysan sharciyad dhab ah aheyn.

    Go’aanadii madasha ayaa lagu sifeeyey in ay halis ku yihiin Amniga iyo dib u kabashada loogu jiro in looga gudbo marxaladda amni darada.

    In la share-gareeyo farriinta afka Soomaaliga ee war-saxaafadeedkii Madasha ee bogga Villa Somalia ayaa ah waji gabax ka dhigan in si toos ah loogu cadeynayo dowladda federaalka iyo dowlad goboleedyada in go’aanadan aysan haysan sharciyad iyo ogolaansho loo dhan yahay.


  3. Abuja (Caasimada Online) – Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa maanta si rasmi ah ugu biirtay Ururka Afrika ee Dhowrista Xogta (Network of African Data Protection Authorities – NAPDA), kadib kulankii 8-aad ee Ururka oo lagu qabtay magaalada Abuja ee dalka Nigeria.

    Mareeyaha Guud ee Hay’adda Dhowrista Xogta Dadweynaha, Maxamed Nuur Colow, oo ka qeyb-galay shirkaas, ayaa muujiyay sida ay Soomaaliya uga go’an tahay ilaalinta xogta shakhsiyeed, asturnaanta dijitaalka ah iyo ka qeyb-galka madasha heer goboleed ee arrimaha dhowrista xogta.

    Kulanka NAPDA waxaa isugu yimid madaxda hay’adaha dhowrista xogta ee dalal Afrika, kuwaas oo si qoto dheer uga dooday xoojinta iskaashiga dalalka xubnaha ah, is-dhaafsiga waayo-aragnimada iyo sidii loo horumarin lahaa sharciyo iyo hannaan mideysan oo lagu wajahayo caqabadaha dijitaalka ah.

    Intii uu socday shirka, Maareeyaha Guud ee Hay’adda Dhowrista Xogta Dadweynaha ayaa kulamo gaar gaar ah la yeeshay madaxda hay’adaha kale ee ka qeyb-galayay shirweynaha.

    Kulamadan ayaa diiradda lagu saaray adkeynta muhiimada iskaashi dhow oo dhex mara Soomaaliya iyo dalalka Afrika si wadajir loogu wajaho caqabadaha xagga xog-ilaalinta.

    Soomaaliya ayaa tallaabadan ku muujisay ka go’naanshiyo buuxa oo ku aaddan la jaanqaadka dalalka Afrika ee dhinaca dhowrista xogta iyo ilaalinta xuquuqda dijitaalka ah ee muwaadiniinta.

    495199694_1208057931360811_4012348290524

    495069583_1208057881360816_6808824945066

    495054312_1208057888027482_7105878438469

    496936635_1208057878027483_5884316614229

    495090173_1208057951360809_1988511705832

    495368651_1208057954694142_7720192755812

    495205203_1208057884694149_1590904279430


  4. Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee dowladdii KMG ka ahayd Sheekh Shariif Sheekh Axmed oo dhowaan dalka dib ugu soo laabtay ayaa maanta shir jaraa’id ku qabtay hoyga uu ka degan yahay magaalada Muqdisho.

    Sheekh Shariif ayaa shirkiisa jaraa’id uga hadlay xaaladda guud ee dalka, gaar ahaan siyaasadda iyo amniga, isagoo sheegay in dalka uu ku jiro xaalad aan indhaha laga qarsan karin una baahan in looga gudbo midnimo iyo wadajir.

    “Dareenka bulshada Soomaaliyeed ee amni waa mid meel ay joogaanba khatar, maxaa yeelay laba sano ka hor deegaanadii laga xoreeyay Al-Shabaab inay dib ugu soo laabteen, uusan soconin dadaal ku wajahan arrimahaas oo wax looga qabanayo, taas oo runtii abuureysa walwal iyo walaac,” ayuu yiri Sheekh Shariif.

    Shariif ayaa dowladda dhexe ku eedeeyay in ay dayacday masuuliyaddii amniga, ayna dowladda Xasan Sheekh ku mashquushay waxyaabo aan wax kusoo kordhineyn dagaalka lagula jiro Al-Shabaab.

    “Dagaalka gaabis weyn ayaa ku yimid illaa dadka Soomaaliyeed meel ay joogaanba khatar dareemayaan. Waxaan ugu baaqayaa dowladda inay wajahaan marxaladda adag ee la joogo, dadka Soomaaliyeed waxay ka filayeen in sidan si ka wanaagsan u wajahdo xaaladda amniga.”

