-
Content Count
212,195 -
Joined
-
Last visited
-
Days Won
13
Posts posted by Deeq A.
-
-
Garoowe (Caasimada Online) – Madaxweynaha dowlada federaalka Soomaaliya Mudane Mudane Xasan Sheekh Maxamuud iyo wafdi uu hogggaaminayo ayaa maanta gaaray magaalada Garoowe ee xarunta gobolka Nugaal, halkaas oo si weyn loogu soo dhaweeyay.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa waxaa garoonka uga hortegay Saciid Deni, wasiiro, xildhibaano iyo mas’uuliyiin kale oo ka kala tirsan Puntland iyo dowladda dhexe.
Ujeedka safarka madaxweynaha Soomaaliya ayaa ah ka qayb-galka xafladda caleemka saarka madaxweyne Saciid Deni oo haatan ka socota magaalada Garoowe.
Sidoo kale waxaa munaasabaddan ka qayb-galaya madaxda dowlad goboleedyada, sida Galmudug, Hirshabelle, Koofur Galbeed iyo hoggaamiyaha SSC oo horay u gaaray Puntland
Wararka ayaa intaasi ku sii daray in xafladdan uu ka baaqday madaxweynaha Jubbaland Axmed Madoobe, sababo la xiriira khilaafka isaga iyo madaxweyne Saciid Deni oo wixii ka dambeeyay doorashadii federaalka ee 15 May 2022 uu xiriirkooda xumaaday.
Waxaa kale oo munaasabadda jooga madax hore, sida ra’iisul wasaarayaashii hore Xasan Cali Khayre, Maxamed Xuseen Rooble, Cabdiweli Gaas iyo Cabdi Faarax Shirdoon Saacid.
Sidoo kale waxaa ka qayb-galaya wafuud kale oo caalami ah oo ka timid dalalka Kenya, Jabuuti, dowlad deegaanka Soomaalida iyo xubno ka socda safiirada dalalka caalamka.
Ammaanka ayaa si aad ah loo adkeeyay, maadaama ay Garoowe ay isugu tageen madaxdii ugu badnayd iyo qaybaha kala duwan bulshada oo ay ku jiraan Fanaaniin caan ah.
Si kastaba, Dib u doorashad Deni ayaa kusoo aaday xilli xasaasi ah oo ay taagan tahay doodda Dastuurka, maadaama ay horay isugu khilaafeen madaxweyne Xasan Sheekh.
The post Sawirro: Madaxweyne Xasan Sheekh oo ka degay Garoowe appeared first on Caasimada Online. -
Madaxweynaha dowladda Federaalka Soomaaliya Xasan Shiikh Maxamuud ayaa maanta gaaray magaalada Garoowe ee caasimadda Puntland.
Madaxweyne Xasan Shiikh waxaa garoonka diyaaradaha Garoowe ku soo dhaweeyay Madaxweynaha dib loo doortay ee Puntland Siciid Cabdullaahi Deni oo ay weheliyaan mas’uuliyiin ka tirsan golayaasha dowladda.
Madaxweynaha Soomaaliya iyo wefdigiisa oo saacado kooban joogi doona magaalada Garoowe ayaa ka qayb-gala bandhiga Caleema-saarka Madaxweyne Deni iyo ku xigeenkiisa Ilyaas Lugatoor.
PUNTLAND POST
The post Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Shiikh Maxamuud uu gaaray magaalada Garoowe appeared first on Puntland Post.
-
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa gaaray magaalada Garoowe ee xarunta dowlad gobolleedka Puntland, madaxweynaha ayaa kasoo kicitimay dalka Qatar uu joogay.
Madaxweynaha ayaa waxaa Garoonka diyaaradaha ku soo dhaweeyay Madaxweynaha Puntland Saciid Cabdullaahi Dani, mas’uuliyiin ka tirsan golayaasha Dowladda Federaalka iyo kuwa Puntland iyo dadweyne farabadan.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa magaalada Garoowe uga qeyb-galaya caleemasaarka Madaxweyne Siciid Deni oo manta dhacaysa magaalada Garoowe.
Magaalada Garoowe ayaa waxa maalmihii ugu dambeeyay gaaray mas’uuliyiin kale duwan, kuwaas oo lagu casuumay munaasabadda caleemo-saarka, madaxweyne Deni ayaa markale dib loogu doortay hoggaanka Puntland.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Warar kala duwan ayaa kasoo baxaya dil argagax leh oo xalay wiil dhalinyaro ah loogu gaystay duleedka Muqdisho, kaas oo mindi loo adeegsaday.
Marxuumka oo lagu magacaabi jiray Saciid Cabdulle Maxamed ayaa waxaa weerar kusoo qaaday nin ku hubeysan mindi, kaas oo ku dilay deegaanka Tabeelaha Sheekh Ibraahim.
Wararka ayaa sheegaya in xilliga la dilayay marxuumka uu ka yimid GYM, waxaana mindida ay uga dhacday dhanka wadnaha, taas oo keentay in isla goobta uu ku geeriyooday.
Sidoo kale wararka ayaa intaasi kusii daraya inuu baxsaday ninkii hubeysanaa ee marxuumka u dilay sida arxan darrada ah, waxaana sidaa noo xaqiijiyay dadka degaanka.
Mid kamid ah asaxaabta wiilka dhalinyarada ah ee geeriyooday ayaa ayaa sheegay in Saciid Cabdulle Maxamed la dilay isaga oo aan waxba galabsan, uuna ka tacsiyeynayo dilkiisa.
“ALLAH u naxariisto kitaabkiisana midigta ALLAH kasiiyo wllalkeen Saciid gacan ka xaq-daran ayaa dishee wallahi Xamar bahalo dadka qashaa joogo ALLAH ummada haka qabto” ayuu yiri Cali Xasan Barre oo kamid ah saaxibada wiilka dhalinyarada ee sida xun loo dilay.
Dhanka kale waxaa lagu soo warramayaa in haatan baaris ku hayaan kiiskan ciidamada Booliska Soomaaliyeed oo bilaabay howlgal lagu baadi goobayo eedeysanaha.
Dilka loo haystay Marxuum Saciid ayaa argagax ku noqday dadka deegaanka, gaar ahaan ehelladiisa, waxaana sidoo kale aad looga hadal hayaa baraha bulshada ee Internet-ka.
The post Dil argagax leh oo maanta ka dhacay duleedka Muqdisho appeared first on Caasimada Online. -
Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya howlgal ay ciidan hey’adda sirdoonka qaranka ee NISA iyo saaxiibada caalamiga ah ay ka fuliyeen degmada Galhareeri ee gobolka Galgaduud, howlgalkaan ayaa lagu beegsaday goobo ay ku sugnaayeen Al-shabaab iyo xarumo.
Dowladda Soomaaliya ayaa sheegay in howlgalka oo ahaa duqeymo dhanka ah circa ah lagu bueburiyay xarunta Idaacada ku hadasha afka Al-shabaab ee degmada iyo sidoo kale goobo la sheegay in ay u aheyd meelaha lagu diyaariyo qaraxyada sida dowladdu sheegtay.
Howlgalka ayaa sidoo kale waxa la sheegay in lagu dilay xubno ka tirsan kooxda, waxaana dowladda ayaa sheegtay in ka badan 20 in lagu dilay weerarkaasi oo qeyb ka ah sidii loo wiiqi lahaa awoodda kooxda ee gobolka Galgaduud oo ay ka socdaan howlgallo kale duwan.
Ciidanka dowladda oo taageero ka helaya ayaa muddooyinkaan howlgallo ka dhan ah Al-shabaab ayaa waxa ay ka wadeen qeybo kamid ah bariga gobolka Galgaduud, xilli sidoo kale Koonfurta Mudug oo ay isku hayaan ciidanka huwanta ah oo inta badan gacanta ku dhigay.
Howlgalka ka dhanka ah kooxda ayaa dardar la galiyay tan iyo markii dalka laga qaaday Cunaqabateynta hubka waxaana la fuliyay howlgallo dhowr ah oo lagu dilay saraakiil sare oo Al-shabaab ah, Galmudug ayaa waxa hadda ka socda abaabul hor leh oo ay wadaan ciidanka.
-
-
Dowladda Sucuudiga ayaa dhowaan daahfuri doonta Dukaankii ugu horreeyay ee lagu iibiyo khamriga, kaasi oo loogu talagalay dublumaasiyiinta oo keliya.
Macaamiisha dukaankan ayaa waxa ay iska diiwaangelin doonaan application, si ay Wasaarada Arrimaha Dibedda uga helaan oggolaansho, iyadoo laga rabo in ay ku eekaadaan xaddi bileedka ay iibsadaan bil walba.
