Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    211,885
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Posts posted by Deeq A.


  1. Muqdisho (Caasimada Online) – Hogaamiyaha xisbiga Wadajir Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame kana mid ah musharaxiinta mucaaradka ayaa madaxweynaha muddo xileedkiisa dhamaaday ku sheegay inuu wado daandaansi gacan ka hadal ah.

    Qoraalka uu so qoray wuxuu ku bilaabay sidaan: “Farmaajo oo ay maanta bil sharci dari ah u buuxsan tay ayaa doonaya in uu nolol siyaasadeed ka raadiyo xilkasnimada iyo biseylka shacabka iyo siyaasiyiinta mucaaradka ah.”

    Isagoo hadalkiisa sii wata ayuu madaxweynaha muddo xileedkiisa dhamaaday ku sheegay mid doonaya in looga jawaabo daan-daansiga maadaama uusan aheyn qof u turaya taariikh hore.

    “Mar walba wuxuu ku kacaa daandaansi gacan ka hadal ah, si looga jawaabo mid tiisa la mid ah. Ma aha nin u turaya taariikh hore, sababtoo ah dadaal kama soo gelin dib u dhiska dalka iyo dib u heshiisiinta dadka. Rajo kama laha in uu reebo raad wanaagsan, sababtuna waa in uusan qaban hawl wanaagsan oo uu beri ku faani karo. Wuxuu doonayaa in uu na kala doorransiiyo diktatooriyadiisa ama dirir sokeeye”

    Dhinaca kale Cabdiraxmaan ayaa sheegay in FARMAAJO uu abuurtay koox uu ku tilmaamay daneystayaal kuwaas oo aan u naxeynin dadka iyo dalka, taasna ay sahashay inuu u dhaqmo sidaan, balse ay iska caabin madani ah ku sameyn doonaan.

    “Wuxuu abuurtay shabakad danaystayaal ah oo u adeegta, kuwaasoo dadka iyo dalka u naxaynin. Waxaan ku diidaynaa is xakamayn, siyaasad xilkasnimo leh iyo iskacaabbin madani ah, waana hubaal in maalmaha u harsan ay tirsanyihiin”

    Hadalka hogaamiyaha xisbiga Wadajir ayaa kusoo aadaya xilli maanta ay muddo bil ah u go’day Farmaajo inuu si sharci aan aheyn ku joogo aqalka dalka looga taliyo iyadoo sidoo kale aan wali heshiis laga gaarin arrimaha doorashooyinka.


  2. Wasaaradda Caafimaadka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa warbixinta maalinlaha ah ee xogta Feyruska Karoona ku sheegtay in la diiwaan geliyay 117 xaalado cusub oo COVID-19 ah 24-kii saac ee la soo dhaafay, 7 qof ayaana u geeriyootay, waxaana ka bogsatay 36 ruux.

    Wasiirka Caafimaadka iyo Daryeelka Bulshada Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Marwo Fowziya Abiikar Nuur ayaa caddeysay in xaaladaha cusub laga diiwaan geliyay gobalka Banaadir (83), Somaliland (32) iyo Jubbaland (2) qof, 73 ka mid ah bukaannada la xaqiijiyay waa rag, halka 44-na ay yihiin haween.

    Tirada xaaladaha COVID-19 ee dalka laga diiwaan geliyay ayaa gaartay 8,438 waxaa bogsootay 4,004 Ruux. guud ahaan 307 ruux oo kale ayaa u geeriyootay.

    Marwo Fowziya Abiikar Nuur ayaa bulshada ka codsatay inay qaataan talooyinka caafimaad ee laga helayo khuburada caafimaadka ku takhasusay iyo wacyi gelinta kale ee bulshada lagu ogeysiinayo khatarta cudurkaan uu dadka ku keeni karo, maadaama uu markale soo labo kacleeyay halista cudurka COVID-19.

     

    COVID-19-5.jpg

    View the full article


  3. Muqdisho (Caasimada Online) – Wakiilka xogyahaha guud ee Qarmada Midoobay u qaabilsan Soomaaliya, Amb. James Swan oo maanta ka qeyb-galay Munaasabadda Maalinta caalamiga ah ee Haweenka ayaa farriin la xiriirta kaalinta haweenka Soomaaliyeed u diray siyaasiyiinta Soomaaliya.

    Fariinta Swan oo u muuqata mid si gaar ah ugu socota madaxweynaha waqtiga ka dhamaaday iyo saamileyda siyaasada, gaar ahaan madaxda gobolada ayaa sheegay in muhiim tahay in la ixtiraamo ballan-qaadkii la sameeyay ee ahaa hirgelinta qoondada haweenka ee boqolkiiba 30 ee lagu heshiiyay marka la dooranayo wakiilada Aqalka Sare iyo Baarlamaanka 11-aad.

    “Sanadihii la soo dhaafay oo dhan, haweenka Soomaaliyeed waxay door aan caadi ahayn ku lahaayeen dib-u-heshiisiinta, nabadaynta, iyo horumarka,” ayuu yiri James Swan.

    Waxa uu intaas kusii daray “Wada-hadalka aan la yeesho dadka Soomaalida, waxay intooda badan ii sheegaan in haweenku ay yihiin laf-dhabarta bulshada Soomaaliyeed. Waxaa la joogaa waqtigii arrintan la aqoonsan lahaa looguna bedeli lahaa wax-qabad iyo fursado la taaban karo oo haweenka Soomaaliyeed ay uga qaybqaadan karaan go’aan qaadashada siyaasadeed iyo inay sare u qaadaan awooddooda hoggaamineed”.

    Bahda Qaramada Midoobay ee Soomaaliya ayaa waxay ka marqaati kaceen dadaallada baaxadda leh ee haweenka Soomaaliyeed ee ku biiray dadaallada waxqabadka qaran ee lagu ilaalinayo bed-qabka qoysaska iyo bulshada, ayada oo Swan ku baaqay in laga dhabeeyo kaalinta haweenka ee heshiiskii siyaasadeed.

    “Iyadoo la bogaadinayo adkeysiga haweenka, haddana waa in aan xasuusnaano in Soomaaliya iyo meelo kale oo ka mid ah dunida, uu cudurku (COVID-19) si xad-dhaaf ah u saameeyo haweenka iyo gabdhaha, maadaama ay wajahayaan hubanti la’aan dhaqaale oo sii kordheysa, rabshado, iyo amni-darro. Wax badan ayaa loo baahanyahay in laga qabto dhanka ka-hortaga iyo sidoo kale in la hubiyo inay jiraan adeegyo ku filan oo loo heli karo dhibbanayaasha iyo kuwa kasoo badbaada”.

    Maalinta Caalamiga ah ee Haweenka oo ku beegan maanta ayaa laga xusayay adduunka oo dhan laga soo billaabo 1975kii, wuxuuna ahaa hal-kudhigga sanadkan ‘Haweenka hoggaanka haya: Xaqiijinta mustaqbal loo siman yahay iyadoo dunida uu ka jiro cudurka COVID-19’.

    Madaxda u sareysa ee Soomaaliya ayaa heshiiskii ay September ku gaareen magaalada Muqdisho ku saxiixay qoondo u gaar ah haweenka, midaasi oo ay saaxiibada beesha caalamka soo dhaweeyen, hase yeeshe ma muuqato hanaankii loo mari lahaa, maadama dalka ka taagan tahay xaalad cakiran oo la xiriirta doorashada.


  4. Ciidamada oo ka ka tirsan ururka 6-aad ee Guutada 17aad ee Gorgor ee Kumandooska oo lagu soo tababaray dalka Turkiga ayaa dalka kusoo laabtay,

    Ciidamadan oo ay keentay diyaarad laga leeyahay dalka Turkiga oo nooca ciidamada cirka ayaa waxaa soo dhoweeyay Wasiirka Gaashaandhigga iyo Taliyaha Ciidanka Lugta ee xoogga dalka Soomaaliyeed .

    Wasiirka Difaaca ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Xuseen Xaaji oo la hadlayay ciidamada Gorgor ee dalka lagu soo celiyay ayaa uga mahadceliyay walaalaha Turkiga, waxaana uu kula dardaarmay in ciidamadan ay ka qeyb qaataan dhismaha Nabadda.

    “Dhismaha ciidanka waa socdaa xuquuqdoodana waa diyaar, Soomaaliya Hanoolaato” ayuu yiri Wasiir Xasan.

    “Iga guddooma salaanta Madaxweynaha waad mahadsan tihiin” ayuu hadalkiisa ku soo gunaanuday Wasiirka Gaashaandhigga.

    Soomaaliya ayaa helaysay tababaro ciidan oo dibedda ah, balse imaatinka ciidamadan ayaa yimid xilli dalka doorasho loogu hanweynyahay in ay ka qabsoonto.

    1-4.jpg 2-4.jpg 4-4.jpg 5-4.jpg 6-4.jpg 7-4.jpg 8-4.jpg

    157381449_4292294210795144_2918424643037 157386589_4292293660795199_5209006174757 158255473_4292294847461747_8775215057983 158340787_4292294697461762_2387214335676 158436116_4292295194128379_2504380599685 158446839_4292293217461910_5020742303444 158446840_4292293814128517_1167948814426 158451004_4292294014128497_3598223278170 158793059_4292293370795228_5594445391431 158919231_4292294330795132_5640549079083 158997866_4292293064128592_3527815150192

