Calleenta adduunka dhan raadinayo ee uu dalabaadkeedu xadka ka baxay

[Deeq A.]

Calleenta matcha ayaa adduunka aad u qabsatay. Shaaha cagaarka ah ee Japanese-ka ah waxaa laga heli karaa meel kasta oo lagu iibiyo kafeyga iyo shaaha.

Waallida matcha-ga caalamiga ah waxaa buunbuuniyay warbaahinta bulshada (social media), iyada oo dadka caanka ah ay soo wadaagaan talooyinka wax soo saarka, faallooyinka iyo cuntooyinka. Hashtag-ka “Matcha Tok” waxa uu soo jiitay tobanaan milyan oo aragtiyo ah.

Caannimada Matcha ee sii kordheysa ayaa sidoo kale lala xiriirinayaa dalxiiska Japan ee ka dib xanuunkuu Covid, iyadoo lacagta daciifka ah ee waddanku ay ka dhigtay meel soo jiidasho leh iyo sidoo kale kor u qaadista baahida badeecadaha Japan.

Inta lagu jiray buunbuuninta, baahida loo qabo budadan ayaa kor u kacaysa. Haweeneyda soo dejisa shaaha ee fadhigeedu yahay Mareykanka Lauren Purvis ayaa BBC-da u sheegtay in macaamiisheeda ay arkayaan waxa bishii dhan in la isticmaalo loogu talogalay oo maalmo gudahood lagu dhammeystay.

Makhaayadaha qaar ayaa xitaa waydiisanaya kiilo maalintii. Waxay aad ugu baahan yihiin inay sii wadaan,” ayay tiri Ms Purvis, oo maamusha Mizuba Tea Co.

Faa’iidooyinka caafimaad ee matcha
Matcha wuxuu qani ku yahay antioxidants – maaddooyinka kaa caawiya inay jirkaaga ka ilaaliyaan dhaawaca unugyada waxayna hoos u dhigaan khatarta cudurrada daba dheeraada.

Daraasad ay daabaceen saynisyahanno ka socda Jaamacadda Konkuk ee magaalada Seoul ayaa lagu sheegay in matcha ay ku jirto ilaa 10 jeer in ka badan antioxidants marka loo eego shaaha cagaaran ee caadiga ah.

Shaaha cagaaran iyo matcha ayaa aad isugu dhow, shaaha cagaaran waxa uu kordhiyaa dhimista miisaanka sababtuna waa heerka sare ee antioxidants. Daraasaduhu waxay muujinayaan shaaha cagaaran inuu kaa caawiyo kordhinta dheef-shiid kiimikaadkaaga iyo gubashada baruurta, taasoo ay gacan ka geysato heerarka sare ee kafeynta ku jirta.

Qaadashada caadiga ah ee matcha latte (hal qaaddo oo ah budada matcha) ayaa ka kooban qiyaastii 38-176mg oo kafeyn ah. Tani waa kafeyn ka yar koob kafeega caadiga ah.

Si kastaba ha ahaatee, Galati ayaa sheegaysa in matcha loo maleynayo in ay leedahay ‘saamayn xasiloon’ oo ka badan qaxwada sababtoo ah waxa ku jira L-theanine.

“Aashitada amino-ga ee matcha waxaa laga yaabaa inay faa’iido u leedahay habdhiska dareenka, ka caawinta dhimista walbahaarka, fududaynta walwalka iyo yaraynta hurdo la’aanta,” ayay tiri.

Daraasadaha qaarkood waxay ku xireen qaar ka mid ah waxyaabaha ay ka kooban tahay matcha – oo ay ku jiraan antioxidants iyo qaybaha kale sida chlorophyll, kafeyn iyo L-theanine – oo leh horumarinta shaqada maskaxda.

Kafeyn waxaa lagu yaqaannaa inuu ka shaqeeyo habdhiska dhexe ee neerfayaasha, kordhinta dheef-shiid kiimikaadka maskaxda oo dhan, iyo sidoo kale kor u qaadista feejignaanta iyo xusuustaada.

Cilmi-baaris ay samaysay Jaamacadda Shizuoka ee Japan waxay soo jeedinaysaa in matcha laga yaabo inay leedahay faa’iidooyinka garashada.

Daraasadda, oo lagu daabacay Maktabadda Qaranka ee Daawada, waxay ku lug lahayd 12 kaqeybgalayaasha waayeelka ah – laba rag ah iyo toban dumar ah – kuwaas oo cunayay labo garaam oo budada shaaha cagaaran ah maalin kasta muddo laba bilood ah. Natiijooyinku waxay muujiyeen calaamadaha shaqada maskaxda oo soo hagaagtay.

Si la mid ah dhammaanba waxyaabaha kale ee kafeynta laga helo, waxaa fiican in matcha si dhexdhexaad ah loo isticmaalo.

Matcha waxaa ku jira kafeyn ka badan shaaha cagaaran iyadoo qaadashada kafeyn badan ay saameyn taban kugu yeelan karto sida isku buuq, hurdo la.aan iyo wadno-garaac badan.

Kafeyn wuxuu kordhiyaa soo jeedkaaga, kaas oo loo arki karo faa’iido. Si kastaba, qaadashada xaddi badan ayaa sababi karta in jirku sii daayo adrenaline oo ah hoormoon si ku meel gaar ah u kordhiya tamarta balse sidoo kale horseedi kara inaad dareento isku buuq.

Xaddiga ugu badan ee kafeynta lagula taliyo dadka qaan-gaarka ah waa 400mg, taas oo micnaheedu yahay inaadan cabin wax ka badan hal amaba labo koob oo matcha ah maalintii.

Kuwa xasaasiyadda ku qaba kafeynta, matcha ayaa laga yaabaa inay u fiican tahay maaddaama ay ku jirto kafeyn ka yar kafeyga, iyadoo sidoo kale L-theanine-ta ku jirta ay gacan ka geysato yareynta in jirku nuugo kafeynta.

Fiiro ku aaddan tayada
Iyadoo matcha ay sanadihii dambe caan noqotay, in ka badan match-ada ka baxda Japan ayaa dunida loo dhoofiyaa.

Wararka qaar ayaa xitaa saadaaliyay in dalabka kordhay uu horseedi karo gabaabsiga matcha ee labadaba gudaha Japan iyo adduunka.

Iyagoo ka jawaabayay dalabka sii kordhaya ee matcha, shirkadaha shaaha ee Japan ee kala ah Ippodo Tea iyo Marukyu Koyamaen ayaa ku dhawaaqay markii ugu horreysay inay xaddidayaan iibka matcha.

Sida laga soo xigtay Wasaaradda Beeraha Japan, dalkaas ayaa soo saaray 4,176 oo tan oo matcha ah sanadkii 2023 – taas oo saddex jeer ka badan intii ay dhoofisay sanadkii 2010.

Balse matcha ayaa noqoneysa mid dunida caan ka ah, sidoo kalena waxaa badanaya noocyadeeda kala duwan dhanka tayada.

Qaarkood waxaa lagu daray sokor iyo dhadhan amaba wax lagu macaaneeyo, taas oo hoos u dhigeysa faa’iidadeeda caafimaad.

Qaran News