Warkan oo ay daabacday wakaalada wararka ee Reuters ayaa lagu sheegay in Dukaankan laga furay magaalada Riyaad, islamarkaana ay qayb-ka tahay isbeddelada uu wado Dhaxal suga Amiirka Maxamed Binu Salmaan.
Khamriga ayaa waxaa la mamnuucay 1952, ka dib markii mid ka mid ah wiilasha Boqor Cabdulcasiis, Mishari bin Abdulaziz Al-Sucuud oo sakhraan uu toogtay diblumaasi British ah oo la odhan jiray Cyril Ousman, oo ahaa qunsul ku xigeenkii Ingiriiska ee Jeddah.
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynihii hore ee maamulka Galmudug, Mudane Cabdikariin Xuseen Guuleed oo sidoo kale hadda ah ergeyga gaarka ah ee wada-hadallada Dowladda Federaalka iyo Somaliland ayaa ka hadlay xiisadda ka dhalatay heshiiska badda.
Guuleed oo wareysi gaar ah siiyay Telefishinka Universal ayaa weji cusub u yeelay heshiiska Muuse Biixi iyo Abiy Axmed, isaga oo uu tilmaamay in lagu fashilinayo wada-hadalladii ugu dambeeyay ee ay Muqdisho iyo Hargeysa dhowaan ku yeesheen waddanka Jabuuti.
Ergeyga ayaa tilmaamay in wada-hadallada ay ku billowdeen jawi deggan, balse saacado kadib uu soo baxay heshiiska badda oo abuuray xiisad horleh.
“Go’aannada soo baxay qodobka ugu muhiimsan wuxuu ahaa in arrimaha masiiriga ah ee labada dhinac in hoos loogu daadago in laga wada-hadlo, laakiin waxaa ayaan darro ah ayadoo qalinkii lagu qoray heshiiska uusan weli qaddii lagu qoray aysan qalalin oo 48 saac gudahood arrintaan kale MOU ee ay kala saxiixdeen Muuse Biixi iyo Abiy ay soo baxday” ayuu yiri.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in arrintaas ay la yaab ku noqotay, ayna baabi’isay natiijadii la filayay bil kadib, maadaama lagu ballamay in wada-hadallada lasii wado.
“Arrintaan waxaa annaga ay nagu noqotay filan waa, waxay nagu noqotay fajaciso, waxaana u aragnay inay tahay arrin lagu majaxaabinayo wada-hadallada iyo guulaha inay kasoo baxaan bil kadib la filayay inay natiijo kasoo baxdo” ayuu mar kale yiri Guuleed.
Cabdikariin Guuleed ayaa sidoo kale tilmaamay in ujeedada ka dambeysa damaca gurracan ee Itoobiya uu yahay mid lagu kala dhan-taallo midnimada Ummadda Soomaaliyeed.
“Waxaa kaloo u aragnay arrin Soomaaliya midnimadeeda iyo wadajirkeeda looga hor imaanayay iyo loogana hortegayay iskaashiga dadka Soomaaliyeed,”.
Waxaa kale oo uu yiri “Annaga jawi qurux badan kalgacal iyo walaalnimo uu ku jiro ayay ahayd wada-hadallada ay u dhaceen”.
Hadalkan ayaa kusoo aadayo, ayada oo xiisad u dhexeyso Soomaaliya iyo Itoobiya ay ka dhalatay heshiiska badda ee ay kowdii bishaan wada gaareen Muuse iyo Abiy Axmed.
-
Mogadishu (HOL) - Somali military forces, supported by international partners, conducted an airstrike in the central Somali region, killing at least 25 al-Shabab militants on Wednesday night.
-
The world of international relations is an intricate web of political maneuverings, perceptions, fault lines, power-jockeying, generally accepted deceptions, delicate balances, and strategic socioeconomic, security, and political considerations and ramifications. However, amidst this complex landscape, the concept of political, diplomatic, or military adventurism often emerges as misguided and futile approaches towards achieving national objectives. From near and far experiences, adventurism achieves the opposite of the objective it was ostensibly undertaken, precipitating a self-inflicted diminution of the adventurous nation's prowess.
-
Casualties are feared in northern Somalia after al-Qaeda-affiliated terror group al-Shabaab launched predawn attacks Wednesday against an army base, local officials told Anadolu.
-
President Abdel Fattah El-Sisi said that the Egypt is intensifying its efforts to achieve ceasefire in Gaza Strip, release hostages, and begin the reconstruction.
-
Doha (Caasimada Online) – Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa markii u horeysay iska fogeeyay inuu madaxweynaha dalka Masar kala xaajooday arrimo milateri oo la xiriira xiisadda badda ee Soomaaliya iyo Itoobiya.
Waxa uu sheegay in uusan weydiisan dowladda Al-Siisi in ay ciidamo usoo dirto Soomaaliya, si ay uga taageeraan difaaca madax-banaanideeda, xilli uu madaxweynaha Masar uu sheegay inay difaacayaan Soomaaliya haddii Itoobiya ay ka laaban weydo xad-gudubka ay ku kacday.
“Waxaan aaminsanahay in dhibaatadu aysan weli gaarin halkaas (dagaal), waana sababta aan uga digayno Itoobiya oo aan u lennahay war ka jooga ha samayn sidaas,” ayuu yiri madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo wareysi siiyay Al-Carabiya.
Sidoo kale waxa uu tilmaamay in Soomaaliya ay xilligaan ku talo jirin inay dagaal la gasho Itoobiya, balse ay ka waaban doonin buu yiri “difaaca dalkeeda haddii loo baahdo.”
“Kani waa dhul ay Soomaaliya leedahay, weligeenna kama daali doono cadaadis kasta oo ku yimaada.”
Marka laga soo tago hadalka madaxweyne Xasan, dhawaan Al-Siisi oo uu barbar taagan yahay ayaa sheegay in aysan indhaha ka fiirsanayn xad-gudubkaasi, isagoo Itoobiya ugu goodiyay in Soomaaliya ay la dagaal gali doonaan haddii aysan ka laaban heshiis beenaadkii Addis Ababa.
“Masar ma ogolaan doonta inay cidna handado Soomaaliya, ama ay waxyeeleyso amnigeeda. Awoodda Masar yaan la tijaabin oo la handadin walaalahood, gaar ahaan dalalka walaalaha ah ee naga codsada in aan garab istaagno,” ayuu yiri madaxweynaha Masar Cabdulfataax Al-Siisi.
Si kastaba, Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa damaca Itoobiya si adag uga hortimid, ayada oo ku qaaday dagaal diblumaasiyadeed ay uga adkaatay Itoobiya, waxaana hadda muuqata in Soomaaliya ay sugeyso in Addis Ababa ka laabato xad-gudubka ay u bareertay.
The post Xasan oo war lama filaan ah kasoo saaray xiisadda Ethiopia appeared first on Caasimada Online. -
Hosting Somali President Hassan Sheikh Mohamud on Sunday, President Abdel Fattah al-Sisi made a show of supporting Somalia against the independence of Somaliland, a breakaway region in northwest Somalia.
-
The United States (US) Africa Command (AFRICOM) Combatant Commander General Michael Langley visited the Defence Headquarters, Nairobi. He was received by Chief of the Defence Forces (CDF) General Francis Ogolla.
-
Sacuudi Carabiya ayaa sheegtay inay magaalada Riyaad laga furi doono dukaan lagu iibiyo khamriga oo ay ka iibinayaan koox la soo xulay oo aan Muslimiin ahayn, waana markii ugu horreysay oo la furo dukaan noocaas ah in ka badan 70 sano.
Macmiilka ama qofka iibsanaya waxa ay ku koobnaan doonaan oo keliya shaqaalaha dublamaasiyadda, kuwaas oo sannado badan isticmaalayay xidhmooyin khamri ah oo tiimbareysan oo loo yaqaanno boorsooyinka diblomaasiyiinta.
Saraakiisha Sacuudiga ayaa sheegay in dukaankan khamriga uu ka hortagi doono “ka ganacsiga sharci darrada ah ee khamriga”.Khamriga ayaa waxaa la mamnuucay 1952, ka dib markii mid ka mid ah wiilasha Boqor Cabdulcasiis, Mishari bin Abdulaziz Al-Sucuud oo sakhraan uu toogtay diblumaasi British ah oo la oran jiray Cyril Ousman, oo ahaa qunsul ku xigeenkii Ingiriiska ee Jeddah.
Sanad ka dib, Boqor Cabdulcasiis wuxuu soo rogay in gabi ahaanba la mamnuuco khamriga. Mishari ayaa lagu xukumay dil.
Dukaankan cusub ayaa ku yaala magaalada Riyaad gaar ahaan dhanka galbeed ee bartamaha magaalada, sida lagu sheegay dukumeenti ay arkeen wakaaladaha wararka ee AFP iyo Reuters.
Ilo xog ogaal u ah qorshayaasha ayaa u sheegay wakaaladda wararka ee Reuters in la filayo in dukaanka la furo toddobaadyo gudahood hase ay jiri doona xaddidaadyo.
Dadka isticmaalaya ayaa waxay u baahan doonaan inay is-diiwaangeliyaan oo ay fasax ka helaan dawladda ka hor inta aysan iibsan.
Qof da’diisu ka yar tahay 21 jir looma oggolaan doono dukaanka “Waana looga baahan yahay inuu xirto labbis wanaagsan mar-walba”
Looma oggolaan doono inay qof u soo dirsadaan Khamrigu, sida darawalkooda. Xaddidaadahan waa la dhaqan gelin doonaa, ayaa lagu yiri bayaanka.Hase yeeshee – sida ku cad dukumentiga ay aragtay AFP – kuwani ma noqon doonaan kuwo aad u adag.
Waxaa la soo saari doonaa dhibco lagu xaddidayo inta litar ee u qofka isticmaalayo. 240 dhibcood ayaa bishii loo oggolaanayaa qofka taas oo micneheheedu yahay qofkii isticmaala hal litar oo khamri ah waxay u dhigantaa 3 dhibcood.
Sidoo kale ma jiraan wax soo jeedin ah oo sheegaya in dadka isticmaalaya lagu xaddidi doono diblomaasiyiinta keliya ama loo oggolaan doono “ajnebiga caadiga ee ku sugan.
Wararka xanta ah ayaa sanado badan isa soo tarayay in khamriga laga heli karo boqortooyada Sacuudiga iyadoo ay jirto mowjado isbedel bulsheed oo lagu soo bandhigay qayb ka mid ah ajandaha waxka bedelka ee dhaxal sugaha Mohammed bin Salman ee Vision 2030, oo ay ka mid yihiin hordhaca shineemooyin iyo xaflado muusig oo isku dhaf ah.
Sida uu dhigayo sharciga Sucuudiga ee hadda jira, ciqaabta isticmaalka ama haysashada khamriga waxa ka mid horseedi kara ganaax, xabsi, karbaash iyo masaafurinta ajaaniibta.
Dukumeentigu wuxuu sidoo kale sheegay in mas’uuliyiintu ay qorsheynayaan “qaab cusub oo sharci ah” kaas oo sidoo kale u oggolaanaya in “nooc gaar ah” oo khamri ah la keeno.
Muddo sanado ah shaqaalaha dublamaasiyadu waxay ku qasbanaadeen inay adeegsadaan “boorsooyinkooda”, oo aysan faragelin karin mas’uuliyiinta waddanka ay martida u yihiin, si ay u keensdaaan xaddi xaddidan oo khamri ah.
Hase yeeshee, Imaaraadka iyo Qadar ayaa sidoo kale ogol in khamriga laga iibiyo dadka aan Muslimka ahayn ee ka weyn 21 jir.
Ma jiro wax talo ah oo ka soo baxay dukumeentiga Sacuudiga oo ah in dowladda halkaas ka jirta ay ka fekereyso inay sidaas oo kale sameyso.
Bbcsomali
-
Dhuusamareeb (Caasimada Online) – Wararka ka imaanaya gobolka Galgaduud ayaa sheegaya in saaka aroortii hore howlgal dhanka cirka ah lagu qaaday magaalada Gal-hareeri oo ka tirsan gobolkaasi, halkaas oo ay ku sugnaayeen xubno ka tirsan Al-Shabaab.
Howlgalkan oo iska kaashadeen ciidamada Xoogga dalka iyo saaxibada caalamiga ah ayaa waxaa lagu soo warramayaa in khasaare lixaadleh lagu gaarsiiyay kooxda Al-Shabaab.
Wasiir ku xigeenka wasaaradda warfaafinta Soomaaliya, Cabdiraxmaan Yuusuf Al-cadaala oo qoraal kooban soo saaray ayaa ka warbixiyay in howlgalkaasi, isaga oo sheegay in lagu beegsaday goobo ay ku sugnaayeen Al-Shabaab, laguna dilay xubno fara badan.
Sidoo kale waxa uu tilmaamay in howlgalkan lagu burburiyay warshad lagu far-sameeyo qaraxyada oo ay lahayd kooxda iyo xarun Idaacadeed, sida uu hadalka u dhigay.
“Gal-hareeri waxaa ka dhacay hawlgal barakaysan, Khawaarij badan waa la laayay, xarumo ay ku jiraan Idaacad iyo Warshad lagu sameeyo qaraxyadana waa la burburiyay, alle ayaa ku mahadsan” ayuu qoraalkiisa ku yiri wasiir Cabdiraxmaan Yuusuf Al-Cadaala.
Sidoo kale qoraal kasoo baxay taliska ciidamada Xoogga dalka ayaa lagu xaqiijiyay in weerarkan lagu dilay ugu yaraan 25 ka tirsanaa Al-Shabaab.
Xubnaha la dilay ayaa waxayn isugu jiraan Wariyeyaa, horjoogayaal iyo maleeshiyaad kooxda ka tirsanaa sida lagu sheegay warka qoraalka ah.
“Xalay saqdii dhaxe ayaa dhowr gantaal lagu burburiyay xarumihii ay dadka ka gumaadi jireen, waxaana dhulka lala simay Qalabkii warbaahineed ee kooxda Argagixisada ah, waxaana lagu dilay weriyaal iyo Horjoogayaal farabadan. waxayna Galhareeri xalay ay noqotay goob Argagixisada lagu baabi’yay.” ayaa lagu yiri war kasoo baxay Taliska Xoogga.
Dhanka kale ma jiro wax hadal ah oo kasoo baxay kooxda oo ku aadan howlalkaas iyo duqeynta isla socday ee guusha ka sheegatay dowladda Soomaaliya.
Maalmihii u dambeeyay ayaa waxaa gobollada dhexe ka socday guluf culus oo ay iska kaashanayaan ciidamada dowladda, kuwa deegaanka iyo saaxibada caalamiga ah.
The post Warshaddii qaraxyada Al-Shabaab iyo Idaacadda Andalus oo la burburiyay appeared first on Caasimada Online. -
A port deal puts the horn of Africa on the brink
With Washington focused on the threat to international shipping from Yemen, trouble is brewing on the other side of the Red Sea as well. On Jan. 1, 2024, Ethiopia and Somaliland, a breakaway region of Somalia that proclaims independence, signed a memorandum of understanding that allows Ethiopia direct access to the Red Sea in return for officially recognizing Somaliland’s independence. The memorandum has inflamed regional tensions among multiple states in the already volatile Horn of Africa. At a time when Somalia remains mired in conflict and Ethiopia is battling multiple internal insurgencies in the aftermath of its brutal two-year civil war, the current tensions, if not quickly ameliorated, could exacerbate these conflicts and potentially spawn new ones.
So far, the three countries have offered little assurance that they wish to resolve this row quickly and diplomatically. However, neither Somalia nor Somaliland have the capabilities to take each other head on in a conventional military confrontation. This is doubly true for Somalia if it wishes to challenge Ethiopia militarily over the memorandum. Instead, there exists a multitude of proxy options that the three sides, including other regional states, could take that appear much more likely of a scenario should this crisis turn bloody. Waiting in the lurch, moreover, is al-Qaeda’s al-Shabaab, which seeks to gain from this increasingly worrying crisis.
Background
The memorandum signed by Ethiopia’s Prime Minister Abiy Ahmed and Somaliland’s President Muse Bihi has not been published. Reportedly, it allows Ethiopia access to Somaliland’s major port in Berbera and provides Ethiopia additional territory in Somaliland’s west that it can lease to build a naval base on the Gulf of Aden. Abiy had already begun stoking regional tensions prior to the signing by announcing his determination to resecure landlocked Ethiopia’s access to the Red Sea in October 2023. Ethiopia, the most populous land-locked country on Earth, previously had direct access to the Red Sea prior to Eritrea’s independence in 1993, and resecuring such access has been an objective of nationalists of various stripes. Some observers saw Abiy’s rhetoric as nationalist drum-beating intended to deflect from his government’s domestic troubles, but it nearly sparked a war with neighboring Eritrea regardless. While the current deal with Somaliland avoids this immediate risk, Ethiopia is viewed suspiciously in the Horn of Africa, perhaps no more so than in Somalia, creating a new set of potential conflicts.
BECOME A MEMBER
In return for access to the sea, Somaliland’s government maintains that Ethiopia will formally recognize its independence as a sovereign nation — a much-coveted recognition that Somaliland has worked toward since unilaterally announcing its separation from Somalia in 1991. Ethiopia has been more circumspect in how it has framed this part of the deal, but it has not contradicted Somaliland’s claim either.
International actors that are heavily engaged in Somalia such as the United States, the United Kingdom, the European Union, Turkey, and East Africa’s Intergovernmental Authority on Development have all voiced concern about the escalation in tensions in the Horn of Africa. By restating their commitment to Somalia’s “territorial integrity,” they have also all implicitly criticized Ethiopia and Somaliland for the deal. The African Union has also come out defending Somalia’s territorial integrity, reflecting many countries’ wish to avoid setting a precedent that could encourage separatists within their own territory. But this has not mitigated the escalatory dynamics in the Horn itself.
For its part, the Federal Government of Somalia in Mogadishu has vehemently rejected the memorandum, stating that it is a flagrant violation of its sovereignty and territorial integrity (even though it lacks de facto sovereignty over most of Somaliland). It has also recalled its ambassador to Ethiopia, marking the first stage in a possible deterioration of relations, and recently began denying flight permissions for Ethiopian Airlines to cross Somali airspace. The rhetoric from the government in Mogadishu has been uncompromising and at points bellicose and is matched by that of ordinary Somalis who have rallied around the country in recent weeks in opposition to the memorandum. Somalia has so far rejected overtures from international partners to engage in mediation with Ethiopia, stressing that its position is nonnegotiable.
Another key player in this evolving saga looks to be al-Shabaab, al-Qaeda’s branch in East Africa. The group has come out in strong opposition to the memorandum and implicitly threatened to attack Ethiopia and Somaliland over a deal that it says “violates Somalia’s sovereignty.” Hoping to shore up public support and mobilize its members and supporters to acts of violence, al-Shabaab’s messaging also acts as a real challenge that complicates any plan of action meant to calm down regional tensions.
Effectively, a major multisided zero-sum competition is heating up between Somaliland and Ethiopia on one side and the Federal Government of Somalia on the other. A conventional war remains unlikely. But there is a possibility of significant escalation in indirect conflict between various forces and/or proxies between the competing sides. At minimum, tensions seem likely to lead to the freezing of critical regional counter-terrorism cooperation at a time when al-Shabaab is poised to profit from widespread Somali anger.
Conventional War Is Unlikely
Neither Somalia nor Somaliland has much in the way of conventional militaries with which to fight a protracted conflict. The broad failure of internationally assisted state-building and military capacity-building in Somalia is well documented: The vast majority of what could be construed as “security forces” in Somalia are clan militias or warlord armies of questionable loyalty to the central government (which is itself perennially divided). Within the nominal Somali National Army, the only consistently effective units are small special forces groups trained by the United States and Turkey to combat al-Shabaab. No Somali government since 1991 has had the conventional military capacity to challenge the authority of the Somaliland administration in the latter’s territory, and no degree of bellicose rhetoric from Mogadishu will change that.
Somalia’s inability to wage a conventional war with Somaliland applies as well to the case of Ethiopia, which has traditionally had one of the largest and best equipped militaries in Africa and presently maintains several thousand troops in Somalia as contingents in the African Union peace enforcement mission and as unilateral deployments. Egypt, which has its own acrimonious dispute with Ethiopia and has a close relationship with Somali President Hassan Sheikh, has staunchly backed Mogadishu in the dispute. But setting tough rhetoric aside, Cairo has struggled to effectively support its principal ally within Sudan’s ongoing civil war despite sharing a border with the country. It is therefore unclear how significantly Egypt could become involved in any proxy conflict with Ethiopia.
Somalia’s volatility notwithstanding, Somaliland’s military, and the state’s stability as a whole, has also been exposed as more brittle in recent months than the government in Hargeisa or its international admirers would like to admit. In December 2022, protests erupted in eastern Somaliland among the minority Sool clan clan (a subclan of the wider Darod, which has strong ties to the neighboring Puntland state in Somalia) in response to the Somaliland government’s heavy-handed administration of the disputed Sool, Sanaag, and Cayn regions. These protests soon morphed into a clan insurgency centered around the provincial capital of Sool, Las Anod, in which the Sool clan, under the banner of the Sool Sanaag and Cayn-Khatumo movement, sought to break away from Somaliland and return into union with Somalia (albeit as an autonomous constituent member state). One of the authors traveled to Las Anod in June 2023 to interview these clan militias and found that, while poorly organized and fractious, they shared a strong rejection of Somaliland’s independence and enmity toward the Isaaq clan that dominates Somaliland’s politics. Most surprisingly, however, on Aug. 25, 2023, the previously disorganized Sool, Sanaag, and Cayn militias organized a joint multifront offensive that routed the Somaliland forces, breaking Somaliland’s siege of Las Anod, advancing roughly 90 kilometers westward toward the informal boundary between Isaaq and Sool clan-inhabited territories, and capturing some 300 soldiers. According to Sool, Sanaag, and Cayn officials and Western diplomatic sources in the region, the offensive had been facilitated by the fracturing of Somaliland along clan lines, with one sub-clan of the Isaaq that has been vocally opposed to Bihi, the Garhajis, turning its guns on Somaliland forces at around this time.
Despite tough rhetoric from Bihi and his ministers and pro-war rallies in Hargeisa, Somaliland has not been able to launch any offensive to retake Las Anod to date. In other words, Somaliland is no longer in de facto control of roughly one-third of the territory to which it lays claim, and specifically the eastern provinces that form (in its view) the eastern buffer zone and international border with Somalia’s Puntland state. The Somaliland military, meanwhile, has experienced a strategic setback and fracturing without yet showing signs of regrouping. Somaliland’s ability to wage a conventional conflict is likely limited.
Given the inability of either Somalia or Somaliland to mount a conventional military challenge, it is far more likely that, should this brewing conflict persist, it will take the form of a multisided proxy conflict — not a historically unknown scenario in the region. Given the brittleness of both Somalia and Somaliland as well as Ethiopia (which is presently fighting multiple large-scale insurgencies), this scenario is hardly more reassuring than the prospects of a conventional war. One central question in it all is what role al-Shabaab will play.
Al-Shabaab’s Potential Responses
Al-Shabaab, as mentioned above, is already attempting to mobilize its supporters to violently stop the memorandum’s implementation. The group’s official statement rejecting the deal underscores its ideological hybridity. Al-Shabaab is a transnational Salafi-jihadist organization in its vision and ambitions and loyalty to al-Qaeda. But the group’s leadership is entirely Somali, and the group has historically capitalized on Somali nationalism and irredentism, particularly in opposition to Ethiopia’s military interventions, in order to build its social base within Somalia. Unsurprisingly, al-Shabaab seems to see this moment as an opportunity in which the collective anger among the wider Somali populace can serve to breathe new life into the organization. The memorandum therefore may end up marking the most energetic period for al-Shabaab in years and act to accelerate the group’s long-plotted expansion into Ethiopia and Somaliland.
Al-Shabaab’s robust propaganda machine has made numerous statements since the memorandum was announced. Many of its top leaders, including Ali Mohamud Rage, Jama Abdisalam, and Mahad Karate, have publicly spoken out against the memorandum. Al-Shabaab’s central leadership has also released an official statement condemning it, adding that combating the deal is a religious obligation and that all Somalis must “liberate” their country from the Ethiopian invaders. On the ground, it has organized protests throughout the territory it holds from southern to central Somalia, in which it publicly called for jihad against the memorandum’s implementation.
While the threats are all rhetorical for now, there remains a strong precedent to suggest that the group will take action. This level of mobilization suggests the group retains the ability to recruit and potentially enable acts of terror, despite the major military offensive against al-Shabaab since the fall of 2022. Al-Shabaab has already been able to make some gains on the ground in Somalia as a counter-offensive in central Somalia slowed and a planned major second front in southern Somalia was repeatedly delayed. As African Union forces continue to leave, al-Shabaab has gone on its own offensive, retaking many former African Union bases or assaulting waning bases still occupied. This growing momentum, coupled with popular Somali anger over the memorandum (as well as the current war in Gaza), offers al-Shabaab new opportunities to spread its violent message, recruit more widely, and encourage or inspire supporters to take up violence for its stated agendas. In other words, the memorandum could not come at a worse time in the fight against al-Shabaab.
Worse yet, there remains real concern that al-Shabaab could expand its terror campaign internationally. As noted above, al-Shabaab’s leadership has openly called for jihad against the memorandum’s implementation, which puts both Ethiopia and Somaliland within the group’s crosshairs. These threats are not unfounded. For instance, Ethiopia has long been a stated target for Somali jihadis, dating back to the mid-1990s. Indeed, this is what caused Ethiopia to launch its first invasion of Somalia to combat the militants in 1996. With the rise of al-Shabaab in the mid-2000s, Ethiopia again invaded Somalia to combat the group. Since that period, Ethiopia has been a major focus of al-Shabaab’s propaganda, which has culminated in several bombing attempts, and even al-Shabaab’s own multiday invasions of Ethiopia in 2022. Some al-Shabaab fighters even reached the mountains surrounding Moyale in southern Ethiopia, where they have reportedly maintained camps since. More recently, in 2023, following the destruction of mosques in Addis Ababa, al-Shabaab released a separate series of statements calling on Muslims to attack the state as a response. Ethiopia, for its part, has also routinely announced the arrests of al-Shabaab members plotting attacks on its soil over the years. If the aforementioned al-Shabaab invasions of Ethiopia were meant to help “erect its black flag” within the country, recent calls for jihad over the memorandum only serve to revive and rejuvenate that desire. Indeed, knowledgeable sources in Somalia with whom the authors have spoken have reported that al-Shabaab is looking to escalate operations in Ethiopia in the coming months.
More complicated is al-Shabaab’s threat to Somaliland. Somaliland has been relatively safe from al-Shabaab’s violence since a series of coordinated bombings in the capital of Hargeisa in 2008. This is not to say that al-Shabaab is not active within Somaliland, but most of its activity is relegated to the eastern region of Sanaag, much of which is outside Hargeisa’s control. For instance, in 2019, al-Shabaab said it briefly occupied a village just outside the regional capital of Ceerigaabo. A year later, the group captured several other villages near the coastal city of Las Qoray. And in 2022, al-Shabaab conducted a suicide bombing just outside of Las Qoray.
Even in areas actually within Hargeisa’s control, the al-Shabaab threat is present. As Somaliland officials told one of the authors on a research trip in 2021, al-Shabaab actively maintains sleeper and support cells in many Somaliland cities, including Hargeisa, Burco, and even the port city of Berbera, where the memorandum itself would be implemented. Though it remains more difficult for al-Shabaab to operate in Somaliland, that it maintains cells throughout the proclaimed state, including in Berbera, is a cause for concern. Similarly, al-Shabaab managed to dispatch a small team of fighters to eastern Somaliland in March 2023 amid the eruption of the Las Anod conflict in an effort to establish a small bridgehead there, although the fighters likely left without succeeding. Somaliland officials, as well as outside analysts and policymakers, should not be complacent and mistake relative peace in Somaliland as evidence that al-Shabaab cannot or will not attempt to operationalize its cells there.
Concerns of Proxy Conflict
Finally, the memorandum could have drastic effects on Somaliland’s own domestic politics and security. Somaliland’s own government has been shaken by the memorandum, with the defense minister resigning in protest just a week after it was signed. Somaliland authorities have also been arresting journalists and even former state ministers for speaking against the proposed agreement, suggesting that the memorandum is not quite as popular as Bihi would like. Indeed, while there have been rallies in support of the agreement in Isaaq-dominated urban areas such as Hargeisa and Burco, Somaliland’s minority clans have typically been in opposition. The Gadabuursi of Somaliland’s western Awdal region, where the Ethiopian port is reportedly set to actually be built in the town of Lughaya, have protested against the agreement.
Though their size and strength are hard to gauge, there are in fact armed militias in Awdal that are hostile to the Somaliland administration and have recently denounced the memorandum. These militias could pose another internal threat to Somaliland, not unlike in Somaliland’s recent war with the militias around Las Anod. Notably, the Sool clan militias that eventually routed the Somaliland military around Las Anod began as a poorly equipped insurgency before growing by way of indirect support from Puntland, which allowed (if not actively encouraged) the transit through its territory of arms and supplies to Las Anod from sympathetic clans elsewhere in Somalia. In the case of Awdal, the Somaliland administration faces a potential challenge insofar as, like with the Sool, Sanaag, and Cayn movement the Awdal dissidents operate along one of Somaliland’s self-proclaimed borders, in this case with Djibouti. Long-time Djiboutian strongman Ismail Omar Guelleh has been rattled by the memorandum since Djibouti stands to lose its position as the principal port for Ethiopian imports and exports, a position that has granted it significant revenue and geopolitical heft. Djibouti may resort to clandestinely supporting dissident Awdal militias on its border to undermine the functioning of the Lughaya port if the memorandum proceeds as planned.
The government in Mogadishu may also lean on the now well-armed Sool, Sanaag, and Cayn movement based in Las Anod, which President Hassan Sheikh reluctantly agreed to recognize in October 2023, to apply pressure on Somaliland from the east. Unable to wage a conflict directly against Somaliland, Mogadishu might conceivably arm or even deputize the Sool, Sanaag, and Cayn militias to advance beyond their current positions around Oog into the central core of Somaliland. At the same time, increased support to the Oromo Liberation Army, an ethnic Oromo rebellion currently mounting an insurgency against Abiy’s government, could be on Mogadishu’s table given the latter’s previous support to the Oromo Liberation Army’s predecessors.
While Mogadishu may be eager to wage a proxy conflict with Somali clan militias against Somaliland and/or the Oromo insurgency in Ethiopia, the persistent and ever-evolving divisions within Somalia’s political elite and among its clans would complicate this strategy. These divisions also provide potential opportunities for Ethiopia and/or Somaliland to try to undermine Somalia by backing local forces hostile to the central government–although at present, the shared opposition among Somalis toward the memorandum seems to be overshadowing their other longstanding divisions.
One should not assume that Ethiopia and Somaliland inevitably have the upper hand, however. Somaliland also appears to be the most internally divided it has been in years. Somaliland military’s defeat at the hands of the Sool, Sanaag, and Cayn militias on Aug. 25, 2023, exposed fissures that are likely to widen given apparent domestic opposition to the memorandum. While many Somalilanders and the nation’s international advocates are understandably excited by the prospects of the memorandum building toward international recognition of Somaliland, if Hargeisa does not handle the domestic and regional fallout effectively, it could prove to be a highly destabilizing gamble for the aspiring nation-state. Abiy’s government, meanwhile, is continuously struggling to maintain its authority internally following Ethiopia’s tumultuous civil war, and this bold gamble by Abiy may jeopardize efforts to stabilize the country.
Conclusion
The current tensions, while troubling, were not entirely unpredictable. The terms of this memorandum are particularly provocative for Somalis given Ethiopia’s fraught imperial and postimperial history with Somalia and the persistence of Somali irredentism that sees Ethiopian Somalis as occupied subjects. But the truth is that any other country that pledged to recognize Somaliland would catalyze a similarly angered response from Mogadishu and Somalis at large, making it likely that some type of crisis of this sort would emerge sooner or later. The status quo has been unsustainable, as the chances of a reunification of Somaliland and Somalia are close to nil under current conditions. Despite the indications of growing internal cracks within Somaliland detailed above, it is most likely that a majority of Somalilanders (or at least a majority of the crucial Isaaq constituency) seek independence and will do whatever they feel is needed to achieve that goal (including violently suppressing dissent).
The maximalist positions taken by the three principal parties in this dispute make it unlikely that negotiations will result in a major breakthrough — if they are even held at all. International parties are attempting to bring all sides to the table, but so far there appears to be little appetite for any side to start making concessions. It is also entirely possible, given Abiy’s erratic nature and the many internal challenges that Ethiopia faces, that Ethiopia could end up walking back or effectively freezing the memorandum, which could lead tensions to subside, at least temporarily.
Notwithstanding the possibility that diplomacy does prevail, however, it appears for now that the Horn of Africa is in for another protracted crisis. To make matters worse, this crisis comes at the worst possible time in the region’s shared fight against al-Shabaab.
Without the continued intelligence-sharing between the three major parties to this crisis, al-Shabaab also stands to expand its mobilization and recruitment bases, which further puts all three parties at risk of fresh acts of terror. Failing that, the region risks further confusion and, potentially, bloodshed from which jihadis, particularly al-Qaeda’s al-Shabaab, stand to benefit.
BECOME A MEMBER
Caleb Weiss is a senior analyst at the Bridgeway Foundation, where he focuses on the Islamic State across Central and East Africa. He is also a co-editor of the Foundation for Defense of Democracies’ Long War Journal, primarily tracking jihadist insurgencies in Africa. He has conducted extensive fieldwork across much of East Africa, including in Somalia/Somaliland and the Great Lakes region.
James Barnett is a nonresident research fellow at Hudson Institute specializing in African security studies. He is presently pursuing a PhD (DPhil) in political science at Oxford University, and he has conducted extensive fieldwork in conflict zones in West and East Africa, including in Somalia/Somaliland.
Warontherocks
-
Muqdisho (Caasimada Online) – Xildhibaannada labada Aqal ee Baarlamaanka Soomaaliya ayaa shalay cod aqlabiyad leh ku ansixiyay habraaca wax ka beddalka Dastuurka KMG ka ah.
Xeerkan oo ay aad u diidanayeen xubnaha mucaaradka, sidoo kalena xildhibaannada qaar ay shalay isku dayeen inay hor istaagaan iyaga oo buuq ka sameeyay golaha, balse ugu dambeyn waa la ansixiyay, sida uu ku dhawaaqay guddoomiye Aadan Madoobe.
Tallaabada uu qaaday baarlamaanka ayaa waxay imaaneysa xilli madaxda sare ee dalka, gaar ahaan madaxweynaha iyo guddoonka labada Aqal ay madaxdii hore iyo siyaasiyiinta mucaaradka ugu baaqeen in dib loo dhigo arrimaha wax ka beddelka dastuurka.
Sida muuqata looma joojin soo jeedimaha maalmihii dambe ka imaanayay madaxdii hore iyo siyaasiyiinta mucaaradka ee kal hore uu madaxweyne Xasan kula jiray isbaheysiga siyaasadeed.
Inkasta oo waqtigan lagu jiro oo lagu soo duulay madax-banaanidii dalka, argagixisana dagaal lagula jiro ay aheyd in arrimaha dastuurka gadaal loo dhigo, si aan loo sii kala dhantaalin dareenka mideysan ee dadka Soomaaliyeed, haddana waxaa muuqata in madaxweyne Xasan iyo kooxdiisa aysan dib u dhigeyn arrintaan.
Marka ay arrin halkaasi joogto waxay qabaan dadka sida dhow ula socda arrintaan in madaxweynaha la gudboon tahay hal arrin oo ah “in uu raadiyo midnimo siyaasadeed.”
Xasan ayaa laga rabaa in uu xaliyo tabashooyinka Puntland iyo mucaaradka qaar ee wax ka beddelka dastuurka uga dhex jeeda dano shaqsi ah, sidoo kalena la sameeyo wacyi-gelin bulsho oo xooggan oo la xiriirta arrimaha dastuurka.
Haddii aan dhinacyadaas loo dhago nuglaanin oo aan daruufaha jira la aqbalin waxay dadka faallooda siyaasadda Soomaaliya aaminsan yihiin in wax walba oo la mariyo aanay sharciyad badan heli doonin, dhaqan-gelintoodana ay mustaqbalka adkaan doonto, tii oo dhinaca kale sababi karta buuq siyaasadeed hor leh iyo kala qeybin bulsho.
The post Kadib tallaabadii uu qaaday baarlamanka, hal arrin oo la gudboon Xasan Sheekh appeared first on Caasimada Online. -
XASAN DHAMAC CAABI (XASAN KAYD) AHUN GEESI LAGU HIRTUU AHAA OO HALGANKII QAYB LIBAAX LEH KA QAATAY
Xasan Dhamac Caabbi, waxa uu dhashay ka dib calan qaadashaddii 1960kii, kaasi oo ay Somaliland ka hanatay boqortooyadda United Kingdom,hase ahaatee daleedda la dhigay. Xasan oo uu dhalay Dhamac Caabbi Cawad,waxa uu ka soo jeeddaa qoys balaadhan oo ah reer Caabbi Cawad Bahdoon,daga meelo badan oo kala duwan hanti ma guurta ahna ku lahaa mudo dheer sida Hargaysa,Xarshin iyo meelo kaleba awoowggii Caabbi Cawad waxa mar ahaa reer Qabritaharre mar kalena reer Awaare, haddana xuddun waxaa u noqotay Hargaysa in kastoo ay wali si xoogga u dagan yihiin Qudhac Raamaale iyo Xarshin waxaase ay badiba dagan yihiin Hargaysa, oo ay dhanka ganacsigga caan ku noqdeen aadna loogu bartay guud ahaan.
Xasan Dhamac Caabi oo xaqii ku helay arooryo hore Isniin bishii hore November 14 keedi kuna geeriyooday cisbitaalka guud ee Hargaysa,oo isaga oo uu jiifay mudo aan badnayn xanuun, laakiin ay timi tii Alle oo qofna aanu ogayn inta loo soo jiro xilli la qaban doono.Xasan Dhamac oo loo garan og yahay Xasan Kayd, ay yar yihiin dadka iga yaqaana amase iiga aqoon fog ka sokow wada dhalashadaydda, waxaanu ahayn laba qof oo sal iyo baar is yaqaan oo iska war qaba, haddiiba ay wada joogaan dalka waa intii ay Somaliland ka tirsanyd soomaaliya amase intii aan qurbaha ku noolaa oo aan wax badani isku kaaya seegaynayn waxaanan ku hubaa inuu ahaa geesi aan la loodin halgankii loo soo galay dalkan in dib loogu soo celiyo gobanimaddii uu sida doqoonimadda ah u lumiyayn, waxa uu ku lahaa qayb libaax oo waxa uu ahaa raggii ugu horreeyay ee tababarka ku soo qaatay Baabuli ka dibna qori caaraddii ku soo xero galiyay Maandeeqddaa sida sahalka ah loo soof daran habaabiyay ee rag aan lahayni maaleen.
Xasan Kayd Dhamac ayaan ka mid noqon inta haaneedisay hashii uu mar kale wax ka soo dhiciyay gaylankeeddiina ay ka soo gaadheen dakharo badan way yarayd inaanad ku arag dhaawac jirkiisa marka aad u fiirsato kuwaasi oo ka soo gaadhay hagardaamooyinkii SNM, la soo martay soo dhicinta gobanimadda aan kor ku soo xusay ee daleedda la dhigay.Xasan ayaan intii aanu hoyan bishan november 14keeddii ayaan waydiiyay inuu filayay in halgankii loo soo maray iyo gaylankii lagu guryo keenay Maandeeq bal inuu filayay inay sidan xaal maanta yahay ku danbayn doonto oo ay dibad joog ka ahaanayaan halgamayaal badan oo uu isaguna ka mid yahay, oo aan aan loo aqoonsan doonin tacabkii ay dalkan ka soo mareen iyo sida ay uga aradan yihiin, inta uu madaxa lulay ayuu si cod dabacsan igu yidhi “maya”, taasi waxa ay ku tusaysaa sida qayb ka mida soo halgamayaashii ay ula lumeen una galeen nolol raaxo leh intii badnaydna ay kaga dhaqaaqeen cidla, waa halkii qoraaggii George Orwell iyo buuggiisii (Animal Farm) ama Beertii Xayawaanka oo ay qaybi ka faa’iidaysatay nimcaddii intii kalena ay kaga hoyedeen gabadanadda iyaga iyo xaasaskoodda iyo carruurtoodiiba, taasina wax la aqbali karo maaha oo 12 sano ahba waxa haya hoggan leh waxaanu ka nimid xisbi ku abtirsadda halgankaas laakiin taasi ay tahay been iyo af gobaadsi.
Xasan Kayd Dhamac Caabbi, waxa uu ahaa qof si dhow ula socda siyaasadda walow uu xanuunsanayay mudo, haddana kama madhanayn in uu isha ku hayo wacyigga siyaasadeedd dalkiisu ku jiro, mar ayaan ugu tagay Turkey 2019, isagoo caafimaad badan ka helay cisbitaalkii magaaladda Sparta oo uu mudo ku negaa, isaga iyo inantiisa Asiya Xasan dhamac, ishiisu aad ayay u fiicnayd oo waa ay ka duwanand mar kale oo aan dhalkhtarka guud ee Hargaysa ku booqday 2017kii, waxaan aad u dareemay inuu caafimaad badan Eebbe ka siiyay Turkey intii uu joogay, haddana xasan kayd kuma faraxsanayn walow uu caafimaad ka helay jooggitaanka Turkey oo waxa uu ka doorbidayay ku laabashadda dalkiisii hooyo iyo caasamaddii Hargaysa, ee uu u dhashay kuna kacaamay yaraantiisii oo mar walba u ifaysay.