    View the full article


  5. Annual Constitutional Address of
    The President of the Republic of Somaliland
    H.E. Muse Bihi Abdi
    Monday, March 8, 2021
    • Chairman of the of the Parliament
    • Honorable Members of Parliament
    • Chairman of the Supreme Court
    • Commanders of the National Armed Forces
    • The People of Somaliland wherever they are
    Ladies and Gentlemen,
    It is a great honor and privilege to be in the Parliament of the Republic of Somaliland to deliver the 2021 annual address to the nation.
    The year 2020 began with a global virus that affected the whole world and at same time made total change in the way societies live. More than, 2.5 million people lost their lives and millions in different parts of the world had been affected by the virus. But it was a year that ended with a low effect and great success achieved in science and vaccines.
    2021 was a year of stability and peace for Somaliland. It was a year that we have realized great success politically and diplomatically and our case has found different international forums where we can present them.
    Last year, in the whole region where we live and the rest of the entire world there was great change in the socio-economic, military, and political alliances which transformed the political and military features of the world. There were conflicts and wars which had great damage in many parts of the world. It is important to remind ourselves that these wars manifested the power of more than technology and the change they brought on the methods and tactics of war.
    It was a year when an unprecedented election and great distortions happened in the Unites States which was the greatest trial and obstacles that Western democracy and elections had to face.
    For Somaliland, the year was a great achievement for realizing a total political peace and security. The government, the political parties, the Electoral Commission, Parliament and the people of Somaliland united to holdthe dual election of the House of Representatives and Local Government elections.
     Economic
    In regard to the economical categories of the world, Somaliland is considered to be one of the low economy countries. Although that exists, it’s continuously economic development is being realized by the efforts of the different governments efforts and businessmen who invested the country. The government under my leadership is making great effort to realize economic growth.
    The four pillars of our economic:
    • Revenue collected by Public Financial Institutions
    • Investment and economic development by businessmen who have the main economy in their hands.
    • Somaliland Diaspora’s support and the investment in the country
    • Foreign investment and international aid.
    51.67% of our income and the budget passed by the House of the Representatives are used for national security, defense and salary for civil servants. The rest of the budget is used for basic infrastructures and different activities such as quest for recognition, job creation, development projects, infrastructure, education, health and access for drinkable water etc.
    The majority of international aids we receive are humanitarian and emergency support, as well as pilot projects. The political status for the country and sabotage by the government of Mogadishu are great obstacles to get foreign aiid and major international investment.
    Ladies and Gentlemen,
    Our constitution pinpoints the structure and the economic administration of the country. Article 12 of the constitutions clearly provides that the government is responsible to establish the economic policy of the country which is based on free market and cooperation with the private sector, Public property commonly owned by the nation, Public assets and foreign investment.
    According to the constitution, it is imperative that the economy policy of the country doesn’t allow the wealth and resources of the country to be in the hands of a group(s) or individuals in order to avoid the creation of economic classes which divides the people to haves and have not’s. Similarly, Article 12 of the constitution promulgate that land is a public property owned by the nation, and the state responsible.
    To overcome economic difficulties such as unemployment and to develop economic infrastructures the government will implement laws to achieve vision and mission as enshrined in the constitution.
    Since, our reclamation of independence the revenue system of the country depended on customs and tax. This is an outdated system of taxation which cannot be depended on. 78% of our budget depends on revenue collected from customs, while 22% of the budget is from Inland Revenue. As nation, to be self-sufficient the government is trying to change the former revenue system. We are a nation whose income is low and have low savings.
    Ladies and Gentlemen
    Last year, Somaliland had to overcome many major obstacles which had great impact on our economy such as
    – Covid-19 which had an impact on millions of people globally.
    – Ban of livestock export.
    – Effect of locust on our agricultural production.
    Although these obstacles existed, the government had made great efforts to develop and improve the economy such as:
    • 106 projects were financed from the national budget at the cost of 173 billion SL shilling. All those projects were implemented via tender.
    • In 2021 our plan is to implement projects at the cost of 273 billion SL shillings.
    • Development projects at the cost of 163.6 billion SL Shillings were realized by foreign aid we received. We thank our friends for their supports and at the same time, we inform them that Somaliland needs more support.
    • The number of civil servants increased by 10%. In the last three years the number of civil servants increased by 5,150 people which is an increase of 26%.
    • Although the government employed so many Civil Servants, this is a very low number compared to unemployment in the country.
    • Looking at the GDP, the government manages less than 10%. We can deduce that the budget of the government cannot cover unemployment and poverty alone. This shows that a great responsibility of job creation and development of the economy depends on the free market as mentioned by the constitution.
    • The value of Somaliland shilling is current around 8,500 SL shillings for the dollar. Inflation has decreased by 3.5% which is the lowest in recent years.
    • There are four private banks in the country. The people have deposit of 200 million dollars. Last year the four banks have lent 70 million dollars, which means that they have 130 million dollars in the treasury which is not being used. This money which is idle can be used for developing industries, constructing modern hospitals and creating jobs.
    • We don’t have international banks in the country. Although our local banks have their problems, we encourage them to target working like international banks which uses the deposit they have.
    • We established The Institute of Agricultural Research with the aim of modernizing and developing farming and irrigation in the country to achieve self-sufficient on agricultural production.
    • We are aware that the original seeds of our crops have vanished and the as such we have succeeded in reviving 23 different types of seeds which were popular in the country. We aim to establish a National Seed Bank.
    • We have also vaccinated 3, 000,000 heads and 81, 000 nomadic families have benefited from thi.
    • Construction of fishing port at Maydh began with 5 million dollar.
    • The first phase of 400 meter construction of Berbera port is 100% complete. The port will have the capacity of serving 450 thousand containers per year, while its current capacity at present is 150 thousand containers. This will be an increase of 67%. Modernization of the port of Berbera targets serving the whole region.
    • Berbera airport is being internationalized this year and will serve goods and the people of the region.
    • The construction of Berbera corridor although delayed is moving at good speed.
    • 252 km of Buroa-Erigavo road construction is complete. Only 32 km is remaining and this will be completed soon
    • The 53 km Odweyne-Buroa road construction has begun and will be completed very soon “Insha Allah.”
    • Construction of Lowyacaddo-Borama road which is being financed by African Development Bank will begin after the survey is completed.
    • Tarmac road connecting Las-Anod airport with the centre of the town has been completed.
    Ladies and Gentlemen
    Somaliland is a rich country which can realize self-sufficiency in economy if we cooperate.
    If the government becomes guardian of the security,
    If the government is the major job creator,
    If the government is the main service provider
    Yet, there is unemployment and the basic needs of the society which needs to be taken care of as a nation.
     Public Services
    • Education: We have built 76 schools, 400 teachers have completed their trainings and 670 others under training.
    • Health: 589 thousand children have been vaccinated.
    • 1.5 million Patients were treated in public hospitals and that is 12% more than last year.
    • There is an increase of mental illness, diabetic, hypertension, heart disease, cancer and kidney diseases. This is due to climate change, way of life and socio-economic of the society.
    • Last year, according to Ministry of Health, the number of patients who went abroad for treatment were 5,600 people with an average expense of 10 thousand dollars each that means that the society has spent 56 million dollars for treatment abroad. These indicate that society through cooperation can build modern hospitals in the country. This is an economic-bleeding and it is an issue that the public and the government should deal with.
    • 42 bore-wells were dug in 38 districts in different regions and 16 others were rehabilitated.
    • 81 ordinary wells were also dug in the different regions
    • 13 large dams were built.
     Security
    The world classifies security into three main parts- Security and defense armed defense, peace and order.
    Security and Defence
    Thank God, Somaliland has armed forces that cannot that can be depended on, strong, valiant, experienced heroes on which the national security, defense and stability is relies on. The government and the people have the same vision to prioritize security and the people of Somaliland are grateful for them and have high esteem for them.
    Rule of Law
    Rule of Law can be achieved by raising the awareness and knowhow of the people. This will help the society on how to solve difficulties they face; it will unite them physically and mentally. This step will help achieve economic development and create a good administration which brings about rule of law. The government will secure the stability through raising their awareness and understanding and will use its power to ascertain stability when required. Rule of law, will help the society to have something in common, cooperate and trust each other. That is the core which the Judiciary is interested with. The judiciary is the binding factor of the society and as such it gives priority to:
    • Protection of rights of citizens and equality
    • Adjudication of disputes in the society
    • Adjudication between the society and government
    • And interpretation of legal disputes within government institutions
     Stability of the society can be realized by having equal opportunities for employment, economy, education and support of the vulnerable groups in the society. To realize this government has established National Service Program to give opportunity for Somaliland youth. We have insisted Civil Service Commission to give job opportunity in government institutions through fair and equal competition, in order to avoid suspension and mal-affect of in harmony of the society.
     To give special consideration for the vulnerable groups in the society
    • Economic support was given to 32,000 families living in different regions
    • 18,976 girls were trained with different vocational skills and were provided money to establish small business.
    • Food and other goods were distributed to more than 70,000 IDPs families.
    • $320,000 were distributed to 4,500 IDPs families
     Good Governance: we believe that good governance is one of the main pillars which guarantee social security, development of the nation and the realization of good governance for the government. It can also take part in the structure and services the government provides for the public, therefore:
    • A major reform was made in the National Auditor General System.
    • Major steps were taken against embezzlement of public funds by financial and administrative auditing on 72 government institutions. 31 public officials are accused and waiting on trail.
    • 5 billion SL shillings which were embezzled were returned to the public treasury.
    • Laws dealing with financial and administration investigation were strengthened.
    Ladies/Gentlemen
    Although the government had made great efforts to decrease different kinds of crimes in the country, it succeeded to some extent but hasn’t reached level it aspires to reach.
    – For example, 4,824 crime cases were brought to the court.
    – The numbers of inmates in the prisons are 2,904 of which most of them are young.
    – 377 cases were registered as theft.
    – 142 cases are registered as rape.
    – 535 crime cases were registered to be related to drug selling business
    – 302 cases were registered as car accidents.
    The government after seeing the enormous difficulties and the reasons behind these crimes decided on ways of reducing this:
    – Reducing poverty
    – Awareness to be given by experts on crimes
    – The government strengthening the law pertaining to control crimes, such as car accidents and drug.
    – The government will fight crimes related to murder, drugs and rape.
    4. Elections
    Ladies/Gentlemen,
    Somaliland is widely respected for its democracy, peace and stability. These are two issues which regions in the country are not enjoying. We were implementing free and fair elections, one-man-one-vote for the last 19 years. This has attracted international respect and prestige. Thank God that we are ready to hold the dual-election of the House of Representative and the local governments-which we have waiting for a long time to be held after 83 days. The wind of the forthcoming elections is blowing in all the regions of Somaliland.
    We thank the House of Parliament, political parties, election committee, security forces, candidates and the people of Somaliland for accepting to hold one-man-one-vote election peacefully. This is a sign of the political maturity of Somaliland.
    The government has prepared 132.6 billion SL. Shilling for voter registration and elections.
    When we begun the process of election, Somaliland’s friends promised to support us financially. We have received the first part of their support of 50.1 billion SL. Shillings. The financial support of 33.1 billion SL. Shilling was paid/to be paid by UK, Sweden, EU. Taiwan paid 17 billion for the election fund.
    The government of Somaliland has decided to hold the election because elections decide the destiny of the people and that is our responsibility.
    Ladies/Gentlemen,
    The numbers of candidates who have registered are 993. They have all gone through the legal procedure in which their education, efficiency, the responsibility were investigated. We commend them and we have respect for them. People who play football say “the 2 colors of a ball is white and black.” Similarly the voting card is “yes” and “no.” We have to know that only 331 candidates will have the “yes” card.
    Ladies/Gentlemen,
    83 days only have remained to Ballot Day, and we know the number of candidates who will win. The only thing that we don’t know is their names and their appearances. I would urge you knowing the number of those who will succeed to accept the decision when the commission announce the resul and avoid unrequited hullaballoo.
    5. Foreign Policy
    Foreign policy of Somaliland is based on good neighborliness, peace, mutual respect and international cooperation. Last year, was a year of success for Somaliland foreign policy. It was a year when Somaliland made trips to different countries in Africa and was visited by different delegations from different parts of the world.
    For 30 years we were looking for recognition. We were advised that Somaliland recognition is an African issue and has to go through AU. On the bases of that the government has made connection with member states of African Union. The result is that our cause has been supported by some and accepted by others.
    Somaliland and Somalia dialogue
    Ladies/Gentlemen,
    The government of Somaliland goal is to realize the independence of Somaliland and as such it has decided to go to any forum and meet everyone where the issue of Somaliland demand. We agreed to re-establish the dialogue between Somaliland and Somalia which has been on hold or suspended for a long period.
    As you are aware, we had a summit that was held in Djibouti. You are aware also how at the International Forum, that the delegation I led had full confidence to present the reality of our cause. We thank the President of Djibouti for organizing the conference through experience full knowledge and neutrality.
    Ladies/Gentlemen,
    Following that, the president of Kenya H.E. Uhuru Kenyatta invited us to his country. You are aware of the reception and prestige the delegation I led was given.
    You have seen and read the joint communiqué released by the two governments. You are fully aware the enmity and hatred that came out of the government that was ruling Mogadishu on that day and the decisions it has published. The position of that government was not directed on the government of Kenya but it was explicitly describing the hatred and enmity of that government has for the people and the sovereignty of the Republic of Somaliland.
    Ahead of that, you also remember the hatred and enmity it manifested against Guinea when it invited us to its country.
    I thank the presidents of Kenya and Guinea on their receptions and courageous decisions reached.
    Ladies/Gentlemen,
    This indicates the degree of hatred and enmity Somalia has for us. Fortunately, the trips and talks we had last year had tangible results that Somaliland’s cause is an international issue that cannot be denied.
    We have through these visits got new friends in Africa and the rest of the world.
    United Nations
    Respect of Human Rights and the rights of nations for self-determination are the foundation principles of the United Nations. It is unfortunate, that United Nations doesn’t respect the principles of its foundations, regarding the wishes of the people of Somaliland and the resolutions it decided when it reclaimed its sovereignty on May 18, 1991.
    The people of Somaliland decided to unilaterally pullout of the unity and establish the Republic of Somaliland.
    Somaliland has taken the road for peace, good governance, democracy, one-man-one-vote elections and peaceful transfer of leadership. Unfortunately, the United Nations didn’t raise any of these issues nor give acknowledgement, respect and prestige which Somaliland deserves.
    It is really surprising that some governments give recognition and financial support to Somalia which has taken the road of distraction, chaos, political unrest and disorder.
    We can say that these governments who supply weapons and economy to Somalia have their interest which is far and different from what is the good for the people of Somalia.
    You are all aware today that the government whose term has expired and which didn’t get any legal extension is ruling Mogadishu. That government hasn’t any plan to hold elections and according to the media, international representatives who are in Mogadishu haven’t so far clarified their position about the government whose term has expired.
    In addition to that, it is an intervention against Somaliland that the issue of difference includes calling Members of Mogadishu Parliament to represent northern regions. Somaliland states that it is clear aggression to call Members of that Parliament to be representing Somaliland, when in reality they live in Mogadishu.
    I urge the People of Somalia not to allow or accept individuals who are fugitive/deserters from their country.
    Somaliland Citizens who are implicated in such behavior will be dealt with, in accordance to the law.
    Conclusion
    Ladies/Gentlemen,
    Visioning and preparation of the future are educationally and economically important for better life and the development of the country. Problems facing us today:
    – Man-made problems such as (conflicts, desertification which cause droughts, settlements and annexation of land in towns)
    – Global climate change
    – Modern technology has a lot of benefits but is harmful as well.
    – Problems of Urbanization and the migration of people from rural areas to urban areas.
    The problems we have mentioned indicate that we have a lot of shortcomings to be taken care of. It is an obligation for us living today to take the responsibility as a government, intellectuals, businessmen, Ulima and elites to wake up and put the basis for a better future for the coming generations and history.
    What does Somaliland need in the next decade?
    Somaliland focus its goal on the development of Somaliland Vision 2030; which needs to be a democratic country that abides by law, stability, prosperity for all its people and not for a few, and to be the beacon for education and civilization in Africa.
    Ladies/Gentlemen, Good vision cannot be realized without effort and polarization. It can be realized through cooperation, harmony, unity and brotherhood. The people should hold each other’s hand and unite to achieve our long vision and mission.
    Finally,
    I pray for the people of Somaliland to have lasting success, prosperity and peace. I commend the House of the Representatives and Local counsels which will hand over their responsibilities. I would also welcome those who will be elected. I pray for the election to be a good omen for development and peace.
    Long live the Republic of Somaliland
    Success for the people of Somaliland
    Thank God
    May be an image of 1 person and standing
    <img class=”j1lvzwm4″ src=”data:;base64, ” width=”18″ height=”18″ />
    <img class=”j1lvzwm4″ src=”data:;base64, ” width=”18″ height=”18″ />
    <img class=”j1lvzwm4″ src=”data:;base64, ” width=”18″ height=”18″ />
    77Khadar Nuur Cawil Garyaqaanka, Axmed Shaqale and 75 others
    17 Comments
    18 Shares
    Like