    Waxa uu intaas kusii daray “Shirkii madasha waxaa la soconaa inuu kusoo gaba-gaboobay kaambeyn iyo in umaddii lasii kala geeyo oo la yiraahdo waxaa loo xuubsiibanayaa xisbi weyn, taasna waxay muujinaysa aragti gaabnimada.”

    Dhinaca kale, waxa uu bogaadiyay ciidamada qaranka iyo kuwa deegaanka ee furimaha hore ku sugan, kuwaas oo uu sheegay in aysan helin taageeradii loo baahna oo ay ka gaabis dowladda, sida uu hadalka u dhigay.

    “Waxaan rabaa in aan marka hore u hambalyeeyo, bogaadiyo ciidamada qalabka sida iyi ciidamada difaaca shacabka, oo runtii muujiyay dhabar adayg xaaladda adag ee lagu jiro. Waxaan rabaa in aan uga tacsiyeeyo dhimashada iyo dhaawaca soo gaadhay, intii dhimatay Allaha u naxariisto, inta dhaawacana caafimaad deg-deg ah Allaha siiyo,” ayuu yiri Sheekh Shariif.

    Hoos ka daawo muuqaalka


  5. Muqdisho (Caasimada Online) – Agaasimihii hore ee NISA, Fahad Yaasiin Xaaji Daahir ayaa ka hadlay khilaafka dib u dhigay munaasabadda shaacinta xisbiga madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud.

    Xisbigan oo ah kii hore ee UPD oo magac beddel lagu sameeyay iyo ballaarin, laguna soo daray qaar kamid ah maamul goboleedyada, ayaa waxaa ka biyo diiday hanaanka loo qeybsaday hoggaanka, madaxweynaha Koonfur Galbeed, Cabdicasiis Lafta-gareen.

    Fahad ayaa khilaafkan ku tilmaamay “wax lala yaabo” maadaama ah dhinacyadu isku haystaan wax aan soconeyn. “Haddeer, Xisbiga lagu murmaayo ee xilalkiisa lagu dagaalayo ee dooddeeda Villada ka dhex socoto maalmahan waa beenta ha iga beeneynin ee ii dhaaf beentayda,” ayuu yiri Fahad.

    Shaacinta xisbigan cusub ee madaxweynuhu dib u habeynta ku sameeyay ayaa imanaya, iyadoo weli lagu muransan yahay hanaanka doorasho qof iyo cod ee gadaal ka riixayso Villa Soomaaliya.

    Hoos ka aqriso qoraalka oo dhameystiran:

    BEENTA HA IGA BEENEYN

    Laba nin oo reer Burco baa murmay. Mid baa yiri, waryaahee LAND-TAAN aad maqashaa waa been, oo wali nalama aqoonsan.

    Ninkii kale, baa ugu jawaabay.
    Waar heedhe i maqal, beentaas qudheeda ha iga beeneynin, ee ii dhaaf beentayda.

    Haddeer, Xisbiga lagu murmaayo ee xilalkiisa lagu dagaalayo ee dooddeeda Villada ka dhex socoto maalmahan WAA BEENTA HA IGA BEENEYNIN EE II DHAAF BEENTAYDA.

    War illeen tanoo kale.


  6. Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa maanta Salaadda Janaasada ku tukaday Alle ha u naxariistee Marxuum Ugaas Cabdullaahi Ugaas Faarax oo ka mid ahaa isimada Soomaaliyeed ee lagu yaqaanay nabadda iyo waddaniyad.

    Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa tacsi tiiraanyo leh u diray qoyskii, qaraabadii, iyo dhammaan shacabka Soomaaliyeed ee uu ka baxay Ugaaska. Wuxuu Alle uga baryay marxuumka inuu hoygiisa ka yeelo Jannatul Fardowsa, samir iyo iimaanna uu ka siiyo ehelkiisa iyo ummadda Soomaaliyeed.

    Madaxweynaha ayaa tilmaamay doorkii muhiimka ahaa ee uu Marxuumku ku lahaa bulshada dhexdeeda, isaga oo xusay in uu ka tagay dhaxal suuban oo ku saleysan nabad, talo iyo wanaag.

    Tukashada Salaadda Janaasada waxaa Madaxweynaha kala qeyb-galay Madaxweynayaasha Dowlad Goboleedyada Galmudug iyo Hirshabeelle, Axmed Cabdi Kaariye iyo Cali Cabdullaahi Xuseen, iyo mas’uuliyiin kale oo ka tirsan labada gole ee Dowladda Federaalka.