Isaga iyo Aasiya oo diyaar ah baan ku soo beegmay booqashadaydaas Turkey laakiin haddii aan imana lahaa xilli ka horaysay ,koliii aan u tagay oo aan kula talin lahaa in uu turkey oo uu caafimaad buuxa ka helay inuu iska joogo, waxaan hubaa inaanu iga yeeleen dal jacaylkiisa awgii aakhirkiina waa uu soo laabaty oo yimi Somaliland iyo dalkiisii hooyo, ka dib xanuunkii kama tagin Hargaysana ma laha dhakhtaro wanaagsan ama guud ahaan Somaliland sidaas oo ay tahay waa uu ku qanacsanaa wax kasta iyo si kasta oo ay Somaliland inay tahay waa run oo waa dalkiisii, laakiin waxa aya ahayd in cidda Somaliland taladeedda haysa cid dhaantaa hayn lahayd waxaanan hubaa in haddii taasi dhici lahayd Xasan Kayd dhamac, iyo kumanaan u soo halgamay Somaliland, maanta la haysto inay dhakhaatiir ka wanaagsan kan hadda ka jira caasimadda ee cisbitaalka guud goboladda dalkuna lahaan lahaayeen kuwo kuwa ay haystaan dhaama kuwa aan lahayna loo dhisi lahaa Xasan Kayd iyo inta kale ee xanuunsanaysay ama ha ahaadeen halgamayaashii ama dadka reer Somaliland guud ahaana ay haysan lahaayeen nolol dhaanta ta hadda oo si farax leh ay dadkooddii ay ka dul qaadeen heeryaddii soomaalidda taliyaanigu gumaysan jiray saareen in ka badan 60 sano ka hor.
Taasi oo aan wali si buuxdda looga qaadin heeryaddaa inta aan adduunku u aqaoonsan Somaliland dal ka madax banaan soomaaliddii uu taliyaanugu gumaysan jiray oo wali Somaliland u xukuma si dadban iyadoo ay u xayiran yihiin dhgamaan dadka reer Somaliland , Soomaaliddaa Uu Taliyaanigu gumaysan jiray oo isku darsaday aqoonsigooddii iyo kii Somaliland walina aan lahayn cid darista oo si dhab ah u dhamays tirta madaxbanaaniddii Somaliland, haddiiba ay Xasan Kayd iyo intii la mid ahayd garabkii malatari iyagu xorreeyeen oo ay Somaliland ka faro maroojiyeen Soomaaliddii Taliyaanigu gumaysan jiray, kalkana waxa maqan in ka badan 30 kii siyaasi ku sheegga Somaliland oo aan la ogayn meel ay u sal iyo raad dhigtay, dadkana lagu maaweelinayo la inama aqoonsana oo adduunkii ayaa dhabarka inoo soo jeeddiyay oo tolow maxaa loo heli waayay halyayo sidda Xasan (Kayd ) Dhamac Caabbi iyo intii la mid ahayd ama ha xijaabteen ama wali ha noolaadeene?, gacanta ku soo dhigga Somaliland oo garabkii malatari guryo keena halka siyaasi ku sheegaasi soo jeedin kari la yahay laabta adduunka ee 30 sano ka badan wali ku celcelinaya dhabarka ayaa la inoo soo jeediayay, haddiiba kuwaasi hor taagnaadaana uu sii socon doono dhabar soo jeedkaas.
Waxa aan soo gaadhay gabagabaddii maqaalkii waxaanan hubaa in uu Xasan ahaa geesi aanu ku hirano, haddii aanu nahay inta aanu ka koobanahay ee reer Cawad Bahdoon Iidle,waxaanan Eebbe uga baryayanaa inuu siiyay naxariista balaadhan ee aan lahayn qiyaasta Jannatul Fardawsina noqoto hoygiisii dhabta ahaa ee uu ku nagaaday, kagana raystay xanuunkii iyo dhibtii uu ku soo maray adduunka iyo sanadihii badnaa ee uu xanuunka u jiifay uuna ahaa qof ku samray oo ku qanacsanaa qadarka Eebbe ee aan la dhaafayn, waxaanan mar kale Xasan Kayd Dhamac caabi u waydiinayaa Eebbe inuu ka dhigay marti la jecel yahay oo uu qabrigga u nuuriyo Aamiin Aamiin Aamiin.
Qore: Cabdi Muhumed
cabdimuhumed60@gmail.com
-
Gadgadoonka Sooyaalka iyo Gadaal soonoqodka taariikhda Madow!.
Aduunku waa goob Weyne, Guulle, Allaheenu u qoondeeyey in Aadamaha lagu Jirrabo ama lagu imtixaano, Waayo? Hadii fiiro aad u yeelato waxyaabaha ka dhacaaya dunida guudkeeda, dhab ahaan ayey wax kasta kuugu muuqanayaan oo aad si sahlan aad u daalacanaysaa in aduunku yahay goob laynagu imtixaanaayo.
Hadaba dhacdooyinka Aadamaha ku asiiba dunida guudkeeda, hadii lagu cimro qaato oo laga Waantoobo ama laga taxadiro wixii sababay dhacdadaa, waxa hubaaltinimo ah in aanay dhacdadaasi Dib u soo laaban, ileen marka la dhugto ee la dhaado lagana dhowrsanaado wixii dhaliyey , waxa hubaaltinimo ah in dhawrsanaanta laga foojignaado in masiibadii kaaga noqonayso balaayo xijaab.
Hadaba waxay ahayd 26-06-1960 kii markuu Isticmaarkii ka kacay Jamhuuriyada Barakaysan ee ay noqotay Dal curdin ah oo dalalka dunida kusoo biiray, nasiib daro dadkii waagaa Ummada hormoodka u ahaa, ha ah aadeen aqoon yahan Madax Dhaqameed iyo dadkii isticmaarku rayigiisa ku kobciyey ee uu ku shubtay, waatii arimis aan loo saldhigin ee Waxna laga doodin waxna lays weydiin, ee habeenkii calanka laheley, Habeenkii ku xigtay waatii lala guday ee Xamar la geeyey, hada ogow Xamar maysoo dalban in calanka lookeeno!, Maxay dalbadaan iyagaaba isticmaarkii weli ku hoos jiray!.
Dhacdadaa wixii Jamhuuriyada Barakaysan ka gaadhay ruuxii caglisan wuu ogyahay nacasna loo sheegi maayo!.
Hadaba maanta oo Jamhuuriyada Barakaysani jirtay in ka badan intay isku dhiibtay Soomaaliya ayaad moodaa inaan Sanado ayaanu jirnay mooyee wax koboc garraad San aanu inoo kordhin, waayo? wax wada lahaansho, wadaninimo, wada xaajood dhexdeena ah, iyo wada arrinsi wada tashi iyo rayi wadaag qorshe midaysan sida looyeesho ee laga yeesho masiirka Dalka iyo Dadka toona ma naqaano, oo dalkii Tabtii 1960 kii iyada oo Dood iyo kawada arrinsi iyo isla eegid iyo Dal wada lahaanshihii inta hadana la baal maray, ayaa laga dhigay sidii Boqortooyo qoys leeyahay, waana wax aan la filanahayn oo kaba sii daran tii 1960kii.
Hadaba Qaladkii Lixdankii aynu galnay wixii inaga gaadhay ta maanta oo 2024kii ah inala soo gudboonaatay haday hir gasho way ka daranaan doontaan, waayo? Gaal Xabashi ah intuu kibir Baanay oo yidhi badiina Xoog iyo xeeladbaan ku qaadanayaa anaka oo hore Dhul iyo Dad idinka haysanay!, ayaa halkii in laga dhiidhiyo ama laga xumaado oo laga cadhoodo ahayd ayuu Kornayl Muuse Biixi intuu guday isaga oo wada tashi iyo Dood qaran laga yeelan oo xitaa deegaanka xabashigu damcay, Dadkuu Alle ku dhaliyey waxba yahay kasoo qaaday siday yihiin Xoolo ayuu Baddii iyo dhulkii Hooyo ee Ummada Islaamka ah, gacanta gaalkii axmaarka ahaa u dhiibay, Waar ma baloodh reer Biixi leeyihiin baa!.
Kornayl Muuse Biixi Dalka Dhaar kuma Igmana uu Madaxweyne ku ahaado, Maxaa yeeley mudo xileedkisii wuu dhamaaday, Dhul iyo Bad ay leeyihiin inta nool iyo inta dhalan doonta ilaa qiyaamaha, sida baloodh uu leeyahay Gaalka Xabashigan ah masiinkaro, Jamhuuriyada barakaysani waa Dal Dimuqraadi ah Waxaan laga doodin oo laysku raacin cidi iskama saxeexi karto, waa sidii salaad inta la xidho Judhiiba inta la Fadhiisto Atixiyaadka la akhriyo!.
