Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xidhan xabbad-joojin ka hirgasha Qasa

[Deeq A.]

Israa’iil ayaa oggolaatay “shuruudaha lagama maarmaanka ah” si loo dhammeeyo xabbad joojinta 60-ka maalmood ah ee Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa, ayuu yiri madaxweynaha Mareykanka Donald Trump.

Inta lagu guda jiro heshiiska la soo jeediyay, “waxaan la shaqeyn doonnaa dhammaan dhinacyada si loo soo afjaro dagaalka”, Trump ayaa ku yiri boostada Truth Social, isaga oo aan faahfaahineynin waxa shuruudaha ah. “Qadar iyo Masaarida, oo aad uga shaqeeyay in ay gacan ka geystaan sidii Nabad loo keeni lahaa, ayaa soo jeedin doona soo jeedintan kama dambaysta ah.

Waxaan rajeynayaa… in Xamaas ay qaadato heshiiskan, sababtoo ah ma fiicnaan doonto – KALIYA WAY KA SII DARI DOONTAA,” Trump ayaa qoray. Israa’iil ayaa olole militari ka billowday Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa ka dib markii Xamaas ay 7 Oktoobar, 2023 weerar ku qaadday Israa’iil, halkaas oo ku dhawaad 1,200 oo qof lagu dilay. Ugu yaraan 56,647 ayaa lagu dilay Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xidhan xabbad-joojin ka hirgasha Qasa tan iyo markaas, sida ay sheegtay wasaaradda caafimaadka ee Xamaas ay maamusho.

Durba ma caddeyn in Xamaas ay aqbali doonto shuruudaha xabbad joojinta. Hadalka Trump ayaa imaanaya ka hor kulan uu la yeelanayo Ra’iisul Wasaaraha Israa’iil Benjamin Netanyahu oo la qorsheeyay toddobaadka soo socda, kaasoo madaxweynaha Mareykanka uu sheegay in uu “aad u adag yahay”. Madaxweynaha Mareykanka ayaa Talaadadii sheegay inuu rumeysan yahay in Netanyahu uu doonayo inuu soo afjaro colaadda Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa. “Wuxuu rabaa, waxaan kuu sheegi karaa inuu rabo, waxaan u maleynayaa inaan heshiis isla geli doonno toddobaadka soo socda,” ayuu Trump ku daray.

Talaadadii, wasiirka istaraatiijiyada Israa’iil Ron Dermer ayaa lagu waday inuu Washington kula kulmo ergeyga gaarka ah ee Maraykanka u qaabilsan Bariga Dhexe Steve Witkoff, xoghayaha arrimaha dibadda ee Maraykanka Marco Rubio iyo madaxweyne ku xigeenka JD Vance.

Toddobaadkii hore, sarkaal sare oo ka tirsan Xamaas ayaa u sheegay BBC-da inay dhexdhexaadiyeyaasha kordhiyeen dadaallada lagu dhexdhexaadinayo xabbad-joojin cusub iyo heshiis lagu sii daayo la haystayaasha ee Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xidhan xabbad-joojin ka hirgasha Qasa, laakiin wada-xaajoodyadii lala yeeshay Israa’iil ayaa weli hakad ku jira.

Israa’iil ayaa sheegtay in colaadda ay dhammaan karto marka Xamaas gebi ahaanba la burburiyo.

Xamaas ayaa muddo dheer ku baaqday xabbad joojin joogto ah iyo in Israa’iil ay gebi ahaanba ka baxdo Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa.

Ilaa 50 la haystayaal Israa’iiliyiin ah ayaa weli ku sugan Gaza, kuwaas oo ugu yaraan 20 ka mid ah la rumeysan yahay inay nool yihiin.

Hadalka Trump ayaa imaanaya wax yar kadib markii Israa’iil ay amartay in laga daadgureeyo waqooyiga Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa ka hor inta aan la kordhinin dhaq dhaqaaqyada militari.

Ugu yaraan 20 Falastiiniyiin ah ayaa ku dhintay weerar cirka ah oo Israa’iil ay ku qaadday goob shaaha laga cabo oo ku taal xeebta magaalada Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa Isniintii, sida ay sheegeen dhakhaatiir iyo dad goob joogayaal ah.

Milatariga Israa’iil ayaa todobaadkan sidoo kale sheegay in ay baarayaan wararka sheegaya in dad rayid ah ay “waxyeelleeyeen” xilli ay ku soo dhawaadeen xarumaha gargaarka lagu qaybiyo ee Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa oo ay maamusho Hay’adda Gargaarka Bani’aadamnimada ee Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa ee Maraykanka iyo Israa’iil ay taageeraan (GHF). In ka badan 170 hay’adood oo samafal iyo NGO-yo kale ayaa ku baaqay in la xidho kooxda muranka dhalisay. Ururo ay ka mid yihiin Oxfam iyo Save the Children ayaa sheegay in ciidamada Israa’iil ay “si joogto ah” u furaan rasaas ay ku furaan dadka Falastiiniyiinta ah ee gargaar doonka ah. Israa’iil ayaa beenisay eeddan waxayna sheegtay in ururka uu lagama maarmaan u yahay in laga gudbo faragelinta Xamaas ee qaybinta gargaarka.

Bishii Maarso, heshiis xabbad-joojin oo hore ayaa burburay markii Israa’iil ay weerarro cusub ku qaadday Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa. Milateriga Israa’iil ayaa ku tilmaamay falkan “weerarro horudhac ah…oo ku salaysan diyaar garowga Xamaas ee ah fulinta weeraro argagixiso, dhisidda cudud iyo dib u hubaynta”. Heshiiskii xabbad-joojinta ee hore ee Israa’iil iyo Xamaas – oo bilaabmay 19-kii January – waxa loo dejiyay in uu yeesho saddex marxaladood, balse ma aanu dhaafin heerkii koowaad. Marxaladda labaad waxaa ka mid ahaa in la sameeyo xabbad-joojin joogto ah, soo celinta la haystayaasha ku nool Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa oo lagu beddelanayo Falastiiniyiinta ku xiran Israa’iil, iyo in gebi ahaanba ciidamada Israa’iil laga saaro Trump oo sheegay in Israa’iil ay oggolaatay shuruudaha ku xiran xabbad-joojin ka hirgasha Qasa.

Source