     

    Comment
    Share

    Qaran News


  6. Khudbad-Sannadeedka Dastuuriga ah
    Ee Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland
    Mudane,Muuse Biixi Cabdi
    Isniin, 08 March 2021
     Shir-guddoonka Golaha Baarlamaanka JSL,
     Mudanayaasha Golaha Barlamaanka ee Sharafta Leh,
     Guddoomiyaha Maxkamadda Sare,
     Xubnaha Golaha Wasiirada,
     Taliyayaasha Ciidammada Qalabka-sida,
     Shacabka JSL meel kasta oo ay joogaan,
    Dhammaantiin, Asalaamku CalaykumWarax-matulaahi, Wabarakaatuh.
    Mudanayaal iyo Marwooyin,
    Waxa sharaf iyo xurmo ii ah inaan maanta hor imaado Golaha Baarlamaanka Jamhuuriyadda Somaliland, oo aan ka jeediyo Khudbad Sannadeedka Dastuuriga ah ee 2021.
    Sannadkii dhammaaday ee 2020-ku waxa uu ahaa sannad la kowsaday xanuuno aafeeyey adduunka, isla markaana beddelay qaab nololeedkii bulshooyinka Caalamka. Waxa uu Xanuunka Covid-19 dilay in ka badan 2.5 Milyan.Waxa uu ku dhacay malaayiin ku nool daafaha adduunka. Hase yeeshee, waxa uu ahaa sannad harraati qabow oo ku dhammaaday guulo waaweyn oo ay aadamuhu ka gaadheen dhinaca Sayniska iyo tallaal u helidda xanuunkan.
    Somaliland waxa uu u ahaa sannad nabad-gelyo, sannad aynu gaadhay guulo siyaasiyaasadeed iyo diblomaasiyadeed, oo aynu qaddiyadeena u helnay fagaarayaal caalami ah oo aynu ku soo bandhigno.
    Sannadkii tagay, Mandaqadda aynu ku nool nahay ee Geeska Afrika iyo guud ahaan adduunkaba, waxa ka dhacay isbeddel dhaqan-dhaqaale, millitari iyo is-xulafaysi siyaasadeed, oo dhalan-rogay wajigii siyaasadeed iyo Ciidan ee Caalamka ka jiray. Waxa ay colaado iyo dagaalo lagu riiqday ka dhaceen meelo badan oo adduunka ah. Waxa xusid mudan in dagaaladaasi soo bandhigeen in awoodda Tiknoolajiyadda casriga ihi ay wax ka beddeshay tabihii iyo xeeladihii dagaalka.
    Waxa uu ahaa sannad ay ka dhacday Maraykanka doorasho aad u xannaf badan, taas oo ahayd tijaabadii iyo mixnaddii ugu weynayd ee soo marta Dimuqraadiyadda iyo doorashooyinka Reer Galbeedku hor kacayaan.
    Somaliland waxa uu u ahaa sannad ay gaadhay daganaansho siyaasadeed oo buuxa. Xukuumadda,Axsaabta Qaranka, Komishanka, Baarlamaanka iyo Shacabka Somaliland-na ay gacmaha isku qabsadeen sidii loo qaban lahaa doorashooyinka Isku-Sidkan ee Golayaasha Wakiillada iyo Deegaanka.
    1. Dhaqaalaha
    Marka la eegayo kala horrayntadhaqaalaha dalalka adduunka, Somaliland waxa lagu tiriyaa wadammada aanu dhaqaalahoodubuurnayn. Iyadoo ay taasi jirto,haddanadhaqaalaheenu sannadba tallaabuu hore u qaadayey. Korodhkaasina wuxuu ku yimaadaadadaalkii xukuumadihii kala danbeeyey ay u galeen kobcinta dhaqaalaha dalka. Baayac-mushtarkeena oo maalgashi sameeyey. Xukuumaddan aan gadh-wadeenka ka ahay, waxa ay ugu jirtaa dadaal adag sidii dhaqaalaha dalka loo horumarin lahaa.
    Dhaqaalaha dalkeena waxa udub-dhexaad u ah Afar Tiir oo kala ah:
    • Dakhliga Hayadaha maaliyadeed ee Dawladdau soo xerooda;
    • Baayac-mushtarka oo dhaqaalaha intiisa badan haya; maalgashiga iyo hadba koboca dhaqaale ee ay sameeyaan;
    • Taageerada dad-ban iyo maalgashiga ay Dalka ku soo kordhiyaan Qurbe-jooga Somaliland;
    • Maal-geshiga Shisheeye iyoDeeqaha dibaddalaga helo.
    Dakhliga iyo Miisaaniyadda Dawladda ee ay Golaha Wakiilladu ansixiyaan inteeda badan (51.67%) waxa lagu bixiyaaAmniga Gudaha, Difaaca Dalka iyo Mushaharka Shaqaalaha Dawladda. Inta soo hadhay Miisaaniyadda waxa lagu fuliyaa adeegyadda aas-aasiga ah iyo hawl-socod-siinta Dawladda (Ictiraaf-raadin, Shaqo-abuur, Mashaariic Horumarineed, Dhisid Kaabayaal Dhaqaale, Waxbarasho, Caafimaadka iyoHelitaanka Biyo la cabi karo IWM).
    Deeqaha dibadeed eela innagu caawiyo waxa ay u badan yihiinGar-gaarka Deg-degga ahiyo mashaariic horumarineed oo tijaabo ah. Marxaladda siyaasadeed ee dalkeenu ku jiro, ee Xukuumadaha Xamar lugta jiidayaan, ayaa carqalad ku ah in Deeqaha Dibedda laga maal-galiyo mashaariic waaweyn oo raandhiis leh.
    Walaalayaal,
    Dastuurkeenu waxa uu qeexay nidaamka iyo haykalka maamul ee dhaqaalaha dalkeenu yeelanayo. Qodobka 11aad ee Dastuurku waxa uu si cad u qeexayaa in Dawladdu dejinayso Siyaasadda guud ee dhaqaalaha, oo ku salaysan mabaadi’da suuqa xorta ah iyo is-garabsiga hantida gaar ahaaneed,hantida wadareed, hantida Qaranka iyo maalgashiga shisheeyaha.
    Waxa kale oo Dastuurku waajibiyey in Nidaamka Dhaqaalaha ee Dalku aanu horseedin in Barwaaqada iyo ladnaantu aanay ku koobnaan ama ku ururin koox ama dad tiro yar, si aanay u dhallan dabaqado dhaqaale oo u qaybiya dadka kuwo hodan ah iyo kuwo aan waxba haysan.
    Sidoo kale, Qodobka 12aad ee Dastuurku waxa uu qeexayaa in dhulku yahay Hanti guud oo ka dhaxaysa ummadda, masuuliyaddiisana ay leedahay Dawladdu.
    Haddaba, si aynu uga baxno dhibaatooyinka dhaqaale ee ay ka mid tahay shaqo la’aanta, loona horumariyo Kaabayaasha Dhaqaalaha; Xukuumaddu waxay fulinaysaa shuruucda dalka si loo gaadho hiraalka iyo hiigsiga ay tilmaamayaan Qodobbada Dastuurka ee kor ku xusan.
    Tan iyo intii aan dib ula soo noqonay xorriyadeena, nidaamka cashuuraha ee dalkeenu waxa uu ku tiirsanaa Kastamada iyo badeecahaha lagu cashuuro. Waa nidaam cashuureed oo duug ah, isku halayntiisuna ay aad u hoosayso. Haddana sidaas oo ay tahay 78% Miisaaniyadda dalkeenu waxa ay ku tiirsan tahay Dakhliga Cashuuraha Kastamada, halka Dakhliga Cashuuraha Barriga ee Miisaaniyaddu tahay 22% kaliya.Si aynu Qaran ahaan u kordhinno isku-filnaanshaha, Xukuumaddu waxa ay ku hawlan tahay in laga guuroNidaamkii hore.
    Waxaynu nahay bulsho aan dakhli badan lahayn, tashiilkuna ku yar yahay.
    Walaalayaal,
    Sannadkii inna dhaafay, waxa dalkeena la soo gudboonaaday carqalado waaweyn oo saameyn taban ku yeeshay dhaqaalaha dalkeena oo ay ka kow ahaayeen:
    – Xanuunka COVID-19 oo galaaftay nolosha Malaayin qof Caalamka oo dhan ah;
    – Joojinta Dhoofkii Xoolaha;
    – Iyo Ayaxii duullaanka ahaa ee ku habsaday dalaggii la beertay,
    Haddaba, iyadoo ay jiraan dhibaatooyinkaas aan kor ku soo sheegay, ayey haddana Xukuumaddu xoogga saartay kobcinta iyo kor u qaadista dhaqaalaha dalka:
     Miisaaniyadda Qaranka ee sannadkii tagay waxa laga maal-geliyey 106 Mashruuc, oo qiimahoodu gaadhayo 173 Bilyan oo SL.Shillin ah, oo dhammaantood maray Qandaraasyada Qaranka iyo Tartan furan.
     Miisaaniyadda Sannadka 2021-ka waxa la oddorosayaa in laga maal-geliyo Mashaariic Qiimahoodu gaadhayo 273 Bilyan oo SL.Shillin ah.
     Deeqaha Dibedda aynu ka helno waxa ay dalka ka fuliyeen sannadkii tagay mashaariic horumarineed oo qiimahoodu dhan yahay 164.6 Bilyan oo SL.Shillin ah.Waan uga mahad-celinaynaa Saaxiibada Somaliland taageeradaa, waxaanse u sheegayaa in Marxaladda ay Somaliland ku jirto ay u baahan tahay taageero intaa ka badan.
     Waxa lagu kordhiyey Shaqaalaha Dawladda 10% sannadkii tagay, taas oo ka dhigaysa in saddexdii sanno ee la soo dhaafay la kordhiyey tirada Shaqaalaha Dawladda5,150 qof, una dhiganta in guud ahaan Shaqaalaha Dawladda la kordhiyey26%.
     Walow Xukuumaddu tirada intaa leeg oo shaqaale ah ay qaadatay, haddana dadka shaqo la’aantu hayso waxa ay ka noqonaysaa tiro aad u yar.
     Marka la eego Dakhliga Guud ee dalka (GDP), Xukuumaddu waxa ay ka maamushaa in ka yar 10%. Waxaana ka muuqata Miisaaniyadda Xukuumadda in aanay culayska shaqo la’aanta iyo yaraynta faqriga aanay kaligeed dabooli karin. Sidaa darteed, waa hubaal in Shaqo-abuurka iyo horumarka dalka xil weyni ka saaran yahay suuqa xorta ah ee dastuurkeenu jideeyey.
     Qiimaha Shillinka Somaliland waxa lagu ilaaliyay 8,500 halkii Doollar ba, Sicir-bararkuna 3.5 % ayuu hoos ugu dhacay sannadkii tagay. waana heerkii ugu hooseeyay ee muddooyinkii ugu dambeeyey oo dhan uu gaadho.
     Somaliland waxa ka jira afar Baank oo gaar loo leeyahay. Lacagta ay Shacabka Somaliland dhigteen waa200 Milyan oo Doollar oo dhigaal ah. Sannadkii la soo dhaafay, afartaa Baank waxa ay dayn ku bixiyeen70 Milyan oo Doollar. Taas oo macnaheedu yahay in ay Qasnadaha ku hayeen lacag dhan 130 Milyan oo Doollar oo aan samayn wax dhaq-dhaqaaq maaliyadeed ah. Waxaay noqonaysaa in lacagtaasi fadhidaa ka qayb qaadanin wareega maaliyadeed ee dalka. Haddii Lacagtaasi ay wareeg maaliyadeed geli lahayd, waxa ay abuuri lahayd Wershado, Waxay dhisi kari lahayd Cisbitaallo casri ah, waxaanay u abuuri lahayd dadkeena shaqooyin badan.
     Haddaba, maadaama ay wali yihiin Baananka kaliya ee dalka ka hawl-gala, walina ayna iman Baanan Caalami ah, Baanankeena, walow ay duruufo gaar ah qabaan, waxaannu ku boorinaynaa in ay hiigsadaan sida ay u shaqeeyaan Baananka Caalamku, kuwaas oo wareeg maaliyadeed galiya inta badan ee dhigaalka lacageed ee macaamiishooda.
     Waxa la aas-aasay Mac’hadka Cilmi-baadhista Beeraha, kaas oo ujeeddadiisa ugu weyni tahay in uu horseed ka noqdo casriyeynta iyo horumarinta nidaamka wax-beerista iyo waraabka ee dalkeena, si loo hiigsan karo isku-filnaansho dhinaca wax-soo-saarka beeraha ah.
     Waxa aynu hore u ogayn in ay dalkeena ka dabar-go’day shinnidii asalka ahayd. Sidaa awgeed, waxa dib loo soo celiyey 23 nooc oo ah Shinnidii asalka ahayd ee Dalagyadii Waddaniga ahaa ee dalkan caanka ku ahaa, waxaanu qorshuhu yahay in la abuuro Kaydkii Shinnida Qaranka (National Seed Bank).
     Waxa la tallaalay Xoolo tiradoodu gaadhayso 3,000,000 oo neef, waxaana ka faa’iidaystay in kabadan 81,000 qoys oo xoolo dhaqato ah.
     Waxa la bilaabay Dhismaha Dekedda Kalluumaysiga ee Maydh oo ay ku baxayso lacag gaadhaysa 5 Milyan oo Doollar.
     Waxa 100% dhammaaday Wajigii Koowaad ee dhismaha Dekedda Berbera oo dhan 400 Mitir, waxaanay Dekeddeenu awood u yeelan doontaa in ay rogto 450 Kun oo Kontayner sannadkii, halka ay hadda ka rogi karto 150 Kun oo Kontayner sannadkii. Taas oo ka dhigan in 67% la kordhiyey awoodda Dekedda Berbera. Waxaynu beegsanaynaa in casriyeyntaasi u horseedo Dekedda Berbera in ay u adeegto dhammaan Dalalka Gobolka.
     Waxa laga dhigayaa Madaarka Berbera, Madaar Caalami ah, oo u adeega dhammaan badeecadaha iyo Shucuubta Gobolka, waxaanu hawl-galayaa sannadkan, Insha Alla.
     Dhismihii Waddada Berbera Corridor, walow uu wakhtigiisii ka habsaamay, duruufo jiray awgeed, haddase waxa uu u socdaa si xawli ah.
     Waxa aan ugu bushaaraynayaa Shacabka Somaliland in WaddadiiBurco – Ceerigaabo dhawaan la dhammaystiri doono, oo ay hadhsan tahay 32 KM oo kaliya. Waxaana hadda dhammaaday 242 KM.
     Waxa la bilaabay dhismahaWaddada Oodweyne-Burco oo ka kooban 53 KM, waxaanay ku dhammaan doontaa muddo kooban, Insha Alla.
     Waxa la bilaabay sahaminta (Survey) Waddada isku xidha Lawyacaddo – Boorama, Waddadaas oo uu innaga Caawiyey Baanka Horumarinta Africa, waxaana la bilaabi doonaa marka ay dhammaato sahamintu Insha Alla.
     Waxa la dhisay Waddo Laami ah oo isku xidha Magaalada iyo Madaarka Laascaanood.
    Mudanayaal iyo Marwooyin,
    Somaliland waa dal hodan ah oo gaadhi kara isku-filnaansho dhaqaale, haddii aynu gacmaha is qabsano.
    Haddii ay Dawladdu tahay Amni suge;
    Haddii ay Dawladdu tahay Shaqo-bixiyaha ugu weyn;
    Haddii ay Dawladdu tahay Adeeg-bixiyaha ugu weyn;
    Haddana, wali waxa jirta shaqo la’aan iyo baahi adeeg bulsho oo badan, oo Qaran ahaan innooga baahan dadaal dheeraad ah.
    2. Adeegyada Bulshada:
     Dhinaca Waxbarashada, waxa la dhisay 76 Dugsi oo cusub, waxa tababar u dhammaaday400 oo Macallin, waxaanu u socdaa wali 670 kale.
     Dhinaca Caafimaadka, waxa la tallaalay 589 Kun oo Caruur ah.
     Waxa xarumaha Caafimaadka ee Dawladda lagu daweeyey 1.5 Milyan oo Bukaanah, oo ka badan sannadkii hore 12%.
     Waxa dalkeena ku soo kordhaya Xanuunnada Dhimirka, Macaanka, Dhiig-karka, Wadne-xanuunka, Kansarka, Kalyo-xanuunka oo hore innoogu yaraa. Taas oo ay keenayso is-beddelka ku yimi cimillada, qaab-nololeedka iyo dhaqan-dhaqaalaha bulshadeena.
     Sannadkii tagay, marka la isku daro bukaanka Wasaaradda Caafimaadku xaqiijisay iyo cel-celiska bukaanka aan soo marin Wasaaradda Caafimaadka ee Dalalka Dibedda u tagay arrin Caafimaad, waxa ay gaadhayaan 5,600 ooqof, taas oo qofkiiba ugu yaraan cel-celis ahaan ay ku baxday, 10 Kunoo Doollar. Taas oo ka dhigan in sannadkii tagay ay bulshadeenu ku bixisay caafimaad Dibadeed in ka badan 56 Milyan oo Doollar.Lacagtaasi, haddii ay bulshadeenu iskaashato, waxa ay innoo dhisi kartaa Cisbitaallo Casri ah. Arrintaasi waxa ay dhiig bax ku tahay dhaqaalihii awalba yaraa ee dalkeena, waxayna u baahan tahay in Qaranka iyo Shacabka Somaliland-ba talo ka yeeshaan arrintaa.
     Waxa la qoday 42 Ceel oo dhaadheer oo cusub, waxaana laga qoday 38 Degmo oo ku kala yaal Gobollada, waxaana la dayactiray 16 Ceel oo hore.
     Waxa la qoday 81 Ceel oo gaa-gaaban, waxaana laga qoday Gobollada dalka.
     Waxa la qoday 13 Dhaam oo waaweyn.
    3. Amniga
    Dunidda aynu maanta joogno, Nabad-gelyada waxa loo qaybiyaa dhawr qaybood oo waaweyn oo ay ka mid yihiin – Difaaca Nabad-gelyada ku dhisan qori iyo xoog iyo Amniga iyo degenaanshaha Bulshada.
    – Difaaca Nabad-gelyada
    Waxa Illaahay mahaddii ah in maanta Somaliland ay leedahay awood Ciidan oo aan la dhayal-san karin iyo Ciidan Bir-lab ah, Geesiyaal ah, Waayo-arag ah, Naftood hurayaal iyo Sooma-jeestayaal ah, oo ah Ciidanka maanta Nabad-gelyada iyo Degennaansha dhuleed ee Somaliland sugay.
    Dawlad iyo Shacabba waxa laga midaysan yahay in hay’ad kasta laga hormariyo Hay’adaha Amniga. Shacabka Somaliland-na waxa uu u hayaa abaal aan duugoobayn.
    – Amniga iyo degenaanshaha Bulshada
    Amniga oo ah degenaanshaha bulshada waxa lagu gaadhi karaa – Kor u qaadidda garaadka iyo aqoonta dadka.
    Marka la helo garaad horumarsan iyo aqoon sare, bulshadu waxa ay yeelataa hal-abuur ay falkiso sida loo maaraynayo dhibaatooyinka horyaalla; Waxay midaysaa cududdeeda iyo caqligeeda; Waxa ay ku tallaabsataa horumar dhaqaale oo xoog ah; Waxa ayna dhisataa maamul hufan oo hirgaliya shuruucda iyo jidka maamul ee ay ku heshiiso.
    Xukuumaddu waxa ay ku dadaalaysaa in ay Degenaanshaha Bulshada ku hirgaliso jidka aqoonta iyo kor u qaadista garaadka bulshada. Waxase ka go’an in ay cudud ciidan ku sugto Degenaanshaha Bulshada marka ay lagama maar-maan noqoto.
     Amniga iyo Degenaanshaha Bulshada waxa ugu horreeya in Bulshadu wax wada yeelato, iskaashato, isna aaminto. Taana waxa tiir-dhexaad u ah hawlaha culus ee ay innoo hayaan Hay’adaha Garsoorka. Waxa hubaal ah in Waaxda Garsoorku tahayXabagta isku haysa Shacabka.Sidaa darteed, Waaxda Garsoorku waxay mudnaanta siisay:
    • Ilaalinta xuquuqda muwaadiniinta iyo u sinnaanta sharciga,
    • U gar-sooridda bulshada dhexdeeda,
    • U gar-sooridda Bulshada iyo Xukuumadda,
    • iyo Tafsiirka Muranka Sharci ee ka dhex dhaca Hay’adaha Dawladda.
     Degenaanshaha Bulshada waxa lagu sugi karaa in loo sinnaado Fursadaha Shaqada, dhaqaalaha, fursadaha Waxbarashada iyo in la taageero bulshada qaybaha nuqul. Sidaa darteed, Xukuumaddu waxa ay abuurtay Barnaamijka Shaqo Qaran oo fursad siman siiya dhallinyarada Somaliland. Waxa kale oo aannu Hay’adda Shaqaalaha Dawladda ku adkaynay in ay fursadaha shaqo ee ka soo baxa Hay’adaha Dawladda si daah-furan oo xalaal ah loogu tartamo, si aan la isku tuhmin, wada jirka ummaddana wax loo yeelin.
     Iyadda oo mudnaanta la siiyo in la caawiyo qaybaha nugul ee bulshada:
    • Waxadeeq dhaqaale lagu taageeray 32,000 oo qoys, kuwaas oo ku kala nool Gobollada Dalka.
    • Waxa 18,976 oo hablood loo sameeyey xirfado ay ku shaqaysan karaan iyo maal-gelinta ganacsiyo yar-yar.
    • Waxa in ka badan 70,000 oo qoys oo Barakacayaal ah loo qaybiyay raashin iyo alaabooyin kala duwan.
    • Waxa 4,500 qoys oo Barakacayaal ah loo qaybiyey lacag dhan $320,000.
     Maamul Wanaagga – Waxa aannu aaminsannahay in Maamul-wanaaggu ka mid yahay tiirarka waaweyn ee lagu beegsan karo Amni Bulsho iyo Horumar ummadeed, laguna heli karo maamul suuban oo laf-dhabar u noqda Dawladnimada.Waxa kale oo uu ka qayb-qaadan karaa kobcinta qaab-dhismeedka iyo hufnaanta shaqada Dawladdi u hayso Shacabkeeda.
    Sidaa darteed:
    • Waxa dib-u-habayn ballaadhan lagu sameeyey nidaamka uu ku shaqeeyo Hanti-dhawrka Guud ee Qaranka.
    • Waxa meel adag la iska taagay Xatooyada Xoolaha Ummadda, waxaana Baadhis Xisaabeed iyo Baadhis Maamul lagu sameeyey 72 Hay’adood oo Dawli ah, waxaana la soo eedeeyey31 Masuul Dawladeed ah oo dacwad sugayaal ah.
    • Waxa Qasnadda Dawladda lagu soo celiyey lacag dhan 5 Bilyan oo SL. Shillin ah oo laga lunsaday Qaranka.
    • Waxa la adkeeyey ku-dhaqanka Shuruucda, Baadhista Dambiyada laga galo Maaliyadda iyo Maamulka.
    Mudanayaal iyo Marwooyin;
    In kasta oo ay Xukuumaddu dadaal badan galisay in hoos loo dhigo fal-dambiyeedyada kala duwan ee ka dhacadalka, taasinaay keentay in fal-dambiyeedyada qaarkood ay hoos u dhacaan, haddana wali maynaan gaadhin halkii aynudoonaynay.
    – Tusaale ahaan, waxa Maxkamadaha soo galay 4,824 dacwadood ama fal-dambiyeed.
    – Maxaabiista jeelasha ku jiraa waxa ay gaadhayaan 2,904 Maxbuus.Intooda badan waa DHALLINYARO.
    – Waxa la diiwaan-galiyey 377 Dacwadood oo la xidhiidha Tuugnimo.
    – Waxa la diiwaan-geliyey 142 Kiis oo KUFSI ah.
    – Waxa la diiwaan-galiyey 535 Fal-dambiyeed la xidhiidha ka ganacsiga Maandooriyayaasha kala duwan.
    – Waxa la diiwaan-geliyey 302 Dacwadood oo la xidhiidha Shilalka Gaadiidka.
    Haddaba, Xukuumaddu markii ay aragtay baaxadda dhibaatada, isla markaana daristay sababaha keenaya dambiyadan, waxa ay u aragtaa in lagu yarayn karo:
    – Saboolnimada oo hoos loo dhigo.
    – Dadka aqoonta leh oo sameeya wacyi-gelin ka dhan ah dambiyada.
    – Xukuumaddu waxa ay xoogga saaraysaa adkaynta sharciyadda lagu xakamayn karo dambiyada, sida; Shilalka Gaadiidka iyo Maandooriyayaasha.
    – Xukuumaddu waxa ay dagaal la galaysaa dambiyada kala ah Dilka, Maandooriyaha iyo Kufsiga.
    4. Doorashooyinka
    Mudanayaal iyo Marwooyin,
    Somaliland waxa lagu majeertaa dimuqraadiyadda iyo degenaanshaha. Labadaas oo dalal Gobolka ku yaallaa aanay nasiib u helin. Doorashooyinka xorta iyo xalaasha ah ee hal qof iyo hal Cod oo aynu ku dhaqmaynay muddo 19 sanno ah, waxay Somaliland u horseeday sumcad wanaagsan iyo qadarin.
    Waxa Illaahay Mahaddii ah in doorashooyinkii isku-sidkanaa ee muddada dheer la sugayey ee Golaha Wakiillada iyo Deegaanka la diyaariyey in ay qabsoomaan muddo maanta laga joogo 83 maalmood.Saxal-qaaddii fooraha doorashaduna waxa ay ka dhacaysaa dhammaan dacallada Gobollada Somaliland.
    Waxaan u mahad-celinayaaGolahaBaarlamaanka, Axsaabta Qaranka, Komishanka Doorashooyinka, Ciidammada Amniga, Murashixiinta iyo Shacabka Somaliland oo isla qaatay doorasho hal cod iyo hal qof ah, isla markaana ka midaysan in ay doorashadu innoogu qabsoonto, oo innoogu dhammaato si nabad-gelyo buuxda ah. Taasi waxa ay muujinaysaa qaan-gaadhnimada siyaasadeed ee ay Somaliland gaadhay.