Hadal iyo dhamaan wixii Lixdankii la sameeyey waxa maanta Kornayl Muuse Biixi oo Cudidii SODONKA sanadood la dhisaayey Saacad lagala wareegay oo aanay ka Hadal isaga iyo Nuux Taani. Ayey maantana Xabashi Macatabad sidatay dhulkii barakaysnaa ee dhaxalka Islaamka ahaa uu isaga oo Cid waxba iskaga tirinahayn uu gaalo iyo Asxaabul-fiil soo dejin rabaa? Hubaal waa Gadgadoonka Sooyaalka iyo Gadaal soonoqodka taariikhda Madow, se ciddii ogolaataa hubaaltinimo Dayuus iyo Gaalo ka liidata!.
Alle wuxuu ina faray
Inaynaan Aaminin gaalo.
Khadar Hooyoley
Fartaagmuwaadin@gmail.com
-
Addis Ababa (Wararka PP) — Ku dhowaad lix sano ayaa laga joogaa markuu Abiy Ahmed noqday Ra’iisal Wasaaraha Itoobiya kaddib markii taliskii TPLF, oo dalka ku maamulayay xisbigii EPRDF, lagu cadaadiyay inuu talada wareejiyo. Abiy wuxuu xilka kala wareegay Hailemariam Desalegn oo Ra’iisal Wasaare noqday geeridii Ra’iisal Wasaare Meles Zenawi kaddib. Tom Gardner oo majadda The Economist Itoobiya uga soo warrami jiray ayaa qoray buug cinwaankiisu yahay The Abiy Project: God, Power and War in the New Ethiopia (Mashruuca Abiy: Eebbe, Awood iyo Dagaal Itoobiyada Cusub). Wuxuu qoruhu waraystay dad badan oo goobjoog u ahaa isbeddeladii ka dhacay Itoobiya sida dagaalka Tigray oo uu ku tilmaamay isir-suulin.
Abiy Ahmed wuxuu sheegay in hooyadiis ay ku riyootay isaga oo boqor Itoobiya u noqday
Abiy Ahmed, oo abaalmarinta nabadda ee Nobel la siiyay 2019, ayaa dhowr jeer ku celceliyay in Itoobiya u baahan tahay bad. Buuggu wuxuu soo baxay dhowaan oo ma cadda in qoruhu dul istaagay Heshiiskii Isafgarad uu Abiy sida sharcidarrada ah ula saxiixday madaxweynaha Maamulka Somaliland oo sheegtay in Itoobiya aqoonsi siin doonto Somaliland kaddib marka badda laga kireeyo 50 sano.
Maamulka Somaliland ayaa sheegay in saxiixista heshiiska badda lagu kireynayo ay ku xiran tahay aqoonsi Itoobiya siiso Somaliland xitaa haddii aqoonsigu uusan horseedin in Somaliland noqoto dal kursi ku leh Qaramada Midoobay. Ma dhicin in dal ka tirsan Midowga Afrika uu qeyb ka mid ah dal kale siiyay aqoonsi dibloomasiyaadeed. Abiy Ahmed, oo tuuray falsafaddiisii Medemer, wuxuu sheegay inuu ka baaraandegayo in Itoobiya u aqoonsato Somaliland dal ka go’ay Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya.
© Puntland Post, 2024
The post Buug laga qoray Abiy Ahmed appeared first on Puntland Post.
-
Laascaanood (Caasimada Online) – Sida ay ogaatay Caasimada Online, dawladda Itoobiya ayaa casumaad u soo dirtay madaxda maamulka kumeel gaarka ah ee SSC-Khaatumo, kuwaas oo ra’iisul wasaare Abiy Axmed uu ka dalbaday inay Addis Ababa tagaan.
Itoobiya ayaa doonaysa in ay madaxda SSC kala hadasho arrimaha isbedelada siyaasadda gobolka, sida ka go’itaankooda Somaliland iyo arrimo ku saabsan damaceeda badda Soomaaliya.
Dhinaca SSC-Khaatumo oo aan xaqiijinay in casuumaadaasi soo gaartay ayaan ilaa hadda ka jawaabin u yeeridda Addis Ababa uga timid ee ra’iisul wasaaraha Abiy Axmed.
Madaxda SSC-Khaatumo qaarkood oo la hadlay Caasimada Online ayaa sheegay inay xoogga saarayaan xaqiijinta yoolkooda oo ah in aysan hadda dhexgalin xiisadaha kacsan, gaar ahaan arrinta badda oo ah mid xasaasi ah.
Itoobiya waxay doonaysaa inay saameyn ay ku yeelato arrimaha gudaha ee Soomaaliya, waxaana casumaadaan ay u dirtay madaxda SSC loo arkaa mid ay ku maleegeyso dhagar siyaasadeed oo ka dhan ah dowladda federaalka Soomaaliya.
Xogo hoose oo toddobaadkii hore soo baxay ayaa sheegayey in Itoobiya ay Nairobi ku qaabishay qaar ka mid ah madaxda dowlad goboleedyada, si ay u marsato ajendaheeda guracan ee arrimaha gudaha Soomaaliya.
Dhankeeda dowladda federaalka Soomaaliya ayaa ciyaareysa door siyaasadeed oo caalami ah, waxay kasbatay dareenka dunida, iyadoo damaca Itoobiya meel looga soo wada jeestay, waxaana la wada qiray in Soomaaliya ay dhanka diblomaasiyadda kaga guuleysatay Itoobiya.
Dhanka awooda, Soomaaliya ololaheeda diblomaasiyadda waxay ku dhex waday inay iskaashi militeri u hesho Itoobiya, waxaana difaac buuxa ka balan qaaday dalal ay ugu horeeyaan Masar, Turkiga iyo Eritrea, kuwaas oo laba kamid ah uu markii horaba dagaal kala dhexeeyey Itoobiya.
-
Muqdisho (Caasimada Online) –Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa maanta magaalada Muqdisho ku qaabilay General Michael E. Langley, Taliyaha Ciidamada Mareykanka ee Afrika (AFRICOM).
Madaxweynaha iyo Taliyaha waxay ka wada hadleen dadaallada wadajirka ah ee lagula dagaallamayo argagixisada caalamiga ah, laguna xoojinayo wax soo saarka Soomaaliya iyo Mareykanka.
Sidoo kale waxay si qota dheer u gorfeeyeen iskaashiga amniga iyo arrimaha kale ee amniga gobolka ee danaha labada dhinac quseeya, waa Soomaaliya iyo Mareykanka.
Sidoo kale Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa Taliyaha AFRICOM kala hadlay duqeymaha iyo howlhallada ka dhan ka ah Al-Shabaab ee ciidmaada Mareykanka ay ka garab siiyaan ciidamada Soomaaliya, kuwaas oo muhiim u ah Soomaaliya.
Madaxweynaha ayaa Taliska AFRICOM ka codsaday inay laba jibaaraan beegsiga Al-Shabaab, si ciidamada Soomaaliya ay uga guuleystaan kooxda Al-Shabaab oo dagaal culus ay kula jiraan dowladda iyo dadka Soomaaliyeed.
Kulanka Madaxweynaha iyo Taliyaha ayaa ku soo aadaya xilli maanta uu dhacay mid ka mid ah dagaaladii ugu cuslaa, kadib markii Al-Shabaab ay saakay waaberigii weerareen magaalada Caad ee gobolka Mudug.
Dagaal ba’an ayaa maanta ka dhacay Caad, in kastoo aan la helin xog rasmi ah, hadana waxay saraakiishu noo xaqiijiyeen inuu jiro khasaare culus, Al-Shabaab waxaa u suurta gashay inay gudaha u galaan Caad, balse duqeyn iyo dagaal toos ahaa ayaa looga saaray goor dambe.
Mareykanku wuxuu ka mid yahay dowldaha sida dhow Soomaaliya uga caawiya dagaalka Al-Shabaab, taas oo muhiim ka dhigeysa in madaxda Soomaaliya ay mar kasta taageero dagaal weydiisyaan Mareykanka, maadaama aysan Soomaaliya laheyn diyaarado furiya duqeymo ka dhan ah argagixisada ay dhulka fog kula dagaalamayaan ciidamada qaranka Soomaaliyeed.
The post Sawirro: Muxuu Xasan Sheekh kala hadlay taliyaha ciidamada Mareykanka ee AFRICOM? appeared first on Caasimada Online.
President Mohamud in Garowe for Puntland leader's inauguration
in News - Wararka
Posted
Garowe (HOL) - Somali President Hassan Sheikh Mohamud has arrived in Garowe to attend the inauguration ceremony of Puntland President Said Abdullahi Deni, scheduled for Thursday.
Source: Hiiraan Online