Dowladda Farmaajo iyo R/W Kheyre iyo musuq-maasuq yaa macneyn kara (Faallo)

[Deeq A.]

Magacaan yaa si cilmiyeysan u fasiri kara oo ku soo dara waxa dadka la xun oo ay ka fogaadaan.  Haddii musuq-maasuq yahay laaluush la qaato ama hantida dowladda oo la xalaashado waxaa lagu macneyn karaa inuu yahay dembi u baahan in laga hortago…laakin haddii uu yahay mucaawano la siiyay dalka ama dadka qaarkood iyadoo lagu taakuleynayo, qofki xadaa ama xoogaa ka reebta tuug ma mahan musuqna kuma jiryo, waana tabta ay ku dhaqmaan wsaaradaha dalka ka jira badankooda. Wasaarad kasta waxaa jooga SEDDAX WASIIR OO LAGA YAABO INUUSAN MIDKOODNA SHEEGI KARIN SHAQADA LOO IGMADAY ( job description)..Wasiirada qaarkood waxay dhisteen seddax qasri oo seddax magaalo ku kala yaalla, maalintii uu dalka ku soo laabtay hanti badan ma heysan, qaarkoodna waxba ma heysan. Maantana,  cidina ma weydiin weligii meeshow ka keenay hantidaas faraha badan!!!

Musuqa midki ugu xaumaa uguna khatarsanaa ayaa hadda ka hanaqaaday Xamar kaddib markii askarti joogtay kontoroolada lagu baaro baabuurta ay ka abuurteen ilo dhaqaale iyagoo ka qaata shufeerada gaadiidka dadweynaha lacag baad ah, qofkii diidana ay dilayaan waana daanyeer dhintay oon qofna loo heysan…lama haayo weli askari maxkamad loo soo taagay shufeer uu gardarro ku dilay oo la xakumay ama masu’uul ka hadlay arrintaan..waa nasiib bdarro jirta.

Waxaa  mudan in la xuso in dowladda ay u soo jeesatay inay xadeyso ama la dagaasho musuqa iyadoo adegsaneysa hindise-harciyeed loogu tala galay la dagaalanka musuqa oo naqday qayb aad u weyn ee ka mida nolosha bulshada. Qoraalkan waxaa lagala soo bixi karaa in Somalida markaad qiyaasto hab-dhaqankooda in wax ka xaaraan ah aysan jirin oo qof waliba u soo qalab qaatay siduu hanti ku heli lahaa. Caqliyadaanu iyo dareenkaanu wuxuu hirgalay ama nagu dhashay qaxii kaddib. Taas waxaa markhaati u ah in ummadaan aysan weligeed ku fikirin inay noqdaan ”materialist minded” oo waxaan ku soo barbaarnay bulsho ku qanacsan waxa ay heysato, wixi ka maqanna ay ku raadsato waddo sax ah..Markaad dhegeysato khubadaha M/weynaha iyo Wasiirada waxaa kuu soo baxaaya in musuqa uu yahay qayb ka mida nolosha caadiga ee qofka Somaliga ah una diyaara inuu adeegsado farsamo kasta ee uu ku gaaro hadafkiisa kuna heli karo waxa ka maqan.

Marka la macneeyo musuqa waxaa kuu soo baxaya in Madaxweynaha iyo R/wasaaraha ay ku dhaqmaan musuqa kan ugu khatarsan oo ah inay jago u magacaaban qof laga yaabo inuusan awood uu ku fuliyo howlaha looga baahan yahay uusan lahayn, laakin booska uu fadhiyo ay qayb  ahaan u heleen jufadiisa, wixi uu doonana uu sameyn karo waayoo meesha uu fadhiyo iyagaa iska leh oo cidina ma weydiin karto waxa uu qabto.

Waxaan soo xasuustay waagii aan yareyn ay dhici jirtay in tuug xado dhar meel ku weran oo qoys leeyahay..kaddib marki la arkana la bursado iyadoo lagu qeylihaayo TUUGA QABTA..dadki xaafadana ay daba ordayaan…aakhirki tuugi laftiisi oo luuq meesha ku yaal ku dhuuntay ayaa soo baxaaya  oo dadki ku dhex milmaaya isago ku qeylihaya asagana TUUGA QABTA!!!

Waa meesha ay maanta arrinteenu mareyso. BAL U FIIRSO QOF MASU’UUL AH OO MEESHI AY MUDNEYD JOOGTA MA JIRTO, KII U MAGACAABAYNA WUXUU KU JIRAA MUSUQ MIDKII UGU XUMAA..HADDABA, SIDEE LOO CIRIB TIRI KARAA AAFO GAARTAY HEERKAAS? Qof waliba ha isku dayo inuu macneeyo MUSUQA.

Wixii aan khaldayna ka raalli ahaada.

W/Q: Axmad Calasow

AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid