Xog: Muxuu salka ku hayaa khilaafka Xasan Sheekh iyo madax goboleedyada dalka?

[Deeq A.]

Madaxweynaha Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa shir gaar ah ku casuumay dhammaan madaxda maamul goboleedyada dalka iyo duqa magaalada Muqdisho, shirkaas oo hadda baaqday, islamarkaana aan la ogeyn xilliga uu dhacayo.

Xog ay heshay Caasimada Online ayaa sheegeysa in casuumadda shirka ay timid kadib markii madaxweynaha uu ka war helay caro sii kordheysa oo ka dhex jirta madax goboleedyada, taasi oo isaga ku wajahan.

Madaxweyne Xasan ayaa waxaa horey khilaaf uu ugala dhaxeeyey madaxweynaha Puntland Saciid Cabdullaahi Deni. Hase yeeshee, waxaa hadda soo baxday in xubno kale laga yaabo inay ku biiraan xeendaabkiisa.

Madaxda maamul goboleedyada ayaa ka caraysan in madaxweynaha uu ka baxay heshiisyo ay horey u wada-galeen.

Arrintan ayaa si gaar ah ula xiriirta tallaabooyinkii u dambeeyay ee Villa Somalia u qaaday dhanka dastuurka, gaar ahaan isbeddelka uu madaxweyne Xasan Sheekh ku sameeyay qodobbadii ay isaga iyo maamullada ku heshiiyeen bishii May 2023.

Golaha Wadatashiga Qaran oo ay ka maqan tahay Puntland ayaa ku heshiiyay bishii May 2023 inay dalka ka dhacdo doorasho qof iyo cod ah oo la mideeyo doorashooyinka labada heer dowladeed.

Waxay sidoo kale isku racaeen in nidaamka xukunka ee dalka uu noqdo madaxweyne iyo madaxweyne ku-xigeen, in guddiga doorashada uu noqdo 15 xubnood oo ay min laba xubnood ka timaado 5-ta maamul goboleed, 5-ta kalena ay ka timaado dowladda dhexe iyo Benaadir, iyo in xisbiyada dalka noqdaan laba xisbi.

Madaxda maamul goboleedyada arrintaan dhowr jeer oo ay mucaaradka kala hadleen waa difaaceen, oo waa ku adkeysteen waxayna la safteen doonista madaxweyne Xasan Sheekh.

Si kastaba qaar badan oo kamid ah qodobaddii ay ku heshiiyeen dowladda dhexe iyo afartaasi maamul goboleed ayay Villa Somalia ka baxday dhowr maalmood kahor ansixinta afartii cutub ee ugu horreysay dastuurka.

Waxyaabaha la beddelay ayaa kala ah;

1. Haykalka dowladnimada

Maamullada iyo madaxweyne Xasan Sheekh waxay isku ogaayeen in haykalka dowladnimada uu noqdo madaxweyne iyo madaxweyne ku-xigeen. Laakiin iyada oo aan talo loogu laaban ayuu Xasan Sheekh iska tuuray qodobkaas, wuxuuna ku beddeshay ra’iisul wasaare uu isagu eryi karo.

2. Tirada xisbiyada

Maamullada waxay heshiiska hore ku galeen laba xisbi oo dalka uu yeelanayo laakiin talo la’aantooda waxaa laga dhigay saddex xisbi.

3. Guddiga doorashooyinka ee labada heer dowladeed

Maamullada waxay kula heshiiyeen madaxweyne Xasan Sheekh guddi doorasho oo 15 xubnood ah oo qabanaya dhamaan doorashooyinka dalka, oo maamul goboleedyada xaq u leeyihiin soo magacaabista min laba xubnood.

Laakiin hadda waxaa laga dhigay 18 xubnood iyaga oo wax talo ah la siinin, waxaana dhamaan soo magacaabaysa xukuumadda federaalka ah.

4. Madaxda maamullada oo loogu yeero hoggaamiyeyaal

Midda afaraadna waa in madaxda maamullada loogu yeero hoggaamiyeyaal oo laga tiro dastuurka inay madaxweyneyaal yihiin. Iyadana cidna talo lagama weydiin.

Madaxweyne goboleedyada oo ka caraysan afartaas qodob ayaa la sheegay inay dalbadeen shirka uu hadda iclaamiyey madaxweynaha.

Xogta ay heshay Caasimada Online ayaa sheegeysa in madaxweynaha uu muddo toddobaadyo ah ka cago jiidayey shirkan, balse uu hadda aqbalay kadib markii ay madax goboleedyada ku hanjabeen inay soo saarayaan war-murtiyeed wadajir ah oo ka dhan ah wax ka beddelka dastuurka.

Waxaa xusid mudan in madax goboleedyada, marka laga reebo Saciid Deni aysan wax falcelin ah, taageere ama mucaaradid, ka sameyn wax ka beddelka dastuurka, ayna u dhigtaan illaa ay ka wada-hadlayaan madaxweynaha.

Halkaan waxaa kasoo socda culeys, mana cadda sida madaxweyne Xasan Sheekh iyo kooxdiisa ugu diyaarsan yihiin inay la dhigtaan haddii ay afartaan maamul goboleed isku dayaan inay ka horyimaadan.

Saciid Deni durba wuu qaadacay shirka.

The post Xog: Muxuu salka ku hayaa khilaafka Xasan Sheekh iyo madax goboleedyada dalka? appeared first on Caasimada Online.