    Madaxda ayaa si wadajir ah u muujiyay sida ay uga tiiraanyeysan yihiin geerida Marxuumka, iyaga oo Alle ka baryay in uu naxariistii janno siiyo, isla markaana xasuustiisa wanaagsani ay ku sii nagaan doonto quluubta dadka Soomaaliyeed.

    Ugaas Cabdullaahi Ugaas Faarax ayaa kaalin weyn kasoo qaatay nabadeynta iyo shirarkii dib-u-heshiisiinta ee lagu yagleelay dhismaha dawladihii ku meel gaarka ahaa.

    Wuxuu kaloo lafdhabar ka ahaa dhismaha dawladda Galmudug, isagoo had iyo jeer u taagnaa dadaallada nabadeynta.

    492564756_1145782877592850_4035671429369

    493212967_1145783050926166_9103651548339

    494964124_1145783434259461_8714007729407

    495103604_1145783160926155_5093130306407

    495336592_1145783124259492_8964987915038

    494144329_1145783200926151_8247954535214

    495679242_1145783257592812_5899194935174

    492008251_1145783397592798_4656094907531

    494659147_1145783330926138_8458854549423

    492714229_1145783340926137_7849743793434

    495172881_1145783377592800_8260620228324


  7. Beledxaawo (Caasimada Online) – Wararka ka imaanaya magaalada Beledxaawo ee gobolka Gedo ayaa sheegaya in maanta gabi ahaanba ay xiran yihiin dhammaan ganacsiyada ku yaalay magaalada, kaddib markii dad caraysan ay sameeyeen bannaanbax ballaaran.

    Dibadbaxa ayaa ka dhashay fal dil ah oo loo geystay wiil yar oo lagu magacaabi jiray Cabdiraxmaan Cali. Sida ay dadka deegaanka sheegeen, dilka wiilka waxaa geystay askari ka tirsan ciidanka dowlad-goboleedka Jubbaland.

    Dadka mudaharaadayay ayaa dalbanaya in cadaalad loo helo Cabdiraxmaan, waxayna si adag uga codsadeen maamulka iyo hay’adaha ammaanka in ay gacanta kusoo dhigaan gacan ku dhiiglaha falkan naxdinta leh.

    Goob-joogayaal ku sugnaa halka falka uu ka dhacay ayaa sheegay in askarigii dilka geystay uu u baxsaday dhinaca xerada ciidamada Jubbaland oo ku taalla bannaanka magaalada Beledxaawo.

    Illaa iyo hadda, maamulka degmada Beledxaawo iyo laamaha ammaanka ma aysan soo saarin wax war ah oo rasmi ah oo ku saabsan dilka wiilka yar iyo xiisadda ka dhalatay.

    Shacabka Beledxaawo ayaa muujinaya caro xooggan, waxayna xireen ganacsigooda iyaga oo ku muujinaya sida ay uga xun yihiin falka dhacay, kana dalbanaya in cadaalad deg-deg ah loo helo marxuumka.


  8. Wasaaradda Awqaafta iyo Arrimaha Diinta ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa maanta si rasmi ah u sagootisay xujaydii ugu horraysay ee sanadkan u ambabaxaysa gudashada waajibaadka Xajka.

    Munaasabadda sagootinta oo ka dhacday Garoonka Caalamiga ah ee Aadan Cadde ayaa waxaa ka qaybgalay masuuliyiin ka tirsan dowladda, waxaana lagu muujiyay muhiimadda ay leedahay u adeegidda muwaadiniinta Soomaaliyeed ee sannadkan nasiibka u yeeshay in ay gutaan waajibaadka Acmaasha Xajka.

    Xujeyda maanta la sagootiyay oo tiradoodu tahay 431 ruux ayaa ah wejigii ugu horreeyay ee sanadkan, waxaana qorshuhu yahay in wejiyo kale oo xujey ah ay dalka ka dhoofaan maalmaha soo socda.

    Wasaaradda Awqaafta iyo Arrimaha Diinta ayaa xaqiijisay in la diyaariyay qorshe dhammeystiran oo lagu fududeynayo socdaalka, caafimaadka, iyo adeegyada kale ee ay u baahan yihiin xujeyda inta ay ku sugan yihiin dhulka barakeysan. Waxa kale oo wasaaraddu ku boorrisay xujeyda in ay muujiyaan dulqaad, isfaham iyo sabir inta lagu guda jiro acmaasha xajka.

    Source: goobjoog.com


  9. Nairobi (Caasimada Online) – Lix qof oo ka tirsan hal qoys ayaa lagu dilay weerar lagu qaaday hoygooda oo ku yaalla magaalada Mandheera.

    Weerarka oo lagu sheegay in uu salka ku hayo aano qabiil, ayaa daba socday colaad dhawaan ka dhacday dhulka miyiga ah ee ay wada deggan yihiin labo reer oo ku nool magaalada Mandheera, gobolka Waqooyi Bari Kenya.

    Cabdullaahi Macallin Xasan, oo walaal la ah ninka qoyskiisa la laayay, ayaa sheegay in xasuuq ba’an loo geystay qoyskii walaalkiis, wuxuuna xaqiijiyay in marka laga yimaado dadka dhintay, dhaawacu gaarayo ilaa afar qof oo kale.

    “Dadku reer guuraa bay ahaayeen, waxayna haysteen geel iyo ari, masaakiin ayey ahaayeen,” ayuu yiri Cabdullaahi, oo sheegay in qoyska la laayay ay ahaayeen dad xoolo-dhaqato ah.

    Sidoo kale waxa uu sheegay in dhacdadan ay ka horreysay mid kale oo nin lagu dilay, labada dhacdo ayaana la rumeysan yahay in ay xiriir la leeyihiin aanooyin qabiil oo muddooyinkii dambe ka taagnaa dhulka miyiga ah ee Mandheera.

    Wuxuu intaas ku daray in dableydii weerarka fulisay ay ku baxsadeen mootooyin, islamarkaana aan weli la ogaan halka ay ku sugan yihiin.

    Allaha u naxariistee, lixda marxuum ayaa si wadajir ah hal meel loogu aasay, iyadoo dadka dhaawacmayna lagu dabiibayo isbitaallada Mandheera.


  10. Caabudwaaq (Caasimada Online) – Wararka ka imaanaya degmada Caabudwaaq ee gobolka Galgaduud ayaa sheegaya in biriq xooggan oo ku dhacday bartamaha magaalada ay sababtay dhimashada hal qof iyo dhaawaca laba kale.

    Dhacdadan ayaa si weyn uga nixisay bulshada deegaanka, iyadoo lala xiriirinayo roobab xooggan oo halkaas ka da’ay. Biriqda ayaa dhacday xilli roob mahiigaan ah uu si isdaba joog ah uga da’ayay magaalada iyo deegaannada ku dhow dhow.

    Roobkaas ayaa socday muddo ku dhow todobo saacadood, isagoo sababay xaalado biyo-fadhis ah iyo khataro kale oo la xiriira cimilada.

    Sida ay sheegayaan dadka deegaanka, haweeney kamid ah dadka ku nool magaalada ayaa ku geeriyootay biriqda, halka laba ruux oo kale ay dhaawacyo kala duwan soo gaareen. Labada dhaawac ah ayaa haatan lagu dabiibayaa xarumaha caafimaadka ee ku yaalla degmada Caabudwaaq.

    Roobka xoogan ee da’ay ayaa sidoo kale saameyn ku yeeshay isku socodka magaalada iyo deegaanka ku hareeraysan. Waddooyinka waaweyn ee soo gala iyo kuwa ka baxa magaalada ayaa biyo fariistay, taas oo hakad gelisay dhaq-dhaqaaqii gaadiidka iyo ganacsiga.

    Roobabkan xooggan ee ka da’ay Caabudwaaq ayaa kusoo beegmaya xilli roobabka guga ay si rasmi ah uga curteen qaybo badan oo ka mid ah dalka. Roobabka ayaa la sheegay in ay yihiin kuwo lagu qabowsaday, maadaama cimiladu ay muddooyinkii u dambeeyay aad u kululaatay.

    Dadka deegaanka ayaa cabsi ka muujinaya in roobabka socda ay sii kordhiyaan dhibaatooyinka la xiriira daadadka, biriqda iyo dhibaatooyinka kale ee ka dhasha roobabka mahiigaanka ah.

    Mas’uuliyiinta degmada ayaan weli si rasmi ah uga hadlin dhacdadan, balse waxaa socda gurmad la xiriira dhaawacyada iyo qiimeynta saameynta guud ee roobka.


  11. Hargeysa (Caasimada Online) – Xukuumadda Somaliland ayaa qaaday tallaabo cusub oo ka dabacsan tii hore, taas oo la xiriirta joogitaanka dadka ajaanibta ah ee aan haysan oggolaansho sharci ah, kuwaas oo u badan muwaadiniinta Itoobiya.

    Wasaaradda Arrimaha Gudaha ayaa amartay in dhammaan dadka ajnabiga ah ee ku sugan deegaanadeeda, si gaar ah kuwa sharci darrada ku jooga, ay isdiiwaan-geliyaan si loogu oggolaado deganaansho KMG ah.

    War-saxaafadeed kasoo baxay Wasaaradda Arrimaha Gudaha ayaa lagu sheegay in dadka ajaanibta ah laga rabo in ay muddo kooban gudaheeda iska diiwaan-geliyaan laamaha socdaalka ee Somaliland.

    Mudadaas ayaa loo asteeyay in ay bilaabato 6-da May 2025, kuna egtahay 26-ka May 2025. Dawladdu waxay sheegtay in qofkii fuliyo amarkan la siin doono oggolaansho ku meel gaadh ah oo ay ku sii joogaan gudaha dalka.

    Wasaaraddu waxay intaas ku dartay in dadka isdiiwaangeliya laga qaadi doono cashuur, isla markaana looga baahan yahay in ay qoraal codsi ah u gudbiyaan laamaha socdaalka. Qoraalkaas ayaa noqon doona mid lagu caddeeyo ujeeddada joogitaankooda iyo shuruudaha looga baahan yahay si ay sharci ugu helaan deganaansho rasmi ah mustaqbalka.

    War-saxaafadeedka ayaa sidoo kale xusay in ajaanibka doonaya in uu dalka ka baxo inta lagu jiro muddada isdiiwaan-gelinta uu xor u yahay in uu baxo, balse looga baahan yahay in uu bixitaankiisa si rasmi ah uga diiwaangeliyo xuduudaha uu ka gudbayo. Tallaabadan ayaa qayb ka ah habraaca cusub ee maamulka socdaalka.

    Xukuumaddu waxay si cad u sheegtay in qof kasta oo ajaanib ah oo aan isdiiwaangelin waqtiga loo qabtay, lala tiigsan doono tallaabo sharci ah, iyadoo ciidamada ammaanku awood u yeelan doonaan in ay fuliyaan amarada la xiriira arrintan. Waxa laga digay in laga fogaado ku xadgudubka xeerarka socdaalka.

    Amarkan cusub ayaa daba socda digniin hore oo ay Wasaaradda Arrimaha Guduhu soo saartay 29-kii Abriil, taas oo lagu faray in ajaanibta sharci darrada ku joogta Somaliland ay dalka uga baxaan muddo saddex cisho gudahood ah.

    Si kastaba ha ahaatee, amarka cusub ayaa u muuqda mid dabacsan oo u oggolaanaya dadkaasi fursad ay ku sharciyeeyaan joogitaankooda. Wararka ayaa tilmaamaya in isbeddelkan uu yimid kadib kulamo la yeeshay Wakiilka Dowladda Itoobiya u fadhiya Somaliland, Teshome Shunde Hamito, kaas oo arrimaha socdaalka kala hadlay Madaxweynaha Somaliland.

    Ilo xog ogaal ah ayaa sheegay in Danjire Hamito uu codsaday in la fududeeyo amaradii hore, maadaama dadka ugu badan ee saameynaya yihiin Itoobiyaan halkaas ku sugan, kuwaas oo intooda badani ka shaqeeya adeegyada hoose ee dalka.


  12. Ankara – Madaxweynaha Jamhuuriyadda Turkiga ayaa walaac xooggan ka muujiyey xaaladda sii xumaaneysa ee u dhexeysa dalalka Pakistan iyo Hindiya, taasoo haatan isu beddeshay gacan ka hadal ay dad badani ku dhinteen.

    Madaxweynuhu wuxuu yiri:
    “Waxaan si qoto dheer uga walaacsanahay in xiisadda ka dhex aloosan Pakistan iyo Hindiya ay isu beddeshay isku dhac gantaallo ah oo ay ku dhinteen dad badan oo aan waxba galabsan. Ilaahay ha u naxariisto walaalaheenii naftooda ku waayey weerarradaas. Mar kale waxaan tacsi tiiraanyo leh u dirayaa shacabka iyo dowladda Pakistan.”

    Madaxweynaha ayaa sidoo kale sheegay in uu shalay khadka telefoonka kula hadlay Ra’iisul Wasaaraha Pakistan, Mudane Shahbaz Sharif, si ay uga wada hadlaan xaaladda taagan iyo sidii loo yareyn lahaa xiisadda.

    Madaxweynuhu wuxuu intaas ku daray:
    “Waxaan si weyn u qadarinaynaa soo jeedinta Pakistan ee ah in la sameeyo baaritaan caalami ah oo lagu ogaanayo wixii sababay weerarkii argagixiso ee ka dhacay Jammu Kashmir.”

    Ugu dambeyn, Madaxweynaha Turkiga ayaa sheegay in Turkigu dadaal kasta u galayo sidii loo dejin lahaa xiisadda iyo sidii loo furi lahaa waddooyin wada-hadal ah ka hor inta aysan arrimuhu u gudbin marxalad aan laga noqon karin.

    Source: goobjoog.com


  13. Guddiga doorashooyinka Soomaaliya ayaa wada diiwaangelinta dadweynaha codbixiyaasha ka noqan doona doorasho qof iyo cod ah oo dowladda ay horay u sheegtay inay bartamaha sanadkan iyo midka soo socda billowgii dalka ka dhici doonto, ayadoo leh heerar kale duwan oo midba xilligiisa la qaban doono.

    Sida qorshuhu yahay doorashada ugu horraysa ee bartamaha sanadkan dhici doonta ayaa ah doorashada goleyaasha deegaanka, ka dibna waxaa xige doona doorashada wakiillada iyo madaxda dowlad goboleedyada, iyo midda Baarlamaanka iyo madaxweynaha Federaalka oo 2026-ka qabsoomi doona.

    In sida loogu tala-galay ay doorashada qofka iyo codka ahi u dhici doonto doodo badan ayaa ka taagan, waxaana ka soo horjeeda madaxda dowlad goboleedyada qaarkood iyo siyaasiyiinta mucaaradka, sidoo kalena duruufo adag ayaa ku gadaaman, balse waxaa la rumaysanyahay in qorshahani uusan wada guul darraysan doonan.

    Haddaba hannaanka doorashada ee qofka iyo codka ah Soomaaliya waxaa ugu dambeysay ugu yaraan 50 sano ka hor, inkastoo Soomaaliland ay dhawr ka dhacday, waana habka ugu wanaagsan ee dowlaha casriga ah madaxdooda loo doorto.

    Haddaba waxaan dib u milicsanaynaa Sooyaalka hannaanka doorashada dunida iyo noocyadeeda.

    Doorashadu waa hannaan siyaasadeed oo lagu doorto hoggaamiyeyaasha ama wakiillada dadweynaha, iyadoo cod la siinayo musharrixiinta tartamaya, waana mid ka mid ah astaamaha ugu muhiimsan ee dimuqraadiyadda.

    1. Noocyada Doorashada:

    Hannaanka doorashooyinka wuxuu kala duwan yahay dal ilaa dal, laakiin guud ahaan waxaa jira dhowr nooc oo waaweyn:

    Doorasho toos ah (Direct election): Dadweynuhu si toos ah ayay u doortaan qofka qabanaya jagada (tusaale: Madaxweynaha Maraykanka iwm).

    Doorasho dadban (Indirect election): Dadka waxay doortaan wakiillo, wakiilladuna waxay doortaan hoggaamiye (tusaale: Baarlamaanka UK wuxuu doortaa Ra’iisul Wasaaraha dalka).

    Hannaanka codbixinta badan (Plurality/majority systems): Qofka helay codka ugu badan ama ka badan 50% ayaa guuleysta oo si toos ah hoggaamiyaha dalka u noqda, waxaana dalalka hannaankan ku dhaqma kamid ah Australia.

    Jaan-goynta codadka (Proportional representation): Kuraasta baarlamaanka ayaa lagu qaybiyaa si waafaqsan saamiga codadka xisbiyada, xisbiga ugu codadka badan ayaa Xukuumadda soo dhisa sida Ingiriiska.

    2. Taariikhda Doorashooyinka:

    Giriiggii hore (Ancient Greece): Athens waxay ahayd meesha ugu horreysa ee laga hirgeliyo hannaan doorasho oo dadweyne (qarnigii 5aad ee BC), inkasta oo dadka la oggol yahay inay codeeyaan ay aad u koobnaayeen.