    Xukuumaddu waxa ay ku tala-gashay, oo diyaarisay Miisaaniyaddii Diiwaan-gelinta iyo Doorashooyinka oo dhan 132.6 Bilyan ooSL. Shillin ah.
    Markii hawsha doorashada aynu bilownay, waxa inna soo gaadhay ballan-qaad maaliyadeed oo saaxiibada Somaliland innagu caawiyeen. Taas oo ay ku taageerayeen doorashooyinka Somaliland. Taageeradaasi la innoo ballan-qaaday, hor-dhaceediina inna soo gaadhay, waxa ay dhan tahay 50.1 Bilyan oo SL. Shillin ah. Lacagtaasi 33.1BilyanooSL.Shillinoo ka mid ah waxa bixiyey ama ballan-qaaday Dalalka UK, Sweden, iyo Midowga Yurub. Halka 17 Bilyan oo SL.Shillin ah ay bixisayTaiwan.
    Dawladda Somaliland waxa ay go’aansatay in doorashada aynu qabsanno, oo aan la innoo qaban. Sababtoo ah doorashooyinku waa masiirkii siyaasadeed ee ummadda, waana masuuliyad innoo gaar ah.
    Mudanayaal iyo Marwooyin;
    Murashixiinta u taagan doorashooyinka isku-sidkan waa 993 Murashax. Dhammaantood waxa la soo mariyey jaran-jar sharci oo lagu hubinayo aqoontooda, kartidooda iyo xil-kasnimadooda. Ammaan, qadarin iyo ixtiraam baan u haynaa. Dadka Kubadda ciyaaraa waxa ay yidhaahdaan, ‘Kubaddu Waa Bar Cad iyo Bar Madow’. Siyaasaddana warqadda Codbixintu waa Haa iyo Maya. 331 Murashax ayaa helaya waraaqda Haa.
    Walaalayaal,
    Maanta oo ay doorashada innaga xigto 83 maalmood, tirada murashixiinta guulaysanaysa waynu garanaynaa. Waxa kaliya oo innaga qarsoon magacyadooda iyo wajiyadooda. Waxaan leeyahay tirada natiijada guulaystayaasha ee aan sii arkayno, marka Komishanku magacyadooda ku dhawaaqo, aynu ka ilaalino bulaan iyo sawaxan.
    5. Siyaasadda Arrimaha Dibedda
    Siyaasadda Arrimaha Dibedda Somaliland mabdi’iyan waxa ay ku dhisan tahay daris-wanaag, nabad-gelyo iyo iskaashi dhex-mara dalalka Caalamka oo dhan.
    Sannadkii dhammaaday waxa uu ahaa sannad hoodo u leh Siyaasadda Arrimaha Dibedda Somaliland. Waa sannad Somaliland Safaro ku gaalaa bixisay dalal badan oo Afrika ah, sidoo kale aybooqasho innoogu yimaadeen wufuudka kala yimi Caalamka.
    30 sanno oo aynu Ictiraafka raadinaynay, cid walba waxa ay innagula talisay, arrinta Somaliland Afrika ayey taallaa, ee Midowga Afrika arrintiina soo mariya. Iyada oo taa laga duulayo, Xukuumaddu waxa ay ku dadaashay in ay la xidhiidho dhammaan dalalka Midowga Afrika. Taasina waxa ay keentay in dalal badan oo Afrikaan ahi Qadiyaddii Somaliland qaarkood ka garaabeen, qaarkoodna taageereen.
    Wada-hadallada Somaliland iyo Soomaaliya
    Xukuumadda Somaliland oo ay ka go’an tahay xaqiijinta madax-bannaanida Somaliland, culays kasta oo ay ku kacayso, waxa ay goosatay in ay fagaare walba iyo cid kasta oo ay danta Somaliland gasho, in ay waajahdo.
    Sidaa darteed, waxa aannu ogolaanay in la amba-qaado wada-hadalladii innaga iyo Soomaaliya ka dhex socday ee taagnaa muddada dheer.
    Sida aad ka war-qabteen, waxa la iskugu yimi Shir-Madaxeedkii ka qabsoomay dalka Jabuuti. Xog-ogaal baad u tihiin in uu ahaa fagaare caalami ah oo weftigii aan hoggaaminayey si kalsooni leh, oo badheedh ah u soo bandhigay qadiyaddeena.
    Madaxweynaha Jabuuti waxaannu uga mahad-celinaynaa in uu ku hoggaamiyey shirkaasi waayo-aragnimo, xog-ogaalnimo iyo dhex-dhexaadnimo milgo leh.
    Mudanayaal iyo Marwooyin,
    Shirkaa waxa ku xigay Marti-qaadkii Madaxweynaha Kenya, Mudane Madaxweyne Uhuru Kenyatta, uu innagu casuumay Dalkiisa. Waad wada og-tihiin hab-maamuuskii iyo karaamadii uu ku qaabilay weftigii aan hoggaaminayey.
    Waad wada aragteen War-murtiyeedkii labada Dawladood soo wada saareen ee la baahiyey. Waad ka dharagsan tihiin colaaddii iyo calool xumadii ka soo butaacday Xukuumaddii maalintaa Xamar ka talinaysay iyo go’aankii ay soo saartay. Go’aankaasi umuu jeedin Dawladda Kenya, balse waxa uu qeexayey heerka naca iyo cadaawadda ee ay Dawladdaasi u qabtay Shacabka iyo Qarannimada Somaliland.
    Waxa ka horraysay iyana, in ay kula kacday nac iyo colaad taas oo kale ah dalka Gini oo innagu marti-galiyey dalkiisa.
    Waxa aan uga mahad-celinayaa Madaxweynayaasha Dalalka Kenya iyo Gini sidii milgaha lahayd ee ay innoo soo dhaweeyeen iyo go’aankii geesinnimada lahaa ee ay qaateen.
    Walaalayaal,
    Halkaa waxa innooga cad heerka ay gaadhsiisan tahay cadaawadda la innoo qabo.
    Balse dhammaan safaraddii iyo wada-hadalladii aynu galnay sannadkii tagay waxa Somaliland uga soo go’ay midho la taaban karo oo ah in Qadiyadda Somaliland tahay Qadiyad Caalami ah oo aan la dhayalsan karin.
    Waxa kale oo aynu kasbannay Saaxiibo hor leh oo aan ku yeelanay Afrika iyo Adduunkaba.
    Qaramada Midoobay (United Nations)
    Dhismaha Qaramada Midoobay waxa saldhig u ah Dhawrista Xuquuqda Aadamaha iyo Xaqa Ummadi u leedahay Aaya-ka-tashigeeda. Waxa Shacabka Somaliland ka xun yahay in Qaramada Midoobay marnaba ixtiraamin Mabaadiida Saldhiga u ah Dhismaha Qaramada Midoobay, marka loo eego sida ay indhaha uga lalisayRabitaanka iyo go’aammadii masiiriga ahaaee Shacabka Somaliland gaadhay 18-kii May 1991.
    Shacabka Somaliland, markii ay bur-burtay Dawladdii lagu midoobay, waxa ay go’aansadeen, iyaga oo isku dhan, in ay ka baxaan midowgaasi. Waxa ay qaateen in ay dhistaan Dawladda Somaliland.
    Somaliland waxa ay qaadday jidka nabadda, Dawlad dhiska, Dimuqraadiyadda, Doorashooyin qof iyo cod ah, Is-beddelka hoggaanka dalka oo u dhaca si nabad ah. Balse Qaramada Midoobay marna kamay hadal, kamanay garaabin, qadarintii iyo ixtiraamkii ay ka mudnaydna ka may helin Somaliland.
    Waxa yaab leh in Dawladaha qaarkood ay aqoonsi iyo taageero Maaliyadeedba ay siiyaan Soomaaliya, oo qaadatay jidkii bur-burka, Fawdada, qaska siyaasadda iyo jah-wareerka.
    Saw lama odhan karo Dawladaha hubka iyo dhaqaalaha ku dal-dalaya Soomaaliya waxa ay ka leeyihiin dano guracan oo kollayba ka fog kuwo dan u ah Shacabka Soomaaliya.
    Maanta waad og-tihiinoo Dawlad wakhtigeedii dhammaaday, oo aan sharci u kordhin ayaa ka-talisa Muqdisho, doorashana uma jeeddo, waliba sida Warbaahintu sheegayso, Xubnaha Beesha Caalamka ka jooga Xamarwali mawqifka ay ka qabaan Dawladdaa wakhtigeedii dhammaaday ma cadda.
    Waxa intaa dheer, oo Somaliland gar-darro ku ah, in Qodobbada la isku haysto ay ka mid tahay wax loogu yeedhay Xubnaha Baarlamaanka Muqdisho ee Gobollada Waqooyi. Somaliland aad bay uga xun tahay in loogu yeedho Gobollada Waqooyi. Somaliland gar-darro cad bay u aragtaa in la yidhaahdo Xubno Baarlamaan oo lagu sheego in ay matalayaan Somaliland ayaa fadhiya Xamar.
    Shacabka Soomaaliya waxa aan leeyahay, yaanu aayihiinna ka talin nin dalkiisii fakad ka ah, idinkana aan idiin tudhayn.
    Xubnaha Somaliland u dhashay ee hawshaa ku foogan waxaan u sheegayaa in Shuruucdii lagula dhaqmi jiray aad loo adkaynayo, waayo waxa inoo fududaatay in la yidhaahdo waa hebel oo waa nin weynoo dalkiisii kusoo noqdaye halla saamaxo, kii la saamaxay baa noqday oo imika ka taliya meeshii, dee caqli ma aha oo qarannimaday meel kaga dhacay, laakiin sharcigii adkaa ee aad meelmariseen ee ahaa illaa maxkamad la mariyo lama saamixi karo, ayaa lagu dhaqayaa haku talo galaan.
    Gebo-gebo:
    Mudanayaal iyo Marwooyin,
    Hillaadinta iyo u-diyaar-garowga Mustaqbalku aqoon ahaan iyo dhaqaale ahaan, waxa uu muhiim u yahay wanaajinta nolosha iyo horumarka dadkeena.
    Dhibaatooyinka maanta innoo muuqda waxa ka mid ah:
    – Dhibaatooyinka Dadku abuuray, sida (Khilaafka badan, Dhuxulaysiga oo abaaraha horseeda, ceshiimooyinka iyo dhul-boobka magaalooyinka).
    – Is-beddelka Cimillada adduunka,
    – Tiknoolajiga casriga ahi in kastuu wax-tar badan leeyahay, haddana haddimadiisuu leeyahay.
    – Dhibaatooyinka Fiditaanka Magaalooyinka iyo Korodhka Qul-qulka dadka Miyiga ka soo guuraya.
    Dhibaatooyinkaa aan soo sheegnay,waxa ay inna tusaysaa in ay innoo taallo qabyo badan, waxaanay innagu waajibinaysaa inteenna maanta nool ee xilka haysa Dawlad, aqoon-yahan, Baayac-mushtar, Culimo iyo Wax-garadka guud ahaanba in aan fadhiga ka kacno, oo tacab galno, oo dhito iyo taariikh wanaagsan uga tagno Jiilalka soo socda.
    Somaliland maxay doonaysaa 10-ka sanno ee soo socda? Somaliland iyada oo cuskanaysa Hiraalka Horumarinta Somaliland ee 2030,waxa ay doonaysaa in ay noqoto dal dimuqraadi ah oo sharci lagu dhaqmo, nabad-gelyo ah, barwaaqo ah, dadkiisu ku nool yihiin hodan-tinimo loo dhan yahay, oo aan in yar ladnaantu ku koobnayn, iyo in ay noqoto iftiinka aqoonta iyo ilbaxnimada ee ka dhex muuqda Afrika.
    Walaalayaal, Hiraalkaa wanaagsan lagu gaadhi mayo fadhi iyo kala qoqob, balse waxa lagu gaadhayaa Iskaashi, Isku-duubni, midnimo iyo walaalnimo aan sal-guurayn oo shacabkeena oo dhan gacmaha isku qabsado sidii aan u gaadhi lahayn hammigaa iyo hiraalkaa inooga muuqda hirka fog.
    Ugu dambeyn,
    Shacab-weynaha JSL waxaan u rajaynayaa Guul waarta, barwaaqo iyo nabad-gelyo.
    Waxa aan mar kale ammaan iyo bogaadin u dirayaa Golayaasha dhawaan xilka wareejin doona. Waxaan soo dhawaynayaa Golayaasha xilka qaban doona.
    Waxaan Illaahay ka baryayaa in doorashadu noqoto mid khayr leh oo horumar iyo nabad-gelyo innoo horseeda.
    Jamhuuriyadda Somaliland Ha Waarto,
    Shacabka Somaliland Ha Guulaysto.
    Mahadsanidin.
    Eebbaa Mahad Leh
    158609906_3720438644736628_4413341626647
    158671808_3720438634736629_4263493923732
    159061764_3720438691403290_7855141435616
    158671808_3720438801403279_5552901223144

    Qaran News


  7. Muqdisho (Caasimada Online) – Golaha Midowga Musharaxiinta Soomaaliya ayaa qoraal ay ku sheegeen “inay kula socod siinayaan xaaladda adag ee is-mari waaga siyaasadeed ee halista ku ah qarannimada Soomaaliya” u diray qaar ka mid ah madaxda ururada caalamiga ah iyo wasiiro arrimo dibadeedyada dhowr dal.

    Qoraalkan ayey 15-ka musharax ee golahan u direen Xoghayaha arrimaha dibedda Mareykanka Antony J. Blinken, Wakiilada sare ee Midowga Yurub ee siyaasadda arrimaha dibedda iyo amniga Josep Borrell, xoghayaha arrimada dibedda Britain Dominic Raab, Wasiirka arrimaha dibedda Turkey Mevlüt Çavuşoğlu, guddoomiyaha Midowga Afrika Felix-Antoine Tshisekedi Tshilombo, Xoghayaha ururka iskaashiga dalalka Islaamka Dr. Yousef Bin Ahmad Bin Abdul Rahman Al-Othaimeen iyo xoghayaha guud ee Jaamacadda Carabta Ahmed Aboul-Gheit.

    Golaha Midowga Musharaxiinta ayaa qoraalkooda ku sheegay, in xubnaha ay u direen ay doonayaan inay gacan ka gaystaan, in si deg deg ah loo fuliyo hanaan doorasho oo xaqiijinaya doorashooyin baarlaman iyo mid madaxweyne.

    “Tan iyo markii uu dhammaaday muddo xileeka xafiiska ee madaxweynihii hore ee Farmaajo, 7-dii Febraayo, Soomaaliya ma lahyen dowlad sharci ah oo dastuur ku dhisan,” ayaa lagu yiri qoraalka.

    Waxa ay sheegeen “in doodda ku dhisan danta shakhsi ee madaxweynihii hore ee ah inuu xafiiska sii joogayo inta laga doorto cid beddesha ay tahay mid aan sax aheyn, sababtoo ah isagaa ay ah sababta ugu weyn ee dib u dhigtay hanaankii doorasho.”

    Golaha Midowga Musharaxiinta waxay sheegeen inay tahay wax laga xumaado in Farmaajo iyo xulafdiisa maamulka ay weli diidan yihiin inay awoodda wareejiyaan, islamarkaana saamileyda kala shaqeeyaan fududeynta doorasho xor iyo xalala ah, sida qoraalka loo dhigay.

    Waxay intaas ku dareen inay rumeysan yihiin in Farmaajo uusan si iskiis ah talada u wareejin doonin, islamarkaana “uu si wadi doono inuu arbusho dadaallada lagu fulinayo hanaan doorasho oo dimoqraadi ah.”

    Waxa ku eedeeyeen Farmaajo in ficalladiisa ay helis gelinayaan xasiloonida Soomaaliya, islmarkaana uu weli diidan yahay inuu si daacad ah ula xaajoodo madaxda maamul goboleedyada Soomaaliya, sida qoraalka loo dhigay

    Waxa kale oo ay sheegeen in xoriyadda hadalka caburin lagu hayo islamarkaana uu Farmaajo diiday dibad-bax nabdoon oo lagu damaanad qaaday dastuurka dalka, ayada oo loo adeegsanayo ciidamada militariga.

    Midowga Musharaxiinta ayaa sidoo kale ururada iyo dalalka qoraalka loo diray ku wargeliyey in ciidamada ay maal-geliyeen ee Soomaaliya laga soo weeciyey dagaalkii Al-Shabaab, loona adeegsanayo caburinta dibad-baxayaal nabadeed.

    Ciidamada ay xuseen waxaa ka mid ah Gorgor iyo Haramcad, oo Turkish-ka ay tababareen iyo Waran oo ay tababareen Mareykanka.

    Qoraalka ayey ugu dambeyn Golaha Midowga Musharaxiinta ku dalbadeen:

    1 – In Farmaajo uu mas’uuliyadda amniga iyo arrmiha doorashada ku wareejiyo ra’iisul wasaaraha.

    2 – Inuu xilalka ka qaado taliyayaasha ciidamada ee ku lugta leh weerarka shacab si nabdoon u dibad-baxayey iyo hoggaamiyayaasha mucaaradka, uuna ka joojiyo ciidamada inay siyaasad ku lug yeeshaan.

    3 – Inuu ballaariyo saaxada siyaasadda, sidaas darteedna kulamada, dibad-baxyada iyo dhaq-dhaqaaqyada kale ee nabadeed la qaban karo ayada oo wax xanibaad ah aysan saarin dowladda.

    Madaxtooyada Soomaaliya si deg deg ah ugama aysan jawaabin qoraalkan.
    CPC-Letter-to-International-parteners-3- CPC-Letter-to-International-parteners-3- CPC-Letter-to-International-parteners-3- CPC-Letter-to-International-parteners-3-

    VOA


  8. Muqdisho (Caasimada Online) – Sii-hayaha xilka Ra’iisal wasaare ku-xigeenka oo horkacaya  wafdi culus oo dowladda u dirtay dalka Netherland, gaar ahaan magaalada Hague, si ay u gudbiyaan gal-dacwadeedka Badda ee haatan horyaalla maxkamadda cadaaladda adduunka ee ICJ ayaa ka hadlay kiiska Badda ee kala dhaxeeya Kenya.

    Mahdi Guuleed ayaa muujiyey rajo wanaagsan oo uu ka qabo inay Soomaaliya guul kasoo hoyn doonto dacwadaas oo marxalado kala duwan soo martay tan iyo markii la gudbiyey dacwadaan, ayada oo dib u dhacyo badan wajahday.

    “15-ka Maarso 2021 ayay bilaaban doontaa in dacwadda la dhageyso, rajo wanaagsan ayaan ka qabnaa in aan guul ka gaarno halganka badda oo maraaxil kala duwan soo maray, kalsooni wayn baan qabnaa, 2019-kii dabayaaqadkeeda ayay ahayd in la isugu yimaado dhageysiga dacwadda balse sababo jiro awgeed & cudurka Covid-19, hadda diyaar ayaan u nahay,” ayuu yiri.

    Mahdi ayaa horkacaya wafdi u badan wasiiro oo ay qeyb ka yihiin xeer ilaaliyaha guud ee qaranka iyo diblumaasiyiin ka qaybg-alaya dacwadda Badda ee wadamada Soomaaliya iyo Kenya, kuwaasi oo ka qeyb-galaya dhageysiga dacwada oo dhaceysa toddobaad kadib.

    Sidoo kale Xeer ilaaliyaha qaranka, Suleymaan Maxamed Maxamuud ayaa dhankiisa sheegay ‘in u halganka badda uu qayb ka yahay xorriyadda waddanka’, islamarkaana Soomaalida guud ahaan mas’uuliyad ka saaran tahay sidii loo garab istaagi lahaa qareennada difaacaya Badda Soomaaliya.

    “Kenya marar kala duwan ayay codsiyo u dirtay maxkamadda ICJ si dib loogu dhigo dacwadda, badda Soomaaliya waa qayb kamid ah xorriyadda & awoodda Dalka, dastuurka dalka ayaa dhigaya in aan la aqbali karin in taako kamid ah dhulka, badda & cirka Soomaaliya lagu soo xad-gudbo, ujeedkii Soomaaliya ay ugu biirtay ICJ 1963-dii waxa ay ahayd in sidaan oo kale si nabadgalyo ah ugu gudbiso dacwadaha tan lamid ah,” ayuu yiria.

    Dhaq-dhaqaaqa socda ee dacwadda Badda ayaa kusoo aadaya, iyadoo ay Kenya marar badan isku dayday inay dib u dhigto kiiskan, balse ay ku gacan seertay Maxkamadda ICJ.

    Si kastaba, dhageysiga dacwaddan ayaa toos loo guda-geli doono 15-ka bishan March oo ku beegan Isniinta soo socota, iyada oo dowladaha Soomaliya iyo Kenya ay heystaan qareeno ajaanib ah iyo sidoo kale khubaro sare oo u kala doodaya labada dhinac.


  9. Hanti-dhowraha Guud ee Qaranka, Mudane Maxamed Maxamud Cali, ayaa hambalyo ku aaddan Maalinka Caalamiga Haweenka ee 8-da Maarso u diray dhammaan haweenka Soomaaliyeed.

    Haweenka Soomaaliyeed waxaa ay door muuqda ka ciyaarayaan, isla markaana ay laf dhabar u yihiin dadaallada dib u soo kabashada ee dalkeenna ka jira.

    “Waxaan ugu hambalyaynaya dhammaan Haweenka Soomaaliyeed munaasabadda Maalinka Caalamiga Haweenka awgeed. Hal adeegga ay muujiyeen sidii loo horumarin lahaa bulshada iyo hay’adaheenna dowliga ah, waa mid mudan bogaadin iyo in la sii xoojiyo” ayuu yiri Hanti dhowraha Guud Qaranka Maxamed Maxamud Cali.

    Maalinka Caalamiga ee Haweenka ayaa ah munaasabad kor loogu qaado, isla markaana lagu aqoonsado dadaallada kartidu ay ku dheehantahay ee ay haweenka dunidu ay u hayaan bulshooyinkooda.

    View the full article


  10. Haweenay intay iska furtay Ninkii ugu taajirsanaa dunida Guursatey Macallin Ciyaalkeeda u dhiga Maadada Sayniska

    Ms. Scott i

    MacKenzie Scott, oo ahayd xaaskii hore ee Jeff Bezos oo mar ahaa ninka ugu taajirsan adduunka ayaa guursatay macallin saynis ka dhiga iskuulka ay carruurteeda dhigtaan.

    Ms Scott ayaa ka mid ah haweenka dunida ugu taajirsan waxayna bixisay in ka badan $ 4bn (£ 2.9bn) hantideeda.

    Wararka la xiriira guurkeeda iyo Dan Jewett ayaa lagu shaaciyay website-ka hay’adda samafalka ee Giving Pledge.

    “Dan waa nin aad u wanaagsan, waana ku faraxsanahay guurkooda,” ayuu Mr Bezos ku yiri hadal uu soo saaray.

    Ms Scott, oo hantideeda lagu qiyaaso $ 53bn sida ku cad Forbes, ayaa sheegtay inay dooneyso inay bixiso inta badan.

    Tan iyo markii ay kala tageen iyada iyo seygeedii hore waxay bixisay lacag dhan 1.7 bilyan oo doollar oo kaalma ah.

    Lacagahan ayay sheegtay in ay ku bixisay arrimo ay kamid yihiin goobo waxbarasho, wax ka qabashada isbadelka cimilada iyo arrimaha caafimmaadka.

     

    Haweeneydan ayaa waxay is-guursadeen Bezos kahor inta aanu asaasin Amazon, waxayna mar kamid ahayd shaqaalaha shirkadda Amazon, haseyeeshee markii ay kala tageen ayaa waxay heshay boqolkiiba afar hantida shirkadda.

    Boggeeda qoraaga Amazon ayey ku sheegtay inay “ku nooshahay Seattle iyada iyo afarteeda carruur ah iyo seygeeda Dan.” Wuxuu wax ka dhigaa iskuulka ay dhigtaan caruurteeda.

    MacKenzie Scott iyo Dan Jewett.
    MacKenzie Scott and Dan Jewett.

    Haweeneydan ayaa markii ay dalbatay furriinka waxay heshay hanti dhan 35.6bn bilyan oo doollaar, waxayna taas keentay in ay kamid noqoto haweenka adduunka ugu taajirsan iyadoo aanan wax dhib ah u marin helidda hantidaas.

    35.6 bilyan waa lacagta keliya ee ay ka heshay asaasaha shirkadda Amazon oo ay kala tageen, waxaase la qiyaasayaa in lacag intaas ka badan ay leedahay.

    Haweeneydan ayaa afar caruur ah u heysa madaxa shirkadda Amazon, waxayna aqal galeen sanadkii 1993.

    Ms Scott waxay hada ku jirtaa kaalinta 22-aad ee qofka ugu taajirsan dunida halka Mr Bezos uu kaalinta koowaad ku jiro hantidiisa $ 177bn.

    Waxyar kadib markii ay kala tageen Bezos, waxaa ay ku biirtay olole ballan qaad oo la sameynayay, kaas oo ay qeyb ka ahaayeen maalqabeeno sheegay in ay doonayaan in qeyb kamid ah hantidooda ay rabaan inay bixiyaan.

    Website-ka The Giving Pledge waxaa loo sameeyay dadka bilyaneerada ah ee ballanqaada inay hantidooda qaar ka mid ah ugu deeqayaan hay’adaha samafalka..

    Lacagtan ay bixisay 12 kii bilood ee lasoo dhaafay ayaa timid xilli dunida ay la daala dhaceyso saameynta ka dhalatay waxyeelada cudurka corona.

    Qaran News


  11. Garowe (PP News Desk) — Shortly after Covid-19 was declared a global pandemic, experts had recommended face-covering as one of the preventive measures against the novel coronavirus. In Puntland the price of imported, disposable face-coverings have climbed.

    Puntland tailors in Garowe have stepped in to meet the demand for reusable face-coverings. A Puntland Post reporter visited Garowe market yesterday to see how tailors have found ways to design and tailor reusable face-coverings.

    Ruqiyo.jpg?resize=1000%2C563&ssl=1Ruqiya has bought a face-covering made in Garowe

    “I have bought the face-covering I am wearing from a tailor in this marker. It was made from a clean fabric. I have more confidence in face-coverings manufactured here than those imported from foreign countries. ” said Ruqiya, a small business owner in Garowe. Ruqiya urged citizens to go to local tailors and order custom-made face-coverings to prevent the spread of Covid-19!

    Cabdirahman.jpg?resize=1000%2C563&ssl=1Abdirahman: As tailors we are doing our bit to prevent the spread of COVID-19, and make affordable and reusable face-coverings

    “We are doing our bit to prevent the sprad of COVID-19. Consumers cannot afford to buy face-coverings sold at pharmacies. That’s why I have begun to make reusable face-coverings at affordable prices” said Abdirahman Boobsiiye, a tailor in Garowe, the administrative capital of Puntland State. Abdirahman said that he was exploring to make more types of the face-coverings.

    Puntland State Government is looking into making face-covering mandatory in public spaces. “Puntland Government should commission local tailors to make face-coverings to be distributed to the poor families free of charge” suggested Mohamud Ali, a teacher in Garowe.

    © Puntland Post, 2021

    The post Puntland Tailors Meet Surging Demand for Face-coverings to Prevent Spread of Covid-19 appeared first on Puntland Post.


  12. Hargeysa (Caasimada Online) – Madaxweynaha Somaliland, Mudane Muuse Biixi Cabdi oo maanta baarlamaanka maamulkaasi ka jeediyey khudbadiisa sanad-laha ah ayaa wuxuu kaga hadlay arrimo dhowr ah oo ay ka mid tahay xaaladda adag ee Soomaaliya.

    Muuse Biixi ayaa shaaca ka qaaday in shacabka ku dhaqan Muqdisho ‘ay yihiin dad afduuban’ islamarkaana laga yeesho sida la rabo, sida uu hadalka u dhigay.

    Madaxweynaha Somaliland ayaa xusay in madaxda talada heysa ay sidoo kale qaadaan tallaabooyin cadaawad ah oo dadka Soomaaliyeed sii kala fogeneysa.

    “Shacbiga Muqdisho iyagaaba afduuban, dadka talada u hayaana waxay qaadaan tallaabooyin cadaawad ah oo dadka kala fogeynaya,” ayuu yiri madaxweyne Biixi.

    Dhinaca kale wuxuu soo hadal qaaday marxaladda kala guurka ah ee ay haatan ku jirto Soomaaliya, wuxuuna hoosta ka xariiqay in madaxweynaha waqtigiisu dhammaaday uu xafiiska sii joogo, isaga oo aan heysan sharci ama muddo kordhin heshiis lagu yahay.

    “Maanta Muqdisho dowladdii hore wakhtigeedii wuu dhammaaday dawlad cusubna lama dooran sharcigana uma kordhin haddana wuu fadhiyaa waana maamulayaa, ”ayuu yiri.

    Madaxweynaha Somaliland ayaa sidoo kale khudbaddiisa diirada ku saaray arrimaha Somaliland, gaar ahaan doorashooyinka, dhaqaalaha, amniga iyo horumarada la gaaray.

    Si kastaba ma’ahan markii ugu horreysay ee ay Somaliland ka hadasho arrimaha Soomaaliya gaar ahaan doorashooyinka iyo xaaladda kala guurka ah ee lagu jiro.


  13. wafdi.jpg?resize=960%2C720&ssl=1

    Magaalada Muqdisho waxaa maanta ka baxay guddiga Dowladda Soomaaliya u xil saartay dhageysiga dacwadda badda ee u dhaxeysa Soomaaliya iyo Kenya.

    Wafdi uu hogaaminayo Ra’isul Wasaare ku-xigeenka Soomaaliya Mahdi Maxamed Guuleed ayaa saacad ka hor u ambabaxay magaalada Hague ee dalka Holland, wafdiga waxaa qeyb ka ah xeer ilaaliyaha Qaranka Sulaymaan Maxamed Maxamuud iyo xubno kale oo ku xeel arrimaha sharciga.

    Mahdi Guuleed ayaa sheegay in Dowladda Soomaaliya diyaar u tahay ka qeybgalka dhageysiga dacwadda oo looga qeybgalayo labo qaab oo kala ah dad maxkmadda jooga iyo kuwo Online uga qeybgalaya.

    Maxkamadda Caalamiga ee Cadaaladda ICJ ayaa dhawaan ku gacan sayrtay dalab uga yimid Kenya oo ay ku dooneysay in dib loo dhigo dhageysiga dacwadda kala dhaxeysa Soomaaliya.

    Dhageysiga dacwadda badda ayaa furmaya 15-ka bishan, wuxuuna ku egyahay 19 bishan Maarso 2021.

    PUNTLAND POST

    The post Soomaaliya oo wafdi ka qeybgalaya dhageysiga dacwadda badda u dirtay Hague appeared first on Puntland Post.


  14. Muqdisho (Caasimada Online) – Ganacsade Ciise Xaaji Cabdulle oo ka mid ah ganacsatada Soomaaliyeed ayaa sheegay inuu leeyahay gaari noociisu yahay Surf sumadiisuna tahay AH 2737, kaas oo ay dhowaan UN-ku shaaciyeen in laga yaabo in maalmaha soo socda uu  isku qarxiyo magaalada Muqdisho ee caasimada Soomaaliya.

    Ganacsade Ciise Xaaji Cabdulle oo kasoo muuqday warbaahinta ayaa beeniyey digniinta kasoo baxday UN-ka, wuxuuna soo bandhigay gaariga oo uu sheegay in uu isagu leeyahay, islamarkaana ay been abuur yihiin wararka la faafiyey ee ah inuu qarax sido.

    Sidoo kale ganacsadahan ayaa shaaca ka qaaday in qatar la galiyey naftiisa iyo maalkiisa, wuxuuna UN-ka ka dalbaday inay magdhow ka bixiyaan arrintaasi.

    Ciise Xaaji Cabdulle oo hadalkiisa sii wata ayaa tilmaamay in gaariga uu geeyey xarunta hay’adda dambi baarista ee CID-da, kadibna la baaray, sida uu hadalka u dhigay.

    Illaa iyo hadda ma jiro wax hadal ah oo kasoo baxay dhinaca UN-ka oo horey shaaciyey digniinta la xariirta in gaarigan uu sido walxaha qarxa.

    Si kastaba muddooyinkii u dambeeyey ayaa waxaa soo baxayey digniino kala duwan oo la xiriiro weeraro ay abaabuleyso kooxda, kadib markii ay bateen qaraxyada Muqdisho.

    202138637507609299206484.jpg 202138637507609757467811.jpg


  15. Guddoomiyaha Gobolka Banaadir Cumar Maxamed Maxamuud (Filish) ayaa shir jaraa’id uu qabtay waxa uu amray bulshada Caasimadda in ay u dhaga nuglaadaan fariimaha caafimaad iyo wacyigalinta uu wado maamulka gobolka Banaadir ee loogu hortagayo faafitaanka caabuqa COVID-19.
    Duqa magaalada Muqdisho ayaa sidoo kale tilmaamay in ay ciqaab la kulmi doonnan cidii fulin weyso awaamiirta ay soo saartay wasaarada Caafimaadka ee la xariirta cudurka Coronavirus.
    Waxa uu sidoo kale tilmaamay in ay jiraan dad aan weli qaadan amarrada looga hortagayo xanuunka oo ay soo rogtay dowladda .
    Cumar Filish ayaa yiri ” Marka hore waxaa la yiri goobaha ganacsiga halaga illaaliyo dadka ka adeeganaya Afxir la’aan in ay galaan oo ay ka adeegtaan , suuqyada waa sidoo kale, dadka goobta ganacsiga wax ku iibinayana iyagana waa sidoo kale ay afka xirtaan oo aanay isku dhawaan, oo gacmaha la dhaqdo , wacyi gelintu intaas ayeey aheyd.”
    “Waa sii badate dadkii laga helaayay waxaa la xiray markaas Jaamacadihii iyo Iskuulladii waxaa la joojiyay dhamaan goobahii la isugu imaanayay sida Aroosyada iyo meel kasta oo ay bulshada isugu imaaneysay , haddii ay qatartu ay sii socoto waxaa la xiri doonaa Duulimaadyada laakiin illa hadda dowladdu go’aan ma qaadan lagu xiraayo duulimaadyada maxaa yeelay waxaa la raejeeynaya in ay dadku u dhega nuglaadan wacyi gelinta iyo tallooyinka caafimaad ee la bixinayo” ayaa intaas raaciyay
    Ugudambeyntii Gudoomiyaha Gobalka Ayaa u digay goobaha Waxbarashada ee Welli furan isagoo yiri “Welli waxaa jira Iskuulladii la yiri hala xiro qaar furan ayaa jiro , waxaa jira dadkii la yiri markii aad wada mareysaan ama BL ama Bajaaj aad raaceysaan ha idiin xirnaado Afsaab(Face Mask), weli uma xirna , een goobihi isu imaatinka qaar baa weli la isugu yimaadaa “.
    “Haddii intaas aan soo sheegnay weli ay sii taagan yihiin maxaa la sameyna sadar muuqda su’aal ka dhan waa in la ciiqaaba , ciqaabtu maxeey noqoneysa Ganaaxa ku imaanaya , ayaan dhaweyn 1 March markii aan arrintaan ka hadleynay waxaan irri Isbuuc kadib ayaa ganaax bilaaban doonna , haddana amarkii madaxda  dowladda tiri Isbuuc kadib ayaa ganaaxu Bilaaban doonna , marka 15 bisha ayuu bilaabmi doona Ganaaxa “.
    157199905_2827648440807230_2506150176931 158216854_2827648577473883_3000004391189 158266915_2827648780807196_4896188000215 158267071_2827648394140568_4915253755865 158267071_2827648394140568_4915253755865 158277720_2827648710807203_2835558243597 158417327_2827648754140532_8847509492096 158437157_2827648614140546_7121101675438

    Source: goobjoog.com


  16. 48 Arday oo ku Dhaawacmay Dab ka Kacay Dugsi ku yaal Hargeysa

    157982694_2879234752352336_1511798208685
    Sideed iyo afartan qof ayaa ku dhaawacmay Dab weyn oo ka kacay machadka culuumta diinta ee Dacwa.
    Ciidanka Dab-demiska oo goobta ka hawlgalay ayaa soo samatabixiyey dhammaan dadkii, iyadoo la gaadhsiiyay cisbitaalka weyn ee Hargeysa.
    afartan dumar ah iyo sideed rag ah ayaa ku dhaawacmay , sida oo kale waxa uu dhaawac soo gaadhay askari ka tirsan Ciidanka Dab-demiska kaasi oo samatabixinaayay dadka ku jiray dhismaha uu dabku ka kacay.
    Taliyaha ciidanka dab-demiska Somaliland sareeye guuto Axmed Maxamed Xasan
    Sawaaxili, Duqa Hargeysa Cabdiraxmaan Maxamuud Caydiid iyo badhasaabka gobolka Maroodijeex Jaamac Xaaji Axmed ayaa ka hadlay dhacdadan, waxaanay guud ahaan wacyigelin ujeediyeen bulshadu inay dhismayaasha u sameeyaan meelo laga baxo hadii dab ka dhaco, waxaanay bogaadiyeen shaqada ciidanka Dab-demiska Somaliland u hayo bulshada.
    Machadkan ayaa waxaa dhiganayay boqolaal arday gaadhayayna 250 arday, kuwaasi oo ku baranayay culuumta diinta, waxaana ciidanku badbaadiyay dhammaan ardaydaas oo ku jiray Dhisme ka koobnaa laba dabaq oo kala ahaa 20 qol iyo masaajid,Ardayda dhaawacu soo gaadhay ayaa dhaawacadu sababay daadgurayntii ay ka soo daadanayeen dabaqa sare, ka hor intii aanuu ciidanka Dab-demisku soo gaadhin goobtaas, sidoo kale ardayda ayaa ku neefqabatoobday qiiqii Dabkaa ka dhashay.

    Qaran News