    Roomaankii hore (Ancient Rome): Waxaa jiray doorashooyin dadban oo u dhexeeya kooxo bulshada ka tirsan.

    • Qarnigii 17aad – 18aad: Doorashooyin casri ah ayaa ka bilowday Yurub, gaar ahaan Ingiriiska iyo Faransiiska, iyadoo laga gudbayay boqortooyooyin xoog leh loona guurayay dimuqraadiyado matalaad leh.

    Qarnigii 19aad – 20aad: Dalal badan ayaa bilaabay doorashooyin dadweyne kadib kacdoonnadii iyo halgankii xuquuqda codbixinta, sida haweenka oo xaqa codka helay.

    3. Doorashooyinka Casriga ah

    Maanta, in ka badan 150 dal ayaa qabta doorashooyin si joogto ah, inkasta oo tayo iyo xorriyad ay ku kala duwan yihiin, waxaana jira hay’ado caalami ah sida UNDP iyo International IDEA oo kormeera hanaanka doorashooyinka si loo hubiyo hufnaanta iyo cadaaladda.

     

     

     

    Source: goobjoog.com


  14. Magaalada Jakarta – Danjire Feysal Ahmed, oo ah wakiilka rasmiga ah ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, ayaa kamid noqday siddeed Safiir oo warqadahooda aqoonsiga laga guddoomay maanta oo ay taariikhdu tahay 8 May 2025, munaasabad si heer sare ah loo agaasimay oo ka dhacday Qasriga Madaxtooyada Merdeka ee caasimadda dalka Indonesia.

    Madaxweynaha cusub ee Indonesia, Mudane Prabowo Subianto, ayaa si rasmi ah uga guddoomay warqadaha aqoonsiga danjirennimo Danjire Feysal Ahmed, isagoo muujiyay sida dowladdiisu ugu faraxsan tahay xoojinta xiriirka diblomaasiyadeed ee kala dhexeeya Soomaaliya.

    Danjire Feysal ayaa dhankiisa uga mahadceliyay Madaxweynaha Indonesia soo dhaweynta diirran iyo fursadda uu u helay inuu matalo dalka Soomaaliya, isaga oo caddeeyay sida uu uga go’an yahay xoojinta iskaashiga labada dal, gaar ahaan dhinacyada amniga, ganacsiga, waxbarashada, caafimaadka iyo arrimaha horumarinta dhaqaalaha.

     

    Source: goobjoog.com


  15. FB_IMG_1746686603767.jpg?resize=720%2C67Khadar Ugaas Cabdi

    Agaasimaha guud ee Bankiga Puntland, Khadar Ugaas Cabdi ayaa sheegay in ay dhanka maalgelinta ka caawinayaan Haweenka iyo dhalinyarada Puntland ee la yimaada hal-abuur ganacsi oo waxtarleh, si ay shaqa abuur u samaystaan.

    Isagoo faahfaahin ka bixinayay hannaanka loo marayo maalgelinta Haweenka iyo dhalinyarada keensada hindise ganacsi uu waxtar leh, si ay shaqa abuur u samaystaan ayuu sheegay in Bankiga dowladda Puntland uu lacago deyn ah ku caawinayo ciddii la timaadda hal-abuur noocaasi ah.

    “Waxaan rabnaa in aan awood siino Haweenka iyo dhalinyarada la yimaada hal-abuur ganacsi oo waxtar leh, si ay shaqa abuur u samaystaan, waxaan rabnaa in aan ku maalgelinno fikirkooda hal-abuurka ganacsi, waxaana siin doonaa lacago deyn ah oo ay ku maalgashadaan gabacsigooda, waxaan sidoo kale siin doonaa tababaro iyo la-talin joogtaa sida ugu fiican ee ay uga faa’idaystaan barnaamijkaasi” ayuu yiri Khadar Ugaas.

    Agaasime Khadar Ugaas ayaa sidoo kale sheegay in dowladdu tallaabadaasi u qaaday, si loo helo hal-abuur ganacsi oo horseeda shaqa-abuur, islamarkaana loo yareeyo Saboolnimada iyo Tahriibta dhalinyarada Puntland.

    PUNTLAND POST

    The post Puntland oo maalgelinaysa hal-abuurka ganacsi ee Haweenka iyo dhalinyarada appeared first on Puntland Post.